Een verantwoordelijk man:
de overwegwachter
Qwf&%DnxisM
De Maansteen
Het ongeluk te
Amersfoort
De verkoop van
De meening van een spoorweg-autoriteit over het
waarschuwingsstelsel bij overwegen
Distributie vaste
brandstoffen
Nationaal Hulpcomité
1940
Veertig jaar in dienst der
gemeente
Burgerlijke stand
FAILLISSEMENTEN
textielproducten
Ernstig auto-ongeluk
te Amerongen
feuilleton
A. A. HUMME Jr.
2e BLAD PAG. 1
AMERSFOORTSCH DAGBLAD
DONDERDAG 13 JUNI 1940
lIET werk van den overwegwachter van de Kcdcrlandsche Spoorwegen de
1 die zoowel de belangen van het wegverkeer als het goede verloop van
de spoor dienstregeling moet behartigen en die dus eigenlijk tusselien twee vuren
zit is Dinsdag nun een uitvoerige beschouwing onderworpen tijdens de zitting
van de lltrcchtschc arrondissementsrechtbank, waarin liet ongeval werd behandeld,
dat op den zesden December te Amersfoort op den overweg anti den Kleinen Koppel
gebeurde Zooals men weet bleven de hoornen op deze beide, vlak hij elkaar gelegen
overwegen open. op het oogenbltk. dat er een trein uil Amersfoort kwam. mei het
gevolg, dal twee auto s werden gegrepen en dén chauffeur werd gedood. De officier
van justitie eischic legen den overwegwnchicr honderd gulden boete of vijfentwintig
dazen hechtenis.
Een van de belangrijkste punten in deze terechtzitting was de overweging, dal
de Nederlandse/te Spoorwegen aan hun overwegwachters wèl seinen zouden geven,
die aankondigen, dat er een trein op komst is, doch zonder dat de overwegwachters
uit deze seinen precies kunnen opmaken of de trein ook inderdaad komt. We heb
ben ons. teneinde deze kwestie nader te betichten gewend tot den hoofdingenieur
van de Ncderlandschc Spoorwegen te Utrecht ir. H. I. van Aaide ren, den
chef van het scinwczcn.
SwER terechtzitting van de rechtbank
werd naar voren gebracht, dat er,
drip minuten vóór een trein het station
verlaat, een zoogenaamd afslageein ge
geven wordt. De overwegwachter weet
dan, dat de trein in aantocht kan zijn,
maar het is verder aan zijn beleidi over
gelaten om te bepalen wanneer hu de
boomen moet sluiten teneinde den over
weg op tijd vrij te maken. In ihet onder
havige geval heeft de trein een rijtijd
van ongeveer VA minuut van station
Amersfoort tot den overweg Kleine Kop
pel, zoo dat de overwegwachter nog wel
eenige speling heeft om het wegverkeer
ter wille te zijn. Een van de leden van
de rechtbank bracht echter naar voren,
dat het wel twintig minuten kan duren
eer de trein, die door het afslagsein
aangekondigd is, ook werkelijk arri
veert.
Ir. van Aalderen bestreed deze mee
^gng ten stelligste.
Dat een trein later vertrekt dan
He dienstregeling aangeeft komt na-
jtuurlijk menigmaal voor. Maar on
der geen enkele omstandigheid
vordt het afslagsein op een ander
[tijdstip gegeven dan drie minuten
voor het vertrek. De overwegwach-
[ter, die van het station Amersfoort
het afslagsein krijgt weet dus: „over
minuten vertrekt de trein."
kan de hand daarvan lieeft hij er
voor te zorgen, dat zijn overweg ge-
Jsloten is als de trein er aan komt.
Hoe de wachters worden
ingelicht
Hlr. van Aalderen wees er verder met
nadruk op, dat alle overwegwachters
trouwens toch weten, welke treinen er
komen. Ze hebben in de eerste plaats
hun uittreksel uit de dienstregeling. In
de tweede plaats krijgen ze aanschrij
vingen aangaande eventueele voortrei
nen en dergelijke. En in de derde plaats
wordt met behulp van de sluitseinen der
trpinen aangegeven wanneer er een
extra trein volgt.
«jDe werking van dit derde waarschu
wingsstelsel zal de regelmatige reiziger
wel eenö gezien hebben. Aan den laat-
stcn wagen van eiken trein zijn name
lijk gekleurde borden of gekleurde
"fempen aangebracht. In de verschillen
de variaties dezer seinen kan* een spoor-
pegman aan den staart van den trein
tien war voor een trein er volgt. (Some
Torden soortgelijke seinen ook aange
bracht aan den kop van een trein uit
de tegenovergestelde richting).
S Aan de hand van deze drie soorten
gegevens weten de overwegwachters
dus welke treinen er komen. Bovendien
is het streven van de spoorwegen er
tegenwoordig op gericht om den
Wachters allen telefoon te geven, zoodat
ze ten allen tijde nog kunnen infor-
meeren wat er precies komt en gebeurt.
Het afslagsein
UAN alle treinen echter, die er ko-
men wordt, drie minuten voor ze
het station verlaten (vertragingen,'
wachten op aansluiting en dergelijke
hebben daar geen invloed op) een af
slagsein gegeven. Drie minuten daarna
weet de overwegwachter dus: „nu gaat,
de trein weg", en kan hij zijn maatre
gelen nemen.
Het is, volgens ir. Aalderen niet
mogelijk dat er tusschen het af
slagsein en het vertrek een spe
ling van twintig minuten moge
lijk is.
Het mag misschien eens vier minu
ten worden, maar dergelijke groote ver
schillen bestaan niet, althans niet bij
personentreinen. Bij goederentreinen is
de regeling anders en zijn groot ere spe
lingen wel mogelijk.
"Van (het bestaan van onderlinge af
spraken tusscJien dc overwegwachters
was ir. van Aalderen volkomen op de
hoogte. Ze zijn hulpmiddelen, waarmee
de menschen elkaar helpen. Officieel
worden ze echter niet gegeven.
Automatische seinen?
We hebben ir. van Aalderen verder
de vraag voorglegd of het niet- moge
lijk zou wezen om de overwegwachters
te waarschuwen op het oogenblik,» dat
de trein werkelijk vertrekt, bijvoor
beeld door een automatische inrichting
met relais aan de rails of iets derge
lijks. Dergelijke systemen bestaan er
worden hier en daar ook toegepast.
Ir. van Aalderen meende, dat dit
de technische moeilijkheden nog daar
gelaten onmogelijk is, in elk ge
val op het Amersfoortsche haanvak
waarover het in deze rechtszaak gaat
Wanneer de trein zelf, op het oogenblik,
dat hij bijvoorbeeld het uitrijdsein van
liet station passeert, een belsignaal zou
geven, zou dat onvoldoende zijn om als
officieele waarschuwing te voldoen. De
ovèrwegwachter aan den Soesterweg
hijvoorbeeld (dichter naar het station
toe) heeft dan zoo weinig speling, dat
hij zijn hoornen niet meer op tijd dicht
kan krijgen
Dc conclusie van ir. van Aalderen was
- en hij wees daarbij op 't kleine percen
tage ongelukken, dat de N.S. heeft
dat het waarschuwingsstelsel voor de
overwegwachters op zichzelf goed is.
Maar zelfs het beste stelsel faalt als de
menschen, die het uitvoeren zich ver
gissen of fouten maken. En een fout is
hier zeker gemaakt, want de overweg
wachter wist uit zijn tabel, dat de trein,
die bij het ongeluk betrokken was. zou
komen. Er waren weliswaar verscheide
ne extra treinen dien dag, maar dit was
juist een trein uit den normalen dienst.
Dat de man dien trein vergat en zijn
hoornen open liet is dus wel degelijk
zijn tekortkoming en niet die van het
stelsel.
Verbeterd bericht
In een overzicht der verschillende
distributiemaatregelen publiceerden wij
onder het hoofd „Vaste brandstoffen
een bericht waarin vermeld stond, dat
het distributiekantoor bewijzen afgeeft
voor wekelijks V? hl. anthraciet of V2 bl
eierkolen of 1 hl. gascokes of 50 kg.
bruinkolenbriketten aan degenen, die
geen gas hebben en voor voedselberei
ding aangewezen zijn op het gebruik
van vaste brandstoffen.
Dit bericht berust op een misverstand.
Het dient zoo te luiden, dat het distri
butiekantoor bewijzen afgeeft voor een
hoeveelheid brandstof voor één week
aan degenen, die geen gas hebben en
voor voedselbereiding aangewezen zijn
op het gebruik van vaste brandstoffen.
Van bepaalde hoeveelheden wordt dus
niet gesproken.
De collecte van
5 en 6 Juli
DE secretaris van het Plaatselijk
Hulpcomité schrijft ons:
In de kennisgevingen in de bladen
heeft de Hoofdcommissie van het Natio
naal Hulpcomité dc wenschelijkhcid uit
gesproken om op Zaterdag 15 Juni een
collecte te houden voor dc door den oor
log getroffen landgenooten. Dc Plaatse
lijke Commissie te Amersfoort heeft be
sloten bedoelde collecte deze week nog
niet te houden maar deze vast te stellen
op Vrijdag 5 en Zaterdag 6 Juli, behou
dens nadere goedkeuring van Burge
meester en Wethouders.
Men besluite hieruit niet, dat de
Amersfoortsche commissie niet met de
noodige voortvarendheid werkt. Inte
gendeel! Beeds voor dc betreffende be
scheiden van de Hoofdcommissie in
kwamen was men te Amersfoort al aan
den arbeid getogen en had men reeds de
wegen ingeslagen, welke door de Hoofd
commissie voor een succesrijke inzame
ling werden aanbevolen. En ofschoon
vele stadgenooten nog verzuimd heb
ben een bijdrage aan dc Plaatselijke
Commissie te doen toekomen mogen we
gerust zeggen, dat, deze inzameling te
Amersfoort buitengewoon slaagt, daar
gelukkig ook velen reeds de Commissie
hebben bedacht. Zooals in de eerste ken
nisgeving van B. en W. is aangegeven
blijft een derde der hier ingezamelde
gelden bestemd voor Amersfoort. Men
kan ook aan de Hoofdcommissie zijn bij
drage overmaken, welke echter de volle
dige beschikking over dc ingekomen
gelden behoudt. Stadgenooten. Laat het
nu niet noodig zijn, dat we nogmaals
een oproep moeten doen. Het. gironum
mer is 18869 van de Ned. Middenstands-
bank N.V. te' Amersfoort.
Elke storting of overschrijving s.v.p.
met de vermelding: „Herstel Commis
sie."
Bridge-drive
ZATERDAG a.s. wordt in Amicitia de
bridge-drive gehouden ten bate der
Plaatselijke Commissie. Een gelukkige
omstandigheid is, dat men het. inleg-
geld wel wat laag vindt, met het oog
op het sympathieke doel. Men heeft ech
ter blijkbaar over het hoofd gezien, dat
er is gesproken van een minimum en
niet van een maximum. Men bepale dus
zijn inleggeld zoo hoog mogelijk, het fi
nancieel succes zal er des tc grooter
door zijn.
Orgelconcert
ET orgelconcert te geven door Ger-
rit v. d. Burg, waarvoor heeren
Kerkvoogden de St. Joriskerk, welwil
lend ter beschikking hebben gesteld, zal
plaats hebben op Donderdag 4 Juli. Be
halve door het Amersf. Mannenkoor zal
ook medewerking worden verleend door
de violisten Jeanne Brussaart en Joh. A.
Blok. De entree is ook weer laag gesteld,
maar wie meer wil geven late zich door
den gestelden prijs niet weerhouden.
TEMPERATUUR VAN HET WATER
De temperatuur van het water in
Pesie's had bedroeg hedenmorgen 70 gr.
F. 21 gr. C.
GRAND THéATRE. Van Vrtfdag 7 Juni
t.m. Donderdag 13 Juni vertooning van
de film „Operabal".
Voorstellingen: Zondag 1 45, 40U, 6.15
en 8.30 uur doorloopend. Andere dagen
8 uur. Zaterdags 6 en 8.15 uur. Zater
dag. en Woensdagmiddag 2 30 uui
matinée.
CITY-THEATER. Van Dinsdag 11 Juni
t m. Donderdag 13 Juni vertooning van
de film „Alle hens aan dek."
Voorstellingen: Zondag l 45, 400, 6.16
en 8 30 uur doorloopond Andere dagen
8 uur. Zaterdag 6.15 en 8 uur doorloo
pend. Zaterdag, cn Woensdagmiddag
2.30 uur matinee
REMBRANDT-THEATER - Vertooning van
„De strüd ora EI-R10 en Jongens in uni
form"
OPENBARE LEESZAAL MET JEUGDLEES
ZAAL, Muurhuizen 9.,
BELLAMY.BIBLIOTHEEK (kosteloos). -
Appelweg 6.
STERHUIS, Korte Beekstraat 4. Voor alle
meisjes iederen avond geopend des
Zondags van 2 uur.
MUSEUM FLEHITE, Westsingel. Geopend
dagelijks van 10—12 en 14 uur, uitge
zonderd Zondag 's Zaterdags 1012 en
1.303 uur (Stadgenooten heb'oen
*a Zaterdags vrücn toegang)
AMICITIA. 15 Juni Bridge.drive ten bate
der oorlogsslachtoffers. 2 uur.
's PRINSENHOF. -- 17 Juni Ned. Ver. van
Luchtbescherming, lezing door mej. Ku.
kuk „Hoe te verduisteren en toch te
verlichten" 8 uur.
REMONSTRANTSCHE KERK. 20 Juni.
Wydingsavond. 7.30 uur.
De heer W. Frögcr, gemeente-ontvan
ger en chef der Centrale Boekhouding,
zal 1 Juli a.s. den dag herdenken, waar
op hij voor 40 jaar in dienst der ge
meente trad.
Op verzoek van den heer Fröger z.al
dit feit zonder eenig uiterlijk feestver-
toon voorbijgegaan worden, uit. hoofde
van dc bijzondere tijdsomstandigheden.
GETROUWD: Willem Kok en Hubertina
Alena Schecper; Wilhelmus Cornells Jdhan-
nes R\jntjcs cn Joanna Gcrarda Kryncn;
Alibcrtus Johannes van den Brink en Alida
Wilihelmia Prins; Stephanus Verhoeff en
Jannetje E\ertjc Kcntin; Willem van Oven
en Aartje Jansen; Jan van Buuren en Cor.
nelia Thierry.
OVERLEDEN: Johannes Wouterus ten
Hoven, 53 jaar, eohtg. van Albertje Veen.
stra.
WIJDINGSAVOND
De wijdingsavond in het kerkgebouw
der Remonstrantscho gemeente, die oor
spronkelijk op 17 Mei was vastgesteld
en door de omstandigheden geen door
gang kon vinden, zal nu Donderdag 20
Juni gehouden worden.
Medewerking wordt verleend door het
Utrechtsch Strijkkwartet, bestaande uit:
Wouter Pump, le viool; mevr. Hendriks-
v. d. Bom, 2e viool; René Hendriks,
cello en J. Hoekhuizen, alt-viool. Uit
gevoerd worden werken van Haydn,
Mozart en Beethoven.
Beëindigd
J. D. van Ziel, groentenhandelaar,
wonende te Nieuwersluis, Curator Mr.
H. C. Dietz te Baarn. Beëindigd door
het verbindend worden der eenige uit-
deelingslijst met eene uitkeering van
3.1342%.
J. W. Houtzager, wonende te Utrecht,
Curator Mr. J. A. Kuneken. Beëindigd
door opheffing wegens gebrek aan
actief.
H. .T. M. Bon. wonende te Baambrug-
ge, Curator Mr. H. J. M. Gerlings te
Utrecht. Beëindigd door opheffing we
gens gebrek aan actief.
Uitgesproken
De Naamlooze Vennootschap Gebroe
ders van Lieshout Co's Aannemers
bedrijf, «evestigd en kantoorhoudende
te Utrecht aan de Mauritsstraat 21.
Rechter-Commissaris Mr. T. J. Dorhout
Mees, Curator Mr. D. Gittay Veth te
Amsterdam.
BINNENLAND
Voor de uitoefening van hun
bedrijf, zullen handelaren
spoedig een vergunning
noodig hebben
's-GRAVENHAGE. 12 Juni. De
secretarisgeneraal, wnd. hoofd van het
departement van Handel. Nijverheid en
Scheepvaart maakt het volgende he
kend: De aandacht wordt er nogmaals
op gevestigd, dat alle handelaren in
textielproducten, ongeacht hun functie,
zich moeten doen inschrijven bij het
Rijksbureau voor de distributie van
textielproducten door den handel, ten
einde een vergunning te kunnen ver
krijgen voor de uitoefening van hun be
drijf. Het zal binnenkort verboden zijn.
handel in textielproducten le drijven,
zonder in het bezit te zijn van deze ver
gunning.
Bepaalde, nader bekend te maken ar
tikelen vallen niet onder de onder
staande algcmcene voorschriften ter
beperking van de aflevering van tex
tielproducten. ïn het algemeen vallen
onder deze voorschriften wel alle weef
sels en andere afgewerkte textielpro
ducten. welke noodzakelijk zijn voor
kleeding, dekking en verzorging van
den menscli. Voor het afleveren van
oa. woninginrichtingen is een speciale
vergunning van den plaatselijken
distrlhutiedicnst noodzakelijk. De be
schikbare voorraad van deze goederen
moet toch in de eerste plaats gebruikt
worden voor onze medeburgers, wier
huisraad en inboedel in de laatste cri
sis verloren is gegaan.
De onderstaande voorschriften
vereischen in de eerste plaats de af
gifte van bonnen door de winke
liers voor elke aflevering van tex
tielproducten, welke slechts in be
perkte mate betrokken kunnen wor
den. Uitdrukkelijk wordt er de aan
dacht op gevestigd, dat deze bon
nen bewaard moeten worden, aan
gezien te zijner tijd de kooper op
gave zal moeten doen van zijn aan-
koopen, terwijl de verkooper aan
het publiek volgens nader aan te
wijzen groepen en sortecring zijn
bonnen bij eveneens later te noe
men instanties zal moeten inleve
ren. Er wordt in eigen belang een
beroep op de algemeene medewer
king van de verkoopers en van het
koopende publiek gedaan.
Door de hierboven vermelde te zijner
tijd in te stellen scherpe contróle en
uitwisseling van do op deze wijze van
twee kanten te verkrijgen gegevens, zal
blijken in hoeverre, voldaan is aan de
gegeven voorschriften.
Met name de z.g. groote artikelen,
welke hieronder gespecificeerd staan,
zullen, indien zij in grootere hoeveel
heden afgeleverd c.q. ontvangen zijn, in
mindering worden gebracht van in de
toekomst te verleenen rechten van aan
schaffing.
De z.g. „groote" artikelen zijn o.a.:
Wollen dekens, costuums voor mannen
en jongens, mantelcostuums, wollen
japonnen, wollen dames- cn kinder-
mantels, overjassen voor mannen en
jongens, regenjassen en regenmantels,
lDedstellcn, matrassen, stoffen, bestemd
MINDERJARIGE AAN
GEHOUDEN
Door de politie werd een minderjarige
jongen uit Zaandam aangehouden die
na een twist met zijn moeder de wo
ning ontvlucht was. Hij is naar Zaan
dam teruggebracht.
FRUIT. EN GROENTENVEILING
AMERSFOORT. 12 Juni. Aardbeien 9
21, tomaten 615, roode bessen 2834,
natuursla 1020, stoofsla 21, snybieten
710, tuinbooncn 1112. dubb. boonen 33
37, spinazie 816, postelein 913, bloem-
kooi 4 11, rysdopenvten 1724, peulen 18
27, rabarber 1725, bospeen 915, zuring
•56, gele komkommers 712, kaskommers
69, look 710, seldrie 17, peterselio 16,
aardappelen 8091, andy'vie 2226.
voor de vervaardiging van deze goede
ren.
De bestaande regelingen en voor
schriften hebben een tijdelijk karakter.
Zij dienen als overgangsmaatregel tot
een verbeterde en definitieve regeling,
welke zal worden ingesteld zoodra het
Rijksbureau voor de distributie van
textielproducten door den handel dc ge
gevens verzameld heeft, welke noodza
kelijk zijn om deze definitieve voor
schriften zoo juist mogelijk tc doen
zijn en de organisatie gereed is.
Al dc maatregelen, welke genomen zijn
en genomen zullen worden op het gebied
van de verdeeling van texfielgocderen, heb
ben ten doel te voorkomen, dat een klein
gedeelte van dc volksgemeenschap zich
II.ons voorziet van cxtra-voorradcn, terwijl
dan door den slechten aanvoer van grond
stoffen. dc groote rest der bevolking reeds
binnenkort niet goed zou kunnen worden
voorzien van datgene, wat voor dagetijkseh
leven en werken noodzakelijk is.
Ilot adres van het Rijksbureau voor
de distributie van textielproducten door
den handel is: Banstraat 1 tc 's-Gra-
venhage, telefoonnummer 391930.
De volledige regeling is vanaf 13 Juni
a.s. voor iederen handelaar in textiel
producten verkrijgbaar hij de plaatse
lijke distributiediensten, tegen betaling
van 2'/i rent per exemplaar. Geen en
kele handelaar zal zich derhalve op on
bekendheid met deze regeling kunnen
beroepen.
OMTREK
Drie officieren zwaar gewond
AMERONGEN, 12 Juni. -- Gister
avond om ongeveer half-zcs had op den
betonweg een ernstig auto-ongeluk
plaats. Van de Koenestrnat kwam do
vrachtauto van do firma Vcenendaal en
v. d. Brink te Vcenendaal. Terwijl dezo
auto den betonweg opreed, kwam mot
groote snelheid een luxe auto uit do
richting Rlienen. Do bestuurder tracht
te te remmen, maar vermoedelijk door
de groote snelheid kon hij een botsing
niet voorkomen. Met een hevige klap
vloog de auto tegen de vrachtauto. Alle
drie inzittenden, n.l. 3 officieren, wer
den zwaar gewond. De bestuurder was
er het ergste aan top. In zorgwekken-
den toestand werd hij vervoerd. Drie
plaatselijke doktoren, militaire artsen
en hospitaalsoldaten verleenden de
eerste hulp.
(Buiten verantwoordelijkheid der redactie
HULP- EN STEUNVERLEENING AAN
DE INDISCH-GASTEN
Het hoofdbestuur der Kon. Yereeni-
ging „Oost West" heeft een actie op
touw gezet tot steunvcilecning aan
hier tc lande vertoexende personen, die
tengevolge van' het gestremde geldver
keer tusschen Nederland en onze Over-
zeesche gewesten in financieele moei
lijkheden verkceren of zuljen komen te
verkeeren.
Het bestuur van de afd. Ameisfoort,
dat deze actie voor deze gemeente voor
bereidt, dient echter vooraf op dc hoog
te tc zijn, van hetgeen liier noodig is
en verzoekt daarom een ieder, die ten
gevolge van het hierboven genoemde in
moeilijkheden verkeert, of aan wie(n)
bekend is, dat gezinshoofden of hier ter
stede schoolgaande kinderen in moei
lijkheden vei keeren,'zich met volledige
inlichtingen te wenden tot het afdec-
lingsbestuur.
Hoewel misschien ten overvloede,
moge nog opgemerkt worden, dat deze
actie zich niet beperkt tot de leden
van Oost West, doch alle Indisch-
gasten omvat, 'hier ter stede woonach
tig.
Aan de hand van de verkregen in
lichtingen zal dan in overleg met het
hoofdbestuur worden nagpgaan, wat er
eventueel gedaan kan worden.
Namens liet bestuur der afd. Amersfoort
van de Kon. Vereeniging „Oost West"
P. COOPS, voorz Jacob Catskade 51
G. J. TIELROOY, secr., Thorbeckepl. 22
Door
van
WILKIE COLLINS
Nederlandsche bewerking
SO)
De brief viel uit mijn handen. „Wat
bedoelt zij in vredesnaam?" vroeg ik
HBetteredge.
„Leest u maar door, mijnheer Frank
lin. Na wat u reeds heeft doorstaan, wil
ik u geen verdriet doen. door u nvijn
meening te zeggen. De brief zal alles
wel verklaren.
Ik vervolgde het lezen van den brief.
„Als ik nog in leven was, zou het
schaamteloos zijn u dit te bekennen
maar ik zal niet meer tot de levenden
behooren, wanneer u mijn brief ont
vangt. Zelfs geen graf zal u aan mij
berinneren, want het drijfzand zal mij
voor altijd verbergen, wanneer ik deze
woorden geschreven heb.
„Ook zult u daar uw nachthemd te
rugvinden en u zult u afvragen, waar
om ik u daar nooit iets van heb verteld
De reden is dat ik u lief had.
„Ik zal niet verder schrijven over mijn
diepste gevoelens en mij beperken tot
öSj hetgeen voorviel na het verdwijnen van
- den diamant.
I „Nadat inspecteur Seegrave ons attent
had gemaakt op de veeg op de deur,
onderzocht ik. of ik misschien verf aan
mijn rok had gekregen. Penelope zag
wat ik deed en zei, dat ik mij daarom
trent niet ongerust hoefde te maken,
omdat de verf al lang drooe was. Ook
vertelde zij. dat zij den vorigen avond
om twaalf uur. toen juffrouw Rachel
naar bed ging, gezien had. dat het schil
derwerk onbeschadigd was.
„Ik ging daarop aan mijn werk, dat
onder anderen bestond uit het opma
ken van uw bed. Toen ik uw nacht
hemd opnam, dat nog op uw bed lag,
net zooals u het had neergelegd, zag
ik daarop de verf van juffrouw Ra
chel's deur. Ik wist niet, wat ik den
ken moest, en besloot het nachthemd
voorloopig te bewaren. Ik had toen ech
ter niet het geringste vermoeden, dat u
den diamant gstolen had.
„Ik moest nu verzinnen, hoe ik het
hemd zou kunnen bewaren, zonder
ontdekt te worden, en de eenisre oplos
sing leek mij, een ander hemd te ma
ken, voordat de waschlijst den volgen
den Zaterdag zou worden opgemaakt
en gecontroleerd. Toen u het plan op
perde, de hulp van de politie in te roe
nen, beereep ik. dat u ons allen zand
in de oogen wilde strooien en dat u
ne persoon was, die juffrouw Rachel's
juweel had weggenomen.
..Het doet er niet toe. hoe ik het
klaarspeelde een nieuw nachthemd te
maken, maar op Vrijdagmorgen, eeni
ge uren voor de aankomst van briga
dier Cuff, had ik het kleedingstuk
klaar, gewasschen en gestreken en
voorzien van uw letters, in uw lade
gelegd."
„Ik zie geen enkel lichtpunt", zei ik
op dit punt gekomen. „Ben jij tot een
conclusie gekomen. Betteredge?"
„Leest u door. Misschien staat er
verderop iets, waardoor alles begrijpe
lijk wordt."
Voordat ik hieraan gevolg kon geven,
werd er geklopt. Betteredge keek ver
baasd en geïrriteerde op. „Binnen1" zei
hij ongeduldig.
De deur ging open en een man, die
er door zijn donkere kleur uitzag als
een zigeuner, met diep ingevallen wan
gen en een haviksneus, trad binnen.
„Neemt u mij niet kwalijk", zei hij.
„Ik wist niet, dat mijnheer Betteredge
bezoek had." Hij haalde een stuk pa
pier uit zijn zak, dat. hij aan Bettered
ge overhandigde met. de woorden: „Do
lijst voor de volgende week." Hij liet
zijn oogen even op mij rusten en ver
dween daarop even kalm als hij geko
men was.
„Wie is dat?" vroeg ik.
„Dokter Candy's assistent en nu zijn
plaatsvervanger, want de dokter is de
ziekte, die hij dien avond van het di
ner, ter eero van juffrouw Rachel's
verjaardag, heeft opgeloopen, nooit ge
heel te boven gekomen. Zijn gezond
heid is vrij goed, maar hij heeft zijn
geheugen verloren als gevolg van de
hevige koorts, die hij heeft moeten
doorstaan. Zijn praktijk is erg achter
uit gegaan, en hij telt zijn patiënten
nog hoofdzakelijk onder de armen. Dat
l«s de verklaring van dit bezoek. De as
sistent brengt mij iedere week een lijst
van de armen, die versterking in den
vorm van wijn noodig hebben. Lady
Verinder zond vroeger altijd port en
sherry aan arme herstellenden en juf
frouw Rachel wil met die gewoonte
niet breken. Ik herinner mij, dat dok
ter Candv altijd de lijst bij mijn mees
teres bracht en nu brengt zijn assistent
hem bij mij."
„Hoe heet die man?" vroeg ik.
„Ezra Jennings", antwoordde Bette
redge. „Niemand mag hem bijzonder
graag.
HOOFDSTUK V
Nadat Betteredge mij den naam van
dokter Candy's assistent had medege
deeld, vond hij dat wij genoeg tijd aan
dit onbeduidende voorval hadden be
steed en drong hij aan op het verder
lezen van den brief.
Ik hoopte in het vervolg van Rosan-
na Spearman's epistel de oplossing van
het mysterie te zullen vinden en ver
volgde, waar ik de lectuur had onder
broken.
„Bezorgdheid en vrees maakten zich
spoedig van mij meester, want ik be
greep dat brigadier Cuff er toe zou
overgaan ons linnengoed en onze klee
ding te controleeren. Er was geen
plaats in mijn kamer, of in het huis,
die ik veilig oordeelde voor zijn speur
zin. Ik wist geen betere oplossing, dan
te doen, waarom u misschien zult la
chen ik ontkleedde mij en trok het
nachthemd aan.
„Ik heb nooit gedacht. dat u een
gentleman den diamant had gpsto
len, om de voldoening van den diefstal
te smaken. Neen. Fcnelope had juf
frouw Rachel, en ik had mijnheer Bet
teredge over uw spilzucht en uw schub
den hooren praten en ik begreep direct
dat u den diamant had weggenomen,
om hem te beleenefi en zoodoende in
staat te zijn uw schulden te betalen.
Welnu, ik had u het adres kunnen ge
ven van iemand in Londen, die u er
een flink bedrag op had willen voor
schieten en die u verder niets zou heb
ben gevraagd.
„Zoolang brigadier Cuff mij nog vrij
heid van beweging liet, moest ik kie
zen tusschen het vernietigen van het
kleedingstuk, of het te verbergen op
een veilige plaats op eenigen afstand
van het huis. Ik besloot tot het laatste
en ik koos de plek, die ik zoo goed
kende het Beefzand.
„Ik zal wel iets vinden, waarin ik
het droop bewaren kan. Vrouw Volland
heeft in haar keuken een verzameling
ouden rommel, waarbij wel iets van
mijn gading zal zijn. En dan zal ik
naar het Beefzand gaan en het nacht
hemd in het drijfzand verbergen, waar
niemand, die het geheim niet weet, het
ooit zal kunnen vinden.
„Als ik de eerstvolgende gelegenheid
weer ongebruikt voorbij laat gaan en
een gevoel van radeloosheid mij Aveer
overvalt, dan neem ik afscheid van
deze wereld, waar het geluk, dat an
deren deelachtig wordt, mij is ontzegd.
Vaarwel dan aan het leven, dat slechts
door een weinig vriendelijkheid uwer
zijds. voor mij eenige waarde heeft.
Kwel u niet met zelfverwijt, als het op
deze wijze eindigt, doch tracht een
weinig medelijden met mij te hebben.
„Ik tecken, mijnheer, uw liefhebben
de en dienstwillige dienares.
Rosanna Spearman."
Ik deed zwijgend den brief weer in
de enveloppe en bleef in gedachten
verzonken.
„De brief bevat niet de verklaring,
waarnaar wij zoeken", zei Betteredge
rnet een diepen zucht. „Als ik u was.
zou ik dien brief niet overlezen, voor
dat u over uw moeilijkheden heen
bent. IJ heeft al zorgen genoeg en deze
brief zou u nog meer in den put bren
gen."
Ik borg den brief in mijn portefeuille
en, hoewel de tijd zijn verzachtende in
vloed heeft doen gelden, kan ik niet
dan met weemoed aan het droeve lot
van Rosanna Spearman terugdenken.
HOOFDSTUK VI
Ik had besloten zoo spoedig mogelijk
naar Londen terug te keeren en mijn
heer Bruff van den inhoud van den
brief op de hoogte te brengen, waarna
ik nogmaals een poging wilde wagen
een onderhoud met Rachel te verkrij
gen.
Betteredge vergezelde mij op mijn
wandeling naar het staf ion en nadat
wij het grootste deel van den weg zw ij
gend hadden afgelegd, besloot ik hem
om opheldering te vragen omtrent een
paar punten, die mij, in verhand met
het vraagstuk, waarmede ik mij bezig
hield, belangrijk schenen.
„Betteredge'', begon ik, „ik moet je
een paar vragen stellen, waarover jij je
misschien zult verwonderen. De eerste
is: was ik dronken op den avond van
Rachel's verjaardag?"
„U dronken'" riep de oude man uit.
„Ik heb het altijd als een tekortkoming
in u beschouwd, dat u nooit iets wilt
drinken, behalve aan het diner."
„Voor ik naar het buitenland ging,
Betteredge", ging ik voort, „heb je mij
in mijn jongensjaren goed gekend. Zeg
eens eerlijk, herinner jij je soms een
vreemd voorval, dat gebeurde, nadat
ik naar bed was gegaan? Weet je mis
schien, of ik slaapwandelde?"
(Wordt vervolgd).
