AUTO-ONGELUK NABIJ SOEST
De komende stemdag
POLEN EN DANZIG
EISCHT VIER DOODEN
Tegen boomen gebotst
en in brand gevlogen
Drankmisbruik
de oorzaak
„Soesterkwartier
Vooruit"
Vergadering der
C.H.U.
Japansche Prenten
Natuurhistorische
Vereeniging
Leger des Heils
Van de Politie
2e BLAD PAG. I
AMERSFOORTSCH DAGBLAD
WOENSDAG 14 JUNI 1939
HEDENNACHT, ongeveer half twee is op den rijksweg te Soest,
nabij hotel „Kamplust" achter Birkhoven, een ernstig ongeluk
gebeurd, waarbij vier personen om het leven kwamen en één zeer
ernstig is gewond. Een two-seater, waarin vijf personen waren ge
zeten, bestuurd door den heer Bruins, is daar ter plaatse door tot nog
toe onbekende oorzaak uit de bocht gevlogen en in volle vaart tegen
de langs den weg staande boomen gebotst. De gevolgen waren ver
schrikkelijk, want de auto is na de botsing in brand gevlogen. Slechts
één van de inzittenden slaagde er in zich uit den brandenden wagen
te bevrijden. Met zware verwondingen is hij opgenomen en naar het-
ziekenhuis „De Lichtenberg" overgebracht. Men vreest dat hij in
ieder geval een zijner oogen zal moeten missen.
De heer Bruins verbrandde achter het stuur. Een derde passagier,
alsmede twee inzittende vrouwen werden op slag gedood. Een van
de lijken bleek zeer ernstig verminkt. Het stoffelijk overschot van de
slachtoffers is naar Soest overgebracht. De politie heeft de resten van
de verbrande auto in beslag genomen.
Omtrent dit ongeval vernemen wij nog, dat twee van de inzittenden,
de Amersfoorters Boom en Beekman gistermorgen per motorrijwiel
naar Utrecht zijn gegaan, alwaar zij hun vriend bezochten. Gedrieën
hebben zij toen den avond verder doorgebracht. Men heeft getracht
van den eenig overlevende van dit ongeval te weten te komen wie
de vrouwen waren, doch hij bleek niet in staat dit mede te deelen.
Nader vernemen wij, dat het ongeluk is te wijten aan drankrnis
bruik. De wagen, een twee-persoons auto met dickey-seat, werd be
stuurd door J. Bruins uit Utrecht, die vroeger in onze stad woon
achtig was. De twee vrouwen, die gedood zijn, zijn afkomstig uit
Amersfoort. De vierde gedoode is A. Beekman uit Amersfoort. De
gewonde is E. Boom, eveneens uit onze stad. Hij heeft een ernstige
hoofdwonde opgeloopen en is op de plaats van het ongeluk zijn oog
kwijtgeraakt.
Wat er van de auto overbleef, die bij Soest tegen de boomen reed en waarbij
vier personen werden gedood en één zwaar gewond De botsing kwam zoo
danig aan. dat de wagen om den boom. als het ware. heen kronkelde. Na de
botsing vloog het voertuig in brand en' ging totaal in vlammen op
Van bewoners van hotel „Kamplust'
.vernamen wij. dat zij omstreeks half
twee een hevigen slag hoorden. Toen zij
buiten kwamen zagen zij een auto aan
den kant van den weg in brand staan
terwijl een man er naast stond en om
hulp riep.
Met zand en snelblusschers
trachtte men den brand te blus-
schen, doch men moest toezien, dat
de bestuurder Bruins, die nog tee
kenen van leven gaf verbrandde.
Hij zat muurvast achter het stuur ge
klemd. De drie andere slachtoffers wa
ren uit den wagen geslingerd.
De auto is niet in brand gevlogen
door den motor, maar door het lekken
van de benzinetank waarvan de in
houd vermoedelijk met een brandende
sigaar in aanraking is gekomen. Goed
reddingswerk werd nog verricht door
een inwoner van Soestdijk, den heer v.
Wijngaarden, die veel moeite heeft ge
daan den bestuurder te redden.
De geneesheeren J. Veldhuizen van
Zanten en H. J. Ruperts, beiden uit
Soest, waren spoedig na het ongeval
ter plaatse, evenals de burgemeester
van Soest, mr. W. A. J. Visser, de po
litie en de brandweer.
Be auto is met zulk een kracht tegen
'den boom gereden, dat het voorste ge
deelte om den boom gedraaid zat.
Omtrent het. auto-ongeluk te Soest
vertelde een ooggetuige nog het vol
gende:
De inzittende, Boom, die op het
oogenblik in het ziekenhuis te
Amersfoort ligt, zat achter in den
wagen met een dame. Door den
hevigen schok vloog Boom uit de
dickey-seat over den kap van de
cabine uit den wagen. De naast
hem zittende dame kreeg het
deksel van de dickev-scat tegen het
hoofd en was op slag dood. In de
cabine van de auto zaten drie men-
schen: de bestuurder, een dame
die in het midden zat en een heer.
Op het oogenblik dat het ongeluk ge
beurde. passeerde per auto uit de rich
ting Amersfoort de heer D. van Wijn
gaarden, dieonmiddellijk stopte en
hulp verleende. Het gelukte, hem een
der slachtoffers, Beekman, uit de ca
bine te trekken. Het slachtoffer was
echter reeds overleden. Vervolgens pro
beerde hij de vrouw te redden. Zij had
een verbrijzeld been, terwijl haar ande
re voet in brand stond. Zii zat met de
voeten onder in den wagen bekneld
Met zeer veel moeite kon zij bevrijd
worden, de levensgeesten waren reeds
geweken. Toen trachtte de heer van
Wijngaarden den bestuurder, die luid
keels om hulp schreeuwde, uit zijn be
narde positie, te bevrijden.
Zijn beide beenen brandden. Hij
zat zoo vast bpkneld. dat men hem
onmogelijk kon bevrijden. Intus-
schen passeerden eenige automobi
listen, die onmiddellijk stil hielden,
doch zij waren bij het aanschouwen
van de ramp zoo ontdaan, dat zij
geen hulp konden bieden.
Teneinde raad stapte de heer van
Wijngaarden in zijn eigen wagen en
reed hij naar het politiebureau te Soest
om hulp te halen. Hij keerde daarop
met een snelblusscher terug.
Toen hij bij den verongelukten wa
gen kwam, was de bestuurder geheel
verkoold. Toen is hij wederom naar
Soest teruggereden en jvel naar het
St. Jozef gebouw, waar op het oogen
blik militairen zijn ondergebracht.
Hier heeft hij een vrachtauto gehaald
en militaire hulp. Op de plaats van
het ongeluk teruggekomen, heeft hij
de lijken, allen, op den heer Boom
na, waren gedood naar het gemeen
tehuis in Soest vervoerd.
De namen der vrouwelijke slachtof
fers van het ontzettend auto-ongeluk op
den rijksweg bij Soest zijn: de 40-jarige
gehuwde mevr. J. A V. Kruitwagen uit
Amersfoort, moeder van 3 kinderen en
de 33-jarige gehuwde mevrouw C. M.
Goes uit Amersfoort, eveneens moeder
van 3 kinderen.
Men deelde ons hedenmiddag mede,
dat de toestand van den heer Boom niet
levensgevaarlijk is.
Feestvergadering van winkeliers-
vereeniging
ISTERAVOND kwamen de le-
den van de winkeliersvereni
ging „Soesterkwartier vooruit" in
feestelijke vergadering in het paro
chiehuis aan de Pamlus Borstraat
bijeen.
De voorzitter der vereeniging, de
heer G. J. van Munster, opende de
vergadering en gaf een overzicht
van de activiteit van „Soesterkwar
tier vooruit" in het. tijdvak van haar
haar oprichting tot nu toe.
De zegelactie is een succes geworden.
In de afgeloopen 2 jaren werden niet
minder dan een rr.illioen gele zegels,
vertegenwoordigend een omzet van
250.000.verkocht. Aan de ingelever
de zegels werd een bedrag van 4000.
uitgekeerd.
Ook de financieele positie is gunstig
te noemen. De tekorten die de kas een
jaar geleden nog vertoonde, zijn alle
ingeloopcn.
Tenslotte maakte de spreker nog mel
ding van de plannen van het bestuur
om in de laatste week van Augustus
en begin September een feestweek te
organiseeren.
Nadat de heer van Munster nog enkele
vragen van leden had beantwoord, ging
mén over tot het vroolijke deel van den
avond.
Onder leiding van den hppr Willemsc
en met medewerking van piano, slag
werk en accordeon, werd er geanimeerd
gedanst.
NATRIUMVERLICHTING OP DEN
WEG UTRECHT—ZEIST
In onderhandsche opdracht, van den
Rijkswaterstaat directie Utrecht, heeft
de N.V. Electrotechnischo Aanneming
Mij. „Nettenbouw" alhier opdracht ge
kregen voor het aanbrengen van een
natriumvcrlichting op den «ea Utrecht
Zeist, omvattende ca. 200 lichtpunten.
De opdrachtsom bedraagt 60000.
Reeds eerder werden door deze N.V.
voor den Rijkswaterstaat natriumver-
lichtingen aangebracht, en wel op den
weg Amstej'dam-Haarlem. terwijl men in
uitvoering heeft de natriumverliehfing
op de nieuwe Maasbrug te Dordrecht,
welke 24 Juni geopend zal worden.
GUNNING
Op 30 Mei j.l. is door de Genie te
Amersfoort, aanbesteed het bouwen van
het vierde gedeelte van een kazerne-
ment te Soesterberg voor spoorweg- en
pionnierstroepen. Dit "werk is gegund
aan L, Jacobs te Bussum yoor 303.890.
Ir. F. C. C. Baron van Tuyll van
Serooskerken en de heer H.
van Galen Last spraken in
Eben Haëzer
DE Chr. Historische Kiesvereeni-
ging Amersfoort hield gister
avond in Eben Haëzer een open
bare vergadering, welke gepresi
deerd werd door dr. B. Keulen. Na
dat deze ps. 68 6 had laten zin
gen en voorgegaan was in gebed,
was na een korte inleidende be
schouwing het woord aan den eer
sten spreker, den heer Ir. F. C. C.
Baron van Tuyll van Serooskerken
van Zuylen, te Zuilen, lid van de
Provinciale Staten van Utrecht.
Als onderwerp van zijn voordracht
had deze gekozen: de komende stem
dag.
„Hét is goed, dat men er zich reken
schap van geeft, waar het bij de ge
meenteraadsverkiezingen om zal gaan,
opdat het uitbrengen van een stem ge
heel en al verantwoord zal zijn. Men
dient zich in te leven in de bevoegd
heden en de taak van hen, die straks
in de gemeente de burgerij moeten
vertegenwoordigen.
Wij spreken zoo dikwijls over het
begrip „gemeente", doch weten wij
eigenlijk wel, wat dit precies in
houdt?"
Na het stellen van deze vraag ging
spr. dieper op het wezen der gemeen
te in en definieerde dit nader. Hij ana
lyseerde het begrip in zijn verschillen
de deelen, zooals grondgebied, personen
en locale belangen en kwam vervol
gens bij de organisatie. De organen
van wetgevende en uitvoerende macht
worden belichaamd door het gemeente
bestuur, dat een zelfstandig niet te
verwarren met onafhankelijk gezag
uitoefent in den staat. Er moet dus
zelfbestuur zijn doch de vrijheid der
doelen mag nooit leiden tot ontwrich
ting van het staatsverband, zooals
men dit in de Republiek der Neder
landen gekend heeft. Na deze informa
tieve beschouwingen, concludeerde
spr. dat de vraag, wie er straks in den
raad zitting zullen nemen, niet slechts
de directe belangen raakt der eigen
ingezetenen, doch ook de belangen van
den Staat. Alles, staat met elkaar in
verband: de samenstelling van den
raad is ook van invloed op het college
van B. en W. En tenslotte kan dit
weer in relatie staan met de benoe
ming van een bepaalden burgemees
ter. Dit is dus ook een kantje van de
verantwoordelijkheid, die de stemge
rechtigde straks zal moeten dragen.
In het vervolg van zijn voordracht
belichtte spr. de taak en de verant
woordelijkheid der overheid, die in
het kort aldus geformuleerd kan wor
den: de regccring moet het. algemeen
belang bevorderen, zonder in te grij
pen in de rechten en bevoegdheden
van don enkeling. De mensch mag
geen machine worden er moet ruim
te blijven voor de ontplooiing van de
eigen persoonlijkheid. En dan is het
tenslotte van groote waarde, dat de
overheid erkent, dat zij uit zichzelf
niets kan, maar een dienaresse is van
God.
De erkenning van de bestemming,
dat. ons volk God te dienen heeft, is
TERAARDEBESTELLING
J. J. BERENDS
Vanmiddag vond op de begraafplaats
aan den Soesterweg de teraardebestel
ling plaats van den heer J. J. Berends,
in leven boekhandelaar te dezer stede.
Aan de groeve werd het woord gevoerd
door ds. M. G. Gerritsen die de goede
verhouding van den ontslapene tegen
over de kerk schetste. Nadat de predi
kant voorgegaan was in het „Onze Va
der" dankte een familielid de aanwezi
gen, waaronder enkele bekende boek
handelaren: de heeren G. G. Veenendaal
en H. Elsenaar, die de Amcrsfoortsche
Boekhandelaars Vereeniging Verambo
vertegenwoordigden en voorts de heeren
J. H. Ittmann, F. A. Tulp en L. Barnstijn.
beslissend voor onzen kijk op het
openbare leven ook voor ons kiezen.
De staat mag niet vragen: wat is de
wil1 der massa, maar wat is God's
rechtIn deze tijden van onder
gangsstemming is het van overwe
gend belang, dat zij, die geroepen wor
den tot verantwoordelijke openbare
ambten, de innerlijke vrede van God
bezitten om den juisten weg te vinden,
Nadat dr. B. Keulen een dankwoord
had gesproken voor deze voordracht,
hield de héér H. van Galen Last, lid
der Prov. Staten van Utrecht, nog een
boeiende rede over: „Beginsel en Be
lang".
Causerie voor het A.K.G.
door den heer D. H.
de Roos, consul
te Kobé
VOOR een klein gezelschap van
A. K. G. leden heeft gisteravond
de heer D. H. de Roos, consul te
Kobé, gesproken over Japansche pren
ten. Alvorens tot de behandeling van
zijn onderwerp over te gaan, heeft de
heer de Roos onder woorden gebracht,
dat het hem vreugde deed in het oude
Amersfoort te zijn. Het moge dan een
oude stad zijn, zoo zeide hij, maar zij
is geenszins dood. In haar midden
leeft een kring, welke een milieu is
van strevende en zoekende kunste
naars. Hij wenschte de oude stad en
haar kunstenaars in de toekomst vele
jaren van voorspoed. Wat het onder
werp betrof, wilde spreker geen „ge
leerde" lezing houden, noch een kunst
historische of aesthetische beoordee-
ling. In de jaren na 1921, toen hij
werkzaam was in Japan, heeft hij zich
geinteresseerd voor Japansche prenten
en deze verzameld. Die kleine collectie
liet hij stuk voor stuk zien met ter na
dere verklaring toelichtingen. De Ja
pansche prentkunst is nog betrekke
lijk jong en stamt af van de Chinee-
sche. De tijd, waarin de druktechniek
haar ontstaan vond in Japan, is niet
met zekerheid te zeggen. Wel weet
men, dat na 794 tot aan het eind van
de twaalfde eeuw Boeddhalstische
prenten werden gedrukt.
Uit dat grijze verleden heeft men
nog prenten, welke met de hand ge
drukt. zijn, in waaiervorm en voorzien
van Boeddhalstische opschriften. In de
veertiende eeuw treft men lange, be
drukte rolprenten aan.
Gelijk dat ook met de Westersche
kunst het geval is geweest, wijdden
teekenaar en houtsnijder zich tot het
begin van de 17e eeuw voornamelijk
aan godsdienstige onderwerpen. Gelei
delijk ontstond daarnaast, ook een
school van wereldsche schilders en
deed zich de behoefte gevoelen om ook
werk te brengen aan de groote massa
tegen lage prijzen.
De oplossing van dit vraagstuk vond
men in de druktechniek. De drukken
hadden aanvankelijk geen kleuren
men gebruikte alleen Oost-Indische
inkt. Uit dien tijd dateeren echter
reeds prachtige werken, waarvan jam
mer genoeg veel verloren is gegaan.
Wat bewaard bleef, is ondergebracht
in musea en veel is in het buitenland.
Aan de hand van de prenten, kon
spreker wijzen op de expressiviteit en
ook op het weerstandsvermogen van de
inkt. De beginperiode van de prenten
bestond grootondeels uit reproducties
van fragmenten van Oostersche rol-
schildcrijen, waarbij de forsche manier
van teekenen opvallend was. Omstreeks
het midden van de 18e eeuw. om nauw
keurig te zijn in 1764. begon men in
Japan met kleurendruk. De Japansche
papierstof leende zich daarvoor zeer
goed.
Na 1764 ging men meer en meer ge
bruik maken van kleurenblokken met
als vrijwel onmiddellijk gevolg een
prachtige opbloei op dit gebied. Een
groot mééster was Soensjo. Van zijn
hand bestaan nog vele prenten; even
eens van zijn volgelingen. Naast hoogte
punten op het looneel en romantische
avonturen, beeldde deze mepster land
schappen uit. De heer de Roos bracht
eenige van deze prenten en ook die
van latere tijden ter bespreking en be
zichtiging onder de aanwezigen, die een
aandachtig auditorium vormden. Tot
slot heeft de heer Nijland den spreker
dank gezegd voor zijn onderhoudend
betoog.
Gisteravond maakte een vrij talrijk
gezelschap, bestaande uit leden der af-
deeling en introducés een avondwan
deling onder leiding van den heer Pijp-
stra. Allereerst werd op „Nimmerdor"
de eigenaardige vorm van de nest
opening van de groote zwarte specht
bekeken, duidelijk te onderscheiden van
de groene specht.
Daarna werd halt gehouden achtei
den „Hertekop" waar langs den spoor
baan in het droge zand vrij veel trech
tervormige kuiltjes te zien waren, de
verblijfplaatsen van evenzoo vele larven
van den „mierenleeuw", eigenaardig
gebouwde dieren, die zich steeds ach
terwaarts bewegen en in minder dan
geen tijd zich in het zand weten te gra
ven. Onbewust van het dreigend gevaar,
zich langs den rand van deze valkuilen
bewegende mieren of andere kleine
loopende insecten worden door de lar
ven met zand gebombardeerd, waardoor
zij naar beneden rollen en tusschcn de
geweldige kaken van de steeds vraat
zuchtige larven terecht komen. In de
nabijheid hiervan was ook een eigen
aardig gekleurde heistruik te zien. Ver
volgens naar het terrein van de buiten
plaats .Buitenbeek" eer6t door weiden
en roggevelden, waar nog enkele weide
vogels te zien waren: kieviten en een
watersnip „de hemelgeit", die een enke
le -keer het. eigenaardig blatend geluid
met, zijn vleugels en staartpennen liet
hooren, waaraan hij zijn naam ontleent.
Daarna langs het Kerkepad van Heili-
gensberg naar den Arnhemscheweg.
Hier werden verschillende bloeiende
planten aangetroffen, groeiende op een
bijzonder zwarten veengrond. Vooral de
Geldersche rozen kwamen hier in zeer
fraaie exemplaren voor. Terug ging de
tocht langs de Grift tot Ruitenbeek en
vandaar per fiets naar huis. Een zeer
goed geslaagde tocht.
EXAMENS
Te Hilversum slaagde aan de St. Lud-
gerus Kweekschool voor de acte L.O.
onze stadgenoot J. Bosman.
Morgenavond wordt het nieuwe
gebouw Havik 25 officieel
geopend
Morgenavond wordt het nieuwe ge:
bouw van het Leger des Heils op het
Havik 25 officieel geopend.
Het Hoofdkwartier zal daarbij verte
genwoordigd worden door kolonel Chr.
G. Römtz, veldsecretaris, kolonel J. Bak
ker, eigendomssecretaris en brigadier
W. J. Kolder, divisie-officier.
Het Leger heeft hier een zeer geschikt
gebouw verkregen. De fraaie, geheel ge
restaureerde Kevel, die zoo goed harmo
nieert met het. pittoreske grachtje, bo-
teekent een aanwinst voor onze stad, die
zoovele historische bouwwerken bezit.
Vannacht omstreeks half égn be
merkten twee surveilleerende agen
ten, dat van een perceel aan de Bloe-
mendalschestraat een ruit. gebroken
was. Hierbij bleek"iemand te zijn ver
wond. Men ging op onderzoek uit cn
trof op de brug aan den Hooglandsche-
weg drie personen aan, waarvan er één
bekende, dat hij met zijn hand door de
ruit was gevallen.
De schade zal door hem worden ver
goed.
Omstreeks half acht is gir'^avorid
een 11-jarig knaapje, dat tijder - en op
stopping de Langestraat ovr door
een wielrijder aangereden.
Omstanders hebben den jongen een
apotheek binnengedragen, waar bleek,
dat het kuitbeen van den knaap ge
scheurd was.
Proces-verbaal werd opgemaakt tegen
een automobilist, die met zijn auto den
Zuidsingel in verboden richting opreed.
Hetzelfde lot trof den bestuurder van
een bestelauto wecens hef zoodanig rij
den, dat de-veiligheid van het verkeer
in gevaar gebracht werd.
BURGERLIJKE STAND
14 Juni.
Geboren: Elisabeth Hendrika d. v. G.
Polman en A. Brouwer. Hendrikus
Franciscus z. v. H. Vennis en J. M.
Schalkwijk.
Getrouwd: Chr. Smeekes en A. M. de
Keijzer. J. M. J. Mols en M. W. tor
Hoeven. A. Stöger en G. F. Loman. W.
Th. Fijnenberg en M. A. Noteboom, A.
B. Snijders en E. J. G. W. van Loo, J.
van den Hooff en M. van der Linden.
H. Heimig van Ittersum en H. G.
Kreijne. A. Koopman en G. Doorne
kamp.
Overleden: Cornelis van Vcluw 77 j.
wed. v. A. van Hofland.
WINDHOOS RICHT SCHADE AAN
Hedenmiddag omstreeks 1 uur trok
een windhoos over een gedeelte van
onze stad. Zij richtte schade aan in de
kwekerij van den heer Speelberg wel
ke gelegen is nabij de Horse Weide.
Kruiskamp. Het glas van vele broei
kassen moest het ontgelden terwijl de
planten door het. vallend glas bescha
digd werden. Verzekering dekt dé
schade.
TEMPERATUUR IN PESIE'S BAD
De temperatuur van het water In
Pesie's bad was hedenmorgen 66 gr. F.
of 19 gr. C
WERhl l)t 1 Rh\
DEN 20en Februari 1938 hield
Hitier een rede, waarin hij
letterlijk zei dat Danzig opgehou
den had een „neuralgisch" punt'
voor Europa te zijn- In de Septem
bermaand van het vorig jaar
bracht hij hulde aan Pilsoedski
het feit dat er indertijd in Polen
een „m a n" was opgestaan had het
mogelijk gemaakt dat Duitschland
de moeilijkheden met Polen volle
dig uit de wereld had kunnen hel
pen. Thans staan de zaken wel
gansch anders. Weer is Danzig
een van de ontvlambaarste punten
an Europa, en de betrekkingen
met Polen zijn bekoeld tot om en
nabij het vriespunt.
De moeilijkheden culmineeren op 't
oogenblik in het conflict over de Pool-
sche douane-beambten. Polen neemt
hier een strikt afwijzend standpunt in
tegenover de eischen die van de zijde
van Danzig zijn gesteld. Polen beroept
zich op de rechten, die het indertijd of
ficieel verkregen heeft en wenscht
daarvan geen duimbreed af te wijken.
Het is eenzelfde standpunt, als minis
ter Bock niet lang geleden tegenover
de Duitsche eischen heeft ingenomen,
een antwoord waarop de officieele re
pliek van Duilschlnnd nog steeds ach
terwege is gebleven.
Polen weigert niet alleen aan den
eiseh van Danzig te voldoen, het heeft
integendeel besloten het aantal Pnol-
sche douane-inspecteurs in de Vrije
Stad te verhoogen. De officieuze „Kor-
respondenz" in Berlijn noemt dit in
menging in de souvereine rechten van
de Vrije Stad, en betoogt dat Polen den
opzet heeft Danzig in een „onderhoo-
rigen staat" te veranderen. In War
schau zou men zich vergissen, aldus
bedoeld orgaan, indien men meende,
dat Danzig zich de vermindering van
zijn souvereiniteitsrcchten van Pool-
sche zijde zou laten welgevallen, daar
hierdoor alleen de beslistheid groeien
zal, waarmee de Vrije Stad aanslui
ting aan het Rijk zal eischen.
Hef. is, gezien deze uitlatingen dui
delijk genoeg, dat het Duitsche Rijk
moreel achter Danzig staat, en den
Duitschers in hun verlangen om weer
naar het Rijk terug te keeren. zooveel
mogelijk zal ondersteunen.
Men kan nog op andere uitlatingen
in deze richting wijzen. Gouwleider
Forster heeft dezer dagen hij een „sport-
feest" in Danzig gehouden verklaard,
dat de 400.000 Duitschers in de Vrije
Stad niet anders verwachten dan dat
zij binnen afzienbaren tijd in den
schoot van het Duitsche Rijk worden
opgenomen.
Het recente geval-Lipinski is een be
wijs. hoe scherp de partijen op 't
oogenblik reeds tegenover elkaar staan.
Dit is weer van een van die merkwaar
dige gebeurtenissen, die altijd bij de
hand zijn. wanneer een van de par
tijen. of beide, ze. noodig hebben, en
waarvan de werkelijke toedracht wel
nimmer geheel aan het daglicht zal
komen.
De Duitsche pers wijt de schuld van
de geprikkelde verhoudingen aan Po
len, dat sinds verleden jaar zijn buiten-
landsche politiek volkomen heeft, ge-,
wijzigd. Heeft het zich eerst op de ge
dachte van een „Derde Europa" geba
seerd. een soort ..Baltische" politiek,
Ver van elke blokvorming, buiten de as
en buiten de Westersche democratieën
om. onder de leuze ..niets over ons zon
der ons" thans, aldus de Duitsche
pers, heeft Polen die neutrale houding
volkomen laten varen, sluif het zfeh
meer en meer aan hij het Westersche
blok. en legt het zelfs den onderhande
lingen tusschen het Westen en Rus
land geen stroobreed in den weg.
De Fransche bladen wijzen er echter
op, dat Duitschland hier precies de
zelfde taktiek toepast als bij Sudcten-
Duitschland en Tsjecho-Slowakije. Het
maakt daarbij weer van de leuze „Le-
bensraum" gebruik, maar vergeet dat
ook Polen hier dezelfde eischen kan
laten gelden. Immers, zoowel Danzig
als de corridor vormen onmisbare fac
toren in het bestaan van Polen, en een
uitweg naar de Oostzee is voor Polen
een levenskwestie.
Wanneer Duitschland zich op histori
sche rechten beroept, merkt Le Temps
op, dat Danzig en dP corridor in den
loop der eeuwen afwisselend Duitsch
en Poolsch gebied geweest zijn.
Het Fransche blad rekent zelfs uit, dat
Pommereü in een tijdperk van 1000 jaar
gedurende 699 jaren Poolsch en slechts
363 jaren Duitsch bezit is geweest
