i AMERSF00R15CH DAGBLAD
DUITSCHLAND VERLANGT DANZIG EN
DEN CORRIDOR TERUG
Hitier zegt, geen weg te zien om
de Polen tot een vreedzame
oplossing te bewegen
LEYTAX
TEL. 3086
DALADIER WIJST OP ZIJN
BEREIDHEID
TOT ONDERHANDELEN
Het schrijven van
Daladier
van 26 Augustus
De tekst van de
biljetten
Leert nu Autorijden
GARAGE MOLENAAR
Maandag 28 Augustus 1939 Uitgave: VALKHOFF Co. Bureau: Arnhemsche Poortwal 2a 38e Jaargang No. 59
D
Onze regeering besluit tot
mobilisatie
van Leger en Vloot
Vastberaden
en
rustig
VOOR BINNEN- EN
BUITENLAND
LEÜSDERWEG 242
SLN.A.C. - Lesauto
ABONNEMENTSPRIJS oer 3 maanden voor Amersfoort t.95: per maand 0.65; per DE EEMLANDER PRIJS OER ADVERTENIIEN van 14 regels 1 1.05 met inbegrip van een bewijsnummer,
week met gratis verzekering tegen ongelukken) i 0.15 elke regel meer f 0.25. Liefdadigheids-advertentiën voor de
li 'ivn.ana itaru, oer oost per 3 maanden 2.85 Afzonderlijke nummers f 0.05 MET MAANDAGOCHTENDR1 AR belft van Jen prijs. Kleine Advertentiën „KEITJES" bij vooruitbetaling 15 regel*
POSTREKENING 47910 TELEFOON INTERC. 4620 ItllUDLHU 5Q dr.emaa, p,aatsen f Bewijsnummer extra f 0.05
N
Deze kaart van den Poolschen
staat geeft tevens met een
stippellijn de vroegere grens
van het Duitsche en het Rus
sischPoolsche gebied aan,
de Duitsche Oostgrens dus
van vóór den Wereldoorlog
Tekst van de briefwisseling tusschen den Franschen
premier en Hitier door Berlijn
gepubliceerd
TV/f INISTER-PRESIDENT DALADIER heeft Zondagavond
laat tegenover persvertegenwoordigers te Parijs mededee-
lingen gedaan over een briefwisseling met den Duitschen Rijks
kanselier. Deze Fransche uiteenzettingen gaven de Duitsche re
geering aanleiding terstond een nachtelijke persconferentie te
beleggen op het ministerie van propaganda te Berlijn, waar werd
verklaard, dat Daladier wel opmerkingen heeft gemaakt over
den inhoud der met Hitier gewisselde brieven, maar deze brie
ven zelf niet aan de pers ter kennis gaf. Ter volledige onder
richting van de openbare meening, aldus deze Duitsche uiteen
zetting, heeft het Duitsche Nieuwsbureau daarom de brieven
gepubliceerd, waarvan wij den korten inhoud en den volledigen
tekst hieronder doen volgen.
TNALADIER heeft in zijn schrijven van 26 Augustus gewezen op
de vreedzame gezindheid van het Fransche volk, op de bereid
heid tot onderhandelen van Frankrijk en zijn Geallieerden, en op de
duidelijke en oprechte solidariteit met Polen. Hij doet een beroep op
Hitier om een oorlog te voorkomen. In zijn antwoord verklaart de
Duitsche Rijkskanselier als oud-frontsoldaat evenzeer als Daladier
de verschrikkingen van den oorlog te kennen. Het Duitsche volk
voelt ook veeleer sympathie dan haat jegens het Fransche. Het ver
drag van Versailles, aldus verklaart Hitler dan, was onverdraaglijk,
een herziening moest er komen, en Hitier meent dat het zijn ver
dienste is een revisie zonder bloedvergieten in vele gevallen te doen
geschieden.
T? EN aanzien van het DuitschPoolsche geschil verklaart
Hitier, dat hij aan de Poolsche regeering een zoo weinig
eischend aanbod heeft gedaan, dat het Duitsche volk ontsteld
was; daarom kon dit aanbod slechts voor één keer gelden. Door
de Britsche garantie-politiek is naar Hitler's meening de Pool
sche openbare meening zoo opgewonden, dat de Poolsche regee
ring niet meer bij machte is besluiten ten uitvoer te leggen,
waarvan zij zelf de noodzakelijkheid zou inzien. Hitier eischt
thans teruggave van Danzig en de corridor. Hij
ziet geen weg om Polen tot een vreedzame oplossing te bewegen.
Mocht het dientengevolge tot een DuitschPoolsch conflict ko
men, waarbij Engeland en Frankrijk betrokken zouden worden,
dan zou Duitschland naar Hitler's opvatting strijden voor het
herstel van een onrecht en de anderen voor de handhaving
daarvan. De Poolsche staat echter, aldus Hitier, zou in ieder ge
val verloren zijn.
E brief van Daladier, welke op 26
Augustus is gedateerd, luidt:
De Fransche ambassadeur te Berlijn
heeft uw persoonlijke mcdedeeling te
mijner kennis gebracht. In het uur. dat
gij van de zwaarste verantwoordelijk
heid spreekt, welke twee regeeringslei
ders onder omstandigheden op zich kun
nen nemen, nl. het bloed van twee groo-
te volken, die slechts naar vrede en ar
beid verlangen, te vergilden, ben ik te
genover u persoonlijk en tegenover deze
beide volken verschuldigd te zeggen, dat
het lot van den vrede nog in uw han
den ligt. Gij kunt noch aan mijn gevoe
lens jegens Duitschland, noch aan de
vredelievende gevoelens van Frankrijk
voor uw natie twijfel koesteren. Geen
enkele Franschman heeft meer dan ik
zelf gedaan om tusschen onze heide vol
ken niet alleen den vrede, doch een op
rechte medewerking in hun eigen be
lang zoowej als in het belang van Euro
pa en de wereld te bekrachtigen. Tenzij
gij het Fransche volk een minder hoog
begrip van eer toedcnkl dan ik het Duit
sche volk, kunt gij niet betwijfelen, dat
Frankrijk zijn verplichtingen tegenover
andere mogendheden trouw vcrv-'t. nio
gcndhcden gelijk bijvoor! -"hl F
die, daarvan ben ik overtuigd, met
Duitschland in vrede wil leven. Deze
beide overtuigingen zijn volkomen met
elkander vereenigbaar. Tot vandaag toe
is er niets, dat een vreedzame oplos
sing der internationale crisis in eer en
waardigheid voor alle volken zou kun
nen verhinderen, wanneer aan alle zij
den dezelfde wil tot vrede bestaat. Ik
betuig hiermede den goeden wil van
Frankrijk en zijn hondgenoolen. Ik anu
vaard zelf de garantie voor deze bereid
heid. welke Polen steeds heeft getoond,
voor de werierzijdsche toepassing van
een procedure van een vrije overeen
komst. znoals men deze zich kan voor
stellen tusschen de regeeringen van
..nsche premier Daladier
Morgen, 29 Augustus, eerste opkomstdag
voor hen, die witteoproeping en in
hun zakboekjes hebben
■j r\ vr-n
\v-V-N
/-"'SLOWAKUE
Bratislava A
I
Weenen' Bratislava
J-
f. H ONCARUE
Av
oChust
en I E
twee souvereine naties. Met het beste
geweten kan ik u de verzekering ge
ven, dat er bij de tusschen Duitschland
en Polen met betrekking tot de kwestie-
Danzig ontstane gpschillen geene zijn,
die niet aan een dergelijke procedure
zouden kunnen worden onderworpen.
Op mijn eer kan ik U verzekeren, dat
er in de duidelijke en oprechte solidari
teit van Frankrijk met Polen en zijn ge
allieerden niets bestaat, dat de vreed
zame gezindheid van mijn vaderland
ook op maar eenige wijze zou kunnen
schokken. Deze solidariteit heeft ons
nimmer verhinderd en verhindert ons
ook vandaag niet Polen in deze vreed
zame gezindheid te behouden. In een
zoo ernstig uur geloof ik oprecht dat
geen enkel edel gezind mcnsch zou kun
nen begrijpen, dat een oorlog van ver
nietiging wordt. ondernomen, zonder dat
een laatste poging geschiedt om een
vreedzame oplossing tusschen Duitsch
land en Polen tot stand te brengen. Uw
vredeswil zou er zich in alle beslistheid
voor kunnen inzetten zonder aan de
Duitsche eer ook maar op eenige wijze
afbreuk te doen.
Ik als leider der Fransche regeering,
die een goede harmonie wensoht tus
schen het Fransche en het Duitsche volk
en die anderzijds door vriendschapsban
den en door het gegeven woord met Po
len ben verbonden, hen bereid alle in
spanningen te doen, welke een oprecht
mensch kan ondernemen om deze po
ging tot. een goed einde te brengen. Gij
waart evenals ik zelf frontstrijder in den
laatsten oorlog. Gij weet, evenals ik, wel
ken afschuw en veroordeeling de ver
woestingen van den oorlog in zekere
volken hebben achtergelaten, geheel om
het even hoe de oorlog eindigt.
De voorstelling, die ik mij van uw
vooraanstaande rol als leider van het
Duitsche volk op den weg van den vre
de kan maken, brengt mij er toe een
antwoord op dit voorstel te verzoeken.
Wanneer het Fransche en Duitsche
bloed opnieuw zal vloeien, gelijk 25 jaar
ereleden, in een nog langoren en tnoord-
dadigen oorlog, dan zal elk der beide
volken strijden in het vertrouwen op
zijn eigen overwinniner. Zeer zeker zul
len vernietiging en barbarij overwinnen.
Het antwoord van Hitier
HET op 27 Augustus gedateerde ant
woord van Hitier luidt:
Zeer geëerde heer minister-president,
Ik begrijp de bedenking, welke gij
uitspreekt. Ook ik heb nimmer de hoo^e
verplichting over het hoofd gezien, die
rust op degenen, die gesteld zijn over
het lot der volken.
Als oud-frontsoldaat ken ik zooals u
de verschrikkingen van den oorlog. Uit
gaande van deze gezindheid en erken
ning heb ik er onk eerlijk naar gestreefd
alle conflictstoffen tusschen onze beide
volken ter zijde te sdellen. Ik heb het
Fransche volk een6 zeer openhartig ver
zekerd, dat de terugkeer van het Saar-
gebied de voorwaarde daarvoor zou zijn.
Ik heb na dezen terugkeer plechtig be
krachtigd. dat ik afzie van verdere aan
spraken, welke op Frankrijk betrekking
zouden kunnen hebben.
Het Duitsche volk heeft in deze mijn
houding gebillijkt. Zooals gij u er bij
uw laatste bezoek aan Duitschland van
hebt kunnen overtuigen, gevoelde en ge
voelt men tegen den vroegeren dappe
ren tegenstander in het bewustzijn van
zijn eigen houding geenerlei wrok of
zelfs haat. Integendeel, de pacificatie
van onze Westgrens heeft geleid tot een
stijgende sympathie, welke hij vele ge
legenheden zelfs demonstratief-is geble
ken. De aanleg van rle grooto verster-
kingswerken in het. Westen, welke tal
van milliarden verslond en verslindt,
vormt voor Duitschland tegelijkertijd
een document van accept en de vastleg
ging van de definitieve rijksgrens. I-Iet
Duitsche volk heeft daarmede van twee
provincies afstand gedaan, die eens tot
het oude Duitsche rijk behoorden, la
ter door veel bloed werden heroverd, en
eindelijk met nop veel meer bloed wer
den verdedigd. Zooals gij mij zult moe
ten toegeven, excellentie, beteekent dit
afstand doen geen tactische naar bui
ten betoonde houding, doch een besluit,
dat in al onze maatregelen zijn conse
quente belichamine verkreeg.
Gij, mijnheer de minister-president,
zult mij niet een geval kunnen noemen,
waarin ook maar door één passage of
een redevoering inbreuk werd gemaakt
op deze definitieve vaststelling van de
Duitsche grens in het Westen.
Ik heb gemeend door dezen afstand
en door deze houding iedere denkbare
conflictstof tusschen onze beide volken
te hebben uitgeschakeld, welke zou
kunnen leiden tot een herhaling van
de tragiek van 1914 en 1918. Deze vrij
willige begrenzing der Duitsche levens-
aanspraken in het Westen kan even
wel niet worden opgevat als een ook
voor alle andere gebieden geldende
aanvaarding van het dictaat van Ver
sailles.
(Zie verder pag. 2)
DE LICHTINGEN 1924 T. E. M. 1939
TjE regeeringspersdienst meldt:
Ten einde ten volle voorbereid te zijn op den plicht, welke
op Nederland zou rusten om, in geval dat, tegen alle nog be
staande hoop in, een gewapend conflict in het buitenland mocht
uitbreken, onze onzijdigheid naar alle zijden met alle ter be
schikking staande middelen te handhaven, heeft de regeering
gemeend niet langer te mogen wachten met het nemen van den
uitersten voorzorgsmaatregel en is daarom thans het bevel ge
geven tot mobilisatie van Leger en Vloot.
De regeering heeft zich rekënschap gegeven van de groote
moeilijkheden voor het Nederlandsche volk, welke van dezen
maatregel het onvermijdelijk gevolg zijn.
Zij doet een beroep op de medewerking van alle ingeze
tenen om gemeenschappelijk die moeilijkheden zoo goed mo
gelijk te overwinnen.
Als eerste opkomstdag voor hen, die witte oproepingen in
hun zakboekjes hebben, is bepaald de dag van morgen, 29 Aug.
Het mobilisatiebevel omvat de niet in werkelijken dienst
zijnde gewone dienstplichtigen van de lichtingen i924 tot en
met 1939.
's-GRAVENHAGE, 28 Aug. -
De tekst van de oproepingsbiljet
ten aan de telegraafkantoren luidt:
Bericht
Aan het telegraafkantoor is een
telegram ontvangen, waarvar
hieronder een uittreksel volgt:
Algemeene mobilisatie
Eerste mobilisatiedag 29 Aug
1939
Vordering paarden en motor
rijtuigen
Men raadplege de in de gemeen
te aangeplakte „Openbare kennis
gevingen".
Men wordt uitgenoodigd aan
bovenstaand bericht zoo spoedig
en zooveel mogelijk ruchtbaarheid
te geven.
r
Hoek van Holland-
Harwich stop
gezet
DE boótverbinding Har
wich—Hoek van Hollarid
is naar wij vernemen, tot na
der order stopgezet. De boot
uit Harwich is vanmorgen
niet meer te Hoek van Hol
land aangekomen.
'v.
M E Nederlandsche regee-
ring heeft besloten tot
den zeer verstandigen voorzorgs
maatregel van de mobilisatie van de
Nederlandsche strijdkrachten ter zee,
te land en in de lucht. Mocht er,
tegen alle bestaande hoop
i n, in Europa een gewapend conflict
uitbreken, dan is Nederland dus ge
reed om zijne neutraliteit naar beste
krachten te verdedigen. Groote offers
worden thans van het Nederlandsche
volk gevraagd. Natuurlijk worden zij
gaarne gebracht, daar deze offers de
kansen voor Nederland om in een
eventueel conflict te worden betrok
ken, zoo klein mogelijk zullen maken.
Vóór alles zijn thans noodig rust en
kalmte. Een ieder doe zijn plicht op
waardige manier. De nuchterheid van
den Nederlander staat er borg voor,
dat de mobilisatie door ons volk goed
zal worden .opgevangen' en dat ook
zij, die, in welke functie ook, thuis blij
ven, hun taak kalm en waardig zullen
vervullen.
j\7TET nadruk wijzen wij er nog-
maals op. dat de heden getrof
fen regeeringsbeslissing dient te wor
den gezien als een voorzorgsmaatregel,
De internationale toestand is zonder
twijfel ernstig, doch de groote beslis
singen, welke het antwoord op de
vraag: Oorlog of vrede in Europa?,
zullen geven, zijn nog niet genomen,
althans nog niet gepubliceerd. Hoe
deze beslissingen ook zullen uitvallen
Nederland is neutraal en wil neutraal
blijven. Dit houde. in de komende tij
den, ieder Nederlander voortdurend
voor oogen! Aldus kan hij veel doen
om de zoo zware taak der autoriteiten
van leger en vloot te helpen verlichten:
aldus kan hij de Regeering helpen in
het dragen harer. hooge verantwoorde
lijkheid. Rustig en vastberaden ziet de
Nederlandsche Regeering de moeilijk
heden van het oogenblik onder de
oogen. Het Nederlandsche volk zal in
rust en vastberadenheid niet achter
blijven.
opdat U straks in uw vacantie
met uw tiuisgencoten kunt genieten.
Onze gediplomeerde K.N.A.C.-instructeur leert U vlugger
rijden dan U dacht in onze
"ET DUBBELE BEDIENING.
STATIONSPLEIN TELEFOON 4342
