Een interessant insect:
jack Van oesterstrooper
tot een beroemd litterator
„OPROEP AAN
ALLEMAN
Achtervolging van
een auto
Eerste plechtige Mis
Eerste gezinsdag
Personenauto botst
tegen vrachtauto
de groote bruine beerviinder
BUITENSPORIG
VARIABEL
London en messensteker
Op den rand van
den ondergang
Ie BLAD PAG. 3
AMERSFOORTSCH DAGBLAD
MAANDAG 28 AUGUSTUS 1939
Nel Oosthout droeg voor
in de School voor Wijs
begeerte
ZATERDAGAVOND heeft Nel Ooet-
hout in het bosch van de Interna
tionale School voor Wijsbegeerte
een voordrachtavond gegeven. Op haar
programma stond „Oproep aan Alle
man", een omwerking in dichtvorm van
Albert van Doorn naar. het mysteriespel
„Jedermann" van Hugo v. Hofmann-
sthal. Het gegeven van dit werk is ver
want aan het middeleeuwsche Elkerlyc
en het wil een waarschuwing zijn tegen
den hang naar het aardsche. Het richt
een vraag tot hen, die hun leven stelden
in dienst van het goud: Waarheen gaat
gij met Uw rijkdommen als dit leven
voorbij is? Alleman, die op angstig ver
zoek een uur uitstel krijgt „als de dood
hem komt halen", zoekt naar een ant
woord, doch vinilt dit eerst in den weer
klank van zijn berouw.
Dit is de inhoud van het stuk, door
Nei Oosthout op haar programma ge
zet. Een kunstenaresse van haar groot
te heeft hiermee aan een stuk, dat dra
matisch wil zijn, doch daarin ten eenen-
male faalt, o.i. te veel eer bewezen.
Terecht ging de auteur uit van de over
weging, dat het gegeven een eenvoudige
taal verlangde. Doch ook in simpele
woorden kan, en moest in dit geval,
leven en warmte bewaard blijven. Maar
deze eenvoudige taal mist de spannin
gen om de dramatiek, waaraan het ge
geven inderdaad rijk is, naar haar top
pen te leiden. Wel rijmden al de zin
nen, die Nel Oosthout moest zeggen,
maar. niet zelden was dit rijm naief of
erger: krampachtig. Wat bijvoorbeeld
te zeggen van een passage als deze:
„Alleman, als ik nu naar je kijk, komen
mijn tranen tegelijk". Inderdaad, hot
rijmt, maar Nel Oosthout hebben we
leeren kennen als een kunstenaresse,
die aan haar gegevens hoogere eischeji
mag stellen.
Wij zagen Nel Oosthout worstelen
met een woordstof, waarmee maar al te
vaak niet te worstelen was, omdat de
aangrijpingspunten ontbraken. Het doet
ons leed, dit te moeten zeggen. Niet al
leen omdat het juist Nel Oosthout was,
die daar een vergeefschen strijd streed,
maar ook omdat soms toch een enkele
vlam van* dramatiek opvlamde om
terstond te dooven in woorden. Scherp
genoeg was bijvoorbeeld het spel van
Alleman en zijn vriendin en er was ook
wel teerheid in het tweegesprek tus-
schen Alleman en zijn moede?, maar dit
verbrokkelde met andere bevredigende
gedeelten temidden van woorden, die
niets zeiden. Was er schoonheid, het ge
geven en de kunstenaresse waardig, dan
bleef deze te fragmentarisch om onge
schonden bewaard te blijven. Neen, hoe
gaarne wij tot een andere conclusie zou
den willen komen, het moet ons van het
hart, dat Nel Oosthout zich spande voor.
een taak, die bij voorbaat tot vruchte
loosheid gedoemd was.
v. d. K.
De politie heeft gisteren met succes
een achtervolging ingesteld tegen een
automobilist, die wat al te veel haast
had om een aanrijding „ongedaan" te
maken. Deze automobilist, uit Rotter
dam afkomstig, had in Apeldoorn den
wagen van een Zutphenaar aangereden.
Zonder te stoppen, zette hij den reis
voort,, zeer tot ongenoegen van den be
nadeelde, die graag over deze kwestie
meer licht wilde laten schijnen. In snel
le vaart ging hij de vluchteling in Wes
telijke richting na en passeerde hem,
waarna hij bij de politie hier aangifte
deed van het iiem overkomene. De poli
tie kon den snellen Rotterdammer in dg
stad niet tot stilstand brengen, reden,
waarom men hem achterna zette. In
Baarn mocht het gelukken hem een halt
toe te roepen.
Wanneer de Rotterdammer de zaak
met den Zutphenaar niet geldelijk in
het reine brengt, krijgt hij een proces
verbaal plus- betaling van de aange
richte schade. Wellicht, dat de snel
heidsmaniak in deze een waardiger
houding aanneemt.
GRAND THéiTRE. Van Vrijdag 25 t.m.
Donderdag 31 Aug. vertooning van de
film „Sweethearts".
Voorstellingen: Zondag 1.45, 6.15 en 8.30
uur. Eiken anderen middag en avond
2.30 en 8.15 uur. Maandag en Dinsdag
2.30 uur jeugdvoorstellingen van ,De ge
laarsde kat".
CITY THEATER. Van Vrijdag 25 t.m.
Maandag 28 Aug. vertooning van de
films „Pacific Liner" en „Nancy breekt
drie harten."
Voorstellingen: Zaterdag 6 en 8.30 uur,
Zondag doorloopend van 1.45 uur tot
8.30 uur. Andere avonden 8.10 uur. Ma-
tinée om 2.30 uur.
REMBRANDT THEATER. Vertooning
van de films „Duistere machten" en
„Het verraad van den halfbloed".
STERHUIS, Beekenst.laan 8. Voor alle
meisjes lederen avond geopend des Zon
dags van 2 uur.
GILDEHUIS. A.K.G. Tentoonstelling 105
uur nam.
OPENBARE LEESZAAL MET JEUGDLEES
ZAAL. Muurhuizen 9.
R.K. LEESZAAL. - Wijerstraat 2 Filiaal
Uitleenbibliotheek Edisonstraat 35
MUSEUM FLEHITE, Westsingel. - Geopend
dagelijks van 1012 en 1—-4 uur, uitge
zonderd Zondag:, 's Zaterdags 1012 en
1.308 uur. (Stadgenooten hebben 's Za
terdags vrijen toegang)
KUNSTHANDEL VEENENDAAL, Langestr
33. Oranjetentoonstelling.
CLUBLOKAAL SPEELTUIN VER SOESTER-
KWARTTER. lederen Dinsdag9von0
oefeningen van den Luchtbeschermings
dienst. afd Soesterkwartiar.
In de St. Henricuskerk opge
dragen door pater
A. van Luijn
Gistermorgen droeg pater A. van Luijn
S.V.D. in de feestelijk versierde St. Hen
ricuskerk zijn eerste plechtige H. Mis
op. Bij het H. Misoffer fungeerde pas
toor J. H. Hooijman als presbyter assis-
tens, diaken was Pater dr. G. Schou-
tens S.V.D., rector van het Missiehuis te
Helvoirt, sub-diaken was een neef van
den neomist pastoor W. Engelen van
Villeneuve le Comte Fr.
Na het Evangelie hield pastoor G. En
gelen uit Dinxperloo. oom van den neo
mist de feestpredikatie naar aanleiding
van den tekst „Weinig beneden de En
gelen hebt Gij hem gemaakt., met eere
en heerlijkheid hebt Gij hom gekroond.
Het zangkoor onder leiding van ka
pelaan Ch. Bachg voerde uit de-Missa
i.h. B. M. V. de Loreto van V. Goller.
Voor de Mis Veni Creator van Fcrbers
en na de Mis 4 st. Te Deum met bege
leiding van Ant. Caldara pl.m. 1730 en
de Priestercantate van J. A. S. v. Schaik
Pr.
Des middags kwam de afd. Amersfoort
van den R.K. Bond van Spoor- en Tram
wegpersoneel „St. Raphael", bijeen in
het parochiehuis om den priesterzoon
van de penningmeester der afdeeling te
huldigen.
Als geschenk van de leden werden
twee verguld zilveren ziekenbusjes aan
geboden.
Hierna kwamen zeer velen den jon
gen priester en familieleden gelukwen-
schen.
In den namiddag celebreerde de neo
mist een plechtig Lof.
Van de R.K. Werkliedenver-
eeniging ,St. Jozef" op
het Leusderend
Zondag organiseerde de R.K. Werklie-
denvereeniging „St. Jozef" (stadsparo-
chieën) een gezinsdag op het landgoed
van Huize „Don Bosco" aan het Leus-
derend.
De heer J. v. d. Linden sprak een kort
woord van welkom en noemde de proef
voor het houden van een gezinsdag ge
slaagd.
Achtereenvolgens werden verschillen
de wedstrijden voor de jeugd afgewerkt
als ballonwedstrijd, zakloopen ,tonrol-
len, ringsteken op de fiets, eieren loo-
pen, en blokjesrapen. Bonnen waren uit
gereikt voor ijs en limonade en voor de
ouders een kopje- thee. Wilskracht was
present en zorgde voor muzikale afwis
seling en voor samenzang.
Na de prijsuitreiking werd eén Lof
gecelebreerd door den geestelijk advi
seur kapelaan Nieberding met assisten
tie van de paters van Don Bosco. Onder
het Lof, dat in de openlucht werd ge
houden, hield kapelaan Nieberding een
predikatie naar aanleiding van de tekst
„Ik heb medelijden met de menschen."
Na het Lof werd gezamenlijk gebeden
voor den vrede.
AUTO IN BRAND
Op de Snouckaertlaan geraakte Zater
dagmiddag een auto,- bestuurd door den
heer B. uit den Haag, tengevolge van
een defect aan de benzineleiding in
brand. Men wist er voor te zorgen, dat
het vuur geen groote afmetingen ka#
aannemen.
BINNENLAND
VRIJSTELLING VAN OPKOMST BIJ
MOBILISATIE
's-GRAVENHAGE, 27 Aug. Ge
durende de laatste dagen bereiken
het departement van defensie vele
verzoeken, zoowel van werkgevers
als van werknemers, om aan dienst
plichtigen en aan reserve-personeel
verlof of vrijstelling van opkomst
bij mobilisatie te veleenen.
Bekend wordt gemaakt, dat onder
de huidige omstandigheden aan vorenbe
doelde verzoeken vooralsnog niet an
ders dan bij zeer hooge uitzonderingen
en dan nog slechts in zeer dringende
gevallen gunstig gevolg kan worden
gegeven.
BRAND IN EEN BOERDERIJ TE
MUIDEN
MUiDEN, 27 Augustus. Vanmorgen
om tien uur is brand uitgebroken in een
ijijgebouwtje van de boerderij van den
landbouwer A. de Nooy aan den Korten
Muiderweg alhier. Het duurde cenigen
tijd alvorens de leden der vrijwillige
brandweer bijeen waren. Zij bevonden
zich n.l. in de kerk of waren op weg
daarheen. Militairen verleenden daarom
tol de komst der brandweer hun mede
werking bij het blusschen. Men kon
evenwel niet verhinderen, dat het vuur
oversloeg op de boerderij, welke evenals
het bijgebouwtje geheel uitbrandde.
Bovendien werd een hooiberg door het
vuur verteerd.
TRAGISCH ONGELUK MET EEN
KINDERWAGEN
SNEEK, 27 Aug. Vanmiddag is een
kinderwagen, waarin zich een jongetje
van zeven maanden bevond, door on
voorzichtigheid van het zevenjarig zusje
dat den wagen voortduwde, van den
hoogen wal in het water van dc Kerk-
giacht gevallen. I-Iet meisje, een doch
tertje van de familie L. O. te Sneek, gaf
den wagen een duwtje, om hem dan
even later weer vast te pakken. Toén het
meisje dit gevaarlijk spelletje op de
Kerkgracht herhaalde, sloeg cic wagen
over den kop te water. Do baby ver
dween onder den wagen in de rliente en
verdronk. Later op den middag is het
I lijkje opgehaald, waarna men ook den
wagen op het droge bracht.
Twee zwaar gewonden
ROTTERDAM. Zaterdagmiddag
is aan de Cool haven te Rotterdam
een personenauto, bestuurd door
den 29-jarigen koopman C D. van
Rossem uit Rotterdam, in botsing
gekomen met een vrachtauto, be
stuurd door den 37-jarige J. Hoog
stad eveneens uit Rotterdam.
De personenauto werd aan de linker
achterzijde gegrepen en reed daarna
tegen een boom. De bestuurder kreeg
lichte verwondingen aan het gelaat,
maar de naast hem zittende 39-jarige
dienstbode, mej. M. Ritserveld en haar
25 jarige collega A. D. Haus, die achter-
i;i zat, werden zwaar gewond. Mej. R.
kreeg een schedelbasisfractuur, terwijl
mej. D. H. een halswervelfractuur op
liep.
Beide slachtoffers zijn per ambulance
auto van den G.G.D. naar het zieken
huis aan den Coolsingel vervoerd, waar
zij ter verpleging moesten worden opge.
nomen. Beider toestand is ernstig.
De bestuurder kon ter plaatse worden
verbonden, zijn auto werd zwaar be
schadigd, terwijl de vrachtauto lichte
schade kreeg.
LANDHUIS UITGEBRAND TE
LUNTEREN
LUNTEREN, 27 Aug. Vanmiddag
is doordat kinderen met vuurwerk
speelden, brand ontstaan in een land
huis, grenzende aan het kamphuis van
den algemeenen bond van Handels- en
Kantoorbedienden. Het landhuis was
reeds door het vuur verwoest toen de
brandweer uit Lunteren ter plaatse
aankwam. Zestig werkloozen uit het
kamp van den „Algemeene" togen on-
middelijk na het uitbreken van den
brand aan het werk om een boschbrand
te voorkomen. Zij hakten in deze aan
bosschen zoo rijke omgeving de om het
landhuis staande denneboomen om.
fN BOSCH erc HElDfi a.TGü gast
VOOR BRANDGEVAAR DUÊ> OPGEPAST.
DE NEUTRALITEIT IN DE LUCHT
Uit den Haag wordt gemeld:
Van de omstandigheid gebruik ma
kende, dat ter gelegenheid van de aca
demie voor internationaal recht te
's-Gravenhage, professoren en studen
ten van verschillende nationaliteiten
aldaar aanwezig waren, is in een dei-
zalen van het gebouw der academie een
samenkomst gehouden oni het vraag
stuk van de neutraliteit in de lucht te
bespreken.
Professor R. Sandiford uit Rome, die
de bespreking inleidde nam daarbij als
basis het rapport, dat kortelings door
een groep van toehoorders en oud-toe
hoorders der academie is gepubliceerd.
Achtereenvolgens werden de verschil
lende meest voor de hand liggende op
lossingen van het vraagstuk besproken,
te weten:
a. Hot standpunt der commissie, die
de souvereine lucht boven den neutra
len staat in oorlogstijd tot een hoogte
van b.v. 300 meter wil beperken;
b. het sinds den wereldoorlog meest
aangenomen standpunt van de onvoor
waardelijke handhaving der zooge
naamde onbeperkte luchtkolom, met als
aanhangsel de theorie dat do neutrale
staat niet gehouden is meer te doen
dan de middelen, waarover hij beschikt
hem veroorloven; en
c. een tusschenweg, hierin bestaan
de, dat de neutrale staat wel in begin
sel zijn souvereiniteit in de lucht tot
onbeperkte hoogte proclameert, doch
tevens kenbaar maakt, dat, in verband
met de onmogelijkheid deze met de be
schikbare technische middelen te hand
haven, overvliegen boven een bepaalde
hoogte niet daadwerkelijk zal worden
tegengegaan.
Nadat prof. Sandiford had gesproken
■had, had een gedachtenwisseling
plaats. Generaal Schuurman, de voor
zitter en enkele andere leden van de
studiegroep namen aan de bespreking
deel. Prof M. baron de Taube, lid van
het curatorium der academie, was met
prof. Sandiford van meening, dat de
laatst aangegeven oplossing in de prak
tijk wellicht de meest aangewezen zal
kunnen zijn.
BRIEVENMALEN VOOR HR. MS.
FLOTTILLELEIDER TROMP
's-GRAVENHAGE. In verband met
een gewijzigd vaarplan van Hr. Ms.
flottilleleider Tromp, welke 19 Aug. 1.1.
naar Lndië is vertrokken, zal de voor
genomen zending van brievenmalen op
31 Aug. naar Colombo niet plaatevin
den.
Alle voor dit oorlogsschip ontvangen
correspondentie wordt naar Batavia-
marine verzonden.
LIJK VAN OUDEN MAN LANGS
SPOORBAAN GEVONDEN
GOUDA, 27 Aug. Vanmorgen ont
dekte de wagenvoerder van den trein,
welke om 6.23 uur uit Utrecht te Gou
da aankomt, op deiv spoorbaan het lijk
van een ouden man.
Het bleek te zijn de 89-jarige heer
D. IJsselstijn uit de Spoorstraat te Gou
da. De oude krasse man, was gistermid
dag- om vijf uur gaan wandelen en bij
het oversteken van de. spoorbbaan door
een pa6se'erenden trein overreden.
Het stoffelijk overschot is naar het
van Ittersonziekenhuis overgebracht.
J\7IET alleen de vakmenschen, de en-
A tomologen, beschouwen den grooten
bruinen beerviinder (Arctia caja) als een
interessant insect, maar hij spreekt even
zeer tot de verbeelding van den „gewo
nen man", die in genoemden schubvleuge-
lige kloekheid van bouw en kleurenpracht
beide weet te bewonderenOnmiddellijk
treft het feit, dat niet alleen thorax en kop
koffiebruin zijn, maar evenzeer de voor
vleugels, die blanke banden en gekruiste
dwarsstrepen vertoonen. Achterlijf en ach
tervleugels op hun beurt zijn menierood; het
door een aantal zwarte dwarsstrepen, de
laatste door prachtige zwartblauwe vlek
ken.
Het bizondere nu van den forschen
en tevens sierlijken grooten bruinen
beerviinder is, dat hij buitengewoon, of
laten wij liever zeggen, buitensporig va
riabel is. Niet alleen komt men geen
twee exemplaren tegen, die eender gc-
teekend zijn, maar bovendien is er altijd
nog wel eenig verschil tusschen het pa
troon van den linker- en dat van den
rechtervleugel. Bij den vlinder, die over
al in ons land tot de gewone of vrij ge
wone verschijningen kan worden ge
rekend en waarvan de vliegtijd zich uit
strekt over de maanden Juli en Augus
tus ook in September schijnen nog
wel exemplaren te worden waargeno
men treedt nu eens verdonkering op,
hetgeen, soms bijna tot uitschakelens
toe, reductie der witte teekening op de
voorvleugels meebrengt, dan weer een
vermindering van de koffiebruine kleur;
in dit laatste geval nemen de voorvleu
gels grootendeels een witte kleur aan.
Evenzeer kan soms op de achtervleu
gels hetzij een uitbreiding, hetzij een
verkleining der zwartblauwe vlekken
worden vastgesteld. Terwijl het voren
staande betrekking heeft op de tee
kening der vlinders, komt bij weer
andere exemplaren het aberratieve ka
rakter tot uiting in verandering der
kleuren. Er zijn zoo voor en na dan ook
vlinders hekend ge.vorden met rose of
gele in plaats van witte voorvleugelban
den; hij weer andere vertoont het fond
der achtervleugels een oranje of gele
kleur. Kortom: da afwijkingen op het
stuk van kleur en teekening zijn zoo tal
rijk, dat er over de aberraties van onzen
rliklijvigen grooten bruinen beerviinder.
die een waarlijk koninklijke verschij
ning onder onze nachtvlinders is. gevoe
gelijk een geheel boek zou kunnen wor
den geschreven.
\\7ANNEER de rupsen van onzen
1/1/ schubvleugelige den volwassen
staat hebben bereikt, zijn het wit-
wrattige. zwarte dieren, die bedekt zijn
met een ferme vacht rossige en zwart
grijze haren, waardoor zij een becrachtigen
indruk maken. De Engelschen spreken van
„the woolly bear". Trouwens: de overvloe
dige beharing van den vlinder zelf doet ook
aan een berenpakje denken. De jonge rup
sen zijn zwartachtig, gaan getooid met
blauwachtig witte wratjes en dragen grijs
achtige haren. Over haar rug en zijden
loopt een roodgele lijn
In de vrije natuur plegen de rupsen
klein te overwinteren: volgens Ter
HaarKeer geschiedt dit „in lage lan
den vaak onder tegen de kolven van-
Typhar,oorten". Voor den winter vervel-
lén zv eenige koeren; .zoodra het barre
getijde achter den rug; i3 en van het
voorjaar af de onderbroken maaltijden
weer worden voortgezet, geschiedt dit
nog eenige keeren.
In verband met het vorenstaande
heeft het zin de aandacht op het volgen
de te vestigen: in Juli van dit jaar ver-
door
zamelden wij te Batenburg in het land
van Maas en Waal een plakkaat eieren
van den grooten bruinen beerviinder,
die op het blad van een populier waren
gelegd. Na enkele weken kwamen de
eitjes uit, de rupsjes peuzelden versche
populierbladen, die ik hun gaf. gretig op
en later consumeerden zij met groote
geestdrift het blad van wilg. Midden
Augustus stelde ik het verrassende feit
vast, dat het meerendeel der ruspjes. al
aten zij geregeld, klein bleven, maar dat
ongeveer een half dozijn dieren gewel
dig snol groeiden en de allures aanna
men van rupsen, die aanstalten maak
ten om nog dit jaar den volwassen staat
te bereiken. Raadpleging van entomolo
gische litteratuur leerde mij, dat het
door mij vastgestelde feit niet op zich
zelf staat. Een duidelijke taal spreekt in
dit verband de volgende zin uit Lemp-
ke's „Catalogus der Nedcrlandsche Ma-
crolepidoptera" (III): „Bij het kwneken
ah ovo groeien van een legscl haast
altijd een aantal rupsen door, die nog
hetzelfde jaar van begin Octr. tot in Dec.
den vlinder leveren". Het moet niet uit
gesloten worden geacht, dat ook in de
vrije natuur, wanneer de weersomstan
digheden medewerken, zich bij uitzon
dering imagines eener tweede generatie
ontwikkelen.
n OVEN noteerde ik. dat mijn rupsen
fj zoowel blad van populier als wilg
aten. Over het algemeen doen zij in
de vrije natuur zich te goed aan lage
Een Grieksch visscher redde
hem op het nippertje van den
verdrinkingsdood
/ACK LONDON, auteur van tientallen schitterende avonturenromans, litterator met
een wereldnaam, schrijver wiens werken in vele talen gedrukt werden, een der
meest bekende figuren uit het begin van deze eeuw. werd op vijftienjarigen leef
tijd. als berucht oesterstrooper. messensteker. vuistvechter en drinkebroer, ternau
wernood door een Griekschen visscher uit de San Pablo baai gered. Irving Stone
vertelt hiervan: ..Hij en Young Scratch hadden drie weken achtereen gefuifd, en
waren aldoor dronken geweest; zooals Jack het uitdrukte: met onbeduidende tusschen-
poozen waren ze doorloopend in de lorum. Om één uur des morgens, stomdronken na
een zuippartij met een stel visschers. probeerde hij aan boord van zijn sloep te ko
men. die aan de Bcniciapier gemeerd lag. struikelde, en viel le water. De stroom, in
de straat van Carouinez zoo sterk als een molentocht, sleurde hem mee. Hij besefte
eensklaps, dat hij overal genoeg van had. en kwam tot de conclusie, dat verdrinken
de mooiste bekroning zou zijn van zijn korte maar opwindende loopbaan. Het water
-was heerliik en dit was een heldhaftige dood Toen hij voorbij de Solanowerf g'^ca,
waar lichten vonkten en menschen waren, hield hij zich muisstil. In zijn eentje verhief
hij zün stem tot de sterren, zong zün eigen lijkzang en voelde zich opgelucht bu de
gedachte, dat hij nu heel de bende vaarwel zei... Toen het dag werd. bevond hu
zich in den zeearm bij Mare Island, waar de snelle ebsirooming van de Vallejo-straat
en de Carauinez-straat tegen elkaar in woelen. Hii was uitgeput, en stijf van kou.
De landwind joeg het golvende water zijn mond in. Nog een oogenblik. en grootsche
romans als ..Als de natuur roept". .Jfet dwangbuis"..De Vallei van de Maan en
.Martin Eden" en een honderdtal prachtige korte verhalen zouden zijn ondergegaan
in den stroom van de San Pablo baal. Een Grieksche visscher. die naar Vallcjo voer,
pikte hem bewusteloos op. En hiermee was voor vele jaren een einde gekomen aan
zijn woeste drinkpartijen.
7"\ AT Jack op dat tijdstip werkelijk op
J den rand van den ondergang was.
moge nog blijken uit het volgende
citaat: „Op een avond zat hij met Young
Scratch in Overland Housebeiden waren
volkomen blut, en zeer dorstig, maar hot
vaste vertrouwen van alle drinkebroers,
dat er op een gegeven oogenblik wel on
verwachts Iets te drinken zal komen, ver
liet hen nieten zij wachtten op de din
gen, die komen zouden. Toen rende Joe
Goose binnen en vertelde hun. dat ze op
een politieke bijeenkomst in Haywards gra
tis zooveel konden drinken, als ze wilden.
Het eenige wat ze behoefden te doen,
was een rood hemd en een helm te dra
gen, en met een fakkel in de hand mee
te loopen in een optocht. Na den optocht
werden de kroegen geopend, en de ben
de van Oaklands waterkant groepte in
dichte drommen voor de zwaar van
drank voorziene toonbanken. Maar het
duurde Jack en zijn maats te lang, eer
ze den drank te pakken kregen, zij duw
den den kroegbaas opzij, en grepen de
flesschen van de planken. Daarna gin
gen zij de straat op, 6loegen de halzen
van de flessohcn tegen de trottoirban
den stuk en dronken.
Joe Goose en Young Scratch hadden
geleerd voorzichtig te zijn met pure
whiskey. Jack niet. Hij meende dat hij,
omdat het toch niets kostte, zooveel
moest drinken als hij bij mogelijkheid
verdragen kon. In den loop van een
nacht verzwolg hij meer dan twee en
een kwart liter. Toen het tijd was om
naar Oakland terug te gaan, had hij
het gevoel, dat hij van binnen in brand
stond, en stikken zou van benauwd
heid. In den trein sloeg hij, om lucht
te krijgen, met zijn fakkel een ruit stuk,
maar dit veroorzaakte een gevecht tus
schen twee dronken benden, en hij werd
bewusteloos geslagen. Zeventien uur
later kwam hij bij in een logement aan
de haven, waar Young Scratch hem in
bewaring gegeven had, en hij was zoo
dicht bij den dood, dat de voorspelling
van de zwabbers aan den waterkant,
dat hi,j het einde van het Jaar niet meer
zóu beleven, bijna in vervulling ging."
Jack als beginnend
schrijver
I OEN Jack London zijn eerste
schreden op het pad, dat naar
zijn onsterfelijke schrijversroem zou
leiden, zette, kreeg hij het even-
èens hard te verantwoorden: „De
winter kwam. Hij droeg nog steeds
zijn lichte zomer jas, de kruidenier
op den eenen hoek gaf hem crediet
- tot vier dollar toe, en liet zich toen
niet meer verwurven. De slager op
den anderen hoek 'ging zelfs tot
vijf dollar, voordat hij weigerde te
leveren. De trouwe Eliza bracht zoo-
planten van allerlei soort; kieskeurig zijn
zij niet: het zijn zeer polyphage dieren,
'die haast alles eten wat hun voor den gra-
gen bek komt. Men vindt ze. tot in drukke
steden toe, zoowel in tuinen de Engel
schen noemen d.en vlinder „the garden ti
ger" als ver van de „beschaving": in
Jlinken getale zag ik ze b.v. in de rletwll-
dernissen van het Kampereiland.
Soms zijn zij overtalrijk. Naar South
meedeelt, zag Frohawk ze in 1904 van
midden-Mei tot midden-Juni in onge
kende scharen op de Scilly Isles. Zij tra
den op „in such myriads that no vege
tation escaped them," Alles wat maar
eetbaar was, tot het blad van allerhan
de heesters toe, verslonden zij. Paden
en wegen waren bezaaid met hun ge
kneusde lichamen. Van een dergelijk
excessief optreden in ons land hoort
men echter nooit en ook in Engeland
hebben alleen zoo nu en dan enkele
districten te lijden van een dergelijke
„■plague".
Op zekeren dag echter komt er aan
de maaltijden der ruige rupsen, die
heel shel kunnen loopen en waarbij ik
in mijn terrarium tot mijn ontsteltenis
wel eens heb opgemerkt, dat zij, wan
neer zij geen voldoende voedsel hadden,
de nog weeke "poppen van kleine vos
sen opaten, een einde. Zij veranderen
dan in forschè zwarte poppen, veilig
omsloten door ccn groote cocon, waarin
óok haren van de rupsen zijn ver
werkt
Jack London, naar een illustratie uit
„Jack London, zün leven en werken",
van Irving Stone
veel voedsel naar huis, als zij maar
uit eigen mond kon sparen, en gaf
Jack een beetje zakgeld, genoeg om
het schrijfpapier en do rooktabak
te koopen, zonder welke hij niet le
ven kon. Jack vermagerde, zijn wan
gen vielen in, hij werd nerveus en
schrikachtig en zou niet geschikt
moer geweest zijn voor zwaar werk.
Eenmaal per week kreeg hij bij Ma-
bel thuis een stevig maal, met
uiterste krachtsinspanning hield hij
zich aan tafel in bodwang, opdat
het meisje, dat hij lief had, niet
zou merken, welk een vreeselijken
honger hij had....
Toen, op een triesten morgen in het
laatst van November, ontving hij een
dunne, langwerpige enveloppo van de
„Overland Monthly", een litterair tijd
schrift, met een nationale reputatie, dat
in 1868 door Bret Harto in San Fran
cisco was gesticht. De brief moest dei
mededeeling bevatten dat een van zijn
Alaskaansohe verhalen was aangeno
men, hij had hen „To the man on trail"
gezonden, en zij zouden het plaatsen...
Er was echter geen chèque. Er- was
slcohts een vormelijk briefje van den
redacteur, dat hij het verhaal „drage
lijk" vond, en het voor 5 dollar wou
plaatsen. Vijf dollar voor een manu-
script, waaraan hij 5 dagen had ge
werkt. Dezelfde beroerde dollar per dag,
die hij verdiend had als arbeider in de
conscrvenfabriek, de jutewoverij, de
electrische centrale, dc wasscherij!
Dan komen de j'aren van succesvol
werken. Zijn naam verkrijgt bekend
heid, ten slotte worden er geweldige be
dragen voor zijn novellen en verhalen
betaald. De „Post" gaf hem 750 dollar
voor alle verhalen, die hij leveren kon,
„Colliers" ging tot. 1000 dollar, „The
Herald" bood 750 dollar voor een korte
Kerstnovellein minder dan een jaar
had hij zich opgewerkt uit do duistere
afgronden van dood en vergetelheid
naar de grootste hoogte, die een Ame»
rikaansch auteur ooit bereikte.
Totdat de aangrijpende neergang
komt, zijn geest tc uitgeput raakt
om nog te scheppen, terwijl de we
reld nieuw werk van hem vraagt.
Jack London wordt gekweld door
de vrees, krankzinnig te worden, hij
is bang, dat zijn geest zal breken
onder den voortduren den druk, een
vrees, die nog aangewakkerd word
door zijn overtuiging, dat zijn moe
der niet goed bij haar hoofd was.,.
Woensdag 22 November 1916 kwam het
diep tragisch einde. Dr. Thompson vond
Jack in zware bewusteloosheid; h'ij was
blükbaar al eenigen tijd builen kennis ge
weest. Op den vloer van de kamer vond
hij twee leege medicünflesschen met het
etiket, „morfinesulfaai" en „atropinesul-
faat". Op het nachtkastje lag een blocnote
met een paar cijfers er op: ccn berekening
van de doodelijke dosis der verdoovende
middelen. Jack London stierf dien avond
om zeven uur. heel de wereld rouwde om
zün verscheiden...
„Jack London, zijn leven en werk",
door Irving Stone. Geautoriseerde be
werking van A. M. de Jong. Uitgave [L
I'. Leopold, Den Haag.
