JAPANS POLITIEK
IN DE ZUIDZEE
Roemenië's besprekingen
met Hongarije en
Bulgarije
Torpedojagers der Ver. St.
naar Canada
Ontruiming van Somaliland
door de Britten
is een „smartelijke slag"
DE EEMLANDER
Senaatsdebat
over verklaring
van Bullitt
Er bestaat geen
Elzasser kwestie
meer
Washington's
politiek gevaar
voor Japan"
„Een belangrijk
prestigeverlies"
Dinsdag 20 Augustus 1940
Uitgave: VALKHOFF Co.
Bureau: Arnhemsche Poertwal 2a
39e Jaargang No. 44
Plan om Engelsche oorlogsschepen in
Canada vrij te maken voor dienst
in Europa
Luchtalarm in Berlijn
zegt de Times
DE KAASMARKTEN
VERHOOGING DER
POS TT A RIE VEN
AMERSFÖORTSCH DAGBLAD
ABONNEMENTSPRIJS per 3 maanden voor Amersfoort 1.95; per meand 0.65; per
week f 0 15
Binnenland tranco per post per 3 maanden 2 85. Afzonderlijke nummers f 0 05
POSTREKENING 47910 TELEFOON INTERC. 4620
RIJS DER ADVtRfEhïiEN vaD 14 regels f 1.05 met inbegrip van een bewijsnummer,
elke regel meer f 0.25. Liefdadigheids-advertentiën voor de
helft van den prijs. - Kleine Advertcnticn „KEITJES" bij vooruitbetaling 15 regels
50 cent, elke regel meer 10 cent, driemaal plaatsen f 1.Bewijsnummer extra f 0 05
Onderhandelingen over afstand van de zuidelijke
Dobroedsja door Roemenië aan Bulgarije
hebben een vlot verloop
BELGRADO, 20 Aug. (D.N.B.)
De Roemeensch-Bulgaarsche be
sprekingen te Krajowa worden
door de Joego Slavische pers opti
mistisch beoordeeld. De speciale
correspondenten van de bladen te
Belgrado wijzen er op, dat, naar
Bulgaarsche meening, die van
Roemeensche zijde niet wordt te
gengesproken, principieel beslo
ten is tot de teruggave van de Zui
delijke Dobroedsja aan Bulgarije.
De Roemeensche kroonraad is gisteren
bijeen gekomen om de Hongaarsche aan
spraken op Transsylvanië (Zevenbur
gen) te bestudeeren. Men meent te we
ten, dat de voorstellen, die de afgevaar
digde Pop uit Turnu-Severin heeft mee
gebracht, neerkomen op het afstaan van
tweederde van Transsylvanië door Roe
menië. In goed ingelichte kringen te
Boekarest is men van meening, dat de
Roemeensche afgevaardigde Pop te Tur
nu-Severin tegenvoorstellen der Roe
meensche regeering zal overleggen. In
geval deze besprekingen niet tot een re
sultaat zouden voeren wordt aangeno
men, dat men de mogendheden van de
as zal verzoeken op te treden als
scheidsrechters.
Daarentegen hebben de Roemeensch
Bulgaarsche besprekingen over de Do
broedsja een snel verloop, zooals reeds
van stonde af aan was verwacht. Aan
genomen wordt, dat Bulgarije de Zuide-
li]ke Dobroedsja zal krijgen en dat tegen
het einde van de volgende week de on-
derteekening van de overeenkomst is te
verwachten.
Naar in welingelichte kringen te Boe
karest verluidt, worden de onderhande
lingen in vriendschappelijken geest ge
voerd. Zij strekken zich reeds uit tot de
behandeling van detailkwesties. Dins
dagmorgen worden de besprekingen
voortgezet. Een officieel communiqué zal
waarschijnlijk pas na beëindiging der
onderhandelingen gepubliceerd worden.
De Roemeensche autoriteiten tref
fen maatregelen om de Zuidelijke
Dobroedsja met het oog op den te
verwachten afstand aan Bulgarije
te ontruimen. Het grootste deel der
militairen en der autoriteiten is
reeds in de Noordelijke Dobroedsja
teruggetrokken. Slechts gendarmerie
en af deelingen grensjagers zijn nog
gebleven voor het hand'haven van de
orde.
Naar aanleiding van de Roemeensch-
Hongaarsche onderhandelingen in Tur
nu-Severin is gisteravond het volgende
communiqué uitgegeven: „De Hongaar
sche en Roemeensche delegaties hebben
19 Augustus twee vergaderingen gehou
den. Tijdens deze vergaderingen zette de
leider van de Roemeensche delegatie,
Valer Pop. het Roemeensche standpunt
uiteen. De leider der Hongaarsche dele
gatie, Hory. maakte hierover enkele op
merkingen. De beide gedelegeerden kwa
men overeen, persoonlijk aan hun regee
ringen rapport uit te brengen. De beide
delegaties zullen echter in TurnuSe-
verin blijven. De datum der volgende
vergadering zal nog worden medege
deeld."
NEW-YORK, 20 Aug. (D.N.B.)
De New York Times meldt uit
Washington, dat. naar in diploma
tieke kringen verluidt, de Ameri-
kaansche regeering als onmiddel
lijk gevolg van de besprekingen
met Canada mogelijk een aantal
Amerikaansche torpedojagers
voor het bewaken der Canadee-
sche kust zal sturen teneinde Ca-
nadeesche en in Canada gestation-
neerde Engelsche oorlogsschepen
vrij te maken voor den dienst in
de Engelsche wateren en zoodoen
de indirect de door de Engelschen
gevraagde hulp door Amerikaan
sche torpedojagers te verleenen.
Deze actie staat gelijk met een ver
koop van verouderde torpedojagers, en
vermijdt de volkenrechterlijke hinder
nissen, die het Amerikaansche departe
ment van huitenlandsche zaken veel
zorgen bereidden. Daartegenover zal
Canada hoogstwaarschijnlijk den ver-
eenigde Staten het gebruik van Cana-
deesche steunpunten voor de marine
en luchtvloot toestaan
De reactie van het Congres op
de verklaring van Roosevelt over
het vormen van een gemeenschap
pelijke defensiecommissie met Ca
nada is over het algemeen gunstig,
zelfs in isolationistische kringen.
Senator Holt, een tegenstander van
Roosevelt, zeide verheugd te zijn
over het feit. dat het vraagstuk dpr
verdediging van Amerika aan de
Amerikaansche en niet aan de
Europeesrhe zijde van den Atlan-
tischen Oreaan wordt aangepakt.
Hij voegde hier echter aan toe, dat
Canada, voor het geval het de hulp der
Vereenigde Staten aanneemt, ook den
plicht heeft om het overplaatsen van
de Engelsche regeering naar het Wes
telijke halfrond niet toe te laten.
Senator Adams verlangde, dat dit
plan aan den Senaat zal worden voor
gelegd. die hierover alleen te beslissen
heeft. Ook Senator George herinnerde
eraan, dat voor het aangaan van bin
dende overeenkomsten met een huiten
landsche regeering de ratificatie van
den Senaat wordt vereischt.
De New York Herald Tribune stemt
met de verklaring van Roosevelt in,
doch levert tegelijkertijd kritiek op den
president, dat hij niet ver genoeg is
gegaan, want de toestand vereischt een
onmiddellijk militair bondgenootschap
zonder leemten tusschen Canada en de
Vereenigde Staten.
Pleidooi van Bullitt
Op een massademonstratie te Phi
ladelphia heeft de vroegere Ameri
kaansche ambassadeur in Frank
rijk, William Bullitt, gepleit voor
BERLIJN, 20 Aug.
NAAR aanleiding van een hem ge
stelde vraag heeft het hoofd van
het burgerlijk bestuur in den Elzas,
gouwleider Robert Wagner, verklaard,
dat er geen Elzasser kwestie meer be
staat.
„Deze kwestie, zoo zeide hij. is door
de Franschen volkomen kunstmatig in
het leven geroepen. De Elzas is in we
zen Duitsch en na de verwijdering van
de veelal zeer dunne laag vernis eener
vreemde cultuur zal de Elzas weer
spoedic zijn natuurlijke plaats in de
Duitsche volksgemeenschap innemen.
Reeds thans toont de bevolking van de
Elzas zich niet alleen bereid om met
de Duitsche overheid samen te werken,
maar zij heeft de nieuwe toestand met
geestdriftige instemming begroet."
De gouwleider Wagner schrijft deze
BERLIJN, 20 Aug. (D.N.B.). In den
nacht van 19 op 20 Augustus is in Ber
lijn van 00.40 tot 2.25 uur luchtalarm ge
geven. In de Westelijke buitenwijken dei-
stad was af en toe vèr verwijderd schie
ten der luchtdoelartillerie te hooren.
Naar men van bevoegde zijde mededeelt,
probeerden twee vijandelijke vliegtuigen
tot boven Berlijn te komen. Zij vlogen
langs het versperde gebied, doch werden
toen echter door de luchtdoelartilleiie
verdreven.
houding niet hieraan toe, dat Frank
rijk in den oorlog volkomen gefaald
heeft en de levensbelangen van de El
zas heeft verwaarloosd, doch hij is
overtuigd, dat deze positieve houding
uit het gevoel van volks-saamhoorig-
heid met het Duitsche Rijk voortkomt,
welk gevoel levend en onvervalscht in
de breede lagpn van boerenarbeiders en
handwerkers behouden is gebleven.
11
TOKIO, 20 Aug. (Domei). In
een bespreking, welke 2' 2 uur ge
duurd heeft, hebben de ministers
van buitenlandsche zaken, van
oorlog, van marine, van handel en
industrie en generaal Koiso, de
vroegere minister voor overzee-
De resten van het in de Beemster neergeschoten Engelsche vliegtuig
Tijdens een luchtgevecht is gisteren in de Beemster nabij Purmerend een Engel ch Bristol Blenheim-vliegiuig
door een Duitschen jager neergeschoten. Het wrak van het toestel onder bewaking van Duitsche soldaten.
(Foto Pax Holland)
de invoering van de algemeene
dienstplicht en voor het afstaan
van Amerikaansche torpedobootja-
gers aan Engeland. Hij argumen
teerde 'dit pleidooi met de bewering,
dat Amerika na een nederlaag van
Engeland door Duitschland en Ja
pan zou worden bedreigd. De rede
naar riep op tot het houden van
massabetoogingen voor het Congres
gebouw, daar „het parlement tot een
dergelijk besluit moet,worden ge
dwongen".
In den Senaat is de rede van Bullitt
Maandag het onderwerp geweest van
een fel debat. De democratische senator
Clark noemde de rede van Bullitt een
oproep aan het volk der Vereenigde Sta
ten om een niet-uitgelokten oorlog te be
ginnen, waarvoor Amerika volgens
Buttlit's eigen woorden onvoorbereid is.
Deze opwekking grenst aan landver
raad.
Clark vroeg, of Bullitt wellicht daar
om pleitte voor erkenning der regee-
ring-Pétain, omdat hij vreesde, dat an
ders in het Fransche oorlogsschuldpro-
ces de verplichtingen aan het licht zou
den komen, die Bullitt tegenover Frank
rijk op zich genomen heeft. De democra
tische senator Wheeler beschuldigde
Bullitt ervan, meer dan iedere andere
.Amerikaan te hebben getracht, de Ver
eenigde Staten aan de zijde van Frank
rijk in den oorlog te betrekken.
ITAL, AAAISCH OEB'ED CSZ3 PHAHSCH GEB/EO BRirsCH GEB/EO
LONDEN, 20 Aug. (D.N.B.)
De „succesvolle ontruiming" van
Britsch-Somaliland wordt door de
Times een „smartelijke slag" ge
noemd. Het prestige is, zoo meent
het blad, vooral in oorlogstijd een
zeer belangrijke factor en het zou
geen zin hebben, een prestigever
lies te willen verkleinen of teleur
gestelde verwachtingen te willen
negeeren. Het Lon.densche blad
probeert zich te troosten met de
gedachte, dat het definitieve lot
van Britsch-Somaliland op andere
oorlogstooneelen beslist zal wor
den.
De Fuhrer heeft naar aanleiding van
de Italiaansche overwinning in Oost-
Afrika het volgende telegram aan Mus
solini gezonden: „Duce, ik bied U en
Uw weermacht naar aanleiding van de
groote overwinning in Oost-Afrika mijn
hartelijke gelukwenschen en die van
het geheele Duitsche volk aan. Uw
Adolf Hitler."
De Duitsche bladen maken van de
groote Italiaansche overwinning iu Oost
Afrika op hun frontpagina's' melding.
In verband met de poging van Chur
chill om de vlucht van de Engelschen
uit Somaliland als een „succes" voor te
stellen, wijzen de bladen op Andalsnes.
Namsos en Duinkerken, die eveneens
\olgens de Engelsche opvatting „succes
sen" zijn geweest.
Zij beteekenen, aldus de Berliner
Boersenzeitung, dat Engeland van het
continent wordt weggevaagd. Zij betee
kenen, dat de Britsche expeditiecorpsen,
die eigenlijk Duitschland hadden moe
tpn vervoveren, in de pan zijn gehakt
Een chaos van uitrustingsstukken trans
portmiddelen, wapens en wrakstukken
van schepen kenmerkt thans nog de
plaatsen van Britschen roem hij de Pan
ne en Duinkerken.
In Berhera heeft Engeland nog eens
gebruik gemaakt van de mogelijkheden
van een dergelijkcn terugtocht om ne
derlagen in „overwinningen" fe veran
deren, alsmede zware nederlagen
successen. Italiaansch Oost-Afrika is
thans na de verovering van Britsch-So
maliland eens en voor altijd van het
gevaar van een Britsche invasie bevrijd
en territoriaal afgerond. Italiaansch
Oost-Afrika is thans in het bezit van de
geheele kust en geroepen, om de func
ties te vervullen, die het in het kadei
van het Italiaansche imperium ten deel
vallen.
De zegevierende Italiaansche weer
macht zal zich na haar groote successen
bezig houden met militaire taken
Noord-Afrika, met de oplossing waar
van zij reeds begonnen is. Zij "kan ei
zeker van zijn, dat haar unieke ovcr-
winningstocht niet alleen te beoordee-
len is naar de territoriale terreinwinst
De roem van haar wapens vervult de
geheele Arabische en Oo«fersche wereld
die haar gevechten in ademlooze span
ning heeft gezien en nog zal zien. Want
ook deze wereld verzet zich tegen En
gcland's overheersching en ziet in, dal
ook het Oosten voor het begin van een
nieuwen tijd staat.
De Deutsche Allgemcine Zeitung
schrijft: „De Italianen hebben Engeland
een zwarei. slag toegebracht. Thans is
Italië nog dichter en beslissender ge
komen tot aan het hart van de Brit
sche steunpunten in Afrika. Het heeft
door de kracht van zijn wapens en door
de dapperheid van zijn soldaten, als
mede door de schitterende leiding van
de strategische manoeuvres dit gebied
op de Engelsche macht, veroverd. De po
litieke heteekenis van deze verovering
is veel grooter dan alleen een op zich
zelf staand succes."
NIEUWE AMERIKAANSCHE MINIS
TER VAN LANDBOUW
WASHINGTON, 20 Aug. (D.N.B).
Roosevelt heeft den onderstaatssecreta
ris van het ministerie van landbouw,
Wiekard, benoemd tot minister van
landbouw in plaats van den afgetreden
democratischen candidaat voor het
vice-presidentschap Wallace.
sche aangelegenheden, eenstem
migheid bereikt over dc regecrings
politiek ten aanzien van de gebie
den in de Stille Zuidzee.
Het resultaat van de conferentie is
gisteravond door den minister van hui
tenlandsche zaken meegedeeld aan don
minister-president. Men verwacht, dat
de premier binnen enkele dagen een be
spreking zal hebben met generaal Koi
so. De eventueel door hen bereikte
overeenstemming zal door de regeering
worden aangekondigd.
Vanmiddag is een parlementaire mis
sie bestaande uit tien leden van het
Hoogerhuis onder leiding van Markies
Mayeda uit Tokio vertrokken voor een
tocht van een maand in het Zuidzee-
gebicd, o.a. naar de Philippijncn.
Dc defensie-overeenkomst tusschen
Amerika en Canada staat in het mid
delpunt van de Japansche persbeschou
wingen. De Asahi Sjimboen is van mee
ning, dat op deze wijze de Ver. Staten
contact met den oorlog krijgen. Wan
neer de Britsche regeering naar Cana
da zou vluchten, zal de. nieuwe overeen
komst groote heteekenis krijgen.
De Hotsji Sjimhoen verwacht een
krachtige uitwerking op het Verre Oos
ten en spreekt van een „gevaar" voor
Japan, waarop Japan zich moet voor
bereiden. De Yomioeri Sjimboen ver
klaart., d,at. de politiek van Roosevelt in
strijd is met fhetgeon hij vroeger verze
kerd heeft.
De z.g. Canadeesch-Amerikaan-
sche verdedigingscommissie betee-
kent een eersten 6tap tot deelne
ming aan den oorlog. De Ver. Sta
ten streven er ijverig naar de Duit
sche o rwinning te verhinderen.
Knox en Bullitt hitsen openlijk op
tot den oorlog en in die omstandig
heden zal Japan op den duur zijn
niet-inmengingspolitiek niet kun
nen handhaven.
ALKMAAR, 20 Aug. Naar aan
leiding van het bericht, dat geen
kaasmarkten meer gehouden zullen
worden, vernemen wij nader van
bevoegde zijde, dat alsnog getracht
wordt een opschorting dezer mark
ten te voorkomen. Het vervoer- en
afleveringsverbod geldt slechts
voor enkele dagen en het ligt in de
bedoeling, dit verbod zoo spoedig
mogelijk in te trekken. Over enkele
dagen zal vermoedelijk een nieuwe
regeling worden bekend gemaakt
Men hoopt deze regeling althans
spoedig genoeg te kunnen afkondi
gen, opdat, de kaasmarkt te Alk
maar Vrijdag a.s. normaal zal kun
nen doorgaan.
Tl/ IJ maken er onze lezers op at-
VV tent. dat met ingang van heden,
de posttarieven als volgt zijn ver
hoogd:
BRIEVEN
a. locaal t.m. 20 gram 5 ets.
20100 gram iy2 ris.
b. int er locaal t.m. 20 gr. 7y2 ets.
Boven deze gcwichtsgrenzen blijven
de oude tarieven gehandhaafd.
BRIEFKAARTEN
a. locaal 4 ets.
b. interloraal 5 ets.
Op zich nog in handen van het pu
bliek bevindende postbladen, brief
kaarten, enz., met zegclopdruk van
lagere waarden dient bij gebruik
na 19 Augustus a.s. het ontbrekende
bedrag te worden bijgeplakt.
TELEFOONTARIEVEN
worden als volgt verhoogd:
a. locale gesprekken 3 ets.
b. intcrlocale gesprekken
per 3 minuten of gedeelte daar
van
Ie. zone (010 km.)
2. zone (1015 km
3e. zone (15—25 K.M.)
4e zone (2535 km.)
5e. zone (boven 35 km.)
De datum waarop dc nieuwe ge
sprekstarieven aan icderen telcfoon-
abonné worden berekend, zal den
abonnè's schriftelijk worden mede
gedeeld.
Alle hierboven niet genoemde binnen-
landschc tarieven blijven ongewijzigd.
6 ets.
15 ets.
30 ets.
45 ets.
60 cis.
DE VERDUISTERING
Zonsopgang 6 32 uur.
Zonsondergang 21.35 uur.
(Zooals men weet is iedereen ver
plicht tusschen zonsondergang en
zonsopkomst te verduisteren)
