Maarschalk Petain vormt nieuwe
Fransche regeering
DE SOVJET-TROEPEN HEBBEN
LITAUEN BEZET
De Fransche ministerraad
bijeen te Bordeaux
„Geen militaire
verplichting der
Ver. Staten"
De bezetting van
Tanger
De houding van
Egypte
Fransch leger-
bericht
MYRA, HET ELFJE EN DE BOOZE KABOUTER ZWARTVOET
Pres. Smetona
wijkt uit naar
het buitenland
Grensincident in
Letland
Leiders der weermacht en voorzitter
van Senaat en Kamer geraadpieegd
Antwoordtelegram van
Roosevelt aan Reynaud
Fransche vlucht naar
de Zwitsersche grens
De Engelsche bommen
op Zwitsersch gebied
Ook Letland en Estland aanvaarden nieuwe
Russische eischen
Ie BLAD PAG. 2
AMERSFOORTSCH DAGBLAD
MAANDAG 17 JUNI 1940
GENEVE, 16 Juni. (D.N.B.) Volgens hier ontvangen be
richten uit Bordeaux is de Fransche regeering om 22.30 Fran-
schen tijd afgetreden. Een nieuwe regeering is gevormd met
maarschalk Petain als minister-president. Generaal Weygand is
plaatsvervangend minister-president geworden. Minister van oor-
lag is geworden generaal Colson, van luchtvaart de onlangs ge
pensionneerde generaal-vlieger Pujo en van marine de chef van
den marinestaf, Darlan. Tot minister van justitie is de vroegere
premier en minister van buitenlandsche zaken Laval benoemd.
Minister van buitenlandsche zaken is Bausoin, die tot dusver on
derstaatssecretaris van buitenlandsche zaken was. Bouthillier is
minister van financiën gebleven, minister van binnenlandsche
zaken is Marquet.
GENEVE, 16 Juni. (D.N.B.) Sedert vanochtend 11 uur was in
Bordeaux de Fransche ministerraad bijeen onder voorzitterschap van
president Lebrun. Naar verder vernomen wordt, heeft Reynaud
voor den aanvang van den ministerraad den Engelschen ambassa
deur in Frankrijk. Sir Ronald Campbell, ontvangen. Verder heeft hij
geruimen tijd geconfereerd met Jeanneney, den voorzitter van den
Senaat, en met Herriot, den president der Kamer. Deze besprekingen
met Jeanneney en Herriot duiden er op, naar men aanneemt, dat het
Fransche parlement zal worden ingeschakeld. Bij den ministerraad
waren aanwezig de Fransche opperbevelhebber generaal Weygand,
admiraal Darlan en de bevelhebber der Fransche luchtvloot generaal
Vuillemin. Over dezen ministerraad was in den loop van Zondag
slechts bekend, dat besluiten van zeer groot belang zouden worden
genomen.
spreking geweest was. Er zijn den pre
sident geen formeele mcdedeelingen
gedaan.
De minister van buitenlandsche
zaken. Huil, heeft in een perscon
ferentie verklaard, dat de Ameri-
kaansche zaakgelastigde te Berlijn
Kirk, die dit weekend op Roose-
velts vacht doorbrengt, spoedig
naar Berlijn zal terugkeeren.
Naar de New York Times meldt,
heef-t het Witte Huis alsmede het de
partement van buitenlandsche zaken
tegengesproken, dat eenïg voorstel ont
vangen is van de Westelijke mogend
heden, waarbij de -Ver. Staten werden
uitgenoodigd om aan den oorlog deel
te nemen.
Oneenigheid?
PRESIDENT ROOSEVELT
heeft aan minister-president
Reynaud een telegram gezonden
in antwoord op het beroep, dat
Reynaud op hem heeft gedaan. In
dit telegram zet Roosevelt uiteen
ten eerste, dat hij Frankrijk
slechts zoolang met oorlogsmate
riaal kan ondersteunen als Frank-
M aar schalk Pétain
rijk zelf den tegenstand voortzet,
en ten tweede, dat hij weliswaar
de meest volledige sympathie ge
voelt voor Frankrijk en vastbe
sloten is om militaire veroverin
gen niet als geldig te erkennen,
maar dat hieruit geenerlei mili
taire verplichting der Vereenigde
Staten mag worden afgeleid. Al
leen het federale parlement kan
besluiten tot een militaire inter
ventie.
Wat Tanger betreft, heeft de staats
secretaris Huil verklaard, dat Amerika
niet betrokken is geweest bij de desbe
treffende internationale overeenkomst
en derhalve ook geen op verdragen ge
gronde aanspraken heeft op het ver-
leenen van de „open deur" in dit ge
bied.
Na een conferentie met Roosevelt op
Zaterdag hebben de Britsche ambassa
deur Lothian en de Fransche ambas
sadeur de St. Quentin volgens de As
sociated Press bekend gemaakt, dat
„zekere punten opgehelderd werden",
maar dat geen beslissingen genomen
zijn betreffende verdere Amerikaan-
sche hulpverleening aan de Geallieer
den. Lothian heeft volgens dit bericht
verklaard, dat het een informeele be-
VAN DE FRANSCH-ZWITSERSCHE
GRENS, 16 Juni. (D.N B.) Naar hier
vernomen wordt, is het onder de par
lementsleden, die met de Fransche re
geering te Bordeaux bijeen zijn, tot
ernstige politieke conflicten gekomen.
De partijen trachten de verantwoorde
lijkheid voor de catastrophe aan Rey
naud toe te schrijven. De regeering
tracht met alle middelen, deze plotse
ling oplaaiende partijconflicten te sus
sen, te meer daar Reynaud thans het
voornemen zou hebben het parlement
voor een buitengewone zitting te Bor
deaux bijeen te roepen. Reynaud is,
naar het schijnt van plan, nu de cata
strophe onafwendbaar geworden is, de
hoofdverantwoordelijkheid voor bet
geen thans verder moet geschieden, op
het parlement af te wentelen. Een aan
tal politieke groepen zou zich reeds
daartegen verzet hebben. Andere groe
pen daarentegen dringen er op aan,
dat het parlement zonder tusschen-
komst van de regeering-Reynaud een
oordeel over den toestand velt.
MADRID, 16 Juni (D.N.B Uit Tan-
ger heeft het D.N.B. bijzonderheden ver
nomen over de bezetting van deze stad.
Op Vrijdagmorgen, om 9 uur liep, als
eerste Spaansch oorlogsschip sedert het
einde van den burgeroorlog, de mijnen-
legger „Vul ca no" met een compagnie
mariniers de haven binnen. Tegelijker
tijd reden afdeelingen der Garde Mo-
halla uit Totoean, onder bevel van lui
tenant-kolonel Garpia Ripoul en inspec
teur Antonio Yusle op vrachtwagens
Tanger binnen. Korten tijd laler waren
alle huizen, die door Spanjaarden en
Italianen bewoond werden, met vlaggen
getooid. De troepen bezetten de strategi
sche punten. Met hun commandant aan
het hoofd marcheerden zij door de stra
ten van de internationale stad. Op het
„Frankrijk-plein" en op de groote markt
was een groote menigte Europeanen en
inlanders te hoop sploopen, die de troe
pen met geestdriftige jubelkreten op
Spanje verwelkomden. De Spaansche
gezant, Amieva. bezocht 's middags de
vertegenwoordigers van de mogendhe
den, die liet Tangerstatuut ondertce-
kend hebben, om hun het besluit der
Spaansche regeering mee te doelen Dp
Engelsche de FranSche gezanten
droegen daarop hun landslieden op
geen tegenstand te bieden. De comman
dant van de Fransche hulpkruiser, die
in de haven lag. bracht den Sr-ansrhen
commandant der „Vnlrano" een bezoek,
dat deze beantwoordde.
ALBANIË IN DEN OORLOG
TIRANA, 16 Juni. (D N.B.) De op
perste raad van de fascistische corpo
raties en de wetgevende organen van
Albanië hebben bij acclamatie het
voorstel aangenomen, op grond waar
van Albanië aan de zijde van Italië
aan den oorlog deelneemt.
Nota aan de Italiaansche
regeering
ROME, 16 Juni (Stefani). De Egyp
tische regeering heeft de Italiaansche
regeering door tusschenkomst van den
Italiaansellen gezant te Cairo en den
Egyptischcn gezant te Rome de volgen
de mededeeling gezonden:
„Ingevolge de oorlogsverklaring van
den kant van Italië heeft de Egyptische
regeering, overeenkomstig het hondge-
nootschapsverdrag met Groot Britlan-
nie, besloten de diplomatieke betrek
kingen met tic Italiaansche regeering te
verbreken. Het Egyptische parlement
heeft kennis genomen van dit besluit en
in zijn zitting van 12 Juni j.l. hebben de
kamer van afgevaardigden en de senaat
goedkeuring gehecht aan de volgende
verklaring, afgelegd door den minister
president: 1. Egvpte zal de verplichtin
gen van zijn bondgenootschap met
Groot, Brittannië eerbiedigen en al het
noodige doen in het binnenland van zijn
gebied om zijn bondgenoot alle hulp en
alle faciliteiten te verschaffen, welke
deze zal vragen.
2-. Egypte zal slechts aan den oor
log deelnemen ingeval het zal wor
den aangevallen door Italië op een
van de drie volgende wijzen:
a. Wanneer Italiaansche soldaten
het initiatief zullen nemen tot een
inval op Egyptisch gebied, b. wan
neer Italië Egyptische steden door
bombardementen zal verwoesten,
c. wanneer Italië luchtaanvallen
zal ondernemen op Egyptische mi
litaire doelen".
GENEVE, 16 Juni. (Stefani).
Het gerucht doet in Genève de ron
de, dat een Fransch leger, dat door
de Duitschers wordt achtervolgd,
op weg is naar de Zwitsersche
grens en dat het voornemens is de
ze te overschrijden. Verschillende
Fi^ansche soldaten zouden er reeds
in zijn geslaagd zich op Zwitsersch
grondgebie-d te begeven. De Zwit
sersche autoriteiten vorderen in
groote haast te Genève autobussen
op om soldaten naar de grens te
brengen.
In de Zwitsersche steden zijn plotse
ling de autobusdiensten gestaakt. Men
gelooft, dat de autobussen onmiddel
lijk naar de grens zijn gezonden om
de Fransche troepen, die zich eventueel
naar Zwitserland zouden begeven om
aan de achtervoleing der Duitsche
troepen te ontkomen, naar concentra
tiekampen over te brengen.
Volgens een officieele mededeeling
hebben zich in den loop van Zondag
bij de Zwitsersche grensposten in de
Berner Jura kleine groepen vluchten
de Fransche vrouwen en kinderen uit
de omgeving van "Belfort gemeld.
GENEVE, 16 Juni (D.N.B Op den
Zwitserschen stap in Londen, wegens
het uitwerpen van bommen in het me
rengebied van Genève, heeft men in
Engeland nog steeds geen goed ant
woord gevonden. Een verklaring luidt,
dat de Engelsche vliegers wellicht had
den willen probeeren zich van de bom
men in het meer van Genève te ont-
onfdoen. Daar staat echter het officieel
geconstateerde feit tegenover, dat de
Engelsche vliegers bijna een halfuur
lang boven Genève en omgeving heb
ben gevlogen. Bovendien waren Genève
en de oevers van het meer zoo sterk
verlicht, dat het mogelijk geweest zou
zijn de bommen in het water te wer
pen zonder menschen lot slachtoffers to
maken en materioele schade aan te
richten. De Engelsche vliegers hebben
echter, zooals bekend, een reeks bom
men midden in woonwijken, zelfs op
bruggen, geworpen. De tweede verkla
ring luidt, dat de Engelsche vliegers
wellicht het meer van Genève verwis-
spld hebben met het Lago di Maggiore.
Dit zou echter, zoo constateert men hier
aan hun schuld niets afdopn. De Dailv
Herald meent, dat hier waarschijnlijk
sprake is van een „tragische vergis
sing" van een Britsche piloot.
LONDEN, 16 Juni (Reuter). Het
"ransche onnerbevel deelt mede:
Sedert 24 uur heeft de slag zijn
hoogtepunt bereikt. De vijand werpt
voortdurend nieuwe troepen en
nieuw materiaal in den strijd en
voert zijn aanvallen met ontzaglijke
kracht uit. Hij is reeds de hoogvlak
te van Langres voorbij. Het gelukte
den vijand zijn gepantserde verken
ningscolonnes tot voorbij Chaumont
te doen oprukken. De vijand is tot
in het gebied van Gray doorgedron
gen.
KINDERHOEKJE
767. Puntmuts durft zich wel in 'r bosch te wagen om eten
te zoeken voor zijn zieken vriend. Zelf heeft hij ook zoo'n
honger. Hij schrikt van elk geluid en blijft steeds achter
iederen boom staan om te luisteren of er iemand aankomt.
Stel Ie voor, dat ik gepakt word. Mijn vriend Zwartvoet zal
dan zeker van honger omkomen, denkt Puntmuts.
162. Wacht, daar zie ik een bloempje, misschien wil dat
zijn honing aan mij geven, denkt Puntmuts en loopt zoo hard
hij kan naar 't plantje toe. Maar, o. wee. wie staan hem ach
ter een boom op te wachten? Koning Inkt zwam en de wach
ter hebben Puntmuts beet. voordat hij 't weet. Zoo. ben jij
ZwartvoetNee. sire, dit is zijn helper. Puntmuts, antwoordt
de wachter.
MOSKOU, 16 Juni. (D.N.B.)
Naar Zaterdag te Moskou offi
cieel bekend werd gemaakt waren
onderhandelingen geëindigd, die
de laatste dagen werden gevoerd
tusschen Molotof en vertegen
woordigers van de Litausche re
geering. Deze onderhandelingen
vonden haar ontstaan in herhaal
de incidenten en ontvoeringen van
leden van het Sovjet-Russische
leger uit de in Litauen liggende
Sovjet-Russische garnizoenen. Zij
hebben geleid tot de conclusie,
dat Litauen volgens de opvatting
van de Sovjetregeering de bepa
lingen van het verdrag van bij
stand op grove wijze heeft ge
schonden.
De onderhandelingen der laatste da
gen hebben na het vertrek op 12 Juni
van den Litauschen premier uit Moskou
geleid tot een crisis waarhij de Sovjet
regeering aanleiding zag haar eischen
in ultimatieven vorm te stellen. Het ul
timatum der Sovjetregeering is van Li
tausche zijde aangenomen, waardoor bij-
legging van het conflict mogelijk werd.
Volgens de officieele mededeeling ko
men de Russische eischen op de volgen
de drie punten neer:
(1) De Litausche minister van bin
nenlandsche zaken, Skoecas, en de chet
van politie Powalaitis moeten terstond
voor het gerecht gedaagd worden, aan
gezien zij naar Sovjet-Russische opvat
ting, de voornaamste schuldigen aan
de incidenten van den laatsten tijd zijn.
(2) In Litauen moet een nieuwe re
geering gevormd worden, die „in staat
en bereid" is om het Sovjet-Russisch
Litausche bijstandspact ten uitvoer te-
leggen en op te treden tegen de vijanden
van dit verdrag.
(3) In Litauen moeten Sovjet-Russi
troepen loegelaten worden om verdeeld
te worden over de belangrijkste centra
in voldoenden getale om de mogelijk
heid van de uitvoering van het bij
standspact te waarborgen en om alle
incidenten te voorkomen.
Het Litausche telegraafagentschap
heeft een bericht uitgegeven, dat luidt:
De minister van buitenlandsche zaken,
Urbsys, heeft heden om 14 uur het vol
gende telegram uit Moskou gezonden:
De minister van buitenlandsche zaken
Molotof, heeft de Litausche regeering
de volgende eischen gesteld:
(1) Het Sovjet-Russische leger over
schrijdt heden om 15 uur de Litausche
grens op de volgende plaatsen: Eisisjkis,
Droeskeninkai Droeskeninkeliai cn
Doeksfas
(2) De Sovjet-Russische troependeelen
zullen in het bijzonder bezetten de ste
den Wilna, Kaunas, Sjaulen, Ponjwjesj
en Raseyny.
(3) Wat de andere plaatsen betreft,
deze zullen worden vastgesteld door den
Sovjet-Russischen generaal Pawlew en
den Litauschen opperbevelhebber gene
raal Vitkauskas. Zij zullen elkander he
den om 20 uur oj) het station Goeda-
gojo ontmoeten.
Teneinde onaangename incidenten te
vermijden, zoo wordt tenslotte in het
bericht van het agentschap gezegd, be
velen de Litausche regeeringsinstanties
geen hinderpalen in den weg te leggen
aan den intocht der Sovjet-Russische
troepen in Litausch gebied.
Smetona naar het buitenland
Het Litausche telegraafagentschap
deelde Zondag mede: „Op 15 Juni is de
president der republiek Smetona naar
het buitenland vertrokken. Zijn vertrek
acht de regnering onder de gegeven om
standigheden gelijk met zijn aftreden
uit de functie van president der repu
bliek. De plichten van den president
der republiek worden volgens de Litau
sche grondwet uitgeoefend door Merkis,
die de functie uitoefent van minister
president.'
De Litausche regecring, welker vor
ming in overleg met de Sovjet-Russische
regeering geschiedt, was Zondagochtend
nog niet tot stand gekomen. De plaats
vervangende commissaris van buiten
landsche zaken, Dekanossow, heeft voor
de vorming der regeering contact ge
zocht met de Litausche regeering. Er
zijn nog geen gemeenschappelijke be
raadslagingen gehouden.
De bezetting van het gebied is overal
rustig verloopen. Er zijn gcenerlei be
richten ontvangen over ordeverstorin
gen. Op de intochtswegen zijn de Sov
jettroepen ontvangen door de bevoegde
Litausche commandanten. In Kaunas
zijn alle intochtswegen en het station
bezet. Des nachts patrouilleercn hier en
daar pantserwagens en motorrijders
door de stad
Over het verloop van de bijeenkomst
tusschen den Litauschen opperbevelheb
ber en den Sovjet-Russischen generaal
Pavlaw, welke Zaterdagavond in Goe-
dagoja aan de Sovjet-Russische zijde
plaats vond om het tijdstip te bepalen
voor de bezetting van andere plaatsen,
is nog niets bekend.
Duitsch-Russisch grens
regelingsverdrag
Op 10 Juni 1940 is in Moskou een
overeenkomst tusschen het Duitsche Rijk
en de Sovjet-Unie onderteekend over do
procedure tot regeling van geschillen
en incidenten aan de staatsgrens, welke
door het Duitsch-Sovjet-Russische
vriendschaps- en grensverdrag van 25
September 1939 was vastgelegd. De on
derhandelingen werden in vriendschap-
pelijkon geest gevoerd en in den loop
van deze maand met succes beëindigd.
Het accoord is aan Duitsche zijde on
derteekend door den gezant Reinhold
Saucken en aan Russische zijde door
Alexander Michailowitsj Alexanclrow.
Geen verrassende gebeur
tenis verklaart Stefani
De diplomatieke redacteur van het
agentschap Stefani merkt op, dat tenge
volge van de mislukking van de Brit
sche blokkade en de verdwijning van
de Engelsche overheersching van de
Noordzee en het Britsche afzetgebied in
de Oostzee. Litauen een radicale veran
dering heeft ondergaan, evenals de bei
de andere Baltische landen Estland en
Letland. Aangezien de verbindingswe
gen tusschen deze kleine naties en de
Britsche havens is verdwenen, keeren
zij automatisch terug in haar natuur
lijke kring, getrokken door de aardrijks
kunde, en worden zij weer de satellie
ten van Rusland en de handelsafzetge
bieden van Rusland of Duitschland.
Daarom is onder de huidige omstandig
heden de vreedzame bezetting van ver
scheidene Litausche steden door Rus
land geën verrassende gebeurtenis. Het
geen geschiedt aan de oevers van de
Oostzee is slechts het gevolg van de
verlamming der centrifugale kracht,
die de Engelsche en plutocratische vloot-
macht uitoefende op de randgebieden
van Noord-Europa.
v Ook eischen aan Estland
REV AL, 16 Juni (D.N.B.) Zondag,
kort voor middernacht, is hier de vol
gende officieele mededeeling gepubli
ceerd:
De regeering van de Sovjet-Unie
heeft heden aan de Estlandsche re
geering eischen voorgelegd, welke
ten doel hebben de tenuitvoerleg
ging van het pact van wederzijd-
schen bijstand tusschen Estland en
de Sovjet-Unie te waarborgen.
De Estlandsche regeering heeft onder
voorzit terschap van den president der
republiek de gestelde eischen aanvaard
en daarvan aan de regeering der Sov
jet-Unie mededeeling gedaan.
In verhand hiermede heeft de Est
landsche regeering haar ontslag aange
boden, dat de president der republiek
heeft aangenomen, terwijl hij onverwijld
maatregelen nam voor de vorming eencr
nieuwe regeering.
Op grond van het met de Sov
jet-Unie gesloten accoord, wor
den Sovjet-Russische troepen on
dergebracht in verschillende cen
tra van Estland, waar zij tot dus
ver niet geweest zijn. De regee
ring is er van overtuigd, dat alle
burgers zich bij aankomst der
Sovjet-Russische troepen op de
nieuwe standplaatsen met de ge
bruikelijke tegemoetkomendheid
en kalmt gedragen zullen.
Eischen aan Letland
MOSKOU, 16 Juni. (D.N.B.)
Naar officieel verluidt, heeft de
Sovjetregeering aan de regeerin
gen van Letland en Estland gelijk
luidende nota's gezonden, waarin
soortgelijke eischen worden ge
steld. als die welke reeds door Li
tauen zijn aangenomen.
In de nota'5! aan Letland en Estland
verklaart de Sovjet-regeering. dat deze
beide staten de zoogenaamde Baltische
alliantie na de onderteekening van het
pact van wederzijdschen bijstand met
de Sovjef-Unie niet geannuleerd, doch
in tegendeel versterkt hebben door Li
tauen in dit bondgenootschap te be
trekken en door te pogen, ook Finland
tot de Baltische alliantie te doen toe
treden.
De Sovjet-regeering kan tegen
over deze politiek, die in strijd is
met het in het vorig jaar gesloten
pac-t van wederzijdschen bijstand,
niet onverschillig blijven, te meer
daar zij zelf haar uit de pacten
voortvloeiende verplichtingen
uiterst stipt is nagekomen. De Sov-
jpt.-regeering ziet in de Baltische
alliantie niet slechts een gevaar,
doch ook een directe bedreiging
tegen de Sovjet-Russische grenzen.
Derhalve acht de Sovjet-regeering
de volgende minimale eischen ab
soluut noodzakelijk:
1. De vorming eener nieuwe regee
ring in Letland en Estland, die in
staat en bereid zijn, de voorwaarden
van de pacten van wederzijdschen bij
stand eerlijk na te komen.
2. Vrij doortocht voor de Sovjet
troepen in Letland en Estland ter be
zetting van de belangrijkste punten
der beide landen, om de naleving der
pacten van wederzijdschen bijstand to
waarborgen.
Zondagavond, zoo wordt ver
der meegedeeld, hebben de ge
zanten van Letland en Estland
den regeeringschef en volkscom
missaris van buitenlandsche za
ken Molotof medegedeeld, dat
hun regeeringen de eischen der
Sovjet-regeering aanvaarden.
RIGA, 16 Juni (D.NB.). Naar het
Letlandsche telegraafagentschap meldt,
is de standplaats van de Letlandsche
grenswacht in Maslenki in de streek
van Abrene gisterochtend in dc asch
gelegd. Men vond de lijken van twee
grenswachters en een vrouw, voorts een
zwaargewonde vrouw en een zwaarge
wonden jongen. Bovendien zij elf grens
wachters en verscheidene bewoners der
plaats verdwenen. Een commissie van
onderzoek onder leiding van den com
mandant der grensbewaking, generaal
Bolstein. is naar Maslenki vertrokken.
HST ONGELUK WET HET FINSCHE
VERKEERSVLIEGTUIG
HELSINKI, 16 Juni (D.N.B.). Het
verkeersministerie heeft een commissie
van onderzoek benoemd naar het onge
luk met het Finsche verkeersvliegtuig
op het traject Tallinn—Helsinki. Vol
gens ooggetuigen is er aan boord van
het toestel een ontploffing ontstaan.
Onder de negen slachtoffers bevinden
zicb twee rijks-Duitsche passagiers. De
opvatting, dat hier sprake is van een
aanslag, wint steeds meer veld.
