ZOO UIT PARIJS
stadsnieuws!
De Palestina-politiek
van Engeland
Ü/jjmda
Qmf£%ovid&n
Verleden blijft zn waarde
behouden
„De Naardermeer"
GARNIZOEN
BEDRIJFSLEVEN
SCHOONHEID
VAN VROEQER
Rede van drs.
J. A. Coltof
Duivensport
2e BLAD PAG. 1
AMERSFOORTSCH DAGBLAD
MAANDAG 19 JUNI 1939
GKONDTHdSTEE. Van vrijdag 16 t.m.
Donderdag 22 Juni vertooning van de
films „Gestolen Leven" en „Achter de
Maginot-Linie".
Voorstellingen: Zondag 1.45; 4.00; 6.15
en 8.30' uur n.m. Woensdag en Zaterdag
matinee om 2.30 uur Overige avonden
8.15 uur n.m
Excursie van de afdeeÜng
Amersfoort van de Ned.
Natuurhistorische
Vereeniging
Men schrijft ons:
Zaterdagmorgen zag (het weer er niet
lokkend uit. 's-Middags zou door de
Ned. Nat. Historische Vereeniging de
jaarlijksche tocht naar „de Naarder
meer" gehouden worden, waarvan bij
Biecht weer niet veel te verwachten viel.
Gelukkig werd in deze medewerking
Ondervonden en de zon ging schijnen.
Onder deze gunstige omstandigheden
is de roeitocht door dat eigenaardige
terrein, den ondergeloopen polder, ook
al duurt die slechts eenige uren, een
groot genoegen. Men kan er heengaan
om broedende vogels, nesten en eieren
te zien, en ook voor de groote verschei
denheid van planten, die er groeien en
bloeien. Beide mogelijkheden doen zich
voor, doch niet tezelfdertijd. Eind Mei,
begin Juni leencn zich het best voor het
eerste, doch Juli is beter voor de flora.
Doordat het terrein nat en koud is.
komt de groote bloemenweelde hier wat
later dan op droger en daardoor eerder
warm terrein. Een opsomming te geven
van alles wat er groeit en bloeit moet
hier achterwege blijven: men worde lid
van de Vereeniging tot Behoud van Na
tuurmonumenten en ga zelf zien. Dit
kopr werden aangezien de tijd voor den
tocht maar kort was, n.l. 3 uur, niet
vele nesten bezocht, o.a. drijvende nes
ten van zwarte sterns met eieren en
jongen, groote en klein© karrekieten
nestjes, kunstig aan rietstengels opge
hangen, met en zonder eieren werden
aangetroffen, ook nog ettelijke bezette
nestjes van andere zangvogeltjes. Van
de bloeiende planten vielen vooral de
vele orchideëen ('handekenskruïd) op.
Vliegende werden groepen lepelaars,
kiekendieven.en vele wilde eenden ge
zien. Hóewei men niet alles gezien had,
waren toch alle deelnemers zeer vol
daan over het genotene.
'Buiten verantwoordelijkheid der Red 1
MIDDENSTANDS-DIPLOMA NA HET
MULO-DIPLOMA
Geachte redactie,
Met belangstelling las ik het ingezon
den stuk van den heer Grasdijk. Ik wil
niet ingaan op de door den heer Gras
dijk gewenschte veranderingen t.o.v. de
opleiding in verband met de vestigings-
eischen. Andere practijk-instanties doen
wat ze kunnen, om dit in goede banen
te leiden. Het is meer om een bepaalde
uitdrukking, die in het ingezonden stuk
staat, dat ik vraag gebruik te mogen
maken van uw kolommen.
In de derde kolom komt voor: „Niet,
dat men hen er niet gaarne naar toe
wil lokken."
Voor wat betreft de Middenstands
cursussen en ik meen ook bij de Han
delsscholen is „lokken" een verkeerd
woord. De Middenstands-cursussen wer
ken zonder eenige subsidie en de orga-
niseerende Middcnstandsvcreenigingon
zullen zeer blijde zijn, als de, zorg van
het bedoelde onderwijs door de overheid
wordt overgenomen. Dat het onderwijs
aan de practijk moge voldoen, is onze
eenige wensch.
Met dank voor de verleende plaats
ruimte,
P. NIEROP
secr. Handel en Nijverheid afd.
Amersloort K.N.M.B.
De wachtmeester K. J. Wortman van
het le R. H. is ingevolge schrijven van
het D. v. D. met ingang van 14 Juni 1939
benoemd en aangesteld tot magazijn
beheerder bij het le Regiment Huzaren.
AVONDKLOKKENSPEL
Het. programma voor Woensdag a.s.
van half 9 tot, half 10, luidt als volgt.:
In f roll en Tagen Rehbcrg; Früh
lingslied Rehberg; Steirich; Aria
etude Heller; Soldatenliedje Zag-
wijn; Van een Smeder Zagwijn; Als
het Zondag is Hullebroeck; Marleen
tje Hullebroeck; Ze wisten het wel
Worp; Lebenwohl Heller.
EERSTE PRIJS VOOR „WILHELMINA"
Bij den Zaterdag j.l. gehouden wan
deltocht van Dudok de Wit te Baarn
werd door de Chr. Wandelsportvereeni-
ging „Wilhelmina" de eerste prijs ge
wonnen.
COLLECTE VOOR DE KINDER-
VAC ANTIEKOLONIES
De opbrengst van de collecte, welke
hier Zaterdag voor de kindervacantie-
kolonies is gehouden, hedraagt f 352.20.
Het bestuur dankt langs dezen weg
collectanten en collectrices voor de be
toonde medewerking.
BURGERLIJKE STAND
V.J
REMBRANDT THEATER. Vertooning van
„Het Monster van Frankenstein" en „De
strjjd om den Gouader."
MUSEUM FLéHITE. Westsingel. Geopend
dagelijks van 1012 en 1—4 uur, uitge
zonderd Zondags, 's Zaterdags 10—12 en
1.303 uur. (Stadgenooten hebben 's Za
terdags vrijen toegang).
GILDEHU1S. Voorjaarstentoonstelling A.
Twee foio's, die in beeld brengenhoe hef huis aan den Nieuweweg 2 veranderd is. Links:
zooals het geworden is, rechts: zooals het vroeger wasf
OPENBARE LEESZAAL MET JEUGDLEES
ZAAL, Muurbuizen 9.
R.K. LEESZAAL Wö'ersstraat 2. Filiaal
Uitleenbibliotheek Edisonatraat 36.
Geboren: Herman Jozef, z. van B.
Mous en L. A. v. d. Veer; Romke z. van
C Ritsma en J. Müthing.
Overleden* Gezina Lusia Siero 61
geh. met O, P» Meinders.
Met ingang van heden is het. sigaren
magazijn van den heer W. Dijkhuizen
aan den Vlasakkerwcg 28 overgegaan
in handen van den heer E. Methorst,
eveneens voor den verkoop van rookar
tikelen.
Voor nadere bijzonderheden verwij
zen wij naar de desbetreffende adver
tentie in dit blad.
U ziet hier twee Fransche dames, die er wet naar uitzien, dat ze zich
eens willen laten bekijken, trouwens, dat is hun vak ook en zij toonen
u hier twee gestreepte mantelpakjes, die echter niet door iedereen ge
dragen kunnen worden, want zü maken allerminst slank. Vooral om
dat men voor deze modellen meestal nogal breede strepen kiest, zooals
de ecne dame draagt. Of men neemt fijne, dunne strepen, die eenigszins
wijd uit elkaar zijn geplaatst, zoodat zij breede banen open laten (zie de
tweede dame). Ten slotte zou ik nog de aandacht willen vestigen op
de nieuwigheid in deze modellen, namelijk het lange jaquet van dit
tailleurtje. Het jasje komt nog iets over de heupen, hetgeen eveneens
dik maakt. Maar voor heel slanke dames zijn deze modétten. wel ge
schikt. m$E
Havik 25 is nu een van de meest karak
teristieke oude gebouwen van onze stad
geworden. Het Leger des Heils heeft er
kort geleden zijn intrek genomen. Twee
beelden: links uit het verleden, rechts
uit het heden
STERHUIS Beekenst.laan 6. Voor all®
meisjes iederen avond geopend des Zon
dags van 2 uur.
BIRKHOVEN. 24 Juni. Zomermeeting
Geref. Jeugd. 2.45 uur.
DE WITTE. 24 Juni Vergadering Ned.
Ver. voor Volks- en Schoolbaden. 10.30
uur.
OPENLUCHT THEATER BIRKHOVEN.
28 Juni. Concert Amersf. Mannenkoor en
Amersf. Muziekver. 8 uur.
Oude huizen hebben een
verjongingskuur
noodig
A MERSFOORT'S binnenstad geniet in
/I oudheidkundig en historisch opzicht
een rijkdom, die lang niet altijd ten
volle gewaardeerd wordt. Er leeft in vele
onzer straatjes en straten een groote
schoonheid Een schoonheid, die door de
eeuwen heen bewaard bleef, doch die. om
dat zij de rust en de stilte van het oude in
zich draagt, vaak niet wordt opgemerkt.
Deze tijd heeft zakelijke oogen. In het
blikveld van het heden ontwaart men
slechts weinig romantiek, is het omdat
romantiek'zoo ver af staat van efficiency?
In ieder geval is het goed, dat er orga
nisaties zijn, die op de bres staan ter be
scherming onzer historische monumenten.
Ook Amersfoort mag zich daarom geluk
kig prijzen. Onze stad zoowel ais
woonplaats als toeristenoord beschouwd
ziet er haar waardepapieren door stijgen.
Heel wat. monumenten van een ver
grijsde. bouwkunst zijn er de laatste ja
ren behoed voor den ondergang. Ilamer-
geklop, ergens achter een grauwen
gevel, getuigt er, terwijl wij dit schrij
ven, van, dat er in onze stad op dit ter
rein gewerkt wordt
Dezer dagen is alweer een pand uit
het stof der eeuwen in hernieuwde glo
rie verrezen. Het is 't huis aan den
Nieuweweg nr. 2, dat samen met de
aangrenzende woning in de Muurhui
zen, op de Monumentenlijst voorkomt.
Mede door het goede werk van de
commissie van Bouwtoezicht en den
burgerzin van den eigenaar J. G. Over-
eem, is er een restauratie tot stand ge
komen, waardoor het aanzicht van den
Nieuweweg wel zeer aantrekkelijker is
geworden.
Het huis heeft nimmer weelderige
versiering gekend en de herstelling
heeft het teruggevoerd in z'n soberon
staat van schoonheid van vroeger. Rood
witte luiken met zandloopervormige
versieringen accentueeren het frissche,
levendige geheel.
In vervlogen tijden was er, tegenover
het gerestaureerde pand, een wedplaats
voor paarden. De dieren konden ér drin
ken uit de beek, waaruit blijkt, dat de
Nieuweweg of hoe de naam vroeger
luidde aanmerkelijk lager moet zijn
geweest. Bij de verbouwing stuitte men
ter hoogte van het tegenwoordige weg
dek. op een korfboog, vermoedelijk
zooals men op oude reproducties kan
zien de bovenkorfboog van een pot-
huisje.
Ook het belendende huis zou van een
verjongingskuur geen schade ondervin
den.
En tenslotte zouden we nog even aan
dacht willen vragen voor een ander,
eveneens gerestaureerd pand, dat en
kele honderden meters verder verrijst.
Wij bedoelen Havik 25: het nieuwe ge
bouw van het leger des Heils. Heeft U
die prachtige renaissancegevels al ge
zien?
Het huis Havik 25 dateerende van
1664, vertoonde onder een afschuwelijke
pleisterlaag nog rudimenten van oude
schoonheid.
Dit huis is geheel gerestaureerd, d. w.
z. de oorspronkelijke zandsteenbekro-
ning is weder aangebracht, de gevel is
geheel van de bepleistering ontdaan,
ramen in de oorspronkelijke verhouding
zijn weder aangebracht, enz. in het kort
het huis is nu de glorie van het Havik,
een der fraaiste grachtjes van de stad.
Het stemt tot vreugde, dat de beide
eigenaren van deze huizen resp. de hoe
ren G. v. d. Klashorst en J. G. Overeen},
zich moeite en opofferingen getroost heb
ben om hunne eigendommen zoo te laten
herstellen, dat van een daad van waren
burgerzin gesproken mag worden.
De uitvoering van beide restauraties
stond onder leiding van den architect J.
Blom. Rijksmonumentenzorg en de Ge
meentelijke dienst Bouw- en Woningtoe
zicht stonden hem daarbij terzijde.
Wij wekken iedereen op de resultaten
te gaan zien.
CITY THEATER. Van Visdag 16 t.m.
Donderdag 22 Juni vertooning van de
films „Z'n Groote Kameraad" en „Op
jacht naar Carrière".
Voorstellingen; Zondag 1.45; 4.00: 6.15
en 8.30 uur n.m. Woensdag en Zaterdag
matinée om 2.30 uur. Overige avonden
8.15 uur n.m
De Joodsche kolonisatie heeft de Ara
bisch bevolking toenemende welvaart
gebracht, zooals blijkt uit een vergelij
king van het tegenwoordige levenspeil
der Arabieren in Palestina en in het
aangrenzende Transjordanië, waar dc
Joodsche kolonisatie verboden is. On
tevreden zijn slechts de groot-grondbe
zitters, die de door de Joodsche koloni
satie tot meerderen welstand geraakte
fellachen niet meer als vroeger kunnen
uitbuiten en die de op een lage trap van
ontwikkeling staande bevolking thans
tegen de Joden ophitsen, met buiten-
landsche hulp. Het Witboek stelt een
premie op deze terreur.
Komende tot de vraag, wat den Jo
den thans te. doen staat, wijst spr. op
dc kracht der Joodsche nederzetting in
Voor de afdeeling Amersfoort
van den Ned- Zionisten
bond
\J OOR de afd. Amersfoort van
den Ned. Zionistenbond sprak
gisteravond, voor een goed bezette
zaal in „Monopole", drs. J. A. Col-
tof over „Het Engelsche Witboek,
zijn achtergrond, beteekenis en ge
volgen."
In zijn inleiding wees de voorzit
ter, de heer M. H. Cohen, er op, hoe
de noodzakelijkheid van een eigen
land voor het Joodsche Volk thans
duidelijker naar voren komt dan
ooit te voren. De 900 Joden, van de
„St. I Duis", die na weken rondzwal
ken thans een tijdelijk asyl gevon
den hebben in Nederland, België
Engeland en Frankrijk, van waar
echter hun zwerftocht later op
nieuw moet beginnen, zijn een
symptoom van het Joodsche vraag
stuk in zijn geheel, dat slechts in
Palestina zijn oplossing kan vinden.
Deze oplossing, de heer Coltof liet
dit in zijn beschouwingen over de En
gelsche Palestina-politiek scherp uit
komen zou worden bedreigd, indien
de bepalingen van het onlangs gepu
bliceerde Witboek werkelijk ten uitvoer
zouden worden gebracht. Immers, de
Joden worden daardoor gedoemd ook
in Palestina een minderheid, n.l. een
derde der bevolking te blijven vormen,
beheerscht door de Arabische meerder
heid. En dit ondanks het feit, dat. de
geweldige krachtsinspanning der Jood
sche kolonisatie het totaal verwaar
loosde land tot nieuwen bloei gebracht
en aldus de basis gelegd heeft voor
nieuwe immigratie-mogelijkheden, d.w.z.
de „economische opname-capaciteit"
van het land heeft vergroot. Volgens het
Witboek zal echter niet. langer de eco
nomische opname-capaciteit als maat
staf voor de Joodsche immigratie wor
den aangelegd, doch de politieke op
name-capaciteit. Als motief voor deze
wijziging die, naar spr. uiteenzet, in
flagranten strijd is met de bepalingen
van het Volkcnbondsmandaat, geeft de
Engelsche regeering aan de „vrees van
de Arabieren voor Joodsche overheer-
sching", welke geleid zou hebben tot de
Arabische terreur. Nagaande, wat ach
ter deze Arabische terreur die zich
zoowel tegen de Engelschen en de Ara
bieren zelf als tegen de Joden richt,
verborgen is, komt spr. tot de conclu
sie, dat het Witboek in werkelijkheid
een capitulatie beteekent van het En
gelsche Imperium voor de Arabische
terreur en de machten, welke deze door
levering van wapenen, financieel en
propagandistisch steunen, hetgeen spr.
door voorheelden aantoont.
Palestina, die bereid is, haar rechten
niet hand en tand te verdedigen. De
politieke mogelijkheden staan nog niet
vast; reeds teekent zich een wijziging
af in de verhouding van de Arabieren
tegenover Italië. Het Joodsche Volk
moet. gereed staan, om van een even-
tueele verbetering in de constellatie ge
bruik te maken. Iedere Jood moet zich
moreel en financieel achter de Joden
in Palestina stellen bij hun strijd voor
de Joodsche toekomst, opdat het Jood
sche Volk weder „grond onder de voe
ten" krijge.
SPORT EN SPEL
De Reisduif
Uitslag concours gehouden vanuit
Beaune (Fr.). Afstand 572,6 K.M. In con
cours 157 duiven. Los 6.10 uur. Eerste
prijswinnende duif 1 uur 59 min. 29 sec.
Laatste id. 2 uur 36 min. 54 sec. De aan
gewezen 10 ets. werden gewonnen door
L. Krabshuis met no. 2; de aangewezen
25 ets. door W. v. d. Brink met no. 1.
Het servius kwam in het bezit, van H.
Onwezen met no. 3. De poule 's speciale
vielen ten deel aan: W. v. d. Brink met.
no. 1; L. Krabshuis met no. 2; H. Onwe
zen met no. 3; W. v. d. Vennen met no. 4
en M. Koudijs met no. 5.
W. v. d. Brink 117L. Krabshuis 2
34; H. Onwezen 315; W. v. d. Vennen
4; M. Koudijs 514; T. de Vries 61927
30: J. v. d. Burg 7—35; Th. Tuithof 825
—28; H. A. de Graaff 9—16—29—39; A.
v. d. Pol 10 —36; J. de V. 11—22—23—32
—33; P. Bos 12—38; D. Vos 13; J. de
BAARNSCH LYCEUM. 14 Juni t.m. 5 Juli.
Tentoonstelling schilderijen van D.
Komter.
Bruin 1831; H. Pieters 20; W. Koenen
21; H. v. Beek 24; P. v. d. Dol 26; N. de
Vries Jr. 37.
Stand Fondskampioenschap Laroche
Migennes.
Hok: 1 W. v. d. Vennen, 128 punten;
2 P. Bos. 124 p.; 3 N. de Vries Jr„ 121 p.;
4 J. de V, 118 p.; 5 T. de Vries 109 p.;
Duif: 1 H A. de Graaff, 37L 1668, 52 p.;
2 J. de V, 38L 4149, 51 p.; 3 Joh. Bijlsma
35B 5914, 50 p.4 W. v. d. Vennen CPB38
10820, 49 p.; 5 N. de Vries Jr. 3SL 4526
48 p.
Pro Pafria
Deze vereeniging hield Zaterdag een
wedvlucht van St. Denis (Fr.) uit.
Afstand 416 km. Wind N.W. Duiven in
vrijheid 9.30 uur. Aankomst eerste prijs
winnende duif 4, 24, 14; idem laatste
4, 53, 37. De aangewezen 10 et. en 5 ct.
werden gewonnen door J. R. Tichelaar
en W. Th. Pot Jr., resp. met no. 1 en
no. 8. Dc poulc-spec. 10 door J. R. Tiche-,
laar met. no. 1.
De uitslag luidt als volgt:
J. R. Tichelaar 1, 4, 5; W. Th. Pot Jr.
2, 8; H. Ipenburg 3; G. Diekerhof 6, 7; W.
Chr. Ruitenberg 9, 10.
Stand kamp.schap t.m. St. Denis.
Hok: 1. J. R. Trdhelaar 522 punten, 2.
W. Th. Pot Jr. 516 punten.
Duif: 1. W. Th. Pot Jr. x 3.3R.L.2229—
191 punten; 2. J. R. Tichelaar x 3.37.L.939
—145 punten; 3. G. Diekerhof. x 3.37.L.
1418136 punten.
TEMPERATUUR IN PESIE'S BAD
De temperatuur van het water in
Pesie's bad was hedenmorgen 68 gr. F.
of 20 gr. C.
