15 schendingen van de
Zwitsersche grenzen
DE EEMLANDER
Hongaarsch - Roemeensche
onderhandelingen
zijn zeer gecompliceerd
LUCHTAANVAL OP EEN
GROOT CONVOOI
Zevenburgen is
Algemeene
Stakingen in
Britsch-Indië
Bombardement
op Liverpool
Donderdag 29 Augustus 1940 Uitgave: VALKHOFF Co.
Bureau: Arnhemsche Poortwal 2a
39e Jaargang No. 52
DE BESPREKINGEN TE WEENEN
het voornaamste
geschilpunt
Ook Honkong in het teeken van den oorlog
VELE SCHEPEN
GERAAKT
DE REIS VAN DE
„AMERICAN LEGION"
verontwaardiging
Londen wijst nieuwe
Roemeensche
gezant af
AMERIKAANSCHE
TROEPEN NAAR
CANADA
LUCHTALARM IN
BERLIJN
DE VERDUISTERING
AMERSroORTSGH DAGBLAD
ABONNEMENTSPRIJS per 3 maanden voor Amersfoort 1.95; per maand 0.65; per
m week f 0.15
Binnenland franco per post per 3 maanden 2.85. Afzonderlijke nummers f 0.05
POSTREKENING 47910 TELEFOON INTERC. 4620
PRIJS DER AOVERIEnTIEN van 14 regels f 1.05 met inbegrip van een bewijsnummer,
elke regel meer f 0.25. Liefdadigheids-advertcntiën voor de
helft van den prijs. Kleine Advertentiën „KEITJES" bij vooruitbetaling 15 regels
50 cent, elke regel meer 10 cent, driemaal plaatsen f 1.Bewijsnummer extra f 0.05
WEENEN, 29 Aug. (D.N.B.).
De Hongaarsche minister van bui-
tenlandsche zaken graaf Csaky is
.vanmorgen om 10 uur met een staf
,van deskundigen op het Ooster
station alhier aangekomen. Met
hem is ook de Hongaarsche minis
ter-president Paul Teleki meege
komen, die als waarnemer bij de
besprekingen te Weenen tegen
woordig zal zijn. Zij werden op
het station door den rijksminister
van buitenlandsche zaken Von
Ribbentrop verwelkomd.
Bij de ontvangst waren voorts aanwezig
de rijksstadhouder en gouwleider van
Weenen, rijksleider Baldur von Schirach,
de chef van de luchtvloot 4, generaal der
vliegers Loehr. generaal der infanterie
von Stuelpnagel, generaal der luchtdoel
artillerie Hirschauer. de Duitsche gezant
te Boedapest von Erdmannsdorff, de Hon
gaarsche gezant te Berlijn Sztojay, de
Hongaarsche consul-generaal te Weenen
van der Venne, alsmede talriike vertegen
woordigers van staat, weermacht en par
tij. In het gezelschap van graaf Csaky be
vonden zich o.a. de staatssecretaris voor
de minderhedenkwesties Pataky en de
perschef van het ministerie van buiten
landsche zaken Ullein-Reviczky.
Een bijzondere correspondent meldt
ons heden uit Berlijn:
DE aankondiging van de ontmoeting
van de ministers van buitenland
sche zaken van Italië, Hongarije en Roe
menië te Weenen is te Berlijn met be
langstelling vernomen. Verrast heeft het
besluit overigens niet omdat, gebleken
was. dat de Hongaarsch-Roemeensche
onderhandelingen zoo gecompliceerd
■waren, dat zij niet, zooals die tusschen
Roemenië en Hongarije, tot onmiddellij
ke overeenstemming konden leiden. De
ontmoeting te Weenen heeft, op een ge-1
meenschappelijke uitnoodiging van
Duitschland en Italië plaats. De as
Rome-Berlijn treedt dus ook in deze
kwestie als een eenheid op. en legt haar
gewicht in de schaal, teneinde een Roe-
meensch-Hongaarsche overeenstemming
te bevorderen.
Dienovereenkomstig gaat aan de be
raadslaging te Weenen een interne
conferentie van de asgenooten vooraf.
Met het oog op de gecompliceerdheid
van het. probleem neemt de Duitsche
pers klaarblijkelijk een groote reserve
in acht. In het algemeen wordt verwe
zen naar de beginselen, waaromtrent
onlangs te Berchtesgaden en te Rome
overeenstemming is berèikt, en men
herinnert er aan, dat toen reeds voor
op is gesteld, dat onderling begrip tus
schen de Oost-Europeesche volken op
den grondslag van gezond verstand,
billijkheid en rechtvaardigheid, onmis
bare voorwaarden waren, naast ae eer
lijke bereidheid van allen, om loyaal
offers te brengen. Dat de as thans haar
goede diensten aanbiedt, komt als van
zelf uit de te Salzburg en Rome met de
Hongaarsche en Roemeensche staats
lieden gesproken grondstellingen voort.
Van een scheidsrechtelijke uitspraak
is hier in politieke kringen dan ook
geen sprake.
Er wordt de aandacht op ge\estigd,
'dat het vraagstuk RoemenieBulga
rije betrekkelijk eenvoudig is. Het ge
bied, dat aan Bulgarije moet worden
teruggeven, is oer-Buleaarsch gebied.
Daar hebben steeds Bulgaren gewoond.
De weinige Roemenen, die er verblijf
houden, zijn er eerst na 1913 versche
nen. Beide betrokken landen zijn het
gelukkig eens geworden. Roemenië
heeft ingezien, dat het onmogelijk was,
dit Bulgaarsch gebied langer in zijn
bezit te houden en begrepen, dat het
nieuwe Europa dergelijke oorlogshaar
den niet kan dulden. Het probleem van
de technische bijzonderheden, die nu
nog geregeld moeten worden, acht men
te Berlijn niet ingewikkeld.
Het, probleem RoemeniëHongarije
is daarentegen niet zoo eenvoudig.
Hier staan om te beginnen twee begin
selen scherp tegenover elkaar. Roeme
niè houdt vast aan het verdrag van
Trianon, dat door Hongarije en ook
door Duitschland niet wordt aanvaard
Hongarije steunt aan den anderen
kant op een zuivere historisch stand
punt, dat evenwel ook niet voor 100
procent mag worden aanvaard.
De groote moeilijkheid ontstaat
door het feit, dat de meeste Hon
garen in het Oostelijk deel van
Zevenburgen wonen, dat dus het
verst van Hongarije afligt. In het
Westelijk deel van Zevenburgen,
dat in de nabijheid van Hongarije
ligt, wonen echter weinig Honga
ren en veel Roemenen. De Hon
garen in Zevenburgen vormen als
het ware een ethnografisch eiland.
Invloed der Westelijke
mogendheden
T/"ENMERKEND voor de Europeesche
politiek van Parij6 en Londen was
vooral de niets ontziende sluwheid
waarmede hun diplomatie steeds weei
de ontevredenheid en de rivaliteit on
der de Europeesche volkeren aanwak
kerde, teneinde door het uitspelen van
de verschillende landen de hegemonie
in dit gebied te waarborgen. Daarente
gen achten Duitschland en Italië, die
nu eenmaal onafscheidelijk met het
Europeesche werelddeel verbonden zijn
het een noodzakelijkheid, dat met dit
onwaardige en noodlottige stelsel defi
nitief gebroken wordt.
Aldus constateert in een commentaar
op de besprekingen van Weenen de
„Deutsche Diplomatisch Politische Kor-
respondenz". welke hieraan toevoegt,
dat het niet voldoende is alleen de scha
delijke invloeden der Westelijke mo
gendheden in deze gebieden weg te ne
men.
Naast deze noodlottige invloeden zijn
het maar al te dikwijls de gekweekte
verhoudingen niet in de laatste
plaats van territorialen aard ge
weest, die in haar huidigen vorm een
keer ten goede verhinderen. Niettemin,
zoo vervolgt de „Korrespondenz", was
het in dezen oorlog als zoodanig niet
mogelijk in alle hoeken en uiteinden van
Europa het mes te zetten, het ongezonde
weg te snijden en in plaats daarvan de
door de natuur gegeven oplossingen te
brengen.
Dit is vooral van betrekking op Zuid-
Oost-Europa, dat thans volgens de wet
ten van gerechtigheid en verstand zijn
inwendige rust en zijn natuurlijk ken
merk zal krijgen.
Voor het verantwoordelijkheidsgevoel
De teekenen van den oorlog zijn overal in de wereld te vinden. In de Engelsche
bezitting Hongkong, waar de vrouwen en kinderen reeds geëvacueerd zijn,
worden barricades van zandzakken opgericht. (Foto Scherl)
BERLIJN, 29 Aug. Thans zijn
meer bijzonderheden bekend geworden
van den aanval op een convooi op de
Noordzee, waarvan het weermachtbe-
richt van Dinsdag kort melding maak
te. In de Morray Firth aan de Noord-
Oostkust van Schotland vielen Duit
sche vliegers dit convooi aan; zij ver
strooiden het volkomen. Talrijke sche
pen werden gebombardeerd en daarbij
ernstig getroffen. Een vrachtschip van
5000 ton kreeg een zwaren treffer op
het voorschip, een ander van 10 000 ton
werd op het achterschip getroffen, Een
derde schip van 6000 ton werd zóó
nauwkeurig midscheeps geraakt, dat
onmiddellijk dichte zwarte rookwolken
werden waargenomen. Een vierde
Britsch vrachtschip, welks inhoud niet
van de asmogendheden was het van
zelfsprekend. dat de ontwikkeling naar
betere en gezondere toestanden niet
mocht worden vertraagd en zeker niet
door het feit, dat Engeland zijn kansloo-
zen strijd tegen Europa voortzet. Daar
om het initiatief tot de besprekingen te
Munchen, Salzburg en Rome, die aan
leiding moesten worden voor de regee-
ringen van Hongarije. Bulgariie en Roe
menië, (het conflict onder elkaar door we-
derzijdsch loyaal begrip te begraven.
Terwijl het in den Bulgaarsch-Roe-
meeiibchen sector spoedig gelukte den
grondslag voor een overeenkomst te
vinden, welke met de eischen van ge
rechtigheid overeenkwam, hebben de
onderhandelingen tusschen Roemenië en
Hongarije tot dusver niet er toe geleid
zelfs ook maar het punt van uitgang
voor een accoord te vinden. Het moest
daarom in den geest der kalmcerende
politiek van de asmogendheden liggen,
een verscherping van den toestand te
voorkomen en niets na te laten, wat tot
een oplossing van de hangende vraag
stukken kon bijdragen.
De ontruiming van
Bessarabië
In een officieel communiqué wordt
te Boekarest medegedeeld, dat in ver
band met de ontruiming van Bessanabië
en de Noordelijke Boekowina bepaalde
inrichtingen van het leger, naar het bin
nenland zijn verplaatst. Deze verplaat
sing behoeft niet tot bezorgdheid aanlei
ding te geven, daar het leger en de auto
riteiten op hun plaatsen blijven. De ont
ruiming dezer militaire inrichtingen ge
schiedt, omdat bepaalde kampen niet
in de nabijheid der grens mogen blijven.
Generaal der vliegers R-"er von Greim (midden) bestudeert met de
officieren van zijn staf de kaart voor een luchtaanval op Engelsch gebied
(Foto Weltbild)
NEW YORK. 29 Aug. (D.N.B.) Van
boord van het inmiddels te New York
aangekomen Amerikaansclie s.s. „Ame
rican Legion", meldt een correspondent
van de „New York Times", dat het
schip de gevaarlijk reis goed en wel
doorstaan heeft, maar dat de zenuw
achtige spannipg tijdens den critieken
overtocht, het te groot aantal personen
aan boord en het slechte weder de
passagiers sterk heeft aangegrepen.
Talriike passagiers hadden tijdens de
stormachtige nachten aan de Schot-
sche kust in het eeheel niet geslapen of
de kleeren aangehouden. De bemanning
heeft in de gevaarlijke zóne 24 uur
dienst cedaan en de reddingsbooten
hingen klaar voor het gebruik, hoewel
zij on de onstuimige zee weinig bevei
liging zouden geboden hebben. De pas
sagiers hadden oefeningen met de red-
rlingsfrooten gehad en zelfs de officie
rpn waren zoo opgewonden geweest, dat
zij. naar zij zelf toegaven, opschrikten,
wanneer er een zware golf over het
schip sloeg of er een deur hard dicht
viel. Iedereen aan boord was zeer ver
wonderd geweest, waarom het schip
door de gevaarlijke zóne moest en ook
voor de terugreis niet de Noordelijke
route gebruikte,waar deDuitschersvei
ligheid gewaarborgd hadden. Nog tot
Kirkwall had de kapitein instructies
verwacht om den koers te wijzigen,
maar er gebeurde niets en hij moest
zich houden aan de route welke in
Washington was bepaald. Aan hoorrl
heeft men aangenomen, dat de Noorde
lijke route met mijnen versperd was en
dat Washington door den Zuidelijken
koers te nemen, welke Engeland had
aanbevolen, de volle verantwoording
voor eventueele gebeurtenissen aan
Duitschland in do schoenen wilde
schuiven. Daardoor is het schip tot een
schaakstuk in het doodenspel der lan
den geworden. Geheimzinnig, zoo be
sluit de correspondent was het ook. dat
de scheepszender steeds gezw-pgen heeft.
Alleen alle vier uren is aan Washington
de positie medegedeeld. Particuliere
radioberichten, zelfs van diplomaten,
zijn tot op den laatsten dag niet aan
genomen.
BERN, 29 Aug. (A.N.P.). De te Bazel
verschijnende „National Zeitung" geeft
uitdrukking aan de zeer groote bevreem
ding van de bevolking over de schen
ding der Zwitsersche neutraliteit door
Engelsche vliegers. „De van oudsher cor
recte en vriendschappelijke betrekkin
gen van Zwitserland met Groot-Brittan-
nie," zoo schrijft het blad. „worden door
dit gebrek aan eerbied voor onze positie
zwaar belast."
Aan het inmiddels ingediende offi-
cieele energieke protest heeft het blad
de opmerking doen voorafgaan, dat
Zwitserland deze geringschatting niet
verder kan aanvaarden. Noch in den
Wereldoorlog, noch in den huidigen
oorlog is de integriteit van Zwitserland
dermate bewust en herhaaldelijk ge
minacht.
De „Basler Nachrichten" schrijft: „Men
moet aannemen, dat de rechten der
kleine volkeren eenvoudig met voeten
worden getreden. Dat is in het geval van
Zwitserland des te ergerlijker, daar de
militaire toestand op gcenerlei wijze
welke noodzakelijkheid ook biedt om op
deze krasse en provoceerende wijze onze
neutraliteit te schenden."
Door neerkomende granaatsplinters
zijn eenige personen gewond. Naar ach
teraf is vastgesteld, is de grens Maan
dagnacht op 15 verschillende plaatsen
geschonden. Het bericht, dat het station
van Thun door splinters beschadigd is,
wordt tegengesproken.
De bladen publiceeren ook de com
mentaren der Duitsche en Italiaansche
bladen, waarin er op gewezen wordt, dat
scherpere protestacties gepast zijn. De
Italiaansche eisch. dat het Zwitsersche
afweergeschut en de schijnwerpers actie
ver zouden optreden, is in den afgeloo-
pen nacht nagekomen.
BOEKAREST, 29 Aug. (D.N.B.)
Naar hier verluidt heeft de Engel
sche regeering het agrement van
aan den nieuwen Roemeenschen
gezant te Londen, Stoica, geweigerd.
In welingelichte Roemeensche krin
gen beweert men te weten, dat deze
weigering niet is gericht tegen den
persoon van Stoica. maar dat En
geland hierdoor uitdrukking wil ge
ven aan zijn ontstemming over de
nieuwe Roemeensche buitenland
sche politiek.
DRIE ITALIAANSCHE VLIEGERS
ONDERSCHEIDEN
ROME, 29 Aug. (D.N.B.). Naar het
ministerie van luchtvaart hekend
maakt zijn aan drie vliegers, die in
luchtgevechten zijn gevallen, de eerste
gouden medailles voor buitengewone
prestaties in dezen oorlog verleend.
Deze hoogste Italiaansche oorlogsonder
scheiding is ook toegekend aan een
boordwerktuigkundige, die zijn eigen
leven opofferde 031 zijn commandant te
redden.
NEW-YORK. 29 Aug. (D.N.B.). Do
„Chicago Herald American" meldt,
dat in verband met de overeenkom
sten tusschen de Vereenigde Staten
en Canada, Amerikaansche troepen
gelegerd zullen worden te Halifax,
in Nieuw-Schotland en in New-
Foundland. Het blad meldt dat vier
divisies der Amerikaansche nationa
le garde in het Noorden van de
Vereenigde Staten opgeleid worden
in de oorlogvoering op ski's en dat
een deel van de aldaar opgeleide
troepen na afloop van den cursus in
genoemde Canadeesche gebieden in
garnizoen komt te liggen.
Lichte schade in de voorsteden
aangericht
BERLIJN, 29 Aug. (D.N.B.) Van
nacht is in Berlijn luchtalarm gemaakt,
dat duurde van 24 minuten na midder
nacht tot 17 minuten na drie uur. Eeni
ge Britsche vliegtuigen verschenen op
korte afstanden boven het stadsgebied
van Groot-Berlijn en wierpen op ver
scheidene plaatsen van de Rijkshoofd
stad brand- en brvsantbommen op woon
wijken en voorsteden. Militaire doelen
werden niet aangevallen. De aangerich
te schade is onbeteekenend. Op verschei
dene plaatsen in de binnenstad ontston
den dakbranden, welke door den \eilig-
heids- en hulpdienst snel gcbluscht wer
den. Tien personen zijn gedood en 23
gewond. Niemand van de gedoode of
gewonde personen had tijdens het lucht
alarm de schuilgelegenheid opgezocht
KABOEL. 29 Aug. (D.N.B.). De toe
stand in Britsch-Indië wordt steeds
meer gespannen. De algemeene onrust
heeft zich thans ook van de fabrieks
arbeiders meester gemaakt. In Calcutta
is. zooals reeds gemeld werd. een sta
king uitgebroken, waarbij 15000 arbei
ders zijn betrokken. Te Bombay, Delhi
en elders staan groote stakingen voor dc
deur. De EngeNche autoriteiten hphben
in Calcutta vrijwel alle stakingsleiders
gearresteerd. Van week tot week worden
meer personen, die op politieke gronden
verdacht worden, in de gevangenissen
gebracht.
GEÏNTERNEERDE NEDERLANDERS
IN DUITSCHLAND
BERLIJN, 29 Aug. Het aantal in
Duitschland gevestigde Nederlanders,
dat thans nog geïnterneerd is, bedraagt
291. Sedert 18 Juli j.l zijn 153 Nederlan
ders uit de interneering ontslagen.
wordt opgegeven, bleef na den aanval
met zware slagzij liggen.
Dat ook in de overzeesche gewes
ten de Duitsche vlootstrijdkrachten
rle Engelschen steeds gevoelig we
ten te treffen, blijkt uit de mede-
deeling van het weermachthericht,
dat in den Indischen Oceaan het
gewapende Britsche tankschip
„Britisch Commander" (6901 ton)
lot zinken gebracht is.
De luchtaanvallen van
gisteren.
Woensdag heeft het Duitsche lucht-
wapen slechts op twee plaatsen in het
Zuiden van Engeland met eenige vlieg
tuigen op twee vliegvelden aan de mon
ding van de Theems bommen uitgo-
worpen. Groote afdeelingen Duitsche
vliegers waren naar het Britsche eiland
niet onderweg, zoodat er ook geen groo
te luchtgevechten hebben plaats gehad.
Alleen boven de monding van de
Theems ontstonden er twee luchtge
vechten. waarbij eenige toestellen wer
den omlaag geschoten.
Britsche duikboot-
aanval
Een Britsche duikboot heeft naar het
D.N.B. verneemt, getracht een Duitsch
convooi aan te vallen. Voor de duikboot
echter een schot kon lossen, voer een
schip, dat het convooi vergezelde in
volle vaart op de duikboot af om den
aanval te pareeren. Den onderzeecr
werden beide periscopen afgerukt.
Naar uit een Reuterbericht blijkt, be
treft het de Britsche duikboot „Soa
Lion", die tot dezelfde klasse behoort
als de „Spearfish", welks ondergang
de Britsche admiraliteit in den nacht
van Dinsdag op Woensdag officieel be
kend gemaakt heeft.
BERLIJN, 29 Aug. (D.N.B.).
Naar vernomen wordt, hebben
Duitsche bommenwerpers van
nacht groote verwoestingen aan
gericht in de haven van Liverpool.
De branden, die door de talrijke
uitgeworpen bommen veroorzaakt
werden, hebben de Duitsche pilo
ten als geweldig groot gekenmerkt.
Duitsche verkenningsvliegtuigen,
die bij het aanbreken van den dag
over de plaatsen van de nachte
lijke aanvallen vlogen, vertellen
hoe dikke zwarte rookwolken bo
ven de rivier de Mersey hingen en
slechts zelden een blik op de ver
woestingen onder de havenwer
ken toelieten.
Liverpool vormde hel zwaartepunt
van de Duitsche aanvallen, doch
daarnaast hebben Middlesborough,
Thameshaven en Chatham aan he
vige bombardementen blootgestaan.
In massa uitgeworpen bommen ver
oorzaakten in de havengebieden van
Liverpool en Birkenhead geweldige
ontploffingen, waarop spoedig groo
te branden volgden. Bevestigd
wordt, dat de branden in den loop
van den nacht zulke afmetingen
aannamen, dat nog hedenmorgen
een vuurgloed en zware rookwolken
boven de nachtelijke aanvalsobjec-
ten hingen.
SLOWAKIJE EN HONGARIJE
PRESBURG, 29 Aug. (D.N.B.) Te
Tatra-Lomnitz zijn de onderhandelingen
tusschen Slowakije en Hongarije over
pen wederzijdsche amnestie van politie
ke gevangenen en over eenige juridische
regelingen gesloten.
DE KINDERTRANSPORTEN
WASHINGTON, 29 Aug. (D.N.B.)
De wet, waarbij aan Amerikaansche
schepen het bevaren der Europeesche
oorlogszones ten behoeve van kinder
transporten wordt toegestaan, is van
daag in werking getreden door de hand-
teckening van president Roosevelt.
Zonsondergang 20.16 uur.
Zonsopgang 6.47 uur.
(Zooals mep weet is iedereen ver
plicht tusschen zonsondergang en
zonsopkomst te verduisteren).
