stadsnieuws]
i
Een eeuw Chineesche
verdragshavens
In één jaar liep de werkloos
heid met 8% terug
r
C
Oranje Vereeniging
Soesterkwartier
Brandwaarborg Mij.
„Ons Belang"
Belgische Oorlogs
invaliden naar
onze stad
„NAAR DE NIEUWE
GEMEENSCHAP"
Eindexamen
Gymnasium
Maurits Wagen voort
80 jaar
DE FATALE NACHT
Militair Défilé
Laagste cijfers
sinds 1932
2e BLAD PAG. 1
AMERSFOORTSCH DAGBLAD
DINSDAG 27 JUNI 1939
Viering van den verjaardag
van Z. K. H. Prins
Bernhard
De Oranje Vereeniging „Soesterkwar
tier" zal ter gelegenheid van den ver
jaardag van Z.K.H. Prins Bernhard op
Donderdag 29 Juni een muzikalen rond
gang houden door het Soesterkwartier,
gevolgd door een concert op het school
plein aan de Lingestraat. Hieraan zul
len medewerken het R.K. Harmonie-Or
kest „Wilskracht", directeur de heer J.
Wakelkamp en het dameszangkoor
„Animato", directeur kapelaan Ch. C. J.
Bachg.
De opstelling heeft plaats in de Nij
verheidstraat om 7.30 n.m.
Boute: Nijverheidstraat, Soesterweg,
Puntenburgerlaan, Piet er Pijperstraat,
Soesterweg, Dahliastraat, Anjerplein,
Anjerstraat, Zonnebloemstraat, Oude
Soesterweg, Berkelstraat, Spaarnestraat,
Lingestraat, Schoolplein.
Jaarverslag 1938
Aan het jaarverslag 1938 van de N.V.
Brandwaarborg-maatschappij „Ons Be
lang" wordt het volgende ontleend.
Met voldoening kan op het afgeloo-
pen jaar teruggezien worden. De porte
feuille steeg beduidend, terwijl het
premie-inkomen aanzienlijk vooruit
ging. De schade was gunstig in alle
afdeelingen.
Het premie-inkomen steeg met
3.964.69 tot 51.214.31 (vorig jaar
47.249.62).
Na toevoeging van f 1500 aan de
reserve voor diverse belangen, afschrij
ving uit de winst van f 1320. aankoop
som eener varia-portefeuille, toevoeging
van f 1650 aan de premie-reserven en
795.54 interest aan de Statutaire
reserve, benevens f 774.02 afschrijving
op de inventaris, resteert een winst van
5245.17, waarvan bestemd voor uitdee-
ling f 4800 en overbrenging op nieuwe
rekening, tevens reserve voor dividend
en tantième-belasting f 445.47. Aan aan
deelhouders zal wederom 6% (onv.)
worden uitgekeerd.
Het slot van het jaarverslag van den
directeur, den heer J. Rovers, is in zeer
gunstigen zin ten aanzien van het be
drijf gesteld.
N AAR wij reeds vermeld hebben,
wordt Zondag 2 Juli a-S. door
circa 200 leden van de afdeeling
van het nationaal verbond der Bel
gische in Nederland geinterneerdé
militairen een bezoek aan de oude
interneeringsoorden Amersfoort en
Harderwijk gebracht.
In den voormiddag zullen door de da
mes van de leden bloemen gelegd wor
den op de graven van de overleden ge-
interneerden op de begraafplaatsen te
Soest en Amersfoort.
Daarna, omstreeks half twaalf, wordt
bij het Belgisch Monument een gesmeed
ijzeren palm neergelegd ter herinnering
aan de tijden, dat men van de Neder-
landsche gastvrijheid mocht genieten.
In den namiddag gaat het gezelschap
met autobussen naar Harderwijk, waar
eveneens met bloemen de nagedachtenis
van de aldaar overleden geintemeerden
geëerd zal worden.
In het St. Josephgebouw had gister
avond een bijeenkomst plaats van het
Comité van Aelie „Naar d; Nieuwe
Gemeenschap" onder leidtpg van den
heer J. v. d. Linden. Een' voorloopig
bestuur werd gevormd bestaande uit dp
heeren A. J- Spiekermann. voorzitter.
P. P. Bruna, L. A. A. van Hamersveld
B. Spangers, C. Tuilhof en D. J. Tuilhof.
Aan het Johan van Oldenbamevelt
Gymnasium slaagden voor het eind
examen B.
mej. C. van Amstel, mej. B. de Boer,
mej. M. Ivlaassen en de heer J. L.
Chaillet.
Afgewezen twee.
GENIE WERK
Het dopn van voorzieningen aan mi
litaire gebouwen en werken alhier, aan
besteed 13 Juni. is voor 34,400 gegund
•an H. Fokkens té Naarden.
VAN DE POLITIE
Vannacht omstreeks kwart voor een
werd een minderjarig jongmensch uit
Hoogland door de politie aangehouden.
Hij is door dén vader van 't bureau
afgehaald.
Een ondernemende knaap is door de
hC( dak van een fabriek
verwijderd.
Bekend geworden als letter
kundige, journalist en
publicist
Maurits karel herman wa
genvoort werd den 27en Juni
1859 te Amsterdam geboren.
Wagenvoort, die zich als letterkundige,
journalist en publicist een goeden n->nm
heeft verworven, debuteerde in de lite
ratuur onder het pseudoniem Vosmeer
de Spie. Onder dezen naam schreef hij
(1890) ..Veertig zwervers". „Felicia Be-
veredge" en den roman „Een Passie"
(1896).
Van Devssel. die toen in de Nieuwe
Gids zijn vermaarde critieken schreef,,
wijdde een geestdriftig artikel aan dit
laatste hoek. „Een Passie heeft zich
diep, diep in mij gedrukt", schreef hij.
„Ik verklaar dat het pon zwaar, krach
tig. „goed mooi, innig werk is."
Wagenvoort is, na dit succesvol de
buut, een heel andere kant uitgegaan.
Enkele jaren na dit eerste boek ver
schijnt (1900) „De Droomerij" onder zijn
eigen naam, verder zijn nog te noemen
„Maria Mflgdaiena's loutere liefde", en
andere romans, maar de schrijver is
toch vooral in ons land een aparte en
eenige figuur geworden door zijn reizen
en het vele dat hij op zijn onderhouden
de wijze, soms in romanvorm, soms
ook in feuilletonnistischen vorm. daar
van verteld heeft. „Karavaanreis door
Zuid-Perzië volgt al spoedig op de ro
man „Maria Magdalena's loutere liefde",
daarna „Oostersche momenten aan den
Nijl", „In het voetspoor der vaderen"
(indrukken van modern Hindoestan).
Enkele van Wagenvoort's verhalen spe
len in het Oosten, andere in Italië, over
al verwerkt hij zijn groote kennis van
landen en volken, opgedaan gedurende
een lang leven van avontuurlijke reizen
naar verre oorden, waarhij hij steeds
veel meer dan toerist was, en menschen
en toestanden bestudeerde.
Hij werkte gedurende dien tijd als cor
respondent van dagbladen en verzamel
de stof voor zün belletristische publi
caties.
Het was in den wereldoorlog, dat aan
deze levenswijs en wijze van werken
van den auteur een einde werd gemaakt,
om redenen die voor een ieder begrij
pelijk zullen zijn. Door de achtereen
volgende crisissen en in het algemeen
veranderde toestanden kwamen de kan
sen van vroeger niet meer terug. De
schrijver heeft daarna tot voor enkele
iaren in den Haag gewoond, doch woont
thans te Amersfoort.
Sedert zijn vestiging in het vader
land schreef hij o.a, toon pel stukken,
zooals „Casanova in Amsterdam"', „Het
Huwelijk van een Prinses van Oranje".
„Een Zwaan onder de Ganzen", en een
auto-biografisch werk „De Vrijheidzoe
ker" (1930).
Vele jaren heeft Maurits Wagen
voort het Buitenlandsch Overzicht in
de Nieuwe Gids verzorgd, waarvoor hij
door zijn groot kennis van landen en
volken en politieke verhoudingen, bij
zondere kwaliteiten bezat.
Bij de viering van zijn SOsten veriaar-
dae. heden, heeft hii rich aan belang
stelling van buiten onttrokken.
(Tel.)
Grand Théatre
DE komende week. aanvangen
de Vrijdag a.6„ draait in het
Grand Thè&tre de film „De Fatale
Nacht" met Danielle Darrieux in de
hoofdrol.
De 'Telegraaf schrijft over deze film
o.m.: Vicky Baum heeft de'novelle ge
schreven een crimineele roman, een
schot in den nacht, een zelfmoord, een
gestolen collier, een „Rausch" in een
nachtlokaal en een fabelachtig geluk in
de speelzaal.
Hier neemt de film een ongedacht
dramatisch verloop en vooral wordt men
getroffen door het levendige en lugubere
in het politieverhoor.
Henri Decoin is de regisseur en een
talentvolle.
Het Handelsblad schrijft:
Een niet gering deel van haar uitwer
king dankt deze Fransche film ook aan
de vele voortreffelijke typeeringen. Mi
lieu's en karakters om dezp Anita zijn
buitengewoon goed gpteekend en de
contrasten tusschen den penvoud van
het land en de daverende uiterlijkheid
van het societyleven in de stad zijn niet
alleen scenisch, maar ook fotografisch
zeer zuiver getroffen.
Ter gelegenheid van den verjaardag
van Z.K.H. Prins Bernhard worden Don
derdag in alle drie de theaters hier fa-
miliematinee's gehouden.
Voor nadere bijzonderheden verwijzen
wij naar de desbetreffende advertentie
in dit blad.
AMERSFOORTSCHE REDDINGS
BRIGADE
Voor het diploma A„ technisch ge
deelte van den Nederl. Bond tot
het redden van drenkelingen slaagden
onze stadgenooten, de heeren L. W. v.
d Mast en N. A. Woudenberg.
Voor het technische gedeelte Diploma
B. slaagden onze stadgenooten. de hee
ren H Breedewold. G. J. W. Pijpers, W.
J. M. Remmers en R. v. d. Spoel.
KENNISGEVING
De voorzitter van het Centraal Stem
bureau maakt bekend dat het besluit
waarbij de uitslag der verkiezing van
léden van den Gemeenteraad is vast
gesteld. voor ieder ter Secretarie dezer
Gemeente (Kamer 3) ter inzage is
nedergelegd.
Bii de wedrennen in Aufeuil (Pariis)
werden de laatste modecreaties ver
toond. Men mag er wel uitdrukkelijk
bij zeggen dat dit een plaatje Is van
het jaar 1939 en niet van 1909. Zoo
zeer wekken deze costumes associa
ties op van de voor-oorlogsche laren.
Ter gelegenheid van den ver
jaardag van Z- K. H. Prins
Bernhard
Ter gelegenheid van den verjaardag
van Z.K.H. Prins Bernhard op 29 Juni
a.s. zullen door de te Amersfoort garni
zoen houdende troepen marschen dooi
de stad worden gemaakt, welke zullen
worden besloten met een defile te 10.15
uur voor den generaal-majoor A. R. van
den Bent, adjudant in b.d. van H.M. de
Koningin, Commandant der IVe Divisie
en Bevelhebber in de 4e Militaire Afdee
ling.
Aan deze marschen en het défilé zul
len deelnemen de alhier garnizoen hou
dende onderdeel en van VIII I. Brig., 18
R.I. en 13 R.I., muziek en vaandels in
gedeeld.
1 R.H. ter sterkte van 3 escadrons,
ngedeeid de standaard en de muziek.
5 R.V.A. met een zoo sterk mogelijke
batterij van 7Veld, waarbij ingedeeld
üe trompetters.
2e Escadron Pantserwagens ter sterkte
van 10 pantserwagens zonder muziek.
Tijdens het defileeren der Infanterie
speelt de stafmuziek; het défilé van
1 R.H. wordt begeleid door de muziek
van 1 R.H., terwijl de artillerie defileert
onder de tonen van de trompetters.
Marschen door de stad:
De infanterie marcheert door het
Leusder- en Stadskwartier.
De cavalerie maakt een marsch door
het Bergkwartier langs Bisschopsweg,
Westerstraat en Utrechtscheweg.
De artillerie marcheert langs Wever
singel. 't Zand, Achter Davidshof, Plant
soen West, Utrechtscheweg, Berkenweg,
Regèntesselaan naar de Johan van 01-
denbarneveldtlaan.
Het 2e Escadron Pantserwagens
maakt een marschdoor het Soester
kwartier langs B.W.laan, Stationsstraat,
Brouwerstraat, Smallepad, Spoorweg
overgang bij den Ouden Soesterweg èn
gaat langs Birkhoven en de Halte Vlas
akkers.
UITSPRAAK VAN DE
UTRECHTSCHE
RECHTBANK
Het tweetal inbrekers dat in een
\mersfóortsche fabriek een horloge be
nevens zegels en sigaren had buitge
maakt, had veertien dagen geleden twee
jaar gevangenisstraf per persoon tegen
zich hnoren eischen. De rechtbank ver
oordeelde ieder tot 1 jaar en zes maan
den met aftrek der preventieve hechte
nis.
BURGERLIJKE STAND
27 Juni
Geboren: Hendrika Alijda d. v. W.
Buitink en T. van Drie. Hendrika Jo
hanna d. v. J. M. van Gasteren en J. J.
Smeeing. Alberta Margaretha d. v. L.
.1 van Beers en M. van der Flier. Nine
Liesbeth d. v. J. Nijmeijer en A. Agter.
Overlpden: Fedde van Tenvisga 71 j.
geh. met M. Kooistra. Hendrikus Her-
nianus Willem van Empëlen, 12 j, z.
v. G. van Empeleil en G. M. B. Korn-
dewal.
TEMPERATUUR IN PESIE'S BAD
De temperatuur van het. water in
Posies bad was hedenmorgen 68 gr. F.
of 20 gr. C.
DOOS WAND'LAACS ONVOORZICHTIGHEID
RAAKT HOLLAND ZN NATUURSCHOON
KW'JT
üqsmda
GRAND-THéiTRE. Van Vrijdag 23 t.m.
Donderdag 29 Juni vertooning van de
film „Luchtduivels der Marine".
Voorstellingen: Zondag i.45; 4.00; 6 It
en 8.30 uur n.m. Woensdag en Zaterdag
en Donderdag matinèe om 2.30 uur. Ove
rige avonden 8.15 uur n.m.
CITY THEATER. Van Vrijdag 23 t.m. Don
derdag 29 Juni vertooning van de film
„Alaska"
Voorstellingen; Zondag 1.45; 4 00: 6.15
en 8.30 uur n.m. Woensdag en Zaterdag
matinée om 2.30 uur Overige avonden
8.15 uur n.m. Donderdag 2.30 uur fami-
liematinée.
REMBRANDT THEATER. - Vertooning van
„De Machtige" en „De Vader, die zich
zelf beschuldigde."
Donderdag 2.30 uur familiematinée.
FLéHITE Vanaf Zaterdag 24 Juni ten
toonstelling „Kruik en Kan".
STERHUIS Beekenat.laan 6. Voor alle
meisjes iederen avond geopend de» Zon
dags van 2 uur
GIl.DEHUIS- Voorjaaratentoonatelling A
K G.
I'ENRARE LEESZAAL MEI JEUGDLEES
ZAAL Muurhuizen 9
i. K LEESZAAL Wijersstraat 2. Filiaal
llitleenbibliotheek F.disonatraat 85
..J' SEUM FLéHITL. Westsingel. Geopeno
dagelijks van 10—12 en 14 uur uitge
sonderd Zondags. '«Zaterdag» 10—12 en
1.308 uur. (Stadgenooten hebben 's Za
terdag» vrijen toegang).
MUURHUIZEN 1. 24—30 Juni. Atelier
Callenbach. Demonstratie en expositie
van toegepaste kunst.
OPENLUCHT THEATER BIRKHOVEN. -
28 Juni. Concert Amersf. Mannenkoor en
Amersf. Muziekver. 8 uur.
PLANTSOEN ZUID. 29 Juni. Concert
door 5e R. I. 8 uur n.m.
DE HOOGE WITTE. 1 Juli. Amersf. Gym-
nasiastenbond L. E. A. Eindfeest 8.30
uur.
BIRKHOVEN. 2 Juli. Landdag Metaal-
bewerkersbond.
DE VALK. 5 Juli. Vergadering Oranje
vereniging. 8.15 uur.
BAARN
BAARNSCH LYCEUM. 14 Juni t.m. 5 Juli
Tentoonstelling schilderijen van D
Komter.
BOTHANISCHE ROZEN
De oude tuinrozen of juister gezegd de
bothanische rozen, die in de 15de eeuw
zoo veel aangeplant werden om sierlijke,
bloemrijke en tevens ondoordringbare af
sluitingen van den „hof" te verkrijgen, zijn
wel heel lang uit de gratie geweest, doch
er wordt thans door de rozenkweekers
veel reclame voor gemaakt, hetgeen we
van harte toejuichen omdat er juweeltjes
van kleur en geur bij te vinden zün. ter-
wül zü sterk de aandacht trekken door
hun bladertooi, die in vele gevallen ook
nog welriekend is. terwül de in het najaar
verschünende vruchten, de bekende ro-
zcnöottels misschien nog de grootste at
tractie vormen.
Voor kale draad-afscheidingen vormen
de bothanische rozen een ideale oplossing,
en o.m komt hiervoor de veel bezongen
egelantier of rosa rubiginosa in aanmer
king. die zware bossige struiken vormt,
sterk met stekels bezet, waarvan de bla
deren een zoeten appelgeur verspreiden
en de enkele bloemen zacht rose gekleurd
zün.
Indien een dergeliike haag wordt ge
plant in goed bewerkten en goed gemes-
ten, grond die vrü gehouden wordt van
onkruid, is zü na een paar laar reeds on
doordringbaar geworden en is dan een
prachtige omheining van een fruit-tuin of
vruchtboomenhoek waar men nogal eens
last heeft van jeugdige plunderaars die op
de riik beladen boomen een aanval wagen.
Het zün echter niet alleen hooggroeien-
de vormen die we bü de bothanische ro
zen zullen vinden, er zün ook alleraardig
ste taagblüvende soorten, die zich uitste
kend leenen voor rotsbeplanting of op
muurtjes. Daar is. om een voorbeeld te
noemen, het kleinste roosje ter wereld, dat
veel meer bekendheid verdient, de Rosa
Roulctti. die vanaf Mei totdat de vorst
invalt met helder rose bloemen bloeit en
daarbü geheel winterhard is. Een bijzon
dere attractie van dit plantje is nog. dat
we het ook in huis in de zonnige woonka
mer of serre gemakkelijk in bloei kunnen
kriigen Voor dit doel is het dan ook in
pot verkrügbaar. zoodat ook de boven
huis-bewoner 's zomers in staat is van
bloeiende rozen, al ziin het dan minia
tuurtjes. te geniet in.
Er zün onder de bothanische rozen ook
nog middelmatige groeiers die in heester-
groepen tusschen sneeuwbal, prunus Mei
doorn en lijsterbes zeen slecht figuur ma
ken. niet in het minst omdat zü luist in
volle glorie staan als de andere heesters
uitgebloeid ziin
Voor de schaduw is er zelfs ook nog
een oplossing in den vorm van de rosa
rubrifnlia. met rnrperbruin blad aan roo-
de takken en donker rose bloemen, 'n ster
ke bossige groeier, voortrelfelük voor
vogeiboschfcs.
Soorten en vormen te over. doch wan
neer we ze willen aanplanten, moeten we
wel met den kweeker overleg plegen voor
welk doel we ze wensehen te gebruiken
ondat we de luiste soort op de luiste
plaats kriigen.
KERKNIEUWS
NED. HERV. KERK
Beroepen te Sprang ds. A. Sirag te
Herkingen.
Beroepen te Utrecht ds. J. R. Wol-
vensberger te Sneek.
Beroepen te Dinkerbroek en Haule
cand. J. A. Mulder te Lisse.
CHR. GEREF. KERK
2-tal te Gorinchem: ds. N. de Jong te
Den Haag (W.), ds. C. Smit te Slie-
drecht.
DOOPSGEZINDEN
Beroepen te Zeildijk mej. cand. M.
Knot te Heemstede.
Wereldgebeuren
Japan gaat krachtig voort met de eliminatie
van Westerschen politieken en
economischen invloed
HONDERD jaar geleden werden in
China de „verdragshavens" inge
steld, zij het toen nog alleen voor
de Britten. Welk een verandering in
het uiterlijk van het Verre Oo«ten
heeft in dien tijd plaats gegrepen!
In 1839 kon een Britsch eskader oor
logsschepen, zeilschepen met naar hui
dige begrippen onbeteekenende bewape
ning, door het simpele feit dat Wester-
sche vuurwapenen, hoe gebrekkig ook,
sterker waren dan speren en schilden,
de opening van China afdwingen.
Thans wordt de Britsche concessie te
Tientsin geblokkeerd door zwaar be
wapende Japanners, die* de concessie
hebben omringd met een electrisch ge
laden prikkeldraadversperring!
Een conflict over opiumhandel was
de aanleiding voor een Britsche expe
ditie in 1839, welke leidde tot de open
stelling van vijf havenplaatsen. Amoy,
Kanton. Foetsjau. Mingpo en Sjanghai,
voor de vestiging en het handeldrijven
van Britsche staatsburgers. Ook stond
de toenmalige keizer van China het
eiland Hongkong aan de Britten in
eigendom af. Nog vele malen kwam het
in de negentiende eeuw tot conflicten
tusschen de Chineesche regeering en
de Westersche mogendheden. Strafex
pedities bewerkten geleidelijk de open
stelling van China voor den handel. Na
een Britsch—Fransche expeditie in 1860
werd de eerste groote handelsconcessie
in Noord-China gesticht: Tientsin,
de eigenlijke havenplaats van Peking
(Peiping).
Langzamerhand ontwikkelde China
zich ook van een uitbuitings- tot een
afzet-gebied, met dit gevolg, dat de
Britsche export naar China in 1913
zelfs 15 millioen pond bedroeg tegen
een import uit China ter waarde van
nauwelijks 5 millioen pond. Dit enor
me handelsdeficit had tot resultaat,
dat de export naar China voornamelijk
op crediet moest geschieden, welke cre-
dieten na korter of langer tijd. vrijwil
lig dan wel gedwongen, werden omge
zet in kapitaals-beleggingen in
het Hemelsche Rijk. Zoo kwam het, dat
de Britsche investeeringen in China in
1931, dus bij den aarvang der Japan-
sche invasie, een waarde van 1189 mil
lioen gouddollar hadden. Japan stond
toen overigens reeds op de tweede
plaats met investeeringen tot een be
drag van 1137 millioen gouddollar. De
Sovjet-Unie, de Ver. S'aten en Frank
rijk hebben veel minder aanzienlijke
bedragen in China geïnvesteerd, zoodat
het begrijpelijk is. dat men zich te
Parijs en Washington niet zoo opwindt
over de gespannen situatie in China als
te Londen thans het geval is. Van de
niet-Japansche buitenlandsche beleg
gingen in China zijn 60 Britsch, 10
Amerikaansch en 10 Fransch.
JAPAN's programma is duidelijk: de
vestiging van een „nieuwe orde" in
het Verre Oosten is synoniem met
het elimineeren van den Westerschen
invloed ten voordeele van de Japan-
sche politieke en economi
sche expansie. Vanaf de Mandsjoe-
rijsche expeditie van 1931 heeft Japan
telkenmale met groote handigheid ge
bruik gemaakt van de binnenlandsche
of onderlinge moeilijkheden der Wes
tersche mogendheden om zijn expansie
voort te zetten. Verovering van
Mandsjoe'rije in 1931 economische en
politieke crisi6 in Engeland, bezetting
van Jehol in 1933 presidentsverkie
zingen in de Ver. Staten: actie bij Pe
king en Tientsin in 1935 het Abes-
sijnsche conflict: expeditie volgend op
de „incidenten" van 1937 conflict
tusschen „democratieën" en „totalitai-
ren".
Zoo heeft Japan étappe na étappe
zijn veroveringen voortgezet op de
oogenblikken, wanneer het wist dat de
Westersche mogendheden. en in eerste
instantie Groot-Brittannië niet bij mach
te warpn in het Verre Oosten in te grij
pen. Thans heeft Japan zijn veldtocht
tegen Tsjang Ivai Sjek vrijwel gestaakt
en legt het zich toe op de consolidatie
van zijn verovering, vooral en in do
eerste plaats economisch. Strijd tegen
dp concessips en handelsvoorrechton
der Westersche mogendheden is daarbij
ouder de gegeven omstandigheden een
vanzelfsprekend te noemen actie der
Japanners, die zich om oudtijds ver
worven „rechten" van derden in China
niet méér bekommeren dan nond/.ake-
l'ik wordt gemaakt door de hereilheid
der betrokkenen, deze „rechten" te ver
dedigen. Gaat deze bereidheid, me» na
me te Londen, zoo ver. dat het uiterste
economische en militaire tegenactie
—ernstig wordt overwogen? F.n zon ja,
z< u een dergelijke actie eenige kans
van slagen hebben zonder de daadwer
kelijke steun der Vereenigde Staten;?
F.n is deze mogendheid bereid in te
grijpen? Het ziet er naar uit. dat voors
hands op alle drie deze vragen ont
kennend moet worden geantwoord, en
c!e Japanners voorloopig vrijwel onge
hoord voort zullen kunnen gaan met
hun actie tot eliminatie van Wester
sche invloeden uit het Chineesche eco
nomische en handels-leven.
's-GRAVENHAGE. 26 Juni. De di
recteur van den rijksdienst der werk
loosheidsverzekering en arbeidsbemidde
ling deelt de volgende resultaten mede
van de verzameling door het Centraal
Bureau voor de Statistiek van de voor-
loopigp gevens over de week 5 l m. 10
Juni 1939.
Op 10 Juni 1939 waren bij de organen
der openbare arbeidsbemiridelinz inge
schreven 282.052 werkzoekenden (267.625
mannen en 14.427 vrouwen).
Hiervan waren 205.071 (195.342 man
nen en 9.729 vrouwen) werkloos en
«aren 60.843 personen door overheids
hulp tewerkgesteld bij cultuur-techni
sche en administratief daarmede gelijk
gestelde werken; blijkbaar waren er dus
16.138 personpn als werkzoekenden in
geschreven, die in het vrije bedrijf
werkten, doch ander werk zochtpn.
In de week 5 t'm. 10 Juni 1939 waren
bij gesubsidieerde vereenigingen met
werkloozenkas aangesloten 586.51? per
sonen. waaronder 77.020 landarbeiders.
Van rie 509.408 verzekerden (buiten de
landarbeider®! was het werkloosheids
percentage 18.3 (in de vorige verslag
week. 22 t'm. 27 Mei 1939. was dit per
centagp 18.8)
In de overeenkomstige verslagweek
van Juni was het werkloosheidspercen
tage in de laatste jaren als volgt (in het
tijdvak Mei tot en met November wor-
dpn bii de berekening van de percenta
ges de landarbeiders buiten beschouwing
gelaten)
1932: 24,6: 1933: 24.6: 1934: 24.8; 1935:
29.4; 1936: 30,9; 1937: 24,3; 1938: 23.4;
1939: 18,3.
Op 1 April 1939 heeft weder een tel
ling plaats gehad van het aantal geheel
werkloozen en het aantal tewerkgestel
den bii werkverruimingen onder de als
werkzoekende ingeschrevenen bij de or
canen der openbare arbeidsbemidde
ling. De volgende cijfers zijn hieraan
ontleend:
Leeftijdsgroepen 1424 jaar: geheel
werkloos 38.689, mannen tewerkgesteld
hij werkverruimingen 4.686, tezamen
43.325. Vrouwen geheel werkloos 7.462
Leeftijdsgroepen 2550 jaar: mannen
gehpel werkloos 158.774, mannen tewerk
gesteld bij werkverruimingen 55.020. te
zamen 213.794. Vrouwen geheel werkloos
4.538.
Leeftijdsgroepen 51 jaar en ouder:
mannen geheel werkloos 59.900. mannen
tewerkgesteld bij werkverruimingen
11.056, tezamen 70.956. Vrouwen geheel
werkloos 1.021.
Totaal: mannen geheel werkloos
257.363, mannen tewerkgesteld bij werk
verruimingen 70.712, tezamen 328.075.
Totaal vrouwen 13.021.
Vergelijkt men het cijfer der geheel
werkloozen en tewerkgestelde mannen
tezamen mét het overeenkomstige cijfer
van 1 April 1938, dan blijkt dat. in den
loop van een jaar het totaal aantal met
28.736 of 8 pet. is terug.eeloopen
Het aantal in de groept!24 jaar is
verminderd met 12.191 of 22 pet., het
aantal in de groep 2550 jaar met
14.857 of 6'/t pet. en het aantal in de
groep van 51 jaar en ouder met 1.688
of 2 pet.
FR. LANGEV^LD OVERLEDEN
LAREN (N.H.)„ 27 Juni. Op 62-
jarigen leeftijd is alhier plotseling
overleden de bekende Larenkche kunst
schilder Fr. Langeveld.
De overledene werd 16 Februari 1877
te Amsterdam geboren. Hij bezocht, de
H.B.S. en daarna de rijksnormaal-
school voor teekenonderwijs, waar hij les
kreeg van den leeraar Huybers. Voorts
was hij leerling van den bekenden
aquarium- en visschenschilder Dijssel-
hoff Na voltooiing zijner studie ves
tigde hij een atelier aan den Overtoom
te Amsterdam en werkte vervolgens
te Parijs en München.
Den eersten keer. dat hij bij „Arti"
exposeerde, verwierf hij den Willinck
van Col'--nprijs. Tn 1902 vestigde hij
zich te Laren. Dc slndsgczichten van
I rans Langeveld g-meten groote ver
maardheid Verder scnildcrcc hij land
schap, figuur en interieur.
Buitenlandsch weeroverzicht
Over geheel West Europa is de lucht
druk aanzienlijk gestegen, vooral over
Frankrijk heeft de hoog» drukking zich
ontwikkeld. Daardoor klaarde het weer
hier op en nam de wind, behalve aan de
kust, nog verder in kracht af. Hier en
daar kwam ochtendnevel voor. pvenals
dat in ons land het geval was. Tengevol
ge van den helderen nacht daalde de
temperatuur te Schiphol vannacht tot
3 graden.
Ook in Engeland en Schotland is het
weer rustig, met in het Noorden nog
zware bewolking. Gisteren vertoonden
zich voor het eerst sinds langen tijd
zwakke depressies bij Ierland, die wei
nig te beteekenen hebben.
Het front dat gisteren over Zuid- en
Midden Duitschland gelegen was en
daar nog vrij veel regen bracht (te
Frankfort 34 mm), is thans opgelost.
De gisteren genoemde depressieker
nen over Scandinavië trokken af naar
rle Poolzee. Zij veroorzaakten nog zwa-
ren rpgen in Noord-Zweden en Fin
land. Te Sodankvlae en Kuopie werden
resp. 25 en 14 mm neerslag afgetapt
Hedenmorgen stijgt de luchtdruk hier
overal.
