AMERSF.
DAGBLAD,
dCaaiójte (BcJikhbm
N S B. verzet zich tegen
naturalisaties
Copieerlnr. „VITESSE"
II
CONSULTATIEBUREAU
Als de zaak rust
werkt de Advertentie
ALQEMEENE REISQIDS
voor de provincie Utrecht
PRIJS 10 CENT
20 C0URANTENL00PERS
CORRY LIMBURG
De ontwerpen
aanvaard
Tweede Kamer gaat
verder met den
kinderbijslag
Uit de Staatscourant
Colijn en Nederland
Vlissingen liep uit
SCHILDERSKNECHTEN
Graf
werk
A. v. d. W E G
MAISON HARTEL, SNOUCK.LAAN 2 - TEL. 589
Type- en Copieerwerk
„DE KEI"
UTRECHTSCHESTR. 19 TEL. 715
De Gruyter's
trekken dagelijks de stad in,
om U tijdig op de hoogte te
brengen van het laatste nieuws
uit Stad-, Provincie-, Binnen-
en Buitenland
Ie BLAD PAG. 4
AMERSFOORTSCH DAGBLAD
WOENSDAG 21 JUNI 1939
EERSTE KAMER
Liquidatiekosten voor verworpen
administratiegebouw in Den
Haag zullen meevallen,
zegt minister
Vergadering van 21 Juni 1939.
Geopend 11 uur.
Voorzitter: mr. W. L. baron de Vos
van Steen wijk.
Aan de orde zijn de wetsontwerpen:
Nieuwe' wettelijke regeling van het
binnenvaartrecht; goedkeuring van het
te Genève gesloten verdrag, en ze wor
den zonder debat en z. h. st. aangeno
men.
Bij het wetsontwerp tot naturali
satie van F. A. Beek en 20 anderen
zegt de heer van Vessem (N.S.B.)
dat de minister halstarrig blijft wei
geren. de door de N.S.B. gevraagde
inlichtingen over den stam der aan
vragers te verstrekken. Zelfs als de
wet geen stamverschil zou kennen,
was er voor den minister geen re
den. niet aan het verzoek te voldoen.
De handelwijze van den minister is
volkomen willekeurig De naturalisatie
vhii den oud gezant van Oostenrijk
Alexich geschiedt met dispensatie van
wettelijke vereist liten en tieetl eelt poli
tiek karakter l)e regeering beroept
zich op zijn verdiensten voor Nederland.
De minister schept hier gelegenheid tot
naturalisatie voor personen die hier
nooit gewoond hebben.
De minister van justitie, de heer Go-
seling. zegt dat er al dikwijls in het
parlement is gesproken over de kwestie
van den stam. Het heeft geen zin. er op
terug te komen. De heer Alexich heeft
hier. zij het niet onafgebroken, voldoen
de gewoond. Men denke zich het geval
eens in. dat men zijn vaderland kwijt
raakt. Bovendien spreekt de voorgedra-
gene de Nederlandsche taal en voelt zich
hier thuis. In Engeland is men in deze
dingen ruimer. Hier peutert men er
over na, en dat is een klein standpunt.
Er is een gemis aan fierheid en mede
leven met anderen bij het innemen van
die houding.
De heer van Vessem repliceert. De
minister deed zijn betoog op gevoeligen
toon. daaraan eenige hatelijkheden aan
spr.'s adres toevoegend. De heer Alexich
heeft zijn vaderland niet verloren doch
dit bestaat nog wel degelijk. Bovendien
heeft reeds in 1918 de nationale raad
besloten tot aansluiting bij het Duit
sche Rijk. We kunnen al die Oostenrij
kers toch niet naturaliseeren.
Spr wil de figuur van Schussnigg be
handelen.
De voorzitter: kan dit niet toe
laten.
De heer van Vessem heeft voor
zich liggen een exemplaar van „Het
Volk" van 15 Maart 1938. waarin uit
voerig over den staatsman dr. Schuss
nigg wordt gesproken.
Spr. verwijst hier den minister naar.
De S.D.A.P. behoort dus tegen te stem
men.
De heer de Z^euw (S.D.) zegt dat
deze naturalisatie niets heeft te maken
met een beoordeeling van genoemden
staatsman. Kr is niets gebleken ten na-
deele van dezen oud-gezant.
Minister Goseling merkt op. dat
niet aan de orde is de naturalisatie van
Schussnigg.
De heer van Vessem: Dat komt
nog.
De m i n i s t e r zal er dus niet op in
gaan.
Spr. verwijst naar een artikel in de
„Tel." van 5 Aug. 1936. blijkens hetwelk
mr. Rost van Tonningen steeds op aan-
eename wijze met Schussnigg heeft sa
mengewerkt.
Het wetsontwerp wordt aan
genomen met 34 tegen 3 stem
men (N.S.B.).
Het wetsontwerp tot naturalisatie van
Johann Bernhard Bangen en 22 anderen
wordt zonder debat en z. h. stemming
aangenomen. (Aanteekening dat de
N.S.B. tegen is.)
Aan de orde is het wetsontwerp tot
verhooging der begrooting van het
Staatsbedrijf der artillerie-inrichtingen
voor 1938. (Kosten uitbreiding en ver
nieuwing van gebouwen en terrein, aan
schaffing en aanmaak werktuigen, voer
en vaartuigen.)
De heer van Vessem (N.S.B.) oefent
critiek op de houding van de Tweede
Kamer t.a.v. dit wetsontwerp. Spr.
vraagt naar de kosten, gevolg van het
votum der Tweede Kamer inzake het ad
ministratiegebouw der artillerie-inrich
tingen.
De minister van defensie, de heer
v. D ij k. kan nu de onderhandelin
gen nog gaande zijn, bezwaarlijk
een bepaald bedrag noemen. De li
quidatie van hetgeen reeds gebouwd
was. zal echter wel meevallen.
Het wetsontwerp wordt z. h. stemmen
aangenomen.
Defensie voorbereidingen
Aan de orde is het complex van wets
ontwerpen betreffende: medewerking
verdedigingsvoorbereiding 1939, alge-
meene vorderingswet 1939; bodempro-
ductiewet 1939; distributiewet 1939;
prijsopdrijvings- en hamsterwet 1939;
zeeschepen-vorderingswet 1939: wet be
houd scheepsruimten 1939; zee- en lucht
vaartverzekeringswet 1939.
De heer van Voorst tot Voorst
(R.K.) bespreekt de vorming van een
voorraad van 150.000 ton voedergranen.
waaruit spr. schade vreest voor de im
porteurs. De maatregel is niet alleen ten
bate van den landbouw maar van 't ge-
heeie volk. Departementen van defensie
en economische zaken.
De heer van Bonninghausen
(N.S.B.) constateert dat deze minister
en zijn ambtgenooten streven naar een
autocratie, hetgeen spr. niet verwondert
Het is gevaarlijk, groote macht te geven
aan een regeering waarvan men niet
weet, of ze deze dan wel de volgende
week zal verdwijnen.
De minister van economische zaken,
de heer Steenberg he, kan kort zijn
na hetgeen er in de Tweede Kamer en
in de stukken reeds is gezegd. Reeds
daar heeft spr. gezegd dat de minister-
over genoeg gegevens beschikt.
De opmerkingen yan den heer v.
Voorst tot Voorst over de voedergranen
beantwoordend, verklaart spr. met deze
materie bezig te zijn. De medewerking
van het bedrijfsleven moet niet in de po
litieke sfeer worden gebracht. Spr. is
steeds voorstander van vrijwillige rege
lingen niet het bedrijfsleven en zou niet
«aarnp verder gaan.
De wetsontwerpen worden z.h.st. aan
genomen, met aanteekening dat de N.
S.B. tegen het eerste en derde ontwerp
is.
Aan de orde is het wetsontwerp
tot vervoer van personen met mo
torrijtuigen.
De heer Ter Haar (C.H.) herinnert,
aan de uitvoerige beraadslagingen in de
Tweede Kamer. Spr. vreest verstarring
van het autoverkeer. Thans is het auto
gebruik hier te lande, vergeleken met
's-GRAVENHAGE, 21 Juni. De
Tweede Kamer kwam hedenmiddag bij
een onder voorzitterschap van mr. J.
R. H. van Schaik.
De heer Th. F. M. Schaepman wordt
bij den aanvang der vergadering als lid
van de kamer geïnstalleerd en legt in
handen van den voorzitter de vereisch-
te eeden af.
Aan de on" is voortzetting van de
behandtling van het wetsontwerp wet
telijke regelen inzake kinderbijslag
verzekering.
De heer dr. Vos (Lib.) licht bij de
behandeling van art. 1 een amendement
toe, dat beoogt de uitvoering in de eer
ste plaats in handen te leggen van de
hedrijfsvereenigingen, daar de bed rij fs-
raden elke ervaring en outillage missen
op het gebied van de uitvoering van de
sociale verzekeringswetten.
De outillage avn de bedrijfsver-
eenigingen is ovor het a'^emeen uit
stekend. Bovendien berusten zij op een
mooie democratische gedachte. De be-
drijfsvereeniging moet de gemeenschap
pelijke basis wo—»"n van de geheele
sociale wetgeving.
Spr. wijst op een rapport van alle
werkgevers- en werknemersorganisaties,
waarin een verplichte vakbedrijfsver-
eeniging wordt bepleit. Spr. vreest, dat
codrdineeren zal worden tot eubs-ordi-
neeren.
Bij K. B. van 20 Juni, is aan J. L. Bos-
scliieter, op zijn verzoek, met ingang
van 1 Juli 1939, eervol ontslag verleend
als burgemeester der gemeente Rijns
burg, met dankbetuiging voor de lang
durige diensten, door hem als burge
meester bewezen.
Bij K.B. van 17 Juni 1939 is met
ingang van den 15 Juni 1939 aan den
officier-vlieger der 3e klasse L. C. van
Zoest eervol ontslag uit den zeedienst
verleend.
andere, niet meer welvarende landen
slechts matig. Toch is het autoverkeer
oen factor van het economisch leven.
Deze wet zal het aantal auto's nog ver
minderen, met alle gevolgen daarvan.
Spr. zal echter niet tegen stemmen, al
stemt hij niet met volle overtuiging
voor.
De heer van de Bilt (S.D.) zal ver
moedelijk ook niet tegenstemmen. Spr.
wijst op de mogelijkheid van ontdui
king van art. 4. Wat verstaat de mi
nister onder auto's, onder autobussen?
Op een origineele manier wenscht „De
Groene Amsterdammer" minister Co-
lijn geluk met zijn a.s. 70en verjaardag.
Het weekblad schrijft:
„De Amsterdamsche hoogleeraar dr.
J. Romein heeft er in een zijner publi
caties op gewezen, dat ons land staats
lieden heeft gekend wier formaat de
grenzen der Lage Landen te buiten ging
en die om deze reden niet die activiteit
konden ontplooien die hunzelf de hoog
ste bevrediging en hun land het meeste
profijt zou hebben gegeven. Het is de
verdienste van minister-president Colijn
die Donderdag a.s. zijn zeventigsten ver
jaardag hoopt te gedenken, dat hij bij en
in Nederland past als geen ander. Zijn
gezond verstand, zijn practische geest,
zijn ongebroken werkzaamheid, zijn
door een zekere jovialiteit verlichte, op
rechte godsdienstige zin het zijn
eigenschappen die de historie in het
volkskarakter heeft gegrift.
Colijn is Nederland. Wie Colijn felici
teert, heeft eenigermate het gevoel een
verwijderd familielid en daarom in
zekeren zin zichzelf geluk te wen-
srhen. hetgeen altijd een eenigszins pijn
lijke bedoening is. De gelukwenschen
die dit blad den zeventigjarige wenscht
te brengen, zijn daarom niet minder
hartelijk en oprecht.
Hij moge het. land nog^ jarenlang
naar he-ste krachten dienen."
Toen de Piet Hein met het
Prinselijk gezin, arriveerde
VLISSINGEN. 21 Juni. De
aankomst van het Prinselijk jacht
„Piet Hein", deed een duizendkop
pige menigte samenstroomen. waar
bij de schooljeugd sterk was verte
genwoordigd.
Terwijl het jacht aan de Kanaal
straat lag. voer Prins Bernhard
met de motorboot door het kanaal
van Walcheren naar het vliegveld,
waar zijn secretaris, jhr. mr. C. De-
del. met het K.L.M.-vliegtuig aan
kwam.
Intusschen was de belangstelling
voor het bezoek sterk toegenomen en
meer dan eens kwam het verlangen om
het kleine prinsesje te zien. tot uiting.
Toen het jacht den steiger verliet om
de sluis in te varen, verscheen het ge
heele Prinselijke gezin op het achter
dek. waarbij Prins Bernhard Prinses
Beatrix op de arm hield. Het publiek
juichte geestdriftig.
In de sluis onderhield Prinses Julia
na zich ongedwongen met de op den
wal staande echtgenoote van den bur
gemeester, mevrouw van Woelderen, en
met een studievriendin, mevr. Grippe-
ling.
Om 12 uur verliet de „Piet Hein"
de sluis en voer de Schelde op.
FAILLISSEMENTEN
Geëindigd.
S. van Dommelen, mr. wagenmaker,
wonende te IJsselstein, Curator mr. A.
J. Moll te Utrecht, geëindigd door op
heffing wegens gebrek aan actief.
Uitgesproken
M. van der Weerd, landarbeider, wo
nende te Houten aan de Wayenschedijk
O. 37, rechter-commissaris mr. T. J. Dor-
hout Mees, Curator mr. G. Kramer te
Utrecht.
Mej. M. Sackers, wonende te Utrecht,
Spoorstraat llbis, rechter-commissaris
mr. T.J. Dorhout Mees, curator mr. J. N.
Henket te Utrecht.
J. N. Luken, caféhouder, wonende te
Baarn, Stationsweg 9. Rechter-Commis-
saris mr. T. J. Dorhout Mees, curator
mr. G. Kramer te Utrecht.
De Coöperatieve Verceniging Verzeke
ringsbank de Unie U.A. gevestigd te
Utrecht en kantoorhoudende te Utrecht
aan de Oude Kamp no. 12. Rechter-Com-
missaris mr. T. J. Dorhout Mees. Cura
tor mr. B. R. Wesseling te Utrecht.
E. Simons, openbare koopvrouw, han
delende onder de benaming J. H. Schae-
fer's Kunst Instituut, wonende te Soest
Nieuweweg 102. Rechter-Commissaris
mr. T. J. Dorhout Mees. Curator mr. F.
C. Terlingen te Soest.
Buitenlandsch weeroverzicht
Het gebied van hoogen luchtdruk op
den Oceaan heeft zich verder naar het
Noorden uitgebreid. Het strekt zich nu
van de Azoren tot ver in de Poolzee uit.
De hoogste barometerstanden worden
vanmorgen bij IJsland en Schotland
aangetroffen. Deze zijn buitengewoon
hoog voor den tijd van het jaar. n.l. 1040
mb (780 mm).
De depressie, die gisteren voor de
Noorsche kust lag, trok N.O.-waarts
naar Noord-Scandinavië, en deed den
luchtdruk daar aanzienlijk dalen. In
Lapland, Finland en de randstaten ie
het nog zeer warm, hoewel de tempera
turen binnen de poolcirkel vanmorgen
iets minder hoog zijn dan gisteren, door
dat een koelere luchtstroom uit het
N.W. hier binnendrong.
Het vlakke minimum, dat gisteren bij
de Engelsche oostkust gelegen was, is
opgevuld. In Oost-Duitschland en Polen
houdt de onweert-achtige weerstoestand
aan. Het blijft er zeer warm. In ons land
is in de afgeloopen 24 uur eenige regen
gevallen. Deze werd veroorzaakt door
dat warme continentale luchtmassa's
opgleden tegen de koelere lucht, die
hier aanwezig was.
Voor het kanaal ontwikkelde zich gis
teren een depressie, die in diepte toe
nemend naar Zuid-Frankrijk trók. Zij
bracht in Frankrijk veel regen, en ook
vanmorgen is het weer er nog 6omber
en regenachtig.
ADVERTCNTIEN
Heden overleed, na
een langdurig ziekbed,
zacht en kalm, ons aller
lieve Moeder en Oma.
ANNA MARIA
MARCELIA
VAN IJSSELSTEYN-
Weduwe van
FRéDéRIC RAUH.
in den ouderdom van
89 jaren.
Uit aller naam:
C. M. S. RüNCKEL-
RAUH.
A. RüNCKEL.
Utrecht. 20 Juni 1939.
Wilhelminapark 5.
Corr. adres:
Waterweg 25A. de Bilt.
De teraardebestelling
is bepaald op Maandag
26 Juni a.s. op de Al-
gemeene Begraafplaats
aan den Soesfcrweg te
Amersfoort. Vertrek van
af het sterfhuis te 12.30
uur. Aankomst begraaf
plaats te 1.30 uur n ra.
Heden overleed le
Utrecht onze lieve Va
der. Behuwd- en Groot
vader.
JAN
VAN DER PLANK
Weduwnaar van
EMMA BONK
in den ouderdom van
77 jaar.
Utrecht.
Oudwijkerlaan 37,
G. M. VAN DER PLANK
F. VAN DER PLANK-
EVERS.
Rotterdam.
Haringvliet 96,
M. J. VAN DER PLANK
Utrecht.
L. W. VAN DER PLANK
E. VAN DER PLANK.
G. L. RINKEL.
Amersfoort, 20 Juni 1939
Geen bloemen.
De teraardebestelling
zal plaats hebben Vrij
dag 23 Juni. op de Be
graafplaats „Rusthof"
te Amersfoort, te 1.45
OPENBARE LEESZAAL EN
BIBLIOTHEEK.
Jaarvergadering DINSDAG
4 JULI des avonds om zeven
uur in het gebouw Muurhui
zen 9.
Jaar- en financieelverslag
liggen, voor de leden, ter
inzage in de Studie- en Cou
rantenzaal vanaf 21 Juni.
Namens Bestuur:
J. MEBIUS, Wzn.
Secretaris.
B. M. W.
De koning van den weg!!
Prijzen vanaf f 595.—.
Vraagt dem.
HUIB HOLSTEIJN
gevraagd bij H. PLANCIUS
Gr. Gracht, Harderwijk.
GROOTE POT EIGEN
BEREIDE WRIJFWAS
21 cent.
HET VERFHUIS
JO WOERDMAN
Tel. 146
Naast Heck's Lunchroom
Steenhouwerij
R. VAN DIJK
Arnhemscheweg 6
Tel. 405
Zonnebrandolie,
Niveaolie,
Nutolie,
Zonnebrillen.
Langestraat 23. Tel. 217
Het bestuur der Vereeniging ,,HET WIT-GELE
KRUIS" te Amersfoort maakt bekend, dat door
Het Wit-Gele Kruis een
voor zuigelingen zal worden ingericht in het
Wijkhuis aan het Zand nr. 33.
Het Consultatiebureau zal staan onder leiding
van de kinderarts Dr. STALLING—SCHWAB te
Utrecht.
Met ingang van Woensdag 5 Juli a.s. zal
wekelijks iederen Woensdag tusschen 2 en 3
uur het consultatiebureau kosteloos voor be
langhebbenden geopend zijn.
Onder medisch toezicht
gediplom. voetkundige
Fred. v. Blankenheymsstr. 39
Spreekuur Dinsdags en Don
derdags van 2—4 uur en
volgens afspraak.
Speciale aanbieding in mantels en
mantelcostuums. Tweedmantels
UW ADRES VOOR
Programma's, bestekken, agenda's, Jaarverslagen, circulaires
ELECTR. MODELSLAGERIJ
TOT EN MET DINSDAQ ALS
RECLAME
iy2 pond FRICANDEAUf 1.—
2 pond CARBONADEf 1.
U/2 ons ONTBIJTSPEKf 0.15
Tot. ons groot leedwezen overleed heden onze
trouwe vriend en medewerker de Heer
JOHANNES VAN DER PLANK
die bijna 60 jaren de belangen van onze firma op
voorbeeldige wijze behartigd heeft.
H. GERRITSEN.
M. D. J. GERRITSEN.
Amersfoort. 20 Juni 1939.
VERSCHENEN!
ZOMERDIENST 1939
Bevat in duidelijken druk en overzichtelijk gerangschikt, de volledige
DIENSTREGELINGEN VAN ALLE AUTOBUSONDERNEMINGEN,
SPOOR- EN TRAMWEGEN, WAARVAN DE TRAJECTEN GEHEEL OF
GEDEELTELIJK BINNEN DE PROVINCIE UTRECHT ZIJN GELEGEN.
Samengesteld met medewerking van de Rijksverkeersinspectie te Utrecht.
RUIM 100 PAGINA'S MET 2 KAARTJES
VERKRIJGBAAR) in den boekhandel en in de kiosken, bij vele
autobus-chauffeurs en de agentschappen van de Nederl.
Buurtspoorweg Mij.
N.V. DRUKKERIJ v.h. LE. BOSCH ZOON, UTRECHT
Oude Gracht 172-176 Telef. 15927- Postgiro 47777
