AMERSFOORTTSCH DAGBLAD
ZEER ZWARE WERKING VAN
DE KRAKATAU
Japansche actie tegen
Toetsj au en Wentsj au
Bevolking gereed om uit
te wijken
Minister Geseling in meer
dan één opzicht
voldaan
DE EEMLANDER
Dinsdag 27 Juni 1939
Uitgave: VALKHOFF Co.
Bureau: Arnhemschepoortwal 2a
37 e Jaargang No. 342
De erupties gaan tot 1000 meter hoogte
Aschregens, bliksemschichten
en zwavelreuk
VLAGGEN UIT OP
29 JUNI!
Engeland is noch
decadent
noch agressief
BRITSCHE VLOOT
BLIJFT PARAAT
Diner ter eere
van dr. Colijn
rnmsw
Britsche ambassadeur te Tokio brengt
bezoek aan Arita
Een regeling in
het zicht
inzake Tientsin?
Belasting op oorlogs
winst in Engeland
Bewindsman voelt zich
niet vernietigd
LEERT VEILIG AUTORIJDEN
34.909 vluchtelingen
in Engeland
De jongste vorst
BERICHT
Licht op:
9 uur 54 min.
„TRIUMPH"
HBONNtMtN ibPRIJS per 3 maanden voor Amersfoort 1 95; per maand 0.65; per
week met gratis verzekering tegen ongelukkenl I 0.15
Binnenland tranco per post per 3 maanden 2.85. Afzonderlijke nummers f 0.05
POSTREKENING 47910 TELEFOON INTERC. 513
MET MAANDAGOCHTENDBLAD
PR! K flFR AnVFRTFNTIFN 4 re2e,s f 105 mct inbegrip van een bewijsnummer.
elke regel meer f 0.25. Liefdadigheids-advertentiën voor de
helft van Jen prijs. Kleine Advertentiên „KEITJES bij vooruitbetaling 1 5 regels
50 cent, elke regel meer 10 cent, driemaal plaatsen f 1.Bewijsnummer extra f 0.05
BANDOENG, 27 Juni. (Aneta). De Krakatau vertoont thans
uiterst zware werking. Er hebben ontelbare erupties plaats, waarbij
het geknal wordt gehoord van ontladingen in de eruptiemassa. Te
Pasaoeran, Anjer en Laboehan zijn gedurende den geheelen nacht
aschregens gevallen. (Deze plaatsen liggen aan de .Westkust van Java,
tegenover de Krakatau).
De resident van Bantam heeft zich naar Pasaoeran begeven, ten
einde van daaruit de Krakatau waar te nemen. Men hoort van daaruit
steeds gerommel, men ziet bliksemschichten. Het uitzicht echter is,
tengevolge van de windrichting, niet gunstig. Het eiland is in asch-
wolken gehuld. De erupties gaan tot 1000 meter hoogte.
DE bevolking is rustig. Er is
reeds aan de bevolking op-
'dracht gegeven om karbouwen en
andere trekdieren gereed te hou
den met het noodige transportma
teriaal, zoodat men op een even
tueel alarm onmiddellijk kan uit
wijken. Hierbij valt echter op te
merken dat iri deze streek meer
malen gelijke instructies zijn ge
geven. De verdere ontwikkeling
dient te worden afgewacht. De
mantri van den vulcanologischen
dienst is gisteren van zijn waar
nemingspost teruggekeerd.
■Van Rangkasbetoeng uit, een
plaats welke vanaf de kust circa
'60 k.m. het binnenland in is ge
legen, tusschen die kust en Bata
via, van welke plaats het circa 80
k.m. ligt zijn gisterenmorgen van
negen uur in den ochtend af erup
ties gezien tot 1000 meter hoogte.
[Van 10 uur tot 12 uur in den
middag zijn 191 maal knallen ge
hoord en 427 maal bliksemschich
ten waargenomen. Behalve dat er
'aan de kust op verschillende plaat
sen een aschregen is gevallen, is
hier ook nog zwavelreuk waarge
nomen.
De waarnemingen zijn heden be
moeilijkt door een zeer donker
uitzicht in verband met den wes
tenwind.
„ITALIAANSCHE HULP
AAN DUITSCHLAND"?
ROME, 27 Juni (Havas). In de
Giornale d'Italia geeft Gayda te kennen,
dat in geval van een oorlog in Europa,
Italië Duitschland militair zou steunen
en niet omgekeerd. Na te hebben ver
klaard, dat in Italië geen Duitsche esca
drilles vliegtuigen of Duitsche troepen
aanwezig zijn, schrijft Gayda, dat geen
enkele uitwisseling van troepen tus
schen Italië en Duitschland is geschied
of in voorbereiding is. Indien het uur
eens zou slaan, dan zullen misschien de
Italiaansche legers naar den Rijn gaan.
TT ET hoofdbestuur van „De
Tl Princevlagwekt de be
volking van Nederland en de
overzeesche gebiedsdeelen op,
aan den verjaardag van Z.K.H.
Prins Bernhard op 29 Juni a.s.
luister bij te zetten door huis
'aan huis de van oranje voor
ziene driekleur ie ontplooien.
Sir Kingsley Wood, minister van
luchtvaart, richt toespraak tot
Britsche journalisten
LONDEN, 27 Juni (Havas), Giste
ren is te Londen de vierde jaarlijksche
bijeenkomst van de „Empire Press
Union" begonnen. Deze heeft ten doel de
betrekkingen tusschen de regeering en
de pers van het geheele Britsche rijk te
bespreken. De bijeenkomst zal een week
duren.
De Britsche minister van luchtvaart,
Sir Kingsley Wood, heeft een rede ge
houden, waarin hij zeide, dat over twee
jaar het aantal escadrilles van de lucht
macht, bestemd voor den overzeeschcn
dienst, vergroot zal worden, vooral de
verkennings-escadrilles ter bescherming
van de zeewegen. Centra voor de oplei
ding van vliegers zullen worden ge
schapen in Egypte, Kenya, Zuid Rhode
sia. te Hongkong en te Singapore. Na te
hebben gezegd, dat dc productie reeds
een aanzienlijken omvang heeft aange
nomen, wees de minister op het belang
van de samenwerking tusschen de ver
schillende gebieden van het Britsche
rijk.
Tenslotte richtte de minister zich tot
de journalisten, die het grootste deel van
zijn gehoor uitmaakten en zeide. dat tot
nu toe Groot-Brittannië nog niet voldoen,
de de noodzakelijkheid heeft begrepen
zijn politiek de gewenschte publiciteit te
geven, teneinde te antwoorden op de bui-
tenlandsche propaganda, welke Enge
land nu eens voorstelt als een zwak en
decadent land en dan weer als een
agressieve mogendheid. De regeering wil
evenwel niet overgaan tot methoden om
de openbare meening door de regeering
te doen leiden, de vrijheid van het woord
is een kostbaar erfdeel van Engeland.
Geen bezoeken aan badplaatsen
en geen „vlootweek" in de
zomermaanden
LONDEN, 27 Juni (Reuter). In
een officieele mededeeling van de
Britsche Admiraliteit wordt gezegd
dat besloten is, de normale zomer-
verlofperiode van de schepen der
Home-fleet te vervroegen tot Juli,
opdat het dokken en repareeren in
die maand kan geschieden en in
Augustus manoeuvres kunnen wor
den gehouden. Dit besluit brengt
noodzakelijk mede het laten verval
len van bezoeken aan bepaalde
badplaatsen in Juli. terwijl de
„vlootweek". die normaal in de
eerste week van Augustus gehou
den wordt, dit jaar niet zal door
gaan.
Tegeltableau aangeboden
'S-GRAVENHAGE, 27 Juni. De le
den van het kabinet en hunne dames
hebben zich, met oud-minister De Wilde,
gisteravond vereenigd aan een diner, dat
aan dr. Colijn ter gelegenheid van cijn
zeventigsten verjaardag door zijn ambt-
genooten werd aangbeoden. Het diner
werd gehouden iu het Palace Hotel op
Scheveningen en droeg een geheel in
tiem karakter.
Dr. Colijn ontving ten geschenke een
tegeltableau, uitgevoerd in Delftsch
blauw door de Porseleyne Fles, voor
stellende het Binnenhof en daar omheen
de ingangen van de acht departemen
ten, welke dr. Colijn vast of ad interim
heeft beheerd. De randversiering bestaat
uit egelantieren, terwijl boven het Bin
nenhof het Nedarlandsche wapen en
inschrift met datum zijn aangebracht.
WOESOENü
NANKING VipSJANGMAl
OOST
SJANGHAI, 27 Juni (Reuter).
De Japanners hebben den Brit-
schen, Amerikaanschen en ande
ren buitenlandschen autoriteiten
medegedeeld, dat Foetsjau en
Wentsjau binnenkort zullen wor
den aangevallen en dat beide ha
vens van Donderdagmiddag af ge
sloten zullen zijn. Zij hebben er
op aangedrongen, dat alle buiten-
landsehe schepen en burgers dan
vertrokken zullen zijn uit beide
steden.
Uit Hongkong jyordt gemeld, dat
Japansche strijdkrachten hij Foet
sjau geland zijn, doch de Britsche
vlootautoriteiten hebben daarvan
nog geen bevestiging gekregen van
den Engelschen jager „Duchess",
die in de nabijheid van Foetsjau
ligt.
De Britsche ambassadeur te Tokio,
Sir Robert Craigie, heeft een onderhoud
van drie kwartier gehad met den Ja-
panschen minister van buitenlandsche
zaken, Arita. Naar gemeld wordt li&d
het onderhoud de bespreking van een
grondslag voor regeling van het inci
dent te Tientsin ten doel.
In de News Chronicle schrijft Vemon
Bartlett, dat de Britsche k'abinetscom-
missie voor buitenlandsche zaken, wel
ke gisteravond bijeen lcwam, beschikte
over inlichtingen betreffende de moge
lijkheid, dat Japan zijn campagne te
Tientsin zou staken, doch dan slechts
op voorwaarden, die een nieuwe actie
in de -toekomst waarschijnlijk zouden
maken. Bartlett dringt er op aan, dat
Engeland de Chineesche valuta ver
sterkt als het beste middel om een ver
andering in de Japansche politiek af
te dwingen.
In een hoofdartikel ïn hetzelfde blad
wordt eveneens op financieclc economi
sche hulp op zeer uitgebreide schaal
aan China aangedrongen. Indien wij,
aldus dit. artikel, niet tegen de Japan
sche uitdaging optreden, kunnen de
nazi's tot de conclusie komen, dat wij
in Europa niet meetellen.
De Daily Herald spoort de Britsche
huisvrouwen aan, geen Japansche goe
deren te koopen.
Hardnekkige geruchten doen be
treffende de blokkade de ronde in
Chineesche kringen in Tientsin.
Sommige dezer geruchten beweren,
dat de blokkade na Vrijdag a.s.
strenger doorgevoerd zal worden,
anderen houden staande, dat de
beperkingen aanzienlijk verzacht
zullen worden na dien dag en dat
de blokkade dan zal worden ge
plaatst in handen van de Peiping-
regeering, die zal trachten te on
derhandelen over een regeling met
de Britsche autoriteiten, door be
middeling van den Chinecschen,
pro-Japanschen burgemeester van
Tientsin.
Een Japansche militaire woordvoer
der heeft met klem de mogelijkheid
ontkend, dat mevr. Finlay gedwongen
zou zijn geworden zich uit te kleeden.
Een dergelijk incident, zoo verklaarde
hij, zou in strijd zijn met de instructies
en kon derhalve niet zijn gebeurd. Op
de vraag of de Japanners een onder
zoek zouden instellen naar dergelijke
incidenten, wanneer ze in het vervolg
ter kennis der Japanners gebracht zou
den worden, herhaalde de woordvoer
der, dat dergelijke incidenten ondenk
baar zijn en dat er geen onderzoek
naar zou .worden ingesteld.
LONDEN, 27 Juni (Reuter). Een
door Sir John Simon ingediende reso
lutie betreffende de oorlogswinst is aan
genomen. Het Lagerhuis verklaart in de
desbetreffende motie, zijn goedkeuring
te hechten aan het plan der regeering
tot heffing van een belasting van 60 pro
cent op buitensporige winsten verkregen
uit alle bewapeningseontractcn. Simon
verklaarde, dat het de bedoeling der re
geering was, do maatregelen van toe
passing te doen zijn op machines, ge
reedschappen en materialen welke voor
de wapen fabricage noodig zijn, alsmede
op uitrustingsstukken, kleeding en alles
wat voor dc gewapende strijdmacht
noodig is. met uitzondering van levens
middelen. Voorts op leveranties, die be
steld worden namens bóndgenooten en
Dominions en andere staten.
DUITSCHE TOEZEGGING AAN
ZWITSERLAND
BERN, 27 Juni (Reuter). De Zwit-
serschc regeering had te Berlijn stappen
gedaan naar aanleiding van een hefti-
gen aanval op Zwitserland in het
j,Schwarze Korps". De Duitsche autori
teiten hebben daarop de verzekering ge
geven, dat herhalingen zullen worden
voorkomen en dat zij het artikel niet
goedkeuren.
Het rapport inzake Oss
's GRAVENHAGE, 27 Juni.
De Tweede Kamer kwam heden
middag bijeen onder voorzitter
schap van mr. J. R. H. van Schaik.
Aan de orde is voortzetting van
de behandeling van de zaak-Oss.
De minister van justitie, de heer
G o s e 1 i n g, is van oordeel, dat
dit oogenblik niet erg gelukkig
valt voor de behandeling van deze
zaak, internationaal en misschien
nationaal ook niet. Men moet deze
zaak naar waarde schatten zonder
haar anderzijds te minimaliseeren.
Groote waarden zijn er aan ver
bonden.
Spreker heeft sedert 7 April 1938 met de
Kamer geen mondeling contact hierover
gehad.
Spreker zal eerlijk zijn overtuiging
zeggen. Hij spreekt niet voor degenen,
die aan zijn eerlijke bedoelingen twij
felen. Dit zijn er weinigen, een gevolg
van de nieuwe mentaliteit, die tegen
standers slechte als vijanden ziet. Spre
ker zal niet spreken over de aantijgin
gen, die hij met zijn gezin heeft onder
gaan. Deze mentaliteit heeft niet die
zorgvuldigheid betracht, die tegenover
een minister, betaamt. Over smaad en
laster spreekt de minister niet.
Alle instanties, die dc zaak hebben
onderzocht, zijn tot het oordeel geko
men, dat inzake de heide pastoors den
minister geen blaam treft.
Reeds op 7 April 1938 heeft spr.
verklaard, dat indien van strafbare
feiten gebleken was, de pastoors
eenzelfde recht hadden ondergaan
als de anderen. De aantijgingen op
dit punt hebben spr. het diepste ge
griefd. Daar stak de angel.
Spr. heeft er steeds voor geijverd dc
Roomsch-Kaitholieken dienstbaar te ma
ken aan de Nederlandsche gemeenschap.
De dwaze stelling, dat critiek op den
minister aanvallen op de Roomsch-Ka-
tholieken inhoudt, heeft spr. steeds be
streden. Ook van andere dan Roomsch-
Katholieke zijde zijn den minister
blijken van sympathie niet onthouden.
Over het rapport is spr. in
meer dan een opzicht vol
daan. Hij voelt er zich echter
niet door vernietigd. De in
houd van het rapport is niet
volkomen onwederlegbaar. De
commissie maakt zelf reser
ves.
Van groot belang acht spreker, dat
de commissie van oordeel is, dat de mi
nister de genomen maatregelen nood
zakelijk achtte en dat aan zijn goede
trouw niet wordt getwijfeld. In vergoe
lijkenden zin wil de commissie dezen
term gelukkig niet zien opgevat. Ook
de bespreking van de zaak v. d. H. en
de beide pastoors door de commissie
wijst in deze richting.
De debatten van de vorige week heb
ben spreker er toe geleid juist dit punt
ter, sprake te brengen. De motieven om
voor de conclusie te stemmen liepen
nogal uiteen.
(Men zie verder onder
Laatste Berichten)
AUTO BIET DUBB. BEDIENING.
Rijlessen worden gegeven door erkend
K. N. A. C. instructeur.
N.V. AUTOMOBIELBEDRIJF Lo.
BOVÉE VOOGT
VLASAKKERWEG 50
Telef. 1003
LONDEN, 27 Juni (Havas). Sir
Samuel Hoare heeft in het vragenuur
tje in het Lagerhuis medegedeeld, dat
het aantal Duitsche, Oostenrijksche en
Tsjechische vluchtelingen, dat toege
laten is in het Vereenigd Koninkrijk, op
20 Mei gestegen was tot 34.909, waar
van 15.548 mannen, 12.760 vrouwen en
6.601 jeugdige personen.
De kleine koning Faisal II
van Irak is thans de jongste
vorst ter wereld. Zooals
men weet, kwam ziin vader,
koning Ghazi. bij een auto
ongeluk om het leven.
ZIJ, die zich met ingang
van 1 Juli a.8. op
geven als kwartaalabonné,
ontvangen de tot dien da
tum verschijnende num
mers gratis.
VVeerverwachting
Verwachting geldig van
hedenavond tot morgenavond
ongeveer 19 uur:
Helder tot licht bewolkt,
droog weer, warmer, meest
matige wind uit Z. richtin
gen.
ENGELAND'S MOOISTE EN BESTE
MOTOR IS DE
N.V. AUTOMOBIELBEDRIJF Lo.
BOVÉE VOOGT
VLASAKKERWEG 50 Tel. 1093
GRAAF COSTANZA CIANO t
ROME, 27 Juni (Stefani). Graaf
Costanza Ciano, voorzitter der Kamer en
vader van den Italiaanschcn minister
van buitenlandsche zaken, is te Borgo
a Moriano overleden.
FRANSCH-JAPANSCHE BETALINGS
OVEREENKOMST
TOKIO. 27 Juni (Havas). Het
Fransch-Japansche betalingsaccoord is
gisteren to Tokio ondcrtockcncl. De
Frarische verkoopen in Japan worden
gebracht van 39 op 50 milliocn yen.
Het accoord is een jaar geldig.