DE EEMLANDER
ROEMEENSCH PREMIER
over de revisie-besprekingen
met Hongarije en Bulgarije
Nog steeds wapenvervoer
via Britsch Birma
De Vereenigde Staten als
schatbewaarders
2UIDWIND
Twee wetten tot
regeling van
Onaantastbaar
labyrinth
Welk lot wacht
Fransch
Indo-China?
De toekomst van
Britsch-Indië
Het Italiaansche
succes in
Somaliland
Vrijdag 9 Augustus 1940
Uitgave: VALKHOFF Co.
Bureau: Arnhemsche Posrtwal 2a
39 e Jaargang No. 35
„Het richten der Roemeensche politiek naar
de beide as-mogendheden brengt bepaalde
offers met zich mee"
het staatsburgerschap
Japansch woordvoerder meent, dat
Engeland zijn belofte niet nakomt
Goud ter waarde van meer dan 20 milliard
dollar wordt bijeengebracht in de
„super safe" van Fort Knox
Vrijz. Dem. Bond en
de Ned. Unie
WEGENS VACANTIE
GESLOTEN
LANGESTRAAT 56
f, ID f2.SC i
f 3.-
AMERSFOORTSCH DAGBLAD
ABONNEMENTSPRIJS per 3 maanden voor Amersfoort 1.95; per maand 0.65; pei
week f 0.15
Binnenland tranco per post per 3 maanden 2.85. Afzonderlijke nummers f 0.05
POSTREKENING 47910 TELEFOON INTERC. 4620
aIJS DER ADVcKICiiI ItN va°l4 regels f 1.05 met inbegrip van een bewijsnummer,
elke regel meer f 0.25. Liefdadigheids-advertenticn voor de
helft van den prijs. Kleine Advertentiën „KEITJES" bij vooruitbetaling 15 regels
50 cent, elke regel meer 10 cent, driemaal plaatsen f 1.Bewijsnummer extra f 0.05
BOEKAREST, 9 Aug. (D.N.B.)
Minister-president Gigurtu heeft
Donderdagavond voor de radio
een toespraak gehouden voor het
Roemeensche volk. Hij zeide o.a.:
„De politiek aan de zijde van
Duitschland en Italië acht de re
geering de gunstigste voor de be
langen van het Roemeensche volk.
Deze politiek is in staat het volk
een waardige groei te waarborgen
en het tevens in zijn cultureel- en
economisch leven van den invloed
der Joden te bevrijden. Het groote
gevaar van het Jodendom is in het
jongste verleden van Roemenië
niet voldoende erkend.
Het richten van de politiek naar
de beide as-mogendheden, welke po
litiek voor Roemenië onontbeerlijk is
geworden brengt echter bepaalde of
fers met zich mede. Hii, Gigurti, moet
echter uitdrukkelijk vaststellen, dat
ter gelegenheid van zijn bezoeken in
Salzburg en Rome tegenover hem,
Gigurti. alleen is gesproken over den
wensch tot een overeenkomst van
Roemenië met zijn Hongaarsche en
Bulgaarsche buren en dat Roemenië
hierbij meester over zijn besluiten is
gebleven.
Op deze opwekking heeft Roemenië ge
antwoord, dat het. vanaf het oogenblik
waarop het zijn besluit kenbaar maakt
zich aan te sluiten bij de politiek van de
as-mogendheden, ook bereid is. deze
wensch te vervullen. Echter heeft men
van Roemeensche zijde op de moeilijkhe
den gewezen, die een dergelijke overeen
komst in den weg zouden staan.
Roemenië wenscht met zijn buren een
overeenkomst op een grondslag, die voor
de toekomst een vreedzame en werkelijk
vriendschappelijke nabuurschap verwe
zenlijkt. Slechts op tweeërlei wijze kan
men tot een dergelijke overeenkomst ge
raken: öf de in dezen hoek van Europa
geïsoleerde Hongaarsche en Roemeen
sche volken moeten krachtens hun histo
risch verleden samengaan, waarbij zij
moeten afzien van territoriale aanspra
ken, teneinde reeds thans een definitieve
overeenkomst te bereiken, öf er zal een
uitwisseling van bevolking moeten plaats
hebben, die noodzakelijkerwijze van Roe.
menie het afstaan van kleine gebieden
eischt
De regeeringen van beide landen moe
ten thans trachten tusschen deze beide
uiterste punten den besten weg voor het
sluiten van een mogelijke overeenkomst
te vmden, die zoowel door het Hongaar
sche als door het Roemeensche volk op
recht en lovaal wordt gewenscht. De
zelfde toestand, hoewel niet zoo moeilijk,
bestaat ten opzichte van Bulgarije. Met
dit land hoopt Roemenië tot een overeen
komst te geraken, die een einde maakt
aan den strijd tusschen twee volken, die
in den loop van hun geschiedenis met
elkander verbonden waren. Roemenië
hoopt verder, dat zijn betrekkingen met
de Sovjet-Unie, nu Roemenië een groot
offer heeft gebracht, zich voortaan op
den grondslag van den besten nabuur
schap zullen ontwikkelen.
Wettelijke regelingen
voor Joodsche staatsburgers
W ONING CAROL heeft. Donderdag
twee fundamepteele wetten tot re
geling \an het Jodenvraagstuk in Roe
menië afgekondigd. De eene wet regelt
de rechtspositie van de Joodsche bewo
ners van Roemenië. In de motiveering
van deze wet wordt gezegd, dat het Jo
denvraagstuk in Roemenië een politiek,
een juridisch en een economisch pro
bleem vormt. Men kan zeggen dat door
de oplossing.van deze problemen de rech
ten van hel Roemeensche volk worden
vastgesteld. Het aantal Joden onder de
bevolking van het geheele land bedraagt
tien procent. De wet regelt het vraag
stuk op den grondslag van het krachtens
het bloed toebehooren tot het Jodendom.
In de motiveering woidt verdrr gezegd,
dat rerds de nieuwe grondwet van 1938
fen juridisch en politiek onderscheid
maakt tusschen burgers van Roemeen-
schen bloed en Roemeensche staatsbur
gers.
De wet zelf verklaart tot Joden diege
nen, die een Joodschen godsdienst heb
ben, de kinderen van ouders die den
Joodschen godsdienst belijden, de buiten
echtelijke kinderen van een Jodin, de
echtelijke kinderen van een Christen
moeder en een ongedoopten Joodschen
vader, alsmede tenslotte de Joodsche
vrouwen, die weliswaar met een Chris
ten zijn gehuwd, doch eerst op zijn
laatst één jaar voor de oprichting van de
„partij der natie" tot het Christendom
zijn overgegaan.
De tot geen confessie behoorende vol
bloed-Joden worden in den geest van deze
wet eveneens als Jood beschouwd. Ver
der zegt de wet, dat in de toekomst wan
neer een Jood tot het Christendom over
gaat. dit geen wijziging van de rechts
positie van den betrokkene met zich me
debrengt.
De wet verdeelt de Joden in Roemenië
in drie categorien. Tot de eerste caterogie
behooren de Joden, die na 30 December
1918 naar Roemenië zijn gekomen. Tot de
tweede categorie behooren die Joden, die
voor dezen datum door afzonderlijke na
turalisatie het Roemeensche staatsbur.
gerschap hebben verkregen, verder die
genen, die in de oorlogen va.. Roemenië
in het Roemeensche leger in de vuurli
nie hebben gestreden, alsmede de inva
liden en diegenen, die zich lv zonder on
derscheiden hebben en de nakomelingen
van de in de oorlogen van Roemenië ge
sneuvelde soldaten. Alle overige Joden
behooren tot de derde categorie, dat zijn
dus de \an oudsher in Roemenië levende
Joden, die zich echter niet door een of
andere oorlogspraestatie hebben onder
scheiden.
Joden \an de eerste en derde categorie
kunnen geen ambtenaar zijn of beroepen
uitoefenen, die iets te maken hebben mei
de openbare autoriteiten,.zooals notaris
sen. advocaten, zaakwaarnemers en dei-
gelijke. Ook is hun het lidmaatschap van
raden van beheer van instellingen of
particuliere ondernemingen \erboden.
Eveneens kunnen zij geen lid zijn van de
weermacht. Zij mogen bioscopen, boek
en dagbladuitgevenjen leiden noch be
zitten. Tenslotte mogen zij ook geen lid
zijn van de Roemeensche sportvereni
gingen.
De Joden van de eerste en derde cate
gorie zullen, daar zij geen dienstplicht
kennen, hiervoor in de plaats een bijzon
dere belasting moeten betalen, of tot een
arbeidsdienst kunnen worden opgeroe
pen. Geen enkele Jood mag onroerend
eigendom in de gemeenten van het. land
bezitten. Het, ministerie van landbouw
wordt gemachtigd, voor het onteigenen
van dergelijk grondbezit maatregelen te
nemen. De Joden kunnen echter ook der
gelijk grondbezit vóór de onteigening aan
Roemenen van zuiver Roemeensch bloed
verkoopen. Ook inogen de Joden voortaan
in de 1 andsgemeenten geen industrieele
ondernemingen verwerven. Verder wordt
het hun \erboden hun namen in Roe
meensche namen te veranderen. Hel
schoolonderwijs voor Joden zal speciaal
geregeld worden.
De tweede wet verbiedt het sluiten van
huweiijkën tusschen Joden in den zin
van de eerste wet en Rormenen van zui
ver Roemeensch bloed. Dergelijke huwe
lijken mogen ook in het buitenland niet
gesloten worden.
NEW-YORK, begin Aug.
DEZER dagen werd medege
deeld, dat de goudschat van
de Vereenigde Staten thans
20.400.000.000 dollar bedraagt, met
andere woorden dat de 20 mil
liard grens verre is overschreden.
Op drie plaatsen zijn deze reus
achtige voorraden ondergebracht:
in de bepantserde gewelven van
de New Yorksche Federale reser
vebank, in de kelders van de Munt
in Denver en ten slotte in de on-
deraardsche kamers van Fort
Knox, in de omgeving van Louis
ville, staat Kentucky.
Het goud van de Westelijke staten is
reeds vijf jaar geleden naar Denver
overgebracht. In de Rocky Mountains,
ongeveer 1000 kilometer van de West
kust verwijderd, ligt diep onder het aard
oppervlak, in een ontoegankelijk land
schap. bewaakt door zwaar bewapende
soldaten, het goud. Toen destijds deze
plaats werd uitgezocht, hielden de Ame
rikanen rekening met de mogelijkheid,
dat de een of andere vijandelijke macht
een gecombineerden aanval uit de lucht
en ter zee zou ondernemen, om het goud
te veroveren. Een dergelijke vrees werd
ook gekoesterd, toen president Roosevelt
in een boodschap aan het Congres de
middelen vroeg om het fort Knox te doen
uitbouwen, waardoor ihet mogPlijk zou
zijn ook het goud van de Oostelijke sta
ten in \eiligheid te brengen.
Ergens in het dichte, ontoegankelijke
bergland, 600 kilometer van de kust van
den Atlantischen Oceaan verwijderd, ligt
het fort Knox. waarvan de regeering
plechtig verklaarde dat het zoo prachtig
verborgen lag, dat vijandelijke vliegtui
gen de handen vol werk zouden hebben
het te ontdekken. Het begon met een ge-
heimzinnigen arbeid, die vele jaren vor
derde. met hef doel een onderaardsche
schatkamer te maken, die eenig in de ge
heele wereld zou zijn. Men verrichtte ge.
weldice horineen en liet op vele plaat
sen de rotsen explodeeren om een onder-
aardsch tunnellahvrinth aan te leggen,
waarin de eigenlijke safe geplaatst zou
worden.
De enorme goudschat van Amerika
kon weliswaar opgetast worden in
TOKIO, 9 Aug. (D.N.B.) De
woordvoerder van het Japansche
departement van marine verklaar
de Donderdag, dat volgens een
door hem ontvangen inlichting de
handel met oorlogsmateriaal tot
steun van de regeering te Tsjoeng-
king via Britsch Birma nog steeds
doorgaat. Wanneer deze inlichting
juist is, blijkt daaruit, dat Groot-
Brittannië zijn belofte niet eerlijk
nakomt. De Japansche woordvoer
der voegde hieraan toe. dat de toe
stand zal worden opgehelderd.
Tn reederskringen te New York ver
klaart men, naar de New York Times
meldt, dat sinds het sluiten van den
weg over Birma de Amerikaansohe le
veringen \an oorlogsmateriaal voor
Tsjoengking in Manila worden opgesla
gen, totdat een nieuwe weg van vervoer
gevonden is. Een schip onder Panamee-
6che vlag heeft onlangs in Manila een
lading van 64 Amerikaansche oorlogs
vliegtuigen en duizend ton munitie voor
de Chineesche regeering gelost.
Naar Domei meldt, is de leider der
Japansche commissie van onderzoek
voor Fransch Indo-China weer naar Ha
noi teruggekeerd na in Tokio rapport te
hebben uitgebracht over den toestand,
in Fransch Indo-China.
Volgens Chineesche berichten
heeft de regeering van Vichy door
bemiddeling van den Franschen am
bassadeur in China de regeering van
Tsjoengking laten weten, dat Frank
rijk inzake Indo-China een vastbe
raden 'houding zal blijven aanne
men en aan elke militaire actie van
Japan tegenstand zal bieden.
Naar in Vichy verluidt, heeft de
Fransche minister van buitenlandsche
zaken gisteren den Japanschen ambas
sadeur ontvangen. In Fransche politie
ke kringen gelooft men, dat tijdens dit
onderhoud het vraagstuk Indo-China is
besproken.
Engeland heeft Japan
verraden
De nestor der Japansche journalisten,
de 77-jarige auteur Tokoetomi, lid van
het Hoogerhuis en van de keizerlijke
academie schrijft in de Nitsji Nitsji het
volgende: „Wij behoeven niet te herha
len, dat Engeland Japan verraden
heeft".
Tokoetomi waarschuwt dan in zijn
artikel de hoogste klassen voor het aan
bidden van Engeland. Zij hebben klaar
blijkelijk nog niet begrepen, dat het
verwijderen van Engeland uit (het Ver
re Oosten de voorwaarde is voor een
nieuwen ophouw van Groot-AzLë. De
zelfde Churchill, die ter wille van
Amerika Japan na den wereldoorlog
heeft opgeofferd, wil thans de wereld
wijsmaken, dat Engeland den Japansch-
Chineeschen vrede wenscht. Doch En
gland's ware piratendom is weer eens
bij de arrestatie van Japanners tevoor
schijn gekomen. Ook Frankrijk en Bel
gië hebben Engeland de rug toegekeerd,
waardoor de waarde van Engeland als
bondgenoot in liet. licht wordt gesteld.
Tokoetomi verklaart tenslotte, dat hij
dertig jaar lang zijn landgenooten het
ware Engeland steeds weer voor oogen
heeft gehouden, hetgeen langzamerhand
tot zijn vreugde door de breede lagen
der bevolking wordt begrepen. Men
weet nog niet wat de laatste knoeierijen
van Engeland zijn. Daarom is het een
gebod van het oogenblik, steeds weer en
hartstochtelijk te waarschuwen voor cle
Britsdhe politiek.
Transport van een grooten voorraad edel metaal in de Ver. Stat en-
een normale woning met zes kamers,
maar Amerika rustte niet voordat
dit probleem afdoende was opgelost.
Slechts enkele, ingewijde beambten
weten hoe men in dit labyrinth de
bomvrije safe kan bereiken. Het gan-
gensvsteem, waarin een oningewijde
onverbiddelijk moet verdwalen, is
voorzien van een 'hypermoderne
alarminrichting, die reeds in werking
komt, wanneer iemand het gebied
nadert. Maar bovendien zijn nog in
de diep onder het aardoppervlak ge
legen gangen zware betonnen en
ijzeren wanden gemaakt, die volgens
Amerikaansche berekeningen aan
alle explosieve stoffen weerstand
kunnen bieden.
Alsof dit alles nog niet genoeg is, heeft
men in de stalen platen reservoirs met
doodeliike gifgassen aangebracht, die
leegloopen, zoodra een ongewenschte
gast zich in de gangen begeeft. De eigen
lijke schatkamer ligt in het centrum van
dit vesting-systeem. Ongeveer 1.500 sol
daten liggen in het garnizoen van Fort
Knox en niet ver daarvandaan is een mi
litair vliegveld aangelegd. De belanexiik-
sfe taak van de hier gestalionneeide es
kaders is. de Amerikaansche goudvoor
raden te bewaken.
Het Europeesche goud
wordt in stalen postwa
gens overgebracht
*"P EN gevolge van de Engelsch-Fran-
sche goudverschepingen zijn de
voorraden in de New Yorksche Bank zoo.
zeer opgehoopt, dat de schatkamers der
regeeringsbanken overvol geworden zijn.
Derhalve is een nieuw transport naar
Fort Knox noodzakelijk. De voorbereidin
gen daartoe zijn reeds, onder levendige
belangstelling van de zijde van het pu
bliek in vollen gang. Sedert dagen zijn de
beste detectives van het land op speur of
er wellicht ergens aanslagen beraamd
worden. In bepaalde streken zullen ver
sterkte militaire politieposten worden in
gesteld om de wegen en bruggen, die het
transport moet passeeren, te versterken.
Burgers mogen zich in dit terrein niet
bewegen totdat het goudtransport met
succes heeft plaats ge-had. Vliegtuigen
zullen boven het traject vliegen en bo
vendien nog met schijnwerpers worden
beschenen. Zelfs wanneer alle gangsters
van Amerika gemobiliseerd werden, en
elk \an hen had afgezien van ziin re
volver en licht machinegeweer, die na
tuurlijk tot de normale uitrusting behoo
ren ook nog een stok met handgrana
ten en hommen, dan zou dat alles niets
uithalen. De voorzorgsmaatregelen zijn
zco omvangrijk, dat zelfs de onderwereld
vanaf Zaterdag 10 Aug. 7 uur
t. m. Donderdag 15 Aug.
Speciaal Schoenmagazijn
PEDICURE - MASSAGE
LONDEN, 9 Aug. (D.N.B.)
De minister voor Indië, Amery,
heeft gisteren in het Lagerhuis
meegedeeld, dat de Britsche re
geering een plan overweegt ter
voorbereiding van de toekomstige
grondwet van Indië. Een definitief
wetsontwerp kan echter niet wor:
den opgesteld. Daarop zal men
moeten wachten tot de oorlog is
afgeloopen.
Vooraanstaande kringen van het
Pan-Indisehe Congres achten, naar
de Amerikaansche bladen uit Bom
bay melden, de gisteren in het En-
gelsche Lagerhuis door minister
Amery gegeven beloften, voor onvol
doende. Zoolang Indië niet een zelf
standige regeering verkrijgt, zoo be
toogt men in deze kringen, kan het
Indische nationale congres niet met
Engeland in dezen oorlog samen
werken.
Het standpunt van den
Vrijz. Dem. Bond
Het hoofdbestuur van den Vrijzinnig
Democratischen Bond beeft thans zijn
standpunt bepaald omtrent de Neder
landsche Unie. In een aan de leden
toegezonden omzendbrief geeft het
hoofdbestuur als zijn meening te ken
nen dat hoewel de Nederlandsche Unie
een andere organisatie is geworden
dan aanvankelijk bedoeld werd, er niet
temin aanleiding is om haar oprichting
met sympathie te begroeten. Wel, zoo
heet het verder, is het programma \aag
en zijn de leiders van deze beweging
niet staatkundig geschoold, maar hier
tegenover staat dat het driemanschap
bezield is met den wensch om in va-
derlandschen geest het algemeen be
lang te dienen, dat zij voornemens is
bij de autoriteiten van de bezettende
macht het specifiek karakter van ons
volk tot uitdrukking te brengen, en te
bevorderen dat wetgeving en bestuur
in Nederlandschen geest zullen worden
geleid.
Toetreding tot de Nederlandsche Unie
mag echter er niet toe leiden de eigen
organisatie te verlaten, zoo zegt het
hoofdbestuur. De Vrijzinnig Democra
tische Bond heeft een hechten grond
slag, wij willen de partij intact houden
zoodat wij in vrijheid zullen kunnpn
beslissen hoe de toekomstige politieke
organisatie zal moeten worden. Het
standpunt van het hoofdbestuur is der
halve:
1. ieder blijve lid van den V.D.B.
2. het. lidmaatschap van de Neder
landsche Unie is vereenigbaar met dat
van onze partij.
van Amerika zich op dit punt overtroefd
beschouwt.
In New York. Philadelphia en San
Francisco zullen in de toekomst slechts
zooveel goudreser\es blijven liggen, dat
de regpering ongestoord kleinere finan-
cieele transacties kan uitvoeren. Her is
de wil van de Amerikaansche regeering,
'lat buiten de gewelven van Denver en
Fort Knox nier meer goud ligt. dan men
in een ruime kleerkast kan opbergen
BESSEN j^JENEVER
H b c s s e i i 4
r^^sil en
per liter I
DE ALLERFIJNSTE
DE MOOR
TEL. 6852 AMERSFOORT
ROME, 9 Aug. (Stefani). De Ita
liaansche bladen bespreken uitvoerig de
succesvolle ontwikkeling van de krijgs
verrichtingen der Italiaansche troepen
in Britseh-Somaliland en wijzen er op,
hoe dit gebied na slechts drie dagen was
doorkruist en Zeila bereikt. De Popoio di
Roma merkt op, dat de operatie met ge
weldige stootkracht geleid werd. het
geen deed denken aan den veldtocht in
Abessinië.
De Britsche pers, vervolgt het blad,
tracht de openbare meening het bericht
van den Italiaanschen opmarsch in So
maliland aannemelijk te maken, het
geen overigens zeer begrijpelijk is, want
het verlies van Zeila klinkt in werkelijk,
beid voor het Britsche Empire als een
doodsklok omdat, zooals de Duitsche
pers opmerkt., het verlies van Somaliland
voor Engeland beteekent het sluiten van
het Suezkanaal, het sluiten van den weg
naar Indië en de opsluiting van de Brit
sche vloot in de Middellandsche Zee. Bo.
vendien moet het Italiaansche succes op
het tegenover Aden gelegen gebied een
grooten wreerklank hebben in het Oosten,
het Britsche prestige in de Arabische
wereld in discrediet brengen en afbre
ken en het denkbeeld van onafhankelijk,
heid verwekken in de landen die sinds
geruimen tijd pogen bun ketenen te sla
ken.
DE VERDUISTERING
Zonsondergang 21.18 uur.
Zonsopgang 6.13 uur.
f Zaun Is men a eet is iedereen ver-
nltcht tusschen znnsondereune en
znnstmh'imsi te vrrrhristrrrn
