„Met de Indische financiën gaat
het weer bergafwaarts"
Wilde bussen wilden
demonstratie houden
Men let te veel op de
politieke ontwikkeling
De Koningin dankt
Koning Leopold
Procedure over betaling op
goud-basis
De begrooting
aangenomen
Trouwlustige bleek
trouweloos
Onbezonnen chauffeur reed motor
agenten aan
H. J. Oppenheimf
AANWINST VOOR
ARTIS
METEOORSTEENEN
GEVONDEN
Duitsche firma in het
ongelijk gesteld
Dc
S"n vond men aan
2c BLAD PAG. X
AMERSFOORTSCH DAGBLAD
ZATERDAG 27 MEI 1939
MINISTER WELTER IN DE EERSTE KAMER:
Mr. van Vessem over den
overval in de Amster-
damsche ijssalon
's-GRAVENHAGE, 26 Mei. - De
Eerste Kamer kwam hedenochtend
bijeen onder voorzitterschap van mr.
W. L. harm de Vos van Steenwijk.
Bij de behandeling van eenige natu-
raliseeriiigsontwerpen maakt de heer
van Vessem (N.S.B.) opmerkingen
over de naturatisatie van Joden. Spr.
ontkent, dat zijn houding moet worden
toegeschreven aan vijandige gezind
heid jegens de joden. „De N.S.B. zal
steeds behoorlijk tegen de Joden optre
den."
De heer W i a r d i Beekman (S.D.)
interrumpeert: „Noemt u het optreden
in de Rijnstraat te Amsterdam ook be
hoorlijk?"
De heer van Vessem (N.SB.) zegt
in zijn antwoord: Het is mij bekend, dat
colporteurs met nationaal-sncialistische
bladen op de meest ergerlijke wijze door
Joden in Amsterdam worden gemoles
teerd. Ik stel mij streng op het stand
punt, van artikel 41 van het Wetboek
van Strafrecht,: „Niet strafbaar is hij,
die een feit begaat, geboden door de
noodzakelijke verdediging van eigen of
eens anders lijf, eerbaarheid of goed te-
k gen oogenblikkelij-
ke, wederrechte
lijke aanranding."
Dit artikel houdt
in, dat ook hij, die
op straat of waar
ook in 't gelaat ge
spuwd wordt, han
delt in wettige zelf
verdediging, wan
neer hij deze han
deling beantwoordt
met een slag in het
gelaat. Wanneer
iets dergelijks ge-
Van Vessem beurd is in Amster
dam cn wanneer daaraan dan leden van
de N.S.B. hebben deelgenomen, wanneer
hetgeen daar geschied is, valt onder
artikel 41 van hef, Wetboek vén Straf
recht, zooals ik dit zooeven heb geïn
terpreteerd, dan acht ik deze daad ver
schoonbaar. Wanneer zulks niet liet ge
val is en wanneer zonder onmiddellijke
provocatie leden van de N.S.B. zoiyien
zijn binnengedrongen, zelfs om wraak te
nemen over iets, dat op vorige dagen
had plaats gevonden, dan beschouw ik
dit als een daad van ongeoorloofde eieen
richting, die-door mij ten sterkste wordt
afgekeurd. Hef onderzoek in deze zaak
is nog niet geëindigd, De rechter zal in
deze uitspraak doen en naar aanleiding
van hetgeen "dan zal gebeuren, zal ik
mijn houding in deze nader bepalen.
De ontwerpen worden z.h.st. aange
nomen met aanteekening. dat de N.S.B.
wenscht. geacht te worden te hebben
tegengestemd.
Aan de orde is voortzetting van de
behandeling der Indische begrooting
voor 1939.
De minister van Koloniën, de heer
Wel ter, sluit zich aan bij de woorden
van sympathie, die enkele leden hebben
Muit voor de door de ramp getroffen
bevolking van Timor.
De instemming van de kamer met
's ministers beleid zal hem een groote
steun zijn.
Spr. vraagt den heer Kranenburg, hoe
deze weten -kan, dat de minister een
kans gemist heeft door niet den inheem-
schen candidaat te benoemen. Voor de
vervulling van ambten geldt alleen het
criterium van de geschiktheid, niet dat
van den landraad. Uit de wet is geen
voorkeur voor deze functie aangegeven.
De Kroon heeft volledige vrijheid Ook
ontkent de minister, dat benoeming van
con inheemsche een antecedent zou vor
men.
Ten aanzien van art. 161 bis van de
Indische staatsregeling, dat staking ver
biedt, zegt de minister, dat dit niet kan
«'orden gemist. Onl< de gezonde groei
v'an de vakvereenigingen behoeft hier
door niet worden belemmerd.
Wat de houding van de regeering
tegenover de N.S.B, betreft., is de
minister van oordeel, dat men deze
kwestie moet zien in het kader van
de Indische omstandigheden. De
ideologieën van de N.S.B. kunnen
geen vat krijgen op de groote massa
v&n de inheemschen, daardoor kan
deze beweging nimmer een grooten
omvang verkrijgen. Voor de rust in
het land is alleen verantwoordelijk
de Indische regeering.
Wat, de bestuurshervorming betreft
jnen behoeft niet bezorgd te zijn voor
os opleiding van de jongere ambtenaren
lot leidende functies, Spr. is bereid, hier-
over nog het oordeel te vragen van den
Gouverneur-Generaal.
Ten aanzien van de werklooshei-isver-
zokering, merkt de minister op, dat Jeze
Primair de taak is van de belangheb
benden zelf, evenals in Nederlan 1
Spr. betoogt, dat het met de olie niet
zoo ernstig is. als sommigen m»enen,
'l'l wijst er op, dat de conclusie van den
nrfr Vijl brief onjuist is. daar de over-
f, cüfers niet de vennoots<-haps-
oclasting van 20% van de -vinst inhiel-
M luister Weiter
den, die ook aan de overheid ten goede
komt. Spr. ontkent, dat de Indische fis
cus niet krijgt, wat hem toekomt. Wat
den hoogen prijs van de benzine betreft,
moet men in aanmerking nemen, dat
de distributiekosten in Indië zeer hoog
zijn.
De minister merkt op, dat het met
de Indische financiën weer bergaf
waarts gaat, thans door enorme stij
ging van de uitgaven. De tekorten
op den gewonen dienst, zijn hieraan
fe wijten. De versobering in de
staatstaak had haar grenzen bereikt.
De gevolgen van de herbewapening
zijn gesastreus geweest. In drie jaren
zijn de defensie-uitgaven gestegen
met 90%. Er zullen nog belangrijke
uitgaven voor de defensie moeten
worden gedaan.
Spr. hecht groote waarde aan verster
king van de defensie. Doch niet- alleen
hierin moet men een waarborg zieo voor
handhaving van onze positie, ook de
handhaving van een doeltreffend be
stuur is noodzakelijk. Wij zijn verant
woordelijk tegenover de geheele wereld
voor wat wij in Indië bereiken. Wij heb
ben ook verplichtingen ten aanzien van
de stoffelijke en zedelijke ontwikkeling
van de bevolking. Het gevoerde beleid
voldoet aan alle redelijke eischen op
dit en financieel gebied. Spr. uit ijn
erkentelijkheid voor de wijze, waarop de
Indische begrooting wordt samenge
steld.
Spr. kan de bezwaren van den heer
Vijlbrief ten aanzien van de vlo^tkos-
tenverdeeling niet begrijpen.
In het imperium vervult Nederl tod de
leidende functie. Hij, die beslist, moet
ook betalen. Een formule on grond van
de draagkracht is niet mogelijk. Teder
jaar kan men zich opnieuw over de
verdeeling uitspreken. Wij moeten d«
resultaten van de bestaande regeling af
wachten.
Spr. acht de primaire taak van de
Nederlandsche regeering de bevorde
ring van de economische ontwikke
ling. Dit ziet men in Indië te weinig
in. Men ziet te veel naar de poli
tieke ontwikkeling.
Wat de transmigratie betreft, meent
spr., op den goeden weg te zijn. Het
kleinbedrijf is een belangrijke economi
sche factor geworden voor de bereiking
van Java. Ook het grootbedrijf is econo
misch doch niet sociaal van betechenR
Ten aanzien van de alluminiunundus- gesloten.
trie merkt spr. op. dat de omstandig
heden in Indië ideaal zijn.
Men moet de mogniiikheden vtu eco
nomische samenwerking van Nederland
en Indië niet geringschatten I)e2e si
menwerking heeft machtigt, resultat-m
opgeleverd. Spr wijst op den suih<;
den textiel-export.
Wat Bojnnoem-n het reft beto- vt de
minister, evenals in le tweede kanm",
dat deze streek niet door Ie natuur be
voordeeld is. Er is een opvolging van
rampen geweest, die ongekend is.
Wat den concurrentiestrijd lossctimi
de openbare en bijzondere •-chol -n be
treft. spr. betreurt het dat mist nu de
schoolstrijd naar Indië wordt o ei ge
bracht. De oorzaak ligt daarin, dat in
de crisisjaren het bijzonder inden1 ij#
taak van de regeering heeft nvergeny-
mén. Dit zijn bronnen van kracht, 'ie
wij in Indië niet kunnen .missen
Eerst nu is een aantal bijzondere_seh
ien voor subsidie in aanmerking o ko
men. Dit is in het geheel geen achter
stelling van de openhafe 31000I In In
dië mag de regeering geen voorkei. 1
hebber) voor christelijk onderwijs Ook
Mnhammedaanschp ichoten kunnen
voor subsidie in aanmerking konim,
Spr. acht de opmerkingen van Ien
heer de Savornin Lobman ten aanzien
van de staatsrechtelijk-* ergo lisatie van
de maritieme defensie belangwekkend.
Hii ontkent, dat de vrees voor compe
tentieconflicten gerechtvaardigd n "on
lang men zich aan het geldende staats
recht houdt. De defensie is indeidaad
een imperiale aangelegenheid. De minis
ter van koloniën en de minister van
defensie zijn het altijd principieel
met elkaar eens. Eventueel» conflicten
moeten daardoor aan de openbaarheid
treden.
De commandant van de zeemacht
moet volledig ondergeschikt zijn aan
den gouverneur-generaal. Daardoor zijn
conflicten uitgesloten.
De minister is van oordeel, dat de
heer Kranenburg veel verschillende za
ken in verband brengt met de opperlei-
ding van de Indische defensie. In Indië
moet de verdediging op geografische
gronden hoofdzakelijk aan de vloot zijn
toevertrouwd. Een opperbevelhebber
van leger en vloot is in Indië een on
logische constructie.
Een beslissing over de vlootverster-
king is nog niet genomen. Spr. kan
daarom hierover niets mededeèlen. Ove
rigens verwijst spr. naar de memorie
van antwoord. Een bouwplan moet ver
gezeld zijn van een dekkingsplan. Een
beslissing zal niet langer worden uit
gesteld dan noodig is.
Het duurt vijf jaren voordat de slag
kruisers gevechtsklaar zijn, indien daar
toe heden besloten werd.
Wat klein .materieel betreft, dit eischt
veel meer gespecialiseerd personeel dan
het. groote. De opleiding duurt daardoor
veel langer.
Wanneer Indië verloren ging. zouden
al onze cultuur-zorgen, niet alleen de
sociale zorgen, schade lijden.
De tijd, dat Indië in weelde baadde, is
gelukkig voorbij. Indië heeft zich volko
men aan den nieuwen toestand aange
past. Men werkt gelukkig in soberheid.
Om vijf minuten voor een wordt de
vergadering voor een half uur geschorst.
Om tien minuten over half twee
wordt de vergadering heropend.
Er wordt gerepliceerd en gedupliceerd.
De wetsontwerpen der begrooting wor
den z.h.st. aangenomen.
Aan de orde zijn de volgende wets
ontwerpen.-
1. Bekrachtiging van een door den
gouverneur-generaal van Nederlandsch-
Indië vastgestelde ordonnantie (besten
diging couponbelasting).
2. Wijziging van het twaalfde hoofd
stuk der rijkshegrooting voor 1938 (ver
schillende onderwerpen).
3. Goedkeuring van het besluit van
den Gouverneur-Generaal van Neder-
landsch-Indië tot vaststelling van het
slot der rekening van uitgaven en ont
vangsten van Nederlandsch-Indië over
1935.
Zij worden zonder debat an z.h.st..
aangenomen.
Om 15.15 uur wordt de vergadering
Huwelijkszwendelaar tot
drie jaar veroordeeld
Man met den blauwvos
krijgt twee jaar
AMSTERDAM, 26. Mei. - Vandaas
deed de Rechtbank uitspraak in de
zaak tegen den verdachte M. J. M., te
gen wien de Officier van Justitie drie
jaar gevangenisstraf had geëie-cht we
gens oplichting.
Verdachte had zich schuldig gemaakt
aan zgn. „huwelijkszwendel" en van
eenige vrouwen bedragen losgekregen
onder het mom, dat hij - hoewel zelf
gehuwd - mei haar zou trouwen.
De rechtbank veroordeelde verdachte
tot drie jaar gevangenisstraf met aftrek
van de voorloopige hechtenis.
Voorts deed de llpchtbank uitspraak
in de zaak teg.*n lenzelfden verdachte
en tegpn de verdachten E. en H.
In deze zaak hadden zij samen te
rechtgestaan terzake van oplichting
van een hophandelaar, wien zij door
hedrieeplijke voorspiegelingen hadden
bewogen ern blauwvos af te leveren en
crediet toe te staan.
De Rechtbank veroordeelde E. tot
twee jaar gevangennistraf met aftrek
van voorarrest. De beide andere ver
dachten. die verdedigd werden door mr.
W. van Eve>-dingcn en mr. Joh. K. M.
Mathuisen, werden vrijgesproken.
Gisteren heeft tusschen HM. de Koningin en Koning Leopold
de volgende telegrammenwisseling plaats gehad:
Zijner Majesteit den Koning der Belgen
Lheken.
Diep onder den indruk ben ik van de even hartelijke als groot-
sche ontvangst die Uwe Majesteit en het Belgische volk mij
bereid hebben en in Den Haag teruggekeerd gevoel ik mij ge
dwongen nogmaals tegenover Uwe Majesteit uiting te geven
aan mijne groote en bijzondere erkentelijkheid voor de onverge
telijke dagen bij Uwe Majesteit te midden van het Belgische
volk doorgebracht.
W1LHELMINA
Har er Majesteit de Koningin,
Den Haag
Ik ben ten zeerste gevoelig aan het zoo vriendelijke telegram
dat ik van Uwe Majesteit ontvang. Zij weze overtuigd dat haar
onvergetelijk bezoek mijn volk en mij hoogst verblijd heeft. Deze
dagen hebben de vriendschap tusschen onze beide huizen en
onze beide staten bekrachtigd.
LEOPOLD
's-GRAVENHAGE. 26 Mei. Hoewel de meeste wilde busdiensten op last van
de politie en op advies van hun raadslieden hun bedrijf hebben gestaakt, zijn er
toch nog enkele, die zich slechte verliezers" toonen en zich op allerlei wijzen te
gen de politie, die thans tegen elke overtreding optreedt, trachten te verzetten Zoo
wilde gisteravond een autobus van de firma Stoop uitrijden, hetgeen uiteraard onmid
dellijk door de politie werd belet. De bus werd in beslag genomen en een kraanwa
gen werd van het hoofdbureau gehaald om de bus daar naar toe te slepen. De
eigenaar van de bus gaf er echter den voorkeur aan, de bus zelf naar het Alex-
anderveld te rijden, opdat er bii het slepen geen beschadigingen aan het voertuig
zouden komen. Aan dit verzoek voldeed de politie en alles verliep verder in goede
orde.
Later op den avond hebben enkele chauffeurs met een zestal bussen een de
monstratie-tocht georganiseerd, waarbij het de bedoeling was langs het huis van
minister Goseling aan de Johan van Oldebarneveltlaan te rijden. De politie heeft dit
echter belet door aan alle toegangswegen posten te paatsen.
EEN baloorig chauffeur, de 25-jarige
L. P., wilde op den hoekvan het
GRONINGEN, 26 Mei. In den ouder
dom van bijna 74 jaar is vanochtend ij»
het R.K. ziekenhuis te Groningen na
een korte ongesteldheid vrij plotseling
overleden de heer H. I. Oppenheim, ge
delegeerd commissaris van het „Gronin
ger Dagblad".
De overledene was in typografischë
vakkringen een algemeen bekend©
boekdrukker en uitgever. Óp 1 Augus
tus 1886 werd door hem het „Dage-
lijksch Nieuws- en Advertentieblad
voor Groningen en Omstreken' opge
richt, welk orgaan sedert den lst.en
Augustus 1911 den naam kreeg van
Groninger Dagblad", waarvan hij se
dert de omzetting der firma I. Oppen
heim in een naamiooze vennootschap in
1933 gedelegeerd commissaris was.
De overledene was lid der Federatie
voor Werkgeversorganisaties in het
boekdrukkersbedrijf, waarvan eenige
jaren lid van het algpmeen Hoofdbe
stuur en voorzitter der onderhande
lingscommissie en eerste voorzitter van
de centrale loontariefcommissie. De re
geering heeft hem indertijd aangezocht
zitting te nemen in de commissie tot
reorganisatie van de landsdrukkerij. Hij
was Ridder in de Orde van Oranje Nas
sau.
Er zal een nieuwe en grootere
kindertuin worden
gemaakt
AMSTERDAM, 26 Mei, Zooals be
kend is, zal het Artis Reddings Comité
eerst nadat de moeilijkheden inzake
de geldleeningen ten laste van „Artis"
zullen zijn opgelost, bedragen voor
nieuwbouw ter beschikking van het be
stuur \an het genootschap kunnen
stellen.
In verband hiermede kan vermeld
worden, dat „Artis" een groote firma
en enkele particulieren bereid gevon
den heeft een bedrag ter beschikking
van het genootschap te stellen, waar:
uit de kosten bestreden kunnen wor
den van den bouw eener nieuwe kin
derboerderij in „Artis". die voor ein
de Juli a.s. gereed zal komen.
Deze nieuwe kinderboerderij zal veel
grooter zijn dan den vroegeren kinder-
dierentuin. Zij zal o.a. omvatten een
door bloementuin, moestuin en bongerd
omgeven boerenhuisje, waarin ver
snaperingen verkrijgbaar zullen zijn, en
een groot erf, krioelend van eenden,
kippen, kalkoenen, parelhoenders, pau
wen en ganzen, met paardenstal voor
ponies, koeienstal voor kalveren, var
kens-, schapen en geitenstallen, prieel
tje, kippen- en fazantenrennen. duiven
til. een ooievaarsnest, kennels met jon
ge leeuwtjes, jonge tijgertjes, jonge vos
jes e.d. voorts een hooiberg, een een-
dcnslootje met korven, een schuitje met
melkbussen en een waterstoepje, een
karpervijver, een put met pomp. een
schuur met oude boerenkarren, ploe
gen, kruiwagens enz. en-leghokjes voor
kippen. Verder een zonnewijzer, rus
tieke muurtjes .begroeid met perzik-lei-
boomen» een torentje met verblijven
voor eekhoorns, een paar kleine apen
en parkieten. Meidoorn,s vlieren, lijster
bessen, zonnebloemen en wat al niet
meer zullen er toe bijdragen de kinder
boerderij tot een romantisch geheel te
maken.
Ook in den bongerd zullen een paar
schapen loopen en misschien ook een
jong stiertje. Een hondenhok met een,
zij het niet zeer waakschen en niet
agressieven „waakhond" zal evenmin
ontbreken.
Met den bouw van deze kinderboerde
rij iö deze week reeds-, een aanvang ge
maakt, terwijl de noodige werkzaamhe
den met grooten spoed en voortvarend
heid zullen worden uitgevoerd.
directeur van ufa in
nederland treedt af
ROTTERDAM, 26 Mei. - Men deelt
ons mede, dat de heer Bollongino, di
recteur der Ufa theaters in Nederland
(in Den Haag het Asta theater, te Rot
terdam het Luxor Palast en in Amster
dam het Rembrandt theater) binnen
kort zijn functie zal neerleggen.
nederlandsch speelgoed
voor nederlandsche jeugd
VROOMSHOOP. 26 Mei. - Naar wij
vernemen zal de speelgoedfabriek, wel
ke door het Economisch Technologisch
Instituut Overijsel te Vroomshnop wern
cesticht, ter vervaardiging in eigen
land van de speelgoederen, die vroege'i
uit Tsjechn-Slownkije werden aange
voerd, op 12 Juni a.s. door den commis
saris der Koningin in Overijsel, mr. A.
K, baron van Voorst tot Vorst, in bedrijf
worden gesteld.
Stadhoudersplein en de Stadhou
derslaan evenwel toch een versperden
weg in rijden en wenschte niet te vol
doen aan de bevelen van de politie.
Toen heeft hij met zijn bus opzettelijk
een politiemotormet zijspan aangere
den, waarbij één van de agenten tus
schen den bumper van de autobus en
het motorrijwiel bekneld raakte.
Zijn been werd lichtgekneusd. De
chauffeur is aangehouden ter zake van
poging tot zware mishandeling. Hij is
naar het bureau Duinstraat, later naar
het hoofdbureau van politie overge-
hracht en is in bewaring gesteld. De
bus is in beslag genomen, zoodat op de
binnenplaats van het hoofdbureau
thans twee busen staan.
Ook drie andere agenten zijn bijna
het slachtoffer van den onbezonnen
chauffeur geworden. Zij konden net bij
tijds op zij springen om niet door den
wildeman te worden aangereden. Den
geheelen verderen avond bleef het op
het Spui rumoerig, doch incidenten
hebben niet plaats gehad.
De politie heeft aan de toegangswe
gen tot de gemeente posten gezet om bij
overtreding van het R.A.P.. onmiddel
lijk in te grijpen.
Afkomstig van het hemel
verschijnsel van Zondag.
Qok een echtpaar uit Leende nam het
verschijnsel van den groenen meteoor
waar, toen het Zondagavond van een
fietstocht huiswaarts keerde, doch zijn
ervaring was rijker dan die van andere
waarnemers, want op nog geen dertig
meter afstand van hen vielen in de hei
de tuschen Leende en Someren enkele
meteoorsteenen neer, aldus de ..Voor
uit". De menschen togen naar de plaats,
waar zij de steenen hadden zien neer
komen en vonden verspreid liggend
eenige oranje-geelachtige steenen en
vervolgens een grooter brok van dezelf
de kleur. Zij durfden de steenen echter
niet aan te raken en lieten dus'alles op
de plaats liggen.
Toen zij echter uit de krant verna
men, dat een hemellichaam door het
luchtruim was komen schieten, ging de
heer Van Asten met zijn broer Dinsdag
middag weer op onderzoek uit en zij
vonden de meteoorsteenen inderdaad
terug. De heer van Asten heeft zich na
de vondst direct schriftelijk in verbin
ding gesteld met het K.N.M.I. te De
Bilt. De vijf gevonden meteorolieten
wogen in total bijna 4'/ï kg. De grootste
der vijf heeft de vorm van een trape
zium, terwijl het gewicht daarvan vier
■n «>en half pond bedraagt. De andere
'ier zijn kleiner en hebben een gewicht
van respectievelijk 8'/, ons. 5'/i ons. 3
ons en 2 ons.
Een van dezp mefenrolieten kenmerk-
z.irh rloor schitterende metaaldcel-
tjes, die een fraaie schittering verton
nen in het .zonlicht.
's-GRAVENHAGE. 26 Mei
E in Duitschland gevestigde ven
nootschap .Osram" heeft een obli
go tieleening uitgegeven, waarbij zij
zich verplicht heeft de vervallen coupons
te betalen in goud-dollars der Ver. Staten
van den in December 1925 bestaanden
standaard van gewicht en gehalte en ook
heeft toegezegd betaling van de coupons
te Amsterdam, in dat geval in Neder-
landsch geld tegen den wisselkoers van
den vervaldag daar op New-York.
Aangezien Osram een beroep deed op
de overmacht, heeft een der obligatiehou
ders bii de rechtbank te Amsterdam voor
4 met 1 Juni 1933 vervallen coupons elk
groot 35 dollar betaling gevorderd aan
een der betaalkantoren te Amsterdam
naar goudwaarde van den dollar als voor
meld.
Osram stelde daartegenover niet ver
plicht te zijn de coupons te betalen
naar een hoogere waarde van den dol
lar dan de koers van 1 Juni 1933 te Am
sterdam op New York, die belangrijk
lager is dan de waarde van een goud
dollar als bovenvermeld.
De rechtbank wees de ingestelde vor
dering toe en in hooger beroep heeft
het Hof aldaar Osram veroordeeld
betalen een bedrag in Nederlandse!)
courant als waarvoor op 1 Juni 1933 te
Amsterdam was te verkrijgen de hoe
veelheid goud. vervat in 110 Amerikaan
sche, gouddollars van het gewicht en
het goudgehalte als de in December 1925
in omloop zijnde goud-dollars hadden.
Op het door Osram tegen deze. beslis
sing ingestelde cassatieberoep heeft de
Hooge Raad in zijn heden gewezen
rest het volgende overwogen:
Dat, wel is waar, de verplichtingen
van Osram uit de geldleening worden
beiieerscht door Duitsch recht en de,
van dat recht deel uitmakende, „ver-
ordnung uehpr die Devisenbewirtschaf
rung van 23 Mei 1932", nu het met de
uitvoering daarvan belaste orgaan toe
stemming weigert om de met 1 Juni 1933
vervallen coupons hier te lande in Np-
dtrlandsch gpld te betalen naar hooger
waarde van den dollar dan den Amster-
damschen wisselkoers van dien dag op
New York, Osram onder strafbedreiging
verbiedt om die coupons op den over
eengekomen voet te betalen.
Dat prhter de Nederlandsche rechter
H?t wette' voorschrift in het onderha-
vie geval niet mag toepassen.
Dat toch. daargelaten in hoever de
trekking van het Duitsche voorschrift,
ilat buitenlandsche belangen aan natio
nale^ belaoïen opoffert, aan toepassing
n Nederland in den weg zou staan, in
bet onderhavig gpval foenassing daar
van zou mer'phr~ngpn dat, ten koste
lief arn de Nederlandsche rechts
orde fop Trrnndslag' lig'rrnde en in arfi-
p| 1373 van liet burgerlijk wetboek he
el,aamde beginsel, rlat wetfitrliik «re-
maakte overeenkomsten moeien woïden
nagekomen, een naar Nederlandse!»
recht bindende toezegging om in Neder
land zekere prestatie te verrichten zou
a-orden vernietigd of verlamd in haar
werking door een vreemd gezag.
Dat dit, door de Nederlandsche open
bare orde niet te dulden, gevolg even
zeer zou intreden, indien de geestelijke
dwang, die v0or Osram als Duitsch en
in Duitschland gevestigd lichaam van
het bestaan van het Duitsche verbod
of van de daaraan verbonden strafbe
dreiging kan uitgaan, hier te lande
werd erkend als overmacht, die haar
ontheft van de nakoming van haar toe
zegging om in Nederland de coupons op
de overeengekomen wijze te betalen.
Dat derhalve het door Osram aan d©
„verordnung ueber die Devisenbewirt-
schaftung van 23 Mei 1932" ontleende
beroep op overmacht bij den Nederland-
schen rechter moet. falen, onverschillig,
wat, toepassing van het in beginsel
hier toepasselijke Duitsche recht zou
mede brengen, en onverschillig ook. of
het beroep is gebouwd op juridieke on
mogelijkheid om te doen wat rechtens
verboden is. dan wel op feitelijke onmo
gelijkheid jn dien zin. dat nakoming
redelijkerwijs van Osram niet te ver
gen is.
Verwerpt het beroep.
man te water geraakt
Vanochtend ie
1 bij Druten het
van den 40-jarigea
NJMEGEN, 26 Mei.
uit de rivier de W
lijk opgehaald van UC1I
vrachtbode J. L. uit Dreumel.
D® m®.n is gistermiddag te water go-
Kant. Hoe het onjteluk uebeurd is, is
heeft daar niemand ie,s
amst55?amsche ballast maat
schappij geeft 6 pct.
BHDAM. 26 Mei. In de heden
pchouden vergadering van directie en
commissarissen der Ainsterdamsche
Hallast Maatschappij, werd besloten
aan de alpetneene verpaderinp van
aandeelhouders voor te stellen over
l.MR, na ruime afsrhrijvinp. het divi-
palen °P 'als voriP laar) te be-
de alpenpassen
s-GRAVENHAGE, 26 Mei, De K.N.
A.C. meldt, dat van 2R Mei af de Rross-
lockner weer voor het verkeer ral wor
den opengesteld. Gewoonlijk is de
Orossplorkner eerst eind Juni sneeuw-
tri), zoodat dit jnar deze paswep zeer
vrnep herijdhaar is.
d.T°a!n?.dcS11. "e K-N.A.C nop mede.
«int rle Uandriaweg. welke wegens het
verrichten van werkzaamheden aan het
wegdek voor het verkeer was nfgeslo-
n' E- 1 zal wo,'fipn opengesteld.
De Sim pion- en St. Gotthard-nas zijn
heide nog niet met auto's berijdbaar.
