DAGBLAD
„VREDE IS ONS DOEL"
ZEGT CHAMBERLAIN
De ideale verbinding met het Zuiden
DEZE WEEK AFTREDEN
VAN KABINET-COLIJN?
DE EEMLANDER
Maandag 26 Juni 1939
Uitgave: VALKHOFF Co.
Bureau: Arnhemschepoortwal 2a
37e Jaargang No. 340
-
MAANDAGOCHTEND
BLAD MET SPORTBLA]
D -«
Vertrouwen in
Britsche
bewapening
De onrust in Palestina
r
Kabinetscrisis verwacht na de behandeling
van de Ossche affaire in de kamer
Verdachte vreem
deling
Bomaanslagen
in Londen
VJ
Consistorie stelt
ds. Niemöllerter
beschikking
W eersgesteldheid
AB0NNEMEN1SPRIJS per 3 maanden voor Amersfoort 1.95; per maand 0.65; per
week met gratia verzekering tegen ongelukken) f 0.15
Binnenland tranco per post per 3 maanden 2.85. Afzonderlijke nummers f 0.05
POSTREKENING 47910 TELEFOON INTERC. 513
MET MAANDAGOCHTENDBLAD
PUI 15 tlFB inVFBTFNTIFN 1—"(eIs f 1.05 mei inbegrip van een bewflsnummw,
elke regel meer 1 0.25. LieMadigheids-advertentiën voor de
helft van jen prijs. - Kleine Advertentiën „KEITJESbij vooruitbetaling 1 5 regels
ee aas 1 f 4 I f4 O a.inl.ni.m US At* PT t 0.05
DUITSCE PERS REAGEERT SCEPTISCH OP
REDE VAN BRITSCHEN PREMIER
LONDEN, 25 Juni. (Reuter). Mi-
nieter-president Chamberlain heeft
in een bijeenkomst van regeering6-
aanhangers een rede gehouden,
waarin hij ook den internationalen
toestand besprak. „De ware tragiek
van den toestand, zoo zeide de Brit
sche premier, schijnt te zijn, dat de
toekomst van Europa heden ten da
ge vergiftigd wordt door middel van
de verspreiding van valsche en on
gerechtvaardigde achterdocht. Het
Duitsche volk bijv. wordt dag en
nAcht doordrenkt met beweringen,
volgens welke Engeland voornemens
is, het te omsingelen."
Wat een groteske travesti van de hou
ding van mijn land, zoo riep Chamber
lain uit. Het doel van onze buitenland-
sche politiek is, en is steeds geweest,
het tot stand brengen van een vreed
zame wereld, waarin ieder land zijn be
zigheden in veiligheid en vertrouwen
kan vervullen. In zulk een wereld kun
nen wij groote mogelijkheden zien voor
de uitbreiding van de Duitsche in
dustrie en de werkzaamheid van de
Duitsche arbeiders, want ieder land
heeft tegenwoordig goederen en mate
riaal noodig, zooals de Duitsche en de
Britsche nijverheid bijzonder goéd kun
nen leveren.
In een weïeld, waarin het vertrou
wen hersteld zou zijn, zouden onze
beide landen zeer wel kunnen sa
menwerken in het ontwikkelen van
de hulpbronnen, die nog onaange
roerd liggen, en die voor ons bei
den groote winsten zouden opleve
ren. Doch zulk een gelukkige toe
komst moet een droom blijven tot
dat Duitschland bereid is, zijn onge
rechtvaardigde achterdocht jegens
anderen te Jaten varen en te too-
nen, dat het oprecht bereid is, rede
lijk te praten mét redelijke men-
schen.
Ten aanzien van den toestand tè
Tièntsin herhaalde Chamberlain, dat
het incident te Tientsin nog ingewik-
kèlder is gemaakt door verklaringen
van Japansche ambtenaren, waarin het
incident als voorwendsel werd genomen
door vérstrekkende en volkomen ontoe
laatbare eischen tot wijziging van de
politiek, die wij en andere regeeringen
tot dusver in deze gebieden gevolgd heb
ben. Tot nu toe, aldus Chamberlain,
heeft de Japansche regoering geen for-
meele eischen van dezen aard inge
diend, en als de kwestie beperkt blijft
tot het oorspronkelijke onderwerp van
hét geschil, moet het mogelijk zijn haar
door onderhandeling te regelen, doch ik
moet er aan toevoegen, dat geen Brit
sche regeering kan dulden, dat, haar on
derdanen onderworpen worden aan zulk
een behandeling als, naar wij gehoord
hebben, te Tientsin.
Geen Britsche regeéring kan zich
door een andere mogendheid haar
buitenlandsche politiek laten voor-
schrijvèn en daarom vertrouw ik.
dat wij het bij het goede eind heb
ben, wanneer wij veronderstellen,
dat de Japansche regeering een der
gelijk voornemen niet koestert en
dat zij niet de bedoeling heeft de
feeks daden van haar soldaten goed
te praten en evenmin de rechten en
belangen van het Britsche volk in
China te tarten.
In de tegenwoordige wereld, zoo ging
Chamberlain voort, heeft een ongewa
pende nalie weinig kans, dat haar stem
géhoord wordt. En wanneer ik den staat
van onze strijdkrachten en onze weer
standskracht, zooals deze thans zijn,
vergelijk met wat deze nog slechts een
jaar geleden waren, dan voel ik. dat
wfj de toekomst in rustig vertrouwen
op onze toenemende krnoM tegemoet
kunnen zien Onze vloot is thans ie
machtigste ter wereld, ons leger neemt
lagelijks in aantal sa doeltreffendheid
toé en wat onze luchtmacht betreft, kan
ik u vertollen, dat zij zich de laatste
maanden heeft uitgebreid in een tempo,
dat onze verwachtingen verre heeft
overtroffen, terwijl de kwaliteit van
baar personeel en de snelheid en kracht
van haar machines loor de luchtmacht
v 'n geen enkel ander land worden over-
trOffèn. Op het gebied van de* verdedi
ging der burgerbevolking zijn eveneens
groote vorderingen gemaakt. Déze mach
tige bewapening bedreigt niemand, doch
sij is thans beschikbaar om verzet te
bieden tegen agressie of overheersching.
Na er nog eens op gewezen te hebben,
dat de door Engeland gesloten accoor-
oen beoogen het vredesfront te verster
ken, verklaarde Chamberlain: „Ons ver
zet richt zich niet tegen verandering,
want in een veranderde wereld zijn aar-
passingen van tijd tot tijd noodig, doch
waartegen wfj vastbesloten zijn ons te
verzetten is het gebruik van geweld bij
het tot stand brengen van veranderin
gen, welke bepaald dienen te worden
door onderhandeling en samenwerking.
Tk vertrouw, dat ondanks alle gevaar
lijke mogelijkheden, die maar al te dui
delijk zijn, de menschen, die in alle lan
den om vrede roepen, alsnog het ge
duld en den wil zuilen vinden om dit
te bereiken."
De Zaterdag door den Britschen
premier gehouden rede, waarin
Chamberlain de mogelijkheid van
samenwerking met Duitschland be
sprak, is door de Duitsche openbare
meening met het grootste scepticis
me opgenomen. De Voelkische Beo-
baohter schrijft: „Omsingeling blijft
omsingeling, ook wanneer zij door
Britsche staatslieden honderdmaal
als „dienst aan c^pn vrede" of zoo
mogelijk zelfs als uitgangspunt voor
een toenadering tot Duitschland
wordt voorgesteld."
„Een werkelijke stap voor den vrede
zou het, naar de Berliner Lokalanzei-
ger schrijft, zijn, als Chamberlain de
aan Duitschland ontnomen koloniën
zou teruggeven." De Deutsche Allgemei-
ne Zeitung meent, dat de rede tot de
Britsche kiezers was gericht, „want om
indruk te kunnen maken in het buiten
land, had Chamberlain het zich niet
zoo gemakkelijk mogen maken".
JERUZALEM. 25 Juni (Havas). Bij
een aanval op een Joodsche plantage
in de buurt van Petahtikva zijn vijf
tien rebellen gedood door troepen, die
een tegenaanval ondernamen.
Twaalf extremistische Joden, behoo-
rende to! het „nationaal militair ver
bond", du hun geloofsgenooten hadden
aangespoord de wapens op te nemen,
zijn gearresteerd. In gematigde Jood
sche kringen organiseert men een be
weging tot bestrijding van het terro
risme. Er is een oproep gepubliceerd,
waarin de Joodsche bevolking wordt
aangespoord, de discipline te bewaren.
Gisteren is te New York het 42-ste
Zionisten-congres geopend. Het con
gres heeft ten doel het antwoord
op te stellen op het Britsche Wit
boek inzake Palestina. Onder voor
zitterschap van Salomon Goldman
nemen meer dan 10000 afgevaardig
den van de Joden uit de 44 staten
van de Vereenigde Staten van
Noord-Amerika aan dit congres
deel.
President Roosevelt heeft een schrij
ven gezonden aan Goldman, waarin hij
uiting geeft aan zijn belangstelling
voor het Joodsche land in Palestina en
de Amerikaansche Joden prijst voor liet
aandeel, xlat zij 'in de ontwikkeling
hiervan hebben.
HERTOG VAN WINDSOR NAAR
SPANJE
MADRID, 25 Juni (Havas). De
hertog en hertogin van Windsor zullen
in de tweede helft van Juli een reis
door Spanje maken. Zij worden tus-
schen 15 en 18 Juli aan boord van hun
eigen jacht te Barcelona verwacht.
Een tweetal overzichten van de groote nieuwe verkeersbrug te Dordrecht, die
opengesteld
Zaterdag officieel voor het verkeer is
UIT welingelichte Haagsche bron, vernemen wij, dat de meenings-
verschillen ten aanzien van het financieel beleid in den boezem
van het kabinet niet konden wordén geëlimineerd, zoodat het heen
gaan van het kabinet thans, tenzij te elfder ure alsnog een oplossing
wordt gevonden, zeker is.
Men rekent er op, dat de minister van Justitie eerst de Ossche zaak
wil afhandelen in de Tweede Kamer, en dat nadien dus Dinsdag
avond of Woensdag bekend zal worden, dat het kabinet heengaat.
In Den Haag houdt men zich in regeerings- en daarmede in nauwe
betrekking staande kringen, bezig met de vraag hoe de komende
crisis kan worden opgelost.
Aan eene spoedige oplossing gelooft men niét.
SPELENDE KINDEREN MAKEN
DUIZEND GEZINNEN DAKLOOS
WARSCHAU. 25 Juni (Havas). - In
het dorp Licznej nabii Lublin zijn 130
huizen door ccn brand verwoest, ten
gevolge waarvan duizend gezinnen dak
loos zijn. De brand is uitgebroken -ten
gevolge van de onvoorzichtigheid van
kinderen, die met vuur speelden.
ROTTERDAM. 26 Juni. In een ho
tel te Rotterdam is door de politie aan
gehouden een circa 40-jarige vreemde
ling, die bij zijn aanhouding trachtte
te ontvluchten. Het bleek, dat zijn pas
poort niet in orde was. Deze man, zoo
bleek na onderzoek van zijn bagage,
had eenige Xederlandscbe autonum
merplaten in zijn bezit en benoodighe-
den om motor- en chassisnummers van
auto's tc verwijderen en er nieuwe iti
te ponsen. Men weet zijn naam niet., do
politie verzoekt hen, die inlichtingen
kunnen .verstrekken, zich te willen ver
voegen aan hol hoofdbureau van poli
tie aan het Haagsche Veer (telefoon
22222) hij den centralcn auto-opspo
ringsdienst.
Zijn signalement luidt: klein gezet
postuur, renigszins kaalhoofdig grij
zend haar. donkere oogen. Hij spreekt
Dui tsch. maar is met Engejsch en
Fransch ook op de hoogte. Vermoede
lijk is het een Zwitser.
Een groep Italiaansche leger-vlicgtuigen heeft boven de Duitsche
Staaken eèn demonstratie gegeven, waarbij van de behendigheid der
veel gevraagd werd
BERICHTEN OVER TERECHT
STELLINGEN VERBODEN
PARIJS, 25 Juni (Havas). De Fran-
sche staatscourant publiceert liet voor
stel tot een decreet, strekkende tot het
verbieden vón het publiceeren van an
dere berichten over terechtstellingen
dan liet ófficieelè proces-verbaal, op
straffe van een boete van 100 tot 2000
franc.
Groot aantal bommen wérd
Zaterdagavond tot ontplof
fing gebracht, onder meer
op Piccadilly Circus
Ook bomaanslag bij
„Madame Tussaud"
LONDEN, 25 Juni. (Reuter).
Om tien uur Zaterdagavond werd
het geheele verkeer op Piccadilly
Circus stilgelegd door een ont
ploffing, welke drie personen
heeft gewond. De ontploffing was,
naar gebleken is, veroorzaakt door
een bom. Een voorbijganger ver
klaarde gezien te hebben, dat een
man iets liet vallen, terwijl een
andere man achter een taxi wacht
te, waarna beiden in de menigte
verdwenen. Piccadilly Circus lag
na de ontploffing aan de Noord
zijde vol met glasscherven van
vernielde étalageruiten.
Later op den avond hebben zich té
Londen nog twee krachtige ontploffin
gen voorgedaan, een op Piccadilly en
eèn op bet Strand, beide voor bankge
bouwen. Verscheidene personen wérden
gewond, ruiten zijn vernield, terwijl ook
noe andere schade werd aangericht.
In een brievenbus op Marylebone
Road is Zaterdagavond nog éen brand
bom ontploft. Dé brand wérd terstond
door de brandweer gebluscht. Na mid
dernacht is eén vijfde bom ontploft vóór
èeil bank in Park Lane. Er zijn drie
arrestaties verricht.
Zaterdagavond te halfelf is een begin
van brand ontdekt in het bekende mu
seum van wassen beelden van ..Madame
Tussaud". De brand is veroorzaakt door
een ontplofhare stof. de schade is-
slechts gering. Drie verdachte pakjes
zijn in het museum gevonden, een is
ontploft, terwijl men het in het water
wierp.
Prinselijk gezin weer
terug te Soestdijk
2ATERDAGM1DDAG
heeft Prinses Juliana
met Prinses Beatrix de reis
op de „Piet Heinbeëindigd.
Zij zijn te vier uur ten pa-
leize Soestdijk teruggekeerd.
Prins Bernhard volgde enkele
uren later.
De predikant weigert
vrijlating wegens niet tc
aanvaarden voorwaarden
BERLIJN. 24 Juni (Havas). Het
Evangelisch Consistorie van Bran
denburg heeft ds. Martin Niemöller
ter beschikking gesteld. Dit besluit
wordt gegrond op de overweging
dat do predikant, als gevolg van
zijn opsluiting hij bevindt, zich
nu reeds twee jaar in het concentra
tiekamp Sachsenhausen in de
onmogelijkheid verkeert, zijn ambt
te vervullen. Dit besluit, komt, aldus
Havas, practisch neer op een schor
sing.
Wat de toestand van ds. Niemöller be
treft. deze is, voor zoover het zijn licha-
melijke gezondheid aangaat, betrekken
lijk bevredigend, maar zijn morcele toe
stand is slecht. Mevrouw Niemöller mag
haar man eens per maand bezoeken,
doch zij kan hem slechts in tegenwoor
digheid van een bewaker spreken.
Wanneer aan de opsluiting een einde
zal komen valt niet te zeggen, maar het
door het Evangelisch Consistorie geno
men besluit zou de invrijheidstelling
van den predikant tot op zekere hoogte
kunnen vergemakkelijken.
Naar de correspondent te Berlijn van
h-et Deensche blad „Berlingske Tidende"
van kerkelijke zijde verneemt, heeft dsi
Niemöller, die zich nog steeds in een
concentratiekamp bevindt, naar het
Handelsblad meldt, dezer dagen bezoek
gehad van een admiraal van de Duit
sche vloot, een oud vriend uit de oor
logsjaren van ds. Niemöller. die naar
men weet duikbootcommandant is ge
weest.
Het bezoek van den admiraal ge
schiedde met toestemming van de auto
riteiten en van de Gestapo. Er ontspon
zich een langdurig gesprek tusschen
den predikant en clen admiraal in den
loop waarvan laatstgenoemde een
krachtig beroep op Niemöller deed een
verklaring aan de staatspolitie tr onder
teekenen. dat hij zich in de toekomst zou
onthouden van iederen aanval op do
wetten en verordeningen van het natio-
naal-socialistischc bestuur. In ruil daar
voor zou hij onverwijld worden losge-
laen met de mogelijkheid zijn arbeid als
predikant te hervatten.
Ds. Niemöller stelde zich echter
volkomen afwijzend tegenover het
voorstel van den admiraal en ver
klaarde dat zijn geweten als chris-
ten niet toeliet dat hij dergelijke
heloften onderteekende.
Het bezoek van den admiraal bleef
dus zonder resultaat.
BAROMETERSTAND
Hedenmorgen 3 uur: 548.0 m.M.
YVeerverwaehting
Verwachting; Voor het geheé-
le land: overwegend droog, ge-
deel télijk bewolkt, iets warmer
dan gisteren, meest zwakke
Noordelijke tot Westelijken
wind.
THERMOMETERSTAND
Hedenmorgen 3 uur: 12 C. 53.6 F.
Zon op: 4.40; onder: 0.24 uur.
Licht op: 9.51; uit: 4.10 uur.
Vólle maan 1 Juli 5.46 v.m.
