WAT EH TE MIDDELBURG
VERWOEST WERD
HET CONFLICT IN DE
STUDENTENWERELD
EN WAT ER BEHOEDEN BLEEF
Het standpunt van
de N.S.B.
Een onderhoud met dr. J. Kalf over
de restauratie-mogelijkheden
HET RIJKSARCHIEF
GROOTENDEELS
INTACT
Uok een noodbeurs te
Eindhoven
Diefstal van militaire
goederen
Meeningen hotsen over de vraag, hoe men
tegenover den nieuwen tijd moei staan
BETOOG VOOR EEN
KRACHTIGE LEIDING
IVOROL-tandpasta is de beste
Regenkleeding van hars
en bont uit kalkoenen-
veeren
BESTRIJDING VAN
AARDAPPELZIEKTE
2e BLAD PAG. 3
AMERSFOORTSCH DAGBLAD
VRIJDAG 2S 19-40
's-GRAVENHAGE, 26 Juli. Naar aanleiding van de moge
lijkheden tot herbouw of herstel van de te Middelburg geheel of ge
deeltelijk verloren gegane monumentale gebouwen en panden met
historische kunstwaarde, heeft de A.N.P.-redacteur een onderhoud
gehad met dr. J. Kalf. inspecteur kunstbescherming. Ofschoon de
schade groot is en ten deele onherstelbaar, moet toch verklaard wor
den, dat het erger had kunnen zijn. Veel kan in zijn vroegeren luister
herschapen worden.
Vooral de Zuidelijke helft van de oude stad werd echter getrof
fen en de gevolgen zijn daar het ernstigst. Van de abdij is nagenoeg
alles verbrand. De meeste schade trouwens is aangericht tengevolge
van secundaire branden, minder door meer directe oorzaken. Dc
branden zijn dan ook het ergste gebleken. In omstandigheden, als
zich hier hebben voorgedaan, breiden deze zich dikwijls snel uit. Te
Middelburg hebben op den bewusten dag twaalf branden tegelijk ge
woed, waar de brandweer niet tegen opgewassen bleek.
LJ ET rijksarchief, zoo ging dr. Kalf
A voort, is blijven beslaan evenals de
onderbouw daarbij van de Balanspoort
In de kelders zijn de archieven grooten
deels bewaard gebleven. Ook het ven
duhuis van de notarissen, pas geres
taureerd is groolcndeels behouden. Er
was een brandwerende vloer op den
zolder dier twee gebouwen; van het
venriuhuis heeft 'het dak gebrand doch
het vuur is niet verder gekomen. Jam
mer genoog was men met dc bescher
mingsmaatregelen van dezen aard nog
niet verder gekomen,
De overwelfde kloostergang, welke
dertig jaar geleden gerestaureerd werd,
is grootendeels behouden; de gewelven
zijn intact gebleven. De rijksgebouwen
dienst is thans bezig, teneinde dit alles
verder te behouden, een cn ander te
schoren, en de gewel.ven af te dekken.
Afgebroken wordt wat niet te behou
den is en gevaar oplevert, zooals het
hotel „De Abdij". Van vele andere ge
houwen staan de buitenmuren nog;
voor zooveel ze niet hersteld kunnen
worden, zijn er voldoende gegevens
overgebleven om tot nieuwbouw te
kunnen overgaan.
Er waren twee kerken, eigendom van
de Ned. Herv. gemeente, en een toren,
de Lange Jan, bchoorende aan de bur
gerlijke gemeente. In de koorkerk zijn
nog mooie gewelven overgebleven; on
derzocht wordt of herbouw mogelijk is.
Tegen wintersche invloeden zullen de
ruines inmiddels beschermd worden.
Een nis met de oorspronkelijke graf
tombe van den Roornsch-koning is niet
beschadigd. In de nieuwe kerk was het
praalgraf van de Evertscn, dc bekende
admiralen, omgeven door zandzakken;
deze hebben goede resultaten opgele
verd. Losgeraakte fragmenten zijn er
weer opgezet of er weer aan bevestigd.
De tomben zullen worden ingemetseld.
Dan komt er een muur omheen en
wordt een afdak gemaakt van beton-
planken. Dit alles om het praalgraf
voorloopig tegen vallend puin te be
schermen en voor andere beschadigin
gen te behoeden.
Het Raadhuis
"LT ET oude raadhuis bestaat uit
drie gedeelten. Ten eerste het
eigenlijke stadhuis. Daarbij sluit
zich aan de Vleeschhal. Einde acht
tiende eeuw er is een vleugel bij
aangebouwd. Deze is in zoo slechten
toestand geraakt, dat hij moet wor
den afgebroken. Van Vleeschhal en
Raadhuis staan nog slechts de bui
tenmuren. Van den Gothischen ge
vel aan dc Lange Noordstraat zijn
drie venstertraveeën geraakt. De
rijkst bewerkte gevels van bet stad
huis-complex kunnen behouden
blijven. Ze worden nu geschoord om
ze te vrijwaren tegen de gevolgen
van herfststormen.
Voor den herbouw van het stadhuis is
reeds aan een tweetal architecten op
dracht gegeven. Bij den brand van het
stadhuis is alles, dat er in was, door
het vuur verteerd. Zoo de beroemde
vierschaar met haar mooie betimme
ring en zinvolle beeldhouwwerken, het
schilderij „het laatste oordeel" de
prachtige schepenbank en de buste van
Karei V. Van het raadhuis bestaan er
nog goede teckeningen. Ook zijn er
brokstukken genoeg overgebleven, om
het terug te bouwen, zooals het vroe
ger was. Bij een vorige restauratie zijn
verschillende destijds oude beelden ver
vangen door minder goede, hier opent
zich een mooi arbeidsveld voor onze
beeldhouwers, aan wie verschillende
opdrachten kunnen woeden gegeven.
De vleeschhal had van onderen stee
nen gewelven. Het gemeentelijk archief
was hier geborgen. Het archief is totaal
verbrand. Dit is wel een zeer ernstig
verlies, want er was veel belangrijks in
dat archief.
Andere beschadigde objecten
OP den gevel na is ook de provin
ciale bibliotheek aan de Lange Delft
verwoest, doch het provinciaal bestuur
beeft dadelijk schoorwerken laten ma
ken. De bedoeling is, de restanten af te
breken en liet geheel zooveel mogelijk
het oude aspect terug te geven. Met de
provinciale boekerij schijnt het nog
mede te vallen; veel is daar in de kel
ders gebracht- de inhoud is wel ge
schonden, maar toch valt de schade
over het gehepl hier mede.
Overigens hebben de verschillende
branden niet alleen bet centrum geteis
terd, maar juist ook verschillende
mooie punten daarbuiten. Zoo liet huis
van de Oost-Indische Compagnie aan
de Rotterdamsche Kaai, grootendeels
gebouwd in de 18e eeuw Daarachter
stonden pakhuizen uit de 17e eeuw, aan
twee binnenplaatsen gelegen, dit wa
ren prachtige panden. Zij zijn geheel
uitgebrand. Hel is uitgesloten, ze weer
op te bouwen. Daarnaast stond een huis
uit de 17e eeuw, de „Globe" van de vcr-
eeniging Hendrick dc Keyzer. Ook dit
is schoon uitgebrand.
Daartegenover waren er vroeger een
paar oude huizen, één ervan „De Stecn-
rotse", eveneens van de vereeniging
Hendrick de Keyzer, was bijzonder
mooi, met een gevel uit natuursteen.
Daar staat alleen de pui nog van over
eind, met een reeks reliefs. Verder be
zat genoemde vereeniging nog een der
de huis „De Gouden Zon", in de Lange
Delft. Daar is niets meer mede te begin
nen; het is niet mogelijk dit perceel in
zijn ouden vorm weer op te bouwen.
Een ander schilderachtig gebouw, de
bank van leening, is ook verbrand. Het
zelfde is het geval met tal van geveltjes
in smalle steegjes.
Aan de Balans stond een gebouw, de
Bij den wederopbouw
van het normale zakenlevenii
adverteeren een der machtigste
hulpmiddelen.
St. Joris Doelen, met een gevel uit de
16e eeuw, van natuursteen, vroeger die
nende voor sociëteit, later hotel; daar
van staat nog alléén een deel van den
voorgevel overeind. Het is de vraag, of
die te behouden is. Er is opdracht ge
geven om, als dit mogelijk is, schoor
werken te doen uitvoeren, ten einde
omwaaien te voorkomen.
Belangrijke ongeschonden
objecten
\7"AN wat er, geheel ongeschonden,
v voor het nageslacht bewaard is ge
bleven, noemen we de Kloveniersdoelen,
dateerende uit 1607, een vrij groot ge-
houw, mei een kleurige architectuur
van gemengde bak- en bergsteen.
De Oostcrkerk, een achtzijdige koepel
kerk, bleef behouden Ook de Kuypers-
poort, een merkwaardig slop, waar ach
terin het Kuypershuis staat.
Dc Gistpoort, een der toegangen tot
de abdij, is bewaard gebleven; ze ver
toont laat-gothischen bouw in natuur
steen.
In een ander gedeelte van (het oude
Middelburg is eveneens nog vrij veel
behouden, als de Gasthuiskerk, de
Schotsche kerk en een groot aantal in
teressante gevels.
Als er voldoende zorg aan wordt be
steed, zal aldus het oordeel van on
zen zegsman Middelburg vpel j-an de
attractie kunnen terugkrijgen, welke
het vroeger had. Men wil van het oude
zooveel mogelijk behouden. Er is ge
gronde hoop tevens, dat men bij het
nieuwe stratenplan bet karakteristieke
van den ouden stadsaanleg zal volgen.
Daar wordt naar gestreefd, en dit plan,
oorspronkelijk ontworpen door ir. dc
Ranitz, zal verder worden uitgewerkt
door dje 'heeren ir. Verhaghcn uit Rot
terdam en ir. Schrffer, van den gemeen
telijken dienst der stadsuitbreiding te
Amsterdam.
Dan is het de groote vraag: hoe zal
er worden gebouwd.? Het zal goed zijn,
als hierbij de leiding wordt gegeven
aan bekwame architecten, die de sfeer
van Middelburg begrijpen. Het oude
Middelburg was te dicht bebouwd. Er
moeten minder huizen komen'dan er
gestaan hebben. De bouw moet ook mo
derner zijn: met meer licht en lucht
in betere huizen. Wat winkelstraat
was, moet winkelstraat blijven, maar
het is te hopen, dat er minder winkels
komen, dan er waren, zoodat ieders
omzet beter wordt.
Worden bovenstaande richtlijnen in
het oog gehouden, clan kan er een her
boren Middelburg ontstaan.
EINDHOVEN, 26 Juli Op de dezer
dagen gehouden vergadering van de
Kamer van Koophandel en Fabrieken
voor Oostelijk Noord-Brabant is uitvoe
rig van gedachten gewisseld over de
vraag of het gcwenscht is te Eindhoven
een zgn. noodbeurs te organised cn. De
conclusie van de gednchtenwisseling is
geweest dat dc Kamer heeft besloten
haar medewerking te verleencn tol het
organiseeren van een noodbeurs in Eind
hoven. in dier voege, dat de Kamer in
leze stimuleerend zal optreden en een
tweetal vertegenwoordigers zal aanwij
zen in dc commissie uit de verschillen
de belanghebbende organisaties, welke
commissie clan verder tot taak zal heb
ben, de plannen voor een noodbeurs le
ontwerpen cn uit te voeren.
Aan het einde van de vergadering zijn
nog verschillende verkeersproblemen
Ier sprake gebracht o.a. is gewezen op
de noodzakelijkheid om de verbinding
Den BoschUtrecht te verbeteren het
geen bijv. reeds zou kunnen geschieden
door de pontonbrug te Hcdel te vcr-
breeden. teneinde het mogelijk te ma
ken dat ook de autobussen over deze
brug kunnen passeeren. Daarnaast werd
gewezen op de noodzakelijkheid van een
snelverhincling van Eindhoven met Don
Haag via Den Bosch, Lage Zwaluwe,
Dordrecht.
GRONINGEN, 26 Juli. Voor den
Groninger politierechter, mr. B. P.
Enklaar heeft zich een tiental inwo
ners uit dc Groningsch-Duitsche grens
streek te verantwoorden gehad wegens
diefstal van goederen, ten nadecle van
den Staat der Nederlanden. In de eerste
dagen van den oorlog hebben zij zich,
nadat dc Nederlandse he militairen te
ruggetrokken waren, allerlei goederen,
zoowel uit dc verlaten stellingen als uit
dc militaire barakken, toegeëigend. Noch
het rijksgoed, noch de particuliere eigen
dommen bleken daarbij veilig te zijn.
Naast dekens cn schoenen, hout en an
der materiaal, werden ook tal van bij
den terugtocht achtergelaten luxe-voor
werpen ontvreemd. De meesten der ver
dachten, van wie er echter slechts de
helft voor den politierechter was ver
schenen, hebben blijkbaar gedacht:
iedereen neemt, wat hij kan krijgen,
dus doen wij het ook maar.
Met den officier van justitie, mr. J.
N. Meindersma, achtte evenwel ook de
politierechter deze diefstallen zeer ern
stig van aard, hetgeen tot uiting kwam
in zijn vonnissen. De verdachten werden
veroordeeld tot gevangenisstraffen, va-
rieerende van een tot zes maanden. Voor
enkelen hunner werden voorwaardelijke
straffen uitgesproken met een proeftijd
van drie jaren. Eén verdachte kwam er
alleen met een geldboete van 50.af.
Nu ook de 'Academie van Beeldende Kunsten vacantie heeft, trekken de leerlingen er op uit en
ontdekken de mooiste plekjes van Nederland. De molens van Stompwijk als studieobject
De heer C. van Geelkerken
beantwoordt verschil
lende vragen
„Nederlandsche Unie"
gecritiseerd
AMSTERDAM. 20 Juli. In de groote
zaal van liet Concertgebouw heeft «ie
Nationaal Socialistische Beweging in
Nederland gisteravond een vergadering
belegd, welke aansloot op de vergade
ring welke dc vorige week werd gehou
den. Op dien avond was gelegenheid tot
het stellen van vragen, welke echter
door het groote aantal 58 in ver
band met de verduistering niet alle
konden worden beantwoord door den
plaatsvervangend leider der N.S.B.den
heer C. van Geelkerken. Daartoe was
vanavond gelegenheid.
Nadat ir. Huygen de vergadering had
geopend, werd allereerst gesproken dooi
den heer Schout van Dieren, geweste
lijk leider der Nationale Jeugdstorm,
die zeide, dat op 1 Januari 1940 ons
land 737 jeugdvëréenigingen telde, de
sportverecnigingcn niet meegerekend.
In het komende nieuwe Groot Neder
land zal slechts één jeugd-beweging be
staan, dc Nationale Jeugdstorm. Daarin
zal plaats zijn voor de jeugd van dc 17
provincies van Dietschland.
Het woord was hierna aan den heer
C. van Geelkerken.
Dc nieuwe leden der N.S.B. aldus
spreker naar aanleiding van een andere
vraag zullen nooit als tweedehands
leden worden gebruikt. Er zijn geen
soorten van nalionaal-socialistcn. Dc
oude leden hebben een opvoedende taak
Voor de nieuwe leden, doch de N.S.B.-
leiding acht heiden even hoog.
Naar aanleiding van een vraag over
de toekomst van het bedrijfsleven in
den nationaal-socialistisr.hen slaat, zei-
de de lieer van Geelkerken: liet parti
culiere bedrijfsleven zal in stand wor
den gehouden. Dc staat houdt echter het
opper toezicht. Het kapitaal zal daarbij
geen rol spelen.
De weerbaarhcidsafclecling der N.S.B..
aldus bleek uit liet antwoord op een vol
gende vraag, zijn niet gewapend.
Een vraag over ouderdomspensioen
ontlokte de beer van Geelkerken de
mededeeling, dat de N.S.B., indien de
leiding van den slaat in haar handen
komt, zal zorgen voor ouderdomspen
sioenen voor een ieder die hard beeft
gewerkt. Zij die thans storten bij de
vrijwillige oudersdomsverzekcring doen
verstandig hun stortingen te blijven
doen.
De N.S.B. is bang voor onze koloniën.
Jarenlang is de bewapening van Indië
verwaarloosd cn nu kan ons dit onze
koloniën kosten, hetgeen een belangrij
ke verlaging van ons levenspeil zou be-
leekcnen.
Rusland aldus de heer van Geel
kerken is de rotte plek in liet toe
komstige Europa. Het is een groot ge
vaar, dat het gebruik zal maken van
iedere zwakheid van Duitschlancl. In dc
toekomst zal de Sovjet-Unie echter ook
door de nationaal-socialistische gedach
te w-orden veroverd.
Het Jodenvraagstuk, waarover acht
v.ragcn waren binnengekomen, leeft in
ieder volk. volgens den spreker. De Jo
den hebben zichzelf als vraagstuk opge
worpen. De N.S.B. heeft tegen de Joden
stelling moeten nemen door de houding
der Joden zelf. Het levensbelang van het
Ncderlandsche volk eischt de scheiding.
Na de pauze sprak de heer vaU Geel
kerken over de Nederlandsche Unie.
Dezer dagen werd een oproep aan 'liet
Nederlandsche volk gepubliceerd. Mr.
Linthorst Iioman, prof. de Quay en mr.
Einthoven.solliciteeren naar een rol. Hét
is weer het oude. liet gaat niet om liet
volk bij hen. Het zijn oude democraten
uit een systeem, dat vergaan is cn nooit
meer terug zal komen. Een concentratie
van het volk is het niet. Men vecht \ooi
groepsbelang. Door deze Unie te steu
nen, steunt gii de verdeeldheid. Het be
hoort met het Nationale Economische
Blok cn hot Nationale Front tot de puin-
hoopen, die wij moeten opruimen. De
N.S.B. zal voor iedere concentratie on-
veiieerbaar zijn.
AMSTERDAM, 26 Juli. Dezer
dagen zijn in dc pers mededeelingen
verschenen over een conflict in de
studentenwereld waar de meeningen
botsen over de vraag hoe men tegen
over den nieuwen tijd moet staan.
In verband daarmede hadden wij
een onderhoud met mr. H. A. M. van
der Heijden, te Aerdenhout, die. zoo
als hij dat uitdrukte, de vooruit
strevende vernieuwende gedachte
vertegenwoordigt en die zich daar
om gedwongen zag de raad-van-tien
der pas opgerichte Nederlandsche
Studenten Federatie (N.S.F.) te ver
laten, omdat deze N.S.F. weigerde
de consequenties van den nieuwen
''tijd te aanvaarden.
De lieer Van der Heijden verklaarde
ons het volgende: Onmiddellijk na den
oorlog werd een Nederlandsche Studen
ten Federatie (N.S.F.) opgericht, met de
bedoeling de gchcele Nederlandsche
studentenwereld te vercenigen in een
raad. Toen wij met enkele afgestudeer
den en studenten met deze oprichting
begonnen, gingen wij van liet standpunt
uit, dat alle oude cn versleten formules
van liet studentenleven definitief had
den afgedaan. Voor den oorlog hadden
nog velen de mond vol van de „vrijheid"
en de „zegenrijke verschillen", doch
daarna bleek, dat deze leuzen de oor
zaken van onze machteloosheid en ver
deeldheid waren geweest. Wij bepleitten
de wenschelijkheid alle versplintering
en richtingloosheid radikaal op te rui
men en uit eigen initiatief en kracht
nieuwe vormen voor de studentenwereld
te zoeken.
Maar juist zooals op velerlei ander
gebied waren de meesten maar half
overtuigd. Men trachtte de kool en dc
geit te sparen. Zoo wilde de N.S.F. bij
voorbeeld van stelselmatige en besliste
leiding niets weten. Zij wilde de- onaf
hankelijkheid en de verschillen van de
diverse organisaties bewaren, en tegelijk
toch leiding geven en vereenigen.
Is het dan niet mogelijk leiding
te geven met behoud van de zelfstan
digheid der groepen?
De studentenwereld was en is nog
steeds een milieu van een eindelooze rij
kringetjes en groepjes. Wil werkelijk
een grootsche hervorming van de stu
dentenwereld tot stand komen, dan
moeten al die stemmen en machtjes cn
groenen onder één gezag worden verza
meld. De hoop, dat die tallooze verschil
len in de studentenwereld door een
„moreel" overwicht of door een vriende
lijk woord verecnigd kunnen worden, is
een illusie. Toch meent dc N.S.F., zoo
iets te kunnen bereiken. Zij is er echter
innerlijk heelemaal niet over eens, of
bijvoorbeeld sport wel verplicht mag
worden gesteld. In het algemeen vindt
men iederen vorm van verplichting on-
Nederlandsch en den studenten onwaar
dig. Uit dienzelfden hoek wordt ook nog
steeds verdedigd, dat het studenten
milieu onafhankelijk en los moet staan
van het volk als geheel.
Zij wensclien dus een soort isole
ment en u bent daartegen?
Het isolement van de studenten
wereld moet verbroken worden. De
studenten moeten zich bewust gaan
worden van hun taak in het volk
en hun standpunt dat zij een bevoor
rechte positie hebben buiten het
volk, laten a aren. De studententijd
moet een tijd worden vari intense
vorming voor een latere veelzijdige
taak in het volk. Daarom is de af
sluiting zoo verkeerd.
En ziet u hier verband met een
krachtiger leiding. Een student houdt er
niet van gereguleerd te worden.
Ik geloof, dat er zonder krachtige
leiding niets bereikt kan worden. Daar
om ben ik voor een nationale studenten
leiding niet volledige bevoegdheden. Dan
pas zal men effectief kunnen werken.
Nu is alles lapwerk. Krachtige leiding
alleen is in staat de hopelooze verdeeld
heid op te ruimen. Bij een samenwer
king onder de huidige omstandigheden
is de eene groep altijd bang dat de an
dere zal overliecrselien. Maar onder een
onafhankelijke leiding zal alleen do
leiding beslissen en alle groepen zullen
ondergeschikt zijn.
Was liet zoo erg met die verdeeld
heid in de studentenwereld?
Er werden vaak kunstmatig ver
schillen gemaakt. Theologische verschil
len bijv. behoeven een universitaire een
heid ^volstrekt niet te verscheuren. In
tegendeel, men krijgt slechts waardee
ring "voor zijn medestudenten door het
verschil van mecning. Maar de oude
toestand is zoo, dat verschillende con-
fessionccle vcrcenigingen er een eigen
sociëteit op na hielden om maar te voor
komen, dat dc leden met andersdenken
den zouden verkeeren. Dat staat gelijk
met het ontvluchten van de moeilijkhe
den en liet schaadt bovendien in ernsti
ge mate do eenheid der studentenbewe-
Rinff.
Nog dwazer is liet bestaan van twee
soorten „neutrale" sociëteiten naast
elkaar, 11.1. Unitas en het Corps. Wij,
mijn vrienden en ik. willen aan iedere
universiteit één groote studentensocië
teit.
U sprak daar van „wij". Wie steu
nen u?
De redactie en de medewerkers van
het algemeen Nederlandsch studenten
blad „Citadel" heeft zich met onze ge-
dachtcngang accoord verklaard. In het
begin van de volgende week zal een
nummer van dc „Citadel" verschijnen,
waaruit dat duidelijk blijkt.
Mijn conclusie is: autoriteit en een
heid zijn de twee levensvoorwaarden
voor een gezonde en krachtige Neder
landsche studentenbeweging. Daarom
zou ik wensclien, dat er een Nederland
sche studentcn-praeses wordt benoemd,
die volledige bevoegdheden bezit, en die
in de verschillende universiteitssteden
gevolmachtigden kan aanstellen, die de
gedachte van de universitaire eenheid
geleidelijk doch stelselmatig kunnen
verwezenlijken.
VEREEENIGING VAN PARTICULIERE
SLEEPAGENTEN
DORDRECHT, 26 Juli. In een ge
houden bespreking met do voornaamste
sleepagenten is besloten een vereeni
ging van sleepagenten op te richten. De
vereeniging draagt den naam van „Ver
eeniging van particuliere sleepagenten
in Nederland". Hierin kunnen alle sleep
agenten in Nederland worden opgeno
men. Het kantoor is gevestigd te Dor
drecht Vest 57a. Het doel is meer cen
tralisatie in het bedrijf te brengen,
waarnaar reeds eerder is verlangd.
Het bestuur is samengesteld uit de
heeren: L. E. Wouters, Dordrecht, voor
zit Ier; C. Derksen, Rotterdam, vice-voor-
zitter; J. Schless, Dordrecht, secretaris,
en P. A. Bruys Dordrecht, penning
meester.
Er zal een vergadering worden gehou
den, waarin de statuten en huishoude
lijk reglement den leden ter goedkeu
ring zal worden voorgelegd.
Elke vergelijkende proel bevestigt U dit terstond. In tuben van 60, -10 en 25 cent.
Kunsthars, dat in de laatste jaren zoo
veel opgang beeft gemaakt, zal weldra
ook als stof voor waterdichte kleeding
dienst doen. Van deze nieuwste toepas
sing, Mipolani genaamd, zal men ken
nis kunnen nemen op de Leipziger Na-
jaars-Messe, le houden van 25 tot 29
Augustus. Hiervan worden regenman
tels, pelerines enz. voor dames, regen
jassen voor heeren en extra-stevige be
dekking tegen regen voor wielrijders
tentoongesteld. Het zelfde materiaal
dient ter vervaardiging van huishoud
en bedrijfsschorten, speciaal sterke
banen voor schorten ten gebruike in
smederijen, gieterijen en chemische fa
brieken. liet Mipolam gaat zeer lang
mede, is elastisch, reukvrij, bestand le
gem verschillende invloeden, kan gc-
nuFlckclijk gereinigd worden en is goed
koop.
Een ander nieuw artikel is bontwerk
uit dc donsveeren van kalkoenen. De
veeren worden met dc hand stuk \oor
stuk bijeengevoegd, de hierdoor verkre
gen snoeren samengedraaid en vervol
gens op vocringstof bevestigd. Uil de
kalkoenveeren ontstaan aldus vellen,
die naar gelang \an de bestemming wil
lekeurig van grootte kunnen zijn. Er
worden uiterst lichte maar toch warme
capes, bolero's en andere kleedingstuk-
ken van gemaakt, in zachte pasteltinten
en in de echte bontkleuren van nutria,
blauwvos, e. a. Van deze elegante klee
ding zullen fraaie modellen op de Leip
ziger Najaars-Messe aanwezig zijn.
HONORAIRE VERTEGENWOORDI
GINGEN VAN HET LEIPZIGER
MESSAMT IN NEDERLAND
Zooals bekend, heeft het Leipziger
Messamt zijn vertakkingen in alle we-
relddeelen. door middel van honoraire
vertegenwoordigingen of eigen kanto
ren Nadat, het Bureau voor Nederland
ongeveer een jaar geleden te Amster
dam werd geopend, zijn er thans ook
honoraire vertegenwoordigers in ver
schillende gedeelten van ons land, wel
ke op 23 Juli onder voorzitterschap van
den heer Curt Fraucndorf, directeur
van genoemd Bureau, voor liet eerst
hebben vergaderd. Daar zijn alle organi
satorische werkzaamheden besproken,
die strekken kunnen om liet bezoek der
a.s. Najaars-Messé van Nederland uit
doeltreffend en gemakkelijk te doen
verloopen. Met voldoening werd gecon
stateerd, dat Nederland op belangrijke
wijze aan deze herfstbcurs zal deelne
men, door de inzendingen van den Eco-
nomischen Voorlichtingsdienst te 's-Gra-
venhage en de Stichting „Havenbelan-
gen" tp Rotterdam, alsmede door de vor
ming van een groep voor Nederlandsche
ambachtskunst.
WAGENINGEX, 26 Juli. -- De plan
tenziekte-kundige dienst deelt mede, dat
thans op zeer veel plaatsen in het aard
appelloof de gewone aardappelziekte,
veroorzaakt door de zon, phytophthora
infectans optreedt. Het is daarom met
het oog op onze voedselvoorziening
zeer gewenscht, ja nooi/akeli|k, dit de
aardappelen (en spoedigste met de be
kende Bordcausche of Bourgondische
pap of een der vervangmiddelen daar-
lan worden bespoten. Wie deze midde
len niet kent kan daarover inlichtingen
inwinnen bij den plantenzickte-kundigen
dienst te Wa.geningen en de bij dezen
dienst werkzame ambtenaren, zoomede
bij de rijkslind- en tuinbouwconsulen-
ten.
De aardappelziekte veroorzaakt op de
bladeren zwarte rottige plekken. Dooi
de bespuiting met calciumarsenaat te
gen den Coloradokever ontstaan zulke
vlekken niet. Men kan calciumarsenaat
met Bordeausche en Bourgondische pap
vermengen en aldus de bespuitingen
tegen aardappelziekte en tegen den Co
loradokever combineeren.
