Eindstrijd op komst 4000 ,De teerling is geworpen DE EEMLANDER Het antwoord van Engeland en de Amerikaansche woordenschat Woensdag 24 Juli 1940 Uitgave: VALKHOFF Co. Bureau: Arnhemsche Poortwal 2a 39e Jaargang No. 21 Beslissende phase Chileensche ministers bieden ontslag aan Duitsche Wacht op een Engelsch eiland] Van Duitsche zijde wordt vastgesteld, dat Lord Halifax en daarmee ook het Engelsche volk „Neen" heeft geantwoord op Hitiers rede De Engelsche begrooting De rede van Halifax .Engelsche bewijsvoering steunt bijna zonder uitzondering op Amerikaansche spreekwijzen" De Duitsch-Russische betrekkingen Spoorwegaanslagen in in Engeland Vierjarenplan in Noorwegen Bahia Blanca vlootsteunpunt der Ver. Staten? AMERSFÖORTSGH DAGBLAD ABONNEMENTSPRIJS per 3 maanden voor Amersfoort 1.95; per maand 0.65; per 1 - week f 015 Binnenland tranco per post per 3 maanden 2 85. Afzonderlijke nummers f 0.05 POSTREKENING 47910 TELEFOON INTERC. 4620 IJS DER van 14 regels f 1.05 met inbegrip van een bewijsnummer, elke regel meer f,0.25. Liefdadigheids-advertcntien voor de helft van den prijs. - Kleine Advertentiën „KEITJES" bij vooruitbetaling 15 regels 50 cent, elke regel meer 10 cent, driemaal plaatsen f 1.Bewijsnummer extra f 0.05 pNGELAND lijkt vast- besloten te zijn om het tot een eindstrijd met Duitschland te laten komen. Lord Halifax' jongste redevoering liet nauwelijks ruimte voor twijfel. Weliswaar heeft de minister van Buitenlandsche Zaken en niet de minister-president (Churchill) den Duitschen Rijkskanselier van ant woord gediend op diens jongste aan bod om een einde te maken aan de vijandelijkheden, doch de inhoud van Halifax' rede was zoo afwijzend, zoo negatief en zoo doorspekt met onaan gename qualificaties, dat zelfs de meest optimistische lezer Halifax' woorden onmogelijk als verzoenend kon aanmerken. De reacties in de Duitsche pers zoogoed als de offi cieuze Duitsche commentaar wijzen er trouwens onmiskenbaar op. dat Berlijn zijn conclusies heeft getrokken uit Halifax' mededeelingen. Deze conclu sies zijn in twee woorden samen te vatten: Aanval en strijd. LP EN beslissende phase in de Euro- peesche geschiedenis staat thans aan te breken. De Britsche eilanden zullen het tooneel worden van een ver woeden en verbitterden strijd tusschen twee giganten. Hoe. wanneer en waar de Duitsche weermacht haar groot- scheepsche actie tegen Groot-Brittan- nië zal inzetten, moeten wij afwachten. Speculaties ten deze hebben geen zin. Hoe dankbaar het thema ook moge zijn voor de borreltafelstrategen, de eerlijkheid gebiedt den niet-ingewijde te zeggen, dat hij er geen .flauwe notie' van heeft. Maar dat het een strijd zal zijn van oog om oog. tand om tand. staat wel vast. Het is en blijft te betreuren, dat het zoover is gekomen. \Av^rmo9en den zin der buidige Britsche internationale staat kunde niet te peilen. Zopmin als wij vermogen te begrijpen op welke fun damenten de Britsche hoop op een eindoverwinning berust. Dat de Brit sche regeering deze hoop koestert, staat wel vast. Want anders had zij thans Adolf Hitler's vredesaanbod minstens genomen tot voorwerp van onderzoek gemaakt. Immers, een regeering, die een oorlog voortzet zon der tenminste hoop op eene overwin ning. verdient den naam regeering niet. In het licht van de militaire ge beurtenissen der laatste maanden en gegeven het feit van de Duitsche suprematie in het luchtruim kunnen wij geen reëele gronden voor de Brit sche hoop construeeren. NAKAARTEN heeft intusschen weinig zin. De teerling is gewor pen. Groot-Brittannië wilde ook nu geen afstand doen van zijn voogdij over het vasteland van Europa. Duitschland heeft op zich genomen om die voogdij te breken. Met inzet van alle militaire middelen zal het Duitsche Rijk Groot-Brittannië aan tasten. Wat dit beteekent, begrijpt een ieder, die het beeld van Rotterdam en Warschau voor oogen neemt. De Brit sche regeering heeft niettemin tot voortzetting van den oorlog, dus ten kwade, beslist. Het wachten is thans op het uitbreken van den strijd. SANTIAGO DE CHILI. (D.N.B.) Als ïevolg van den toegespitsten binnen- andsch politieken toestand hebben vijf ministers, behoorende tot de radicale partij, nl. de ministers van binnenland- sche zaken, buitenlandsche zaken, fi nanciën, landsverdediging en landbouw, hun ontslag ingediend. Deze ministers zijn afgetreden krach- lens een besluit van de partijleiding. De president van de republiek kon we gens ziekte nog niet officieel van dit af treden in kennis worden gesteld. Thans zouden ook de overige leden van het kabinet uit solidariteit willen aftreden. Een Duitsche soldaat houdt de wacht op het eiland Jersey aan de Fransche Ka- naalkust, dat de Duitsche troepen bezet hebben. BERLIJN, 24 Juli. Van cieele zijde wordt meegedeeld: De teer ling is geworpen! Aldus luidt de con clusie, welke in Duitsche politieke krin gen wordt getrokken uit de radiorede, welke de Engelsche minister van bui tenlandsche zaken heeft gehouden. Wij zijn, aldus verklaart men in deze krin gen, de meening toegedaan, dat deze rede de laatste afwijzing is van de rede van den Führer. De huichelachtige ma niet waarop het aanbod van den Füh rer is bejegend kan niet meer worden overtroffen. Het gefemel, waarmee Lórd Halifax poogt het Engelsche volk met gebeden te mobiliseeren is van dien aard, dat wij ons met. discussies in dien trant niet inlaten. Wij zijn van meening dat de rede van den Engelschen minis ter van buitenlandsche zaken een ande ren vorm van handelen noodzakelijk heeft gemaakt. Indien Lord Halifax niet wil luisteren naar de woorden van den Fuhrer, dat deze niet voornemens is het Britöche wereldrijk te vernietigen, dan nemen wij er acte van, dat Lord Halifax en allen, tin wier naam Ihij spreekt, de meening Van den Führer niet deelen, maar van opvatting zijn dat het op een vernietiging van het Britsche wereldrijk niet aankomt. De Führer, zoo zegt men hier verder, heeft niet zooals Lord Halifax beweert, ge dreigd, maar gevolgtrekkingen gemaakt uit politieke feiten en uit een politieke noodzaak. Of het gaat om dreigementen of om zulke gevolgtrekkingen zal de toekomst leeren. Indien Lord Halifax meent, zich te kunnen en te durven ver laten op bepaalde opmerkingen van staatslieden en uit dergelijke opmerkin gen meent te kunnen afleiden, dat ook andere landen en werelddeelen de be slissing van Lord Halifax beschouwen als een bewijs van historisch inzicht, dan blijve deze opvatting voor rekening van de Engelsche politici. De geschie denis zal aanloonen wie gelijk heeft. Zij zal bewijzen of het juist was de beslis sing over de Engelsche politiek afhan kelijk te maken van verstandelijke mee- ningsverschillen, van filosofische stok paardjes, van religieuze overtuigingen en van wenschen, die zijn ingesponnen in de redevoeringen van andere staats leden. Over de duidelijke verklaringen en mededeelingen van den Führer wordt van Duitsche zijde-niet meer gediscu teerd. Van Duitsche zijde wordt vastge steld. dat Lord Halifax en daarmee de Engelsche regeering en daarmee ook het Engelsche volk „neen" gezegd hebben. Op dil „neen" is nog maar een antwoord mogelijk en dit antwoord staat niet op schrift en is geen gesproken woord. Wat de religieuze noot in de rede van den Engelschen minister van buitenlandsche zaken betreft, herinnert elke zin, dien men in zijn rede leest door zijn schijn heiligheid en femelarij aan de beroem de vergeliiking van den duivel met het brevier. Wanneer Lord Halifax het En- geleche volk met den Bijbel toewenkt om het te mobiliseeren. staat achter hém de duivel, die dit Engelsche volk en zijn. rijk naar een ander doel dan naar den hof van Eden wil leiden. LONDEN. 24 Juli (D.X.H.). Bijna alle dagbladen oefenen critiek uit op de door den minister van financien in gediende hegrootine. welke zij niet ver gaand genoeg achten om doeltreffend het hoofd te bieden aan den toestand. De Manchester Guardian en andere bla den spreken over een geneesmiddel, dat veel te wenschen overlaat, en noemen een herziening in den zin van een uit breiding noodzakelijk. Engelsche en .Amerikaansche indrukken LONDEN, 24 Juli. (D.N.B.) De Brit sche bladen juichen de radiorede van Halifax toe. De Times verklaart: „Groot- Brittannië is vastbesloten de beginselen te doen overwinnen, die het Empire dierbaarder zijn dan het leven. Deze be ginselen zijn cle vrijheid van het woord, de vrijheid van gedachte, de vrijheid van godsdienst, de vrijheid van de pers, de vrije ontplooiing der individuen en der naties. Het Empire en zijn bondge- nooten zullen tot den laatsten man te gen de ontkenning van een beschaafd bestaan strijden." NEW YORK, 24 Juli (D.N.B.). De door Lord Halifax uitgesproken rede voering wordt groot opgemaakt in de New Yorksche ochtendbladen gepubli ceerd als een „Koppige afwijzing der Duitsche dreigementen." De bladen leg gen in het bijzonder den nadruk op de verklaring, dat Engeland zal strijden tot de eigen vrijheid en die der andere na ties is verzekerd. De New York Times schrijft: Het belangrijkste is niet, hoe Enge' land het door Lord Halifax aangegeven doel zal bereiken, maar dat het met on gebroken moed blijft staan. BERLIJN, 24 Juli (D.N.B.), „Europa schrijft de kansen van En geland", zoo luidt het opschrift van een artikel, waarin de Deutsche All- gemeine Zeitung de perscommenta ren bespreekt, die geleverd zijn op de afwijzing van het Duitsche vre desaanbod door de Engelsche re- geering. Het blad constateert, dat de redevoe ring van Halifax alleen in de Vereenig- de Staten instemming vindt. De New York Times acht de vraag niet belang rijk hoe Engeland het door Halifax aan gegeven doel zal bereiken, maar wel het feit, dat het met ongebroken moed en opgeheven hoofd blijft staan. Uit de re de- van Halifax moet volgens deze Ame rikaansche krant Duitschland thans be grijpen wat een vreeselijk tegenstander het tegenover zich heeft. Zulke Amerikaansche uitlatingen, die een ongewoon gebrek aan kennis dei- feiten verraden, merkt de Deutsche All- gemeine Zeitung op, worden in de En gelsche pers -met groote slagzinnen af gedrukt en dienen tot verdere verdoo- ving van de bevolking tegenover de thans uitgedaagde gevaren. Kranten als de Times en de Daily Telegraph publiceeren nauwelijks nog eigen argu menten en steunen hun bewijsvoering bijna zonder uitzondering op Ameri kaansche spreekwijzen, die voor een groot deel ontleend zijn aan den woor denschat van de in Havanna hijeen zijnde Pan-Amerikaansche conferentie. Door dit moreel© leentjebuur spelen bij het Westelijke Halfrond geeft de Engel sche pers zich een brevet van gebrek aan zelfvertrouwen, dat inderdaad ge reclrtvaardied en begrijpelijk is met he oog op den militairen toestand. De Ber liner Boerscnzeitung gaat in het bijzon der in op het comentaar ,dat de Times hecht aan de rede van Halifax. De kwel geesten van tot slavernij gebrachte vol keren in het Britsche Empire, zoo schrijft het Berlijnsche blad, maken zichzelf belachelijk, wanneer zij als ide aal beginselen verkondigen, die zij sinds eeuwen principieel moet voeten treden. Voor deze beginselen zal Enge land, zoo verkondigt de Times, moedig tot den laatsten man strijden. Al wijkt dit accent ook reeds belangrijk af van de arrogante zelfverzekerdheid uit den tijd, toen Engeland nog een eiland scheen te zijn, toch vormen dergelijke woorden het duidelijkste en ondubbel zinnigste, tevens echter meest geweten looze en hardnekkige antwoord op het aanbod van den Führer, dat door het hoogste verantwoordelijkheidsgevoel was ingegeven. De regeering van Hali fax en Churchill, de Britsche partijen, kranten en politici van alle groepen, die zich erkennen tot de leidende lagen van de Britsche plutocratie, zijn naar het schijnt onverbeterlijk in hun blinde haat. Zij zullen dus die vreeselijke les krijgen, die als laatste middel hun ver stoktheid zal breken en die zij zelf op geroepen hebben. Nog steeds duurt de verzameling van den oorlogsbuit door de Duitsche bezet tingstroepen in Frankrijk voort. Een lange rij buitgemaakt geschut op een ver zamelplaats. Het belang, dat Zweden heeft bij een goede verstand houding BERLIJN, 24 Juli. (D.N.B.) Tot de genen, die alles wat in verband staat met de betrekkingen van Duitschland met de Sovjet-Unie iets langzamer be grijpen, aldus de „Berliner Boersen Zeitung" schijnen ook zekere Zweed- sche kranten als „Social Demokraten en Nya Dagligt Allehanda" te behoo- ren. Met een grondigheid, die stellig niet in het nationale belang van Zwe den zelf gestegen is, onderzoeken zij de vraag ondanks het feit, dat de rede van .den Führer daaromtrent zeer dui delijke informaties geeft of de Duitsdh-Sovjetrussische betrekkingen vrij zijn van wantrouwen en komende complicaties, welke vraag zij ontken nend beantwoorden. Het ziet er bijna zoo uit, alsof zij de uitschakeling van de rivaliteit en het wantrouwen tus schen de beide- groote machten betreu ren met. de bijgedachte, dat daardoor voor Zweden de moGelijkheid wegvalt om nog verder die schommelpolitiek te voeren, waarop het tot dusverre ook in de betrekkingen met ander© groote mogendheden zijn buitenlandsch poli tieke bestaan heeft gegrondvest. Thans, nu de wapens zoo duidelijk en defini tief gesproken hebben, moest het ook den Zweedschon eigengereiden lieden niet al te moeilijk vallen de feiten te aanvaarden en zich in positieven zin bezig te houden met de vraag welke plaats Zweden denkt in te nemen in het nieuwe Europa. Juist in de kwestie van de Duitsch-Russische betrekkingen, zoo merkt Boersenzeitung op, valt niet t© zien welk nut Zweden zou kunnen trekken van een spanning tusschen de beide groote mogendheden. Hoe duide lijker en definitiever hun betrekkingen geregeld zijn, des te veiliger is ook de positie van Zweden in cle nieuwe Euro- peesche orde. Rails losgeschroefd en dynamiet- patronen gevonden STOCKHOLM. 24 Juli. (D.N.B.) Vol gens een in het ministerie van binnen- landsche zaken opgesteld bericht, zijn in den nacht van 21 op 22 Juli de vol gende daden van sabotage op het En gelsche spoorwegnet vastgesteld: Op de lijn Nottingham—Sheffield, zes kilometer ten Zuiden van het station Chesterfield waren de verbindings- schroeven tusschen de rails losge schroefd en was de rails gedeeltelijk verwijderd. Dank zij de oplettendheid van den machinist werd een ernstig on gelijk voorkomen. Op de lijn LondenManchester wer den bij East Retford en Penistone dy- namietpatronen gevonden. In de omge ving van Yarnton op de lijn Londen— Birmingham ontspoorde een munitie- trein. Als door een wonder kwam de munitie niet tot ontploffing. In North ampton haperde tusschen 22.00 en 01.00 het geheele signaalsysteem. Dit bericht is den minister-president voorgelegd. Churchill heeft zelf met de leiders van de Engelsche veiligheidsor ganisaties de onmiddellijk te nemen maatregelen besproken. Het Engelsche publiek leest slechts in plaatselijke be richten iets over deze gebeurtenissen. Ter exploitatie van de natuurlijke water krachten OSLO, 24 Juli (D.N.B.). Aftenposten maakt melding van een komend vier jarenplan in Noorwegen voor de ver dere exploitatie van de natuurlijke wa terkrachten van het land. Zoodoende hoopt men met electrische energie een bepaalde hoeveelheid te kunnen produ- ceeren, waarvoor men tot dusverre twee millioen ton steenkool per jaar noodig had. Het Amersroorfsch Dagblad is aangesloten bij de Vereeniging voor Publiciteitswaarda (Bureau» Tournooiveld 4, 's-Gravenhage), welke op aanvraag aan adverteerders volledige, door accountants gecontroleer de, gegevens omtrent de verspreiding van ^ns blad verstrekt. Ook bommen bij Bergen - twee dooden BERGEN, 24 Juli. In den afgeloo- pen nacht is tijdens een bomaanval door Engelsche vliegers te Groet in de omgeving van Bergen nabij een nood- slachtplaats een bom neergekomen in een zomerhuis, waar de familie L. haar vacanti© doorbracht. De 59-jarige heer des huizes en een 2o-jarige dochter wer den gedood, terwijl twee huisgenooten ernsfig en een licht werd gewond. Dit blad heeft een dagelijk- sche oplaag van EXEMPLAREN Eischen om daartoe te komen zouden aan Argentinië zijn gesteld BUENOS AIRES, 24 Juli (D.N. B.). Het avondblad Pampero meldt uit Havanna, dat uit naar gezegd wordt betrouwbare krin gen verluidt, dat de Vereenigde Staten het voornemen hebben om te eischen, dat de Argentijnsche haven Bahia Blanca te hunner be- j schikking wordt gesteld. Bahia Blanca ligt rond 1400 k.m. van de Malvinen eilanden. Het zou de bedoe ling zijn er een vloot- en luchtsteun- I punt aan te leggen. De Pampero wil verder weten, dat En geland bereid zou zijn de Malvinen voor hetzelfde doel ter beschikking te stel len, ofschoon, zooals hekend, Argentinië nooit afstand heeft gedaan van de sou- vereiniteit over deze wederrechtelijk be zette gebieden en zijn aanspraken her* haaldelijk opnieuw heeft doen hooren, In een commentaar op dit bericht geeft het blad uitdrukking aan de ihoop, dat deze „ongehoorde" eisch ten scherp ste door den leider der Argentijnsche delegatie van de hand zal worden ge wezen. Klaarblijkelijk, zoo schrijft het blad, verwarren de Vereenigde Staten het vrije, groote Argentinië, met Mid- den-Amerïkaansche kleine republieken, die zich veilig voelen in de schaduw, van het dollarimperialisme. Nodh Bahia Blanca, noch welke andere haven, eiland, of ander Argentijnseh gebied ook, zal worden afgestaan. BUITENLANDSCHE POLITICI NAAR DUITSCHLAND BERLIJN, 2-1 Juli (D.N.B.). De Bul- gaarsche minister-president Filoff en de Bulgaarsche minister van buitenland sche zaken Popoff zullen tegen het ein de van deze week op uitnoodiging van de rijksregeering voor een kort bezoek in Duitschland, aankomen. De Roemeensche minister-president Gigurtu en de Roemeensche minister van buitenlandsche zaken Manoilescu zullen in den loop van deze week voor een kort bezoek naar Duitschland gaan. RITUEEL SLACHTEN IN ROEMENIE VERBODEN BOEKAREST, 23 Juli (D.N.B.). Het ministerie van landbouw heeft een uit voerig voorschrift uitgevaardigd over de wijze, waarop men verplicht is vee te slachten. Uit dit voorschrift blijkt, d,it het Joodsche ritueele slaclhten van vee van nu af aan is verboden. DE GEZONDHEIDSTOESTAND VAN ORTIZ BUENOS AIRES, 24 Juli (D.N.B.). Volgens het laatste bulletin is in den gezondheidstoestand van staatspresi dent Ortiz een aanzienlijke verbetering ingetreden. Desondanks zal de president nog volstrekte rust moeten houden en mag hij zich niet met staatsaangelegen- heden bemoeien. DE VERDUISTERING Zonsondergang 21.45 Zonsopgang 5.45 uur. (Zooals men weet ts iedereen ver plicht tusschen zonsondergang en zonsopkomst te verduisteren.)

Historische kranten - Archief Eemland

Amersfoortsch Dagblad / De Eemlander | 1940 | | pagina 1