Wat valt er te verbeteren
het voorprogramma?
aan
Flauwe stemming op de
Lief en leed in de bioscoop
um
Fox filmt de
internationale beurzen
fcwdaqnaaA buiten
msd buA, team
a@ tesrinl
Kleine films, hun mogelijkheden
en hun tekortkomingen
De wereld
van
de fil
geschiedenis
van Hollywood
De spanning op
politiek gebied
ALG. REISGIDS
10 cent
NIEUWE OOGST
Lp VEN .onmisbaar" als de roode lampjes boven de deuren en de overbodige aankondi-
J—S ging ,£inde" aan het besluit van de voorstelling, is het voorprogramma der
bioscoop het namclooze „gevarieerde" hors d'oeuvre, waarin alle uitersten van de
cinematografie elkaar ontmoeten.
Er zijn menschen, die speciaal vijf minuten vroeger van huis gaan om dit voor
programma niet te missen en er zijn anderen, die deze „aanloop" tot de hoofdfilm rustig
gebruiken om een beetje later te komen en met voetgeschuifel en gemompelde veront
schuldigingen in het lichtbundeltje van de ouvreuse naar hun plaats te laveeren. Beide
categorieën zijn karakteristiek voor de waardeering van de kwaliteiten van het voor
programma.
[pEN van Walt Disney's charmante
fjj fantasieën: Donald Duck en zijn
drie neefjes in de Silly sympho
ny Hockey Champs".
(R.K.O.)
D F. laatkomers zeggen: wat er vooraf
gaat kan me niet schelen. Ik kom
voor de film, die ik uitgekozen heb
en wat er vérder gedraaid wordt is bij
zaak. Zie ik het toevallig wèl, dan is het
goed, zie ik het niet, dan heb ik niets
gemist.
Degenen, die de voorgerechten niet
willen missen zijn minder bepaald in
hun keuze. Ze zoeken iets, dat hun amu
seert en vinden het vaak erg moeilijk te
beslissen, wélke film ze zullen „nemen".
Het voorprogramma nu. behoeven ze niet
uit te kiezen, terwijl het toch zooveel
verschillende dingen bevat, dat er altijd
wel iets naar hun smaak bij is.
Het instituut van verschillende kleine
films vooraf, stamt, goed beschouwd
nog uit den
oertijd van de
bioscoop, toen
er nog geen
hoofdfilms wa
ren en men
naar de cine
ma ging om
de verrassin
gen en wonde
ren van het
nieuwe amu
sement te ondergaan. Programma's uit
dien primitieven tijd vermeldden een
lange reeks onderwerpen van den meest
uiteenloopenden aard. waarvan de ver
tooning gewoonlijk niet veel tijd in be
slag nam. Een enkele film duurde vijf,
tien minuten en slechts in den loop der
Jaren werden de nummers langer. Uit
dit heterogene kijkspel is langzamer
hand het biosroopprogramma van dezen
tijd geboren. Het werd mogelijk steeds
langere films te maken en met het stij
gen van het aantal acten moest de
„speelfilm" tenslotte de rest van de ver
tooning overheerschen.
Maar die „rest" verdween niet en
handhaafde al haar eigenschappen
waarvan de meest in het oog springen
de wel de ongelijksoortigheid van de on
derdeden is.
GOED EN KWAAD DOOREEN
DE reclameplaatjes ter inleiding zul
len we zwijgend voorbij gaan als
een noodzakelijke uiting van onzen
„zakelijker»" tijd, waarin geen enkele re
clame-methode ons nog verbazen kan.
Reclamefilms, die soms volgen verdie
nen over het algemeen hetzelfde welda
dige zwijgen, op sommige uitzonderin
gen na. Meer dan één groote firma heeft
de suggestieve kracht van de film als
reclamemiddel op de juiste manier be
grepen en de hulp van begaafde film
kunstenaars ingeroepen. Een •enkele
keer verrast ons een reclamefilmpje, dat
een waar juweel van filmkunst is en
wel eens meer werkelijke inspiratie ver
toont dan de heele hoofdfilm bijelkaar
bezit.
De gebeurtenissen uit het journaal, dat
dan volgt, mogen niet altijd even inte
ressant zijn, slechts weinig bioscoop-
gangers zullen beweren, dat ze in dit
actueel allerlei zouden willen missen.
De suggestieve werking van deze vi
sueel© soort van journalistiek heeft al
zoo vele malen haar krachtige werking
bewezen, dat we daarover zwijgen kun
nen. Journaals over belangrijke actueele
gebeurtenissen zijn altijd trekpleisters
en de belangstelling voor de cineac (die
fn Utrecht helaas niet gehandhaafd kon
blijven) is welsprekend genoeg.
Dezelfde waardeering verdienen vele
cultuurfilms, welker compacte documen-
taties ons vaak in aanraking brengen
met gebieden van techniek, natuur of
kunst, waar we anders heelemaal geen
of slechts een zeer flauwe notie van
hebben. De eindelooze zorg, die knappe
geleerden en artistieke filmers aan deze
werkjes besteden maken ze tot vaak
zeldzaam aantrekkelijke onderdcelen
van een bioscoopprogramma.
FILMISCHE JUWEELEN
HET hindert niet zoo veel, wat ik
in de bioscoop te zien krijg,"
beweerde een bioscoopganger
eens in vollen ernst, „als er maar een
teekenfilm bij is. Die maakt mijn heelcn
avond goed."
Daar steekt veel waars in, want al
bestaan er variaties in die waardeering
waarin de bioscoop haar eerste pro
gramma's ten doop heeft gehouden.
Het moet ons van het hart, dat de va
riatie van het inleidende programma,
voor de hoofdfilm, die er op volgen moet,
vaak een werking heeft, die verre van de
toeschouwers het zien van die film tot
een genot te maken, hen zelfs vaak met
een soort wrevel vervult, omdat de over
gang zoo abrubt is.
Het komt toch immers menigmaal
voor, dat het voorprogramma tusschen
zijn vele variaties een van die Amen-
kaansehe kluchten of muziekfilms bevat
waarvan de haif baldadige en half kin
derlijke zotheid wel in zeer flagranten
strijd is met. de ontroering, die een
hoofdfilm wil trachten te geven.
Het is toch tenslotte nu wel zóó, dat we
naar de bioscoop gaan omdat de aankondi
ging van de hoofdfilm ons, om welke reden
dan ook, aantrekt. Die hoofdfilm over-
lieerscht dus het programma, niet alleen in
tijdsduur, maar ook in stijl. En het is het
laatste dat menigmaal niet verwezenlijkt
kan worden.
Het moest toch niet noodig zijn, dat we
om een van Greta Gar bo's liefdestragedies
te aanschouwen eerst door de schuimtaar
ten en stukgesmeten stoelen van een smijt-
Iducht moeten waden. Of wel, dat we ter
inleiding van een fijn ironische comedie
eerst meegevoerd worden in de dolzinnige
achtervolgingen van een Andy Clyde of een
Edgar Kennedy, of nog erger: in de ver
wachting van een historische film nog gauw
Mel minuticuse artistieke en technische
waarin micro- en macro-cosmos worden
beid zijn noodig om een simpele opname
Reisen der deutsche Kaler
en in de kwaliteiten van de teeken
films er is geen uiting van filmkunst,
die zoo artistiek en zoo bekoorlijk is als
do teekenfilm. Al zou de heele filmkunst
nooit tot de ontplooiing komen, die we
ervan verwachten mogen, dan was haar
ontstaan toch al ruimschoots goed ge
maakt door de „ontdekking" van de tee
kenfilm.
Weinig films kunnen op zoo'n een
heid van vormgeving en zooveel „stijl"
hogen als de teekenfilm, weinig werken
ook, zijn zoo volmaakt „filmisch". De
overweldigende belangstelling, die er
getoond is voor „Sneeuwwitje" is een
aanwijzing, dat op dit gpbied de ontwik
keling nog niet tot stand gekomen is.
GEBREK AAN EENHEID
DEZE heele opsomming van goede
of bevredigende kwaliteiten van do
„voorfilms" ten spijt, kan toch ge
constateerd worden, dat. het heele voor
programma vaak stiefmoederlijk bedeeld
is gebleven. En zoo men daarvoor al een
andere schuldige wil zoeken dan een
blijkbaar sterke voorkeur van het pu
bliek, dan is die te vinden in de over
blijfselen van dien circusachtigen tijd,
zorg worden de cultiiurfilms opgebouwd,
weerspiegeld. Uren van ingespannen ar-
tot stand te brengen, zooals deze uit
welt" een Ufa-documentaire
even moeten luisteren naar de syncopations
van een verfilmde jazzband.
Daarmee wil niet gezegd zijn, dat. deze
films dan maar niet meer gemaakt
moesten worden. Een sigarenwinkel
verkoopt tenslotte niet alleen fijne ciga-
retten en uit kostbare melanges samen
gestelde after-dinners, maar ook „pi
raatjes" en pruimtabak. Maar een bios
coop is geen winkel, waar iedereen moet
kunnen krijgen, wat hij toevallig
wenscht, maar een instelling, waai
zekere cultureele belangen gediend wor
den in hoeverre dat het geval is hangt
van de omstandigheden af. En dan is
het niet altijd profijtelijk, als het pro
gramma zooveel tegengestelde elemen
ten t e g e 1 ij k bevat.
De piraatjes en de Havanna's hooren
elk in hun specifieke programma thuis,
maar niet. bij elkaar.
DAT het moeilijk is om een zekere
„stijl" in een filmprogramma te
krijgen zal elke bioscoopexploitant
kunnen vertellen. Het schijnt, dat de
filmmaatschappijen bij het tegenwoor
dige peil blijven volharden en de markt
overstroomen met kluchten, musicals en
NAUWELIJKS ziin de films, die voor
het zoo langzamerhand verstrij
kende seizoen op het programma
6tonden, alle gereed gekomen (en een
deel ervan zal nooit gereed komen, om
dat ze om een of andere reden van de
lijst werden afgevoerd) of de maat
schappijen beginnen alweer met gewag
te maken van hun groote plannen voor
het komende filmjaar, plannen, die nog
grooter en beter films zullen opleveren
dan tot nu toe
Het is moeilijk uit zoo'n veelheid van
namen een of andere aanwijzing te put
ten en voorloopig zullen het namen blij
ven. Trouwens het gebeurt nog al
eens. dat een filmtitel wordt veranderd,
terwijl het dan tenslotte altijd nog een
vraag is of de werken in ons land ver
toond zullen worden.
20th Century Fox is een van de eerste
en ze kondigt als hoogtepunt van haar
komende productieschema aan: ,,The
little Princess", waarvan overigens niets
naders gemeld wordt. De tweede film,
die genoemd moet worden, is naar een
hoek. dat ieder kent: „De Hond van de
Baskervilles" door Sir Arthur Conan
Doyle.
Verder moet gememoreerd worden:
„Hotel for Women" naar een roman van
Elsa Maxwell en met de schrijfster zelf
in de hoofdrol naast Nancy Kelly. Een
film, die een recordtijd noodig had om
tot stand te komen en kostbare voorbe
reidingen heeft gevergd, is: „Stanley en
Livingstone", met in de hoofdrol Spen
cer Tracy en voorts Richard Greene,
Nancy Kelly, Walter Brcman en een
reeks van anderen. „The Rains came"
is een verfilming van een gelijknamigen
roman van Louis Bromfield. Tyrone
Power, Myrna Lov, George Brent en nog
vele anderen vervullen de hoofdrollen.
Dan een .film, die den veelzeggenden
titel draagt van „Hollywood Cavalcade"
en die met een verwijzing naar Noel
Coward's „Cavalcade", een retrospectief
beeld zal geven van Hollywood's film
geschiedenis: Alice Faye en Don
Ameche spelen de hoofdrollen.
„MOULIN ROUGE"
In de studio Epinay-Eclair te Parijs
is op het oogenblik in productie de film
..Moulin Rouge". De regie is in handen
van Yves Mirande en André Hugon. De
hoofdrollen worden vertolkt door Lucien
Barcux. Rcné Dary, Geneviève Callix en
Betty Stockfeld.
KATHERINE'S NIEUWSTE
Katherine Hepburn zal, zooals reeds
eerder gemeld werd, onder haar per
soonlijke leiding en met een door haar
zelf gestichte maaschappij een film
maken, die geïnspireerd is op het too-
neelstuk, dat haar een glorieus© terug
keer naar het tooneel mogelijk maakte:
„The American Way". In deze film zal
de mannelijke hoofdrol gespeeld worden
door Fredric March. Het stuk werd ge
schreven door Kaufman.
FINANCIEEL OVERZICHT
Zoowel aandeelen. als obligaties worden hierin be
trokken Amerika's monetaire en uitgavenpolitiek
Toenemende ontvangsten van de warenhuizen en
de spoorwegen Lager dividend van de Shell Union
Oil Gunstig verslag van Fr. Rijsdijk Teleur
stellende verslagen van Rubbermaatschappijen.
Velen hebben zich in de achter ons lig
gende maanden het hoofd gebroken over de
vraag of onder de tegenwoordige omstan
digheden belegging in obligaties dan wel in
aandeelen was aan te bevelen. De ervarin
gen van de laatste weken hebben aange
toond, dat beide categoriën van effecten in
vrjj ernstige mate door de politieke gebeur
tenissen worden aangetast. Zoowel op de
obligatie- als op de aandeelenmarkt zijn er
Vrjj ingrijpende koersverliezen voorgekomen,
hoewel de beweging, zooals gewoonlijk het
geval is, ook thans op 'de aandeelenmarkt
weer grooter is geweest dan op de beleg-
gingsmarkt. Hier staat natuurlijk tegenover
dat indien de toestand eenige verbetering
mocht ondergaan, het herstel zich ook het
snelst op de aandeelenmarkt zal voltrekken.
Daarbij moet bovendien in aanmerking wor
den genomen, dat het koersniveau der aan-
'deelen op het oogenblik reeds zoodanig is
gedaald, dat de meeste soorten een vrij
hoog rendement afwerpen. Dit is niet alleen
het geval met binnenlandsche waarden, maar
ook met Amerikaansdhe shares. Op de obli-
gatiemarkt zal er onder verbeterde omstan
digheden waarschijnlijk ook wel een herstel
intreden, maar toch dient hier de groote fac
tor in aanmerking te worden genomen van
de verdere ontwikkeling van den rentevoet.
Verschillende teekenen wijzen er op, dat voor
de toekomst wel rekening gehouden mag
worden met een hoogeren rentestand. Deze
opvatting is voornamelijk gebaseerd op een
lager aanslaan van de cre'dietwaardigheid
van de Overheid, terwiil bovendien thans
wel degelijk wordt beseft, dat de conycrsie-
beweging, die men in het vorige jaar heeft
kunnen waarnemen een zeer geforceerd en
min of meer kunstmatig karakter heeft. Nu
de drang tot belegging in de obligaties aan
zienlijk is verminderd, zou men voor nieuwe
binnenlandsche leeningen, indien deze aan
de markt mochten komen, ongetwijfeld heel
andere voorwaarden moeten vaststellen dan
in 'dien tijd van talrijke conversies het ge
val was.
In de afdeeling voor pandbrieven heeft het
ter beurze den laatsten tyd volkomen aan
steun ontbroken, d.w.z. de betrokken Instel
lingen hebben hun eigen pandbrieven niet
ingekocht, zooals vroeger veelal te doen ge
bruikelijk was. Ook bij de gemeente-obligaties
is de koersvorming langs vrjj natuurlijke
wegen tot stand gekomen en alleen op 'de
staatsfondsenmarkt wordt nog altijd van de
zijde van den agent van het ministerie steun
verleend, zoodat men in de koersen van deze
afdeeling eigenlijk geen juisten maatstaf
kan zien ter beoor'deeling van den thans
geldenden rentevoet. Het komt ons voor,
dat indien de. tijd weer r'yp mocht worden
voor emissies van obligatieleningen dc
noodzakelijkheid zich zou voordoen om tot
het 4 pet. rentetype terug te koeren. Voor
het oogenblik bestaat zelfs de mogelijkheid
van soortgelijke uitgiften niet, 'daar deze
zeer zeker niet zouden slagen. Buitenland-
sche emissies met een hoogeren rentevoet,
soortgelijke weinig interessante en aan
trekkelijke dingen.
Er zijn uitzonderingen: de voortreffe
lijke serie „crime does not pay" van
Metro Goldwyn Mayer, welke een hulp
middel wil zijn in den strijd tegen de
misdadigheid, sommige historische
„shorts" van Warner Brothers en enkele
Duitsche voorfilmpjes zijn uitstekend,
staan op een veel hooger peil, maar
helaas zijn dergelijke werken nog niet
in de meerderheid.
Toch zal het erheen moeten gaan, dat
het biscoopprogramma zooveel mogelijk
een eenheid is. In den schouwburg kan
hot toch ook. Nu is het waar, dat een
film maar gemiddeld 80 minuten duurt,
terwijl een tooneelstuk ongeveer twee
uur in beslag kan nemen. Maar dc film
wereld heeft al verschillende films ge
maakt, die vrijwel een heel programma
van twee uur vulden en met succes
en misschien is het in die richting, dat
we een uitweg moeten zoeken uit de be
zwaren, die het voorprogramma soms
geeft. De korte films zouden dan naar do
mecning van insiders, die dit systeem
voorts voorstaan tot, bewaard kunnen
blijven voor voorstellingen, die in elk
opzicht de benaming „gevarieerd" ver
dienen. P.
zooals de thans aangekondigde pet. lee
ning der Compagnie Fran?aise des Petroles
hebben waarschijnlijk een betere kans van
slagen dan met binnenlandsche leeningen
op een 3% pet. basis het geval zou zjjn. Ook
in het hier bedoelde geval 'hebben de emit-
tenten aan de leening weer 'den vorm ge
geven van guldensobligaties. De uitgifte in
anderen vorm, t.w. in buitenlandschc valu
ta zou onder de huidige omstandigheden niet
mogelijk zijn, indien men zich niet wil bloot
stellen aan een fiasco.
Wij merkten reeds op, dat de stemming
op de toonaangevende fondsenmarkten in de
afgeloopen week flauw is geweest, waarbij
dc overweging, dat de aandeelen over het
algemeen een zeer hoog rendement bieden,
blijkbaar van hoegenaamd geen uitwerking
is geweest. Het is duidelijk, dat de koers,
daling vrijwel uitsluitend in het leven werd
geroepen door de vrees voor ernstige
wikkelingen in de buitenlandsche politiek.
Tot nu toe is het gebleven bjj een strüd met
woorden en ophitsende artikelen in bepaal
de landen, maar indien de spanning verder
mocht toenemen, dan is de kans groot, dat
een catastrophe niet meer zal ziin te ver.
mijden. Van het aanbod van Engeland aan
Duitschland om tot een nieuw vlootverdrag
te geraken en de onderhandelingen daar
over te openen, kan nauwelijks een gunstig
resultaat worden verwacht.
Langen tijd heeft de hoop bestaan, dat
het tot stand komen van een pact tusschen
Engeland en Sovjet Rusland het politieke
evenwicht zou kunnen herstellen en een
verbetering van den toestand zou kunnen
tewege brengen. De koersen op de interna
tionale beurzen zijn steeds met de wisse,
lende kansen van een zoodanig pact op en
neer gegaan en nu de jongste berichten
er op wjjzen, dat de besprekingen weer op
het doode punt zijn aangeland is er een
algemeen flauwere stemming ingetreden,
Amerika blijft een rol spelen van belang
stellende toeschouwer. Het land kan, be
schermd door zijn geographische ligging en
door zijn neutraliteitswet openlijk blijk ge-
ven van zjjn sympathieën en antipathieën
zonder groote kans te loopen direct in een
oorlog te worden gewikkeld. Ook indien de
neutraliteitswet, waarover thans besprekin
gen in het Congres plaats vinden wordt ge
wijzigd, dan beteekent deze wijziging nog
niet, dat Amerika in een eventueel Euro-
peesch conflict partij zal kiezen. Wel zal
het natuurlijk voor de oorlogvoerende de
mocratische landen van groot belang zyn
te weten, dat z'u' alsdan ongelimiteerd wape
nen uit Amerika kunnen betrekken. Als men
c'e berichten uit Amerika mag gclooven dan
zou er deze week een soort koehandel heb-
ben plaats gevonden waarbij de leden
het Zilverblok, steun zouden verleenen aan
de wijziging van dc neutraliteitswet. indien
de voorstanders daarvan op hun beurt me
dewerkten aan de verhooging van den aan
koopprijs van het in het binrfenland gepro
duceerd zilver van 64,64 cent per ounce
tot 77,4 cent. Het behoeft geen betoog, dat
deze vërhooging van den zilverprüs geen
nationaal belang heeft en slechts wordt
doorgevoerd ten bate van de groep der zil
verproducenten.
Tegelijkertijd met dit besluit zal intus-
schcn de prijs voor buitenlandsch zilver wor
den verlaagd van 43 tot 40 dollarcent, ter
wijl later een nieuwe verlaging tot 381£ dol
larcent per ounce plaats vond. Deze verla
gingen gelden voor den tijd. dat de zilver-
overeenkomst nog loopt, doch na expiratie
daarvan zal dc aankoop geheel worden ge
staakt. Is dit eenmaal het geval, dan zou
zulks voor landen als Mexico en China niet
minder dan een ramp beteekencn. Ook Japan
zal er trouwens door worden getroffen, daar
dit land in de in China aanwezige zilv
voorraden een middel heeft gezien om zich
buitenlapdsche deviezen te verschaffen,
waaraan het reeds sinds geruimen tijd nij
pend gebrek heeft.
Er is nog een ander belangrijk besluit in
Amerika gevallen en wel op het punt der
monetaire politiek. De machtiging aan pre
sident Roosevelt vcrieend om den dollar ver
der te devalueeren, is nl. by expimUe per
30 Juni vervallen, en hoewel er voor het
oogenblik geen sprake zou kunnen zjjn van
een verdere devaluatie, moet toch het bui
ten werking treden van deze machtiging voor
de toekomst worden gezien als een belang
rijke beperking van de bewegingsvrijheid van
den president. Deze schynt het er echter niet
by te willen laten en zint op middelen om
van het congres een nieuwe machtiging te
verkrijgen. Het is trouwens niet duidelijk
hoe op den duur het op een andere wijze
mogelijk zal zyn om de omvangrijke regee-
ringsuitgaven te dekken dan door middel
van inflatie. De president is thans weer met
zeer omvangrijke plannen voor den dag ge
komen, die o.m. inhouden het uitgeven var
groote sommen tot een totaal bedrag van
3.86 milliard te verdeelen over een reeks
Zorg dat U het volle profijt trekt
van Uw vrijen tijd!
Kijk vooraf even na hoe vroeg U
's ochtends reeds weg kunt en hoe
laat U 's avonds uiterlijk terug
moet.
De dienstregelingen van alle
autobusondernemingen, spoor- en
tramwegen in onze provincie
vindt U overzichtelijk gerang
schikt in den
VOOR DE PROV. UTRECHT
In eiken boekhandel
verkrijgbaar
Uitgave N.V. Drukkerij vlh
L. E. Bosch loon. Utrecht
van jaren. Voor 1939/40 wordt 860 millioen
uitgetrokken voor openbare werken, waar
onder den aanleg van straten. Verder zal er
spoorwegmaterieel door de regeering zelf
worden aangekocht, waarna het materieel
aan de spoorwegen zal worden verhuurd.
Ook is een elcctrificatieprogram ontworpen,
dat in den tyd van 7 jaar zal worden uit
gevoerd. Men zal moeilyk kunnen ontkennen,
dat hierin weer een groote concurrentie
schuilt voor de openbare nutsbedrijven. Ten
slotte zullen credieten worden verleend aan
het buitenland voor den inkoop van goederen
op de Amerikaansche markt. Regeerings-
instanties, die met de uitvoering van deze
plannen zullen worden belast, zullen recht
streeks een beroep kunnen doen op de kapi
taalmarkt, waarvan de dienst geheel buiten
de begrooting zal omgaan. Huurtoeslagen
zullen worden betaald voor inkomens van
1200 tot 2000 dollar. Wel verre van er naar
te streven om de begrooting in evenwicht te
brengen, schijnt president Roosevelt wel al
les in het werk te willen stellen om zyn
hervormingsplannen in een geforceerd tem
po uit te voeren. Voor het particuliere be
drijfsleven is dit geen aangenaam verschiet.
De ontwikkeling van den toestand is overi
gens op het oogenblik tamelijk bevredigend.
Zoo wordt er melding gemaakt van toene
mende verkoopen van warenhuizen en een
styging van de ontvangsten der spoorweg
maatschappijen. Van deze laatsten hebben 52
maatschappijen in Mei ontvangsten aan te
wyzen van 254.52 mill., zynde een vermeer
dering van 10.7 vergeleken met dezelfde
maand van het vorig jaar. De netto-ontvang
sten bedroegen $21.98 millioen of 38 meer
dan in Mei 1938. In de staalindustrie ver
wacht men voor de naaste toekomst een stij
ging van de bedrijvigheid. Ook in de banden
industrie ontwikkelt de toestand zich tame
lijk gunstig. In de zes maanden, geëindigd 30
April heeft de Firestone een netto winst ge
maakt van 2.85 millioen of 75 dollarcent
per aandeel tegen voorjaar 2.42 millioen
of 53 dollar-cent per aandeel.
De berichten uit de petroleumindustrie
wyzen niet op een groote verandering in den
toestand. De overproductie is men vrijwel
meester, maar aan een verhooging van de
prijzen schynt onder de tegenwoordige om
standigheden niet te worden gedacht. Het
was een teleurstelling, dat de Shell Union
Oil haar dividend verlaagde. De My. kon
digde n.l. op haar gewone aandeelen een
dividend aan van 25 cent, terwyl in Juni en
December van 1938 telkens 35 cent werd
betaald, en in dezelfde maanden van 1937
50 8 cent. De maatschappij heeft de uitgifte
aangekondigd van S 85 millioen 2^% Re
funding obligaties. De lage rentevoet is een
gunstige aanwijzing voor de credietwaar-
digiheid van de maatschappij.
De aspecten voor een mogelijke bjjlegging
van het conflict met Mexico zyn wel be
langrijk verbeterd. Amerika heeft een krach
tig wapen in het stopzetten van de zilver-
aankoopen, hetgeen ruineus zou werken voor
den economischen 'toestand van Mexico. De
jongste berichten wyzen op de mogelijkheid,
dat de maatschappijen het beheer van 'de
terreinen weer in handen zouden nemen,
waarbij evenwel een zeker percentage van
de winst aan de regeering zal moeten wor
den afgestaan. Daarby zouden de loonen en
de belastingen voor een langen tyd wor
den vastgesteld.
Zooals wij reeds in den aanvang te ken
nen hebben gegeven was de stemming op
onze beurs gedecideerd flauw, ondanks het
hooge rendement, dat op aandeelen kan wor
den gemaakt. Men overweegt echter, dat de
uitwerking van een oorlog zoo verwoestend
zou zyn, dat vele aandeelen dan waarschijn
lijk nog te hoog gewaardeerd zouden blij
ken, een overweging, die ons tamelyk on-
geruimd voorkomt, daar wy, in geval er
zulk een ramp over de wereld mocht komen,
toch meer vertrouwen zouden hebben in
aandeelen van goede maatschappijen, dan
in vorderingen op de overheid, van een no
minale grootte en in een valuta, die even
onzeker zou worden van de credietwaardig-
heid van een regeering.
De groote vloed der jaarverslagen be
gint langzamerhand af te zakken, doch en
kele verslagen van rubbermaatschappyen
werden gepubliceerd, die allesbehalve gun
stig luiden. Zoo moest de Kendcng Lemboe
haar dividend verlagen van 12^j tot 5%.
daar de winst daalde van 448.360 tot
140.591. De sterke restrictie en de lage
koffieprijzen zyn oorzaak van de ongun
stige resultaten.
De resultaten van de Nieuw Afrikaanschc
Handelsvennootschap werden ongunstig be-
invloed door de teleurstellende katoencam
pagne. De winst bedroeg 33.560 tegen
i70.579. net opgeloopen verliessaldo werd
teruggebracht tot 87 321.
Op industrieel gebied gaat de toestand
beter dan in de cultures, vooral de scheeps
werven kunnen gunstige resultaten aanwij
zen. Zoo sloot Fr. Rysdyk af met een winst
van 133.781 tesren vorig jaar 70 081. Het
dividend bedraagt 10% tegen 8%, zulks na
behoorlijke reserveering.
De stemming voor tahaksaandeelen bleef
flauw, evenals voor rubberaandeelen. In het
najaar zal geen inschrijving van Sumatra
tabak meer plaats vinden en op 7 Juli
wordt het restant aan de markt gebracht.
Hieronder volgt een overzicht van het
koersverloop in de afgeloopen week:
Z—3% pet. Nederland 1938 95 3/4, 95 5/8.
Aku 33 7 8, 34 1/4, 32 3.4. 33 1'8.
Unilever 1311 '4, 133, 129 y,, 1301/4.
Ford 338 333.
Philips 201. 206, 198. 199 3/4.
Koninklijke Petroleum 302, 803 2961-<,
297 3/4.
Amsterdam Rubber 186^. 187, 181, 182.
Deli Batavia Rubber 132, 125 1/4.
Holland—Amerika Lijn 99 J4, 97 3/4.
Kon. Ned. Stoomboot 106^, 99.
Ned. Scheepvaart Unie 107 1/8, 103.
H.V.A. 399, 403, 391 392.
Nisu 215J-J. 205.
Ver. Vorstenlanden 88. 8986y., 871/..
Deli Batavia My. 137, 133.
Deli My. 196, 185, 186.
Senembah Mij. 151exd, 148.
