Zeven vliegvelden bij
Londen
onbruikbaar gemaakt
De Italiaansche opmarsch
in Egypte
Nieuwe Zendtijdregeling
vanaf 14 October a.s.
DE EEMLANDER
Woensdag 18 September 1940 Uitgave: VALKH0FF Co.
Bureau: Arnhemsche Poortwal 2a
39e Jaargang No. 69
Londens bevolking
leeft onder den
grond
Engeland heeft ongeveer 230.000 man
samengetrokken
Actie niet tegen
Egypte gericht
BERICHT
Konoye roept op
tot eenheid
Britsche bommen op
België
PROGRAMMA'S WORDEN VERZORGD
DOOR ALLE BESTAANDE OMROEP-
VEREENIGINGEN
HILVERSUM I
WORDT
NED. PROGRAMMA
Verlenging mandaat
van het Lagerhuis?
AMERSFOORTSCH DAGBLAD
ABONNEMENTSPRIJS Per 3 maandcD voor Amersfoort 1.95; per maand 0.65; per
week "15
Binnenland franco per post per 3 maanden 2.85 Afzonderlijke nummers f 0.05
POSTREKENING 47910 TELEFOON ÏNTERC. 4620
PRIJS OER ADVERTEM IEN van rc2els f 1.05 met inbegrip van een bewijsnummer,
elke regel meer f 0.25. Liefdadigheids-advertentiën voor d«
helft van den prijs. - Kleine Advertentiën „KEITJES" bij vooruitbetaling 15 regelt
50 cent, elke regel meer 10 cent, driemaal plaatsen f 1.Bewijsnummer extra f 0.05
GEWELDIGE BRANDEN GEVEN DEN WEG AAN
VAN DE DUITSCHE TOESTELLEN
BERLIJN, 17 September.
HET frontbericht van het D.N.B. luidt als volgt: Als zichtbaar
succes van de jongste Duitsche bomaanvallen op de vliegvelden
bij Londen kon geconstateerd worden, dat van de tien tot dusverre
nog bruikbare vliegvelden in de,omgeving van de Britsche hoofdstad
er thans niet minder dan zeven door welgerichte bommen totaal on
bruikbaar zijn gemaakt. Zij zijn dusdanig vernield, dat een inbedrijf-
stelling binnen afzienbaren tijd niet te verwachten s.
Tegen den middag begonnen de Duitsche vergeldingsaanvallen met
onverminderde kracht. Alleen op den dag moest in de Britsche hoofd
stad reeds vijf maal luchtalarm gegeven worden, dat iederen keer
verscheidene uren^duurde. In den nacht is de kracht van de neerge
worpen bommen van alle soorten kaliber tot vanochtend vroeg nog
aanzienlijk toegenomen. Geweldige branden in havens, droogdokken,
wapenfabrieken en andere militaire objecten geven den weg aan van
de Duitsche eskaders bommenwerpers. Over de principieele beteekenis
van het opnieuw optreden van de Duitsche marine-artillerie aan de
Kanaalkust bij de acties tegen Engeland kan geen twijfel bestaan. De
Duitsche kustbatterijen geven hiermede aan, dat de weg door het
Kanaal thans door haar practisch is afgesloten.
DE eerste berichten, van neutrale zij
de over de Duitsche aanvallen op
Londen in den afgeloopen nacht zijn
thans binnengekomen. Terwijl de laatste
dagen onder de bevolking de meening
was ontstaan, dat de kracht der Duit
sche aanvallen langzamerhand afnam,
moesten de Londenaars thans tot hun
verrassing constateeren, dat het bom
bardement aanzienlijk heviger is ge
worden. Naar men verneemt, heeft de
uitwerking der aanvallen zich zelfs
verveelvoudigd. In de industriewijken
zijn de fabrieken soms door een enkc
len bom van het zwaarste kaliber in
puin gelegd. Het bombardement moet
zelfs voor mensehen met sterke zenu
wen, die op kilometers afstand in de
schuilkelders der woonwijken zaten, on-
verdragelijk geweest zijn. Het lucht
doelgeschut is den geheelen nacht in
actie geweest, doch de uitwerking was
nihil.
De toestand in Londen
DE Londensche correspondent van de
Stockholms Tidningen meldt, dat
de ontruiming van Londen reeds ver
scheidene dagen aan den gang is. Ieder,
die het even kan betalen, zendt vrouw
en kinderen naar de provincie. Toen
de correspondent door de winkelstraten
ging, waar het anders druk is, was het
er stil en eenzaam.
Over de toestanden in de ondergrond-
sche, die. als schüilgelegenheid ter be
schikking gesteld is, Schrijft het blad:
„Londenaars slapen in een ijzige koude
op smerige perrons. Duizenden arme
stedelingen hokken onder den grond
bijeen. Zelfs op de trappen zaten men-
schen te slapen. De correspondent kon
bijna niet op het perron komen zonder
op iemand te trappen. Het is de drang
tot zelfbehoud, die de arme bevolking
van Londen er toe brengt, hun toevlucht
diep onder den grond te zoeken. Reeds
in den middag koopen de menschen een
kaartje van twee pence. Zij brengen
kussens en eetwaren, soms ook matras
sen, mede. Als het treinverkeer stil
staat, wordt de geheele ruimte in he
slag genomen. De Engelsche regeering
heeft, door deze ontwikkeling toe te la
ten, een moeilijk probleem geschapen,
dat door de News Chronicle treffend
wordt getypeerd met de woorden „Dit
is ons grootste schandaal".
Een bericht in de Noticias Graficas
geeft een beeld van de verandering in
het alledaagsche leven te Londen se
dert de vergeldingsaanvallen van het
Duitsche luchtwapen. In dit bericht
wordt gezegd, dat de Engelsche koop
lieden hun handel geheel moeten reor-
ganiseeren, omdat alleen nog maar din
gen worden gevraagd, die direct of indi
rect met den oorlog in verband staan.
Dientengevolge zijn ook de prijzen van
deze goederen met sprongen omhoog
gegaan en staan thans in geen verhou
ding meer tot de werkelijke waarde.
Zoo heeft een winkel in de T nndensehe
city een speciaal soort rubberplaatjes
uitgestald, waarop men volgens i'ui
raad van de autoriteiten stevig moet hij
ten, teneinde bij het neerkomen van
huilende bommen niet met de tanden
te klapperen.
Leidingen en fabrieken
vernield
A de succesvolle vernietiging van
talrijke electrisrhe centrales te
Londen en omgeving zifn Duitsche ge
vechtsvliegers. naar het D.N.B. ver
neemt, er in den afgeloopen nacht in
geslaagd met bijzonder welgerichte,
bommen ook een bovengrondsche hoog
spanningsleiding te vernielen.
De Armstrong-fabriek te Birming
ham kan haar opdrachten uit het bui
tenland niet meer uitvoeren, naar uit
betrouwbare hrond verluidt. Bij een der
laatste nachtelijke aanvallen, waarbij
ook zware treffers geplaatst werden op
de Rolls Royce fabrieken, werden alleen
al vijfduizend motorrijwielen vernield
Bijna de geheele fabricatie is verlamd
De kabelverbinding tusschen Londen
en New York is Maandagavond tegen
middernacht plotseling verbroken, aldus
een bericht van United press. Men ver
moedt, dat de toevoer van sterkstroom
te Londen door bommen getroffen en
defect geraakt is.
Britsche mededeelingen
X-T ET Britsche ministerie van lucht
vaart maakte hedenmorgen het vol
gende bekend:
Bij het vallen van den nacht hebben
de vijandelijke vliegtuigen hun aanval
len in verscheidene deelen des lands
hervat. De vliegtuigen concentreerden
zich echter grootendecls om Londen.
Evenals in de vorige nachten werd Lon
den door kleine formaties aangevallen.
Het ministerie van luchtvaart en het
ministerie voor de binnenlandsche vei
ligheid maken het volgende bekend:
Volgens tot dusver ontvangen gege-
De vernielingen aan de Liebfrauenkirche te Hamm.
(Foto Scherl).
vens is het aantal der slachtoffers die
tijdens de aanvallen op Londen in den
nacht, van gisteren veroorzaakt werden
niet- zoo groot als die van de vorige
nachten en veel kleiner dan die van de
eerste aanvallen op de hoofdstad. In de
omgeving van Londen is het aantal
slachtoffers niet groot. Eenige personen
werden echter doodelijk getroffen. Tot
dusver is bekend geworden, dat twee
vijandelijke bommenwerpers door onze
jagers tijdens de nachtelijke luchtge
vechten zijn neergeschoten. Overdag viel
van eenig optreden van den vijand in
de lucht weinig te bespeuren. Ongeveër
om 7 uur des morgens heeft een vijan
delijke formatie boven de kust van
Kent gevlogen.
De aanvallen worden
voortgezet
ONDANKS storm en regen gaan de
aanvallen, naar het D.N.B. verneemt,
op Londen voort. Steeds opnieuw klin
ken de sirenes en kondigen het naderen
van nieuwe Duitsche vliegtuigen aan.
De Engelsche luchtdoelartillerie is bij de
tactiek van den voorldurenden aanval
gedwongen, geweldige hoeveelheden
munitie te gehruiken. De aanvallen on
dervinden van het verkwistende gebruik
van munitie geen hinder. Het spervuur
wordt doorbroken en de bommen wor
den op de van tevoren bepaalde doelwit
ten geworpen.
Ook aanvallen op Liverpool
ï-} E hevige vernielingsaanvallen van
Duitsche gevechtsvliegtuigen richt
ten zich den afgeloopen nacht behalve
tegen Londen, ook met bijzondere kracht
in verscheiden golven tegen Liverpool.
De bekende groote levensmiddelenpak-
huizen in de omgeving van de haven
werden weer zwaar getroffen. Aangeno
men mag worden, dat de situatie op het
gebied van de levensmiddelenvoorzie
ning der stad hierdoor ernstig in gevaar
gebracht is.
ROME, 17 September. (D.N.B).
DE Romeinsche bladen worden geheel beheerscht door den op
marsch van de Italiaansche troepen in Egypte. De actie van
maarschalk Graziani stuit, naar het Giornale d'ltalia opmerkt, op een'
verbitterden, ja bijna wanhopigen tegenstand, die echter den op
marsch der Italiaansche troepen niet tot staan kan brengen. Door de
jongste versterkingen heeft Engeland in Egypte ongeveer 230.000 man
uit alle deelen van het Britsche imperium samengetrokkendie ruim
voorzien zijn van oorlogsmateriaal.
L_T ET Giornale d'ltalia schrijft verder,
11 dat de Italiaansche troepen bij hun
zegevierenden opmarsch voor Sidi Bar-
rani zijn aangekomen, dat een bruggc-
hoofd vormt van de tweede Britsche
verdedigingslinie, bestaande uit artille
rie- en machinegeweerposten. beschermd
door forten en vliegvelden. De Italiaan
sche troepen bevinden zich bij Sidi Bar-
rani tachtig kilometer over de grens en
zullen nog 130 kilometer moeten afleg
gen om de, versterkte stellingen van
Mersa Matroeh te bereiken.
De Italianen stuitten op een wanhopi-
een tegenstand van de Engelschen, die
in Egypte aanzienlijke strijdkrachten
hebben samengetrokken. Op 1 Augustus
bevonden zich in Egvpte 110.000 man
schappen, voornamelijk bestaande uit
Engelsche Hindoes, Australiërs, en Rho-
desiërs. Hierbij moeten nog worden ge
voegd 80.000 man, die uit Palestiha naar
Egypte zijn gestuurd. Dc Engelsche le
gerleiding achtte deze strijdkrachten on
voldoende en zeer kort geleden zijn in
Egypte nog 30.000 soldaten aangekomen.
In totaal beschikken de Eiigelschen over
230.000 soldaten, die de beschikking heb
ben over 500 vliegtuigen en 1.000 pant
serwagens van alle soorten kaliber, tien
duizenden mitrailleurs en automatische
wapens. Engeland, dat van Egvpte een
centrale heeft gemaakt voor oorlogsope-
ra ties tegen Italië en zijn koloniale be
zittingen. heeft in Juni een vergeefschen
aanval ondernomen op Cyrenaica. Dit
offensief, dat werd afgeslagen, kwam
vanuit Egvpte. Het is dom te beweren,
znoals de Britsche propaganda doet, dat
de Italiaansche actie een bedreiging he-
teekent voor de onafhankelijkheid en de
vrijheid van Egvpte.
De Italiaansche actie, aldus besluit
het Giornale d'ltalia. is uitsluitend ge
richt tegen de militaire strijdkrachten.
ZIJ, die zich met ingang
van 1 Oct. a.s. op
geven als kwartaalabonné,
ontvangen de tot dien da
tum verschynende num
mers gratis.
Situatie waarin Japan zich
bevindt zal nog ernstiger
worden
TOKIO, 17 Sept. (Domei). De pre
mier, Konoye, heeft vanmorgen de leden
van de voorbereidende commissie voor een
nieuwe nationale structuur gewaarschuwd,
dat de situatie, waarin Japan zich bevindt,
„in de nabije toekomst" nog ernstiger zal
worden. Het Japansche volk moet zich
werkelijk „als één man" vereenigen om
deze nationale crisis te boven te komen,
zoo verklaarde de premier en wees er op,
dat de tijd, dat de uitdrukking „als één
man" louter als een toevoeging beschouwd
kon worden, tot het verleden behoort. Ko
noye duidde den aard van de dreigende
crisis niet nader aan.
Inmiddels is de voorbereidende com
missie ontbonden, na sinds 28 Augustus
j.l. zesmaal vergaderd te hebben, met
de aanvaarding van een program en
nevenbepalingen voor de nieuwe natio
nale beweging, die officieel nog geen
naam heeft. De commissie heeft aan
Konoye de beslissing gelaten omtrent
den naam van de beweging, de vast
stelling van den zetel, de regeling der
betrekkingen tusschen den premier en
den voorzitter, de benoeming van vice-
voorzitters en de gedetailleerde organi
satie van de werkzaamheden van het
hoofdkwartier.
Admiraal Kosjiro Oikawa, minister
van marine, heeft bekend gemaakt, dat
de vloot in samenwerking met. het leger
energiek zou deelnemen aan de tot
standkoming van de beweging.
Veertig dooden
BRUSSEL. 17 Sept. (D.N.B.). De
Belgische burgerbevolking is in den
nacht van Zondag op Maandag weer
het slachtoffer van Britsche bomaanval
len geworden. De Engelsche vliegers
wierpen op verscheiden plaatsen, die
geenerlei militaire objecten bezitten,
weer lukraak brand- en brisantbommen.
Bijzonder zwaar werden de inwoners
van Antwerpen getroffen. Daar sloegen
Britsche hommen in enkele door arbei
ders bewoonde wijken in. Enkele arhei-
dershuizen stortten in. Omstreeks veer
tig burgers werden gedood. De opwin
ding onder de bevolking van Antwer
pen over dit optreden der Engelschen is
buitengewoon groot.
die Engeland op Egyptisch grondgebied
samentrekt. De Italiaansche actie moet
beschouwd worden als een vrijheidsoor
log voor Egypte:
Britsch communiqué
X-J ET Engelsche ministerie van voor
lichting publiceert het volgende le-
gerhéricht uit Cairo:
Hoewel de vijand zijn strijdkrachten
grootendeels om Solloem concentreert,
zijn sterke vijandelijke afdeelingen met
onze voorhoeden in dé omgeving van
Boegboeg in contact gekomen.
(Eigen berichtgeving)
1\/F ET ingang van Maandag 14 October a.s. zal een nieuwe zendtijd-
A regeling worden ingevoerd, waardoor de programma's der radio-
omroepvereenigingen weer in een meer vastomlijnd kader worden
gebracht. Spoedig is de nieuwe 415-Meter-zender te Lopik gereed en
komt men ook klaar met het ombouwen van den tegenvyoordigen
415-Meter-zender te Jaarsveld tot een provisorischen zender op de
301-golflengte, dit laatste in afwachting van het gereedkomen van den
nieuwen zender van de Nozema op 301 Meter, tegen het einde van dit
jaar. Vanaf Maandag 14 October zal nu op de drie volgende golfleng
ten worden uitgezonden: 415 Meter: Hilversum I; 301 Meter: Hilver
sum II; 1875 Meter: Kootwijk.
"LI ILVERSUM I zal gebruikt worden
*-A voor uitzendingen welke zullen
worden aangekondigd als „Neder-
landsch Programma", te verzorgen
door alle omroepvereeniging bij toer
beurt.
Op Hilversum II zullen de omroep
vereenigingen hun „eigen" program
ma's uitzenden, dus gelijk als dat vóór
den oorlog het geval was.
De Kootwijkzender zal in gebruik
blijven voor de uitzending van nieuws
berichten in de Ncdcrlandsche en in
vreemde talen, omlijst door muzikale
programma's, verzorgd door de om
roepvereenigingen, als tot nu toe.
Voor den tijd, dat de oorlogstoestand
voortduurt, zullen de uitzendingen des
avonds om 9 uur worden beëindigd en
des morgens om 8 uur aanvangen. De
zendtijdverdeeling is opgezet volgens
een schema dat veertien dagen duurt
en dan weer van voren af aan begint.
We laten hieronder het uitzendschema
voor de drie golflengten volgen, zooals
dit op werkdagen zal gelden voor
de eerste twee weken:
HILVERSUM I
(Golflengte 415 Meter)
Nederlandsch programma
Maandag 14 October: V.A.R.A.
Dinsdag 15 October: A.V.R.O.
Woensdag 16 October: N.C.R.V.
Donderdag 17 October: K.R.O.
Vrijdag IS October: N.C.R.V.
Zaterdag 19 October: V.A.R.A.
Zondag 20 October: Zie afzonderlijke
regeling onderaan.
Maandag 21 October: N.C.R.V.
Dinsdag 22 October: K.R.O.
Woensdag 23 October: V.A.R.A.
Donderdag 24 October: A.V.R.O.
Vrijdag 25 October: A.V.R.O.
Zaterdag 26 October: K.R.O.
Zondag 27 October: Zie afzonderlijke
regeling onderaan.
HILVERSUM II
(Golflengte 301 Meter)
Maandag 14 October: N.C.R.V.
Dinsdag 15 October: K.R.O.
Woensdag 16 October: V.A.R.A.
Donderdag 17 October: A.V.R.O.
Vrijdag 18 October: A.V.R.O.
Zaterdag 19 October: K.R.O.
Zondag 20 October: zie afzonderlijke
regeling onderaan.
Maandag 21 October: V.A.R.A.
Dinsdag 22 October: A.V.R.O.
Woensdag 23 October. N.C.R.V.
Donderdag 24 October: K.R.O.
Vrijdag 25 October: N.C.R.V.
Zaterdag 26 October: V.A.R.A.
STOCKHOLM, 17 Septemher (D.N.B.)
Churchill zou, volgens berichten uit
Londen, het voornemen hebben het
mandaat van het huidige Lagerhuis te
verlengen. Normaliter zou de zittings
periode van het Lagerhuis op 20 Sep
tember geëindigd zijn. In buitenland
sche kringen te Londen verklaart men
dit voornemen van Churchill daarmede,
dat hij in elk geval een volksuitspraak
uit den weg wil gaan.
ARGENTIJNSCHE AFGEZANT
NAAR AMERIKA
NEW YORK, 17 Sept. (D.N.R.) Dr. Ju
lian Echevcrria, de chef can den gezond
heidsdienst van de Argentijnsche mari
ne, is. naar men verneemt, met een spe
ciale opdracht aan boord van een schip
in de Vereenigde Staten aangekomen.
KOOTWIJK
(Golflengte 1875 Meter)
Maandag 14 October: A.V.R.O.
Dinsdag 15 October: N.C.R.V.
Woensdag 16 October: K.R.O.
Donderdag 17 October: V.A.R.A.
Vrijdag 18 October: K.R.O.
Zaterdag 19 October: A.V.R.O.
Zondag 20 October: zie afzonderlijke
regeling onderaan.
Maandag 21 October: K R O.
Dinsdag 22 October: V.A.R.A.
Woensdag 23 Octoher: A.V.R.O.
Donderdag 24 Octoher: N.C.R.V.
Vrijdag 25 October: V.A.R.A.
Zaterdag 26 October: N.C.R.V.
De programma's op Zondag
WAT nu de programma-indeeling op
v v de Zondagen betreft, kan worden,
medegedeeld, dat de uitzendingen uit
twee homogene deelen zullen bestaan,
voor wat de golflengten van Hilver
sum I en Hilversum II hetreft. Op Hil
versum I zal eiken Zondagmorgen een
ochtend-kerkdienst van 10—12 uur wor
den verzorgd door de N.C.R.V. of de
K.R.O., al naar. gelang zij aan de beurt
van uitzending zijn. Op -Hilversum II
wordt des morgens van S10 uur een
morgenwijding en des avonds van 5.30
7 uur een kerkdienst uitgezonden
door de N.C.R.V. of de K.R.O., als zij
aan de beurt van uitzending zijn. Op
Zondagen waarop de A.V.R.O. des mor
gens uitzendt, worden deze uitzendin
gen onderbroken voor een der drie bo
vengenoemde diensten, resp. te verzor
gen door de N.C.R.V. of de K.R.O. Op
Zondagen waarop de V.A.R.A des mor
gens uitzendt, verzorgt de V.P.R.O. van
10—12 uur een kerkuitzending.
De uitzendingen van 12 uur tot slui
tingstijd rouleeren wederom volgens een
vast systeem, enkele onderbroken door
avondkerkdiensten, wanneer de A. V.
R. O. of de V.A.R.A. uitzendt. Doen zij
dat niet, dan vinden de avondkerkdien
sten natuurlijk in de gewone uitzendin
gen van- de N.C.R.V. of de K.R.O. plaats.
Op Kootwijk (1875 M.) zullen geen
kerkuitzendingen plaats vinden. Op-de
Kootwijkzender verzorgt de K.R.O. op
Zondag 20 Octoher de eerste uitzending.
Op de drie volgende Zondagen doen dit
achtereenvolgens de A.V.R.O., de N. C,
R. V. en de V.A.R.A
De V.P.R.O.
yoORTS zal de V.P.R.O. eiken werk
dag des avonds van 18.30 tot 19.00
uur een uitzending verzorgen op do golf
lengte 301 Meter (Hilversum II), en bo
vendien op iederen werkdag dat de
V.A.R.A. aan de beurt van uitzending is,
des ochtends van 1010.20 uur een mor
genwijding op Hilversum I of Hilver
sum II.
Het A.N.P.
Behalve de regelmatige uitzen
dingen van nieuwsberichten op de
golflengte van Kootwijk (1875 M.),
zullen op de golflengten 301 en 415
Meter door het A.N.P. nieuwsbe
richten worden uitgezonden om
8 uur. 12.45 uur, 17.15 uur, 19.00 uur
(dagcommentaar), 20 uur en 20.55
uur. Dit geldt ook voor de Zonda
gen, met uitzondering evenwel van
het dagcommentaar om 19 uur, dat
dan vervalt.
DE VERDUISTERING
Zonsondergang 19.49 uur.
Zonsopgang 7.20 uur.
(Znoals men weet is iedereen ver
plicht tusschen zonsondergang en
zonsopkomst te verduisteren)
