LAATSTE BERICHTEN
Majoor Breunese over den
opbouwdienst
Uit den U.P.D.B.
VIJF EiN VIJFTIG DUIZEND DIENSTPLICHTIGEN
ZIJN EK THANS IN ONDERGEBRACHT
Gemeenschapsz i n
dient
bevorderd
Vreclespetitie in
Zuid-Afrika
Oproep van de „Nederlandsche
Unie
Haar doelstellingen uiteengezet
EEN NADERE
VERKLARING
Verduistering van
militaire goederen
Een aap verduisterd
Een vechtpartij tusschen
twee pachters
met doodelijken afloop
HET PROGRAMMA VAJN
„NIEUW
NEDERLAND"
Om het kampioenschap van
Amersfoort
A. J. KROPHOLLER
Leeuwen op
den Grebbeberg
le BLAD PAG. 3
AMERSFOORTSCH DAGBLAD
WOENSDAG 24 JULI 1940
's-GRAVENHAGE, 24 Juli. Vijf-en-vijftig-duizend dienstplichtigen van de Neder-
Jcndsche weermacht zijn thans overgegaan in den opbouwdienst. Over de organisatie
van dezen dienst heeft de leider, majoor J. N. Breunese, in een persconferentie eenige
beschouwingen gehouden. De mannen van den opbouwdienst zijn die leden der weer
macht, die geen arbeid kunnen vinden in de burgermaatschappij. Zij hebben een bewijs
van hun burgemeester overgelegd, dat zij werkloos zijn. Een deel van hen moet ge
rekend worden tot de slachtoffers van de huidige omstandigheden. De ondernemingen,
waarin zij werkzaam waren, zijn stil komen te liggen door den oorlog, of zijn ten
grónde gegaan. Een ander groot deel was reeds voor de mobilisatie werkloos. Helaas
zijn er onder hen vele beroepswerkloozen. Iedereen kent de funeste uitwerking van
onze vroegere stempel- en steun-regelingen. De jarenlange werkloosheid was oorzaak
van arbeidsschuwheid, van een daling van het moreel en van een minderwaardigheids
gevoel. leder officier heeft dat in de voorafgaande maanden in de praktijk bij den
troep kunnen merken. De mannen, die eenige jaren werkloosheid achter den rug hadden,
misten Voor een groot deel houding en fut.
DE opbouwdienst nu, zoo ging majoor
Breunesse voort, wil in de eerste
plaats bij allen gemeenschapszin en
saamhoorigheidsgevoel bevorderen en
wil trachten eerbied en waardeering
voor den arbeid bij te brengen. Natuur
lijk is dit niet in veertien dagen of drie
weken te bereiken. Het is evenwel een
doel van zoo hooge sociale waarde, dat
wij, aldus majoor Breunese, gaarne al
onze krachten daaraan zullen geven.
Het eerste middel om dit doel te be
reiken is het herstel van orde, netheid
en tucht. Met 50.000 mannen, bij wie
geen stiptheid en tucht heerscht, valt
niets aan te vangen. De tucht moet ge
baseerd zijn op vertrouwen. De leidende
officieren en onderofficieren moeten
hun mannen in alles voorgaan, moeten
zich dicht bij den man hegeven en hem
wijzen op den ernst van de taak die
hem wacht. De grootste gestrengheid,
en als het moet hardheid, moet worden
toegepast. Dit kan ook indien met
LISSABON, 23 Juli (D.N.B.). De
vrouwen van de Boersche bevolking in
Zuid-Afrika hebben den minister-presi
dent der Zuid-Afrikaansche Unie, Smuts
een vredespetitio overhandigd, welke
meer dan 60.000 handteekeningen draagt
en waarin zij eischen, dat Zuid-Afrika
terstond een einde maakt aan den oor
log met Duitschland. Daar Smuts de pe
titie van de hand heeft gewezen, zal het
document thans aan het parlement wor
den voorgelegd.
Ook de nationalistische studenten in
Zuid-Afrika komen openlijk tegen de
politiek van Smuts in opstand. De voor
zitter van den natfonalen studentenbond
heeft tot Smuts een brief gericht, waar
in hij verklaarde, dat de studenten wei
geren, zich te houden aan het insigne
verbod en de geweren in te leveren.
Voorts eischte hij het staken van de
eenzijdige radiopropaganda en het on
middellijk sluiten van vrede tusschen
Zuid-Afrika en Duitschland.
Een aantal leidende Zuid-Afrikaan
sche nationalisten heeft op 20 Juli te
Bloemfontein en te Strijdom massaver
gaderingen belegd, waar betoogd is voor
de republikeinsche wenschen van Zuid-
Afrika. Te Strijdam heeft de leider der
bijeenkomst. Springs, verklaard, dat zij,
die geen steun verleenen aan het repu
blikeinsche streven, de handen met En
geland in stand houden. Onder bijval
van de menigte riep hij uit:
„De Zuid-Afrikaners kunnen de En-
gelscben niet langer in Zuid-Afrika dul
den, als zij zich opmaken om als gesla
gen honden uit Engeland te vluchten".
Dit was kennelijk een toespeling op de
verklaring van Churchill, dat Engeland
in geval van nood, na een Duitschen
inval, den oorlog verder zou voeren
vanuit Canada. „Indien Engeland zich
zelf niet kan redden aldus deze spre
ker mag het in Gods naam ten on
dergaan. De wereld moet dan weten, dat
Srnuts niet spreekt uit naam van de
Afrikaners".
RUSSEN ARRESTEEREN
JAPANSCHE VISSCHERS
TOKIO, 23 Juli. (Domei). Volgens
een bericht uit Toyohara, de hoofdstad
van Karafoeto (Zuid-Sachalin), hebben
de Sovjet-Russische autoriteiten drie Ja-
pansche visschers, die ter hoogte van
Ambetsoe, een Japansche grensstad in
Karafoeto, aan het Visschen waren ge
arresteerd en naar Sovjet-grondgebied
overgebracht. De regeering van Kara
foeto heeft door bemiddeling van hel
ministerie van buitenlandsche zaken bij
de Sovjet-regeéring geprotesteerd en de
onmiddellijke vrijlating van de gear
resteerde visschers geëischt.
DE VERDEDIGING VAN FRANSCH
INDO-CHINA
SJANGHAI, 23 Juli (D.N.B.). Ad
miraal Decoux heeft hekend gemaakt,
dat hij zich belast met de functies van
gouverneur van Fransch Indo-Chltia,
met behoud van zijn post van opperbe
velhebber van de Fransche zeestrijd
krachten in het Verre Oosten. Zijn doel
ls het behoud van dc Fransche positie
in het Verre Oosten. Daarom zal hij In-
do-China verdedigen tegen alle vijan
den in binnen- en buitenland.
rechtvaardigheid wordt opgetreden.
Excessen, fouten en overtredingen zul
len met kracht moeten worden bestre
den, om zoodoende te komen tot afdce-
lingen, die volkomen in de hand van
de leiders zijn en die op haar beurt ook
weer het vertrouwen hebben in die lei
ders. Dit is een moeilijke opgave, doch
tevens een eerste voorwaarde, welke
ook vervuld zal worden indien de lei
ders hun taak met bezieling verrichten.
Zoodra eenige teckcning in de ver
betering op dit terrein merkbaar zal
zijn, zal onmiddellijk worden aange
vangen met dc uitvoering van arbeids-
objecten. Men zal gemerkt hebben, dat
op dit punt de opbouwdienst niet ter
stond van stapel is geloopcn. Het zal
misschien half Augustus worden eer
het eerste wcrkobject ter hand zal wor
den genomen. In den aanvang zal de
keuze der werkobjectcn met eenige
kieskeurigheid moeten geschieden. Niet
elk object immers leent zich voor gemcen-
schappelijken arbeid van eenvoudigen
aard, waaraan een ieder, ongeacht zijn
beroep, kan deelnemen. Bovendien moet
den mannen duidelijk zijn, dat hun ar
beid aan de gemeenschap, dus aan land
en volk, ten goede komt. Dit zal het ge
val b.v. zijn, wanneer de opbouwdienst
in het Oostfront van de vesting Hol
land, waar veel akkers en weiland aan
de agrarisehe productie zijn onl trokken,
deze landerijen weder voor landbouw en
vpeteelt bruikbaar gaat maken. Derge
lijke werkobjectcn, geschikt om te wor
den uitgevoerd door mcnschen uit ver
schillende beroepen afkomstig, zijn nok
behosschingswerken. rnltuurarbeid, her
stellen van dijken, het graven van ka
nalen, e.d.
Door dezen arbeid zal de vroegere
soldaat, ingedeeld bij den opbouwdienst,
de waarde weer leeren kennen van het
werken ten nutte van de gemeenschap
en zal hij de vruchten plukken, niet al
leen van de onledigheid, maar ook van
het verheffende besef, een nuttig mensch
in dé maatschappij te zijn.
Sporf-beoefenirig
ALLEEN arbeid is echter niet vol
doende voor het gestelde doel. Het is
veelzeggend, dat de eerste dag, waarin
de opbouwdienst officieel in werking
trad, aan de sport was gewijd. Op 15
Juli is in Den Haag een sportcentrum
geopend, waar de toekomstige sport
leiders van den opbouwdienst in oplei
ding zijn. Het feit, dat terstond op den
eersten dag daarmede begonnen is,
moet men zien als een demonstratie
van den geest,' welke de leiders bezielt:
een daad is meer waard dan lang ge
praat.
Wij weten allen hoe het met de licha
melijke opvoeding in ons land gesteld
is en kennen de plannen, welke thans
voor de toekomst worden gemaakt. Bij
de vernieuwing van de lichamelijke op
voeding in Nederland zal de opbouw
dienst in de eerste gelederen marchee-
ren. Zijn mannen moeten Hard als staal
en taai als leer zijn. In hun krachtige
lichamen zal een frissche geest huizen
en een warm hart kloppen voor land.,
volk, taal en cultuur.
Ook aan muziek en zang zal veel aan
dacht worden besteed. Ik ben. aldus
majoor Breunese, een overtuigd voor
stander van muziek- en zangoefeningen,
rhytme immers geeft kracht. Ik hoop
op dit gebied binnen niet al te langen
tijd merkbare resultaten te hebben be
reikt.
Misschien had heigeen nu volgt in clc
eerste plaats moeten worden genoemd:
roote aandacht zal de opbouwdienst
besteden aan vakbekwaamheid. Het doel
immers is menschen af te leveren, die
huil plaats in dc maatschappij met eere
zullen gaan innemen. Er zijn in den
opbouwdienst mannen, afkomstig uit
dc meest uitecnloopende beroepen.
Voor hen zal gelegenheid worden ge
schapen zich in het eigen vak te be
kwamen of hun reeds verworven be
kwaamheid te onderhouden. Daarom
zal nauw contact worden gehouden
met fabrieken, werkplaatsen en vak
scholen, teneinde deskundigheid en
practische werkgelegenheid in elk. be
roep voor de deelnemers aan de cur
sussen te waarborgen.
De opbouwdienst is on-politiek. Daar
om ié alle politieke en kerkelijke pro
paganda er verboden. De opbouwdienst
streeft slechts naar een Nederlandschen
geest.
Wij komen uit een tijdperk van ver
deeldheid en moeten naar een nieuw
tijdperk, waarin gemeenschapszin en
saamhoonghcid zullen heerscheri. In
dien de opbouwdienst deze gemeen
schapszin en saamhoorigheid ook maar
voor zestig procent bereikt, achten wij
ons doel geslaagd. Natuurlijk erkennen
wij, dat ons land op christelijken
grondslag is gegrondvest. Het christen
dom is zoo heilig, dat het niet in dis
cussie komt. Maar wel heb ik, aldus
majoor Breunese, bezwaren tegen som
mige belijders Aan het christendom,
omdat achter hen aan steeds de poli
lick om den hoek kwam kijken. Daar
om zal er in den opbouwdienst geen po-
's-GRAVENHAGE, 24 Juli. De reeds bij name bekende „Nederlandsche Unie",
vertegenwoordigd door een driemanschap bestaande uit. de heeren mr. LEinthoven,
mrJ. Linthorst Homan en prof. dr. J. E. de Quay, heeft zich thans met den volgenden
oproep tot het Nederlandsche volk gewend:
LANDGENOOTEN,
Uit den nood der tijden is een nieuwe taak geboren. Wij noodigen u uit. met ons
deze taak op te nemen. Wij roepen u op met eigen kracht en overeenkomstig onzen
eigen Nederlandschen aard, gezamenliik door kordaien arbeid naar een nieuwe Ne-
derlandsche saamhoorigheid te streven.
Allereerst is noodigErkenning van de gewijzigde verhoudingen. Nationale sa
menwerking op den allerbrcedstcn grondslag. Harmonische economische opbouwmot
samenbinding van alle arbeidskrachten in ons volk. Sociale rechtvaardigheid, opdat
er kome wyerk voor allen en arbeidsvreugde voor allen, voor jong en oud, voor den
sterke en den zwakkeBezieling van de jeugd in vadcrlandschen zin.
Dit willen wij verwezenlijken op Ncdcrlandsche wijze, eerbiedigende de traditio
neels geestelijke vrijheid en verdraagzaamheid. Wij willen ons werk verrichten in
contact met de Ncdcrlandsche autoriteiten en met de bczettingsautoritcitcn.
NEDERLANDERSGeeft aan ons streven uw aller krachten. Wie zicli afzijdig
houdt schaadt de Ncdcrlandsche zaakSluit u aan.
L. EINTHOVEN
J. LINTHORST HOMAN
J. E. DE QUAY
Het voorloopige adres van de Nederlandsche Unie is: Alexander straat 20. 's-Gra-
venhage
AJAAR aanleiding van dezen oproep
heeft het A-N.P. zich tot den heer
Linthorst Homan gewend en nog de vol
gende bijzonderheden vernomen-
De Nederlandsche Unie wil een zelfstan
dige beweging zijn, die uit eigen kracht
en op eigen gezag haar actie zal voeren
Ofschoon dc ondcrlcekenaars door van
allerlei kanten ontvangen sympathiebetui
gingen de zekerheid hebben gekregen, dat
zij op den steun van personen, uit ver
schillende kampen afkomstig, zullen kun
nen rekenen, zullen zij zelfstandig, zonder
ccnig mandaat, een nieuwen weg inslaan
Zij zullen daarbij gaarne contact opne
men met anderen, die eveneens bezig zijn
met pogingen lot nationale concentratie.
Het driemanschap zal worden bijge
staan door cèn raad van bijstand, waarin
belangrijke personen, deskundig op econo
misch en sociaal gebied, zitting zullen
nemen.
Naar voorts nog kan worden gemeld,
zal mr. J. Linthorst Homan de wordings
geschiedenis van de Nederlandsche Unie
vastleggen in een tweede brochure, welke
tegen het weekeinde zal verschijnen.
ARNHEM, 2-i Juli. Kort na de oor-
logsdagen wercl in de woning van den
76-jarigen landbouwer T. van H. te Vee-
nendaal een grootc hoeveelheid mili
taire goederen aangetroffen. Wegens
verduistering van al deze goederen had
van H zich voor de AmhemscJhe recht
bank tc verantwoorden.
Verd. beweerde, dat hij tc goeder
trouw Avas geweest. De soldaten liepen
bij Hem in cn uit en hier lag dit en daar
lag dat. De oproep van den burgemees
ter, dat iedereen, die nog militaire goe
deren onder zich had, daarvan aangifte
moest doen, verklaarde de verd. niet
gelezen te hebben.
De gemeente-veldwachter Chr. van Fl
uit Veenendaal verklaarde als getuige,
dat eenige dagen tevoren eenige solda
ten de goederen hadden moeten halen,
de strafzaak tegen een 37-jarigen
ren aangetroffen. Over al het andere
had verd. niet gesproken.
Toen de politie huiszoeking deed, had
verd. de aandacht zooveel mogelijk af
geleid van de plaatsen, waar alles
verborgen lag.
De subst. officier van j'ustitie mr. ba
ron Speyart van Woerden, eischte acht
maanden gevangenisstraf met aftrek
der. preventieve hechtenis.
Vervolgens stond de zoon van den
verd. terecht, de 24-jarige H. van H. hij
had een rijksrijwiel meegenomen. Tegen
Üiem werd vier maanden gecischt.
Ten slotte hoorde de 64-jarige arbei
der L. D. te Bh enen, die een fiets hij
van H. had "weggenomen, drie maan
den tegen zich eischen.
De uitspraak in al deze zaken ge
schiedt 30 Juli.
ONVOORZICHTIG OVERGESTOKEN
EN GEDOOD
OEGSTGEEST, 23 Juli. Hedenmid
dag omstreeks kwart vóór zes is op den
Rijksstraatweg de li-jarige wielrijdster
N. Boon, wonende te Leiden, bij het on
voorzichtig oversteken van den rijweg
door een personenauto, bestuurd door
een handelsreiziger uit 's-Gravenzande,
gegrepen' en zoodanig gewond, dat zij
spoedig ter plaatse overleed. Het lijk is
naar het academisch ziekenhuis te Lei
den. overgebracht.
De auto is voor onderzoek in beslag
genomen. Volgens getuigen treft den be
stuurder. geen schuld.
litieke, uoch kerkelijke propaganda wor
den geduld. Wel zal de Zondag geheel
ter beschikking staan cn zal iedere man
van den opbouwdienst ten volle de ge
legenheid krijgen den Zondag te vieren
en zijn godsdienstplichten na te komen.
En mocht het voorkomen, dat het uit te
voeren werkobject verafgelegen is van
een kerk, clan zullen op Zondagochtend
de auto's van den opbouwdienst be
schikbaar staan om de mannen naar de
kerk. te brengen. Maar de werkdagen
zijn a oor den opbouAvdienst en voor
niemand anders.
De opbouwdienst is een Nederland
sche organisatie. Hij staat alléén ten
dienste van het Nederlandsche volk.
Ons land cn ons volk moeten hieruit de
voordeelen trekken.
's-GRAVENHAGE, 24 Juli. In
Hengelo is door de politie aange
houden de 21-jarige koopman J. O.,
wiens opsporing en aanhouding
door de Haagsche politie verzocht
was. De man heeft nl. een poosje in
een logement in den Haag vertoefd
en bij die gelegenheid een aap ge
stolen. Bovendien stond O. nog ge
signaleerd voor eenige kleine straf
fen, welke hij nog moest ondergaan.
Officier van Justitie vraagt
ontslag van rechtsvervol
ging, daar uit noodweer
is gehandeld
's-GRAVENHAGE, 24 Juli. Strijd
om het bestaan leidde onlangs te Wou
brugge tot een vechtpartij tussclVah
twee pachters, resp. met een en twee
zonen, hij welke gebeurtenis een hunner
zoodanig Averd getroffen, dat hij het le
ven verloor.
Op 12 Maart j.l. des ochtends ongeveer
acht uur begaf de 63-jarige veehouder-
tuinder G. van der L. zich met beide
zonen naar een door hem gehuurd
land, dat kort tevoren nog aan zekeren
van V. verhuurd was geweest, doch
waarvan voor dezen de termijn was uf-
geloopcn. Weliswaar had van V. een
beroep op dc pachtkamer gedaan om d'
huur verlengd te krijgen, doch hij had
daarmede geen succes, omdat de pacht
kamer zich onbevoegd verklaarde in
dit geval. Toen had Van V. getracht den
nieuwen pachter met geweld te keeren.
Inderdaad liepen vader en zoon van V.
toen de Van der L's. met do met paard
hespannen ploeg kwamen om hun land
<e gaan bewerken, dezen min of .meer
dreigend tegemoet en al spoedig ont
stond een handgemeen, waarbij dc
oude Van der L. een vuistslag in het
gelaat kreeg die hem een tand kostte
en een verwonding boven het oog ver
oorzaakte.
Daar vader en zoon von V. met een
hooivork don ander van zich af tracht
ten te houden of hem reeds aamdelcn
met dit voorwerp, wilde Van der L. zich
verdedigen mot een stevig verweermid
del en hij nam daartoe zijn ploegzwing
tc haat, een hardhouten steel met ijzeren
beslag, Avaarmee hij van zich afsloeg.
De zwing trof echter den ouden van V.
op het hoofd hij de slaap zoodanig, dat
vani V. snoedig bezweek.
Hoewel aanvankelijk aan doodslag
werd gedacht, Avaarvoor Van der L.
werd gedagvaard, nam de officier van
Justitie, nadat de jongemannen als ge
tuigen waren gehoord, deze tenlasteleg
ging terug en zcide, dat naar zijn in
druk wel vaststond, dat. Van der L. Sr.
den noodlottigen slag had toegebracht,
doch tevens, dat deze uit noodweer had
gehandeld. Derhalve requircerde spre
ker schuldigverklaring met ontslag van
rechtsvervolging.
Mr. Sprev, die optrad als raadsman
van Van der L. sloot zich bij deze op
vatting. aan.
Uitspraak 6 Augustus.
HOOGER BEROEP BRACHT
GEEN BAAT
AMSTERDAM, 24 Juli. Op 14 Janu
ari j.l. Averd ingebroken in de Avoning
van mevr. Schwarz aan de Oranje Nas-
saulaan. Bij deze inbraak waren vier
menschen betrokken n.l. dc inbreker P-
de .T., de fabrikant M., die den sleutel,
waarmede de inbraak Avas gepleegd, had
laten namaken, diens vrouw en de
huishoudster van mevrouw Sóh.warz.
Allen waren door de rechtbank ver
oordeeld. Slechts M. was tegen het von
nis vier jaar gevangenisstraf met af
trek in hooger beroep gegaan. De be
handeling voor het Hof bracht geen
nieuw licht in de zaak. Thans heeft het
Hof arrest gewezen en M.. overeenkom
stig den.eisóh van den procureur-gene
raal en het vonnis van de rechtbank,
veroordeeld tot vier jaar gevangenis
straf met aftrek van het voorarrest.
AMSTERDAM, 24 Juli. De organi
satie Nieuw Nederland heeft een „voor-
looper van de Nederlandsche krant"
laten verschijnen. De organisatie be
staat, naar men ons mededeelt, uit in-
tellectueelen, middenstanders, arbei
ders, leeraren, onderwijzers enz. allen
personen, welke niet aan politiek de
den, van geen enkele soort, doch die
oncler de drang der omstandigheden en
de nieuwe mogelijkheden tot de over
tuiging zijn gekonien, dat Nederland
voor alles tot eenheid moet komen om
die eenheid te verkrijgen, is noodig,
clat men één doel en één programma
nastreeft.
Het programma van Nieuw Nederland
omvat o.a.:
Ie. Radicale opruiming van alle
curruptieve en volksverraderlij ke ele
menten uit ons land.
2e. Grondige herziening van ons
vroegere regeeringsstelsel, dat geduren
de de laatste tientallen jaren onder het
mom van sühijndcmocraye een dicta
tuur van het bankkapitaal bevorderde.
3c. Ter verantAvoording-roeping van
de regeeringspersonen, welke ons land
gedurende don laatsten tijd regeerden.
4e- Opheffing van alle politieke par
tijen en hun nevenorganisatios. Avelke
onmachtig bleken zich te verheffen ho
ven het peil van het nastreven van be
krompen groepsbelangen.
5e. Uitschakeling van de bemoeiin
gen van kerkelijke of daarmee gelijk
te stellen instellingen of stroomingen
met de politiek.
6e. Vestiging van een economisch
stelsel, dat is gebaseerd op arbeid en
behoefte.
7e. OpbouAv van een geheel niemv
regeeringsapparaat, steunende op de
voorvechters van Nederlandsche 'her
nieuwing en de beste krachten van ons
bedrijfs- en cultureele leven.
De administratie van de organisatie
Nieuw Nederland is geA'estigd Plein-
weg 91, Rotterdam-Z.
NOODLOTTIGE VAL
VOORTHUIZEN, 24 Juli. Gisteren
is de 42-jarige A. van der H. uit Amers
foort, die per fiets van de werkverschaf
fing naar den trein reed om naar zijn
woonplaats terug te keeren, gevallen.
De man bekAvam een ernstige hoofd
wonde. In het St. Elisabcthgasthuis te
Amersfoort is hij vanochtend overle
den.
SPORT EN SPEL
ALGEMEENE LEDENVERGADERING
Onder voorzitterschap van den heer
W. A. v. d. Linden had dezer dagen in
„Witjens" te Utrecht de algemeene
ledenvcgradering plaats van den Utr.
Prov. Dambond.
In zijn openingswoord wijdde de heer
v. d. Linden ecnigp gevoelvolle Avoor-
den aan de nagedachtenis van den heer
J. B. Wind, in leven 1ste voorzitter van
den U.P.D.B., en schetste de groote be-
teekenis, Avelke de heer Wind voor het
leven van den hond heeft gehad.
Ter vergadering bleek mede aanwe
zig de heer J. Groenteman, voorzitter
van den Nederlandschen Dambond.
Dc notulen der najaarsvergadering
werden ongewijzigd goedgekeurd.
Namens de wedstrijd-commissie rap
porteerde clc heer D. de Zwart het ver
loop der laatstgehouden competitie.
Daarna kwamen de benoemingen aan
de orde. Dc wedstrijdcommissie zal be
staan uit de heeren P. Klcynsma, D de
Zwart en C II. Ruitenbeek.
In de propaganda-commissie Avcrden
gekozen de heeren M. Heineke, J. Hors-
meier, E. van Rees en D. Waal.
Als leden van de protest-commissie
Avcrden gekozen de heeren A P. Bey,
R. de Ruyter cn C. de Haas, terwijl als
plaatsvervangende leden Averden aange-
Avezen de heeren L. Bergveld, W. Tap
en J. Horsmeier.
Venolgens had de prijsuitreiking
plaats. De prijzen Averden als volgt toe
gekend:
Hoofdklasse: le phis Ons Genoegen
(Utrecht); 2de prijs H.D.G. (Hilversum),
lc klasse: le prijs O.K.K. (Baarn); 2e
prijs Breukelen.
2e klasse: le pr. Bilthoven; 2e prijs H.
C. D. (Hilversum).
3e klasse: le pr. Tuindorp (Maartens
dijk); 2e prijs O.D.G. (Soest).
De heer J. Groenteman, voorzitter van
den Necl. Dambond, gaf daarna een
overzicht van de situatie in het Neder
landsche damleven.
Op de a.s. jaarvergadering zal over
gegaan Avorden tot de verkiezing van
een lsten voorzitter.
VOETRAL
De wedstrijd AmsvordeQuick, wel
ke gisteraA-ond op het Sportterrein
„Birkhovcn" gespeeld is voor het kam
pioenschap van Amersfoort, eindigde
in een 6—3 overwinning voor Amsvorde
De stand is nu:
H.V.C. 3 3 0 0 20—3 6
Sopla 3 3 0 0 17—6 6
A.P.W.C. 4 2 0 2 17—13 4
Amersf. Boys 4 2 0 2 14—IS 4
Amsvorde 4 1 0 3 1020 2
Quick 4 0 0 4 725 0
Morgenavond AA-ordt op het terrein
van de Amersf. Boys aan de Gasthuis
laan de Avcdstrijd SoplaH.V.C. ge
speeld.
KAMPIOENSCHAP VAN NEDERLAND
's-QRAYENHAGE, 23 Juli. Voor
Zondag 2S Juli a.s. luidt, het program
ma _voor het kampioenschap van Ne
derland als volgt:
BlauAv-Wit—Feyenoord.
G.V.A.V.—Heracles.
KUNST
Hij acht den tijd rijp voor een
nationale eenheid in de
Nederlandsche
Bouwkunst
p EN medewerker van het A.N.P. heeft
LJ te Wassenaar een onderhoud gehad
met den bomvmeester A. J. Kropholler,
den bekwamen leerling van Berlage, lei
dende figuur in de groep rondom het
R.K. Bouwblad. Tegenover de pioniers
van een moderne internationale archi
tectuur heeft Kropholler steeds geijverd
voor het behoud van de nationale tradi
tie in de bouwkunst Nog onlangs heeft
hij in het Flaagsche maandblad daar
voor een lans gebroken, en tevens ge
ijverd voor het eerherstel van den Ya-
derlandschen baksteen. Hij heeft de
laatste jaren nog al eens teleurstellin
gen ondervonden bij het meedingen
naar openbare prijsvragen, en zoowel in
Leiden als in Den Ilkng bij do prijs
vraag voor een nieuw raadhuis heeft hij
in het (Vaderlandsche) zand moeten hij-
ten. Voor Kropholler's medestanders
schijnt het nog moeilijker geAveest dan
voor hemzelf om dit verlies te „ver
kroppen".
Thans, lijkt het, krijgt hij den wind
in de zeilen. Hij hoopt tenminste den
tijd gekomen voor nationale eenheid in
dc Ned. bouwkunst, om met de „dwaas
heden van de Dessauers, de Corbusiers
en andere buitenlanders", te breken, al
betoogt hij dat wij van de buitenland
sche bouwstijlen niet. alles behoeven te
verwerpen. Hij vergeet blijkbaar, dat ook
de z.g. internationale architectuur, beter
gezegd het „niemve bouAven", heel veel
aan de impulsen van onvervalschte Ne
derlanders als Oud. Rietveld en v. Ra-
vesteyn te flanken heeft, en dat de
grondslag voor dit alles goeddeels ge
legd is door den Nederlander Van Doos-
burgh
Het breken met de genoemde „dwaas
heden" zal volgens Kropholler niet zoo
heel gemakkelijk gaan „Avant als men
liet jaren en jaren long in het. exentrie-
ke heeft gezocht, zijn de gewone midde
len en materialen ons vreemd geAvcrdem
Wie tien jaar lang knalgele gevels heeft
gebouwd, of kubusstijl nagestreefd is
nog niet zoo gauw op de hoogte, om
van het eigene in materiaal en vorm
iets moois te scheppen. Dit zullen vele
architecten opniemv moeten gaan lee
ren".
Zij weten nu ook, hij wien zij in He
leer kunnen. Tenminste, wanneer
Kropholler den tijd heeft, want volgens
hetzelfde vraaggesprek zijn er raadhui
zen van hem in aanboinv in Leidsehen-
dam, Mcdemblik, Heesrh en Helvoirt.
HET WERK VAN JAN JANS
Jan Jans te Almelo begint resultaat
van zijn onvermoeiiien arbeid voor het
behoud van onze fraaie landelijke
bouwkunst in den Achterhoek te berei'
ken. Van Monumentenzorg heeft hij
opdracht om nauwkeurige opmetingen
te verrichten en teekeningen te ver
vaardigen van het hoofdtype boerderij,
dat in Oost.-Overijsel nog wordt aange
troffen. Mogelijk kan dit ook meewer
ken aan een veiliger berging en aan
koop van de groote collectie teekenin
gen van dergelijke bedrijven, Avelke de
ze architect heeft gemaakt. (Vad.).
DE FRANSCHE KUNSTSCHATTEN
Volgens een bericht van de Jour uit
Vichv bevinden zich de Fransche kunst
schatten in onbeschadigden toestand.
In de bewaarplaatsen van kunstschat'
ten, die onder Duitsche controle staan*
werken Fransche. conservatoren en
wachters. Geen enkel der historische
kasteelcn, zooals Versailles, Compiègne,
Fontainebleau en de kasteelen aan do
Loire, is door de Duitsche troepen in
beslag genomen of bezet.
DE FESTSPIELE TE BAYREUTH
MevrouAv Winifred Wagner heeft in
het „Festspielhaus" te Bayreufh verte
genwoordigers der buitenlandsche pers
uit München ontvangen. Zij zette voor
hen de gedachte van de Festspiele, do
technische inrichting cn de samenstel
ling van het ensemble uiteen. De gasten
hadden vooral veel belangstelling voor
de beroemde akoustiek van het „Fest
spielhaus". dat door Richard Wagner
zelf ontAvorpen is. Daarna Avoonden zij
de opvoering van „Siegfried" hij.
GIOTTO'S GERESTAUREERD
De muurschilderingen van Giotto in
de hoofdkerk te Assisi, door den tand
des tijds beschadigd, worden hersteld
door den Milaneeschen restaurateur
Pellicioli.
PIANO'S UIT VIJF EEUWEN
Te Weenen wordt een tentoonstel
ling gehouden „Piano's uit vijf eeu
wen". Men ziet er o.a. de piano, door
de gebroeders Erard te Parijs in 1803
gebouwd, die Beethoven ten geschenke
kreeg en jarenlang bespeelde.
OMTREK
RHEXEN, 22 Juli. Na een langen
en moeilijken reis, kwamen heden vier
leeuwen op het Rhenensche station aan
Ze waren bestemd voor OuAvehand's
Dierenpark en werden daar direct los
gelaten op het groote leeuwe.nterras,
waar het eenigen tijd zeer stil is ge
weest, want de vorige bewoners v^aren
als slachtoffers van den oorlog ge\rallen.
De nieuwe leeuwen zien er prachtig
uit: sieraden van de collectie van Ouwe-
liand's Dierenpark, welke met een kort
geleden reeds gearriveerde roofdieren,
thans weer geheel compleet genoemd
kan Avorden.
