AMEK3FOORT3CH DAGBLAD
Parijs en Londen
overtroefd
Een Duitsch-Russisch niet-aanvalspact
M oscovische
surprise
Von Ribbentrop vertrekt
deze week
naar Moskou
LEYTAX
TEL. 3086
EEN GEHEEL NIEUWE ORIENTEERING
in ontwikkeling
van de wereldpolitiek
DE EEMLANDER
Dinsdag 22 Augustus 1939
Uitgave: VALKHOFF Co.
Bureau: Arnhemsche Poortwal 2a
38 e Jaargang No. 53
BERLIJN 2i Augustus (D.N.B.)
De Duitsche regeering en de
Sovjet-Russische regeering zijn
met elkaar overeengekomen, een
niet-aanvalspact te sluiten.
De Duitsche minister van buiten-
landsche zaken, von Ribbentrop,
zal Woendag, den 23en Augustus,
te Moskou aankomen om de onder
handelingen af te sluiten.
WOENSDAG:
Conferentie der
Oslo-staten
vJ
„Verbluffende slag voor Britsch
vredesfront", zegt Washington
KLEIN-VERLOVEN
INGETROKKEN
Licht op:
8 uur 41 min.
iCOR Bli.NEN- EN
BUITENLAND
LEÏSDERWEG 242
„Sensationeele
ommekeer"
„Hitier, tweede
Bismarck of
keizer Wilhelm"
ABONNtkicii ibfHlJü Der 3 ®aandcn voor Amersforr» 195; per maand 0.65; per
week met gratia verrekering tegen ongelukken) I 0.15
"i.-rrann tranti oer post per 3 maanden 2.85 Afronderliike nummers t 0.05
POSTREKENING 47910 TELEFOON INTER C. 4620
MET MAANDAGOCHTENDBLAD
PRIJS DER ADVERTENTIEN van 14 regels t 1.05 met inbegrip van een bewijsnummer,
elke regel meer f 0.25. Liefdadigheids-advertentiën voor de
helft van den prijs. - Kleine Advertentiën „KEITJES" bij vooruitbetaling 15 regels
50 cent, elke regel meer 10 cent, driemaal plaatsen f 1.Bewijsnummer extra f 0.05
POLITIEKE gevolgen zoo
wist de Britsche pers gisteren
te melden zal het Duitsch-Russische
handelsaccoord niet hebben. De „des
kundigen". die dit schreven, kenden
blijkbaar de oud-Nederlandsche wijsheid
niet, dat het kan verkeeren in de wereld.
Want nauwelijks was voornoemde „ge
zaghebbende" meening in millioenen
exemplaren over de Britsche eilanden
verspreid, of het radiostation München
nomen est omen! deed de wereld
kond van Von Ribbentrop's aanstaande
reis naar Moskou en van het op komst
zijnde non-agressie-pact tusschen het
Derde Rijk en de Sowjet-Unie. De door
hunne couranten zoo snel gerustgestelde
Britsche lezers zullen zich de oogen
hebben uitgewreven, toen die schokken
de mededeelingen uit München hen be
reikten. Doch niet alleen geldt dit vóór
het Britsche publiek, ook elders in de
wereld zullen verbazing, verwondering
en misschien zelfs ontsteltenis het gevolg
zijn geweest van de jongste schokkende
mededeeling uit München. Terwijl Brit
sche en Fransche opperofficieren in
Moskou vertoeven om met de vertegen
woordigers van de Russische regeering
en van den Russischen seneralen staf te
onderhandelen over een verbond tesren
Duitschland, verrast het Kremlin de
beeren en hun lastgevers met eene
kennisgeving van het op handen zijn
van een Duitich-Russisch non-agres
sie-pact. Kiesch is het oogenblik van
publicatie van dit vf-rdraa niet eeweest.
Of zij al dan niet opzettelijk op zulk
een onkiesch oogenblik is geschied, is
natuurlijk niet met zekerheid te zeegen.
al is het niet ondenkbaar, dat zoowel in
Berlijn als in Moskou gisteravond door
sommige vooraanstaande lieden geglim
lacht is.
VYV ELKE de gevolgen van de Duitsch-
Russische overeenkomst zullen
zijn. is nog niet te overzien. 7,pker is
slechts, dat celijk wij nog gisteravond
niet nadruk vermeldden Polen's po
silie verre van benijdbaar is geworden.
De Britsche regeering zal lan ook niet
zonder reden de in Polen vertoevende
Britten gelast dan wel verzocht hebben
om te repatrieeren. Zullen Ft ankrijk en
Engeland nu (in staat zijn om) hunne
beloften aan Polen te eventueeler kwa
der ure gestand (te) doen? Zullen zij
zich neerleggen bij eene .regeling' der
Poolsche quaestie het heeft thans
geen zin meer om te spreken van de
Danziger quaestie door Berlijn en
Moskou, gelijk ten vorigen ja re de
Tsjecho-Slowaaksche quaestie zonder
hun voorkennis door Berlijn, Londen en
Parijs werd geregeld buiten Moskou om?
Of zullen zij. meenende thans met den
rug tegen den muur te staan, alles op
alles 'zetten om toch nog te pogen een
annexatie van Danzig te verhinderen?
Zullen zij, on d e r d e h u i dige om
standigheden, nog bereid zijn daar
voor een oorlog te risqueeren? Rede
lijkerwijs is dit. naar onze meening, niet
te verwachten. Hoe zullen echter de bin-
nenlandsche reacties in Engeland en
Frankrijk zijn? De oppositie, die Cham
berlain na München het leven zoo zuur
heeft gemaakt, heeft wel een zeer zware
schuld jegens hel Rritsche Rijk op zich
geladen. Welke gevolgen zal het
Duitsch-Russische vergelijk hebben in
landen als Turkije, Roemenië. Grieken
land, Bulgarije en Yougo-Slavië? Wat
blijft er over van het Britsch-Fransche
„vredesfront"? En ten slotte, hoe zal
Japan en vooral het Japansche leger
reageeren? Opnieuw maakt de poli
tieke constellatie het stellen van vele
vraagteekens noodzakelijk. De komen
de weken zullen het antwoord brengen.
Zooveel is zeker, dat het begin van het
'renversement des alliances'
op de mogelijkheid waarvan wij reeds
maanden lang hebben gewezen in
Europa geconstateerd kan worden.
BINNENKORT ZUIVERING VAN
DE PHALANX
MADRID, 22 Aug. (Havas). Naar
wordt medegedeeld, zal binnenkort
worden overgegaan tot een zuivering
van de phalanx. Het betreft hier met
name degenen, die na den Spaanschen
burgeroorlog zijn ingeschreven.
Ook Nederland
tegenwoordig
BRUSSEL, 21 Augustus. (Belga).
De bijeenkomst van de staten
der Oslo-groep zal Woensdag te
Brussel beginnen.
Hedenmiddag te 5 uur heeft de
Belgische zaakgelastigde den Ne-
derlandschen minister van buiten-
landsche zaken uitgenoodigd deel
te nemen aan de samenkomst.
De minister van buitenlandsche
zaken, mr. van Kleffens, heeft de
uitnoodiging aanvaard.
Ook Denemarken heeft de uit
noodiging van de Belgische regee
ring tot een conferentie der Oslo-
staten aangenomen.
Denemarken zal op deze confe
rentie vertegenwoordigd zijn door
den minister van buitenlandsche
zaken, Munch.
De Zweedsche minister van bui
tenlandsche zaken, Sandler, heeft
reeds maatregelen getroffen om
morgen per vliegtuig naar Brussel
te gaan.
De Noorsche minister van
buitenlandsche zaken, Koht, zal
eveneens morgen naar Brussel
gaan.
Volgens inlichtingen uit officieele krin
gen is het programma voor de conferen
tie der Oslo staten nog niet definitief
vastgesteld. Zooals in het officieele
communiqué wordt medegedeeld, dat is
gepubliceerd na de bijeenkomst van het
kabinet hedenochtend, zullen de Oslo
staten vraagstukken welke aller belang
betreffen, bespreken.
In verband met den huidigen interna
tionalen toestand is het duidelijk, dat
ook de internationale vraagstukken
door de te Brussel vereenigde mogend
heden besproken zullen worden.
Vernomen wordt evenwel, dat
men iéder initiatief tot bemidde
len, hetzij door Koning Leopold,
hetzij door de Belgische regeering
in de huidige internationale ge
schillen, kan uitsluiten.
Berlijnsche correspondent van
de Gazeta Polska voorspelt dat
de rede van Hitler op Zondaz a.s
bij Tannenbera sensationeel zat zijn.
Het is echter niet bekend ot de redt
een rédeUik antwoord zal behelzen op
het Poolsche memorandum van 5 Mei
dan wel ot zii alle bruzzen zal af
branden en de zaken tot een acute
crisis zal brenten
"POLITIEKE kringen te Berlijn hebben volgens een corres-
pondent van het Fransche persbureau Havas verklaard,
dat het te sluiten Duitsch-Russische niet-aanvalsverdrag een
directe slag tegen Engeland is, en dat thans binnenkort de
koloniale kwestie weer aan de orde zal worden gesteld. Be
voegde Duitsche kringen weigeren overigens, volgens Havas,
nadere verklaringen af te leggen, aangezien, naar zij zeggen,
het nieuws van de komende Duitsch-Russische overeenkomst
voor zichzelf spreekt.
VER de reactie in de wereld op het bericht van het te sluiten Duitsch-Rus-
sische niet-aanvalsverdrag kan in het kort het volgende worden opgemerkt.
Poolsche politieke kringen verklaren, dat deze ontwikkeling geen fundamen-
teele wijziging zou brengen in het Europeesche evenwicht en in de positie van
Polen. Men voegt daar te Warschau aan toe, dat Polen toch niet rekende met
daadwerkelijken steun van Rusland in geval van een Duitsch—Poolsch conflict.
In Italië heeft het bericht van het niet-aanvalsverdrag een overweldigenden
indruk gemaakt. De Italiaansche pers geeft Engeland en Frankrijk den raad thans
de „blanco-chèque" aan Polen,te verscheuren en „de controle over den toestand
weer in eigen handen te nemen."
Uit Londen kon hedenmorgen nog geen officieele reactie worden gemeld en
ook de Engelsche ochtendbladen hadden het bericht te laat ontvangen om het van
commentaar te voorzien. Zoowel te Londen als Parijs heeft het nieuws over
de Duitsch-Russische toenadering groote verrassing gewekt en diepen indruk
gemaakt.
OFFICIEELE kringen te Washington zijn verwonderd en
verontrust over den „verbluffenden slag voor het Britsche
vredesfront". Men verwacht te Washington een volkomen nieuwe
oriënteering der ontwikkeling in de crisis in Europa en in de wereld
politiek. Tenslotte wordt uit het Verre Oosten gemeld, dat de
Japanners door het nieuws verbijsterd zijn, en dat de C h i -
n e e z e n, eveneens verrast, optimistisch zijn over den komenden
gang van zaken, daar zij van een Duitsch-Russische toenadering ver
wachten, dat Rusland in het Oosten krachtiger druk op Japan zal
kunnen uitoefenen.
De regeeringspersdienst meldt:
De regeering heeft in de ontwikkeling
der internationale verhoudingen in het
buitenland aanleiding gevonden om bij
wijze van voorzorgmaatregel de klein-
verloven, welke aan personeel, behoo-
rende tot de onderdeelcn belast met de
grens- en kustbeveiliging en de lucht
verdediging zijn verleend, tot nader or
der in te trekken
Weerverwachting
geldig van hedenavond tot
morgenavond ongeveer 19 u.:
Zwakke tot matige Z. tot
Z.W. wind. Gedeeltelijk be
wolkt tot betrokken. Waar
schijnlijk nog enkele regen-
of onweersbuien. Iets koeler.
RESERVEPERSONEEL OPGEROEPEN
IN GRIEKENLAND
ATHENE, 22 Aug. (Havas). Het
Atheensche telegraaf-agentschap publi
ceert een communiqué van het mini
sterie van oorlog, waarin wordt gezegd,
dat alle reserve-officieren en adjudanten
van de lichtingen 1935 en 1936 van alle
wapens en dienstvakken met ingang
van 26 Augustus voor een oefening
onder de wapenen moeten komen.
VAN BRUGLEUNING GEVALLEN
's-GRAVENHAGE, 22 Aug. De 15-
jarige A. B. S. uit de Mytenstraat was
hedenmiddag aan het spelen op de leu
ning van de brug op het Veluvveplein.
De jongen viel en kwam terecht op de
steencn kade. De gemeentelijke genees
kundige dienst vervoerde hem naar hel
ziekenhuis aan den Zuidwal, waar hij
met een schedelbasisfractuur werd op
genomen.
Italiaansche meening: „Laat
Londen en Parijs de blanco
cheque aan Polen
verscheuren"
ROME, 22 Aug.
r_T ET bericht van het niet-aan-
valsverdrag tusschen Berlijn
en Moskou, dat door de ochtend
bladen op opvallende wijze wordt
gepubliceerd, heeft in geheel Ita
lië een overweldigenden indruk
gemaakt.
De „Messaggero" is van mcening,
dat deze sensationeele en verras
sende omkeer van zaken het poli
tieke falen beteekent van de om
singeling door Parijs en Londen. De
„Popoio di Roma" schrijft, dat de
verantwoordelijke leiders van
Frankrijk en Engeland „onderste
boven" zijn door het beridht van het
Duitsch-Russische niet-aanvalsver
drag. „Indien zij werkelijk den vrede
in Europa willen bewaren, moeten
zij de blanco cheque aan Warschau
versoheuren en weer de controle
over den toestand in eigen handen
nemen. Het zal voldoende zijn, al
dus het blad, Polen te laten naden
ken over het gevaar van een conflict
over Danzig. De vrede zal dan op
nieuw gered zijn."
LONDEN, 22 Aug. (Reuter) De
Daily Express schrijft, dat de Engel
sche verplichting jegens de Polen
niet is aangetast door het aange
kondigde bezoek van von Ribben
trop aan Moskou. De toestand moet
nog niet als kritiek worden be
schouwd, daar er een groote stap
ligt tusschen een oorlog met woor
den en een oorlog met de wapens.
Hitl'er, aldus besluit de Daily
Express, is een scherpzinnig en ge
slepen politicus, en hij heeft thans
de keuze een tweede Bismarck of
een tweede keizer Wilhelm te wor
den."