Vleesch van heden af
op bonnen
Ook een slachtverbod
voor rundvee
Enschede gebombardeerd
PER WEEK VIER ONS RUND-, KALFS-
OF VARKENSVLEESCH EN EEN
ONS AAN VLEESCHWAREN
Schapen-, paarden-
en geiten-
vleesch vrij
D
Wordt heden van
kracht
Twee burgers gedood
en veel materieele
schade aangericht
Kunstmanifestaties
De brandplaatjes
Ie BLAD PAG. 3
AMERSFOORTSCH DAGBLAD
MAANDAG 16 SEPTEMBER 1940
t~x E Secretaris-generaal, waarnemend hoofd van het Departement van
Landbouw en Visscherij deelt mede, dat met ingang van Maandag
16 September een aanvang zal worden gemaakt met de distributie van
vleesch en vleeschwaren, hetgeen beteekent, dat de verkoop van deze
artikelen aan het publiek uitsluitend op bon mag geschieden.
Onder vleesch wordt verstaan alle soorten rund-, kalfs- en varkens-
vleesch. Buiten de distributie vallen derhalve o.m. schapen-, geiten- en
paardenvleesch.
Onder vleeschwaren worden begrepen alle soorten anders dan
door afkoeling verduurzaamd of toebereid vleesch. Hieruit volgt, dat
vleesch in blik, waarvoor een verkoopverbod bestond, nu op bon mag
worden verkocht.
In de eerste distributieperiode, welke loopt van Maandag 16 Sep
tember tot en met Zondag 22 September, zijn 5 bonnen van het alge
meen distributiebonboekje, t.w. de nos. 79, 84, 89, 94 en 99 aangewe
zen ter verkrijging van vleesch en vleeschwaren. Van deze zullen de
nos. 79, 84, 89 en 94 elk recht geven op 100 gram vleesch, been
inbegrepen, of 100 gram vleeschwaren. Bon 99 geeft uitsluitend recht
op 100 gram vleeschwaren. Ongesmolten vet, hetgeen tot dusverre
buiten de distributie viel, zal nu onder de distributie van vleesch
vallen.
Ongesmolten vet en
vleesch in blik voortaan
op de bon
E slagers cn winkeliers, die vleesch of
vleeschwaren verkoagen, dienen de in
ontvangst genomen bonnen te plakken op
opplakvellen, welke bij de distributiedien
sten verkrijgbaar zijn. De opgeplakte bon
nen moeten worden bewaard totdat hier
over nadere mededeelingen in de pers zijn
verschenen. Op hetzelfde opplakvel mogen
bonnen van vérschillende nummers voor
komen. Slagers, die vleeschwaren van der
den willen betrekken, dienen echter de bon
nen, welke zij daarvoor willen gebruiken,
op afzonderlijke vellen te plakken.
Gedurende de week van 16 tot en met
22 September kunnen slagers nog vrij
vleesch, voorzoover voorradig, betrekken
tot een maximum van 75 pCt. van hun
normalen weekomzet. Voorts kunnen ge
durende de periode van 16 tot en met 29
September a.s, de slagers en de winke
liers nog vrij vleeschwaren, voor zoover
voorradig, betrekken, tot een maximum
van in totaal anderhalf maal hun nor
malen weekomzet.
In den loop van de week van 16
tot en met 21 September zullen aan
het publiek-door plaatselijke distri
butiediensten op nader door hen te
bepalen tijdstippen de vleeschkaar-
ten worden uitgereikt. De distribu-.
tie zal met ingang van Maandag 23
September plaats vinden op de bon
nen van deze vleeschkaarten.
Aan kinderen, die op 1 October 1940
nog geen 4 jaar oud zijn, zullen halve
vleeschkaarten worden uitgereikt. Aan
hen, die uit hoofde van hun werkzaam
heden in aanmerking komen voor ex
tra rantsoenen brood en boter of vet, zul
len door de plaatselijke distributiedien
sten eveneens bonnen voor extra rant-
soenep vleesch en vleeschwaren worden
verstrekt, op nader door de distributie
diensten te bepalen dagen,
dagen.
Personen, die op medische gronden be
hoefte hebben aan een vleeschrantsoen,
zullen op gecontroleerd medisch attest
van de distributiediensten extra bonnen
kunnen krygen.
Hotels, cafés, restaurants, broodjes
winkels e. d. zullen voorshands losse
bonnen ontvangen, evenals ziekenhui
zen en sanatoria.. Zii kunnen met in
gang van Maandag a.s. een verzoek om
hiervoor in aanmerking te komen in
dienen bij de plaatselijke distributie-
diensten. Bij de bepaling van het aantal
uit te reiken bonnen wordt rekening
gehouden met het verbruik in 1939.
Vasf stelling der vleesch-
prijz en
IN aansluiting aan de mededeelingen
betreffende de regeling van de
vleeschdistributie, deelt het Rijksbu
reau voor de Voedselvoorziening nog
liet volgende mede:
Ten aanzien van de detailprijzen van
vleesch en vleeschwaren zijn door dpn
secretarisgeneraal, waarnemend hoofd
van het, departement van Landbouw
en Visscherij voorschriften uitgevaar
digd.
Voor wat betreft de prijzen van
varkens-, paarden- en schapen-
vleesch is bepaald, dat deze niet
meer mogen bedragen dan in den
betreffenden winkel voor 16 Sep
tember 1940 werden berekend.
Voor rund- en kalfsvleesch zijn
maximumprijsgrenzen vastgesteld
boven welke dat vleesch niet mag
worden verkocht
De prijzen zijn de volgende:
Bij beschikking van den directeur-
feneraal van het Departement van
andbouw en Visscherij ingevolge de
Distributiewet 1939, welke beschikking
is gepubliceerd in het heden versche
nen Verordeningenblad no. 26, is het
volgende bepaald:
Alle geheel of ten deele voor men-
schelijke consumptie geschikte deelen
van runderen en varkens, alsmede
vleeschwaren in den zin van artikel 2,
lid 1, onder a, van de vleeschkeurings-
wet (Staatsblad 1919, no. 524) wor
den aangewezen als distributiegoede
ren in den zin van artikel 4 van de
distributiewet 1939.
De voor de uitvoering van het bo
venstaande noodige bepalingen wor
den door den Secretaris-Generaal van
het Departement van Landbouw en
Visscherij vastgesteld en in de Neder-
landsche Staatscourant bekend ge
maakt.
Deze beschikking treedt in werking,
op den dag har er afkondiging.
Deze prijzen zijn de volgende:
rundvleesch ct
biefstuk
haas
rosbief
rollade (lende)
gewone rollade
ribstuk
riblappen
contra filet
braadvleezen', magere, lappen,
doorregen lappen
klapstuk
gehakt poulet
rauw rundvet
kalfsvleesch, ander dan
nuchter kalfsvleesch
oesters en schnitzels
fricandeau
rollade
coteletten
lappen
poulet en gehakt
rauw kalfsvet
nuchter kalfsvleesch
per kg.
130—230
130—230
120—200
100—170
90—150
100—170
90—150
130—200
80-140
80—140
70—120
100-140
180—280
140—240
130—210
120-200
130—210
100—180
100-160
80—140
Het vorenstaande beteekent
niet, dat elke slager rund- en kalfs
vleesch mag verkoopen tegen den
hoogsten prijs.
Prijslijsten in de winkels
'"P EVENS is bepaald, dat een ieder
die rund- of kalfsvleesch. paar
denvleesch, schapenvleesch, varkens-
vleesch of vleeschwaren aan ver
bruikers verkoopt, verplicht is, met
ingang van 16 September 1940 in
zijn Avinkel een duidelijk leesbare
prijslijst aan te brengen, waarop de
prijzen voor vleesch en vleeschwa
ren staan vermeld.
Het verkoopen tegen andere prijzen
dan die welke op de lijst staan vermeld,
is verboden.
Een uitzondering is daarbij gemaakt
voor vleeschwaren in blik. De verkoop
daarvan is wederom toegestaan en de
prijzen behoeven niet op de prijslijst te
worden vermeld.
Met ingang van 23 September a.s. zal
de prijslijst moeten zijn goedgekeurd
door den burgemeester van de plaats
waar de winkel is gevestigd. Elke sla
ger en winkelier in vleesch of vleesch
waren is dan ook verplicht terstond zijn
prijslijst in tweevoud ter gemeentese
cretarie in te leveren. Bij de samenstel
ling van de prijslijst, dient een ieder zich
goed rekenschap te geven van het bo
venstaande. overtredingen zullen n.l.
streng worden gestraft. Prijslijsten,
waarop prijzen voor varkens-, paarden-,
en schapenvleesch of vleeschwaren
staan vermeld, welke meer bedragen
dan de door dpn s'ager of winkelier vdór
16 September 1940 berekende, zullen niet
worden goedgekeurd. De goedkeuring
zal ook worden geweigerd, indien naar
het oordeel van den burgemeester door
den betreffenden slager voor rund- of
kalfsvleesch te hooge prijzen zijn bere
kend.
Door den slager moet namelijk bU
zijn prijsbepaling rekening worden
gehouden met verschillende facto
ren, zooals de door zijn afnemers
gestelde kwaliteitseischen. Slagers,
die. doordat hun waren aan hoogere
kwaliteitseischen voldoen, door de
betere ligging van hun winkel of
door andere oorzaken tot dusverre
in vergelijking met andere slagers
regelmatig iets hoogere prijzen kon
den berekenen, mogen nu hun prij
zen in overeenstemming daarmede
ook eenigszins hooger stellen dan
andere slagers.
Aan het bovenstaande zal streng de
hand worden gehouden. Men zal zich in
geen geval kunnen beroepen op een
naar men meent ten onrechte geweiger
de goedkeuring.
De gemeentelijke goedkeuring geldt
slechts tot wederopzeggens. Het geval
zal zich dus kunnen voordoen, dat een
verleende goedkeuring wordt ingetrok
ken, omdat bii nader onderzoek is geble
ken, dat de prijzen te hoog waren. An
derzijds is het ook voor den slager en
winkelier mogelijk naderhand goedkeu
ring te vragen op wijzigingen in de
prijslijst.
POGING TOT INBRAAK
AMSTERDAM, 14 Sept. In den af-
geloopen nacht hebben onbevoegden een
poging tot inbraak gedaan in een ira-
portzaak aan den Singel. Toen een
nachtwaker langs het perceel kwam,
zag hij een raam openstaan. Direct
waarschuwde hij de politie, doch toen
deze in het gebouw aankwam, bleken
de vreemde vogels verdwenen. Bij een
brandkast werden verschillende métaal-
boren gevonden, alsmede een zak met
nog enkele inbrekerswerktuigen. Blijk
baar zijn de inbrekers in hun werk ee
stoord en hebben zij, met achterlating
van hun materiaal, de beenen genomen,
ENGELSCHE KABELBALLON
BOVEN OUDDORP
OUDDORP, 14 September. In den
afgeloopen nacht zweefde boven Oud
dorp van Noordwest naar Zuidoost een
Engelscfhe kabelballon. De kabels sleep
ten over den grond, en veroorzaakten
schade, o.a. aan de electrische iPiding.
Later is de ballon ten Zuidoosten van
het dorp gestreken.
In de week van 16 tot 21 Sep
tember wordt geen rundvee
ter beschikking gesteld
Heden,. Maandag, 16 September,
wordt naast het bestaande slacht
verbod voor varkens een verbod
tot het slachten van rundvee van
kracht. Onder de hierna vermelde
voorwaarden kan van dit verbod
door de Nederlandsche veehouderij
céntrale ontheffing worden ver
leend.
Hét voor de slacht bestemde rundvee
moet bij de zaakvoerders of kringzaak
voerders der Nederlandsche veehoude
rijcentrale ter levering worden aange
boden met gebruikmaking van daar
voor bestemde opgave-kaarten. Deze
kaarten zijn bij de zaakvoerders, kring-
zaakvoerders en plaatselijk bureauhou
ders verkrijgbaar. Op de opgavekaarten
wordt vermeld welk soort rundvee men
wehscht te leveren en op welke ont
vangplaats.
Als ontvangplaats zijn in het alge
méén de bestaande veemarkten aange
wezen. Een lijst van deze ontvangplaat-
6en wordt afzonderlijk bekend gemaakt.
Hij, die rundvee ter levering heeft
opgegeven, is verplicht dit op een door
de Nederlandsche veehouderijcontralt
vast te stellen datum te leveren. Ter
bewijze, dat de levering kan plaats vin
den, wordt hem een leveringsbewij?
toegezonden. Dit leveringsbewijs moet
bij het aanbieden van het vee op de
ontvangplaats worden vertoond. Hierop
wordt aangeteekend, dat de levering
heeft plaats gevonden.
Na de ontvangst van het vee wordt
dit naar de kwaliteit geclassificeerd.
De uitbetaling geschiedt op grond van
deze classificatie en van de levende
weging. Met de classificatie zijn belast
z.g. classificatie-commissies, die elk
samengesteld zijn uit een vertegen
woordiger van den landbouw, een ver
tegenwoordiger van den veehandel en
een vertegenwoordiger van den handel
in vleesch. Deze commissies houden te
vens toezicht op de levende weging.
Om tot een juiste gewichtsbepaling te
komen, wordt het vee op den dag na
de ontvangst gewogen. Het vee mag bij!
de levering niet overmatig gevoederd
zijn. Mocht niettemin bij de weging blij
ken, dat zulks wel het geval is ge
weest, dan heeft de classificatie-com
missie het recht op grond daarvan een
gewichtskorting toe te passen.
Schade tengevolge van drachtigheid
komt voor rekening van den leveran
cier. Heeft uitbetaling van den aan
koopprijs reeds plaats gevonden, dan
wordt, deze schade op hem verhaald.
Nadat de classificatie en weging heb
ben plaats gevonden, wordt aan den-
gene die het vee heeft geleverd, een of
meer betalingsbonncn uitgereikt tegen
afgifte van het leveringsbewijs. Op de
zen betalingsbon kan bij een daarvoor
aangewezen plaatselijke bank dadelijk
ae betaling verkregen worden. Op de
koopsom van het vee. dat in een der
vastgestelde klassen wordt ingedeeld,
wordt een door de Nederlandsche vee
houderijcentrale te bepalen bedrag voor
verzekering tegen verborgen gebreken
in mindering gebracht. De door de Ne
derlandsche veehouderijcentrale te beta
len prijzen worden afzonderlijk bekend
gemaakt.
T oewijzingscommissies
Het ontvangen vee wordt op de
ontvangstplaatsen ter beschikking
gesteld van de afnemers. In verband
hiermede zijn in iederen keurings
kring toewijzingscommissies inge
steld, die met de verdeeling van het.
heschikbare vee belast zijn. Uit de
toewijzingscommissies worden rayon
commissies sameiiMfiteld, welke liet
vee op de ontvan™tplaatsen afne
men en tevens voor de onderver-
deeling over toewiizingscommissies
en voor de verzending van het vee
naar de plaatsen van bestemming
zorg dragen.
Het vee wordt niet ter beschikking ge
steld van slagers of grossiers dan nadat
betaling heeft plaats gevonden hij een
daarvoor aangewezen plaatselijke bank.
waar tevens de slachtvergunning wordt
uitgereikt. De slachtvergunning is
slechts geldig, wanneer daarop door de
bank is aangeteekend, dat betaling heeft
plaats gevonden. Het door de toewij-
zingscommissies aan slagers of grossiers
toegewezen vee moet dadelijk na toewij
zing worden betaald en tegen vertoon
van de slachtvergunning worden afge
haald. Bij niet tijdig afhalen van het vee
vervalt de toewijzing. Het toegewezen
vee staat van het oogenblik van toewij
zing af voor risico van den afnemer.
Voor verborgen gebreken van verze
kerde dieren kan tegen overlegging van
een bewijs van den plaatselijken keu
ringsdienst van vee en vleesch schade
vergoeding verkregen worden hij het
slachtveefonds, waarbij het vee door de
Nederlandsche veehouderijcentrale is
verzekerd, overeenkomstig de daarvoor
vastgestelde schadevergoedingsregeling.
De toewiizingscommissies zijn belast
met de verdeeling, zoowel van het ruk
vee als van de door de Nederlandsche
veehouderijcentrale beschikbaar gestel
de varkens over de binnen hun werkge
bied gevestigde en daarvoor in aanmer
king komende slagers en grossiers en
gaan daarbij uit van ieders slachtingen
in het verleden.
De toewijzingscommissies stellen te
vens voor de onder hen ressorteerende
slagers of grossiers een vleeschtoewyi-
zing vast. De daarvoor in aanmerking
komende grossiers en vleeschwarenfa-
brikanten ontvangen de toewijzing
rechtstreeks van de Nederlandsche
veehouderijcentrale.
Zij, die gecombineerde bedrijven
uitoefenen, dus van slager en gros
sier of van slager en vleeschwaren-
bedrijf of van grossier en vleésch-
warenbedrijf of van slager, grossier
en vleeschwarenbedrijf ontvangen
voor ieder onderdeel van hun be
drijf een afzonderlijke toewijzing.
De in totaal toegewezen dieren en
het toegewezen vleesch moeten in
verhouding tot de grootte der toe
wijzing over ieder onderdeel van
hun bedrijf verdeeld worden.
Voorzoover geen levende dieren be
schikbaar gesteld worden, worden door
de toewijzingscommissie of door de
Nederlandsche veehouderijcentrale bin
nen het kader van de toewijzing be
stelbonnen afgegeven tegen inlevering
waarvan bij grossiers vleesch verkre
gen kan worden. Hiermede wordt op
23 September een aanvang gemaakt
zoodat tot. dezen datum aflevering van
vleesch door grossiers zonder bestel
bon kan plaats vinden.
De toewijzingscommissies houden
voor iederen onder hen ressorteeren-
den slager of grossier een verrekenings-
staat aan, waarop vermeld staat de
toewijzing voor de loopende periode, de
geslachte gewichten der geleverde die
ren eri de hoeveelheden, waarvoor be
stelbonnen zijn afgegeven. Het geslacht
gewicht van het rundvee wordt bere
kend naar het levend gewicht met in
achtneming van door de Nederland
sche veehouderijcentrale vastgestelde
afslachtingsnormen.
In de week van 16 tot. 2-1 Septem
ber zal door de Nederlandsche veehou
derijcentrale geen rundvee ter beschik
king worden gesteld. De toewijzing van
varkens blijft op de gebruikelijke wij-
te geschieden.
Een speciale regeling ten aanzien
van de huisslachtingen van varkens is
In voorbereiding en zal spoedig bekend
worden gemaakt.. Huisslachtingen van
rundvee zullen niet worden toegestaan.
In den loop van deze week zullen
nadere bijzonderheden, o.a. betreffende
de wijze waarop de slagers en winke
liers zich in het bezit kunnen stellen
van de bescheiden, welke recht geven
op het koopen van vleesch en vleesch
waren, worden bekend gemaakt.
De verordening
In Verordeningenblad no. 26 is gepu
bliceerd een besluit van den secretaris-
eeneraal van het Departement van
Landbouw en Visscherij ter uitvoering
van de Landbouw- en Crisiswet 1933
(Slachtveeregeling).
Blijkens art. 1 worden ten aanzien
van het slachten van rundvee, paarden,
varkens en schapen, het voorhanden of
in voorraad hebben, verhandelen, ver
vreemden. afleveren en vervoeren van
rundvee, paarden, varkens en schapen,
deelen van deze en na slachting geheel
of ten deele uit die dieren of deelen
vervaardigde producten, alsmede het na
slachting- bewerken of verwerken van
die dieren of die deelen. beperkende re-
celen in den zin van artikel 9 van de
Landbouw-Crisiswet 1933 gesteld.
Artikel 2 luidt:
De voor de uitvoering van artikel 1
noodige voorschriften worden door den
secretaris-generaal van het Departe
ment van Landbouw en Visscherij
vastgesteld en in de NedPrlandsche
Staatscourant hekend gemaakt.
Dit besluit treedt in werking op den
dag zijner afkondiging. Tegelijkertijd
treedt dan het slachtverbod 1940 var
kens buiten werking.
Het nieuwe stadhuis der gemeente Hoogeveen is gereed en zal volgende week
officieel in gebruik worden genomen. De monumentale toren zal van een
klokkenspel worden voorzien (Foto Pax-FVolland)
ENSCHEDE, 15 Sept. Gister
avond laat is Enschede het slacht
offer geworden van het lukraak
bommen werpen van Engelsche
vliegers.
Vreemde vliegtuigen cirkelden boven
de stad en wierpen licbtkogels uit,
waarna spoedig een serie ontploffingen
volgde in het Westelijke en Noordelijke
stadsgedeelte. De sirenes van het alarm
signaal begonnen te loeien en de lucht
beschermingsdienst was onmiddellijk in
actie. Weer klonken ontploffingen en
daarna braken op enkele punten in de
stad felle branden uit. Het bleek dat
tal van brisant- brandbommen waren
geworpen. Ten Westen van oe stad vie
len bommen op de rijwielpaden van den
Rijksweg, welke werd beschadigd.
Voorts werden in deze gemeente twee
boerenwoningen getroffen, waarbij een
vrouw ernstig aan den schouder werd
gewond. Een koe werd in de weide ge
dood.
In het Noordelijke gedeelte der
stad werd de nieuwe Huishoud
school door een voltreffer geraakt
en zeer ernstig beschadigd. Voorts
ontploften in deze woonwijk nog
verscheidene bommen waarbij de
heer van den Broek, procuratie
houder bij een textielmaatschap-
pij, werd gedood. De koopman
Schoolderman, die zich per rijwiel
op straat bevond, werd door een
scherf in het hoofd getroffen. Na
enkele uren is hij aan de gevolgen
overleden.
De laatste aanval van de Engel
sche vliegers was op de binnenstad
gemunt Een brandbom trof het
postkantoor, doch door het kordate
optreden van het aanwezige perso
neel werd het gevaarlijke projectiel
onschadelijk gemaakt De garage
van den heer Sprakel in de Henge-
loschestraat raakte voort.» in brand.
Een felle vuurzee ontstond, maar de
brandweer, krachtig geholpen door
tal van manschappen van den Op-
bouwdienst. had het vuur spoedig
onder de knie. De garage is gedeel
telijk afgebrand.
In het groot© nieuwe gebouw van
Vroom en Dreesmann ontstond brand*
maar hier was men het vuur snel mee»»
ter.
Verder brak een hevige brand uit in
een gebouw, in gebruik bij de Confectie*
fabriek N.V. Serphos. Hier was het ge*
vaar voor uitbreiding zeer groot., maai*
de felle vuurzee kon vril spoedig wor-
den bedwongen.
In de villawijk „De Stadsweide" werd
materieele schade veroorzaakt Verschil
lende straten zijn met het oog op niet*
ontplofte bommen afgezet.
Het is een raadsel, wat. de bedoeling
der Engelsche vliegers is geweest, aan
gezien zich nergens militaire doelen be
vinden, j
Een maatregel, die navolging verdient
Verschillende bewoners van Amsterdam
zijn er toe overgegaan de stoepen en
het hekwerk voor hun woningen In
verband met de verduistering wit te
laten schilderen (Foto Pax Holland)
AMSTERDAM. 14 Sept Naar ons
wordt medegedeeld, zullen in het sei
zoen 1940-1941 in den Stadsschouwburg
te Amsterdam een aantal bijzondere
kunstmanifestaties plaats vinden. Aan
gezocht aan deze kunstmanifestaties
deel te nemen, zijn het Nederlandsch
Tooneel, dir. C.or van der Lugt Melsert,
hel Centraal Tooneel. dir. Cees Laseur,
het ballet van Yvonne Georgi en de
Wagnervereeniging in combinatie met
de Nederlandsche Opera Stichting. Aan
een groot aantal der. fe geven opvoerin
gen zal het Concertgebouworkest zijn
medewerking verleenen.
Er is een werkcommissie in het leven
geroepen, waarin de directeuren der
deelnemende tooneelgozelschappen, de
leidster van het ballot-Gporgi en verte
genwoordigers van Wagnervereeniging
en Concertgebouworkest zitting hebben.
Secretaris dezer commissie is de admi
nistrateur van der Stadsschouwburg.
Voorts is de Vereenlging voor Vreem
delingenverkeer „Amsterdam" voor de
propaganda ten gunste van de kunstma
nifestaties in het voorbereidend werk
reeds betrokken. Binnenkort zal ten
starthuize een persconferentie worden
gehouden waarna uitvoerige bijzonder
heden "over deze voor Amsterdam's
kunstzinnige leven zoo belangrijke ge
beurtenissen zullen worden bekend ge
maakt.
Welke maatregelen men
nemen moet
Van bevoegde zijde wordt het volgende
onder de aandacht gebracht:
Den laatsten tijd gooien Engelsche vlie-
gers, met het doel branden te doen ont*
staan, celluloid plaatjes uit met een fosfor-
ontbrandingsmiddel. Deze celluloidplaatjes
zijn 5 X 5 cm groot, ongeveer één m.m,-
dik, van verschillende kleur (zwart, wit,
rood of schildpad) met een 15 m.m. groot
geponst gat in het midden. Over dit gat is]
een stukje stof bevestigd, 3 c.m. lang en
2 c.m. breed, dat in het midden een ronde
schijf van gele fosfor bevat. De schijf,
heeft ongeveer de grootte van een cent, is
één m.m. dik en riekt duidelijk naar fosfor
Het stukje stof wordt voor het uitgooien
in water gedrenkt. Na het verdampen van
hel water ontbrandt de fosforschijf van
zelf, zoodra zij droog geworden is, of bij
een temperatuur van 18 tot 20 graden of
bij zonbestraling. Het celluloidplaatje ver
brandt dan onder sterke warmte-ontwikke-
ling met een vlam van ongeveer een hal
ven meter lang. Naar gelang van het we
der kan het fosfor na uren, doch ook na
dagen ontbranden. Men zij daarom bijzon
der voorzichtig bij het binnenrijden van
het graan in de schuur, daar in de warm-]
te van de schuur brandplaatjes, die in de'
schoven hebben kunnen blijven hangen
kunnen ontbranden.
Bestaat het vermoeden, dat brandplaaU
jes zouden kunnen zijn uitgeworpen, dan
moet men overdag een onderzoek instellen.
Bij het verzamelen van de brandplaatjes
moet men er op letten, dat het fosfor niet
met de hand wordt aangeraakt.
Om schade voor de gezondheid te ver
mijden (b.v. verbranding, vergiftiging) ver
dient het aanbeveling de plaatjes met twee
stokjes op te pakken en in het water te
leggen. De gevonden plaatjes moeten in
vaten (b.v. oude emmers) onder water be
waard worden. Door ze in het water te
gooien, maakt men het ontbranden onmo
gelijk.
Na afloop van het onderzoek dienen de
met water gevulde vaten met de brand
plaatjes bij den burgemeester, de rijkspo
litie of bij het dichtsbijzijnde politiebureau
fe worden ingeleverd.
MET VOET IN EEN VLIEGWIEL
AMSTERDAM, 14 September. Heden
morgen omstreeks half acht is een ern
stig ongeluk gebeurd. Een schipper was
bezig op het motorschip „Joke", eigen
dom van de reederij Bergmann, liggend»
aan de Nieuwe Vaart, de motor aan te
zetten. Juist toen de motor liep. gleed
hij uit en kwam met zijn linkervoet in
het vliegwiel terecht. Gelukkig wist de
man de motor nog stil te zetten. Ernsrig
gewond is hij overgebracht naar het bin
nengasthuis.
