Duitsche visie op de
Amerikaansche
bewapeningsplannen
Zware luchtgevechten
boven het Kanaal
Turkije wil
niemand
aanvallen'
Nederlandsche vluchtelingen te Lessac
3000 Chineezen
capituleeren
„Schuld der vroegere Noorsche
regeering is gebleken"
Maandag 15 Juli 1940 Uitgave: VALKHOFF Co. Bureau: Arnhemsche Poortwal 2a 39e Jaargang No. 13
Men hecht meer belang aan daden
dan aan verklaringen
„Cuba voor de
Cubanen"
Controle aan de Fransche bezettingsgrens
De meerderheid van het Duitse he lucht-
wapen is duidelijk gebleken
OVERSTROOMINGEN IN
TURKIJE
AMERSFÖORTSCH DAGBLAD
ABONNEMENTSPRIJS per 3 maanden voor Amersfoort 1.95; per maand 0.65; per
- week f 0.15
Binnenland franco per post per 3 maanden 2.85. Afzonderlijke nummers f 0.05
POSTREKENING 47910 TELEFOON INTERC. 4620
PRIJS DER AÜtftttlEUÜEN van reéck f LOS met inbegrip van een bewijsnummer,
elke regel meer f 0.25. Liefdadighcids-advertcntiën voor de
helft van den prijs. - Kleine Advertentiën „KEITJES" bij vooruitbetaling 15 regels
50 cent, elke regel meer 10 cent, driemaal plaatsen f 1.Bewijsnummer extra f 0.05
BERLIJN, 15 Juli (A.N.P.). De
..Dienst aus Deutschland" schrijft:
„De boodschap van den Amerikaan-
I schen president Roosevelt aan het con
gres, waarin deze zijn nieuwe bewape
ningsprogramma verdedigt, wordt te Ber
lijn beoordeeld op de wijze, welke thans
tegenover Amerikaansche uitlatingen ge
bruikelijk is geworden. De Duitsche pers
maakt uitsluitend melding van het voor-
I stel tot bewapening en wijdt in het ge
heel geen aandacht aan de motiveerin-
I gen. De bewapeningsplannen van de Ver-
eenigde Staten geven Duitschland geen
I aanleiding ziin standpunt te bepalen. Te
I Berlijn wordt opnieuw verwezen naar het
vroegere door Duitschland ingenomen
j standpunt. Elk land moet zelf over de
I eischen van zijn bewapening oordeelen
en andere mogendheden zijn niet be-
j voegd daartegenover een standpunt in
[te nemen. Niettemin wordt het element
van afwijzing, dat de verklaringen van
Roosevelt tegenover de autoritaire staten
I kenmerkt, geenszins over het hoofd ge-
I zien. Zijn opmerking over het gevaar
I van dreigende slavernij gaat inderdaad
luit boven het peil van begrijpelijke pro
paganda van binnenlandsch politiek ka-
Irakter. In Duitschland beschouwt men
[het echter als kenmerkend, dat zelfs de
[Amerikaansche pers er op wijst, dat Roo-
[sevelt elke nadere aanduiding van de
[gevaren, die het Amerikaansche vaste-
1 land zouden bedreigen, achterwege heeft
|gelaten.
Afgezien van het propagandisti
sche ligt de wezenlijke inhoud van de
verklaring van Roosevelt kennelijk in
de verzekering, door hem aan het
volk gegeven, dat zijn bewapening
slechts een defensief doel heeft en dat
hij niet het voornemen heeft Ameri
kaansche staatsburgers voor het
deelnemen aan den oorlog, naar
Europa te zenden.
Zooals te begrijpen is wordt te Berlijn
|de vraag gesteld in hoeverre deze begin-
Iselen van 'bewapening en verdediging
■voortvloeien uit de stelling „Amerika
■voor de Amerikanen" en omgekeerd:
■„Europa voor de Europeanen". Toen Roo-
Jeevelt in October 1937 door zijn bekende,
■zoogenaamde „quarantainerede" een be
gin maakte met zijn campagne tegen de
autoritaire staten, verdedigde hij al
dus de Deutsche Allgemeine Zeitung
het Beginsel van een actief Amerikaansch
[recht op interventie, ook in andere we-
jrelddeelen. Door zijn perschef Early heeft
hij thans uitdrukkelijk laten verklaren,
dat het Amerika verre ligt zich te men-
£en in eenig territoriaal probleem in
Europa of Azië, doch dat. Amerika inte
gendeel de toepassing van de Monroeleer
[voor elk dezer werelddeelen zou begroe
tten. Zooals voor de hand ligt heeft deze
[ontwikkeling van 1937 tot nu toe in
Duitschland groote opmerkzaamheid ge-
konden. Toch wordt niet over het hoofd
gezien, dat de heer Roosevelt in zijn bood
schap aan het congres deze stelling van
fijn perschef niet heeft herhaald.
Wat de houding van Duitschland
betreft mag men daarom wel het ver
moeden uitspreken, dat men te Ber
lijn aan verklaringen minder betee-
kenis hecht dan aan daden.
Langere opleiding der
miliiie
Het D.N.B. meldt verder uit Washing
ton: President Roosevelt heeft Zaterdag
nededeeling gedaan van een plan, waar-
lij hij 50.000 man militie wil oproepen
[oor een langere opleiding. Dit zou een
lergrooting der legersterkte, die thans in
Ingeveer 7 a 8 divisies en met Kerstmis
■n 9 divisies van het geregelde leger voor
liet, met vier divisies beteekenen. Deze
Fier divisies bestaan uit militie, die tot
Dusver slechts eenmaal per week een
uur opleiding genoot, en dus een betere
ppleiding noodig heeft.
De productie van
vliegtuigmotoren
William Knudsen, de gevolmachtigde
loor de coördinatie der industrie, en de
■resident van de Packard-aulofabrieken
Jhlman, hebben Zaterdag verklaart, dat
lij een overeenkomst gesloten hebben,
jvaarbij Packard 3.000 Rolls Rovce vlieg-
■uigmotoren voor de Vereenigde Staten
In 6.000 voor Engeland zal maken. De vo
rige week reeds heeft Gilman verklaard,
lat de Packard fabrieken voorbereidin
gen treffen, om in ongeveer tien maan-
■en met de productie te kunnen begin
gen. De kosten voor uitvoering van de
lpdrachl met inbegrip van de benoodig-
le nieuwe fabrieksruimten werden op
|o0 millioen dollar geraamd.
NEW YORK, 15 Juli (D.N.B.). Op
Cuba worden vandaag presidentsver
kiezingen gehouden. In het middel
punt staat de vraag of aan de Ver
eenigde Staten moet worden veroor
loofd op Cuba, als strategisch belang
rijk punt voor de verdediging van het
Panamakanaal, versterkingen aan te
leggen. Terwijl kol. Batista, die als can-
didaat van zeven partijen waarschijn
lijk de meerderheid der stemmen ach
ter zich heeft, pleit voor samenwerking
met de Ver. Staten, luidt het parool
van zijn voornaamsten tegenstander,
Ramon Grau, „Cuba voor de Cubanen".
Toevoerwegen naar Fransch-
Indo-China zijn thans
afgesneden
TOKIO, 15 Juli. (D.N.B.). De
militaire bevelhebbers in de di:
tricten Hopeh, Sjansi en Honan
hebben, naar Domei meldt, met
3.000 man gecapituleerd.
De Chineesche luitenant-gene
raal Loe heeft volgens dit bericht
den eed van trouw aan de regee
ring Wang Tsjing Wei afgelegd en
beloofd zijn leger te zullen reor-
ganiseeren.
Verder meldt het D.N.B., dat
Japansche troepen den lOen Juli
Peikwang bezet hebben, een
grensstad op 20 km ten N.W.Z.
van Fengsjang. Door de bezetting
van Peikwang zijn de toevoerwe
gen door Fransch Indo-China
thans volkomen afgesneden.
Duitsche posten houden controle op het verkeer tusschen het bezette en het niet
bezette deel van Frankrijk- Naar huis terugkeerende Fransche soldaten en bur
gers toonen hun passen.
BERLIJN, 15 Juli D.N.B.)Bij
de aanvallen van Duitscihe ge
vechtsvliegtuigen op Britsche sche
pen in het kanaal, die in het leger
bed cht van Zondag worden ver
meld, is het, naar van bevoegde zij
de nog wordt medegedeeld,, tot zeer
zware luchtgevechten gekomen,
waarbij de Duitsche superioriteit
aan personeel en materiaal duide
lijk aan den dag is getreden.
Niettegenstaande de naar getal
zeer groote overmacht van den
vijand, gelukte het aan Duitsche
jachtvliegtuigen in drie verschil
lende gevechtshandelingen in to
taal tien vijandelijke toestellen
neer te schieten, terwijl van de
optredende Duitsche toestellen er
slechts ccn verloren ging.
In het voornaamste gevecht stootten
negentien Duitsche jaehttoestellen van
het type „B.F. 109" op veertien vijande
lijke vliegtuigen van het type „Hurrica
ne". Den Duitschen jaehttoestellen ge
lukte het hierbij zes Hurricane-toestel-
len te vernietigen.
Tijdens een tweede gevecht ontmoet
ten tien Duitsche jagers, wederom van
het. type „BF 109", achttien Spitfire-
vliegtuigen, waarvan er twee verloren
ging. In een derde-gevecht op een ande
re plaats werden wederom twee Spitfi-
re-vliegtuigen neergeschoten.
Van bijzondere beteekenis is (hierbij
d«e omstandigheid, dat het hier gaat om
luchtgevechten tusschen constructies,
die voor hetzelfde doel gebouwd zijn.
Ook de Engelsche constructeurs waren
er dus op bedacht Ihun toestellen zoo
snel mogelijk te maken en zoo zwaar
mogelijk te bewapenen. Het Duitsche
ontwerp heeft echter tegenover de bei
de, door den vijand gebruikte typen,
niettegenstaande een groote minder
heid naar getal, in de hand van uitste
kend geschoolde piloten zijn superieure
kwaliteit opnieuw kunnen bewijzen.
FRANKRIJK'S NATIONALE
FEESTDAG
GENEVE, 15 Juli. (D.N.B.). De
Fransche nationale feestdag, welke als
een dag van rouw werd beschouwd, is
Zondag in Vichy begonnen met een
godsdienstoefening, waaraan maar
schalk Pétain de leden der regeering
en het diplomatieke corps deelnamen.
Daarna legde maarschalk Pétain op het
gedenkteeken van den onbekenden sol
daat een krans. Hierop werd een défilé
voor den maarschalk gehouden.
BOVENSTE FOTO: Etenstijd bij de Ne
derlandsche vluchtelingen, die op het
Chateau de Partoucie te Lessac liefde
rijk waren opgenomen.
ONDERSTE FOTO: 's Morgens om 7
uur maken de vluchtelingen toilet in de
open lucht.
verklaart de Minister
president
ANKARA. 15 Juli (D.N.B.). De mi-
nister-president heeft in de nationale
vergadering betoogd, dat het Turksche
volk onwrikbaar vereenigd om zijn lei
der Inonoe staat. De regeering vervolgt
met groote voorzichtigheid haar weg en
zou slechts met instemming van het
huis van de politieke lijn afwijken. Een
buitenlandsch nieuwsbureau heeft zoo
juist tal van documenten gepubliceerd,
waaronder zich ook enkele bevonden die
Turkije betreffen. De verspreiding van
deze documenten kan in geen enkel op
zicht het Turksche volk en zijn regee
ring verontrusten. Turkije is zijn vriend
schappen getrouw en is besloten zijn on
afhankelijkheid en vrijheid te verdedi
gen. Turkije wil niemand aanvallen. Het
wil slechts het vaderland beschermen
en de veiligheid des lands waarborgen.
Ondanks den onzekeren toestand ter we
reld, vervolgde de minister-president,
ziet het er naar uit, alsof Turkije niet
bij een dreigend gevaar betrokken
wordt. De regeering blijft er naar stre
ven haar goede betrekkingen tot alle
landen en vooral tot de buurstaten te
handhaven. Het eenige antwoord, dat
het Turksche volk op elke poging om
de onafhankelijkheid en onschendbaar
heid van Turkije en zijn rechtsgebied te
schenden zal geven, zal daarin bestaan,
naar de wapens te grijpen en het vader
land tot het uiterste te verdedigen. Ik
herhaal, zoo besloot de minister-presi
dent, dat Turkije in het geheel niet van
meening is, dat de vrede in het Nabije
Oosten verstoord moet worden en zeg
nogmaals, dat alle pogingen er op ge
richt zijn deze eventualiteit te vermij
den.
ISTANBOEL, 15 Juli. (Stefani).
- Door geweldig zware regens is
het plaatsje Giukurkovu over
stroomd. Twintig huizen stortten
in, tien personen werden gedood,
achttien gewond.
COMMENTAAR OP DE VERKLARING VAN HAMBRO
AARDBEVING IN JAPAN
TOKIO, 15 Juli (Domei). In den af-
geloopen nacht om 0 uur 31 is in het ge
bied van Tokio en een deel van Noord-
Oost Japan een vrij krachtige aardbe
ving gevoeld. Er zijn echter geen be
richten ontvangen over materieele scha
de. Het meteorologische observatorium
verklaart, dat de aardbeving geen ver
band houdt met de explosie op Miyake.
BERLIJN, 15 Juli (D.N.B.) De
Boereen-zeitung noemt de uitlatin
gen van den vroegeren voorzitter
van het Storting, Hambro, een be
vestiging van de oorlogsschuld der
vroegere Noorsche regeering.
Het blad wijst er op, dat reeds het
vierde Duitsche Witboek met zijn docu
menten het bewijs heeft geleverd, dat
de vroegere Noorsche regeering zich heeft
geleend voor de Engelsche plannen tot
uitbreiding van den oorlog en haar be
reidwilligheid heeft te kennen gegeven,
niet alleen een Engelsche landingspo
ging te dulden, doch deze ook positief te
ondersteunen. Hambro heeft, naar het
blad verder schrijft, bij zijn aankomst
in New York o.a. gezegd, dat de Noor
sche kustwachten in den nacht van 8
op 9 April niet hebben kunnen nagaan
of de op vele plaatsen tegelijkertijd ver
schenen schepen van Fransch. Britsche
of Duitsche nationaliteit waren. Ham
bro, zoo merkt het blad hierbij op, ont
hult dus voor de geheele wereld het
verraad van zijn eigen kringen. Dit is
een pijnlijke vergissing, waardoor dc
geheele Noorsche ministerkliek en de
daarbij behoorende koning den grond
onder de voeten wordt weggehaald.
Hambro bevestigt, dat men den Engel-
schen heeft verwacht. Hij bevestigt, dat
niet op de Geallieerde strijdkrachten,
doch alleen met dezen tezamen op de
Duitsche schepen geschoten moest wor
den. Men zal mogen aannemen, zoo
schrijft het blad tenslotte, dat deze ont
hullingen van den voormaligen voor
zitter van het Storting de levendige
wensch van de Noren zullen versier
ken thans eindelijk uit het halfduister
te geraken en een scheidingsteeken te
plaatsen tusschen al diegenen, die met
de Noorsche neutraliteit ook het Noor
sche volk hebben verraden.
FRANSCHE REGEERINGSSTUKKEN
NAAR VICHY
GENèVE. 15 Juli. (D.N.B.). De Petit
Dauphinois meldt uit Vichy, dat al het
materiaal en de archieven van het mi
nisterie van oorlogen van den generalen
staf van Clermont-Ferrand, waar zij tot
dusver werden bewaard, met vracht
auto's naar Vichy ziin overgebracht.
Naar de „Petit Dauphinois" verder
meldt zal het Fransche hof van cassatie
zijn voorloopig domicilie opslaan in het
gerechtsgebouw van Lyon.
VERKIEZINGSRELLETJES OP CUBA
HAVANNA, 15 Juli (Stefani). Bij
de presidentsverkiezingen heeft kolonel
Batista een groote stemmenmeerderheid
verworven. Er hebben zich heftige wan
ordelijkheden voorgedaan, waarbij ver
scheidene dooden en gewonden vielen.
DE VERDUISTERING
Zonsondergang 21.57.
Zonsopgang 5.34 uur.
(Zooals men weel ts iedereen ver-
olicht tusschen zonsondergang en
zonsopkomst te verduisteren.)
