De wetsontwerpen voor
tij den van oorlog
Uitvoering in eerste
Technische wijzigingen
vestigingswet Kleinbedrijf
CHATEAUX PALMER
J. A. SCHOTERMAN ZN.
plaats bij de bedrijfs-
vereenigingen
ARTIS VERKOOPT ZIJN
EIGENDOMMEN
De memorie van antwoord
is verschenen
Graanvoorraad
van 150000 ton
noodzakelijk
Wetsontwerp
ingediend
ZOLDERBRAND TE
ROTTERDAM
GEEN GELOOP MEER AAN DE DEUR
U heeft er geen omkijken naar
Besparing, want incasso-kosten vervallen
Amendementen van Dr. I. H. J. Vos
AANVANGING BIJ
HET VIERDE
KIND
Aanbod van het gemeentebestuur van
Amsterdam aanvaard
BEHALVE DE
LEVENDE
HAVE
2e BLAD PAG. 2
AMERSFOORTSCH DAGBLAD
JUNI 1939
Wat wordt onder „-hamsteren"
verstaan?
'S-GRAVENHAGE. 12 Juni. - Ver
schenen is thans de memorie van
antwoord inzake de acht wetsont
werpen betreffende voorzieningen in
geval van oorlog, oorlogsgevaar en
daaraan verwante of daarmede
verband houdende buitengewone
omstandigheden.
Daaraan is het volgende ontleend:
De regeering meent, dat de overigens
ver strekkende bevoegdheden van deze
ontwerpen ©enerzijds noodzakelijk zt'in
en anderzifds door de considerans van
de verschillende wetsontwernpn duide
lijk worden henerkt tof rt© voorzieningen
van exceptinneei©n aard. die onder bui
tengewone omstandiebeden onontbeer
lijk zijn.
De toepassing van deze ontwernen is
uiteraard gebonden aan de in de be
weegredenen gegeven omschrilvlng.
Tnderdaad beeft de ervaring in den
wereldoorlog 10141D1« r-elperd. dat een
behoorltfk georganiseerde voorbereiding
van de economische vepdo^'Mn» niet
gemist kan worden zulks te minder
waar het totalitaire karakter van een
modernen oorlog In veel sterkere mate
dan tevoren hpf economische leven van
de geheel© natie onvermijdelijk zal be
ïnvloeden.
Met betrekking tot de vraag, wat de
regeering verstaat onder „daaraan ver
wante of daarmede verhand houdendp
buitengewone oms'endi^eden" moge
worden medegedeeld, dat daarmed*
slechts bedoeld worden buitengewone
omstandio-herlen. waarvan, bet verband
of de verwantschap met oorlog of oor
logsgevaar aanwijsbaar is.
Naar de meenine van dp regeering is
met betrekking tot den tegenwnnrdieen
toestand van hedriifsleven en werkloos
heid zood^K'" vereend niet aanwezig.
Naar aanleiding van hetgeen door som
mige leden werd onbemerkt met betrek
king tot bet vormen en onderbonden
van graan ve**'"» *20. deelt de minister
van economische zaken o.a. het navol
gende mede-
Gelijk reeds eerder werd betoogd,
wordt steeds zooveel mogelijk overleg
gepleegd met de organisaties van het
betrokken hedriifsleven en lang* dezen
weg getracht de verlaoodn medewerking
vrijwillig te verkregen. Dit bpeft onk in
ruime mn'" nlaats gevonden met betrpk
king tot de vorming van graanvoor
raden. Het overleg te rt'er zake is on dit
tijdstip echter nog niet hefltndirrd eo
omtrent vepseKjiirtndp nnnJen is dan ook
nog gppn beslissinrr £»©nomen.
Gezien de huidig© vcevnederpositie
moet een minimum voorraad van 150 00(1
ton voedergrenen tmnncrins te hoog wnr
den geacht. Het overleg met dezp be-
dritfsemep dient onder meer om na te
gaan tof welke hoeveelheid en op welke
wllz.a de Imnorfettrs deze vonrraadvnr-
mlng vrtiwil'tg on rich zonden kunnen
nemen, ferwiti daarna**®» wordt overwo
gen on we'Ve wiize hei aan hef ver
plachte minimum ontbrekende gedeelte
Jp amUs fnn worden genomen.
Het ligf niet in hpf voornemen d®r
regeering voor de henoodiede gelden bet
landhoiiw-criciefonds aan te snreken
w'M dit fonds immers uit boo'de van
ztin bestemming daartr,o als minder ec-
eigend moet worden beschouwd en ook
da maebtigiocswef van d" eedacbte uit
gaat. dat gelden horioodigd voor de
economisch© verdedioincovoorbereiding
niet ten laste van bet T f P zullen ko
men. Evenzeer zou hef m'ndor luist ziin
deze gelden ten tas'© van do defensie
beernntlng te brengen, weer bef hief
fOch pep O ftnive'eeenheid belro't flte'
ttlfslnttend iP bet belang vnn de tnnd®
bestaande behoeften, in één centraal
punt een practisch zoo doelmatig moge-
lije distributie in de hand zal werken en
de bezwaren, die het vonrloopig verslag
memoreert, tot zoo gering mogelljken
omvang zal beperken.
De vraag, wat onder „hamsteren"
moet worden verstaan, meent de minis
ter van economische zaken het eenvou
digst te kunnen beantwoorden ann de
hand van artikel 9 van het wetsont
werp. Zoodra een artikel ingevolge deze
bepaling door hem is aangewezen,
„hamstert" mon, wanneer men binnen
pen tijdsverloop van een week een gron.
tere hoeveelheid daarvan inslaat dan
de normale wekelljksche behoefte be
draagt. Vóór dat een dergelijke annwij-
7.ing is hekpnd gemankt, vormt het in
slaan van voorraden derhalve geen
„hamsteren", zooals dat in dit wetsont
werp wordt verboden.
Tweehonderd Joodsche
vluchtelingen naar
Nederland
AMSTERDAM, 12 Juni. - Naar
wij vernemen heeft de minister
van Justitie het verzoek van het
Comité voor Bijzondere Joodsche
Belangen toegestaan tot het naar
Nederland doen emigreeren van
tweehonderd refugie's, die zich
thans aan boord bevinden van het
Duitsche s.s- „Saint Louis" van de
HamburgAmerikalijn en wien
het verboden was o.m. in Cuba
aan land te gaan. Zij zullen in Ne
derland kunnen blijven totdat zij
gelegenheid hebben zich elders te
vestigen.
Te Parijs worden vandaag be
sprekingen gevoerd om de overige
zevenhonderd Duitsche vluchte
lingen van de „Saint Louis" in
andere landen, o.a. Frankrijk en
België, op te nemen, onder dezelf
de voorwaarde.
flpp pAhnpip ©©noomtsrhe voorziening
onzer bevolking.
Afgezien echter van «Ie vraag,
welke hegrootfng bier dient te wor
den belaef. zullen tóch middelen ter
dekking van dezen begrootlnc«oost
moeten worden gevonden. Juist
waar een afwenteling der kosten op
de verbruikers diegenen zou belas
ten. die het meeste belang hebben
bij een vergrooting van den voor
raad voedergranen. wil een afzon
derlijke heffing der regeerfng voors
hands niet onredelijk voorkomen.
Zooals tijdens de schriftelijke behan
deling in de Tweed© Kamer is uiteen
gezet, is het ontwerp gebaseerd op cen
tralisatie in de leiding der distributie
Dit brengt echter geenszins mede. dal
ook de daadwerkelijke voorziening van
©en centraal punt uit zal nlaats hebben
integendeel komt bet den minister®
voor. dat juist.hei bijeenkomen van al
de gegeven® omtrent de In het land ft'»n
wezige voorraden, alsmede onitrélli l«'
De z.g. ministerieele verklaringen
zullen 5.kosten
T3 IJ het in werking treden der
Vestigingswet Kleinbedrijf 1937
was nauwelijks te voorzien, dat zij
reeds zoo spoedig op zóó ruime
schaal toepassing zou vinden: voor
een achttal bedrijfstakken zijn thans
reeds vestigingseischen afgekondigd,
terwijl voor een vijftal andere tak
ken een tijdelijk vestigingsverbod
van kracht is.
Uit deze spoedige toepassing blijkt
wel. hoezeer genoemde wet in een drin
gende behoefte voorziet. Mede heeft die
toepassing tot géVolg gehad, dat'de" mi
nister, van .Economische Zaken reeds na
korten tijd óver ruime ervaring met. be
trekking tot de toepassing kon beschik
ken. aldus de toelichting bij het wets
ontwerp tof wijziging der Vestigingswet
Kleinbedrijf 1937. dat ingediend is.
Deze ervaring nu heeft verschillende
punten in de wet aan het licht gebracht,
waarvan verbetering gewcnscht zou zijn.
zoodat een herziening eerlang aan de
orde zal moeten komen. Een dergelijke
herziening, welke reeds een onderwerp
van vooronderzoek aan het departement
van economische zaken uitmaakt, zal
waarschijnlijk van meer vèrstrekken-
den aard zijn. Het onderhavige wetsont
werp evenwel heeft in de allereerste
plaats ten doel, een aanvullende rege
ling te treffen met betrekking tot de
financieele gevolgen van de toepassing
der wet. Het komt den minister ge-
vvenscht voor. de totstandkoming daar
van niet te vertragen donr het voorstel
len van wijzigingen op punten van prin
cipieel belang, maar hij geeft er de voor
keur aan. een daartoe strekkend afzon
derlijk wetsontwerp op een later tijdstip
in te dienon. We] lijkt het den minister
gewcnscht. van deze gelegenheid ge
bruik te maken nm enkele technische
wijzigingen in de wet aan te brengen,
die het principe daarvan geenszins aan
tasten, doch de toepassing belangrijk
zullen vergemakkelijken.
Artikel 12 van de Vestigingswet Klein
bedrijf 1937 bevat de hepaline. dat de
Kamers van Koophandel en Fabrieken,
ter bestrijding van de knstpn. welke aan
de uitvoering dezer wet ziin verbonden,
ter zake van elke ingediende aanvrage
een vergoeding kunnen heffen van tej»
hoogste tien gulden Behalve hii de Ka
mers worden echter ook vele aanvragen
om vergunning ingediend hii het depar
tement van economische zaken.
Het is naar de meenine van den mi
nister gewcnscht. dat de betrokkenen
evenals met h©frekkinc tot de door dp
Kamers van Koophandel en Rahrieken
t© verleppen vergunningen het geval is
een billijke vergoeding van kosten beta
len, Wanneer bil voorstelt het bedrag
verschuldigd voor de behandeling van
een aanvrage, te bonalen op f o.dan
gelooft hij dat. gelet op den arbeid, dl©
met de behandeling van een verzoek
gemoeid is en het belang, dat voor den
betrokken© er mede verhonden is. dit
bedrag eerder aan den lagen dan aan
den hongen kant is en dat hierdoor
zeker geen drukkende last wordt gelegd
op het bedrijfsleven.
Hetzelfde geldt met betrekking tot het
instellen van beroep tegen beslissingen
van de Kamers van Koophandel en Fa
brieken. Ook hier zou. naRr de minister
meent, een bedrag van f 5.— ter hestrij-
ding van de kosten kunnen worden ge-
hoven. F.chter komt het hem voor. da'
het billijk is. dat restitutie van vergoedp
kosten plaats heeft, wanneer de aanvra
ger in hpf gelijk gesteld en de beslissing
van de Kamer van Koophandel vernie
tigd wordt.
Bil de toepassing van de wet heeft
zich de behoefte doen gevoelen aan
zekere overgangsmaatregelen, in het
bijzonder voor hen. wier leeftijd het
alsnog volgen van onderwijs en het
afleggen van examens bezwaarlijk
maakt, doch wier jarenlange erva
ring een waarborg kan bieden voor
deskundigheid.
Tot dit doel zijn in het leven ge
roepen en wordt in de praktijk een
nuttig gebruik gemankt van de z.g.
ministerieele verklaringen.
Dit zijn bescheiden, waarbij de minis
ter van Economische. Zaken verklaart,
dat een aanvrager, hoewel deze niet
over de voorgeschreven diploma's be
schikt. toch op grond van zijn leeftijd
en ervaring geacht kan worden te vol
doen aan de gestelde eischcn van han
delskennis of vakbekwaamheid. Deze
verklaringen, die eveneens alleen na
grondig onderzoek worden verstrekt,
hebben snel burgerrecht verkregen en
hun onontbeerlijkheid inmiddels bewe
zen: de minister stelt er prijs op. van
deze gelegenheid gebruik te maken om
deze practijk op de wet te doen steu
nen.
Dat ook voor de afgifte van deze voor
belanghehbende gewichtige bescheiden,
aan welke afgifte znoals gezegd vrij
veel onderzoek en arbeid voorafgaat, be
taling van een matig bedrag wordt ver
langd. zal zeker niet onredelijk kunnen
worden geacht. De minister meent dit
bedrag eveneens np 5.te moeten
stellen.
ROTTERDAM. 12 Juni. - Heden is.
waarschijnlijk donr hét omstooten van
con pctroieumvergasser. brand ontstaan
np de zolderverdieping van pand 37 aan
de Wollcfoppensfraat. bewoond door de
familie G. van der Worm.
In korten tijd stond dc geheele verdie
ning. die van hout is opgetrokken, in
lichter laaie De Rottordamsche brand
weer was met een aantal slangenwagens
spoedig ter plaatse en vine met vier
stralen den strijd tegen het vuur onder
leiding van hoofdman van den Broek
aan. doch men kon niet voorkomen, dat
het dak volledie doorbrandde. Binnen
een half uur had de hrandweer het vuur
zoover onder de knie. dat men met de
nahlusschinc kon beginnen. Het huis
raad staande op de eerst© verdieping
kon In veiligheid worden gebracht
evenals d© meubel® van de er naast
wonende familie, die de tweede helf'
van de zolderverdieping bewoont. Ook
dit deel van den zolder verhrandde voor
bet grootste deel. De schade is aanzien-
lllk
wanneer U de abonnementsgelden op het A m e r s-
foortsch Dagblad automatisch gireert,
Op aanvraag aan onze administratie (Tel. 513) zenden
wi) aan kwartaal-abonné's een machtiging ter teekening
en de girodienst zorgt voor de rest,
Indien U thans aanvraagt, kunnen de abonnements
gelden voor het derde kwartaal 1939 reeds automa
tisch overgeschreven worden.
Adm. AMERSFOORTSCH DAGBLAD.
KINDERHOavJt
142. Hii klikt op en zieteen geweidis groot man. een
reusDus er wonen toch menschenDe man zegt iets en het
klinkt Pam in de ooren als het gerommel van een naderend
onweer
143. Pam vlucht zoo hard hij kan weg. Zoo snel heeft hij
nog nooit geloopen „Als het me maar gehikt, om te ont
snappen." denkt Pam.
Imp cu Muruuux i
Van het uitmuntendeoogstjaar 1934
Per flesch f 1.35
Per anker f 53.-
Ao 1878
UT RF.f Hl SCH EST RAAT
TELEFOON
De Kin de rbijs lag verzekering
Leeftijdsgrens bij het
veertiende jaar
's-GrtAVENHAGE, 13 Juni. .Op
het ontwerp wettelijke regelen in
zake kinderbijslagverzekering heeft
dr. I. H. J. Vos verscheidene apien-
dementen voorgesteld.
Ter toelichting schrijft dr. Vos:
Het ontwerp n wet legt de uitvoe
ring der kinderbijslagverzekering in
handen van bedrijfsraden, bedrijfsver-
eenigingen en de raden van arbeid,
waarbij aan dp bedrijfsraden de eerste
plaats wordt toegekend. Dit heteekont
echter, dat het toe». «1 ingewikkelde uit
voeringsapparaat der sociale v•■•"ke
ring nog nnnvpr"-;"v,,«,!iVor wordt door
de invoering van een aantal nieuwe or
ganen. Daarbij valt te bedenken, dnt de
bedrijfsraden elke ervaring en outillage
missen om de nitvnering eoner sociale
verzekeringswet ter hand te nemen. Het
is daarom wennrhe'iiker de uitvóerlngs
practijk in de eerste nlaats in handen
to leggen van de hedrijfsveroeni gingen,
dir beschikken over ©«n behoorlijke er
varing en administratie op het trebled
van de soelnle verzekerinerswetffeving
©n die ziin ontsorofen aan het newtrn-
Here hedriifsleven. De fp dezen aanzien
voorgestelde amendementen
dien toestand te v»-1"*ü'*pn. Voor zoo
ver op het gebied der particuliere uit
voering van sociale verzekeringswetten
nog onvolmaaktheden zouden bestaan,
moge er on worden gewezen, dnt con
structieve plannen on dit stuk. uitgaan
de van bet georganiseerde bedrijfsleven,
niet ontbreken.
Ten slotte vestigt hij er de aandacht
op. dat artikel 29 van de bpdriifsraden-
wet reeds thans den weg onent voor den
bedrijfspand zeggenschnn te verkrijgen
omtrent de uitvoering van sociale ver
zekeringswetten. die aan de hedrijfsver-
eenialng is of zal worden ongedragen.
Op deze wijze toch znl. indien men dit
wenseht, naar m~J- het Instituut van
den hedrljfsi'an'' tof ontplooiing komt.
langs goleidelHl'^n 'V>g kunnen woe
den verkregen, hetgeen thans voor dit
ionee instituut pen minder passende
taak moet worden gearht.
In het wetsontwerp wordt geen loon-
of inkomstpnerpns van den arbeider
aangegeven. Dit brengt met zich
mede. dat ook door gezinshoofden,
die meer dan f3009 verdienen, kin
derbijslag kan worden genoten, een
categorlp. voor welke bezwaarlijk
een beroep kan worden gedaan op
de noodzakelijkheid van wettelijk
ingrijpen vanwege het behoefte-ele
ment.
Door amendeering van art. 2 eerste lid
beoogt dr. Vos tevens te verkrligen, dat
de regeling overeenkomt met de grens,
welke in de sociale verzekering burger
recht, heeft verkregen, terwijl dnarnaast
een groote administratieve vereenvoudi
ging zal kunnen plaats vinden, doordat
da ioonopgaven corrésponde'eren met die
der ziektewat,
Artikel 28, waarin met betrekking lot
de promiovaststelling wordt uitgegaan
van een dagloon van ten hoogste 8,
gaat reeds in deze richting. Een meer
derheid in den Hoogen Raad van Arbeid
sprak zich in dien zelfden z.ln uit.
Een amendement op art. 23 be
oogt het recht op don kinderbijslag
te doen ontstaan bij het vierde kind.
in plaats van bij het derde) zoöals
in "hel ontwerp is aangegeven,
Hierdoor wordt meer aangesloten
bij de bestaande practijk in het be
drijfsleven, omdat de in het vrije
bedrijf geldende regelingen voor hei
meerendeel de grens hebben gesteld
bij het vierde kind.
Bovendien zullen hierdoor blijkens
de memorie van antwoord de kosten
voor deze regeling belangrijk dalen en
naar schatting bij gelijk gebleven bij
slag per kind met 40 pet. verminderen.
In dit verband wordt nog venvezen
naar het rapport van den Hoogen Raad
van Arbeid, welk college zich in meer
derheid uitsprak voor een wijziging van
het ontwerp, als hier is aangegeven.
Een volgend amendement, eveneens op
art.. 23 beoogt de leeftijdsgrens, welke
in het ontwerp wordt gesteld op 15 jaar,
te wijzigen in dien zin, dat deze grens
bij het veertiende jaar zal zijn bereikt.
Door deze wijziging zal meer aanslui
ting worden verkregen aan de thans
beslaande practijk in het bedrijfsleven.
Bovendien sluit deze grens aan bij de
arbeidswet en vormt zij tevens die van
den leerplicht. Het schijnt z.i. overi
gens weinig overeen te stemmen met de
bedoeling van het ontwerp, dat kinder
bijslag wordt verkregen voor gezins
leden. die reeds betaalden arbeid ver
richten of kunnen verrichten.
Wanneer ten slotte nog in aanmer
king wordt genomen, dat in de verschil
lende bijslagregelingen de bepaling
voorkomt, dat op den kinderbijslag een
aftrek plaats vindt voor bet geval oude
re kinderen in het gezin aanwezig zijn,
een regeling, welke het ontwerp niet
kent. wordt door het. amendement te
vens verkregen, dat de kosten, aan de
regeling verhonden, meer in overeen-
"lemming zullen zijn met die. welke
thans woi'dcn opgebracht in de be
drijfstakken. waarvoor een dergelijke
regeling van kracht is.
Tenslotte schrijft dr. Vos ter toelich
ting van een door hem op art. 27 inge
diend amendement: -
Volgens de tegenwoordige redactie
van artikel 27, vierde lid, wordt het
verhalen van premie op den arbeider
verboden en het niet voldoen aan deze
bepaling bij artikel 91. lid 2. strafbaar
gesteld.
Zoowel in de memorie van toelich
ting als in de memorie van antwoord
wordt betoogd, dat het wetsontwerp is
bedoeld als een meer rechtvaardige ver-
deeling van; het, totaal bedrag, dat
wordt vertoond. De uitwerking van de
zen grondslag in het wetsontwerp
brengt echter met zich mede, dat-niet
een andere verdeeling Van het totaal
loonbedrag zal plaats vinden, doch een
verhooglng van dit bedrag, doordat aan
den werkgever de verplichting wordt
opgelegd, de kosten voor deze regeling
op te brengen. Het amendement beoogt
den wetstekst in overeenstemming te
brengen met den grondslag van het ont.
werp. Aldus worden de arbeiders voor
deze verzekering geïnteresseerd en wor
den hun solidariteit en verantwoorde
lijkheidsgevoel mede hierdoor aange
kweekt.
AMSTERDAM.
TN de Maandagmiddag onder voor-
zlttftrschap van den heer Robert
May gehouden ledenvergadering van
het genootschap „Nntnra Artis Ma-
gistra" kwam aan de orde het voor
stel van het bestuur om In te gaan
op het aanbod van het gemeenteh©
stuur van Amsterdam om. met me
dewerking' van Het provinciaal be
stuur van Noord-Holland, aan t©
koopen de tuin. gebouwen, zoölogi
sche verzamelingen en bibliotheek
van het Genootschap voor epn be
drag van f 1 131.000.—.
De voorzitter noemde dit aanbod
een lichtpunt na zoó veel moeilijke
jaren.
Hii wilde niet e©n uitvoerige toelich
ting geven, omdat dit naar zijn meenine
overbodig was na het vele dat over deze
zaak in de per* is verschenen.
Het genootschap krijgt de be
schikking over dc verkochte
eigendommen voor een bedrag
van 1 gulden per jaar en het ziet
er naar uit dat deze overeenkomst
voor geruimen tijd zal blijven gel
den. Voorloopig verandert er dus
naar het uiterlijk weinig of niets.
Het gemeentebestuur heeft slechts
enkele voorwaarden gesteld, o.a.,
dat het pensioenfonds niet zal
worden gebruikt voor het betalen
van schulden.
Hierdoor krijgt dit fond* eindelijk de
luiste wettelijke vorm, die men er 5H
laar geleden reeds aan had willen ge
ven, wat tnen achterwege moest blijven,
omdat toén het genootschap een groote
schuld had en verzuimd had de pensi
oengelden in ©en afzonderlijke stichting
onder te brengen. Thans zullen dus de
belangen der medewerkers, die met
oensioen gaan verzekerd zijn.
Voorts zal het gemeentebestuur er
kend worden in de samenstelling van
hef bestuur van het genootschap.
Op pen vraag van een der leden wat
er met de levende have gebeurt, werd
geantwoord, dat deze eigendom van het
genootschap blijft.
In het definitieve contract dat nog
gesloten moet worden, 'al wellicht do
uitdrukking: zoölogische verzamelingen
derhalve beter vervangen kunnen wor
den door; zoölogische museumverzame-
lineen.
Het bestuursvoorstel om het
aanbod van het gemeentebestuur
te Amsterdam te aanvaarden,
werd hierna zonder hoofdelijke
stemming bij acclamatie goedge
keurd.