CONCENTRISCHE
E[ INGESLOTEN
AANVAL
LEGERS
OP
fl
Ernstige bezorgdheid
in Engeland
Hongari j e concentreert
nationale krachten
Peru geteisterd door
aardbeving
Vernauwing van het strijd
gebied bij Calais en in
West-België
DE EEMLANDER
Duitsche lucht
macht actief bij
het Kanaal
Engelsche pers
acht situatie
gevaarlijk
Duitsche leger
bezet Calais
De vriendschap
Paniek in de
hoofdstad
LOSSE NUMMERS 5 CENT
Maandag 27 Mei 1940
Uitgave: VALKHOFF Co.
Bureau: Arnhemsche Poortwal 2a
38 e Jaargang No. 317
Generaal Ironside benoemd tot opperbevel
hebber voor de binnenlandsche
verdediging
Ontstemming in België
jegens Engeland
Strenge maatregelen
in Tunis
TELEKI:
met Duitschland
ÏAMERSFQORTSOi DAGBLAD
ABONNEMENTSPRlJb -er 3 maanden voor Amersfoort 1.95; per maand 0.65; per
week (met gratia verzekering tegen ongelukken) f 0 15
Binnenland franco per post per 3 maanden 2 85 Afzonderlijke nummers f 0.05
POSTREKENING 47910 TELEFOON INTERC. 4620
PRIJS REI ADVERTENTIES van 1—4 regels 1 1.05 met inbegrip van een bewijsnummer,
elke regel m«er f 0.25. Liefdadigheids-advcrtcntien voor d«
helft van den prijs. Kleine Advcrtentien „KEITJES" bij vooruitbetaling 15 regel*
50 cent, elke regel meer 10 cent, driemaal plaatsen f 1.Bewijsnummer extra f 0.05
HOOFDKWARTIER VAN
ar DEN FUHRER, 26 Alei. (D.N.B.).
Het opperbevel der Duitsche
1 weermacht maakt bekend: In
1 Vlaanderen cn Artois hebben wij
ikeE den concentrischcn aanval op de
ingesloten vijandelijke legers
-il1 voortgezet onder voortdurende
nvernauwing van hun strijdgebied.
Op verschillende plaatsen biedt
,i de vijand nog taaien tegenstand.
«lOm dien sneller te breken greep
f het luchtwapen op vele plaatsen
in den strijd op den grond in.
Aan de BelffiscJie-Fransche kust
bestookte het luchtwapen opnieuw
de haveninstallaties van Zeebruaee,
Oostende en Duinkerken met bom
men. In Oostende werden een kruit-
irenB
magazijn en het marine-depot door
bomtreffers in brand gestoken, een
transportschip werd beschadigd.
In den nacht van 24 op 25 Mei
heeft het luchtwapen verder tal
rijke vliegvelden in het Oosten
en Zuid-Oosten van Engeland
met goed gevolg met bommen
aangevallen. In het zeegebied van
Calais werden twee groote koop
vaardijschepen elk groot 5000 ton,
twee kleinere koopvaarders en
een oorlogsschip getroffen.
Aan het Zuidelijke front geen bijzon
dere gebeurtenissen. Het luchtwapen
zette daar zijn aanvallen op spoorweg
trajecten, artilleriestellingen en troepen
concentraties voort, vooral in de bos-
schen. De verbiezen van den tegenstan
der op 25 Mei bedroegen in totaal 59
vliegtuigen. Hiervan werden 19 in de
lucht, 17 door afweergeschut neerge
schoten, de rest werd op den grond ver
nield. Elf Duitsche vliegtuigen worden
vermist.
In het gebied van Narvik bekwamen
een groot oorlogsschip en een kruiser
elk een zwaren treffer. Waargenomen
werd.dat brand uitbrak. Gisteren zijn
verdere Alpenjagers ter ondersteuning
van de bij Narvik strijdende troepen met
valschermen neergeworpen.
LONDEN, 26 Mei. (D.N.B.)..—
■oei. Officieel wordt medegedeeld, dat
!d,j generaal Ironside is benoemd tot
opperbevelhebber van de binnen-
landsche verdediging. Generaal
Dill volgt hem op als chef van den
Britschen imperialen generalen
staf.
Naar Associated Press uil Londen
meldt, zijn de Engelsche officieele
instanties aan den wensch van het
Fransche opperbevel tegemoet geko
men om geen bijzonderheden te pu-
bliceeren over kriigsverrichtingen in
Vlaanderen en Noord-Frankrijk. Als
motief wordt aangevoerd, dat dit
noodig is met het oog op den ernst
van den toestand, waarin het Brit-
■J® sche leger zich bevindt.
Het gevaar eener invasie door de
Duitsche weermacht \ormt het schrik
beeld der leidende Engelsche kringen en
van het Engelsche volk. Tegen dit ge-
j., vaar worden dagelijks nieuwe initiatie
ven en maatregelen genomen. Al deze
maatregelen verhoogen de angst en de
e" ernstige bezorgdheid van de openbare
meening, die daarin de onmiddellijkheid
logman het Engeland bedreigende gevaar
in ziet.
flav Gok in de dagbladen komt deze ge-
voelstoesfand tot uitdrukking. Zoo werpt
cf) de Sunday Dispatch het lirht op de ern-
siige gevaren, die boven de Engelsche
regeeripg hangen en eischt, dat de meest
w energiéko maatregelen worden getroffen
om de leden der regeering te hesehermen
rvu tegen iederen aanslag
ew1 j)e he7etting van Boulogne door de
Duitsche troepen heeft de onrust onder
ne" de F.ngelsrhe hpvolking nog vergroot.
ifCf'Ook de Engelsche bladen publiceeren
een pe&imistLsche heoordeeling van den
•pro' toestand De Daily Chronicle schrijft,
dat Engeland zich voorbereiden moet op
nog slechtere berichten dan die van de
laatste dagen. Het blad merkt, verder
op, dat het vraagstuk der verzorging dei-
Geallieerden zeer ernstig is geworden.
De Daily Mail schrijft letterlijk: „Thans
klopt de vijand aan onze deur. Het be
richt, dat de val van Boulogne meldde,
heeft de natie als een knotsslag getrof
fen."
De militaire correspondenten van de
Engelsche bladen beoordeelden Zaterdag
den toestand als uiterst ernstig. Zoo
schrijft de Daily Express, dat het geen
zin heeft te beweren, dat slechts enkele
Duitsche pantserwagens en gemotoriseer
de eenheden het Kanaal hebben bereikt.
Het is een feit, dat de Duitschers daar
aangekomen zijn. Zoolang geen tegen
offensief volgt, is het lot der Engelsche
cn Belgische troepen zeer onzeker.
De militaire correspondent van de
Times schrijft: Het ergste bericht is de
bekentenis, dat de Duitsche opmarsch in
Montreuil niet opgehouden kon worden.
Een verder gevaar steekt in het feit dat
het den Duitschers gelukt is de Schelde
over te steken. Deze nieuwe uitval, en
de gelijktijdig ingezette opmarsch naar
Calais moeten uiterst gevaarlijk worden
eeaciit. Het zou een dwaling zijn. te
groote verwachtingen te koesteren van
een tegenaanval in het gebied van
Atrecht en Kamerijk. (Inmiddels is het
bericht gekomen van de bezetting van
Calais door de Duitsche troepen).
ROME, 26 Mei. (D.N.B.) Verschei
dene' Italiaansche correspondenten, die
zich aan het Westelijk front bevinden,
hebben geconstateerd, dat onder de Bel
gische bevolking de ontstemming je
gens Engeland steeds grooter wordt,
omdat de Engelschen nipts gedaan heb
ben orn het land te steunen en omdat
de Bntsche t'-oepen bij hun terugtocht
alles hebben geplunderd. Men vraagt
zich thans in België af. waarom de
Franschen en Belgen zich laten slach
ten. om te voorkomen dat Engeland den
oorlog op eigen bode.n te voelen krijgt.
Zeer verbitterd is men, dat het Engel
sche expedilieleger eeist besloot te
vechten, toen de Belgische strijdkrach
ten aan de uiterste grens van de vp-
dedigingsmogelijkheid waren gekomen.
BERLIJN, 26 Mei (D.N.B.).
Het opperbevel van de Duitsche
weermacht deelt mede: Nadat
de Duitsche troepen hun op
marsch tot Grevelingen hadden
voortgezet, is vandaag na feilen
strijd ook Calais in Duitsche
handen gevallen.
REYNAUD EN CHURCHILL
CONFEREEREN
LONDEN, 26 Mei. (D.N.B.).
Naar vernomen wordt heeft de
Fransche minister-president, Rey-
naud, vandaag een bezoek ge
bracht aan Londen, waar hij
besprekingen heeft gevoerd met
Churchill en de andere leden van
het Britsche oorlogskabinet. In
den avond is Reynaud naar Parijs
teruggekeerd.
VERDEDIGINGSRAAD
in de Vereenigde Staten
Buitenlanders worden gecon
troleerd; Amerikanen
verlaten Europa
WASHINGTON, 26 Mei (D.N.B.).
Officieel wordt medegedeeld, dat pre
sident Roosevelt heeft besloten op
grond van een besluit van het Con
gres van 1916 wederom een nationale
verdedigingsraad op te richten,
evenals in den Wereldoorlog het ge
val is geweest, waarin naast leden
van het kabinet ook v erfegenwoor-
digers van de industrie zitting heb
ben, ter coördinatie van de landsver
dediging.
Het ministerie van buitenlandsche za
ken deelt mede, dat het Amerikaansche
chip „President Roosevelt" op 1 Juni
de haven van Gahvay in Ierland zal aan
doen om de Amerikaansche burgers uit
West-Europa en Engeland naar de Ver
eenigde Staten terug te brengen.
De subcommissie van de senaatscom
missie voor juridische aangelegenheden
heeft een wetsontwerp goedgekeurd,
waarin bepaald wordt, dat van alle bui
tenlanders, die in de Vereenigde Staten
wonen, vingerafdrukken moeten worden
genomen, terwijl zij tevens moeten wor
den ingeschreven. Naar schatting wonen
de Vereenigde Staten 3Yz millioen
vreemdelingen.
Voortdurend worden dezer dagen in
de groote Italiaansche steden anti-
Britsche betoogingen gehouden. Bo
venstaande foto werd genomen tijdens
een dergelijke demonstratie te Milaan.
Zaterdag is de Nederlandsche weermacht voor de helft gedemobiliseerd. Bij vele Ncdcrlandsrhc stations was een groote
drukte door het overstelpende aantal militairen, die huiswaarts togen.
ROME, 26 Mei. (D.N.B.). De ge
beurtenissen in Frankrijk hebben ook
in Tunis, dat bij het uitbreken van den
oorlog tot operatiegebied werd ver
klaard, een reeks maatregelen tenge
volge gehad. De militaire autoriteiten
van het protectoraat Tunis hebben in
allerijl een territoriale garde in 't leven
geroepen, welke bestaat uit Fransche
staatsburgers, voor zoover zij vrij zijn
van militairen dienst, alsmede Tune-
siërs. Arabieren en Joden.
Verder is 's avonds en 's nachts eon
verduistering gelast, gedurende welke
geen wagens op straat mogen rijden. Na
één uur 's middags zijn alle openbare
gebouwen geslotpn. Alle wapens bij de
wapenhandelaren zijn gerequireerd en
de openbare gebouwen zijn door mili
tairen bezet. In de koffiehuizen van de
inboorlingen is muziek en radio verbo
den. De Italiaansche bladen worden
systematisch in beslag genomen en e«?n
strenge censuur op de post is ingesteld.
Om Tunis te verlaten, moet men be
halve een pas ook een bewijs van den
militairen bevelhebber van Algerië heb
ben.
BOEDAPEST, 26 Mei (D.X.B.).
In de christelijk-nationale vereeni-
ging heeft, minister-president Teleki
een toespraak gehouden, waarin hij
wees op de geweldige omwenteling,
welke thans in Europa gaande is.
Het is derhalve noodig, dat de na
tionale krachten zich sterk concen-
treeren. Teleki keerde zich vervol
gens fel tegen de verspreiders van
geruchten.
De Duitsche gezant te Boedapest heeft
Zaterdag den minister voor landbouw,
graaf Michael Teleki, het grootkruis
van de orde van den Duitschen adelaar
overhandigd, dat hem door den Fiihrer
LIMA, 26 Mei. (D.N.B.). De
aardbeving, welke Peru Vrijdag
heeft geteisterd was de hevigste
sedert veertig jaar. Voor zoover
men tot nu toe kan nagaan zijn
meer dan 200 personen omgeko
men en 4000 gewond. Duizenden
huizen zijn vernield en in de
hoofdstad heeft de bevolking voor
een groot deel den nacht op straat
doorgebracht.
In den ochtend veroorzaakten nieuwe
aardschokken een paniek. Alle winkels,
bioscopen en theaters zijn gesloten. De
materieele schade is \ooral in de hoofd
stad en omgeving zeer groot, aangezien
hier het centrum van de aardbeving
lag. De verbindingen met het binnen
land zijn than* gnotendceK weer her
steld De minister «ad heeft besloten
buitengewone m?.a'regalen te nemen tot
hulp aan de tienduizenden dakloozcn.
Nader meldt het D.N.B Terwijl de
aardbeving, die Vrijdag Peru heeft ge
teisterd, in de hoofdstad zelf geen ramp
spoedige verwoestingen heeft aange
richt, zijn de naburige steden Callao en
Chorillos bifna geheel verwoest. Callao is
voor twee-derde in een puinhoop veran
derd. Op de pleinen cn in de parken
huist de daklooze bevolking in tenten.
Het aantal der slachtoffers van
de aardbeving' is nog niet te over
zien. Het stijgt van uur tot uur. Het
aantal gewonden bedraagt meer dan
5.000. In Lima zelf is na de paniek,
die door de aardbeving was ont
staan, het normale leven reeds her
vat. De winkels zijn voor een deel
weer geopend. De regeering heeft
besloten credieten voor den wederop
bouw te verleenen en de teraarde
bestelling der vele slachtoffers in
het land op kosten van den staat te
doen geschieden.
Volgens de tot dusverre ontvangen
mededeelingen hebben de overige pro
vinciesteden slechts geringe schade be
komen. De materieele schade in het ge-
heele land loopt in de millioonen. Des
kundige kringen verklaren, dat de aard
beving. die in het Noorden tot Quayaquil
haar uitwerking deed gevoelen, het ge
volg was van een zeebeving van gewel
digen omvang buiten de kustwateren
van Peru en in verband stond met de
recente orkanen, die boven Valparaiso
hebben gewoed.
De streek staat bekend als een dei-
voornaamste aardbevings-gehieden ter
wereld. De catastrophe van 16c? eischte
5.000 dooden en die \an 1746 bijna even
veel.
DUITSCHE SPORTLEIDER BIJ
KONING BORIS VAN BULGARIJE
SOFIA. 26 Mei (D.N.B.) Rijkssport-
lejder von Tschammer und Osten is
Zondag door koning Boris in audion
tie ontvangen.
is verleend uit erkentelijkheid van zijn
groote verdiensten voor de verdieping
van de Duitsch-Hongaarschc vriend
schap.
De vroegere Hongaarschc minis
ter-president Imredy heeft een arti
kel geschreven in de Giornale
d'Italia, waarin hij verklaart, dat de
nieuwe opbouw van Europa onmid
dellijk voor de deur slaat. De eerste
acte van deze geweldige geschied
kundige omwenteling eindigde in
den zomer van 1939, in het najaar
van dat jaar begon dc tweede acte
en thans staat men voor de derde
acte, welker ontwikkeling niet twij
felachtig is.
Het drama kan slechts eindigen mot
een volledigen nieuwen ophouw, welke
niet alleen betrekking heeft op de poli
tieke betrekkingen tuschcn de mogend
heden, doch het einde boteekent van het
liberalisme, dat men zoolang als demo
cratie heeft betiteld, doch met welke
gemeenplaats men thans niemand meer
mee kan slcepen tot nieuwe daden.
liet nieuwe ideaal heeft ziin uitdruk
king gevonden in de nationaal-socialis-
tisclie en fascistische revolutie. Beide
elementen mpeten noodzakelijk pijlers
voor een nieuwe orde in do wereld wor
den. Zij hebben zich leiders gekozen,
welke door de voorzienigheid zijn be
stemd de dragers van hun aspiraties te
zijn en krachten zijn gewekt, waarvan
de materialisten geen denkbeeld had
den.
Na te hebben gewezen on de bewe
ging tot vernieuwing in Hongarije
schrijft Imredv, dat Hongarije de dyna
miek van het i nalionaal-socialisme en
het fascisme beier begrijpt, dan ieder
ander land cn zirh derhalve heeft ge
plaatst in de rij der as-mogendheden.
Portugcesch Concordaat
met het Vaticaan
LISSABON, 26 Mei (D.N.B Minis-
ter-president Salazar heeft gisteren in de
buitengewone zitting van don Portugee-
schen landdag gesproken over de afslui
ting van het concordaat en het missie-
verdra* met het Vaticaan. Daarbij wees
hij er op, dat het afsluiten van het con
cordaat in overeenstemming is met dc
roeping van Portugal in de. wereld en
met zijn essentieele historische richtlij
nen De staat zal zirh er van onthouden
met de kerk politiek te voeren, aanne-
nende, dat ook de kerk zich er van zal
onthouden politiek te voeren mei den
staat. De landdag besloot na deze uiteen
zetting het concordaat en het missiever
drag te ratificeeren.
BELGISCHE REGEERING
IN ENGELAND
LONDEN, 26 Mei (D.N.B Offi
cieel wordt medegedeeld, dat thans,
ook de Belgische miniiiter-president
Pierlot fezamen met andere Belgi
sche ministers te Londen is aange
komen.