DAGBLAD
NOG GEEN EINDE IN ZICHT
VAN HET OVERLEG
MET MOSKOU
Rijksminister dr. Funk
Ernstig incident tusschen
Polen en Oekrainers
Aandrang tot opname van
Winston Churchill
in het Britsche kabinet
in Den Haag aangekomen
Woensdag 5 Juli 1939
Uitgave: VALKH0FF Co.
Bureau: Arnhemschepoortwal 2a
38e Jaargang No. 5
Nederland en Zwitserland evenzeer
ter sprake gebracht als
de Oostzee-staten
De Times is tegen
opgedrongen
„garanties"
Wang Tsjing Wei's
poging mislukt
35H
Succes
Tuin
Zal Chamberlain
wijken voor
dezen druk?
Reeds hedenmorgen vond een onderhoud
plaats met de ministers Colijn en
Steenberghe
Beschouwingen
in de
Duitsche pers
Britsch koningspaar
naar Brussel
De Britsch-Japansche
conferentie te Tokio
Licht op:
9 uur 49
ocr maanden voor Amersfoort 1 95: per maand 0.65, per
-week met gratia verzekering tegen ongelukken) t 0.15
Binnenland tranco per post per 3 maanden 2.85 Afzonderlijke nummers f 0.05
POSTREKENING 47910 TELEFOON 'NTERC. 513
MET MAANDAGOCHTENDBLAD
PM R nm JflVFRTFNTIFN 4 1105 mcl >"b«8"P b«»'is'""nn"!r'
PWili) UtH ftUVtKltniltn mccr (025 Liefdadijheids-adveftentiën voor de
helft var, Jen prijs. Kleine Advertentiën „KEITJES" bij vooruitbetaling 1—5 regels
50 cent', elke regel meer 10 cent, driemaal plaatsen I 1Bewijsnummer eatra i 0 05
MOSKOU, 5 Juli (Reuter)- In welingelichte kringen te Moskou
is men van meening, dat de bewering, als zou de overeenkomst
tusschen de drie mogendheden practisch tot stand zijn gekomen
en binnenkort onderteekend worden, voorbarig is. Er is zeker
reden om aan te nemen, dat de onderhandelingen voortgang heb
ben gemaakt, doch er is geen aanduiding, dat de garanties aan de
Oostzeestaten geregeld zijn. Men is van oordeel, dat het ant
woord van Molotof op de jongste Britsch-Fransche voorstellen
tegenvoorstellen bevat, welke verdere bespreking noodig maken,
zoodat de onderhandelingen voort zullen duren.
zonder de meening van laatstgenoemde
landen te kennen, terwijl zij aarzelden
de Oostzeestaten te garandeeren. omdat
deze zich tegen de Russische garantie
verzetten.
Sommigen meenen, dat Engeland
wellicht bereid zou zijn. de Oostzee
staten te garandeeren, als de
Sovjet-Unie Nederland en Zwit
serland zou garandeeren. Het ge
rucht gaat echter, dat de Russen
zich zouden blijven beroepen op het
ontbreken van diplomatieke betrek
kingen tusschen de Sovjet-Unie en
Zwitserland en Nederland en
zouden verlangen dat de wederzijd-
sche bijstand ingeval van bedrei
ging van de onafhankelijkheid der
in het garantiestelsel opgenomen
landen verplicht en onbeperkt zou
zijn.
VOLGENS gezaghebbende Moskou-
sche kringen zou het antwoord, dat
Molotof aan de ambassadeurs van
Frankrijk en Engeland ter hand heeft
gesteld, eenige tegenvoorstellen bevat
ten. Het gaat dan ook niet, zoo zegt
men, om een definitief antwoord en de
besprekingen tusschen de drie landen
zouden nog worden voortgezet. Volgens
dezelfde aanwijzingen schijnt het, dat
de Russische nota nog steeds draait om
de garantie der Oostzeestaten door
Frankrijk en Engeland, en de garantie
voor de kleine West-Europeesche staten
België, Zwitserland en Nederland
door de Sovjet-Unie.
Men zal zich herinneren, dat Sjdanof
zich in de Pravda van 29 Juni heeft af
gevraagd. waarom Engeland en Frank
rijk wilden, dat de Sovjet-Unie landen
als Nederland en Zwitserland, die
met de Sovjet-Unie geen diplomatieke
betrekkingen onderhouden, garandeert
In een hoofdartikel schrijft de Times
heden, dat Nederland en Zwitser
land niet tegen hun wil in een stelsel
van garantieverdragen moeten worden
opgenomen. Het standpunt der Sovjet-
Unie zou zijn, dat het voor de Oostzee
staten goed is, tegen Duitschland ver-
Vertegenwoordigers der Oekrainers zouden
contact zoeken met Duitschland
WARSCHAU, 5 Juli. (Havas)
Te Brzekany in Oost-Galicic heeft
zich een incident voorgedaan tus
schen Poolsche politie en drie
Oekrainers. De politie verlangde,
dat de Oekrainers hun papieren
zouden toonen, doch de mannen
vluchten in een huis. Toen de po
litie hier wilde binnendringen,
werd zij met schoten ontvangen.
In den strijd werd een politieman
en een Oekrainer gedood. De chef
yan de Poolsche politie leidt per
soonlijk het onderzoek.
Naar aanleiding van het Poolsch-
Öekrainsche incident te Brzekany for
muleert de Kurjer Polsky. het orgaan
der Poolsche zware industrie, de
Oekrainsche kwestie aldus:
De kwestie is rijp voor een definitie
ve oplossing. Polen heeft zich steeds
bereid verklaard, haar te regelen op
basis van de drie volgende punten:
(1) De Oekrainers moeten de Pool
sche souvereiniteit aanvaarden.
(2.)Zij moeten dezelfde plichten op
2ïch nemen als de andere staatsbur
gers.
(3.) Zij moeten afzien van alle geheul
met de vijanden van Polen.
Het Poolsche blad verklaart dan
verder: „Op deze Poolsche voorstel
len antwoordt men van Oekraini-
sche zijde met schoten en stappen
bij de Duitschers te Praag en te
Danzig", terwijl het blad voorts
meldt, dat de leider van de S.S. in
Oost-Pruisen en Danzig, Rediess,
zich in verbinding heeft gesteld met
vertegenwoordigers van de Oekrai-
nische minderheid.
De Poolsche ambassadeur te Londen,
Raczynski is gisteren tezamen met den
leider van de Poolsche financieele mis
sie te Londen, kolonel Koe, door minis
ter Beek ontvangen om verslag uit te
brengen over de besprekingen inzake
een leening van Engeland aan Polen.
Van niet-officieele zijde wordt gemeld,
dat deze leening veertig millioen pond
sterling zal bedragen, voor de helft
betaalbaar in baar geld en voor de helft
in goederen. De president van de Pool
sche republiek heeft gisteren maar
schalk Smigly Rydz, minister Beek.
den minister-president, en den minister
van financiën ontvangen om de loopen-
de zaken te bespreken.
Uit Orlowo wordt gemeld, dat
twee viermotorige Dultsche Junker
vliegtuigen over Poolsch gebied
zijn gevlogen. Het eene kwam uit
Oost-Pruisen, het ander uit Groot-
Duitschland. De Poolsche grens
wacht maakte door middel van
vuurpijlen duidelijk, dat het vlie
gen over dit gebied verboden was.
Beido vliegtuigen zijn te Danzig
geland. Men weet niet wie aan
boord waren.
Uit Danzig wordt gemeld, dat den
laatstcn tijd talrijke Polen uit hun wo
ningen worden verdreven vooral zij,
die kleermakerijen of schoenmakerijen
bezaten. Men kan in Danzig zonder
vergunning geen nieuwe zaak opzetten
eri deze toestemming wordt aan Polen
meestal geweigerd.
Feestdagen: meer
dan 500 dooden
NEW-YORK, 5 Juli. (Ha-
vas). Tijdens de vier vacan-
tiedagen ter gelegenheid van
den onafhankelijkheidsdag
der Vereenigde Staten die
ruim 2Vz millioen menschen
naar het New Yorksche strand
hebben gevoerd, zijn minstens
525 personen om het leven ge
komen, waarvan 250 door ver
keersongelukken en 145 door
verdrinking.
dedigd te wórden en dat zij gegaran
deerd behooren te worden of zij willen
of niet, terwijl Engeland zich daaren
tegen op het standpunt stelt, dat iedere
staat voor zichzelf dient uit te maken,
wat het beste voor hem is. Dit is het
natuurlijke uitvloeisel van de Britsche
vrijheidsgedachte.
De juiste procedure lijkt de Times
daarom te zijn. dat de drie groote garan-
deerende mogendheden een verdrag van
wederzijdschen bijstand onderteekenen,
waartoe zij zich alle drie bereid ver
klaard hebben en dat in feite reeds be
staat. aangezien tusschen Frankrijk en
de Sovjets een bondgenootschap bestaat
en Engeland met Frankrijk verbonden
Intusschen, zoo voegt de Times er nog
aan toe, zou de Fransch-Britsche diplo
matie er op gericht kunnen zijn, de
Oostzeestaten er van te overtuigen, dat
hun werkelijke belangen gelegen zijn in
een bondgenootschap met de drie non-
agressiestaten. In een eventueel garan
tieverdrag zou zonder moeite een clau
sule gevoegd kunnen worden, .waarbij
de garandeerende mogendheid verplicht
wordt, zijn strijdkrachten na den met
succes verleenden bijstand terug te trek
ken.
Maarschalk Woe Pei Foe
weigerde zelfs met
hem te praten
SJANGHAI, 5 Juli (D.N.B.) - In
Peiping heeft Wang Tsjing Wei
drie dagen lang met vertegenwoor
digers van de Nanking- en Peiping-
regeeringen onderhandeld over zijn
plan tot vorming van een centrale
Chineesche regeering. De bespre
kingen deden het raadzaam voor
komen, dit plan voorloopig nog in
beraad te houden. Ook een tweede
plan, dat Wang Tsjing Wei in ge
val van mislukking van het eerste
plan wilde uitvoeren, wordt in wel
ingelichte kringen voorloopig als
mislukt beschouwd.
Wang Tsjing Wei hoopte den steun
van maarschalk Woe Pei Foe te kun
nen vinden voor het vormen van een
derde regeering over een deel van Chi
na, n.l. over Midden-China. Woe Pei
Foe heeft echter tot dusverre iedere be
spreking met Wang Tsjing Wei gewei
gerd.
FRANSCH JOURNALIST MOET
ITALIË VERLATEN
ROME, 5 Juli (Havas) De Fransche
journalist. Robert Gyon, correspondent
van de Parijschc „Journal", en secretaris
van de buitenlandsche persvcrceniging
in Italië, heeft het verzoek ontvangen
het land te verlaten.
ÏTALIAANSCHE DEVIEZEN-
SMOKKELAARS OPGESPOORD
GENUA, 5 Juli (Havas) Te Genua
is een belangrijke organisatie van devie-
zensmokkelaars ontdekt. Er zijn eenige
personen gearresteerd. De Italiaansche
staat zou 16 millioen lire schade hebben
geleden.
DEN
KLIMROZEN
Door de warme dagen in Juni zalen we
al vroeg in de rozen en vooral onze klim
roos aan den Zuidgevel was ul bijzonder
vroeg in volle glorie. Hei is de Paul's
Scarlet Climber, de allerbeste grootbloe-
mige winterharde klimroos met levendig
scliarlakenroode gevulde bloemen, die
een snel opgaanden groei vertoont en over
vloedig bloeit. Daar het echter zeen wilde
groeier is. leent deze zich ook uitstekend
voor het bekleedcn van hekwerk.
Wanneer we een klimroos toepassen in
een tuintje, waar gevel en hek zich in el-
kaars onmiddellijke nabijheid bevinden
moeten we er wel aan denken een zelfde
soort te kiezen, daar de bloemenweelde
anders te veel verbrokkeld wordt.
Klimrozen bloeien het mooist op de
scheuten, die ze het vorige iuar gevormd
hebben, en wanneer we ze willen snoeien,
moeten we ons uitsluitend bepalen bij het
wegnemen van scheuten, die reeds ge
bloeid hebben. Er zijn wel enkele uitzon
deringen. die zóóveel longe scheuten
voortbrengen, dat al de oude gerust ver
wijderd mogen worden, hetgeen b.v het
geval is bij de kleinbloemige trosroosjes.
o.a. de bekende rose Dorothv Perkins, die
in Juli en Augustus bloeit.
Bij de rozen, die weinig nieuwe scheu
ten vormen, nemen we de zwakke weg
en binden de sterke aan. om het volgend
jaar mooie stevige planten en 'n milden
bloei te mogen verwachten.
Er zijn wel eens bloemenliefhebbers
die ecnigszins sceptisch staan tegenover
het gebruik van rozen in den tuin. omdat
zij er een groot deel van het laar kaal en
en onoogeltjk uilzien. waar de korte bloei
periode volgens hen niet tegenop weegt.
Me dunkt dat dit alleen een bezwaar kan
zijn als we er uitsluitend een rozentuin op
na houden, doch in een gewonen tuin met
een afwisselende beplanting zouden we de
rozen niet graag willen missen. Want zou
er wel één plant te vinden zijn die zulke
hoeveelheden bloemen te voorschijn brengt
in zulk een korten tijd?
Bij gevelplanten moeten we er wel aan
denken de juiste kleur te kiezen, want
dikwijls wordt het effect van de kleur be
dorven door den verkeerden achtergrond.
Roode rozen tegen 'n rooden muur doen
het hcelemaal niet daarentegen wel tegen
'n grijzen of gelen achtergrond. Rose ro
zen behooren evenmin tegen een rooden
muur thuis, doch wel tegen wit. geel en
grüs. Witte en gele rozen zijn luist weer
wel geschikt om tegen roode muren ge
plant te worden. Ln zoo vraagt elk huis
zün rozen en nu ze bloeien, kunnen we
de combinaties een* bekijken en beoordee-
!en wat voor onzen eigen gevel in aan
merking zou komen.
VAN KAR GEVALLEN
EN GEDOOD
LUNTEHEN, 5 Juli. Vanmid-
dag is de zestienjarige A. Engelen
uit de Hul, bij Lunteren, onder een
gierkar geraakt en op slag gedood.
Het ongeluk geschiedde, doordat
het paard voor de gierkar schrok,
waardoor de wagen omsloeg en de
jongen met het hoofd onder de kar
kwam.
LONDEN, 5 Juli. (Reuter). De
benoeming van Winston Churchill
tot minister van marine is zeker,
althans volgens de Daily Mail. welk
blad verklaart, dat van buiten het
parlement alsook door de directe
aanhangers van den premier druk
op Chamberlain wordt uitgeoefend
om zoo weinig mogelijk tijd verlo
ren te laten gaan bij het wijzigen
van het kabinet. De wijzigingen kun
nen volgens het blad tot stand ge
bracht worden op elk oogenblik vÓöp
het parlement eind Juli met vacan-
tie gaat., doch enkele adviseurs van
den premier verzetten zich nog
steeds tegen een ingrijpende politie
ke wijziging en onder zekere om
standigheden zou een beslissing
over opneming van Churchill in het
kabinet dan ook tot September uit
gesteld kunnen worden.
De Evening Standard wijst op de be
langrijke strooming ten gunste van het
opnemen van Winston Churchill in de
regeering. Het blad merkt op, dat l^dy
Astor de beweging in het Lagerhuis
Winston Churchill
leidt, terwijl Lord Astor, bijgestaan door
Lord Trenchard. de beweging leidt in
het Iloogerhuis. Het grootste deel van
de conservatieven is deze beweging
gunstig gezind en ook de liberalen ge
ven hun steun.
Verder wordt opgemerkt, dat oen
groot deel van de pers aan deze bewe
ging haar steun verleent, met. name de
liberale News Chronicle en Manchester
Guardian, de Yorkshire Poet (het blad
van Eden's familie), de Daily Mirror,
alsmede de conservatieve Daily Tele
graph en de Observer, het blad van
Lord Astor.
(Voor de befoekenis van een weder
opname van Churchill in het Brit~chc
kabinet zie men het Wereldgebeuren op
pag. 3 van dit blad).
's-GRAVENHAGE, 5 Juli.
Ter beantwoording van het be
zoek dat minister Steenberghe in
Maart j.l. aan zijn Duitschen
ambtgenoot in Berlijn heeft ge
bracht, is dr. Funk hedenochtend
met den nachttrein uit Berlijn hier
ter stede aangekomen. De Duit
sche minister was vergezeld van
mevrouw Funk en van eenige
hoofdambtenaren aan zijn depar
tement verbonden. Ook kwam
mede de Duitsche gezant in Den
Haag, graaf von Zech Burkers-
roda, die den Duitschen minister
tot Gouda tegemoet was gereisd.
Dr- Walther Funk
Op het tweede perron, van liet staats
spoorstation waren ter begroeting aan
wezig gravin von Zech Burkersroda, dr.
H. M. Hirschfeld, directeur-generaal van
handel en nijverheid, namens den mi
nister van Economische Zaken, met mr.
Toppema van het departement van eco
nomische zaken. jhr. mr. G. C. J. van
Reenen, chef van het kabinet van den
minister van Buitenlandsche Zaken, na
mens dien minister en verschillende
hoeren van het Duitsche gezantschap.
Met elf minuten vertraging kwam de
trein even elf uur aan. Nadat dr.
Hirschfeld en jhr. Van Roencn minister
Funk begroet, hadden stelde de Duit
sche gezant, de hoeren van de legatie
aan den minister voor. Mevrouw Funk
had een ruiker prachtige rozen in de
hand.
In den loop van den ochtend
heeft minister Funk een bezoek ge
bracht aan den Nederlandschen mi
nister van economische zaken, mr.
M. P. L. Steenberghe en den minis
ter-president dr. H. Colijn.
Ter eere van het bezoek van minis
ter Funk hebben de Duitsche gezant en
gravin Von Zeck-Burkersroda op het
Duitsche gezantschap een lunch gege
ven. Behalve de Duitsche minister en
mèvrouw Funk behoorden tot de gas
ten minister-president Colijn en de mi
nisters: Steenberghe, Wel ter en Van
Buurcn, de president van de Nederland-
sche bank, mr. L. J. A. Trip, Hr. Ms.
gezant te Berlijn, jhr. mr. H. M. van
llaersma de With, eenige departemen
tale hoofdambtenaren en leidende figu
ren uit Nedcrlandsche economische
kringen.
Duitsche beschouwingen
Over het bezoek dat rijksminister
Funk aan Nederland brengt schrijft de
„Berliner Boersenzeitung" dat deze reis
de uitdrukking is van Duitschland's be
reidwilligheid een gezonde wereld
economie te voeren welke allen deel
nemers recht laat wedervaren.
Minister Funk zoo vervojgt het blad,
heeft vaak genoeg uitvoerige verklarin
gen afgelegd hoe zeer Duitschlands
autonome economische politiek in het
geheel geen starre afsluiting behoeft te
heteekenen van de rest der wereld,
doch hoe Duitschland integendeel
wcnscht en bereid is ook in de toe
komst zoo mogelijk nog meer op de we
reldmarkt te blijven koopen, op voor
waarde dat dit handelt verkeer ge
schiedt op den grondslag van eerlijke
wederkeerigheid. De Duitsche invoer-
rijfers zijn daarvoor het beste bewijs
stuk. Het Duitsche beginsel is niet, het
betrekken van buitenlandsche goede
ren, daar te concentreeren waar
l Duitschland in de positie is van een
kooper die onvoorwaardelijk goederen
moet koopen, neen, Duitschlands stre
ven naar autonomie in den wereldhan
del is er op gericht, de grootste vrij
heid tusschen vraag en aanbod te ver
krijgen.
In zeker opzicht geldt dit ook voor
de kwestie der z.g. valutapolitiek
en daarom is het opmerkelijk dat
Funk voor de vergadering van de
bank voor internationale betalingen
te Bazel ook van gedachten gaat
wisselen met den president der Ne-
derlandsche circulatiebank.
De „Deutsche Allgemeine Zeitung"
schrijft: „het is niet de eerste maal,
dat minister Funk een nabuurland be
zoekt waarmede Duitschland door
waardevolle vruchtbare economische be
trekkingen verbonden wordt. Thans
gaat het echter niet om het aanbren
gen van een nieuwen klant. Het betreft
hier integendeel een van Duitschlands
hoste cliënten, zooals omgekeerd
Duitschland een der grootste afnemers
is var. Ncderlandsche producten, in het
bijzonder op landbouwgebied. Daarom
zal het bezoek van minister Funk meer
zijn dan een aangelegenheid van diplo
matieke hoffelijkheid. Deze reis zal
gelegenheid geven boven de technische
bijzonderheden uit, den nadruk te leg
gen op de nauwe verbondenheid der
beide handelsgebieden.
LONDEN, 5 Juli (Reuter) De
Koning en de Koningin van Enge
land zullen in October een officieel
bezoek brengen aan Brussel. In een
officieele verklaring van Bucking
ham Palace werd gezégd, dat de
Koning en de Koningin met vreugde
de uitnoodiging van Koning Leopold
hebben ontvangen en gaarne hier
aan gevolg zullen geven.
TOKIO, 5 Juli. (Reuter). De Brit
sche ambassadeur te Tokio, Craigie,
die gisteren een onderhoud met minis
ter Arita heeft gehad, heeft in een in
terview verklaard, dat de Britsch-Ja
pansche onderhandelingen betrekking
zullen hebben op plaatselijke kwesties,
verband houdende met den huidigen
toestand te Tientsin. De datum der for-
meele opening der besprekingen staat
nog niet vast, doch, zoo voegde Craigie
er aan toe, het is mogelijk uit de ver
warring te geraken door onderhande
lingen en niet door krachtdadige maat
regelen.
WEERVERWACHTING
geldig van hedenavond 'tot
morgenavond ongeveer 19 u.
Aanvankelijk matige tot
zwakke Zuidoostelijke tot Zui
delijke wind, later ruimend
tot Zuidwest. Aanvankelijk
licht tot halfbewolkt, later
toenemende bewolking, droog
weer behoudens kans op on
weer, aanvankelijk zeer
warm.
Buitenlandsch weeroverzicht
Het weer in geheel Centraal Europa
wordt beheenscht door het continentale
gebied van hoogen luchtdruk, dat zich
uitstrekt van den Balkan over het Oos
telijk Oostzeegebied tot over Scandina
vië. De lucht is overal zeer droog en
het weer zeer warm en zonnig. Op de
Britsche eilanden en in West Frank
rijk doet de oceaandepressie zich gel
den, die stationnair ten westen van Ier
land blijft liggen en niet van diepte
verandert.
Koelere luchtmassa's die met weste
lijke winden over de Golf van Biseaye
en het Kanaal in het westen van Frank
rijk en in Engeland binnendringen ge
ven aanleiding tot het vormen van een
onweersfront. In den nacht vielen zware
regens in Bretagne en in midden Enge
land. In de Alpen is de temperatuur
zeer hoog. Jungfraujoch meldt plus 1
graad. Zugspitze 6 graden, Saenti3 9
graden.