FILMS voor deze Week:
25 Jarig ambtsjubileum
G. Gerritsen
REPARATIEN
Oud-Amersfoort (337)
KI
Gedurende 18 jaren Wijkpredikant
van het Soes terkw ar tier
Qeclemobiliseerden
Burgerlijke stand
2e BLAD PAG. 1
AMERSFOORTSCH DAGBLAD
ZATERDAG 1 JUNI 1940
OP 13 Juni as. zal het 25 jaar
geleden zijn dat Ds. M. G. Ger
ritsen het ambt van predikant bij
de Nederlandsch Hervormde Kerk
aanvaardde.
Ds. Gerritsen werd op 14 October 1S88
te Doetinchem geboren en bracht zijn
jeugdjaren door in Soest, waar zijn
vader directeur van het Post- en Tele
graafkantoor was. Zijn middelbare op
leiding genoot hij aan het Chr Gym
nasium te Utrecht waarna hij zijn
theologische studie aanving en beëin
digde aan de Rijksuniversiteit te
Utrecht. In Mei 1914 werd Ds Gerritsen
candidaat tot den Heiligen Dienst hij
het Provinciaal Kerkbestuur van Zuid-
Holland. De eerste schreden in zijn
ambtelijke loophaan zette Ds. Gerritsen
op 13 December 1914 toen hi| tot hulp
prediker in Gaardere» (bil Doetinchem)
benoemd werd. In Gaardere» had Ds.
Gerritsen een geheel zelfstandigen
werkkring een eigen kerkgebouw, eigen
Jongcling?\ erceniging. Zondagsschool
enz.
Nadat in Januari 1915 reeds een toe
zegging van beroep gedaan was. deed
Ds. Gerritsen op 13 Juni 1015 zijn in
trede in de gemeente van Purmerland
(N.-T-L). Als bevestiger trad op Prof Dr.
H. M. van Nes uit Leiden, die door bij
zondere vriendschapshanden met de
familie Gerritsen verhonden was. Tij
dens zijn verblijf in Purmerland maakte
Ds. Gerritsen o.a. de groote watersnood
van 1016 mede, waardoor hij gedwongen
was met zijn gezin tijdelijk naar Soest
W
Ds. Af. G. GERRITSEN
te verhuizen, vanwaar hij driemaal per
week zijn gemeente opzocht.
Na een ruim vijfjarig verblijf in Pur
merland nam Ds Gerritsen op 31 Oct.
1020 afscheid van zijn gemeente om zich
te begeven naar de gemeente van Zun-
derdorp (N -II.), waar hij bevestigd werd
door Ds. Heines uit Landsmeer. In Zun-
derdorp heeft Ds. Gerritsen, in den kor
ten tijd dal hij daar was, met zeer veel
genoegen gearbeid. Hij stichtte daar o.a.
de eerste Chr. school voor L O.
Naar Amersfoort
Reeds anderhalf jaar latpr gaf
Ds. Gerritsen gehoor aan het ver
zoek der Ameisfoortsche gemeente
der Ned. Herv. Kerk om de vaca
ture, ontstaan door het overlijden
van Ds. Meiners te vervullen.
Gedurende de afgeloopen IS jaren
heeft Ds. Gerritsen steeds het Soester-
kvvartier als wijk had. Een bewijs \oor
den geestelijken groei van die wijk is
wel het fpit dat een nieuw kerkgebouw
kon verrijzen en twee chr. scholen op
gericht konden worden.
Verscheiden malen zijn pogingen
gedaan om ds. Gerritsen naar elders
te beroepen Zoo werd hij in dpn loop
der jaren te Vlissingen, Rotterdam-
Charlois, Scheveningen en Amsterdam
beroepen.
Geen van deze pogingen had echter
succes en het werd in kerkelijke krin
gen dan ook hoogelijk gewaardeerd
dat ds Gerritsen Amersfoort trouw
meende te moeten blijven
Van de vele functie® -Pe ris Gerritsen
in het kerkelijke en Chrislelijk-sociale
leven bekleedt, noemen wii slechts- het
voorzitterschap van rlc F.\angpüsa'ie
Vereeniging. het bestuurslidmaatschap
van de stichting ,.De Lichtenberg", het
voorzitterschap van den landelijke
stichting voor Prof. Ziekenhuis verple
ging en hei voorzitterschap van dpn
Zondagscholen der Ned. Herv. gemeen
te.
Ds. [Gerritsen was ook e»n van de
mede oprichters van de afdeeiing Amers
foort pan de Vereeniging voor Jong
Hervormden, van welke, afrleeling hit
gedurende tien jaar (lot het vorig jaar)
voorzitter geweest is,
Naast al deze werkzaamheden geeft
d,s. Gerritsen nog Godsdienstonderwijs
aan de Rijkskweekschool alhier en aan
het Chr. I.vceum te Hilversum.
Zoo hepft ds. Gerritsen dus in de
25 jaar dat 'hij het ambt van pre
dikant bekleedt niet stil gezeten en
zich ten volle gegeven aan het werk
dat hem opgelegd was. Wij zijn er
van overtuigd, dat het van de zijde
der gemeente en ook van an
deren, buiten de gemeente, niet
aan belangstelling voor dit jubileum
zal ontbreken.
TEMPERATUUR VAN HET WATER
De temperatuur van het water in
Pcëie's bad bedroeg hedenmorgen 64 gr.
F. IS gr. C.
De toestand der wegen
rondom Amersfoort
De AN.W.B. deelt mede, dat de
hoofdwegen, zoowel als de rijwielpa
den rondom Amersfoort ai e weer te
gebruiken zijn. Een uitzondering hier
op maken: liet rijwielpad oopende van
h t Z O. van Soest in ongeveer zuide
lijke richting naar den spoorweg
Soestduinen—Amersfoort, dat verbo
den is.
Het rijwielpad loopende var. het
or.steinde van Amersfoor' noordelijk
van het Militair Hospitaal naar het
Kruispunt Hoevelaken, is niet tt ge
bruiken.
De terreinen zijn niet meer geïnun
deerd Daardoor is de harde weg bij
wegwijzer 588 (halfweg Amersfoort)
kruispunt HopvMakcn naar Achter
veld weer berijdbaar.
De kunstweg IlamersveldAsschat
is weer berijdbaar.
Het rijwielpad AchterveldScher-
penzeel is niet berijdbaar.
Schade aan onroerende
goederen
De Commissie voor den wederopbouw
adres Dienst Bouwtoezicht Achter Da
vidshof 2, vestigt er nogmaals <»e aan
dacht op, cat alle eigenaren van on
roerende goederen die schade gu'eden
hebben, die verwachten te worden
schadeloos gesteld, zich lot de Com
missie, en wel alléén tot haar m ïch-n
wenden.
Opruimen, sloopen we leropbouwen
zonder toestemming van dp Commissie i »-pi
is niet toegestaan en breng» het KJjYCLTlCL' 1 IXCCltYC
event, verkrijgen van schadevergoeding
in gevaar.
„Ninotchka"
GRAND THé&TRE. Van Vrydag 31 Mei
t.m. Donderdag 6 Juni vertooning van
de film „Ninotchka".
Voorstellingen: Zondag 1.45, 400. 6,15
en 8 30 uur doorloopend Andere dagen
8.15 uur. Zaterdags 6 cn 8.15 uur Zater
dag- en Woensdagmiddag 2.30 uur
matinée.
CITY-THEATER. Van Vrydag 31 Mei t.m.
Donderdag 6 Juni \ertoÖning van dc
film „Doodloopende straat".
Voorstellingen: Zondag 1 45, 400, 6.1;
en 8.30 uur doorloopend Andere dagen
8 10 u Zaterdag 6 15 en 8.30 doorloo
pend Zaterdag en Woensdagmiddag
2.30 uur matinee
REMBRANDT THEATER - Vertooning van
„Donker Londen" en ..Boot der ver
schrikking".
OPENBARE LEESZAAL MET JEUGDLEES
ZAAL. Muurhuizen 9.,
MUSEUM FLEHITE, Westsingel. Geopend
dagelijks van 10—12 en 14 uur, uitge
zonderd Zondag 's Zaterdags 1012 en
1.303 uur (Stadgenooten heb'oen
's Zaterdags vryen toegang)
BELLAMY-BIBLIOTHEEK (kosteloos). -
Appelweg 6.
STERHUIS. Korte Beekstraat 4. Voor alle
meisjes iederen avond geopend, des
Zondags van 2 uur.
IN het Grand Théètre wordt deze
weck een film vertoond, die on
getwijfeld bij het Amersfoortsche
publiek hetzelfde groote cn verdien
de succes zal oogsten als elders in
ons. land het geval was.
Dc film, waarop deze regelen doelen,
is de unieke Ernst Lubitsch' film „Ni
notchka". een spel van volmaakten
humor, die gevonden werd door de
geestelijke partij-discipline eener vrou
welijke vertegenwoordigster der Sovjet-
Unie aan de zware proef der „kapita
listische charmes" van het leven te
onderwerpen, een krachtmeting waarhij
deze discipline tenslotte het onderspit
delven moet, daar kapitalistische i :ea-
len zonals die eener trouwhartige
liefde een Ie groote macht over het
vrouwenhart blijken te bezitten.
De Sovjet-vertegenwoordigster, die
naar Parijs komt om drie handclsgade-
legeerden Ie controleeren, die het in de
lichtstad niet meer zoo nauw sd.iinen
te nemen met hun plichten, is Greta
Garbo. Doodernstig en met haar be
langstelling steeds gericht op teci.n; che
bijzonderheden, wandelt zij door Farijs,
totdat zij den luchthartige», aristocra
tische» levensgenieter Léon ontmoet,
die haar vangt in het net der aloude
liefdesbeginselen, waaraan zij zich
reeds lang ontworsteld waande J eon
wordt gespeeld door Melvyn Douglas.
Tusscben deze beiden Greta Garbo en
Melvyn Douglas speelt zich een fijn
zinnige, ingehouden comedie af, terwijl
op den achtergrond daarvan de 3 han
dels gedelegeerden staan, die aarzelend
Een scène uit: „Doodloopende straat."
en kinderlijk-angstig het wonder Parijs
beleven.
In de film worden verbluffend ko
mische dingen gezegd en verrassend ko
mische situaties geschapen, die telkens
weer den toeschouwer verbazing bren
gen over zooveel vertoon van verukke-
lijk lichten humor, waarmee zooveel
waarheid gezegd wordt. Dat deze come
die tot een prachtige satyre geworden
is, is in de eerste plaats te danken aan
Uit Stads Resolutie
boeken 1769 (113)
NOG VAALS LEENGOED
In No. Ill was er sprake van
leengoederen, eertijds door
kloosters verkregen. Üe vorm
van leengoed bleef behouden
en de Eerste Burgemeester ot
andere hoge siadsautoriteit
werd ermee beleend; het goed
werd op hem verleid. Hij
bleef als leenman gelden tot
zijn dood. al werd niet meer
de eerste hoge positie be
kleed. Eerst bü zijn overlijden
werd het leengoed opnieuw
verleid
Na het overlijden vun burge
meester Loogen en Willem van
Geijn moesten niet alleen de in
No. 111 genoemde kloostergoe
deren opnieuw worden beleend
maar ook de Pothof, het aller
oudste leen van de Stad zelve
Het was oorspronkelijk allo-
(liaal bezit van dc adellijke fa
milie van Nyvelt.
Dc Po'hof besloeg het terrein
grenzende aan het oostelijk
deel der oude stad. De straat
dc Kamp vormt het midden
maar nog verre buiten onze
Kamppoort strekte dc Pothof
z'-ch uit. Na het overlijden van
Willem van Geijn werd leen
man mr. Erasmus Methorsi
raad en oud-schepen. Het ver
zoek voor deze verleiing gine
gepaard met de aanbieding van
40 gld. de indertijd vastge
stelde geldswaarde van het
oorspronkelijk# heergewaad
van „twee blanke bekers".
Nu het weekblad „De
Amersfoorter" voorloopig
niet meer zal verschijnen
is het ons mogelijk ge
worden de historische
schetsen over onze woon
plaats van den heer
ITeunks geregeld in ons
mad van Zaterdag op te
nemen, naar wij verwach
ten evenzeer tot onze
voldoening als tot die
onzer lezers.
Op verzoek van den
schrijver plaatsen wij
deze artikelen in de ver
eenvoudigde spelling.
Red. Amercfcortsch
Dagblad.
De leenheer van den huize van
Nyvelt was in 1769 Fredcrik
Christiaan baron van Rhcedc.
here van Nyvelt. grave van
Chalone. here van Anterongen.
GARNIZOEN
Telkens lezen we in de oude
Resoluties van garnizoenswis
seling. In 1769 kregen we grote
versterking, een geheel batal
jon van zeven compagnieën on
der overste Pain. Een commis
sie zou met dezen samenwer
ken voor het bezorgen van be
kwaam logement bij de borgers
en ingezetenen, want kazernes
bestonden niet. Zoveel moge
lijk werd ingekwartierd bij per
sonen. welke over schuren en
stallen beschikten.
Ook diende meer exercitieter
rein beschikbaar te worden ge
steld: het St. Janskamp (St.
Janskerkhofhet terrein tot nu
toe. was te klein. Gehuurd
werd het veld buiten de
Utrechtse poort tegenover de
herberg Crispijn. Deze stond,
waar thans de villa woning
Memento Vivere slaat van dok
ter Kamerling, vlak aan de
spoorlijn. Op dit veld vindt men
thans het R.K. Kerkhof en de
Tollius- cn Nicasiusstraten. St.
Crispijn was de patroon der
schoenmakers. Genoemde her
berg was vermoedelijk hun
stamkroeg met vooral 's Maan
dags druk bezoek, want dit gil
de hield het langst het Maan-
daghotiden in ere. liet niet-wer
ken als verlengstuk van de Zon
dag. Mogelijk is daarvan nog
een overblijfsel, dat de Maan
dagmorgen bestemd bleef om
het te repareren schoenwerk op
te halen.
VERHOLLANDST
In No. U0 sproken we van Pie-
ter Göbbels. welke naar hier
was overgekomen uit Rave
s'. ein en tot borger was toege
laten. Pictcr bleek leerlooier te
zijn geweest. In 1769 werd hem
toegestaan een nieuwe looi-
ke.'p te maken op Davidshof bil
"ar ken hoef (S puikant). In deze
Raadsresolutie vinden we de
naam Göbbels reeds geschre
ven als Gubhcls. Lot er nog
maals uitbreiding. In gebruik
werd ecvraagd de toren aan
de Kleine Koppel plus een ge
deelte van dc watberm.
VOETGANGERS OP
HET SPUI
Steeds had het Grote Spui druk
rijver keer: het was de weg
naar de haven. Tot veilig pad
voor dc voetgangers vormden
paaltjes een scheiding tussen
rijbaan en voetpad. Ze werden
in 1769 vernieuwd.
HET EINDJE VAN
DE WERELD
Van dit doodlopend eindje
straat van voorheen op het Ha
vik, thans tuingedeelte van pen
sion St. Joseph werd in No. 82
melding gemaakt. Thans daar
over nog iets meer.
Dit stuk kade langs het Havik-
water lelae drie huizen. De
bewoners daarvan hadden per
missie bekomen een houten
brugje te leggen tegenover de
Lavendelstraat tot bekorting
van de weg naar het stadsmid-
dcn. Op hun kosten zal het wel
zijn geschied, want zij bleven
onderhoudsplichtigToen in
1764 dat brugje in verval kwam,
verzochten zij, dat de Stad het
onderhoud op zich nemen zou
of dat zü tot afbraak mochten
overgaan. Dit laatste werd hun
toegestaan. Het geschiedde
blijkbaar met de minste kosten.
Zo ontstond in 1769 een diffe
rent cn het Stadsbestuur droeg
aan de Gecommitteerden tot dc
Drie stadskwartieren Camp
Bloemendal en Breul op om de
zaak te examineren, want het
was een buurtkwestie. Het eind
van het lied bracht de opdracht
aan de Gecommitteerden van
quarticr Bloemendal om te zor-
gen, dat door de drie onder
houdsplichtigen van voorheen.
Hubrecht van Goudoever, Ar-
noldus van de Rouweduist en
de weduwe van Hendrik Bor.
t'e geschonden stukken van de
werf bii de vroegere brug wer
den hersteld cn de nog in het
water staande drangpalen wer
den geamoveerd.
Die afbrekerij van 1764 was dus
wel geschied met de Franse
stag.
HEUNKS
(City Theater)
de eminente regie van Ernst Lubitsch,
wiens meesterschap in iedere goede
vondst van fijne spcl-nuancc steeds
weer te vinden is.
Het voorprogramma omvat het Profil-
ti-nieuws, dat ditmaal oen ernstige aan
sporing richt tot het Nederlandsche volk
om na de oorlogsdagen weloverwogen
en kordaat aan/ den arbeid te gaan.
Verder is er een teekenfilmpje en een
film over het sportieve in de aviat.ick.
City-Theater
Doodloopende straat
X\7 ANNEER men de film „Dood-
loopende süaal" met do film
„Boefje" zou gaan vergelijken zou
men tot interessante gevolgtrekkin
gen 'Komen, die voor heide films ty-
ZE zijn weer ..op hun post" in huis
Nu droeve oorlogsdagen.
Ze hopen voor den opbouw van
Ons land wat bij te dragen
Ze hebben dag en nacht gewaakt
En naderhand gestróden,
Dat is voorbij „verleden tijd".
Iloe slaat het met hun h'edn
Ze vragen om hun oude plaats
In het sociale leven.
Die voor het groote landsbelang
Door lien werd prijsgegeven.
Ze licbbcn recht op een bestaan,
Méér recht haast dqn een Ander,
Het is de vraag van eiken dag:
Hoe helpen wij elkander?
Ze hebben functies afgestaan
In allerlei bedrijven,
't Was tij (lelijk zü mogen dus
Geen ..buitenstaanders" blüven.
Ze viagen om hun plaatsje op
Fabrieken cn kantoren.
Ze hebben nog hun energie
En inzicht als tevoren.
Ze zijn weer „op hun post" in huis
Na droeve oorlogsdagen.
Wie werk geelt en een hart bezit.
Die laat het zich niet vragen
PHI LI A
(Nadruk verboden)
OV KR LEDEN: Evarieta Cornelia Kok,
oud 6 jaar.
EXAMENS
Bij de laatst gehouden examens door
den Algcmecncn Bond voor Kantoorop-
Ic-iding op 20 April j 1. slaagdon voor
liet diploma Machincschrijvcn:
Dc dames: Rie Vredcling, Willy Ra-
vcsloot, Annio dc Rie, Anky Zijlstra,
Ali Koekkoek en do heer Jan Donker,
allen te Amersfoort.
VOOR
F. H. LOMANS
ELECTRO TECHNISCH BUREAU
UTR.STRAAT 15 TEL. 3483
peerend zijn voor het. land van her
komst.
Punten van overeenkomst zijn er vele.
Beide verhalen spelen zich af in de
sloppen van een wereldstad. Beide
films hebben als hoofdpersoon een
schooiertje, dat. op den slechten weg
dreigt te raken, maar door den goeden
invloed van een ander daarvoor behoed
wordt.
In „Dead End" wordt deze goede in
vloed uitgeoefend door de zuster van
Tommy, Drina, in de film „Boefje" is
liet de pastoor, die hem in 't rechte
spoor brengt.
Het groote verschil tussclien deze twee
films is echter dat, waar „Boefje" ten
slotte niet meer was dan ccn aardige
schets over het leven van een Rotter
damse)! schoffie, zonder al te diep op
den socialen achtergrond in te gaan, in
„Dead End" het sociale element veel
sterker naar voren komt en er met op
zet in verwerkt is, getuige de schrille
tegenstelling tusschen het extravagant
chique flatgebouw, vlak naast de krot
woningen van de armstcn der armen.
Toch heeft dc regisseur van de film,
William Wyler, een vaste hand gehad
hij liet voeren van zijn regie en zich
niet, laten verleiden, tot het uitbuiten
van deze tegenstelling.
Integendeel. De soberheid van deze
film is een van haar grootste attracties.
Daarnaast heeft de humor (zooals ook
in „Boefje") een uiterst belangrijke
plaats gekregen.
Van de spelers zijn het de „Dead End
Kids" die de belangrijkste plaats inne
men. De levensechtheid van al deze op
geschoten zwervers-in-spé is fantastisch.
Silvia Sydney nijgt immer iets naar den
sentimcnteelen kant, doch blijkt ook in
William Wyler een goede rem gevon
den te hebben. De andere spelers ver
vullen hun rollen naar bohooren.
Wie deze film nog niet. gezien
heeft, zal goed doen alsnog dit mees
terwerk te aanschouwen en dc les
die het ons leert ter harte tc nemen.
Greta Garbo In de film Ninotchkaf.
(Grand Théatre)'