De Engelsche plannen
in Syrië
Centraal overleg op
sociaal gebied
ARITA OVER JAPAN'S
POLITIEK
Kerkrade gebombardeerd
De Roemeensch-Russische
regeling
Vanaf heden alle Zomera rtikelen in Zijde en Kunstzijde als ook Wol Fa. DUIM BURGER
in pasteltinten, geheel vrij in verkoop, DUS ZONDER BON
DE EEMLANDEK.
Wie is Willkie?
Na de bombardementen op Den Helder
Medische Hulp
Zaterdag 29 Juni 1940
Uitgave: VALKH0FF Co.
Bureau: Arnhemsche Poortwal 2a
38e Jaargang No. 346
Zal het Fransche levantleger het mandaats-
gebied tegen Groot-Brittannië
moeten verdedigen?
Het arbeidt aan de vestiging van een
nieuwe orde in Oost-Azië
PETROLEUM
DISTRIBUTIE
Samenwerking tusschen centralen van
werkgevers, arbeiders, middenstand
en landbouw
DERTIEN DOODEN TE BETREUREN
REYNAUD GEWOND
Laatste Berichten
Eerste blad pag. 3
Duitsche bladen wijzen op deze nieuwe
nederlaag der Britsche garantie-politiek
AMERSFÖORTSCH DAGBLAD
ABONNEMENTSPRIJS per 3 maanden voor Amersfoort 1.95; per maand 0.65; per
Week f 9.15
Binnenland tranco per post per 3 maanden 2 85. Afzonderlijke nummers f 0.05
POSTREKENING 47910 TELEFOON INTERC. 4620
PRIJS DER ADVERltnflEN van 1—4 regels f 1.05 met inbegrip van een bewijsnummer,
elke regel meer f 0.25. Liefdadigheids-advertentiën voor de
helft van den prijs. - Kleine Advertentiën „KEITJES" bij vooruitbetaling 15 regels
50 cent, elke regel meer 10 cent, driemaal plaatsen f 1.Bewijsnummer extra f 0.05
ROME. 28 Juni (D.N.B.). De oor
logscorrespondent voor de Middel-
landsche Zee van het D.N.B. schrijft
over de .Engelsche plannen met Sy
rië" het volgende.
Volgens de jongste berichten uit
Damascus, hebben zich de aldaar
door den politieken toestand angstig
geworden politici tot koning Ibn
Saud om hulp gewend, omdat zij uit
het geharrewar in en om Syrië geen
weg meer weten De toestand is in
derdaad verward Door het wapen
stilstandsverdrag is voor Syrië een
eigenaardige toestand ontstaan Het
is de vroegere opperbevelhebber van
het Fransche Levantleger, generaal
Weygand zelf, die zijn opvolger in
Beiroet, generaal Mittelhauser, het
nakomen van de verplichtingen die
voor Frankrijk uit het wapcns'.il-
standsverdrag voortvloeien, tot plicht
heeft gesteld
De berichten, dat generaal Mittelhau
ser en de Hooge Commissaris in Beiroet,
Puaux, deze bevelen niet willen opvol
gen, komen uit Londen Daar het den
Franschen uitdrukkelijk is toegestaan,
de voor de bescherming van hun kusten
in de overzeesche gebieden noodzakelijke
strijdkrachten ook verder in dienst te
houden, bestaat er voor Mittelhauser
geen reden iets te ondernemen dat in
strijd zou zijn met de hem gegeven beve
len Overigens bieden de wapenstilstands
voorwaarden niet het geringste aanknoo-
pingspunt, dat een verdediging van Sy
rië tegen de spilmogendheden acuut zou
zijn Indien Mittelhauser werkelijk ge
sproken heeft over een verdediging, dan
zal hij daar andere vijanden mee op het
oog gehad hebben Frankrijk heeft in
Syrië en in den Libanon altiid een defen
sieve positie ingenomen Gedeeltelijk was
het Turkije, dat het oog gericht hield op
deze verloren gebieden Het afstaan van
Alexandrette kwam voor een gedeelte
de Turksche aspiraties tegemoet. In een
geheim verdrag \an 1937 heeft Turkije
zonder medeweten van Frankrijk van
Engeland reeds de belofte gekregen voor
het afstaan van het gebied van Aleppo.
Verder kreeg Turkije van Londen de toe
zegging van het Noord-Syrische Dschesi-
reh-gebied, de voorraadschuur van Sy
rië.
Het moeilijkste voor Frankrijk was
echter, het hoofd te bioden aan de
Engelsche begeerten op het voor
naamste deel van Syrië met Damas-
.cus. Hier was het Engeland te doen
om den geheelen landrug tusschen
de Middellandschc Zee en de Perzi
sche Golf in bezit te krijgen.
Door het bondgenootschap tusschen de
oorlogen waren de Engelschen in staat,
onder legitieme vlag, de ondermijning
van de Fransche heerschappij grondig
voor te bereiden. Het Fransche bestuur
probeerde energiek hier tegen in te gaan.
De door de Engelschen gesteunde op
stand van 1925/1926 werd beantwoord
met den door Frankrijk ondersteunden
Arabischen opstand van 1936 in Palesti
na. Het uitbreken van den oorlog heeft
aan de rivaliteit over Syrië niets veran
derd. Integendeel, onder het mom van
broederlijke argumenten hebben de En
gelschen Syrië met talriike officieren en
leden van hun geheimen dienst over
stroomd. Zij eischten van den minister
van buitenlandsche zaken van Irak,
Nuri Said, het plan op, dat deze onder
den dekmantel van de Panarabische ge
dachte had opgesteld over de vereeni-
ging van Palestina. Transjordanië en
Syrië met Irak. De troepen van Mittel
hauser zullen Svrië in de eerste plaats
tegen de Engelschen moeten beschermen.
In dit verband gozien, krijgt het bericht
over de meening van het Fransche op
perbevel in Syrië, liet mandaatsgebied
ook verder te willen verdedigen, een
eigen karakter. De Arabieren echter wil
len niet van den Franschen regen in de
Engelsche drup komen. Na twintig jaar
lang bedrogen te zijn over de beloofde
vrijheid richten zij thans hun oogen op
Ibn Saud.
TOKIO, 29 Juni (Domei). In een
radiorede over den internationalen
toestand en de positie van .Tapan
heeft de minister van buitenlandsche
zaken, Arita, gezegd:
„Sinds de stichting van het Keizer
rijk is het het ideaal van Japan ge
weest. dat alle volken in staat zou
den zijn hun plaats in de wereld te
vinden. Onze buitenlandsche politiek
•heeft een ideaal gehad, waarvoor wij
soms zelfs niet hebben geaarzeld te
strijden door ons nationale bestaan
op het spel te zetten. De geheele
mensehheid verlangt naar de tot
standkoming van een sterken wereld
vrede. Het spreekt echter vanzelf, dat
een vrede nooit duurzaam kan zijn,
tenzij het. een vrede is. waarbij alle
volken hun eigen plaats innemen.
Ongelukkig is het moeilijk, bij den te-
genwoordigen stand der menschelij-
ke ontwikkeling een wereldvrede in
dezen zin spoedig tot stand te bren
gen.
Voor het bereiken van een zoo groot
ideaal lijkt het zeer natuurlijk dat vol
ken, die op aardrijkskundig, cultureel en
economisch gebied en ton aanzien \an
het ras nauw met elkaar verbonden zijn,
allereerst een eigen kring vormen, waar
in zij tezamen leven en welstand genie
ten en in deze kring orde en vrede op
bouwen en dat zij tegelijkertijd betrek
kingen van gemeenschappelijk volksbe
staan en welvaart met andere kringen
aanknoopen.
In dezen geest werkt Japan thans aan
het vestigen van een nieuwe orde in
Oost Azie. Het is daarom ten zeerste te
betreuren, dat er sommigen moeten zijn,
die niet alleen de groote .Tapansche on
derneming, welke op dit grondbeginsel
berust, niet begrijpen, maar zelfs tegen
het tot stand brengen van een vrede in
Oost-Azië. ageeren door het regime van
Tsjang Kai Sjek te steunen. Wij hebben
hun reeds gevraagd hun houding te her
zien en wij zijn thans voornemens, er
ernstig bij hen op aan te dringen, dat zij
deze kwestie overwegen.
Wij zijn vastbesloten niets ongedaan te
laten om alle actie tot steunverleening
aan Tsjang Kai Sjek uit te roeien. Soms
zijn er menschen, die een. verandering
van den status quo door wapengeweld af
keuren, zonder de motieven daarvoor in
aanmerking te nemen. Voor het vestigen
van een rechtvaardigen en blijvenden
wede heeft Japan de afgeloopen drie jaar
in China gevochten.
De landen van Oost-Azië en de stre
ken in het Zuidoosten zijn op aardrijks
kundig historisch en economisch gebied
en ten aanzien van het ras zeer nauw
met elkaar verbonden. Het is hun be
stemming samen te werken, bij te dra
ger. tot de voorziening in elkanders noo-
den ten bate van hun gemeenschappe
lijke welvaart en vrede en vooruitgang
in hun gebied te bevorderen.
Toen de Europeesche oorlog uitbrak,
heeft de Japansche regcering onmiddel
lijk haar politiek van niet-inmenging be
kend gemaakt. Zij heeft duidelijk ge
maakt, dat Japan niet voornemens was
in Europa tusschenbeide te komen en niet
wensehte te zien dat de oorlog zich tot
Oost Aziö uitbreidde. Zooals vanzelf
spreekt verwacht Japan dat de Wesler-
schc mogendheden niets zullen doen, dat
een ongewenschte uitwerking op de sta
biliteit van Oost Azië zou kunnen heb
ben. Terwijl Japan zijn taak, het tot
stand brengen \an een nieuwe orde in
OosfAzië met kracht voortzet, wijdt het
ernstig aandacht aan de ontwikkeling
van den Europeeschen oorlog en aan de
reactie in de verschillende deelen van
Oost Azië met inbegrip van het Zuidzee
gebied. Ik wensch te verklaren, dal het
lot van dit gebied, elke ontwikkeling
daarin en elke beschikking daarover, een
zaak van groot gewicht \oor Japan is
met het oog op zijn taak en zijn verant
woordelijkheid als stabiliseerende macht
in Oost-Azië".
•s-GRAVENHAGE, 29 Juni.
Gedurende het tijdvak van
Maandag 1 Juli a.s. tot en met
Zondag 14 Juli a.s. zal de met
periode 2" gemerkte petro-
leumzegel recht geven op het
koopen van twee liter petro
leum.
NEW YORK, 28 Juni (D.N.B.) - De
republikeinsche candidaat voor het pre
sidentschap, Willkie, die eerst sedert 2
jaren van de partij deel uitmaakt en in
1932 nog voor Roosevelt heeft gestemd,
is te Elwood in Indiana geboren. Van
boerenarbeider heeft hij zich in ver
schillende beroepen opgewerkt tot juri
disch adviseur van de firma „Common
wealth and Southern", de holding-com
pany van verschillende electriciteitsbe-
drijven in het Midden-Westen en in de
Zuidelijke Staten. Later nam hij de lei
ding van het kantoor dezer firma te
New York op zich.
Zondag hebben dienst de volgende ge-
neeshceren:
A. F. Batenburg, Utrechlscheweg 18,
tel. 5358.
P. Chr. Kok, Langegracht 11, tel. 3008.
Hulp wordt alleen verstrekt voor
ziektegevallen, die mediache hulp drin
gend noodig hebben.
Zondag heeft dienst de apotheek J. A.
Schouten, Varkensmarkt 19 B, tel. 3767.
Zondag hebben dienst de vroedvrou
wen:
Mej. H. v. d. Grient. Breestraat 8, tel.
6830 cn mej. M. A. J. de Leeuw, Soester-
weg 15, tel. 4973.
ALLEEN FRANSCHE REGEERING TE
BORDEAUX WORDT ERKEND
WASHINGTON, 29 Juni (D.N.B.)
Do Fransche ambassadeur graaf de
Saint Quentin heeft volgens de
Washington Post verklaard, dat voor
hem alleen maar de zich in Frankrijk
bevindende Fransche regeering bestaat,
en dat hij met het z.g. nationale comité
van de Gaulle te Londen niets tc maken
heeft.
BOVENSTE FOTO: Met have en goed
zijn vele inwoners van Den Helder uit
hun stad vertrokken om aan de En
gelsche bombardementen te ontkomen.
Het huisraad wordt op wagens ge
laden.
ONDERSTE FOTO: Sommige vluch
telingen uit Den Helder hebben langs
het Noord-Hollandsch kanaal op den
u'eg naar Alkmaar hun tenten opge
slagen.
's-GRAVENHAGE. 29 Juni. Zoo
als bekend is, werd reeds gedurende
een aantal jaren geregeld overleg ge
pleegd tusschen de centrale organi
saties van werkgevers en arbeiders
over actueele vraagstukken op so
ciaal gebied. Onmiddellijk na het
staken van de vijandelijkheden stel
de dit overleg zich volledig ter be
schikking van de Nederlandsche
autoriteiten, terwijl voorts ook de
middenstandscentralen werden uitge-
noodigd in den vervolge aan dit
overleg deel te nemen, welke uitnoo-
diging gaarne werd aanvaard. Ook
de Nederlandsche vakcentrale is se
dert dien tot dit overleg toegetreden.
Toen van de zijde van de bezettende
overheid via het departement van so
ciale zaken contact werd gezocht met de
sociale organisaties in den lande, vond
de desbetreffende Duitsche autoriteit in
bedoeld overleg het Nederlandsch
contactpunt om vraagstukkken van so
ciaal belang in onderling overleg nader
onder oogen te zien. Sedertdien werden
ook de landbouwcentralen uitgenoodigd
aan het overleg te willen deelnemen,
welke uitnoodiging inmiddels is aan
vaard.
Uit het voorgaande moge blijken, dat
de reeds bestaande samenwerking tus
schen centrale organisaties op sociaal ge
bied eenerzijds werd verstevigd en
anderzijds uitgebreid, zulks met de
bedoeling naar Nedërlandschcn trant
een centraal contact te vormen, niet
slechts voor onderling overleg, doch ook
ten aanzien van de Nederlandsche en
Duitsche overheidsinstanties. Gebleken
is, dat de verkregen samenwerking zoo
wel door de Nederlandsche als door de
Duitsche overheid met waardeering is
begroet.
Het contact-adres voor de in het
overleg samenwerkende centralen bleef,
evenals tot dusver, berusten bij mr. B. C.
Slotemaker, algemeen-secretaris van het
Verbond van Nederlandsche Werkge
vers.
De aan bedoeld overleg deelnemende
centrale organisaties zijn dc volgende:
Werkgeverscent r'alen:
Verbond van Nederlandsche Werkge
vers, Centraal Overleg in Arbeidszaken
voor Werkgeversbonden, Algemeen Kath.
Werkgevcrsverceniging. ILK. Verbond
van Werkgeversvakvercenigingen. Ver
bond van Prot-Christ. werkgevers in Ne.
derland.
Arbeiderscent ralcn:
Nederlandsch erbond van Vakver-
eenigingen, ILK Werkliedenverbond in
Nederland. Christ. Nationaal Vadver-
bond jn Nederland. Nederlandsche Vak
centrale.
Middenstandscentralen:
Koninkl. Neder). Middenstandshond
Nederlandsche B K. Middenstandsbond.
Christ. Middenstandsbond in Nederland
Lan d hou wcenf ra 1 en
Koninkl. Nederl. Landbouw Comité.
Kath. Nederl. Boeren- cn Tuindersbond.
Christ. Boeren- en Tuindersbond in Ne
derland.
KERKRADE, 29 Juni. In den afgeloopen nacht hebben de Engel
sche vliegers hun lukrake bombardementen op Nederlandsch grond
gebied voortgezet. Dadelijk na het invallen van de duisternis ronkten
de Engelsche machines over de stad. Er werd spoedig luchtalarm ge
maakt en vele menschen begaven zich in de schuilplaatsen.
Om ongeveer twee uur wierpen de vliegtuigen een vijftal bommen
uit op de buurtschap Bleijerheide, tengevolge waarvan dertien men
schen werden gedood en verscheidene mijnwerkerswoningen werden
vernield.
Een voltreffer viel op een wo
ning van de mijnwerkersfamilie
Scholtes. De geheele familie, be
staande uit man, vrouw en vijf kin
deren. is om het leven gekomen.
De woning werd totaal verwoest.
In een huis, dat tegenover dat van
de familie S. is gelegen, werd een
kind van vier jaar, dat tusschen
twee andere kinderen in bed lag,
door een granaatscherf gedood.
De tweede bom kwam in een weiland
terecht zonder te ontploffen. Tweehon.
derd nieter verder viel een treffer op een
huis, dat werd bewoond door de mijn
werkersfamilies Schaefer en Fuchs. Do
beide echtparen, alsmede de baby van
de familie Fuchs werden gedood. In de
zelfde straat werd de kleuterschool van
de zusters Ursulincn geheel vernield.
Vlak bij de school sloeg een bom in den
grond en maakte een trechter van zes bij
vier meter.
Alle slachtoffers zijn naar het zieken
huis in Kerkrade overgebracht. Ter ver
pleging zijn daar nog opgenomen juf
frouw Westcndahl en haar kind. De toe
stand van de vrouw, die waarschijnlijk
een hersenschudding heeft opgeloopen, is
ernstig.
Een drietal geneesheeren was spoedig
aanwezig met eenige paters Francisca.
nen voor het. verleenen van genee-skundi*
gen en geestelijken bijstand aan de
slachtoffers, die gedeeltelijk onder de
puinhoopen waren bedolven.
De huizen in de buurtschap Bleijer
heide hebben belangrijke schade opge
loopen. Tot ver in den omtrek sprongen
de ruiten, tal van daken werden afge
rukt.
De bevolking van de gemeente Kerk
rade is diep onder den indruk van dezen
ramp. Er is geen sprake van militaire
doelen in deze gemeente, zoodat het ook
hier weer paniekzaaien onder de onschul
dige burgerbevolking betreft.
Verschillende autoriteiten waren spoe
dig ter plaatse, waarna men van gemeen
tewege is begonnen met het opruimen
van het puin.
ROME, 20 Juni (D.N.B.) Volgens
een Stefanibericht uit Genève wordt uit
Bordeaux gemeld, dat de vroegere Fran
sche premier Reynaud hij een autotocht
naar St. Maxime verongelukt is. De wa
gen sloeg over den kop en Reynaud
werd zoo ernstig aan het hoofd gewond,
dat zijn toestand eenigszins bedenkelijk
geacht wordt.
SPAANSCHE AANSPRAKEN
MADRID, 29 Juni (D.N.B.). Aan de
openbare gebouwen te Madrid is een
nieuw propagandablad aangeplakt, dat
onder het opschrift „Oproep aan het
volk" en met bijvoeging van foto's dc
Spaansche aanspraken op Oran. Gibral
tar en Bio Tinto uiteengezet. Dc bevol
king verdringt zich voor deze aanplak
biljetten.
BERLIJN, 29 Juni. (D. N. B.) De
Roemeensch-Russische regeling voor
Bessarabië en de Noordelijke Boekowina
wordt door de Duitsche pers in korten
commentaar behandeld. Het Roemenie
van gisteren, aldus de Berliner Bocrsen-
zeitung, heeft het licht zelf op de grens
kwestie doen schijnen door de Engel
sche garantie te aanvaarden.
Zijn weifelende politiek was niet ge
schikt om de regeling van problemen
als het Bessarabische te bevorderen.
Het heeft de gelegenheid tot een
rustige overeenkomst met den Russi
sche» buur verzuimd. Het Roemenie
van thans, waarin zich nieuwe con
structieve krachten doen gelden, en
waarin een realistische gedachtenwe-
reld hccrscht, heeft thans den weg van
een verstandige regeling gekozen, zij
het ook onder omstandigheden, die te
Boekarest smartelijk zullen worden ge
voeld.
De Deutsche Allgemeine Zeitung
schrijft, dat het binnentrekken der Rus
sen in Bessarabië een nederlaag betee-
kent voor de Engelsche politiek, die in
Zuid-Oost-Europa evenzeer schipbreuk
heeft geleden als in Noord- en West-
Europa. De Engelschen gedragen zich
thans niet anders dan hu dc andere
nederlagen, die zij reeds hebben moe
ten slikken. In een Reuterberieht wordt
met opluchting geconsla^erd, clat En
geland tegenover Roemfnië zijn bond
genootschap niet behoeft na te komen,
daar Roemenië een Russisch ultimatum
heeft ingewilligd. De volgorde is na
tuurlijk andersom. Daar Engeland zijn
bondgenootschap niet kan nakomen,
heefi Roemenie aan den Rtissischen
eisch toegegeven. De terugkeer van
Bessarabie tot Rusland is derhalve een
nieuw voorbeeld van de waardeloosheid
der garanties, die Engeland liet vorige
jaar zoo gul heeft rondgedeeld.
In dit speciale geval had Engeland
een waarborgplicht op zich genomen,
hoewel het moest weten, dat de Russi
sche regecring haar aanspraken op
Bessarabië niet had laten varen. De
regeling van de Bessarabischc kwestie
in Russischen geest sluit een hoofdstuk
.der liquidatie van den wereldoorlog af.
Dames- en Kinder confectie - Arnh.weg 26
Tel. 3977
