Nieuwe verliezen voor
Engelsche scheepvaart
ITALIË VERSPERT DEN
WEG NAAR HET
HET N.V.V. ONDER EEN
BEWINDVOERDER
DE EEMLANDEJR
Engeland is in oorlog met
het heele vasteland
„CENTRALE SCHAAKBORD"
De verhoudingen
in de Middel-
landsche zee
Het bestuur op
non-actief
Kabinet Yonai
afgetreden
De positie van
Egypte
abonnementsprijs per 3 maanden voor Amersfoort 1.95; per maand 0.65; per
prijs der advertentien van 1—4 regels f 1.05 met inbegrip van een bewijsnummer,
Dinsdag 16 Juli 1940
Uitgave: VALKH0FF Co.
Bureau: Arnhemsche Poortwal 2a
39e Jaargang No. 14
FRANSCHE TROEPEN
NAAR HUIS
Dit nummer bestaat
uit 2 bladen
De Rijkscommissaris benoemt den heer
H. J. Woudenberg
DE BULGAARSCHE
POLITIEK
ITALIAANSCHE
PERSSTEMMEN
CRISISKABINET IN
DENEMARKEN
Het Duitsche legerbericht
Duitsch-Roemeensche
samenwerking
AMERSFOORTSCH DAGBLAD
o. week f 0.15
Binnenland Iranco per post per 3 maanden 2.85. Afzonderlijke nummers f 0.05
POSTREKENING 47910 TELEFOON INTERC. 4620
elke regel meer f 0.25. Liefdadigbcids-advertentiën voor de
helft van den prijs. - Kleine Advertentiën „KEITJES" bij vooruitbetaling 15 regels
50 cent, elke regel meer 10 cent, driemaal plaatsen f 1.Bewijsnummer extra f 0.05
ROME, 16 Juli (Stefani). De diplo
matieke medewerker van het agent
schap Stefani synthetiseert als volgt
de meeningen, die hij in bevoegde krin
gen heeft vernomen met betrekking tot
de jongste ylootoperaties in de Mid
dellandsche Zee:
1. De .Britsche Westelijke en
Oostelijke vlootstrijdkrachten,
die, gezamenlijk opereeren, tracht
ten de Italiaansche kusten te na
deren, doch werden gedwongen,
zich naar de bases van Gibraltar
en Alexandrië terug te trekken.
De legende van het vermeende over
wicht van de Britsche vloot in de
Middellandsche Zee heeft daarmede
afgedaan. Het resultaat van de ge
vechten heeft aangetoond, dat Italië,
dank zij zijn sterke zeestrijdkrachten
en dank zij de superioriteit van zijn
luchtmacht, gesteund door geweldige
strategische posities, volkomen in
staat is, den weg op het centrale
schaakbord van de Middellandsche
Zee te versperren.
2. Om de bases van Gibraltar
en in den Levant te verdedigen, is
Engeland verplicht zijn strijd
krachten in de Middellandsche
Zee in twee groepen verdeeld te
houden.
Italië daarentegen, dat de controle
over de straat van Sicilië en de straat
van Messina heeft, is steeds in staat,
de verbinding tusschen zijn zeestrijd
krachten, zoowel die in het Oosten
als die in het Westen tot stand te
brengen.
3. De Italiaansche luchteska
ders van Sicilië en van Lybië,
versterkt door die van Sardinië en
Apulië, beletten de Britsche vloot,
zich van Malta als steunpunt te
bedienen.
Malta is nog slechts een vestiging
van geringe waarde, die reeds groo-
tendeels ontruimd is.
4. Het Oostelijke Britsche vlootes-
kader is tijdens de terugreis naar
Alexandric verscheidene malen doel
treffend gebombardeerd door Itali
aansche luchteskaders, die in Sicilië,
Apulië, Libyë en de Dodekanesos wa
ren opgestegen.
5. Het Britsche eskader in het
Westelijk deel van de Middellandsche
Zee is tijdens de terugreis naar Gibral
tar eveneens ernstig getroffen. De
Hood, het machtigste schip van Enge
land, was gedwongen zijn vaart van 31
knoopen tot slechts 8 knoopen te ver
minderen, hetgeen den ernst van de
opgeloopen schade' bewijst. Deze scha
de is overigens nauwkeurig op foto's
vastgelegd.
6. De Britsche vlooteskaders in het
Westelijk en het Oostelijk deel van de
Middellandsche Zee kunnen in ver
band met de groote afstanden het
centrale schaakbord niet bereiken zon
der onmiddellijk door dc Italiaansche
schepen en vliegtuigen te worden op
gemerkt. Elke kans op verrassing is
uitgesloten. Voorts beschikt Engeland
in de Middellandsche Zee niet over
werven voor s^heepsreparaties.
Concludeeren* kan gezegd worden,
dat de eerste operaties, die op dé
meest energieke wijze door de Italiaan
sche vloot- en luchtstrijdkrachten ten
uitvoer zijn gelegd, duidelijk hebben
aangetoond, dat er in de Middelland
sche Zee geen Britsch overwicht meer
bestaat en dat de Britsche vloot nipt
meer ongestraft haar bases te Gibral
tar en Alexandrië kan verlaten om
het centrale strijdtooneel te naderen.
BRITSCHE ANGST VOOR
PARACHUTISTEN
STOCKHOLM, 16 Juni (D.N.B.). De
vicaris van Witcham, Gibbon, geeft vol
gens de „Star" in het kerkelijk gemeen
teblad aanwijzingen voor den strijd te
gen valschermjagers.
Wie geen pistool heeft, schrijft hij,
moet het eerst hei beste voorwerp ge
bruiken Tk bijvoorbeeld zet iederen
a\onrl een mestvork in de gang klaar.
Alleen de aanwezigheid hiervan geeft
mij moed Wanneer dc nazi's komen,
telefoneer ik eerst de politie, dan neem
ik zoo mogelijk mijn mestvork en
steek deze diep in iets, dat geen aarde
is.
Een overzicht van het strijd
tooneel in de Middellandsche
Zee
Gedeeltelijke demobilisatie
in Fransch Noord-Afrika
TANGER, 16 Juli (D.N.B.) Uit
Rabat wordt gemeld, dat de opperbe
velhebber van de Fransche strijdkrach
ten in Noord-Afrika instructies heeft
gegeven tot gedeeltelijke demobilisatie
in Tunis, Algiers, Oran en Marokko. De
manschappen, die uit Frankrijk afkom
stig zijn en bij de koloniale troepen
waren ingedeeld, zullen gedemobili
seerd en naar het vaderland terugge
zonden worden zoodra er transport
mogelijkheden zijn. Op het oogenblik is
er geen enkele, mogelijkheid van trans
port.
's-GRAVENHAGE, 16 Juli. De
Rijkscommissaris voor het bezette Ne-
derlandsche gebied heeft een reeks \an
maatregelen uitgevaardigd, welke de
organisatie en de leiding van de Ne-
derlandsche vakverbonden betreffen.
De vakverbonden zijn in Nederland
op toonaangevende wijze bij de ontwik
keling van het sociale leven betrok
ken, het terrein van hun werkzaam
heden raakt onmiddellijk en op vèr
strekkende wijze de levensverhoudin
gen van eiken arbeider afzonderlijk.
Dat geldt voor alles voor de bepaling
van de loon- en arbeidsvoorwaarden,
voor de werkloosheidsverzekering als
mede verschillende gebieden van de
sociale verzekeringen.
De arbeid op sociaal gebied ligt den
Rijkscommissaris zooals zijn maat
regelen op het gebied der werkverrui
ming, van den wederopbouw en van de
werkloosheidsbestrijding bewijzen
bijzonder na aan het hart. De voortzet
ting van dezen arbeid in het belang
van den Nederlandschen arbeider ver
onderstelt een samenwerking in onder
ling begrijpen tusschen deH^Rijkscora-
missaris en de op sociaal gebied werk
zame Nederlandsche instanties.
De naar ledental grootste vakorgani
satie in Nederland, het Nederlandsche
Verbond van Yakvereenigingen te Am
sterdam, biedt in haar top geen waar
borg voor een samenwerking op dezen
grondslag.
De leiding van dit verbond gaat bij
haar werkzaamheid van beginselen uit,
die met de jarenlang gehuldigde poli
tieke, op klassenstrijd gerichte, doelstel
ling van het verbond en met zijn tot
het begin van den oorlog onderhouden
nauwe verbinding met het internatio
nale marxieme overeenstemmen. Deze
algemeene houding, die met de natio-
naal-socialistische opvattingen niet in
overeenstemming te brengen is, sluit
een positieve samenwerking met de be
trokken instanties van den' Rijkscom
missaris» uit.
De Rijkscommissaris heeft daarom
met ingang van heden aan het bestuur
van het Nederlandse Verbond van
Vakverenigingen iedere verdere werk
zaamheid verboden en in zijn plaats
een nieuw hestuur in den vorm van een
bewindvoerder aangesteld. Tot bewind
voerder is benoemd de heer H. J. Wou
denberg te Amsterdam.
Het nieuwe bestuur heeft het recht
alle maatregelen te treffen, welke op
organisatorisch, personeel of financieel
gebied bij bet N.V.V. of zijn aangeslo
ten vak\ereenigingen in het belang
der leden in het liplang van de waar-
horging van hun rechten noodzakelijk
zijn Het bestuur door den bewindvoer
der heeft heden zijn arbeid aangevan
gen.
Het doel van deze maatregelen
bestaat niet daarin, de rechten en
aanspraken, die de Nederlandsche
arbeider tegenover de vakorgani
saties heeft verworvenen waar
voor hij jaren lang zijn bijdragen
heeft gestort, prijs te geven of
de sociale voorzieningen der
vakorganisaties af te breken.
Deze moeten, zooals de rijks
commissaris uitdrukkelijk heeft
bevolen, in vollen omvang be
houden en bovendien zooveel
mogelijk uitgebreid of verbeterd
worden, op dezen grond is ook
afgezien van een opheffing van de
socialistische organisaties.
„Een vesting van den vrede",
zegt de Bulgaarsche minister
van oorlog
MOSKOU, 16 Juli (D.N.B.)Minis
terpresident en minister van buiten
landsche zaken Molotow, heeft den nieu"
wen Bulgaarschen gezant, Stamenoff
ontvangen.
Uit Sofia meldt het D.N.B., De minis
ter van oorlog, generaal Daskalo, heeft
in een rede ter gelegenheid van de ope
ning van een munitiefabriek bij Sopot
(midden-Bulgarije) verklaard, dat Bul-
garne een vesting van den vrede op den
Balkan is. Bulgarije voelt zich kalm en
zeker, aldus generaal Daskaloff. Dank
zij dit feit, kan het een politiek voeren,
die in overeenstemming is met den
wensch van het volk. doch meer dan
ooit is thans geduld en zwijgzaamheid
noodzakelijkheid.
PRODUCTIE-MOEILIJKHEDEN IN
ENGELAND
STOCKHOLM, 16 Juli (D.N.B.).
Goeteborgs Morgenpost spreekt in een
bericht uit Londen van moeilijkheden
bij de Engelsche oorlogsproductie. Er
wordt weer gestaakt en in eenige tak
ken van industrie heeft men een aan
zienlijke daling der productie opge
merkt. Op verscheidene plaatsen zijn
daden van sabotage gepleegd.
MIJNGASONTPLOFFING
NEW YORK, 15 Juli (D.N.B Ten
gevolg? van een mijngasontploffing zijn
in een kolenmijn te Sonman (Pennsyl
vania) 50 mijnwerkers op 2.000 meter
onder den grond opgesloten. Over het
lot der mijnwerkers is nog niets bekend.
TOKIO, 16 Juli. (D.N.B.).
Het kabinet Yonai is afgetreden.
De minister van oorlog, Hata,
heeft vandaag volgens Domei den
minister-president, Yonai, kort
voor zijn aftreden opgezocht en
hem mededeeling gedaan van het
leger ten aanzien van de ontwor
pen nieuwe politieke structuur van
Japan.
Het hangt van de Egyptenaren
zelf af, of ze in den oorlog
worden betrokken
BERLIJN, 16 JULI (D.N.B.) Onder
het opschrift „Italië, Engeland n Egyp
te" schrijft de Berliner Boersen Zeitung
o.m. het volgende:
Lord Halifax spreekt bewust onwaar
heid, wanneer hij beweert, dat de Egyp
tenaren zelf een wijziging van regeering
hebben gewenscht „om het verorag
van bondgenootschap met Engeland
nog trouwer en actiever te kunnen na
komen". Het Egyptische volk leeft daar
toe, tezamen met zijn vorst, aes ie min
der aanleiding, daar de Bnische over-
heerscher hun nu nog de deemoediging
oplegt eener ontwapening van het Egyp
tische leger, opdat de Brit met un duur
betaalde wapens op Egyptischen grond
zijn aan het land vreemden oorlog zal
kunnen voeren.
Op andere plaatsen in le wereld
dringt Engeland den volkeren zijn va-
penen als het ware op, om ze voer zich
zelf te laten vechten. Wanneer het den
Egyptenaren in hun eigen vaderland de
wapens ontneemt, kan daaruit nauwe-
lijks de conclusie getrokken woidcn, dal
er bijzonder hartelijke en vertrouwelijke
betrekkingen bestaan. Voor Italië moet
het misbruiken van Egypte als vesiing
voor een uitval van Engeland natuumjk
het gebruik van gepaste mihtaiie maat
regelen met zich medebrengen, waarvan
het. overeenkomstig de plechtige verkla
ring van den duce bij het toetreden van
Italië tot den oorlog, gaarne afstand /„ou
hebben gedaan. Het heeft daaitoe het
volste recht. Die verklaring -as intus-
schen vastgeknoopt ahn de vooi vaaule
dat het van de betrokken landen zelf af
hangt, of de wensch van Italië om hpn
niet in dpz«m oorlog te betrekken in ver
vulling zal gaan.
Wannper de F.ngelschen nu bij monde
van Halifax zich er op beroemt, m, lai zij
in Cairo een regeering hebben g<*kreg"n
die bereidwilliger dan de vorige is om
F.gypte ter beschikking te steil un \an
den Britschen indringer tegen ItaMë, dai
kan alleen Egypte zelf bewijzen, da
zulks niet het geval is.
ROME, 16 Juli (Stefani) De „Popo
io di Roma" publiceert een hoofdartikel
onder den titel „De vijand van Europa",
waarin het blad o.m. schrijft, dat men
op dit voor Groot Brittannie zeercritieke
oogenblik constateeren kan. dat de re
geering van Churchill haar verbeten be
sluiten om te strijden afwisselt met roe
rende beroepen op het Amerikaansche
medelijden. Deze met zichzelf in tegen
spraak zijnde houding is reeds een
symptoom en een bekentenis van zwak
te. Dit wordt bewezen door de verkla
ringen der regeeringspèrsonen en door
de maatregelen, die deze mannen ne
men. De minister van marine, Alexander
sprak gisteren wederom over de nood
zakelijkheid van een verplaatsing der
regeering uit Londen naar Canada. Naar
Canada hebben honderdduizenden Brit
sche staatsburgers, onder wie de be
kendste, zich begeven en zelfs de regee
ring probeert de kinderen van het land
naar Canada te zenden.
De „Messagero" schrijft, dat een re-
gepring, die dergelijke hypothesen op
stelt en dusdanige maatregelen neemt,
er stellig moeilijk in zal slagen het land
te overtuigen van een overwinning, die
moet komen. Het meest overtuigende be
wijs voor deze zwakheid is echter gele
verd door de laatste radioredevoering
van Churchil. waarin de Engelsche pre
mier den wil uitsprak om Londen huis
voor huis te verdedigen, zelfs wanneer
de groote Britsche hoofdstad tot een
slagveld zou moeten worden en in de
asch zou worden gelegd. De waarheid is,
dat Engeland beweert, de wereld te red
den, en niet ziet, dat. het talrijke landen
in Europa door zijn nietbe9taande be
scherming in het verderf heeft gestort.
Nu is Engeland aangekomen op het
punt, dat het zich zelf niet eens meer
kan redden.
Naar den schijn, zoo verklaart de „Po-
polo di Roma" „is groot Brittannie in
oorlog met de spilmogendheden. Mor
gen echter zal dc geschiedenis vaststel
len, dat groot Brittannie thans in oorlog
is met. het gehele Euroeesrhe vasteland,
waarvan Italië en Duitschland dc stem
en de kracht uitmaken.
KOPENHAGEN, 16 Juli. (D.N.B.).
Naar verluidt is binnen het kader
van de Deensche regeering een zgn.
crisiekabinet gevormd. Hierin heb
ben zitting de ministers van builen-
landsche zaken, binnenlandsche za
ken, financiën, handel, landbouw,
arbeid en onderwys.
DE WERKLOOSHEID IN BELGIE
BRUSSEL, 16 Juli (D.N.B.). Naar
schatting bedroeg het aantal werkloo-
zen in België kort geleden nog ongeveer
480.000. De .verdeeling over de provin
ciën was zeer ongelijk. Zoo heeft de
provincie Antwerpen verreweg het
hoogste aantal met 100.000 werkloozen,
terwijl de provincie Namen er slechts
5000 heeft. Van deze werkloozen konden
er ongeveer 40.000 tewerkgesteld wor
den bij den herbouw van Antwerpen,
Brussel, Luik, Doornik en andere ste
den. Ongeveer 4000 hebben zich tot dus
verre aangemeld voor werk in Duitscln
land.
Het opleidingsinstituut voor sportleider bij den Opbouw dienst, waarvoor vele
officieren en onderofficieren in aanmerking kwamen, is Maandag door majoor
J. N. Brcunese op het sportveld aan de Sportlaan te Den Haag geïnstalleerd.
Majoor Breunese inspecteert het sportleiderscorps. Links achter hem (in bur
ger) kapitein Paters, chef van den propagandadiensi.
BERLIJN, 16 Juli. (D.N.B.). Het op
perbevel der weermacht maakt bekend:
Een duikboot melcjt, dat zij 6cheeps-
ruimte der vijandelijke koopvaardij met
een inhoud van 23,600 bruto registerton
tot zinken heeft gebracht. Een tweede
duikboot heeft een vijandelijke lankboot
van 0000 ton, die in een sterk beveiligd
con vooi voer, in den grond geboord.
Bij herhaalde luchtaanvallen op 15
Juli op het Engelsche scheepvaartver
keer in het Kanaal gelukte het drie
koopvaardijschepen met een totalen in
houd van 18.000 bruto registerton tot
zinken te brengen en nog vijf koopvaar
dijschepen met bommen te beschadigen.
In den loop van den dag viel het
luchtwapen verder de Britsche vlieg
velden van Pembroke, St. Athanatan,
Plymouth en Bicester. de haveninstal
laties in Cardiff en Brighton, benevens
een vliegtuigfabriek in Yeovil aan. De
neergeworpen bommen deden talrijke
branden en ontploffingen ontstaan.
Engelsche vliegtuigen hebben in den
afgeloopen nacht wederom in Noord- en
West-Duitschland op eenige plaatsen
hommen neergeworpen, zonder schade
aan te richten.
Telegramwisseling tusschen
Manoilescu en Von
te verwachten
BOEKAREST, 16 Juli (D.N.B.) De
Roemeensche minister van buitenland-
sche zaken, Manoilescu, heeft naar aan
leiding van zijn ambtsaanvaarding aan
den rijksminister van buitenlandsche
zaken Von Ribbentrop, een telegram ge
zonden, waarin hij de hoop uitspreekt,
dat de betrekkingen tusschen Duitsch
land en Roemenië zich zullen ontwikke
len langs de lijnen van toenadering,
vriendschap en begrip, waartoe de stem
van het geweten en het belang van de
nieuwe, in wording zijnde Europeesche
orde leiden.
Rijksminister van buitenlandsche za
ken, Von Ribbentrop, heeft voor dit tele
gram bedankt en gezegd: „U kunt er
van overtuigd zijn, rlat U bij mij altijd
begrip en hulp zult vinden voor uwe
nomineren op bet vertrouwen gebaseerde
betrekkingen tusschen onze beide lan
den tot stand te brengen."