HET PAROOL: NEDERLAND'
BESTE ZONEN VOOR
DUITSCHE PERS OVER
DE VOORWAARDEN
H
Achturige werk
dag in Rusland
Maatregelen in
België geëischt
DE EEMLANDER
Woensdag 26 Juni 1940
Uitgave: VALKHOFF Co.
Bureau: Arnhemsche Poortwal 2a
38e Jaargang No. 343
Optimale productie en een vrij ruil
verkeer onafwijsbare voorwaarden
voor welvaart en vrede in Europa
Woningbouwprogram
in Duitschland
DEGRELLE NIET
GEFUSILLEERD
Ze zijn gebaseerd op de militaire nood
zakelijkheid van den overwinnaar
AANDACHT VOOR
DEN LATEREN
OPBOUW
GIBRALTAR WERD
NOOIT VERGETEN
DE POSITIE VAN
EGYPTE
AMERSFÖORTSGH DAGBLAD
ABONNEMENTSPRIJS per 3 maanden voor Amersfoort 1.95; per maand 0.65; per
ii i week f 0 15
Binnenland tranco per post per 3 maanden 2 85 Afzonderlijke nummers f 0.05
POSTREKENING 47910 TELEFOON INTERC. 4620
r RIJS OER ADVERÏEilTiEN van 1—4 regels f 1.05 met inbegrip van een bewijsnummer,
-mr elke regel meer f 0.25. Liefdadigheids-advertentiën voor de
helft van den prijs. - Kleine Advertentiën „KEITJES"' bij vooruitbetaling 15 regels
50 cent, elke regel meer 10 cent, driemaal plaatsen f 1.—. Bewijsnummer extra f 0.05
ET Nederlandsche volk
is door den loop der
omstandigheden geplaatst voor de
even grootsche taak als harde nood
zakelijkheid om met alle beschikbare
krachten te werken aan den weder
opbouw van land en volk. Dit betee-
kent, dat Nederland gehouden is om
voor de gerezen problemen proble
men, die voor een niet onbelangrijk
deel door exogene factoren worden
beheerscht eene Nederlandsche op
lossing te vinden, die zich verdraagt
of beter nog in harmonie is met de
eischen, welke de gewijzigde toestan
den en machtsverhoudingen in Euro
pa stellen. Zou het Nederlandsche
volk hierin onverhoopt falen, dan zou
dit voor Nederland als onafhankelijk
land zeer ongewenschte consequen
ties met zich brengen. Om te slagen
is het noodzakelijk, dat de beste Ne
derlanders, ongeacht hunne godsdien
stige gezindheid of politieke antece
denten. zich beschikbaar stellen om
leiding te geven aan de beweging van
nationaal herstel, die zich gelukkig
op vele plaatsen en in vele groepen
in Nederland manifesteert. De
Nieuwe Rotterdamsche Courant' wees
dezer dagen in een hoofdartikel
op een zeer wonde plek in ons volks
leven. De laatste grond van de on
miskenbare zwakheden van ons be
stuur is niet in deszelfs vrijheidszin te
zoeken aldus het bladdoch in
de schuwheid van vele onzer vooraan
staande figuren zich met het lands
bestuur bezig te houden. En elders in
dezelfde beschouwing: Aan onze
vooraanstaande figuren, hoe voortref
felijk ook in eigen werkkring of in
eigen zaak. heeft maar al te zeer de
.public spirit' ontbroken, die bemoeie
nis met 's Lands zaken als een eere-
plicht doet beschouwen, waaraan men
zich niet onttrekken mag, ook al zou
men zulks verre prefereeren. Tot zoo
ver het Rotterdamsche blad.
DEZE schuwheid om ten volle de
verantwoordelijkheid te aan
vaarden voor het welzijn des lands,
cm eigen krachten voor de volle hon
derd procent in te zetten ten bate van
het eigen land, speelt ons volk juist
in de huidige phase onzer geschiedenis
parten. Hier wil men wachten en de
kat uit den boom zien. elders vertikt
men het min of meer .principieel' om
met ,de anderen' samen te werken.
Sommigen gaan zoover, dat zij als het
ware eischen aan de geschiedenis
stellen; weer anderen meenen. .dat
het toch vechten tegen de bierkaai is
Op allen, die wij hiervoren .schets
matig' aanduidden, is het door de
Nieuwe Rotterdamsche Courant op
zoo heldere wijze geformuleerde ver
wijt gebrek aan ..public spint', aan
.Opferbereitheit' van toepassing.
.Public spint', .Opferbereitheit' en
zin voor de werkelijkheid zijn de
eigenschappen, welke een ieder, die
uit hoofde van zijn bekwaamheden en
van zijn karakter geschikt is voor, en
derhalve geroepen kan worden tot het
vervullen eener leidende functie ten
behoeve van 's volks welzijn, thans in
de eerste plaats dient aan te kweeken.
HET Nederlandsche volk mag
den eisch stellen, dat de aller-
besten thans aantreden om de leiding
in handen te nemen. Noch aan sec-
taristen. noch aan monopolisten be
staat op dit oogenblik behoefte. Wel
aan reëel denkende, besluitvaardige,
karaktervaste en snel handelende
mannen uit één stuk. Uiterst belang
rijke problemen roepen, ja schreeuwen
om eene oplossing hier te lande. Ern
stige moeilijkheden en verwikkelin
gen treden reeds hier en daar op. Tal
rijk zijn de plannen en richtlijnen, die
men bedenkt of in overweging geeft.
Belangrijker, veel belangrijker dan
deze plannen en richtlijnen zijn even
wel degenen, die ze tot uitvoering
moeten brengen. Meer dan ooit in
onze vaderlandsche geschiedenis is
het noodzakelijk, dat Nederlanders
van bekwaamheid erkend of niet
erkend de leiding in ons vader
land kunnen en willen aanvaarden.
Het moeten rustige, doelbewuste Ne
derlanders zijn. die toegerust met een
scherpen blik op wat zich in Europa
voltrekt en met helder inzicht in de
nationale zoowel als in de internatio
nale problemen, de nieuwe mogelijk
heden met overtuiging en tevens za
kelijk kunnen beschouwen. Vindt ons
volk tijdig zoodanige voormannen,
dan zal het mogelijk zijn om te komen
tot een nationaal herstel in den waren
en ruimsten zin des woords: dan zal
het mogelijk zijn om uit het heden
den weg te vinden, zoo men wil te
hervinden, naar een in de nieuwe
Europeesche realiteit en in het wel-
vaartsstreven van ons volk gefun
deerd beleid. Een zoodanig beleid
moet leiden tot eene verhooging van
het welzijn en het geluk van ons volk,
ook al ontveinzen wij ons niet, dat de
weg daarheen tal van barricaden en
landmijnen bevat.
IE zich verliest in zoete of bit-
tere mijmeringen over wat
was, schakelt zichzelf uit en bewijst
zijn volk een ondienst. Wie Neder-
land's lotsverbondenheid met het ove
rige Europa slechts als een leuze be
tracht. zou het kunnen beleven, dat
deze voor hem schijnbaar zoete waan
eens als een nachtmerrie ons volk
gaat verontrusten. Wie zijn heil zoekt
in slaapmiddeltjes. verdroomt de
kansen, die ons volk heeft om een
eereplaats in de rij der vrije naties te
blijven innemen. De tijden zijn hard;
slaapwandelaars, droomers en mijme
raars passen niet in een harden tijd.
Zij. die blijven slapen of te laat ont
waken. scharen zich in de rij der il
lusionisten. irrealisten en zwakkelin
gen. die Europa in deze eeuw reeds
schade op schade toebrachten.
Schreef Dr. Colijn's blad .De Stan
daard' niet onlangs, dat wat wij be
leven, geen Europeesche oorlog,
doch een Europeesche revolutie is?
Met historische vergelijkingen, met
de opmerking, dat Nederland ook
vroeger datgene, wat elders via een
revolutie tot stand kwam, op rustiger
wijze verwierf, komt men er niet,
Deze opmerking zal slechts dan waar
blijken, indien het Nederlandsche volk
en vooral zijn leidende figuren zeer
spoedig en in zeer snel tempo bet
nationaal herstel met vereende krach
ten aanvatten. Nederland's beste
zonen voor: dit zij het parool voor de
komende tijden. Ieder van hen worde
gesteld op de plaats, waar hij het
meest tot zijn recht kan komen, dat
is dus daar. waar hij ons volk de
beste diensten kan bewijzen. Mu
tatie-vrees en zetelvastheid mogen
aan het welzijn des volks niet in den
weg staan.. Ook van de .zittende'
mannen mag in het belang des volks
maar ook slechts dan een offer
worden gevraagd.
TA/ AT het oeconomisch herstel
des lands betreft, te dezen
aanzien dient het beleid zich te ba
seeren op een concreet oeconomisch-
geographisch inzicht. Dit leert, dat
iedere groep binnen haar woonruimte
datgene moet produceeren. waarvoor
de eigenschappen van groep en ge
bied de meest gunstige kansen bie
den. Natuurlijk zal de practijk hier en
daar. al dan niet tijdelijke, afwijkin
gen noodzakelijk maken en zullen tal
van overgangsmaatregelen onvermij
delijk zijn, doch als richtlijn mag het
hiervoren gestelde niet worden ver
waarloosd. Immersslechts bij het
volgen van deze richtlijn zal het mo
gelijk zijn omgegeven de bestaande
middelen, menschen en mogelijk
heden, voor Europa een optimale en
rationeele productie te verkrijgen.
Anders gezegd, slechts dan zal de
bevrediging der menschelijke behoef
ten, dus de welvaart der Europeesche
menschhetd. zoo groot mogelijk kun
nen zijn. Deze optimale productie en
vrij ruilverkeer tusschen de volkeren
zijn de onafwijsbare voorwaarden
voor het bereiken van een hoog wel
vaartspeil en voor het op den duur
metterdaad in vervulling gaan -— als
men dit tenminste binnen de grenzen
der bereikbare werkelijkheid acht
van de idealen .wereldvrede' en
waarachtige volkerengemeenschap'
x) Het feit, dat wij met algeheele in
stemming eenige passages uit dit hoofd
artikel citeeren, impliceert niet, dat
wij ons met den inhoud en strekking
van dat artikel als geheel kunnen ver
eenigen.
MOSKOU, 25 Juni (D.N.B.) De
radio heeft een oproep van den cen-
tralen raad van de Sovjet-vakvcreeni-
gingen verspreid, waarin wordt voor
gesteld den arbeidsdag voor de arbei
ders en bedienden van alle fabrieken,
bedrijven en industrieën der Sovjet-
Unie van zeven tot acht uur te verlen
gen, de sedert 1929 in de Sovjet-Unie
gebruikelijke week van zes dagen weer
te vervangen door een van zeven da
gen, alsmede allen arbeiders en be
dienden het eigenmachtig verruilen
van werk te verbieden. De Sovjet-re-
geenng heeft, zoo werd verder mede
gedeeld. deze voorstellen reeds goedge
keurd.
BERLIJN, 26 Juni. (D.N.B.). De
Rijksminister van Arbeid heeft bevolen,
dat reeds thans een woningbouwpro
gram moet worden voorbereid, dat ten
uitvoer zal worden gelegd na het einde
van den oorlog, Allereerst zal een pro-
grom voor onmiddellijk gebruik opge
steld worden, dat na het einde van den
oorlog ter hand kan worden genomen.
Voorts zal een groot veelomvattend wo
ningbouwprogram. dat aansluit op dit
eerste program reeds thons worden
voorbereid. Op het land zal de bouw
van landarbeiderswoningen op den
voorgrond staan, terwijl in kleine en
middelgroote gemeenten de woningbe
hoefte in den vorm van kleine neder
zettingen zal worden gedekt. In alle ge
meenten wordt, de bouw va.n eigen hui
zen verzorgd.
Hij bevindt zich als ge
vangene te Arbes
MADRID. 26 Juni. (D.X.B.). De bii-
zondere correspondent van het D.N.B.
aan de Spaansch-Fransrhe grens meldt:
ijef Fransche blad La Dépêche ver
neemt uit Pau, dat de leider der Belgi
sche rexisten, Leon Degrelle, zich te Tar-
bes als gevangene bevindt, en dat dus
het bericht over zijn fusilleering onjuist
is.
Op den dag van het in werking treden
van den wapenstilstand werd de mili
taire controle op alle wegen in Zuid-
West Frankrijk ingetrokken. Gendar
men namen de bewaking op zich, ter
wijl de soldaten naar de kazernes ge
bracht en ontwapend werden. Gisteren
zijn voor het eerst .Fransche vluchtelin
gen de Spaansche "grens in de richting
Frankrijk overgekomen en wel nadat
zij van hekenden vernomen hadden, dat
de Duitsche bezettingstroepen niemand
lastiz vielen en allen uitprst correct be
handelden. De vluchtelingen zeiden, dat
zij hun woning slechts in de paniek- en
anti-Duitsche stemming verlaten had
den en blij waren, weer te kunnen te-
rugkeeren om aan het werk te gaan.
HET FRANSCHE NATIONALE
COMITÉ
LONDEN, 26 Juni (D.N.B.). Met
betrekking tot de vorming van een
Fransch „nationaal comité" te Londen
meldt de News Chronicle, dat bekende
Fransche politici op weg naar Engeland
zijn om zich bij generaal de Gaulle aan
te sluiten, oa. Mandel, Campinchi,
Herriot, Delbos, Blum, Cot en Reynaud.
De werkzaamheden voor den bouw van de nieuwe verkeersbrug in den weg naar Utrecht vor
deren Je 's-Hertogenbosch snel
BERLIJN. 26 Juni. (D.N.B De voorwaarden van het DuitschFransche wa-
penstust andsverdrag, dat uiteraard door de Duitsche pers in groot en opmaak gepu
bliceerd wordt. worden door de. bladen, ook in eigen commentaren, besproken. De
wapenstilstandsvoorwaarden, schrijft de Berliner Boersen-Zeitung, komen in hun 24
punten overeen met liet feit. dnt Frankrijk overwonnen is in een oorlog, dien het in
eigen naam en als hoorigc van Engeland aan het Duitsche rijk verklaard heeft. De
voorwaarden houden verder rekening met de Duitsche eischen zooals vastgelegd in
de inleiding van het wapenstilstandsver drag: Een hervatting van den striid te ver
hinderen en Duitschland alle veiligheid te bieden voor de opgcdwongen voortzetting
van den strijd tegen Engeland. Met dit laatste gezichtspunt, dat voor den zegevie
renden afloop van den Duitschcn vrijheidsstrijd van beslissende beteekenis is. is
daarom in den meest uitgebreideri zin rekening gehouden
Wat Duitschland verlangt is niet door
gevoelens van haat en wraak gedicteerd,
maar door de militaire noodzakelijkheid
van den verder strijdenden overwinnaar
De overwonnene moet de gevolgen van
zijn nederlaag dragen, .maar hij wordt
met geen woord en met geen maatregel
in zijn eer gekrenkt. Vertoonde de in
leiding den ridderlijken Duitschen over
winnaar, de aan Frankrijk gestelde
voorwaarden hewijzen, dat alie aan
dacht geschonken is aan den ophouw
van een latere samenwerking, die de
komende vrede definitief zal vastleg
gen. Duitschland heeft zijn tegenstan
der voorwaarden gesteld, die niet ver
geleken kunnen worden met de voor
waarden, w-elke het 22 jaar geleden zelf
ontving, het keert zich thans, in het
bezit van dien aanvalsbasis, tegen zijn
voomaamsten vijand Engeland.
Ook de Voelkischer Beobachter con
stateert. dat het verdrag geen klein
geestige onderdeelen bevat. Het zet
Frankrijk militair schaakmat, maar
staat het binnen dp grenzen van het
mogelijke -en gewenscht© een herstel
van zjjn inwendige orde toe. Het is
thans de taak van Frankrijk om door
nauwgezette naleving der voorwaarden
van den wapenstilstand voor het voort
duren daarvan zorg te dragen. Het moet
bewijzen, of het in een nieuwen geest
weet fe handelen en zich van den toe
stand bewust is. waarin de waan van
de Daladiers, de Revnauds en de Man
deis het gestort heeft.
Het Harnhureer Fremdenhlatt schrijft
De tegenwoordige bestuurders van bet.
Britsche Rijk droomen van een oorlog
der continenten, dien zij van een we
relddeel buiten Europa zouden voeren,
wanneer het eiland Engeland zich niet
meer zou kunnen verdedigen. Britsche
oorlogsschepen zouden de totaliteit van
het avondland van over de zeei-n moe
ten belegeren Hoe ongewoon het ook
moge klinken deze w anhoopsplannen
zouden slechte heteekenen, dat de re-
geering van Winston Churchill de dood
graver zou willen worden van de Euro
peesche beschaving, den Europeeschen
welstand en de Europeesche leiding in
de wereld. De oorlog zal dus duren tot
dat men Groot-Brittannië gedwongen
zal hebben aan het continent zijn vrede
en zijn eeuwige onafhankelijkheid van
Engelsdhe oneenigheden te gunnen. Uit
deze doelstelling, die aan de inleiding
tot de wapenstilstandsvoorwaarden met
Frankrijk haar politieke wereldbeteeke-
nis verleende, blijkt, zonder meer de
Europeesche zin van den Duitschen
strijd.
De Vlaamsch-nationalen
in actie
BRL'SSEL, 25 Juni (D.N.B.) De
Vlaamsch-Nationale afgevaardigden
hebben in een brief aan den procureur
des konings gerechtelijk optreden ge-
eischt tegen verschillende Belgische
politici, die uit België zijn gevlucht. In
de eerste plaats dient tegen den vroe-
geren voorzitter van de Kamer, van
Cauwelaert, tegen den vroegcren voor
zitter van den Senaat, Gillon en tegen
verschillende andere leden van het
parlement te worden opgetreden, we
gens beleediging van Koning Leopold
en van de Belgische staatsinstellingen.
Het betreft hier leden van het parle
ment. die hebben deelgenomen aan de
vergadering van het schijnparlement
te Limoges. Ook tegen het kabinet-
Pierlot wordt gerechtelijk optreden
verlangd H-t wordt er o.a. vari be
schuldigd 1e officieren en ambtenaren
te hebben ontslagen van hun eed van
trouw aan den koning. Verder moet de
hoogste militaire rechter van der
Meersch in staat van beschuldiging
worden gesteld. Hem worden behalve
beleedigingen van den koning, aan
houdingen en ontvoeringen, mishande
lingen en moord op Belgische onder
danen ten laste gelegd.
Een stuk van Spanje in han
den van vreemde
mogendheid
MADRID, 26 Juni (D.N.B.).
Het blad Alcazar schrijft, dat ook
tijdens den Spaanschen burgeroor
log Gibraltar nooit vergeten werd.
De Spaansche nationale beweging
is er zeer gevoelig \oor, dat een
stuk van Spanje in handen van een
vreemde en zelfs vijanctëge mo
gendheid is. Spanje zou nooit de
zee-engte voor de vreedzame koop-
vaardijvaart stremmen. Tenslotte
spreekt het blad de hoop uit, dat
zeer spoedig de Britsche vlag in
Gibraltar door de Spaansche ver
vangen zal worden.
ROME, 26 Juni (D.N.B.) Uit Bag
dad wordt bekend, dat het aftreden
van den Egyptischen minister presi
dent, Ali Maher Pasja, in pan-Arabi-
sche kringen met een zekere teleur
stelling is opgenomen, aangezien men
een openlijke rebellie tegen de e'schen
van Engeland en een volledige breuk
rnet Engelhnd geprefereerd zou heb
ben. Al tracht Engeland ook de opvat
ting ingang te doen vinden, dat hét
Egypte nooit in den oorlog heeft wil
len meeslcepen, kan toch niets veran
derd worden aan het feit; dat Groot-
Brittanië in het Engelsch-Egvptische
verdrag Engelsche rechten leg;, die
uitloopen op actieve deelneming van
Egypte aan den oorlog. Het afireden
van Ali Maher Pasja als minister-pre
sident komt in werkelijkheid tegemoet
aan de Engelsche. wenschèn en kan
niet opgevat worden als de moedige
daad, waarop de Arabische wereld op
dit oogenblik heeft gewacht.
LUCHTAANVALLEN OP DE
ENGELSCHE KUST
LONDEN, 26 Juni (Reuter). Het
ministerie van luchtvaart maakt be
kend. dat vijandelijke vliegtuigen van
nacht aanvallen op de kust hebben on
dernomen. Het luchtdoelgeschut trad
terstond in werking. Aan de Zuidoost
kust van Engeland, zoo wordt verder
vernomen, was de luchtdoelartillerie in
den afgeloopen nacht in actie en werd
op verschillende plaatsen elders ge
hoord.
DE VERDUISTERING
Zoneondergang 22.07 uur.
Zonsopgang 5.18 uur.
(Zooals men weet is iedereen ver
plicht tusschen zonsondergang en
zonsopkomst te verduisteren.)