Gehavende Britsche oorlogs
schepen in Gibraltar
Diplomatieke bedrijvigheid
in Zuid-Oost-Europa
Zeer zware verliezen der
Britsche scheepvaart
De Duitsche hulp
aan
vluchtelingen
De neutraliteit
van Ierland
Roemenië breekt
met verleden
Resultaat van
oorlogsmarine
en luchtwapen
Britten eischen
uitlevering van
Mittelhauser's staf
chef gevlucht
DE LOTGEVALLEN
VAN DR. BORMS
De Italiaansche pers
wantrouwt Frankrijk
Op 8 Juli was een totaal tonrage van
3.283.000 ton vernietigd
Fransche vliegtuigen
Ie BLAD PAG. 3
AMERSFOORTSCH DAGBLAD
ZATERDAG 13 JULI 1940
Bh•,f*>.V»
De salonwagen, waarin het wapenstilstandsverdrag in h«t Bosch van Compiègne werd onderteekend, is
naar Berlijn overgebracht Het historisch voertuig onderweg op het station te Hamm
Vluchtelingen en bevolking in de Britsche vlootbasis
verzetten zich tegen de evacueerings-maatregelen
T~T j j men. De militairen moesten ingrijpen en
/iWPl*TT,ftP ll Tf*Tl 'lct Paleis afzetten. De menigte joelde en
C/A LC11 stiet verachtelijke kreten uit. Een clele-
1 Ik /T 11 catie burgers verscheen bij de autoritei-
(flOfll* Vl^lT*OKkO <en en verklaarde, dat de bevolking van
-i.TJ.ClrJ. V/JVJV\J Gibraltar er genoeg van had de onrnoge-
lijke levensomstandigheden, die haar
door Engeland opgelegd waren, te ver
dragen. Wanneer Groot Brittannië niet
de noodige middelen ter beschikking
heeft om de bevolking een eenigszins
normaal leven te verzekeren en de ver
dediging der zeevesting te voeren, moest
het zich uit Gibraltar terugtrekken. En
geland moest er zich van bewust zijn.
dat de gezinnen van Gibraltar na hun
zwerftochten door Marokko en hun ge
dwongen vervoer uit het protectoraat
niet in het minst voornemens was op
nieuw uit Gibraltar te vertrekken en
naar een Britsche kolonie te reizen.
De „Hood" en Ark Royaf
in droogdok te Gibraltar
Kaar uit Gibraltar gemeld wordt, zijn
het Engelsche slagschip ..Hood" en het
vliegtuigmocderschip „Ark Boyal" als
gevolg van de zware treffers, die zij in
het zeegevecht ten Zuiden van de Balca-
ren hebben opgeloopen. in het droogdok
te Gibraltar opgenomen. Ook de overi
ge eenheden, die aan het gevecht heb
ben deelgenomen, vertoonen deels spo
ren van zware treffers, zoodat de gc-
vechtswaarde der thans in Gibraltar
liggende eenheden sterk verminderd is.
TANGER, 13 Juli. (Stefani).
Bevestigd wordt, dat de Engelsche
oorlogsschepen „Repulse", „Re
venge", „Hood" en het vliegtuig
moederschip „Ark Royal*' in Gi
braltar zijn teruggekeerd. De
„Hood" en de ,Ark Royal" zijn bij
de Balearen door Italiaansche
bommen ernstig beschadigd. Tij
dens het binnenvaren zijn de ka
den door de politie ontruimd. De
dooden en gewonden werden tij
dens den nacht aan land gebracht.
Het getal der slachtoffers wordt
geheim gehouden.
Volgens berichten uit Gibraltar zijn de
Engelsehen bezig, de bij den slag in de
Middellandsche Zee beschadigde Brit
sche oorlogsschepen het beschermde deel
van de haven van Gibraltar binnen te
sleepen. Hieronder bevinden zich het
slagschip „Hood" en het vliegtuigmoe
derschip „Ark Royal", die beide door vol
treffers van het zwaarste kaliber zwaar
beschadigd zijn. In de haven was een
ontzaglijke menschenmenigte samenge
stroomd, die door militairen en politie
op een afstand moest worden gehouden
Het officieele orgaan van Gibraltar
heeft een bepaling gepubliceerd,
volgens welke alle vluchtelingen
slechts vier dagen in Gibraltar mo
gen blijven en. zich daarna aan de
bevelen van de evacueeringsautori-
teiten moeten onderwerpen. De
vluchtelingen zullen dan naar plaat
sen van het Engelsche koloniale rijk
worden gebracht. Deze bepaling
heeft onder de betrokkenen tot
nieuwe heftige protestbetoogingen
geleid.
De stedelijke afgevaardigde van de
Labour partij van Gibraltar. Baldoring
zou op zeer opgewonden wijze en met ge
balde vuist vanaf het balcon van het
raadhuis van Gibraltar de protesteeren
de menigte hebben toegesproken. De po
litie van Gibraltar moest in verschillen
de gevallen bij relletjes tusschonbeide
komen.
Slechte behandeling in
F ransch-Marokko
De geëvacueerde personen doen
alle gelijke verhalen over de slechte
behandeling, die zij in Fransch-
Marokko hebben ondergaan. In de
winkels werd hun iederen aankoop
van goederen geweigerd. Ilct weg
voeren uit de Fransche zóne volgde
binnen een dag. terwijl het evacuee-
ren van deze zelfde twaalfduizend
menschen uit Gibraltar verscheidene
weken heeft geduurd.
Dq vluchtelingen werden samenge
bracht in een transport van acht sche
Pen. Vele der teruggekeerde vluchtelin
gen proheeren op Spaansch gebied te ko.
men. Als gevolg van pasmoeilijkheden is
dit echter zeer moeilijk. De Fransche
consul van Gibraltar heeft de vesting
verlaten en is naar Fransch-Marokko
vertrokken. Tezamen met hem heeft ook
mevrouw Rothschild met dochters en
dienstpersoneel Gibraltar verlaten.
Het agentschap Stefani geeft nog bii
zonderheden over de botsingen tusschen
de uit Casablanca terneeekeerde vluch
telingen, resp. de bevolking van Gibral
tar aan den eenen kant en de Engelsche
Politie aan den anderen.
Volgens dit ncrenfsrhnn moesten de po
lifiemnnnen v- -"i vn"v pir»i"te d e
bei Gouveroet o i..iide bestor
TAL VAN ARRESTATIES
IN LITAUEN
KAUNAS, 13 Juli (D.N.B.). In den
afgeloopen nacht zijn in Kaunas en in
de provincie talrijke preventieve arresta
ties van politieke persoonlijkheden ver
richt. Onder de gearresteerden bevindt
zich ook een aantal voormalige minis
ters, hooge ambtenaren, officieren,
redacteuren, auteurs en partijleiders
van alle richtingen.
MAANDAG BEGINT DE DEMOCRA
TISCHE PARTIJDAG
IN CHICAGO
WASHINGTON, 13 Juli (D.N.B.) Te
Chicago begint Maandag de democrati
sche partijdag, waar rond 1100 gedele
geerden verwacht worden. De aanwij
zing van den democratischen candidaat
voor het presidentschap is tegen Don
derdag te verwachten.
STOCKHOLM, 13 Juli. (D.N.B.)
„Goeteborgs Handels- och Sjoefartstid-
ning" meldt uit Londen, dat de chef
van den staf van generaal Mittelhauser
uit Syrië naar Palestina is gevlucht.
Het betreft hier een Fransch kolonel,
die na het sluiten van den wapenstil
stand opdracht had gekregen, een plan
uit te werken voor het zenden van
Fransche manschapppn en Fransch
materiaal naar Palestina. De uitwerking
van dit plan werd ecliter verhinderd
door het besluit van Mittelhauser, het
bevel van de Fransche regeering op te
volgen en den oorlog voort te zetten. De
stafchef van generaal Mittelhauser is
daarop in een fort te Damascus gevan
gen gezet. Hij ontsnapte echter en ging
met eenige Fransche soldaten naar Pa
lestina.
BRUSSEL, 13 Juli (D.N.B.) - De be
kende Vlaamsche leider dr. Borms, die
weer in zijn woonplaats is teruggekeerd,
deelt in „Volk en Staat" mede, dat de
Franschen hem met vele lotgenooten
van Brussel in een dichtgespijkerden
veewagen, zonder verzorging en onder
de ergste hygiënische omstandigheden,
langs allerlei omwegen naar een kamp
nabij Orlóans hebben gesleept. Hij werd
uren achtereen met emmers water on
bezems aan het werk gehouden en ge
dwongen tot het ledigen van zinkputten
en latrines en daarenboven moest hij
zich voortdurend plagerijen en mishan
delingen, bajonetsteken en slagen met
geweerkolven laten welgevallen. Voor
al Waalsche officieren waren op den
voorgrond getrede/i bij het beschimpen
en plagen der Vlamingen. Na streng
arrest in de militaire gevangenis van
Orléans was dr. Borms met verscheide
ne andere Vlamingen overgebracht naar
het kamp St. Cyprien, waar reeds 1.500
Duitschers waren geïnterneerd.
VERDRAG TUSSCHEN MANDSJOEK-
WO EN SPANJE
HSINKING, 13 Juli (Domei). In een
communique der regeering van Mand-
^joekwo wordt aangekondigd, dat eer
lang een verdrag van vriendschap, han
del en scheepvaart zal gesloten worden
tusschen Mandsjoekwo en Spanje,
waarover beide landen onderhandeld
hebben. Een Spaansche economische
missie brengt op het oogenblik een be
zoek aan Hsinking.
Een half millioen behoeftigen
werd in Noord-West-Frank-
rijk door de nat.-soc.
Volkswelvaart verzorgd
RIJSSEL, 13 Juli. (D.N.B.) In
het c/.ichtbevolkte departement Pas
de Calais en in het departement
Nord, waren, naar de speciale cor
respondent van het D.N.B. schrijft,
met inbegrip van de vluchtelingen,
ongeveer 500.000 behoeftigen te ver
zorgen. Onmiddellijk na aankomst
van een groep der nationaal socia
listische Volkswelvaart werden de
aanwezige voorraden levensmidde
len in beslag genomen Maalderijen,
die hun bedrijf konden voortzetten,
conserven-, worst- en margarinefa-
brieken werden weer in orde ge
bracht en den landbouwers en
kleinhandelaren het hervatten van
hun werkzaamheden mogelijk ge
maakt. Kaas, suiker, rijst, peul
vruchten en voornamelijk meel,
werden in groote hoeveelheden
opgekocht.
Plet welvoorziene gebied rondom St.
timer en Calais, werd voor de levering
van broodgraan, aardappelen en groen
te ingeschakeld. Het centraal bureau
vnor de Volkswelvaart in Rijssel ver
zorgde de verd^eling van deze in veilig
heid gestelde levensmiddelen in de af
zonderlijke gebieden waar een nood
toestand heerschte. Haar eigen automo
bielpark werd. hierbij door de Duitsche
weermacht aange\uld. In alle grootere
plaatsjes werden door de Duitsche ver
pleegsters scholen of zalen in noodkam
pen veranderd, waarin de vluchtelingen
den nacht konden doorbrengen. Auto
mobilisten kregen benzine om de reis
naar het volgende karnp te kunnen
voortzetten.
De prestaties van de Volkswel
vaart blijken uit de volgende cij
fers: in de periode van 12 Juni tot
en met 4 Juli werden alleen door
een groep in Rijssel onder de twee
honderdduizend vluchtelingen en
250.000 behoeftigen in de omgeving,
twee millioen warme maaltijden,
800.000 brooden, 50.000 bussen melk,
20.000 kilogram kaas, 10.000 kilo-
ram vleesch en vleeschwaren en
75.000 kilogram andere levensmid
delen uitgereikt.
De bevolking van beide departemen
ten, waaronder zich, behalve Fran
schen, vele Belgen, Polen, Tsjechen,
Roemenen, Duitsche emigranten en
50.000 daar ondergebrachte Lotharin
gers be\onden, stond onder irnloed
van de jarenlange opruiende propa
ganda wantrouwend jegenover het werk
van de Duitsche welvaartsorganisaties.
Dit wantrouwen verdween echter spoe
dig, nadat de bevolking zich met ei~en
oogen kon overtuigen van de prestaties
der Duitsche hulpacties.
BERLIJN, 13 Juli (D.N.B.). Elke po
ging tot hervorming der betrekkingen
tusschen Engeland en Ierland kan. zoo
als de zaken thans staan, slechts de uit.
breiding van den oorlog beoogen. consta
teert de diplomatiek medewerker van
de Berliner Boerscnzeitung. Engeland's
belang ligt n.l. niet in een neutraal en
eensgezind Ierland maar in de strategi
sche en militaire aggressie ot dit eiland.
Slechts dit doel dient de van Engelsche
zijde uitgestrooide belachelijke verdacht
making, dat Duitschland de neutraliteit
van Ierland wil schenden of door een
„vijfde colonne" Ierland als oorlogsbasis
tegen Engeland wil klaarmaken.
Het belang van Duitschland hij de
handha\ing van de Iersche neutraliteit is
even groot als het belang van Engeland
bij de schending van deze neutraliteit.
De taal van deze nuchtere belangen is
zoo duidelijk, dat het onnoo/.el zou zijn
over de Engelsche veronderstellingen ook
slechts eon woord verder te verliezen.
Wat echter de „vijfde colonne" in Ier
land betreft, zoo is het den Ieren waar
schijnlijk niet ohbekend, dat do Engel
sche geheime dienst deze uit de gelede
ren der emigranten en verraders van de
zaak der Ieren tracht te organiseeren,
waarvan de Ieren in de geheele geschie
denis van hun vrijheidsoorlog de sporen
steeds weer ontdekt hebben. Naarmate
Engeland de Duitsche vergelding meer
ziet naderen, zal het de dreigementen en
verlokkingen tegenover Ierland doen toe.
nemen. De hardste vastberadenheid en
de scherpste aandacht worden daarom
van Ierland gevraagd om alle Engelsche
pogingen in haar begin te smoren.
MIJLAAN, 13 Juli D.N.B.). De Noord-
Italiaansche pers beschouwt de gebeurte
nissen in Frankrijk met sterk wantrou
wen. De bladen wijzen erop, dat de in
't nabuurland geensceneerde „koude" re
volutie door dezelfde partijmannen ge
leid wordt, wier oude politiek zoo jam
merlijk schipbreuk geleden heeft.
De Regime Fascista verklaart: „De ge
beurtenissen in Frankrijk zijn een nieuw
bewijs voor het Fransche gebrek aan be
grip tegenover de totalitaire politiek van
Duitschland en Italië. Men vergeet daar
heclemaal, dat deze beide staten uit een
revolutie zijn ontstaan, die uit de actieve
politiek alle oude mannen heeft verwij
derd. en dat de Duitsche en de Italiaan
sche revolutie twee werkelijke leiders.
Hitler en Mussolini, gevonden heeft. Het
is kinderlijk, de w ereld te willen wijsma
ken, dat binnen een paar ure., uit vijan
den van Italië en haters van Duitschland
fascisten gemaakt kunnen worden. De
Joodsche manoeuvre valt duidelijk te
ontmaskeren: redding van het prestige
der synagogen en der vrijmetselaarsloges
on de poging tot. bedrogpleging ten na-
deele van den overwinnaar".
ROEMENEN IN HONGARIJE WEGENS
WEGENS SPIONNAGE
VEROORDEELD
BOEDAPEST, 13 Juli (D.N.B.) De
Hongaarschc krijgsraad heeft wegens
spionnage vier Roemeensche onder
danen veroordeeld tot tuchthuisstraffen
van 4 tot 10 jaar, benevens uitzetting
uit het land. Veertien andere beklaag
den werden veroordeeld tot tuchthuis
straffen tot 15 jaar.
Duitschland in Parijs. Een sierlijk span, dat de verge-
lijkinq met elke moderne auto glansrijk kan doorslaan
BOEDAPEST. 13 Juli (D.N.B De
llongaarsche minister-president Tcleki
en de minister van buitenlandsclie za
ken, Csaky, hebben gisteren rapport
uitgebracht aan den ministerraad over
hun bezoek aan München. De commis
sies voor buitenlandsche zaken van
heide kamers zijn voor Dinsdag bijeen
geroepen. Op de agenda staat het uit
brengen van rapport over hetzelfde on
derwerp.
Graaf Teleki heeft ook in de club
der regeeringspartij verslag uitge
bracht over de bijeenkomst te Mün
chen. De bijeenkomst, zoo zeide hij,
is in het teeken van vertrouwen en
vriendschap verloopen. Teleki
spoorde aan tot rust en discipline
en vroeg om naleving van het be
ginsel, dat de regeering niet door
SPECIALE ZITTING VAN HET
ZUID-AFRIKAANSCHE PARLEMENT
PRETORIA, 13 Juli (Reuter). Het
Zuid-Afrikaansche parlement is voor een
speciale zitting bijeengeroepen om te
stemmen over een aanvullend crediet
voor defensiedoelelnden.
BERLIJN, 13 Juli (D.N.B.) De
curve van tot zinken gebrachte
vijandelijke en voor den vijand nut
tige handelsscheepsruimte loopt,
naar het D.N.B. van bevoegde zijde
wordt medegedeeld, steil omhoog.
De grens van drie millioen ton is
overschreden. Het totale resultaat
van den handelsoorlog uitsluitend
als gevolg van maatregelen der oor
logsmarine. is op 8 Juli met
3.283.000 brt1 millioen ton hooger
dan op 30 April. Het voornaamste
aandeel van dit groote succes komt
op rekening van het Duitsche duik
boot wapen.
Behalve rechtstreeksch militair optre
den tegen de Britsche vloot hebben de
Duitsche duikbooten sedert het begin
van den oorlog 1920.000 brt. handels-
scheepvaarttonnagc tot zinken gebracht.
Deze prestatie moet des te hooger wor
den aangeslagen, daar de Duitsche
duikbooten eerst slechts de eigen steun
punten ter beschikking stonden. Toen
in April het cijfer van tot zinken ge
brachte tonnage tijdelijk daalde, juich
ten de Engelschen te vroeg er over, dat
het Duitsche duikbootgevaar overwon
nen zou zijn.
Bekend zijn de operaties van de
Duitsche pantserschepen, die direct bij
het begin van den oorlog ten uitvopr
werden gelegd. Doch ook de Duitsche
lichte zeestrijd krach ten zijn behalve
voor andere militaire taken vanaf het
begin gebruikt voor den handelsoorlog.
Duitsche torpedojagers en torpedobooten
hebben tijdens koene tochten, dikwijls
hij stormachtig winterweer, steeds weer
den mijnendood in de wateren voor Ie
Britsche kust gebracht.
Soortgelijke operaties strekten zich
gedeeltelijk tot aan den Zuid-Atlanti-
schen oceaan uit. Talrijke koopvaardij
schepen zijn in het oorlogsgebied rond
om de Britsche eilanden het slachtoffer
geworden van Duitsche mijnen en zelfs
bij Kaapstad gingen koopvaardijschepen
door mijnen verloren.
Zii aan zij mot de oorlogsmarine heeft
het luchtwapen in den aanvalsoorlog
tegen Engeland gestreden. De eerste
luchtaanval op koopvaardijschepen
volgde op 17 December 1939. Sedertdien
zijn de successen van maand tot maand
gestegen. Evenals bii de oorlogsmarine
is ook bij het gebruik van het luchtwa
pen de uitbreiding van de Duitsche
kuststellingen naar het Noorden en het
Westen van beslissende beteekenis ge
weest.
Het schaarsch worden van vijandelijke
of voor den vijand nuttige soheepsruim-
te door de bedrijvigheid van het lucht
wapen is aan de hand van het door de
oorlogsmarine gepubliceerde totale re
sultaat uit te rekenen. Behalve door het
totale verlies van koopvaardijschepen,
dat door het optreden van het luchtwa
pen alleen 235 schepen bedraagt, is En
geland zwaar getroffen door de bescha
diging van een groot aantal andere
schepen.
Van foto en film zijn de beschadigin
gen bekend, die de Duitsche gevechts
vliegers bii hun bomaanvallen op vijan-
rielnke schepen hebben aangericht. Een
bom op een koopvaardijschip beteekent.
dat het betreffende schip, ook wanneer
het niet onmiddellijk tot zinken wordt
gebracht, voor weken en maanden niet
meer in aanmerking komt voor het
scheepvaartverkeer van en naar Enge
land.
liet aantal binnenkomende schepen,
dat noodig hersteld moet worden, is zoo
groot, dat de Engelsche dokken, die toch
al tot het uiterste in beslag zijn geno
men. in het geheel niet in staat zijn der
gelijke zware beschadigingen te herstel
len. In zeer veel gevallen zal het in het
geheel niet mogelijk zijn een koopvaar
dijschip. dat met veel moeite een wille
keurige Engelsche haven heeft bereikt,
weer bruikbaar te maken.
AMERIKAANSCHE ZAAKGELAS
TIGDE IN BERMJN
TERUGGEKEERD
BERLIJN, 13 Juli (D.N.BDe
zaakgelastigde der Vereenigde Sta
ten in Berlijn. Kirk, is hier terug
gekeerd en heeft zich belast met de
leiding der ambassade.
nieuwsgierige vragen verstooid
mag worden. Thans, zoo zeide hij,
staan wij niet meer alleen, thans
zijn wij deze zelftucht niet slechts
aan ons zelf schuldig, doch ook aan
onze groot© vrienden, die hun ver
trouwen in ons stellen.
Roemenie s uittreden
uit den Volkenbond
De Roemeensche minister van buiten
landsche zaken Manoilescu heeft den
vet tegenwoordiger te Boekarest \an
het D.N.B. ontvangen en hem een ver
klaring gegeven van de politiek der
Roemeensche regeering na het verla
ten van den Volkenbond. De minister
verklaarde:
„Onze bewijzen, dat wij werke
lijk de nieuwe politieke lijn volgm,
zullen uitsluitend uit daden be
staan. Het verlaten van den Vol
kenbond is een der eerste schreden
op dezen weg. Andere stappen zul
len volgen, want wij zullen breken
met het verleden. Wij wenschen na
drukkelijk onze politieke betrekkin
gen met het Groot-Duitscho Rijk te
verstevigen en tusschen het Duit
sche en het Roemeensche volk be
trekkingen eener vriendschapp. lij-
ke samenwerking aan te knoopen,
die onvergankelijk zullen zijn."
De Sovjet-Unie en de Balkan
De president der Sovjet-Unie, Kali
nin, heeft den Zuid-Slavischen gezant,
Gabnlowitsj, ontvangen. Hiermede zijn
de diplomatieke betrekkingen tus
schen de Sovjet-Unie en Zuid-Slavic
aangeknoopt.
Prinsregent Paul van Zuid-Sisvié
heeft gistermiddag in zijn zomerresi
dentie. het slot Brdo bij Krainburg in
Slovenië, den eersten gezant der Sov
jet-Unie. Plotnikow, ontvangen, die
zijn geloofsbrieven overhandigde. Hier
bij was ook minister-president Tswctko-
vvitsj tegenwoordig.
Minister-president Tswetkowitsj is
des avonds met een speciaal vliegtuig
uit de zomerresidentie Veldes (Bied)
te Belgrado teruggekeerd, waar hij ter
stond een langdurig onderhoud met «Ion
plaatsvervangenden premier dr. Mats-
jek had.
De nieuwe Bulgaarsche gezant
in Sovjet-Rusland, Ivan Stamenoff,
is per vliegtuig uit Sofia naar Mos
kou vertrokken. In diplomatieko
Bulgaarsche kringen neemt men
aan, dat zijn benoeming tot gezant
in Rusland onder de gegeven om-
stadigheden van groot belang is.
ROME, 13 Juli (D.N.B.) De Popoio
di Roma meldt via Athene, dat de
commandant van de Britsche strijd
krachten dio op Syrisch gebied in gar
nizoen liggen, van den opperbevelheb
ber van het Fransche Levantleeer heeft
gccischt, de 500 Fransche vliegtuigen
in Syrië naar Palestina over te bren
gen of ze te vernietigen. Zou de Fran
sche opperbevelhebber dezen eisch niet
inwilligen ,dan zouden de Britsche
luchtstrijdkrachten in denzelfden geest
handelen als de Britsche vloot tegen de
Fransche scheepseenhedcn voor Oran.
Generaal Mittelhauser heeft bet. Brit
sche ultimatum verworpen en alle noo
dige verdedigingsmaatregelen tegen den
dreigenden aanval genomen.
