n eigen
kracht
AANVAL TEGEN DE RESTEN
van het Britsche leger
DE GROOTE STRIJD IN
VLAANDEREN
ER
De wederopbouw
in de provincie
Utrecht
Strijd bij Narvik
duurt voort
Distributie van
koffie en thee
begint op 6 Juni
r
'rijdag 31 Mei 1940 Uitgave: VALKH0FF Co. Bureau: Arnhemsche Poortwal 2a 38e Jaargang Ph. 321
non
De toekomst
De Russische nota
aan Litauen
Het Duitsehe legerbericht
Kern der Duitsehe divisies in
Vlaanderen en Artois
vrijgekomen
OORLOGSMARINE
LANGS DE
KUSTEN
Een oude kluizenaar
tweemaal overreden
en gedood
MEDEDEELING
AAN ONZE ABQNNÉ'S
DE VERDUISTERING
aeladj
jam
AMERSFÖORÏSCH DAGBL
ABONNEMENTSPRIJS «r 3 maanden voor Amersfoort 1.95; per maand 0.65; pe. IHi 1FT IF? IFT M II A I\I IF) IFT 1RJ PRIJS OER ADVERTENIIEN »an 1-4 reJeU H.U5 mat inbejrlp v.n «en b.wijsnummcr,
weck (met gratis verzekering tegeD ongelukken) f 0 15 JL/ JlZL lL_J JL_J 1 Ji Jl//ai n| JLJ' elke regel mier 10.25. Licfdadighcids-adverlenticn voor dc
Binnenland tranco per post per 3 maanden 2.85 Afzonderlijke nummers f 0.05 helft van den prijs. Kleine Advertentiên „KEITJES" bij vooruitbetaling l5 regel»
POSTREKENING 47910 TELEFOON INTERC. 4620 50 cent, elke regel meer 10 cent, driemaal plaatsen f 1.Bewijsnummer extra f 0 05
etafi
gtaü
t ra.
,30||
graA
li
F) tiZER dagen heeft
d- Ri;kscommissans-
en Rijksminister Seyss-Inquart zijn func-
leei'ie in Nederland aanvaard met het
c'niil:itvaardigen eener proclamatie en het
P l- itspreken eener redevoering. Zoowel
Ne proclamatie als de redevoering ge-
van realistische visie op den
ern-uidigen toestand en van den vasten
dec/il om spoorslags tot het uitvoeren
an constructieven arbeid over ce
aan. Geen Nederlander van goeden
veQ /ille en met inzicht in den nieuwen
Destand zal tekortschieten, als dc Ne-
JDJ.crlandsche en de Duitsehe autoritei-
cn een beroep op hem doen om net
t iO,Sezag te steunen bij den wederop-
ouw in den ruimsten zin dès
zoords van het vaderland. De
d^lWkscomffiissaris toonde in zijn woor-
aaf/en, dat hij eerbied koestert voor den
njrioed der Nederlandsche soldaten. Hij
tojraf tevens te kennen dat de nieuwe
de r-iestand niet bcteekent. dat het Ne-
•oubjgrlandsche volk onmondig is gewor-
*e*'en. Integendeel, zooveel mogelijk in
igen kracht en onder Nederlandsche
lc>iding moet het Nederlandsche volk
due geleden stoffelijke zoo geeste
lijke en zedelijke tegenslagen te
oven komen. Het Nederlandsche
iaIlolk kanmet trots wijzen op zijn
en hieruit voorbeelden putten
an moed, beleid en doorzettingsver-
Doch zulke verwijzingen
evv-lleen zijn, hoe gerechtvaardigd ook,
voldoende. Belangrijker dan het
werleden is thans de toekomst van ons
olk. En deze toekomst, dus het lot
Ainzer kinderen en kindskinderen,
defeieeft het volk van heden in de hand.
/jjelijk het Nederlandsche volk met
ein geweten en met geheven hoofd
Ie Duitsehe legers weerstond, zal net
iu met rein geweten en met geheven
loofd, in samenwerking met de Duit
sehe bezettingsautoriteiten, de toe-
lomst tegemoet treden. Het Neder-
andsche leger heeft gevochten tot het
1 "fiiterste; het Nederlandsche volk moet
hans werken tot het uiterste, opdat
iet aan het nageslacht een welva
vrijlen fier vaderland kan na-
Wij hebben uit de woorden van
bei.cn Rijkscommissaris begrepen, dat
1 lij de medewerking van, het Neder
landsche volk heeft ingeroepen voor
er iet herstel van het Nederlandsche
jü aderland en voor het totstandbrengen
een betere Europeeschc gemeen
schap. Goede vaderlanders en goede
zijn de Nederlanders van
rjudsher. Wij vertrouwen dan ook,
vlat, als te'eeniger tijd de Duitsehe be-
n .etting ons land verlaat, de achting
^usschen Nederlanders en Duitschers
:al blijven bestaan. Hiervoor zorg te
dragen, is een eereplicht van iederen
vrjoeden vaderlander. Het is tevens een
:ereschuld jegens de dapperen, die
'ian beide zijden tijdens de vervul-
1 ing hunner vaderlandsche plichten op
uNederlandschen bodem gevallen zijn.
het een eereschuld is jegens
ij.iunne en ons aller nazaten. Want die
n jtapperen mogen niet voor niets ge
nvallen zijn. En de toekomst van Ne-
j- Ierland ligt hoofdzakelijk in ons aller
Nederlandsche handen.
KAUNAS (D.N B.). Het Litausche
elegraafagentschap publiceert ten aan-
5ien vanBde Sovjet-Russische nota he
denmiddag een uitlating: uit bevoegde
«ringen.BDaarin wordt o.m. gezegd: De
'uitgesproken verwijten zijn zeer onaan.
?enaam yoor de regeering. te meer, daar
ie goede vriendschappelijke betrekkin-
r.ïen tusschen de beide staten kan terug
gen op een goede traditie van twintig
aar. Er is ook thans geen reden aanwe
zig om aan te nemen, dat de aangesne-
leni aangelegenheid niet in vriendschap
pelijke samenwerking tusschen beide
Haten zou kunnen worden opgelost. Tot
ie door de Litausche regeering verzorg
de goede betrekkingen mei de Sovjet
unie moei echter ook hel publiek hijdra.
?en door alles to vermijden wal voor
deze goede betrekkingen nadeelig zou
ujn.
I De militaire bevelhebber in Nederland,
I de generaal der vliegers Christiansen.
HOOFDKWARTIER VAN DEN FUHRER, 31
Mei. (D.N.B.) Het opperbevel van de Weermacht
maakt bekend: Terwijl de kern van de Fransche troe
pen in Noord-Oost Frankrijk vernietigd of gevangen
is, bieden uiteengedreven en ingesloten afdeelingen
op sommige plekken nog verzet. Dit zal binnenkort
gebroken zijn.
De aanval tegen de resten van het Engelsche
:eger in de vlakke nog slechts enkele kilometers die
pe en door opstuwingen der kanalen beschermde
kromming langs de kust tusschen FtirnosBergues
en ten Westen van Duinkerken, is aan den gang. De
vijand biedt hier taaien weerstand, en poogt zoovee!
mogelijk soldaten, zij het zonder uitrusting, op de
schepen te redden.
De om Cassel ingesloten Engelsche strijdkrachten
werden bij de poging om naar het Noorden door te
breken, vernietigd. De kern der Duitsehe divisies in
«rtois en Vlaanderen is voor nieuwe opdrachten vrij.
gekomen. Het aantal gevangenen en de hoeveelheid
buit kon ook nog niet naar schatting worden vast
gesteld.
Op 30 Mei werd de bedrijvigheid van
de luchtmacht door de weersgesteldheid
zeer nadeelig beïnvloed.
Desondanks werden de havenwerken
van Duinkerken opnieuw aangevallen.
De oorlogsmarine nam in het geheele
Nederlandsche en in het Belgische en
Fransche kustgebied dat in Duitsehe
handen is d© kustverdediging op zicjj.
Een Duitsdhe „Schnellbot." gelukte
het, een vijandelijken torpedojager door
een torpedo voor de Belgische kust tot
zinken te brengen.
In den nacht op 30 Mei ondernamen
Britsche vliegtuigen wederom aanval
len in Noord-Duitöchlend, op niet-mili-
taire objecten. Nergens werd schade van
beteekenis aangericht. In het Zuiden
van Holstcin werd een vijandelijke ma
chine door jagers neergeschoten.
In Noord-Frankrijk verloor de vijand
drie Fransche vliegtuigen, en voor Sta-
vanger een Britsch gevechtsvliegtuig in
luchtgevechten. Twee eigen toestellen
worden vermist.
AALSMEER, 31 Mei. In Aalsmeer
is vanmorgen in de vroegte de 61-jarige
kluizenaar. P. Sneeuw uit Aalsmeer,
overleden aan de gevolgen van een
verkeersongeluk. Dinsdagnacht voelde
een militair, die in een auto reed op
den provincialen weg HaarlemUtrecht,
dat li ij over een lichaam reed. Na zijn
auto lot stilstand te hebben gebracht,
ontdekte hij op den weg een ouden man,
badende in zijn bloed. Een dokter
werd ontboden, die een hersenschud
ding en een gapende hoofdwonde con
stateerde, als gevolg van een reeds eer
der plaats gehad hebbende aanrijding.
De gemeente politie van Aalsmeer ver
zoekt thans personen, die inlichting
kunnen geven over dit verkeersongeval,
zich op het. politiebureau te melden.
Stichting opgericht
T"vE Commissaris der Koningin
in de provincie Utrecht, Jhr.
Mr. Dr. L. H. N. Bosch Ridder van
Rosenthal, heeft bij acte, op Don
derdag, 30 Mei 1940 in het Provin
ciaal Gouvernementsgebouw te
Utrecht ten overstaan van notaris
Mr. Th. Snellen verleden, opge
richt de Stichting Herstel Provin
cie Utrecht 1940 De Stichting
heeft ten doel het economisch her
stel in de provincie Utrecht, voor
zoover direct of indirect door den
oorlog getroffen, in hoofdzaak
door het verstrekken van crcdie-
ten.
Tot bestuursleden van de Stich
ting heeft de Commissaris der Ko
ningin benoemd de heeren: Mr. H.
W. de Vink te Utrecht en Jhr. W
H. de Beaufort te Maarn, leden
van Gedeputeerde Staten van
Utrecht, W. A. Rasch te Utrecht,
bankier, Jos. ten Berg te Utrecht,
lid van de Kamer van Koophandel
en Fabrieken voor Utrecht, en A.
de Ruiter te Veenendaal. lid van
de Kamer van Koophandel en Fa
brieken voor de Geldersche «'al-
lei.
Het bestuur der Stichting heeft
tot secretaris benoemd Mr. G. J.
van Deventer, referendaris ter
Provinciale Griffie van Utrecht.
Het bestuur heeft zijn werk
zaamheden terstond aangevangen.
De Stichting zal op zakelijken
grondslag werken naast de reeds
op charitatief gebied werkende in
stanties. Nadere mededeelingcn
volgen zoo spoedig mogelijk.
In een overzicht van het oorlogstooneel meldt het D.N.R.
dat Frankrijk en Engeland hun onafwendbaar
noodlot tegemoet gaan
DE POSITIE VAN SPANJE
MADRID, 31 Mei. (D.N.B.). De
Spaansche pers keert zich tegen de op
vatting, dat de neutraliteit ven Spanje
beteekent, dat de oorlog Spanje niet
aangaat. Zoo schrijft de Alcazar": „Een
nieuw tijdvak breekt in Europa aan.
Sjxinje is een bestanddeel van Europa.
Het is als zoodanig ten zeerste bij de
gebeurtenissen geïnteresseerd.
KOLONEL LINDBERGH
GENÊVE, 30 Mei (D.N.B De
Parijsche pers publiceert een bericht
uit Washington, volgens hetwelk Ko
lonel Lindbergh wegéns zijn houding
tegenover den Europeeschen oorlog is
geroyeerd uit de „Escadrille Lafayet
te", die hem na zijn oceaanvlucht tot
lid had benoemd.
DUITSCH-GRIEKSCHE HANDELS
BESPREKINGEN
ATHENE, 31 Mei (D.N.B De lei
der van de op het oogenblik hier ver
toevende Duitsehe economische dele
gatie voor het bespreken van clearing-
vraagstukken, Morat, heeft, vergezeld
van den Duitschen gezant, een bezoek
gebracht, aan den Griekschen minister
president, Mctaxas.
Op de Algemeene Begraafplaats ..Croos wijk" te Rotterdam, Is een plechtigheid gehouden ter nagedachtenis van de mi
litairen die in en om Rotterdam zijn gevallen. Kolonel P. \V. Scharroo legt een krans bii dc graven.
BERLIJN (D.N.B).
TEN noorden van de Somme be
staat er geen strijdbaar Geal
lieerd leger meer, aldus heeft een
deskundige militaire instantie tegen
over het D.N.B. verklaard. Tever
geefs hebben de Engelschen getracht
zich naar de zee te redden. Voor het
opnemen van dit verslagen leger
heeft Engeland in grooten getale oor-
logs- en transportschepen gereed ge
houden. In een grootschecpschen
aanval heeft de Duitsehe luchtmacht
ook deze laatste rcddingsmanocuvre
der Engelschen verijdeld
Ieder zal zich afvragen: waar is eigen
lijk de Britsche vloot? Het antwoord is
eenvoudig: Voor de voortdurende ver
nietigende slagen der Duitsehe strijd
krachten ter zee en in de lucht heeft de
Engelsche vloot zich teruggetrokken in
moeilijk te hereiken schuilhoeken. Ook
door liet lot van het Engelsche expeditie
leger op het vasteland is zij niet tot op
treden te bewegen. De groote vernieti
gingsslag tegen de Geallieerden in
Vlaanderen en Artois begon tien dagen
geleden. In den kortst mogelijken tijd is
hij voortgezet tot volledige ontbinding
der vijandelijke legers. Wat thans in dit
gebied nog strijdt, zijn slechts brokstuk
ken der ontbonden legers, die thans over
wonnen of ontwapend zijn. Ook do tegen
stand der Engelschen aan de kust en
hij Duinkerken heeft nog slechts ten doel
de vlucht eenigszins te dekken.
De onverbiddelijke vernietigings-
strijd aan de Vlaamsche kust is te-
vens het einde van een grooten
strijd, die in de wereldgeschiedenis
zijns gelijke niet heeft. Voor het
eerst heeft de Duitsehe weermacht in
dezen oorlog tegenover een werkelijk
gelijkwaardigen tegenstander ge
staan en hem haar superioriteit aan
getoond.
Het succes heeft een krachtige en
laaie actie der Duitsehe troepen geëischt.
Tevergeefs hebben dc Franschcn ge
tracht, naar het binnenland van Frank
rijk door te breken. Vergeefsch waren
hun ontlastende aanvallen nan Somme
en Maas. Hel Duitsehe Zuidelijke front
aan Somme, Aisne en Maas had een ijze
ren gordijn voor den strijd op den noor
delijken vleugel geschoven. Wanhopig
hebben de Engelschen Ie land gevoch
ten. Zij zonden deelen van hun lucht
macht en lichte strijdkrachten ter zee
om den Duitschen opmarsch te stuiten.
Maar er is niets beslissends gedaan om
do situatie te wijzigen Van dag tol dag
werd het duidelijker, dat de Engelschen
vroegtijdig het reusaictitig gevaar hebben
ingezien, dat hun expeditieleger op het.
vaste land bedreigde. Zij hebben hun
hondgenooten in den steek gelaten en
getracht, hun expeditieleger nog bijtijds
terug te trekken. Troepen echter, die
onder een dergelijke wapenaclie van den
tegenstander gestaan hebben, troepen,
die ook bij een wanhopig persoonlijk
worstelen zich niet hebben kunnen hand
haven tegen den aanvallenden geest en
de aanvalswapenen van den tegenstan
der. troepen welker laatste resten nog
slechts zwemmend het \ege lijf konden
redden en die slechts in volle zee nog
waren bloot crest el d aan de uitwerking
van het Duitsehe luchtwapen, dergelijke
troepen kunnen voor langen tijd niet
meer als bruikbaar voor het front be
schouwd worden. Dat is de toestand
waarin Engeland zijn expeditieleger,
waarop het zijn hoop gebouwd had, te
rugziet.
De strijd om Narvik duurt met on
verminderde hevigheid voort; De
Duitsehe troepen hebben bergstellin-
gen buiten de stad bezet en krijgen
versterkingen. Als dc numeriek ster
kere tegenstander er in geslaagd is
de stad zelve te bezetten, dan betee
kent dat slechts, dat de Duitsehe lei
ding nooit bereid geweest is nil pres-
tigeredencn onnondige offers te
brengen, zooals de Geallieerden dal
doen.
De stad Narvik zelf is geheel verwoest,
evenals de havenwerken en deelen van
den Lofotenspoorweg. zoodat de tegen
stander van zijn terreinwinst in het ge
heel geen voordeel heeft De Duitsehe
troepen hij Narvik blijven den Engel
schen den toegang tot de Zweedsche
erts mijn en afsnijden.
Tenslotte werd nog herinnerd aan den
dagorder van den generalissimus Game-
lin bij het begin van den grooten slag,
waarin wordt gezegd dat het lot van
Frankrijk en zijn hondgenooten afhanke
lijk was van het resultaat van dezen
slag. Thans is de slag tot een Duitsch
succes geworden. Frankrijk en Engeland
gaan hun onafwendbaar noodlot tege
moet.
Een half ons thee of een half
pond koffie per
maand
's-GRAVENHAGE, 31 Mei.
Het departement van Handel. Nij
verheid en Scheepvaart en het
Rijksbureau voor dc Voedselvoor
ziening in oorlogstijd, maken in
aansluiting op hetgeen reeds be
treffende de distributie van koffie
en fhee werd medegedeeld, het
volgende bekend;
om te bevorderen, dat bij den
aanvang van de eerste distributie
periode op Donderdag 6 Juni a.s.
de winkeliers over voldoende
voorraden zullen beschikken om
aan de aanvragen van de consu
menten te kunnen voldoen, was
bet noodzakelijk de aflevering en
verkoop van thee en koffie aan
den consument van Dinsdag 28
Mei tot en met Woensdag 5 Juni
a.s. stop te zetten. In de eerste dis
tributieperiode, welke loopt van 6
Juni tot en met 5 Juli a.s. zal op
een nader aan te wijzen bon be
schikbaar worden gesteld Vi ons
thee of pond koffie.
De toewijzingen voor de detaillisten
en hotels, café's, restaurants enz., zullen
zooveel mogelijk in den loop van deze
week door dc plaatselijke distributie
diensten worden uitgereikt. Indien men
deze week geen toewijzing ontvangt, be
hoeft dit geen reden tot bezorgdheid te
geven, daar met eenige vertraging ten
gevolge van verkeersmoeilijkheden moet
worden rekening gehouden.
In verband met de verschillende be
staande soorten en merken thee on kof
fie zullen de toewijzingen in 1 gedeelten
gesplitst worden, zoodat de winkelier de
keuze heeft bij vier leveranciers zijn
inkoopen te doen.
Do toewijzingen voor dc winkeliers
zijn gebaseerd op do helft van de door
de winkeliers opgegeven maandomzot-
ton. In den loop van de eerste disfribti-
tioperiode zullen zij een tweede toewij
zing ontvangen.
Teneinde de hotels, rafé's en restau
rants in staat te stollen zooveel moge
lijk op volle capaciteit te. werken, zal
aan •deze. bedrijven een toewijzing wor
den verstrekt, welke gelijk is aan 00
procent van hun normale omzetten aan
thee en koffie
Door technische om
standigheden zal ons
Maandagochtendblad
VOORLOOPIG NIET
VERSCHIJNEN
DIRECTIE AIMERS". DASRLAD
ARNH. POORTWAL 2a
De zon op 5.23 uur.
De zon onder 9.50 uur.
(Zooals men weet is iedereen ver
plicht tusschen zonsondergang en
zonsopkomst te verduisteren.)
