J. H. ITTMANN
Eenige wenken voor
de burgerij
Oud-Amersfoort (345)
De Man
Üqsmda
FILMS voor deze week:
STADSNIEUWS
Verduisteringspapier
Rollen Plakband
WILT U (tijdelijk) WONEN AAN
DEN RAND VAN DE STAD?
Tegen gevaren
uit de lucht
Uit Stads Resolutie
boeken 1770 (121)
BOEKHANDEL
Utrechtschestraat 46 Tel. 6608
Gouden Jubileum
r
Wielrijders
VJ
Correcte houding
's Zomers buiten
heeft gemeubileerde villa's
billijk te huur
2e BLAD PAG. 1
AMERSFOORTSCH DAGBLAD
ZATERDAG 27 JULI 1940
-
Men houde zich rustig en
begeve zich niet op
straat
LJ ET feit, dat ook onze stad
te lijden heeft gehad van Engel-
sche bomaanvallen heeft bij dc bur
gerij ongerustheid gewekt. Men
neemt veelal op eigen houtje
maatregelen en vraagt zich daarbij
af, of die maatregelen wel juist ge
troffen zijn Men zou graag willen
weten, of er iets gedaan kan worden,
dat de kans op levensgevaar zoo
niet geheel, dan toch voor een groot
gedeelte uitschakelt. Kortom, men
meent in het duister te tasten en
men vraagt zich af, vyat de lucht
beschermingsdienst in deze doet of
kan doen.
Een en ander is voor den heer
Engel, die hier het hoofd van den
Luchtbeschermingsdienst is, aanlei
ding geweest, de pers bijeen te roe
pen om het publick tot voorlich
ting te dienen.
Zooals te verwachten en ook begrij
pelijk is, kan niet van voorlichting
sprake zijn in dien zin, dat adviezen of
raadgevingen verstrekt worden, welke
bij een evsntueelen bomaanval de kans
op levensgevaar uitschakelen. Maar wel
kan het publiek aangeraden worden,
wat, blijkens de opgedane ervaringen,
ertoe kan medewerken, om de veilig
heid te vergrootcn en de ongerustheid
te verminderen. Dc een geeft er de voor
keur aan, 's nachts zijn woning te ver
laten en den morgen af te wachten
achter en onder de dekking van een
schuilloopgraaf. Komt er dien nacht
een aanval en wordt zijn buis getroffen,
dan kan hij zich gelukkig prijzen en
zeggen, dat het lot hem gunstig was.
Meer ook niet, want de aanval had
evengoed slachtoffers kunnen maken in
de loopgraaf en het huis kunnen sparen.
In dit laatste geval had de thuisblijver
zich gelukkig kunnen prijzen.
Wat te doen?
WELKE van deze twee wegen moet
men nu kiezen? In het algemeen
zal het 't beste zijn hier citeer.en wij
de woorden van den heer Engel om
rustig thuis te blijven.
Men. moet er zich op instellen kalm
te blijven. Beter is gewoon naar bed te
gaan en zich te ontkleeden, dan rust
het lichaam meer.
Wil men iets doen, om vlug weg
te zijn, dan kan men gekleed op
bed gaan liggen. Uit de praktijk is
gebleken, dat tegen voltreffers geen
raad te geven is. Voor de bescher
ming tegen scherven zoeke men vei
ligheid in de benedenverdieping,
want de bovenverdiepingen worden
het meest bedreigd door de op
springende scherfwerking. Hoe dich
ter men bij den grond is en hoe ver
der van de ramen, des te beter.
Van te voren moet men een koffer
met voorwerpen van waarde, als klee
ren, geld, bonnen etc. gereed houden.
Ook zorge men droog zand beter
dan water! bij de hand te hebben,
om het effect van een brandbom te
niet te kunnen doen. Aanbeveling ver
dient het, voor- en achterzijde van een
woning te beschermen met zandzakken.
Frappant is hoe vaak door kleine ob
stakels, in den vorm van zandzakken,
boom of planken, de uitwerking van
scherven verminderd is, Hoe ook ver
wondingen door glasscherven voorko
men kunnen worden, door de ruiten
met gegomd papier te beplakken. Een
ander voordeel voor hem, die rustig
thuis blijft, is dat hij bij het inslaan
van een brandbom een algeheel af
branden van het huis kan voorkomen.
W aar schuwen
EEN moeilijk punt is ook de kwestie
van tijdig gewaarschuwd worden.
Hiermede komen wij direct op het
terrein van den Luchtbeschermings
dienst. Men zal begrijpen, dat niet
steeds voor het overvliegen van vlieg
tuigen al of niet vijandelijke ge
alarmeerd kan worden, 's Nachts pas-
seeren immers geregeld vliegtuigen.
Men zou dan een ongezonden toestand
scheppen, want veelal zou blijken, dat
onnoodig gealarmeerd was. Het pu
bliek zou op den duur zich zoo'n alarm
toestand eigen gaan maken en niet
meer op de juiste wijze reageeren,
wanneer het inderdaad ernst mocht
zijn.
Daarom heeft de heer Engel zich
voorgenomen, om zoo min moge
lijk te alarmeeren. De nadeelige kant
hiervan is misschien, dat in geval van
een bomaanval het alarm 'iets te laat
komt. Daaraan is dan echter niets te
doen.
In kringen van de binnenstad werpt
men de vraag op, dat men geen keuze
heeft tusschen thuisblijven of naar een
loopgraaf gaan, omdat in verschillen
de gedeelten geen loopgraven zijn. Mo
gelijk, dat men dc noodzaak van vei
lige toevluchtsoorden voor straatgan-
gers in de binnenstad nog gaat inzien.
Overigens moet men niet vergeten, dat
Amersfoort een tuinstad is en door
haar „spreiding" vele voordeden bood
en biedt boven een stad, die zoo'n ka
rakter en structuur mist. Tot nu toe
heeft men die factoren zoo hoog aan
geslagen, dat men niet overgegaan is
tot. den bouw van schuilkelders, hoe
wel daar wel op aangedrongen is.
T NTUSSCHEN is ons wel" gebleken,
dat de plaatselijke luchtbescher
mingsdienst actief is. In totaal werken
er ruim duizend stadgenooten aan me
de, verdeeld over de drie vakken Soes-
terkwartier, binnenstad en Bergkwar-
tier. De uitkijkpost op den toren is dag
en nacht bezet. De siaf wordt 's nachts
gevormd door één waker, twee ordon
nansen. en twee telefonisten. De vak-
posten zijn des nachts bezet, evenals
de meeste wijkposten, terwijl doorloo
pend gecontroleerd wordt op de voor
geschreven verduistering.
Tot de Luchtbescherming behooren
verder politie, geneeskundige dienst,
brandweer, ontsmettingsdienst, chemi
sche en veterinaire diensl, Radio Cen
trale. transport- en verbindingsafdeeling
P.U.E.M.-dienst, gas- en waterleiding,
etc. Met al een organisatie, waarin van
In het Gedenkschrift bij het Tweede
Eeuwfeest der Synagoge te Amersfoort
(1927) geeft Jac. Zwarts aan, dat Abraham
Herschel in het midden der 18e eeuw uit
Polen naar Amersfoort kwam om als admi
nistrateur te werken bij de firma Jonas en
Benjamin Cohen, vader en zoon. De naam
heeft Zwarts in de stukken aangetroffen
als Herschel of Harschel.
Die naam heeft ons steeds geïnteresseerd;
we konden hem niet thuis brengen; we voel
den een naamsverbastering, klaarblijkelijk
neergeschreven naar uitspraak en wel een
uitspraak in het Jiddisch, het taaleigen der
Hoogduitse Joden.
Mogelijk hebben we thans de oorspron
kelijke schrijfwijze ontdekt.
12 Nov. 1770 werd in dc Stederaad een
verzoek behandeld van de firma Jonas en
Benjamin Cohen. In commissie van hun
comptoir was Abraham Hirtzel verreyst
naar Duitsland en Polen. Bij zijne restour
herwaerds wierdt hij in Pools Pruissen door
het aldaar tot praccotie tegen de Pest ge
trokken Cordon Troupes, belet zijne reijs
verder voort te zetten, nietlcgcnstaendc
hij zich tot het houden van Quarantaine
hadde aangegeven.
De firma verzocht voorsclirijvinge aan zii-
ne Kon. Mal. van Pruissen om aan ge
noemde persoon toe te staan zijn reis te
mogen voortzettenna Quarantaine aldaar.
De Stederaad besloot dit verzoek door
te zenden aan de Gewestelijke Regering,
de Provinciale Staten of Gedeputeerde Sta
ten.
Deze Abraham Hirtzel kan niemand an
ders zijn dan Abraham Herschel.
De Galg
Neen. we gooien er geen scherpje griezel
op. Slechts nuchter, zakelijk blijven we bij
dit instrument der oude Lijfstraffelijke
Rechtspleging.
Zoals elders werd ook hier het schavot
opgeslagen voor het Raadhuis, dus in
Amersfoort op de Hof. De galg echter be
vond zich overal buiten de poort; maar
toch niet in dc eenzaamheid; het afschrik
wekkend voorbeeld diende te werken. Zo
moet de alleroudste Amersfoortse galg
hebben gestaan in de hei ter hoogte van dc
Tweede tol. Thans heet het daar de Spils-
heuvel. Potsierlijke naam, maar de echte
heuvelnaam voor die Bergbult klinkt te or
dinair, al berustte die naam op de werke
lijkheid.
In de hei, zeggen we, maar daar liep oud
tijds de weg naar Utrecht. Onze Prins
Frederiklaan heette vroeger officieel de
Artillerieweg, omdat daarlangs de militaire
vuurmonden naar het oefenterrein trokken;
het volk bleef echter spreken van de Oude
Utrechtse weg. De oude galg moet ge
staan hebben ter hoogte, waar indertijd
een grafheuvel uit dc oudheid werd ontdekt
Toen de nieuwe Utrechtse weg in 1652
was gebaand, is de galg denkelijk daar
heen verplaatst, even voorbij, waar thans
de Hoge Witte ligt, een stenen galg vlak
aan de weg.
In 1770 was zij erg uit het lid gezakt,
was bouwvallig. Ze stak over dc Utrecht
se weg heen en dc grote passage.
Het was afschuwelijk voor rijdende perso
nen. Zo spreekt de Resolutie van 24 Sep
tember.
Provisioneel werd een houten galg ge
bouwd op de hoogte van de eerste Pael,
enige roeden van de weg.
Zo is zé gekomen op de Zeven Boompjes.
Dc lijken werden aan de voet daarvan be
graven, zoals een jaar of zes geleden nog
zichtbaar werd. Een deel van deze galg be
rust in Flehite.
Als afschrikking voor plunderende solda
ten werd ook op de Hof een galg geplaatst
in het rumoerige jaar 1579. Rootselaar
meent, dat er geen gebruik van is gemaakt.
In 1609 verdween zij weder.
De Aardappelinslag
De heer Cameraar was niet erg gelukkig
geweest met zijn aardappelenkoop. om on
der de arme gemeente te worden uitge
deeld. Wel was door hem dc hand gelegd
op 1160 schepel a 12/2 stuiver. Bij het
brengen in een der stadskelders bleek, dat
re niet egaal waren en dat er zeer veel
kleine onder liepen. Daarom durfde hij gro
tere koop van dit soort niet aan. Hij kreeg
opdracht om verder te zoeken tot soulaes
van de sobere gemeynte.
HEUNKS
En de tijd
DE boter op den bon? Accoord!
Wie boter heeft, geert vet? Geen
wóórd!
Wie vet krijgt, botcrloos? Oké!
Dc suiker-porties klem? Valt méé!
Wat minder brood per dag? Dat gddt!
En meel pond pondsgewijs? Niet kwaad!
De vermicellic schaarsch? Geen nood!
Geen vermicelli-socp? Geen dood!
Halveering havermoutGeen last!
En rijst meer mondjesmaat? Dat past!
Een kleiner portie thee? 7 Is goed!
En koffie niet royaal? - Het. móet!
Maar vraagt in ernst eens aan een man,
Wat hij beslist niet missen kan,
Wat hij zou zien als zéér funest,
Wat erger is dan héél de rest,
Wat hij zich wenscht van dag tot dag.
Wat aan geen schaarsch te lijden mag.
Wat hij beschouwt als trouwen vrind,
Wat in zijn oog geen weerga vindt,
Wat op zoo'n heel klein bakje ligt,
Wat sa dm met hém liet werk verricht,
Wal dikwijls dient tot nwdicijn,
Wat er behoort tot 's mans domein,
Wat onverminderd blijven moet.
Wat goed humeur behouden doet,
Wat met hem „meetrekt", dag en jaar;
's Mans sigaret en 's mans sigaar
De boter op den bon? Accoord!
Thee. meel, rijst, suiker, enzoovoort.
Hij offert alles - tot en mét
Voor z'n sigaar en sigaret!
(Nadruk verboden) PHI LI A.
een ieder, die zich opgegeven heeft, de
volle honderd procent medewerking ge
vraagd, geëischt mag worden. Van hen
die bij de Luchtbescherming zijn, wordt
verwacht, dat zij onder alle omstandig
heden het hoofd koel weten te houden,
krachtig optreden en zich uitsluitend
van dc hun opgedragen taak kwijten.
Snel en doeltreffend optreden wekt het
vertrouwen van de burgerij en neemt
het vormen van ongerustheid en fan
tastische verhalen weg.
In den loop van de volgende week
zullen wij meer in bijzonderheden tre
den over het werk van den plaatselijken
luchtbeschermingsdienst.
V'an het architecten- en aanne
mersbureau G. D. Langereis
en Co. te Medan (Deli)
DE heer G. D. Langereis, thans woon
achtig te Amersfoort, heeft het voor
recht op 1 Aug. a.s. het gouden jubileum
te mogen beleven van het door hem opge
richte Architecten- en Aannemersbureau,
zijn naam voerende en gevestigd ter Oost
kust van Sumatra.
Langereis, destijds als bouwkundig em
ployé uitgezonden door de Deli Spoorweg
Mij., heeft op 1 Aug. 1890 in Bindjei zich
als particulier architect gevestigd, waar.
bij hij tevens werd aangesteld als roov
meester te Bindjei en te Tandjoeng
Poera.
Op de zeer vereerende opdracht van den
toenmaligen Sultan van Langkat tot het
ontwerpen en bouwen van een moskee te
Bindjei, volgden die voor een moskee te
Tandjoeng Poera, Stabat en Laboehan
Deli. Ook van cultuurlichamen kwamen op
drachten, zoodat reeds na luttele jaren
werd overgegaan tot het assumeeren van
medewerkers n.l. de heeren W. J. G. Frohn,
A. N. Langereis en J. Mijs.
Ten tijde dat de grootc maatschappijen
als Kon. Petr. Mij. Deli Mij. Deli Spoor en
zooveel andere lichamen zich in den strijd
voor de ontwikkeling van de Oostkust van
Sumatra deden gelden, heeft ook de Fir
ma Langereis haar aandeel gehad in die
moeilijke pioniersjaren. Wegenaanleg,
bruggenbouw, het exploiteeren van conces
sies voor houtaankap, telefoon- en electri-
citeitsbedrijf, gingen vooraf aan, of gecom
bineerd met het bouwen van fabrieken en
woningen.
Onder de belangrijke bouwwerken noe
men we het gebouw van den Raad van Jus
titie, het z.g. Tjong A Fie en AVROS ge
bouw te Medan, het paleis van den Sultan
van Assahan to Tandjoeng Balei, kanto
ren en electrische centrales voor de Ned.
Ind. Gas Mij., vele scholen, kerken en win
kels.
Na een verblijf van 36 jaren in de tro
pen is de heer G. D. Langereis in 1924 uit
getreden.
De zaken werden gesplitst in: G. D. Lan
gereis en Co. te Medan, directeur J. Mijs,
medewerker W. Broekema, ressort Deli en
Langkat; en een zusterfirma A. N. Lange
reis en Co. medewerker J. Thierens ressort
Serdang en Assahan.
In 1931 is de heer Mijs gerepatrieerd en
opgevolgd door den heer W. Broekema,
welke later zijn bevoegdheden heeft over
gedragen aan den heer H. v. d. Heuvel.
De beide zusterfirma's, voortgekomen
uit de oprichting der zaken van den heer
Langereis, mogen zich nog steeds verheu
gen in een voortdurenden bloei.
Door de tegenwoordige omstandigheden
zullen feestelijkheden achterwege blijven.
tiet is Uw laatste kans!
OP verzoek van de politie brengen
wij den wielrijders nogmaals on
der het oog, dut het ten strengste ver
boden is. om zonder licht te rijden ge
durende het tijdvak van een half uur
nd zondcrondergang en een half uur
vóór zonsopgang. De voorgeschreven
verlichting moét toegepast zijn.
Tot nu toe werden velen gewaar
schuwd en slechts enkelen geverbali
seerd in geval van overtreding van
bovenstaande. Ingaande volgende weck
kan men er echter zeker van zijn, dat
niet meer gewaarschuwd wordt maar
uitsluitend geverbaliseerd.
Tevens worden dc betreffende rijwie
len inbeslag genomen.
Men weet dus nu, waar men aan toe is!
GRAND-THcAtre. Van Vrijdag 26 Juli
t.m. Donderdag 1 Augustus, vertooning
van dc film „Een -meisje regeert".
Voorstellingen: Zondag 1.45, 4.0Ó. 6.15
en S.30 uur doorloopend Andere dagen
8 uur. Zaterdags 6 en 8.15 uur.
's Middags matinee om 2.30 uur.
Maandag, Dinsdag en Donderdag om 2.30
uur n.m. familie-matinee met vertoo
ning van „Robert en Bartram op ski's
CITY THEATER. Van Vrijdag 26 Juli
t.m. Donderdag 1 Augustus vertooning
van de film „Manege".
Voorstellingen: Zondag 1.45, 4.00, 6.15
uur en 8.30 uur doorloopend. Zatterdag
6 en 8.15 uur. Andere avonden 8 uur.
Des midegs matineé om 2.30 uur.
REMBRANDT-THEATER. Vertooning van
de film „Slavenjacht", tot en met Maan
dag.
STERHUIS. Korte Beekstraat 4. Voor alle
meisjes lederen avond geopend des
Zondags van 2 uur.
MUSEUM FLEHITE, Westsingel. Geopend
dagelijks van 1012 en 14 uur, uitge
zonderd Zondag, 's Zaterdags 1012 en
1.303 uur (Stadgenooten hebbeD
's Zaterdags vrijen toegang)
GILDEHUIS A.K.G Voorjaarstentoonstel
ling.
OPENBARE LEESZAAL MET JEUGDLEES
ZAAL, Muurhuizen 9.,
BELLAMY-BIBLIOTHEEK (kosteloos). -
Appelweg 6.
DE WAPENROEM. 29 Juli Algemeene
ledenvergadering van V.V.V. 8.15 uur
namiddag.
Borende Kiespijn
Veilig en vlug als geen ander helpt
hierbij altijd een poeder of cachet van
Mijnhardt. Mijnhardt's Poeders per 3tuk 8 et.
Doos 45 ct. Cachets, genaamd „Mijnhardtjes"
Doos 10 en 50 ct. N.V. Pharmaccutische
Fabriek A. Mijnhardt, Zeist.
Het gewonnen diploma
terug gebracht
Op den sluitingsavond van den Vier-
daagsche in Amicitia werd o.m. het di
ploma uitgereikt aan de derde afdceling
van het 78e legercorps (Opbouwdienst).
De leider, luitenant Swart, is één dezer
dagen tot de ontdekking gekomen, dat
tijdens dc marschdagen een verwisse
ling van personen heeft plaats gevon
den, zoodat niet. alle deelnemers de volle
vier dagen uitgeloopen hebben, waar
door het aantal uitvallers hoogcr dan
10 pCt. geworden is. Naar aanleiding
hiervan heeft luitenant Swart. het di
ploma gisteravond bii de leiding van de
Vierdaagsche terug gebracht.
BOUWVAKVACANTIE
De Federatie van bouwvakarbeiders
heeft bepaald, dat de vacantie in het
bouwvakbedrijf gehouden wordt in dc
week van 5 tot 10 Augustus.
Dir. H. A. C. v. d. Kraan Doodenweg 23 Tel. 6500
vJ
Ileidcmarie Hatheyer en Albert Matterstock in „Een meisje
regeert". (Grand Théiltre)
Qrand-Théatre
„Een meisje regeert
DIT is het verhaal van Jule, die al
zeven jaar doet of ze een heeren-
boer is en op het landgoed Jobshagen
regeert. Dit beteekent, dat ze al zeven
jaar lang te kampen heeft gehad met
in verval gerakende schuren, roestende
maaimachines en schulden. Zij is voor
het oog der wereld min of meer een
manwijf geworden. Ze loopt dan ook
pi'ompt in lange broeken.
Eigenaar van het landgoed is „de over
ste". En deze man, gespeeld door Paul Hen-
ckels, behoort aanvankelijk tot die lieden,
die altijd ergens last van hebben. Is het
niet van de jicht, dan heeft hy toch last
van het geluid der autoclaxons, cn is het
dat niet, dan wordt hij toch geplaagd door
schuldeischers Maar dit is allemaal
maar in 't begin. Later wordt de overste
er wel gezelliger op. Dan heeft hjj alleen
nog wel eens last van een cognacje, dat
hij in de vreugde zijns harten te veel ver
schalkte.
Hij heeft dan ook reden tot vreugde,
want zijn zoon Stefan (Albert Matter
stock) is uit den vreemde teruggekeerd
niet slechts vriendelijker dan hij jaren ge
leden wegging, maar vooral ook rijker. Ste
fan moderniseert de gansche boerderij en
slaagt er in, de zaak winstgevend te maken.
De kleine Jule, die aanvankelijk dacht, dat
Stefan nog steeds dezelfde nietsnut was,
begint zich af te vragen, waarom zij in ze
ven jaar niet heeft kunnen bereiken, wat
hij in 7 maanden tot stand brengt: „Het is
doodgewoon een kwestie van chequeboek",
concludeert ze dan maar. En ze doet net
of ze Stefan daarom minacht, want ze wil
voor iedereen (ook voor zichzelf) verber
gen, dat ze dien avonturier, die altijd ge
luk heeft, juist heel graag mag: Een
vrouw als ik, die van haar achttiende tot
haar vijfentwintigste jaar als een boeren
jongen geleefd heeft, zal haar charme wel
verloren hebben denkt ze.
Maar d^ is toch niet zoo. Stefan con
stateert het met verbazing op den morgen,
wanneer Jule er vandoor wil en zich ge
kleed heeft in een van de toiletten van
haar moeder: Jule blykt om te zien een
heel lief meisje... enfin: dan weet U wel
wat er gebeurt, want het is nu eenmaal
Aitila Hörbiger en Albert Matterstock als „The Arlen Brothers
in de film „Manege" (City Theater)
een filmhistorie.
Paul Henckels heeft iets aardigs ge
maakt van zijn overste-rol. Hij heeft den ge-
routincerden humor en 't gemakkelijke ge
baar van den ouden film- en tooneelrot en
hij weet dan ook heel aardig tot samenspel
op te wekken. Heidemarie Hatheyer geeft
ook geen onaangenaam spel: zo is een,
beetje clownesk, af cn toe ook grotesk, eni
ze maakt er een caricatuur van méér
vraagt deze film niet. Albert Matterstock
draagt geen snor, maar toch zullen er zijn,
die hem „manlijk en tóch zacht" vinden,
terwijl Truus van Aalten in deze film als
„Anni" verliefd naar hem mag kyken.
Wie zich een anderhalf uur lang wil
amuseeren met een onschuldige romance,
kan er gerust heengaan.
De regisseur, Fritz Peter Buch, is een
man, die er wel slag van heeft, de noodigé
vaart aan zyn verfilming te geven. Hu'
heeft zijn kracht gezocht in een populaire
wijze van vertellen, en is daar heel aardig
in geslaagd. Zoo'n fuivend gezelschap, bij
voorbeeld, weet hij met Schwung en grap
pigheid voor de lens te brengen, waarna
de fotografen dan wel voor de rest zor
gen. Zoo werd het een amusementsfilm van
de bekende klasse, waarnaar men, rustig
in zijn stoel gezeten, met typisch vacantie-
genoegen kijkt.
City-Theater
„Manége"
DE films, waarbij het leven van ar-
tisten als motief genomen is, zijn
moeilijk in aantal te tellen. Er zijn er
vele. Al .sedert het ontstaan van de
film, nam het milieu van den kunste
naar een bevoorrechte plaats in by de
filmschrijvers, rijk als het is aan sen
satie, harde realiteit, komische en tra
gische oogenblikken.
Ontegenzeggelijk boeit een dergclyk ge
geven het publiek, het prikkelt zijn nieuws
gierigheid, welke maar korten tijd bevre
digd kan zijn door het verrassende, dat elk
circusleven heeft. Dat bestaan kent geen
sleur, het is en blijft immer een jacht naar
succes, naar een groot nummer, dat maar
al te dikwijls in ruil het leven vraagt. Van
daar, dat de menschen steeds weer naar
deze films willen gaan kyken, ook al zijn
vele programmapunten weinig veranderd.
Men komt voor het groote oogenblik, dat
men sensatie noemt.
De film „Manege" blijft in dat opzicht
niet in gebreke. Men ziet er de salto's van
de auto-van-den-dood, welke het meisje met
zich voert, dat door het lot geroepen is, ora
de gebroeders Arlen, in plaats van vijan
den, vrienden te maken. Deze verhouding
is te wyten aan Thomas, die eens de vrouw
van zijn jongeren broeder Robert ontvoer
de. Een misstap, die maar kort duurde*
doordat de exprestrein naar Cherbourg
ontspoorde, by welke ramp de vrouw om
kwam. Sedert dien werkten de broeders in
de hoogte aan de trapeze zonder elkaar
meer te willen kennen. Zij konden niet uit
eengaan, omdat hun werk individueel niets
te beteekenen had voor het circus, maar in
samenwerking tot de twee sensatienum
mers van het programma behoorde.
Thomas wil zijn misdaad tegenover zijn
broer goed maken, na vijf jaren slaagt hij
daarin. Het is de groote verdienste van de
film, dat de opzet geheel aanvaardbaar is
en niet gebaseerd is op romantiek en an
dere verzinselen, die men maar al te graag
door het zwakke circusnet heen pleegt te
weven, zoo schreven wij, toen deze film
haar première beleefde.
Vóór alles krijgt men bet leven achter
de schermen, buiten de piste te zien, later,
veel later komt de vrouw in het spel.
Attila Hörbiger en Albert Matterstock
zijn de gebroeders Arlen, die halsbrekende
toeren verrichten aan de trapéze en een
ieder in spanning houden. Evenals hun be
roep, kent bun spel geen sentimentaliteit.
Anneliese Uhlig is een jonge filmster, die
naam gemaakt heeft door den doodenrit in
deze circusfilm. Otto Wernicke personi
fieert Jan Morell, een gewetenloos man,
wiens rol weinig dankbaar is. Een film,
die gedragen wordt door sfeer, en het cir
cus op voortreffelijke wijze aan ons voor
stelt.
Op Maandag. Dinsdag en Donderdag
zal dezo week in Grand Théaire om 2 30
uur de grappige film „Robert en Ber
tram op ski's" vertoond worden, waarin
fraaie natuuropnamen voorkomen.
