DE VERLIEZEN EN SCHADE
VALLEN MEE
gevolgen
strijd
Plaatselijke
van den
Slag der pantsertroepen
nabij Kamerijk
OPTICIEN TUSSEN
HEDEN WEER
GEOPEND
Herstellingen in
vollen gang
- DE ROTTERDAMSCHE
ARBEIDSBEURS
G
BLOEMEN NAAR
DUITSCHLAND?
EEN TOCHT LANGS GREBBE- EN IJSELLINIE
r
Pan tserafdeelingen
belieerschen het
oorlogsbeeld
Zal Engeland zij n leger
terugtrekken
s&r Lucifer....
Op den Grebbeberg eeren Duitsche en
Nederlandsche officieren de gevallenen
2e BLAD PAG. 1
AMERSFOORTSCH DAGBLAD
DINSDAG 21 MEI 1940
F De werkzaamheden worden
weer hervat
r 's GRAVENHAGE, 21 Mei. Men
deeltfons mede:
De gemeentelijke, tevens districts-ar-
beidgheurs te Rotterdam zal haar werk
zaamheden op Woensdag 22 Mei 1940 te
acht uur hervatten. Zij is voorloopig ge-
- vestigd Eerste Middellandstraat 103 te
Rotterdam en zal geopend zijn voor
werkzoekenden ujjt Rotterdam van 8 uur
H "tot 14 uur en voor werkgevers uit Rot
terdam van 8 uur tot 16 uur.
Voor zoover niet volstaan kan worden
met werkkrachten uit Rotterdam en de
naaste omgeving en er dus behoefte be
staat aan werkkrachten van andere ge
meenten, zullen die betrokken worden
van de arbeidsbeurzen of agentschap
pen van de arbeidsbemiddeling in die
gemeenten.
Rotterdammers, die zich tijdelijk el
ders bevinden en die werk willen ver
krijgen, dienen zich te melden hij de ar
beidsbeurs of het agentschap in de
plaats van hun tijdelijk verblijf.
In het algemeen wordt in het belaug
van een doeltreffende tewerkstelling
zoowel aan werkgevers als aan werkzoe
kenden aangeraden van de arbeidsbeur
zen en de agentschappen gebruik te ma
ken.
Het telefoonnummer van de arbeids
beurs is 34287. i 1
Kans op een hoopvoller toe
komst der bloementeelt
NAALDWIJK, '21 Mei. De Neder-
landsche bloemisterij heeft een harden
tnd achter den rug, doch gaat thans een
nieuwe toekomst tegemoet, verklaarde
de heer P. Vis, voorzitter van den bond
van Bloemenveilingen in Nederland, ons
in een onderhoud, dat wij vandaag met
hem hadden.
Ook de vroegere bloemisterij in ons
land was gedeeltelijk gebaseerd op den
uitvoer naar Duitsohland. De talrijke in-
voerbelemmeringen hebben dezen uit
voer echter de laatste jaren enorm doen
verminderen, aldus onze zegsman.
De binnenlandsche Nederlandsche
markt kan de groote kwanta bloemen
niet verwerken en de gevolgen daarvan
zijn duidelijk merkbaar. De kweekers
ontvangen zeer onbevredigende prijzen,
terwijl groote partijen bloemen door
draaien en dus vernietigd worden.
Duitsohland kan thans echter weer
een belangrijk afzetgebied worden. Mo
menteel ligt de export van bloemen en
ook de binnenlandsche handel nagenoeg
geheel stil, wegens het gebrek aan trans
portmiddelen beslpot de heer Vis.
Hopelijk zal echter weer zeer spoedig
het transport op normale wijze kunnen
plaats vinden.
De persvertegenwoordigers bekijken
ven. De Nederlandsche weermacht weet
den moed en dc organisatie van den te
genstander te respecteeren. Doch aan
dit graf van Nederlandsche soldaten is
(het. mijn taak, hulde te brengen aan het
taaie verweer van de Nederlandsche
verdedigers, aan dc geestkracht en
moed, die zij hebben getoond bij dc ver
dediging van hun vaderland.
Zij, «lie viclenj hebben hun bloed niet
tevergeefs geofferd. Zij hebben de eer
van de Nederlandsche weermacht zij
hebben dc eer van hun land hoog gehou
den. Voor de gezinnen en voor de ouders
moge het een troost zijn. te weten, dat
zij als goed Nederlandsche mannen hun
plicht hebben gedaan in den strijd. Toen
de loop der omstandigheden den oorlog
over den Nederlandschcn grond bracht,
hebben zij met opgewektheid alles
gegeven, omdat hun land.hen riep.
De weermacht en het Nederlandsche
volk hidden, dat God hun nabestaan
den de kracht moge geven om hun
zware smart Je dragen. Wij zijn m c t
hen, zooals wij in onze gedachten steeds
zijn bij de strijdmakkers, die den dood
vonden.
Kracht putten wij uit de zekerheid,
dat. wij trouw zijn geweest aan onzen
Nederlandschen plicht»
Spr. besloot zijn afscheidsgroet met
een couplet van het Nederlandsche
volkslied.
Vervolgens werden namens dc Duit-
scho weermacht twee groote kransen
van sparretakken en aronskelken met
een lint in de Duitsche kleuren neerge
legd op de graven: een krans op een
Duitsch en een krans op een Neder-
landsch graf.
Nadat de officieren van heide weer
machten "elkander de hand hadden ge
drukt. was deze treffende plechtigheid
ten einde.
Langs de iJsellinie
DE tocht voerde ons vervolgens
via Wageningen, dat de spo
ren van den strijd nog draagt,
de vernielde brug bij Westervoort
naar Arnhem. Toen de Duitsche
troepen hier waren aangekomen,
na bij Westervoort een ponton
brug te hebben geslagen, hadden
zij de overgave van Utrecht gc-
cischt; na den val van den Grcbbe-
berg is deze inderdaad gevolgd.
Hoewel de bruggen bij Weslervoort
waren opgeblazen, hebben de Duitsche
troepen, na het geschut van het fort tot,
zwijgen te hebben gebracht, hier weinig
oponthoud gehad.
De tocht ging vervolgens langs den
I.Tssel, waar talrijke, al dan niet geca
moufleerde, hunkers werden waargeno
men. Alle bruggen over deze rivier zijn
door de onzen vernield om den Duit-
sohen opmarsch zooveel mogelijk t<?
vertragen. Op den verderen tocht, van
Zutphon naar Amersfoort, was van spo
ren van gevechtshandelingen geen
sprake: het leven gaat hier zijn gewo
nen gang en het landschap is vredig.
Slechts hij Amersfoort ontwaart men
versperringen en versterkingen, doch
kennelijk zijn deze niet gebruikt
De eindindruk van den tocht is
deze, dat op slechts weinig plaat
sen in het betrokken gebied ge
streden is. Waar gestreden is,
draagt het landschap natuurlijk
daarvan de sporen, daar tot eer
van beide weermachten met
groote felheid is gestreden, doch
de verwoestingen vallen, evenals
de verliezen, mede.
Een groote druk zal hiermede zijn af
gewend van de bevolking, die uit de ge
ruchten moest afleiden, dat de vernie
lingen en de verliezen zeer groot waren.
-
Zooals de brug over den IJsscl bij
Zutphcn er thans uitziet. Een over
zicht van de twee deelen, zooals ze
in de rivier zijn gestort.
LANGESTRAAT 561
Uitgebreide'sorleering
'GEWONE PRIJZEN
Over een lengte van 20 k.m. ligt op iedere 10 of
20 meter een vernielde tank, pantserauto
of motorvoertuig
BERLIJN. 21 Mei. (D.N.B.) In de
Vülkische Beobachtcr schildert luitenant-
kolonel dr. Hesse de slag bij Kamerijk.
waar de Duitsche pantserafdeelingcn twee
vijandelijke divisies hebben vernietigd.
Hierin verklaart schrijver, dat het moei
lijk is zich een voorstelling te maken van
de vernietiging en paniek, welke hel slag
veld na afloop te zien gaf. Men moet zich
indenken dat over een lengte van ongeveer
20 kilometer op iedere 10 of 20 meter een
tank, pantserwagen, een vrachtauto, een
verzamelden. Onmiddellijk reed hij op
een officier toe en gaf het hevel, dal ajle
officieren zich bij hem moesten melden,
hetgeen ook geschiedde. Het volgende
bevel was, dat de beide compagnieën
moesten aantreden en de wapens neer
leggen, hetgeen eveneens geschiedde.
Bij den slag te Le Cateau zijn onge
veer 4.000 gevangenen gemaakt. De
Fflansche vestingbouwers hadden in dit
terrein tallooze hindernissen en tank
vallen gebouwd, deze hebben evenwel
niet gebaat. De pantserafdeclingen over-
heerschen thans het beeld van den oor
log. Het is een nieuw, nog niet beproefd
wapen, waarvan men zich nauwelijks
een voorstelling kan maken. Het is de
moderne cavalerie en strijdt in samen
werking met de zwaarste wapenen en
met de luchtmacht. De "leiding is uit
muntend en dc technici en de industrie
hebben het beste geleverd.
autobus of een ander motorvoertuig in de
sloten langs de wegen liggen, gekanteld of
wel uitgebrand.
In vele gevallen zijn deze voertuigen
doorschoten. Hiertüsschen liggen de
tallooze dooden. Meer dan duizend voer
tuigen zijn door de bemanning verla
ten. Deze chaos bewijst, dat zich op den
negenden dag van de operaties op den
weg van Avesnes naar Le Cateau in de
richting van Kamerijk een feilen strijd
heeft ontwikkeld.
Een Duitsche pantser-afdeeling onder
commando van een dapperen officier is
met verrassende snelheid doorgestooten
en reed dwars door de rijdende en par-
keerende kolonnes en streed in onmid
dellijke nabijheid tegen de vijandelijke
pantserafdeelingen, welke zich tegen
haar keerden.
Luit.-kolonel dr. Hesse verklaart ver
der, dat men sedert den veldtocht in
Polen weet, dat deze oorlog voor een
groot deel beslist zal worden door de
pantsertroepen. Bij Le Cateau heeft liet
Duitsche pantserwapen getoond, dat het
beter en sterker is dan het Fransche, dit
geldt zoowel voor manschappen en lei
ding als voor het materieel. Bij dozijnen
werden de Fransche pantserwagens en
tanks stuk geschoten en in brand ge
schoten. Van de lichte Fransche tanks
behoeft in het geheel niet te worden ge
sproken. De Duitsche verliezen daaren
tegen zijn zeer gering. Ook de geest van
de jonge pantsertroepen is zeer goed.
onverschrokken vallen zij kazematten
en vijandelijke pantserwagens aan.
LT ENMËRKEND is het optreden van
IN» een jong officier van de pantser
troepen. In den vroegen ochtend reed
hij met zijn tank de kazerne van
Landrecies binnen, waar juist twee
compagnieën van het Fransche leger
ROME, 21 Mei D.N.B.)De cri-
tiek, welke Churchill heeft uitge
oefend op het Fransche opperbevel
en op den vroegeren bevelhebber ge
neraal Gamelin, wordt naar de Po-
polo di Roma bericht in Frankrijk
als een verdacht teeken beschouwd.
Men vreest, dat Engeland al zijn
troepen terug wil trekken ter ver
dediging van het eigen eiland en
slechts eenige afdeelingen vliegers
in Frankrijk wil laten als bewijs
van de Fransch-Britsche solidariteit.
'ii Halve EZ
is al méér dan genoeg om een
héél bosch in een half
uur in lichterlaaie te
doen komen I
DE Duitsche legerleiding in Nederland heeft de pers in de gelegen
heid gesteld, zich te overtuigen van den omvang van de ver
woestingen op het gebied van de gevechtshandelingen en van de ver
liezen, die hier zijn gevallen, daar hierover bij de bevolking een onge
motiveerd groote ongerustheid bestaat. Vooral thans, nu de communi
catiemiddelen nog slechts een zeer beperkt terrein bestrijken, is het
goed, dat meffczich met eigen oogen kan overtuigen, wat de waarheid
is van de geruchten, die gaan over de gevechtshandelingen in verschil
lende deelen van ons land.
D EEDS bij den aanvang van de route die met twee autobussen van Den Haag over
Utrecht naar Rhenen leidde, bleek, dat alom hard gewerkt wordt aan het
herstel der telefoonverbindingen: op den weg werden verschillende wagens van den
technischen dienst der P.T.T. ontmoet. In het vredige, zonnige landschap blonk van
paal tot paal het koper der nieuwe telcfoonleidingen.
Tot De Bilt behield het landschap zijn vredige karakter: koeien en schapen graas
den in de weide, de landman verzorgde zijn jonge groente en de kinderen speelden
vrooiijk op het erf.
Bij het fort De Bilt u aren Nederlandsche militairen hard aan het werk met de
opruiming van uitgestrekte prikkeldraadversperringen. Men kan zeggen, dat deze
streektusschen Utrecht cn Eist. op enkele huizen na, die vlak voor de vuurmonden
van het fort Dc Bilt gelegen zijn. geheel ongedeerd is gebleven.
T N Eist ondervindt men, dat men
het terrein van den strijd na
dert. Na den val van den Grebbe-
berg in den nacht van den 13den
op den 14den Mei, zijn de onzen
door Rhenen en Eist terugge-
trokken, hun positie van huis tot
huis langs den hoofdweg met
groote dapperheid en vasthou
dendheid verdedigend. Natuurlijk
heeft dit, vooral in Rhenen zijn
sporen nagelaten.
IDe zijstraten in de bebouwde kom
van die plaats echter zijn vrijwel in
tact gebleven, evenals de kerk met den
beroemden Cuneratoren, waarop, naar
kapitein von der Decken, die den tocht
leidde, mededeelde, een waarnemings
post geplaatst was. die de artillerie op
den Grebbeberg leidde. Niettemin heb
ben de Duitschers, die hierdoor in het
nadeel waren, het prachtige bouwwerk
gespaard. De spoorbrug en het viaduct
in Rhenen zijn, evenals de bruggen bij
Arnhem, West er voort, Doesburg en
Zutphen en over het Apeldoorn-Die-
B rensche kanaal, die wij op onzen tocht
aanschouwden, door de onzen vernield.
Treffende plechtigheid
De Grebbeberg. die even buiten Rhenen
ligt, is de hoekpijler van de verdedigings
linie der Vesting Holland. Zooals bekend
mag worden verondersteld, bezit de Ne
derlandsche verdediging benoorden de
groote rivieren drie linies: de IJsscllinie,
- de Grebbclinie en de Nieuwe Waterlinie.
De eerste heeft tot doel den opmarsch
van den vijand te vertragen, doch de Greb-
belinie diende te worden behouden. Fel is
er gestreden bij de verschillende accessen
dezer linie, het felst bij den Grebbeberg
waar de Duitsche troepen reeds den elf
den Mei aankwamen.
Onze verdediging had van den berg
een ware fortificatie gemaakt, waarbij
alle natuurlijke hindernissen en hulp
middelen waren uitgebuit. Aan de flank
is de berg gedekt door den Rijn, ter
wijl het land aan de voorzijde was ge-
inundeérd: de Nederlandsche artillerie
was bovendien goed opgesteld en be
streek het geheele acces. Na feilen
strijd felleren strijd dan elders in
den lande viel in den nacht van den
13den op den 14den de Grebbeberg, na
heldhaftige verdediging door de Neder
landsche soldaten.
Op den top van den berg zijn de ge
vallenen hegraven, de mannen, Duit
schers en Nederlanders, die in eerlijken
en dapperen strijd, hun plichten jegens
hun vaderland getrouw, in dit schoone
landschap zijn gesneuveld. In zes gra
ven, twee voor de Duitschers en vier
voor de Nederlanders, ziin ongeveer 425
gesneuvelden ter aarde besteld. Neder
landsche en Duitsche helmen hangen
aan de kruisen en paaltjes vredig naast
elkaar op liet eerste Nederlandsche oor
logskerkhof, onder de ruischende hoo
rnen van den 'Grebbeberg.
Een eenvoudige, doch daardoor te
meer treffende plechtigheid had
hier gistermorgen plaats. In het bij
zijn van de persvertegenwoordigers,
van de mannen, die het begraven
verzorgen en van enkele Neder
landsche en Duitsche militairen,
eerde de Duitsche weermacht bij
monde van kapitein von der Decken
de gevallenen van beide weer
machten.
Toen wij den tocht door uw schoone
land aanvaardden, aldu6 de kapitein,
om de sporen van den strijd in oogen-
schouw te nemen, voelde men het als
een plicht, dat de eerste groet onzen ge
vallen kameraden moest gelden. Dit
was- ook de wensch van den opperbevel
hebber. Wij gedenken met droefheid de
BIJ EEN KAZEMAT TE WESTERVOORT
mannen, die hier een week geleden hun
leven hebben gelaten, doch wij zijn
trotsch te behooren tot de weermacht,
waartoe zij behoorden. De jonge Duit
sche weermacht heeft niet alleen dc
eeuwenoude tradities voortgezet, doch
zij is bovendien bezield met den voort-
stuwenden geest, die het derde rijk
eigen is
De Grebbeberg i6 eelt sterke, natuur
lijke vesting, bijna ongenaakbaar door
de inundaties en de hindernissen, bezet
door sterke en dappere vijanden, die
ons den arbeid niet lichter hebben ge
maakt. Alle wapenen hebben samenge
werkt met de onvergelijkelijke infante
rie om deze vesting te bestormen, aldus
spr., die voorts herinnerde aan de jonge
kameraden van de S.S., die hier hebben
6tormgeloopen.
Na eeuwen zal men nog de helden
van den Grebbeberg gedenken, aldus
vervolgde kapitein von der Decken, doch
wij gedenken ook den tegenstander.
Hem was bevolen te strijden. Dus streed
hij, dapper en ridderlijk. Hii heeft zijn
stelling zoo lang behouden tot dit een
voudig niet meer mogelijk was. Dit be-
teekent tegenover de Duitsche weer
macht, aldus spr., geen schande.
Op deze plaats zal nu vrede zijn;
Üe tegenstanders zullen hier in vre
de naast elkander rusten.
Als bewijs van de Duitsche ach
ting voor de onzen verleende de
kapitein vervolgens het woord aan
den res. eerste luitenant dr. Wiardi
Beekman, die als officier voor spe
ciale diensten op het algemeene
hoofdkwartier werkzaam is.
Hij sprak als volgt:
De opperbevelhebber van de Neder
landsche Land- en Zeemacht heeft mij
opgedragen, een laatsten groet te
brengen aan de Nederlandsche solda
ten, die hier begraven zijn. Een laatsten
groet namens het Nederlandsche leger
aan strijdmakkers, die hij de verdedi
ging van het vaderland hun leven heb
ben verloren. Een laatsten groet na
mens Nederland, dat den moed en de
trouw, door zijn zonen in de dagen van
den oorlog betoond, nooit zal vergeten.
In de strijdmakkers, die hier hun laat
ste rustplaats vinden, eeren wij alle offi
cieren, onderofficieren en minderen, die
hun leven voor Nederlandt hebben gege-
Kapitön von Dccke, vertegenwoordiger van het Duitsche hoofdkwartier, brengt
een laatsten groet aan hen, die vielen voor hun land.
Op den Grebbeberg. waar zich' vele graven van Duitsche en Nederlandsche
gesneuvelden bevinden, werden namens de Duitsche en de Nederlandsche weer
macht verschillende kransen gelegd. Op den voorgrond luitenant Wiardi Beek
maan. die namens den opperbevelhebber van Land- en Zeemacht een toe
spraak hield.
