DE BRITSCHE JAGERS
SAMENGETROKKEN
boven Londensch gebied
Ook oud-premier Léon Blum
in arrest gesteld
Koningin - moeder Helene
met vreugde ontvangen
in Roemeensche hoofdstad
DE EEMLANDER
Maandag 16 September 1940
Uitgave: VALKHOFF Co.
Bureau: Arnhemsche Poortwal 2a
39e Jaargang No. 67
Groote felle
branden in
havengebied
De Duitsche aanvallen
heden voortgezet
NAAR KASTEEL
CHAZERON
Arbeid, tucht en
solidariteit in
nieuwen staat
Italiaansche opmarsch
op Egyptisch gebied
Ondeugdelijk
luchtafweer-
systeem
BOM BIJ BOERDERIJ
NEERGEKOMEN
BERICHT
AMERSFOQRTSCH DAGBLAD
ABONNEMENTSPRIJS per 3 maanden voor Amersfoort 1.95; per maand 0.65; per
week f 0.15
Binnenland franco per post per 3 maanden 2.85. Afzonderlijke nummer» f 0.05
POSTREKENING 47910 TELEFOON INTERC. 4620
KlilS DER ADVEKUkIIEN i-tr.jei. f 1.05 met inbegrip van een bewijsnummer,
elke regel meer f 0.25. Lieffladigbeids-advertentiën voor de
helft van den prijs. - Kleine Advertentiên „KEITJES" bij vooruitbetaling 15 regel»
50 cent, elke regel meer 10 cent, driemaal plaatsen f 1.Bewijsnummer extra f 0.05
TIJDENS de aanvallen, die Het Duitsche luchtwapen Zondag op
de Britsche hoofdstad heeft ondernomen, ontwikkelden zich
taaie en talrijke luchtgevechten, daar de Engelschen blijkbaar boven
Londen alle jagers hadden geconcentreerd, die zij konden vrijmaken
voor hef afweren van de Duitsche bommenwerpers. Deze cónstatee-
ring aldus het D.N.B. wordt bevestigd door het feit, dat de
Duitschers bij hun aanval op Liverpool bijna geen afweer van jagers
hadden ontmoet. Ondanks deze ongewone en, naar van goed inge
lichte zijde wordt toegegeven, verrassende concentratie van Britsche
jagers is het den Duitschen gevechtsvliegtuigen opnieuw gelukt, in
vier zware aanvallen dood en verderf boven Londen te zaaien.
NAAST elkaar woedende bran
den in de Londensche dok
ken, waar vooral de Albert en In-
dian-dokken zijn getroffen, groote
felle branden in Woolwich, ver
nielde waterleidingsbedrijven, als
mede een electrische centrale en
een pompstation, die door vol
treffers werden getroffen, bewij
zen dat de Duitsche bommenwer
pers hun taak hebben vervuld.
Terwijl de gevechtsvliegtuigen
hun bommenlast uitwierpen,
moesten de ter bescherming mee-
gevlogen jachttoestellen een
zwaarderen strijd leveren dan
gewoonlijk. Ook het weer was ten
gunste van de Engelschen. Des
ondanks werden 71 Engelsche toe
stellen neergeschoten, terwijl 34
Duitsche vliegtuigen niet zijn te
ruggekeerd. Van Duitsche zijde
namen in achtereenvolgende for
maties in totaal 179 vliegtuigen
deel.
Een Engelsche jachtvlieger, die bij de
Fransche kust is neergeschoten, heeft
iets verteld over den toestand der En
gelsche jachtvliegers sedert het begin
van de Duitsche vergeldingsmaatregelen
tegen Londen. Hij zeide o.a., dat piloten
en machines binnen een tijdsverloop
van 24 uur vier tot vijf maal moesten
opstijgen.
Dagenlang waren zij gedwongen in
hun vliegerskleeding naast hun vlieg
tuigen in de hangar te slapen, teneinde
ieder moment gereed te zijn om weer
op te stijgen. Van slapen in een veld
bed is in het geheel geen sprake meer.
Alleen de voortdurende inspanning der
zenuwen bij de ononderbroken Duitsche
aanvallen heeft de geschiktheid tot han
delen met moeite in stand gehouden.
De tactische samenwerking van de
jachteskaders heeft onder deze omstan
digheden vanzelfsprekend zeer geleden.
Iedere vlieger denkt alleen nog maar
aan zich zelf en is niet meer in staat,
in gesloten formaties op te treden. Ook
de luchtdoelartillerie lijdt onder ernsti
ge verschijnselen van vermoeidheid. Bij
het naderen- van Duitsche vliegtuigen
schiet zij geheel doelloos en zonder
systeem en brengt hierdoor de jagers in
gevaar door de eigen luchtdoelartillerié
omlaaggeschoten te worden. Overigens
is het, wanneer de Duitsche aanvallen
in dezelfde mate worden voortgezet,
slechts nog een kwestie van dagen of
een groot aantal piloten is door licha
melijke ineenstorting niet moer geschikt
om dienst te doen. n
Bioscopen ie Londen
moeten sluiten
Het Engelsche ministerie van binnen-
landsche zaken heeft, naar uit Londen
wordt gemeld, besloten, dat alle films
bij de politie moeten worden ingeleverd.
De filmstrooken moeten of wel buiten
Londen worden gebracht, of wel in on-
deraardsche kluizen worden opgebor
gen. Tengevolge hiervan zullen vanaf
Maandag ook de laatste, met onderbre
king nog geopende, bioscopen te Londen
gaan sluiten.
In een dringenden oproep aan de dok
toren der Vcreenigde Staten, om ten
spoedigste alle niet noodzakelijke in
strumenten voor operaties en andere
voorwerpen naar Engeland te sturen,
erkent de hertogin van Leicester, dat
Engeland gebukt gaat onder een groot
gebrek aan medische instrumenten. Dit
gebrke heeft een bijna ondraaglijken toe
stand gesehapen.
In verschillende wijken van Londen
heeft men waargenomen, dat een co-
cainepsychose is ontstaan. Talrijke
rondtrekkende kooplieden bieden te Lon
den, vooral in Westend, cocaine te koop
aan. dat zij aanprijzen als „zenuwbal
sem". Enkele bekende verslaggevers uit
Fleet-street melden, dat met een van de
laatste convooien een groote lading co
caine. als rogge gedeclareerd, is aange
komen.
Strenge maatregelen tegen
„zesde colonne"
De Engelsche minister van binnen-
landsche zaken heeft aan de afdeelings-
leiders van Scotland Yard opdracht ge
geven de strengste maatregelen tegen
den misstand van de nieuwe „zesde"
colonne te nemen. Met „zesde colonne"
duidt men thans naar een door Harold
Nicholson gesmede uitdrukking de mis-
dadigersbenden aan, die uit de branden
de East India Docks te voorschijn ko
men en groote plundertochten onderne
men. In het East End zijn botsingen
tusschen politiemannen en de „zesde
colonne" voorgevallen, waarbij de mis
dadigers de zoogenaamde „molotof-cock-
tails" (een primitief soört handgranaten,
die een ieder thuis vervaardigen kan)
als werpprojectielen gebruikten.
De Me 110 staan gereed voor den start ter bescherming van de Duitsche bommenwerper-eska
ders, die hun zware aanvallen op het vijandelijk gebied ondernemen (Foto: Weltbild).
BERLIJN. 16 Sept. (D.N.B.)
Reeds in de vroege ochtenduren
van heden hebben Duitsche ge
vechtsvliegtuigen Londen opnieuw
aangevallen. Er ontstonden ver
scheidene luchtgevechten. Nadere
bijzonderheden ontbreken nog.
Volgens de New York Times is
men in Londensche beurskringen
voornemens de beurs buiten Lon
den te verplaatsen, daar de lucht
aanvallen het onmogelijk maken
op normale wijze zaken te doen.
GENEVE, 16 Sept. (D.N.B.)
De vroegere Fransche minister
president, Léon Blum, is, volgens
een officieele mededeeling uit
Vichy, gearresteerd en naar het
kasteel Chazeron bij Riom over
gebracht. Blum hield zich op in
het departement Dordogne, waar
hij zich met de politiek inliet. Hij
had zelfs een nieuwe krant opge
richt, die heimelijk aanvallen op
de regeering van Vichy deed.
LEON BLUM
(Foto Archief A.D.)
Het Fransche weekblad Gringoire
weet te melden, dat de voormalige se
cretaris-generaal van het Fransche de
partement. van buitenlandsche zaken,
Alexis Leger, te New York aangekomen
is. Met Leger, die zelden op den voor
grond trad, is weer een belangrijke
„klant" aan het opperste Fransche ge
rechtshof te Riom ontglipt.
Over het doen en laten van de in ar
rest gestelde vroegere leden van de
Fransche regeering, zooals de vroegere
minister-president Daladier. minister
president Reynaud, minister van bin-
nenlandsche zaken Mandel. alsmede
van generaal Gamelin op het kasteel
Chazeron wordt het volgende medege
deeld:
Het kasteel Chazeron ziet er uit als
een eenzame middeleeuwsche burcht
met grauwe, dikke muren. De groote
uitgestrektheid en zijn massale architec
tuur drukken een bijzonder stempel op
dit bouwwerk. Een om den burcht
staande hooge muur en een diepe
gracht, die het kasteel omringt, maken
iedere ontsnapping onmogelijk. Bij den
ingang van het kasteel staan twee
schildwachten op post, die aan iederen
bezoeker den toegang verbieden sedert
de gearresteerden zich in dit kasteel
bevinden.
De vier geïnterneerden zijn geheel van
elkaar gescheiden ondergebracht Zij
kunnen niet met elkaar in contact ko
men en niet met elkaar spreken. Iedere
gevangene mag in het park, dat bij den
burcht behoort, wandelingen maken,
echter op verschillende tijdstippen. Het
verlaten van het park is niet toegestaan.
De maaltijden, die in de keuken van het
kasteel worden bereid, moeten de ge
vangenen met hun bewaarders deelen.
Bovendien zijn zij verplicht deze maal
tijden zelf te betalen. De gevangenen
brengen het grootste gedeelte van den
dag door met het voorbereiden van
hun verdediging.
Op hun wandelingen knoopen zij een
gesprek aan met de cipiers, waarbij zij
ook over politiek spreken. Den cipiers
is bevolen, vriendelijk doch terughou
dend te zijn. Volgens hun verklaringen
maakt Reynaud een gedeprimeerden in
druk. Daladier daarentegen praat zeer
veel. Aan zijn cipiers heeft, hij ver
klaard. bij het proces in Riom sensa-
tioneele onthullingen te zullen doen.
Men vertelt van Daladier, die voor zijn
arrestatie verblijf hield op het kasteel
van den grootindustrieel Borie. dat hij
bij zijn arrestatie duidelijk verbaasd
was en daarbij de opmerking hééft ge
maakt.: „Zij hadden mij wel eens kun
nen waarschuwen. dan had ik mij hier
niet laten arresteeren".
Daladier beoefent, evenals Reynaud,
sport. Hij zou dagelijks in het park ver
scheidene uren fietsen. Generaal Ga
melin zou zich het rustigste gedragen.
Hij is behalve met de voorbereiding van
zijn verdediging, bezig met. het voltooien
van een boek over strategie. In gesprek
ken met zijn cipiers betuigt hij voor den
loop der gebeurtenissen niet verantwoor
delijk te zijn en beweert van zijn gene
raals. dat zij hem bedrogen hebben.
Mandel wordt door zijn medegevange
nen alg ..enfant terrible." beschouwd.
Hij is aanmatigend en levert voortdu
rend critiek op het eten, zegt dat hij het
koud heeft en eiseht donzen dékens en
heeft in het verloop van korten tijd
reeds drie tandartsen besteld. Daar aan
zijn eischen niet voldaan wordt, moeten
de cipiers het bij hem ontgelden.
BOEKAREST, 16 September.
Koningin-moeder Helene is Zater
dagavond om 23 uur aan het ko
ninklijk station van Boekarest
aangekomen. Zij werd Zondag
ochtend om 10.30 officieel begroet
en langs en haie opgestelde offi
cieren, legionnairs en staatsamb
tenaren naar de patriarchale kerk
geleid. De feestelijkheden in deze
kerk werden door de radio in de
stad uitgezonden.
De koningin-moeder Helene is Zon
dag door de bevolking van Boekarest
plechtig ontvangen. Zij werd aan den
trein begroet door koning Michael, die
haar ook aan de landsgrens ontvangen
had, voorts door staatsleider generaal
Antonescu en de leden van het kabi
net. den patriarch \an Roemenië en
andere hoogwaardigheidsbekleeders.
De burgemeester der hoofdstad over
handigde de koningin-moeder het tra-
ditioneele brood en zout.
De koningin-moeder reed aan de zijde
van koning Michael in een door zes
schimmels getrokken staatsiecaleche,
met voor en achter twee bereden eska
drons. Voorop reed. eveneens luide toe
gejuicht, staande in een open wagen,
staatsleider generaal Antonescu. De
stoet trok naar de patriarchie, waar de
patriarch van Roemenië den kerk
dienst leidde, die 'door middel van luid
sprekers in alle straten van Boekarest
gevolgd kon worden.
Toen het gebed voor de koningin
werd uitgesproken en de gelofte van
generaal Antonescu werd voorgelezen,
knielde de menigte in alle straten neer.
Vervolgens reden de koningin-moeder
en de koning naar het paleis om ge-
lukwenschen on ontvangst te nemen.
Later verschenen zij tezamen met gene
raal Antonescu en Horia Sima op het
balcon, waar zij door een geweldige
menigte stormachtig werden toege
juicht. Voorbij het balcon marcheerden
daarop lange colonnes legionnaires,
oud-strijders en militairen.
Koningin-moeder dankt
den Duce
De koningin-moeder van Roemenië
heeft bij het verlaten van Italië het
\olgende telegram aan den Duce ge
richt: „Bij het verlaten van mijn ge
liefde Italië wil ik tegenover U uiting
geven aan mijn groote. diepe dankbaar
heid voor de goedheid, die mij tijdens
mijn verblijf hier bij tal van gelegen
heden bewezen is. fk denk dikwijls
terug te keeren te Florence, dat mijn
tweede geboortestad geworden is".
„Koninklijke familie weer
een voorbeeld"
Generaal Antonescu heeft een oproep
tot het land gericht, waarin hij ver
klaarde, dat het geheele olk doordron
gen moet worden van een geest van
zuiverheid. Deze geest zal onpartijdig,
zonder haat en zonder onrechtvaardige
slagen doordringen. Thans roept de
plicht en de arbeid. Het uur voor het
vereenigen van alle krachten kan niet
meer worden verschoven. De moreele.
politieke en militaire versterking van
het volk moet onmiddellijk beginnen.
De positie van 'de boeren, arbeiders en
beambten moet onmiddellijk verbeterd
worden. De wet der discipline, van den
arbeid, van de harde opvoeding, der
solidariteit is de wet van den nationaal-
solidariteit is de wet van den nationaa-1
iegioonairen staat.
De terugkeer van de koningin-moe
der in het land legt iedereen de hoog
ste moreele verplichting op. De konink
lijke familie zal thans weer door het
geven van een moreel voorbeeld, door
matigheid, onberispelijkheid, beschei-
Koningin-moeder Helena van Roemenië.
(Foto Archief A.D.)
denheid. staatsburgerlijke geest en een
vaderlandslievende houding het sym
bool vormen voor het Roemeensche ge
zin. waarin de sleutel ligt voor den
weerstand en voor een gelukkige toe
komst van het Roemeensche volk.
Horia Sima, de leider van de IJzeren
Garde, heeft volgens de bladen op den
oproep van staatsleider generaal An
tonescu tot medewerking het volgende
geantwoord:
„Naar aanleiding van de woorden
van staatsleider generaal Antonescu tot
de legionnairs ter gelegenheid van de
viering van den 13en September be
tuigt de legionnairsbeweging hem haar
hartelijken dank en antwo 'dr, zij op
den oproep tot ernstige en loyale mede
werking met alle geestdrift en vreugde"
STOCKHOLM, 16 Sept. !D.N.
B.) Italiaansche troepen hebben
naar de Londensche radio erkent,
het plaatsje Bernu, zeven mijlen
ten Zuiden van Solium, bezet.
AMERIKAANSCHE MARINE
WENSCHT „TWEE OCEANEN-VLOOT"
WASHINGTON. 16 Sept. (D.N.B.) -
In een publicatie van het ministerie van
marine over de vlootpolitiek der Ver.
Staten wordt het handhaven van een
slagvaardige oorlogsvloot in den Atlan
tischpn- en Stillen Oceaan als hoogste
principe beschouwd. Bovendien wordt
en uitbreiding van het marinelucht-
wapen bepleit.
BERLIJN, 16 Sept. (D.N.B.). De
Londensche radio en de Engelsche bla
den maken sedert eenige dagen melding
van een nieuw Londensch afweer-
systeem, klaarblijkelijk met het doel de
afgematte wil tot verdediging onder de
bevolking weer een hart onder den riem
te steken. In het kader van lange be
schouwingen over het nieuwe systeem,
wordt ook uitvoerig melding gemaakt
van een apparaat, dat in staat zou zijn'
de nauwkeurige vliegpositie van een na
derend vliegtuig vast te stellen, dit re
sultaat als op een boekhoudmachine te
registreeren en zoodoende aan de lucht
doelartillerie de mogelijkheid biedt'
haar hagel van granaten precies voor het'
vliegtuig te plaatsen, in het geval het
naderende vliegtuig het niet verkieslij
ker zou vinden, uit te wijken.
Van Duitsche zijde wordt naar aan
leiding hiervan opgemerkt: De practijk
heeft intusschen gesproken. In den'
nacht van 13 op 14 September hebben
de Duitsche gevechtseskaders, zooals.
iederen dag en iederen nacht hun bom
men op de Londensche doelwitten ge
worpen en hiermede het nieuwe systeem
met. zijn onfeilbaar luisterapnaraat gron
dig aan de kaak gesteld. Hetzelfde beeld
viel op 14 September waar te -nemen,
toen de Duitschers wederom hun supe
rioriteit in de lucht hoven het Londen
sche stadsgebied bewezen.
Dit negatieve resultaat komt niet als
een verrassing. Na de overhaaste vlucht
der Engelschen uit Noord-Frankrijk,
vielen de Duitsche troepen o.a. ook plan
nen voor dit luisterapnaraat in handen.
Bij het bestudeerden hiervan lachte men
in Duitschland over de kinderlijkheid,'
waarmede dit apparaat is ontworpen.
Het vraagstuk der luistertechniek is,
zooals bekend, in Duitschland tot in de
modernste phase ontwikkeld en op de
proef gesteld. Het luisterapparaat, dat
thans den Engelschen als reddende
stroohalm wordt aangeboden, werd reeds
langen tijd geleden in Duitschland be
proefd en als fotaal onbruikbaar en on
betrouwbaar verworpen. De practijk
stelt dit oordeel in het gelijk.
Van Duitsche zijde is men het met den
bekenden Engelschen schrijver over
luchtvaartkwestics. Liddie Hart. die het
Britsche luchtwapen en zijn grondorga-
nisatie voor verouderd houdt, volkomen
eens. De Engelsche luchtvloot zou eenige
jaren van haar ontwikkeling moeten
kunnen overslaan, wil zij den stoot-
krachtigen Duitschen tegenstander doel
treffend het hoofd kunnen bieden.
OUDGASTEL, 16 Sept. In den afge-
loopen nacht om 2.35 uur is onder de
gemeente Oud- en Nieuw-Gastel een bom
van zwaar kaliber door een Engelsch
vliegtuig neergeworpen. Het projectiel
kwam terecht op een stuk grond bij de
hoeve „Boombosch". Door den geweldi
gen luchtdruk werden de bewoners van
de hoeve uit het bed gelicht. Zij liepen
echter geen verwondingen op, terwijl er
ook geen schade werd aangericht. In den
grond ontstond een gat van zes bij zes
meter.
Saarbruecken stad van den
opbouw
SAARBRUECKEN. 16 Sept. (D.N.B.)
Rijksminister dr. Todt en gouwleider
Buerckel zijn in een feestelijke zitting
van de raadsheeren van Saarbruecken,
ter gelegenheid van de terugkeer der
bewoners in de onbeschadigde stad. tot
eereburgers van Saarbruecken be
noemd. Gouwleider Buerckel heeft bij
deze gelegenheid meegedeeld, dat de
Fiihrer uit waardeering voor de voor
beeldige houding van de bevolking van
het Saargebied, Saarbreucken heeft uit
geroepen tot hoofdstad van de gouw en
tot stad van den opbouw.
ZIJ, die zich met ingang
van 1 Oct. a.s. op
geven als kwartaalabonné,
ontvangen de tot dien da
tum verschijnende num
mers gratis.
DE VERDUISTERING
Zonsondergang 19.53 uur.
Zonsopgang 7.17 uur.
(Zooals men weet is iedereen ver
plicht tusschen zonsondergang en
zonsopkomst te verduisteren)