EERLAND'S VOLKSZANG IN MINEUR
KLEIN GOED
dqsmda
k.J
Wandelen en zingen hooren bij elkaar
95 ct. 1.- 1,95
NIEUW PARIJS
Ambtsjubileum
van den
Commissaris
van
het
Kantongerecht
WAAROM ZINGEN
WIJ TOCH ZOO
SLECHT?
Het onderwijs moet
en kan beter
worden
Dichters en musici
zullen samen
komen
0RIG1NEELE AMERIKAANSCHE Wjii^okksm
^Bonnen, die nt?
geldig zijn
DISTRIBUTIENIEU W S
EXAMENS
e BLAD PAG. 1
AMERSFOORTSCH DAGBLAD
DONDERDAG 22 AUGUSTUS 1940
STADSNIEUWS
)E grootste optimist zal niet
kunnen beweren, dat het er
et den Nederlandschen volks-
ing goed voor staat. Wie hier en
/ar zijn oor te luisteren heeft ge
ld, zal beamen, dat wij, Neder-
rtders van heden, over het alge
een slecht zingen. Zeg maar ge-
si: bedroevend slecht.
Het komt maar sporadisch voor,
>t een langs de wegen wandelen-
groep zingt op een manier, die
derdaad met zingen iets van
ien heeft en het gebeurt ook
aar zelden, dat men, wandelende
rtgs een school, uit een open klas
raam waarlijk melodieuse klan-
n naar buiten hoort tuimele.
De zang van het Nederlandsche
ilk is ontaard in schreeuwen en
blerren. Dat is hard gezegd,
aar hef is toch precies zoo.
De slagersjongen op z'n bak-
ts met zijn „Scheiden doet Lij-
m en de vijftien-jarige school-
ngen met z'n nagemaakte jazz-
ings zijn op het oogenblik de ver-
genwoordigers bij uitstek van
ngend Nederland.
Tragisch is het. En men vraagt
ch af, hoe dit mogelijk kon wor-
n. Ons volk immers leefde niet
in den rand der beschaving. Het
ond er midden in. Nochtans
f|\i het, alsof het begrip „bescha-
ng" aan ons niet besteed u-as.
/TOET men de schuld aan het onder-
1 wijs geven...? Aan de jcugdbewe-
iRen...,ï Of aan iets anders...?
tVe hebben over deze kwestie, die men
rust een zeer netelige kwestie mag
fmen, eens een paar woorden gespro-
n met den lieer Hans Scheifes, die de
itste jaren als muziekpaedagoog in
ze stad werkzaam is. We herinnerden
s tamelijk, dat hij voor ons blad een
zr geleden een artikel schreef, waarin
de volkszang in ons land terecht al
een ond zeer beschouwde. En toen
i Zaterdag hem met een groep meisjes
tl den Standaardmarsch zagen moe-
en en aan het zingen van die meisjes
rkten, dat het toch wel degelijk kan
Nederland (als men maar wil en he
lp van het werk heeft), wel...: toen
n we eens naar den heer Scheifes toe
«andeld.
We hebben tusschen thee en si
fretten door gesproken over het
lerren, dat voor zingen moet
oorgaan en over het blerren, dat
zingen veranderd moet worden
t u e kregen den indruk, dal
ons Scheifes den spijker behoor
ik op de kop slaat, als hij vertelt,
of er in ons land wel dégelijk
i veel sneller dan velen meenen
- heel wat ten goede kan keeren.
Het foute begin
bied, mits het op de goede manier is
ontwikkeld, wat natuurlijk weer een
heel andere kwestie is.
Bezit men de noodige muzikaliteit
niet, dan is dit heel jammer, maar
men kan het voor «een schoolgeld
ter wereld koopen. Toch is dat niet
zoo erg. Het wordt pas erg, als men
desondanks anderen wil gaan leeren
zingen, want dan is dat de eerste
stap op een weg, die een volk moet
bewandelen om van een zingend tot
een blerrend volk te degenereeren.
Daarom is het zaak, dat het zang
onderwijs wordt overgelaten aan vaklie
den of minstens aan hen, die over aan
leg en speciale scholing beschikken. Ge
beurt dit niet, dan kan men nog tot in
lengte van dagen „genieten" van het
onwelluidende lawaai, dat velen abusie
velijk voor zingen schijnen te houden.
Gebeurt dit wèl, dan zal men eonsta-
teeren hoe snel de verbetering om zich
heen kan grijpen, wanneer bekwame
heelmeesters zich er mee bemoeien. Deze
bekwamen zijn niet onvindbaaren
zij zijn niet zoo moeilijk te verkrijgen
ook.
Verheugend
/T AAR dan moet men beginnen met
het zangonderwijs in handen te
ven van lieden, die daartoe bekwaam
jn. En dus niet al op do lagere
liool een fout begin maken, want dat
beurt maar al te vaak...
Er wordt niets, maar dan ook abso-
»t niets ten nadcele van onze school-
der wijzers verteld, wannper wc Hans
heifes' meening, dat slechts een deel
n hen in staat mag geacht worden
t. het geven van zanglessen, vol uit tot
onze maken. Behalve een kweck-
hoolopleiding heeft men voor dit vak
anieliik ook nog aangeboren aanleg
odig, en dat wil zeggen: muzikaliteit.
Muzikaliteit is een schoon ding.
Wanneer men het bezit, kan men het
ontwikkelen en dan kan men als
onderwijzer veel hereiken op dit ge-
EEN paar weken geleden werd er in
het Maarten Maartenshuis te Doorn
een cursus voor volkszangleiders ge
geven, waaraan Jop Pollman, Piet Tig-
gers en Jos Lennarts hun energieke en
deskundige medewerking verleenden.
l)it betcekende tenminste iets goeds,
iets waar men wat aan heeft. Dergelijke
cursussen kunnen (en moeten, als we
ons leven als blerrend volk willen ver-
beleren) veel va/er gegeven worden. In
een zoo kort mogelijken tijd zullen we
dan beschikken over een corps van lei
ders. die het zingen de hoogte in kun
nen stuwen... Wanneer zij aanleg en
toewijding voor dit werk hebben volgt
de rest snel genoeg. Zii moeten de
grondbeginselen van de techniek lee
ren iets over stemhehandeling
over ademhaling... en zii moeten \veg
wijs worden in onze liederenbundels,
waar heusch wel wat goeds in voor
komt. al staat, het meestal tusschen
veel, dat men beter naar de prullemand
kan verwijzen
De volkszang de hoogte in! On
der dit parool dient in de naaste
toekomst gewerkt te worden.
Bedriegen de teekenen niet, dan
zal dit gebeuren ook. Want er is
eenduidelijke opleving merkbaar,
en daar werd het trouwens tijd
voor. Hoog tijd.
De zang en het lied: zij moeten
weer tot het Nederlandsche volk
gebracht worden. En hiertoe be
staan gelukkig de plannen reeds.
Naar we van den heer Schei fes
vernamen, overweegt. Jop Pollman
om binnen afzienbaren tijd een bij
eenkomst te heiegeen tusschen de
dichters en de musici, de meesters
van woord en klank. Overwogen zal
("nog uit voorraad leverbaar")
langestraat 35 - tel. 4501
dan worden, hoe men op de beste
wijze een verrijking van den liede
renschat kan nastreven een ver
rijking, die geen overdadige weelde
zal zijn, want cr bestaat in ons land
door de groote verwaarloozing van
de laatste jaren een absoluut tekort
aan moderne volksliederen.
Dit zijn verheugende symptomen. Het
lijkt alsof de voorvechters van het Ne
derlandsche lied niet langer tegen de
bierkaai ten strijde trekken, wanneer
ze over hun ideëen spreken. En nog
maals: het werd zoo langzamerhand de
hoogste tijd!
We vroegen den heer Scheifes, welke
propaganda-mogeliikheden hii ziet om
ons te verlossen van den blerrenden
booze.
Promotor van het lied
DE wandelsport! Alle wandelver-
eenigingen kunnen optreden als
promotor van het lied. Niet alleen van
het mar6chlied. Van den volkszang in
zijn geheel. Wandelen en zingen... zij
behooren vanouds bii elkaar: denk maar
aan de minstreels. Wat waren ze eigen
lijk anders dan zingende zwervers?
Of het. moeilijk zal zijn. het goede
zingen in plaats van het blerrende zin
gen in onze wandolvereenigingen in te
voeren
Ik denk het niet. zegt Hans Schèi-
fes.
En hii vertelt over zaken, die hii prac-
tisch acht en in korten tijd te verwezen
lijken... Men heeft eigenlijk niet veel
meer noodig dan goede leiding, zegt hij.
De rest komt dan wel van zelf.
Moeilijk om leiders te vinden?
Heelemaal niet! Het zal natuur*
lijk niet altijd mogelijk zijn, dat
een vereeniging uit eigen leden
kring een voor dit onderdeel be
kwame figuur naar voren brengt.
Maar er bestaat nog zooiets als
samenwerking (ja, ja... in Amers
foorf ook!)... en waarom zou men
niet eens een zangleider van een
zustervereeniging kunnen „lee-
neri'
Hans Scheifes ontvouwt zoo do moge
lijkheden van een zustervereeniging. die
hij ziet. Als U het ons vraagt: ze ziin
werkelijk niet gek. Bij iedere vereeni
ging is meestal wel iemand te vinden,
die guitaar speelt, of een ander in
strument, dat voor dat doel geschikt is.
Desnoods is het al voldoende, als er
tenminste één in staat, is de juiste toon
aan te geven en te behouden
Alléénlaat men niet in iazz-
caricaturen vervallenbii een
marsch hoort de guit aar of de
ouderwetsche manier bespeeld te
worden .want alleen daar loopt men
natuurlijk en gemakkelijk op. En
om natuurlijkheid en gemakkelijk
heid: daar gaat het bij wandelen
om!
Onze wandelsportvereenigingen
als promotor van het goede lied!
Als we dit. eens konden hereiken,
dan was het halve werk gedaan
En laat de leuze voor de toekomst
zijn het liedje, dat Jacques Idserda
voor „Met zang naar buiten" dichtte:
14/ E gaan cr op uit
langs sloten en veld,
we zingen alleen
wat de wind ons vertelt,
de straat werd te nauw
voor ons jonge gemoed,
we trekken de verten
en 't licht tegemoet.
Kom, ga met ons mee
en sluit onze rij,
we weten ons samen
vereenigd en blij
en zingen ons zelf
en de wereld weer vrij,
we zingen ons zelf
en de wereld weer vrij.
De heer G. Goorhuis dertig
jaren in dienst van de
politie
VANDAAG Iheeft onze commissa
ris van politie, de heer G. Goor
huis, zijn 30 jarig jubileum bij de
politie herdacht. Aanvankelijk heeft
het niet in de bedoeling gelegen
aan dit jubileum ruchtbaarheid te
geven, maar toen vanmorgen al
vroeg de bloemstukken aan de
woning van den commissaris arri
veerden, was het hek van den dam
en> werd ook de pers in het heuglijk
feit gekend.
De iheer Goorhuis ving precies dertig
jaar geleden zijn politieloopbaan aan
als volontair te Harderwijk, alwaar hij
in Februari 1012 tot inspecteur be
noemd werd. Datzelfde jaar nog ging
hij over naar de Hilversumsche politie
als adjunct-inspecteur. Spoedig volgden
daar verschillende promoties. Op 1 Ja
nuari 1915 werd hij tot inspecteur be-
G. GOORHUIS
noemd, waarna hij reeds op 1 October
1918 zijn aanstelling als hoofdinspecteur
kreeg. Gedurende zijn verblijf te Hil
versum wa6 de heer Goorhuis -tevens
ecnige jaren leeraar en waarnemend di
recteur van de aldaar gevestigde politic-
vakschool. Ook nadat hij de Gooisrihe
hoofdstad verlaten had, bleef de heer
Goorhuis daar nog belangrijk werk
uitoefenen door telkenjare zitting te ne
men in d/> commissiej welke belast is
met het afnemen van de verschillende
politie-examens.
In November 1924 volgde zijn benoe
ming tot commissaris van politie te
Middelburg. Vier jaar heeft hij deze
functie in Zeeland's grootste stad uil-
geoefend, toen riep Amersfoort in 1928
hem tot zich.
Op 3 December van dat jaar trad de
heer Goorhuis hier als commissaris in
functie.
Aan den vooravond van zijn zilveren
jubileum schreven wij, dat tijdens het
commissariaat van den heer Goorhuis
vele veranderingen in den politiedienst
plaats vonden, veranderingen welke
natuurlijk zoowel voor- als tegenstan
ders maakten, doch die uiteindelijk het
geheele corps op een hooger peil ge
bracht hebben en de openbare veilig
heid ten goede zijn gekomen.
In de vijf jaren, die sindsdien
weer verloopen zijn,, heeft dit pro
ces zich gestadig voortgezet. In gun-
stigen zin mogen wij wel zeggen.
Daarmede bedoelen we in de eerste
plaals, dat het streven van den com
missaris, om een nieuw gebouw
voor onze politie te doen verrijzen
een programmapunt, dat allerwe
gen bijval kon hebben met suc
ces bekroond is. De eerste funda
menten zijn gelegd en wij hopen voor
onzen politiechef, dat hij de in ge-
bruiknamo van dit nieuwe gebouw
aan de Hellestraat binnen niet al te
langen tijd mag medemaken.
Verder «hebben de veranderde tijdsom
standigheden met zich gebracht, dat een
flinke uitbreiding van het personeel te
uachten is. Ook dit is een aambeeld,
waarop door den commisasris jaren
lang ijverig gehamerd is. Amersfoort
breidt zich nog gestadig uit en het zou
een tekort aan inzicht zijn, wanneer
men van oordeel was, dat daarmede
niet een uiibreiding van het politieper
soneel gepaard behoorde te gaan
Dan is ook op initiatief van den
commissaris veel ten goede veranderd
in het verkeerswezen van onze stad.
Van recenten datum is nog de verbete
ring door 'het plaatsen van verkeers
lichten bij de Kamperbinnenpoort en op
de Varkensmarkt, het instellen van het
éénrichtingverkeer etc.
De beperkte mogelijkheden» in aan
merking genomen, heeft de heer Goor
huis tijdens zijn twaalfjarig commissa
riaat in onze stad veel tot stand weten
te brengen, waarmede het verkeerswe
zen gebaat was.
Het jubileum is vanmorgen in intie-
men kring herdacht. Mooie bloemstuk
ken waren gezonden o.m. van het ge-
iheele korps en van de staf of wel de
inspecteurs en de administratie.
Bij monde van mr. Kruysse is
aan den jubilaris de gouden me
daille uitgereikt voor dertigjari
gen trouwen dienst, welk eeretee-
ken ingesteld is door den A.N.P.B.
DE heer A. W. D. moest zich van
morgen op het kantongerecht ver
antwoorden omdat hij eenigen tijd ge
leden geverbaliseerd was, wegens het
besturen van een auto zonder in het
bezit te zijn van een rijbewijs.
Wel harl hij een vergunning van de
Duitsche autoriteiten, in wier dienst hij
op dit moment stond, kunnen toonen.
Deze had echter betrekking op het in
nemen van olie en benzine en beteeken-
de waarlijk geen rijbewijs, al scheen
verdachte in den aanvang te meenen,
dat dit wel zoo was.
Nu was hij echter wel de gelukkige
bezitter van een geldig rijbewijs, zoodat
dit als een verzachtende omstandigheid
to meer in aanmerking kon worden ge
nomen. De kantonrechter, mr. Muller
Massis, veroordeelde hem tot f 1.boe
te.
Voorts kwamen verschillende kleine
verkeerszondaren voor. die zich in
hoofdzaak hadden schuldig gemaakt
aan het rijden zonder een deugdelijke
verlichting. Zij werden veroordeeld tot
geldboeten, welke omstreeks 1 2.be
droegen.
De heer B. v. d. H., een tuinier, mocht,
twee keer boete doen. Eerst omdat, hii
zonder goede, bel had gefietst, hetgeen
hem 1.kostte en vervolgens wegens
rijden zonder licht, waarvoor hii f 2.
zal moeten betalen. Hebben wij hem
echter goed begrepen, dan zondigde hij
beide malen „per ongeluk".
De exploitant van een vischhandel
annex verlofslokaliteit uit. Barneveld
had op 7 April, des nachts om half
twee. nog bezoekers in ziin zaak gehad,
dip daar niet mochten zijn.
Hii verklaarde, dat het helpers waren.
Meestal kwam hii met ziin vischkraam
eerst zeer laat, thuis en Ihij was dan
blij, wanneer er nog menschen waren,
die een handje bii het afladen van ziin
wagen hielpen Dit was toen ook zoo ge
weest. Omdat het zoo koud was. had het
gezelschap zich eerst even verzameld
in de verlofkamer, waar tenminste een
kachel brandde en waar een kopje kof
fie gedronken werd.
Klanten waren het dus niet. Maar zii
waren ook geen familieleden of pension
gasten, en slechts dezulken zou het ziin
toegestaan om dien tijd nog daar bij
een te zijn.
Desondanks wilde de ambtenaar van
het O.M mr. Albarda, wel met een en
ander rekening houden. Hij vroeg een
boete van f 2.50.
De kantonrechter maakte er 2.
van.
Een der aanwezigen, die dien nacht
zoo laat in de zaak was aangetroffen
was op 8 Augustus bij verstek veroor
deeld tot. 3.—. Hij was in verzet ge
komen en stond dan nu ziin verhaal te
doen!
Hu was met een dochter des huizes
verloofd en blpcf dus wel eens vaker
wachten. Mr. Muller Massis kon zich dat
best voorstellen.
Do ambtenaar van het O.M hield er
rekening mee. dat een verloofde bijna
tot de familie gerekend mag worden en
dus „bijna" gerechtigd is om zoo lang
in het verloflokaal te blijven als hem
goed dunkt De straf mocht inderdaad
wel een beetje minder...
De heeren werden het eens over 1.
De heer C. de J. had destijds een ver
lofzaak in de Coninckstraat Op een
kwaden nacht werd hij geverbaliseerd
omdat er na twaalven nog klanten in
z'n zaak waren. Het waren militairen.
Ze waren een beetje rumoerig omdat
het verlof juist was ingetrokken, vertel
de verdachte, flij had daarom getracht
ze met pen zoef lijntje er uit te werken,
omdat hef niet onmogelijk was, dat an
ders z'n meubilair er aan ging.
Hij zal nu f 2,— moeten betalen.
Dit bedrag moet tenslotte ook gestort
worden door een koopman uit Hoogland,
GRAND THé&TRE. Des avonds van Maan
dag tot en met Donderdag de revue
„Kop op", met Snip en Snnp, eveneens
Woensdag om 2.30 uur.
Dinsdag- en Woensdagmiddag om 2.30
uur aanvang van jeugdmatinée met do
film „Asschepoetster".
CITY THEATER Van Maandagavond tot
en met Donderdag vertooning van „Ma
ria Ilono". 's Middags om 2.30 uur en
's avonds om 8.15 uur.
REMBRANDT-THEATER. Vertooning vnn
de film „Union Pacific".
STERHUIS, Korte Beekstraat 4. Voor aVie
meisjes iederen avond geopend des
Zondags van 2 uur.
GILDEHUIS A.K.G. Zomertcntoonstelling.
OPENBARE LEESZAAL MET JEUGDLEES
ZAAL. Muurhuizen 9.,
MUSEUM FLEHITE. Wcstsingel. Geopond
dagelijks van 1012 en 14 uur, uitge
zonderd Zondag 'r Zaterdags 1012 en
1.308 uur (Stadgenootcn hebben
's Zaterdags vrjjen toegang)
Van 19 t.m25 Aug. zijn de met „2"
genummerde dubbele bonnen van het
nieuwe broodbonboekje geldig. De
bonnen, welke 25 Aug. nog niet ge
bruikt zijn, blijven nog geldig t.m. 29
Augustus.
Bons 01 t.m. 04 (boterkaart): 2'/i
ons boter.
Bons 01 en 02 (vetkaart): 2ll* ons
margarine, gesmolten vet of boter:
Bons 03 en 04 (vetkaart): 2'/s ons
boter tegen reductie van 10 cent per
2ll* ons. Alles t.m. 23 Augustus a.s.
Bon 66: een kilo suiker tot en met
30 Augustus
Bon 74: extra-rantsoen van lVi k.g.
suiker tot en met 30 Augustus.
Bon 53 pond koffie of ons
thee tot en met 30 Augustus.
Bon 40: pond tarwebloem, of
tarwemeel, ot bockweitmeel of rogge
meel. of roggebloem of zelfrijzend
bakmeel tot en met 6 Sept. a.s.
Bon 14: pond rijst of rijstemccl
tot en met 6 Sept. a.s.
Bon 27: */i pond havermout of ha
vervlokken ol gort of grutten tot en
met 6 September.
Bon 105: 1 ons maïzena of gries-
meel of puddingpoeder tot en met 11
September.
Bon 110: 1 ons macaroni of vermi
celli of spaghetti tot en met 11 Sep
tember.
Petrolcumzegel. Periode 5Geldig
voor 2 liter petroleum tot en met 8
September (alleen voor diegenen die
daartoe vergunning hebben).
UITKNIPPEN EN BEWAREN!/
.Voor hen, die ons land ver
laten (of verlaten hebben)
De distributiedienst te Amersfoort
wijst 'betrokkenen er nogmaals op. dat
dietributiestamkaarten en de distriou-
tiebescheiden van hen. die Nt'derland
verlaten of verlaten hebben ook tij
delijk moeten worden ingeleverd aan
het distributiekantoor, Plantsoen West
2, Kamer no. 1.
Voor het te den Haag gehouden
examen voor Coupeuse slaagden de
dames Truus van Daal, Lina Dikkes,
Leida Kaspers, Wies Wolz en Jo van
Wegen.
CONCERT VAN DUITSCH MUZIEK
CORPS
Hedenavond om kwart voor acht con
certeert het muziekkorps van l.et S S.-
Art. Rgt. in de stad.
Het programma luidt:
1. Frei weg, marsch, Latan
2. „Marina rel la" ouverture, Fucik
S. Zug der Frauen zum Munster aus
„Lohengrin" Wagner
4. Durch Nacht zum Licht, marsch,
Laukicn
5. Lotosblumen, walzer Ohlsen
6. Dornröschene-Brautfahrt, charakter-
stück, Rhode
7. Der Vogelhandier, potpourri, Zeiler
8. S.S.-marsch „Meine Ehre heisst
Treue", Wilke
TEMPERATUUR VAN HET WATER
De temperatuur van het water in Pe-
sie's Bad bedroeg hedenmorgen 66 gr.'
F. is 19 gr. C.
BURGERLIJKE STAND
Geboren: Adriaan, z. van Hymen Laan en
Johanna Marina Mol.
Gehuwd: Adriaan Theodorus Wissing en
Hendrica de Leu; Aalbert Geurtsen en
Maria Antoinette Attcveit: Pieter de Heer
cn Adèle Leimbergen: Johannes van den
Akker cn Aljjda de Goede.
Overleden: Dirkje Kraaikamp, oud 48
jaar, echtgenoote van Petrus Ohristiaan
Oosterberg.
FRUlT- EN GR OENTEN VEILING
AMERSFOORT, 21 Augustus. Pruimen
30100, druiven 1020, meloenen 1220,
peren 713, perziken 21—110, tomaten 41
88. roodebessen 5, appelen 423, aardbeien
2026. stokboonen 1420. stambooncn 6
13, snüboonen 1220, pronkers 1115, spi
nazie 58. komkommers 3042, bieten 16
42, wortelen 57, postelein 46, sla 10
19, andjjvie 10—16, roo'dekool 6071, seldc-
ry 68, peterselie 58, groene kool 5276,
spitskool 2738.
die. op 3 Mei per vergissing met z'n
auto door de Langestraat had gereden
in de richting van de Kamp, heigeen al
een heelen tijd verboden is Verdachte
wist dit wel, maar hij had gehandeld in
een verstrooide bui. „Dat mag U nooit
meer doen", zei de kantonrechter.