Luchtaanvallen blijven
hameren op Londen
Engelsche bomaanval op
ziekenhuis „Bethel"
Siam eischt gebiedsdeelen
van Fransch Indo-China
DE EEMLANDER
Vrijdag 20 September 1940
Uitgave: VALKH0FF Co.
Bureau: Arnhemsche Poortwal 2a
39e Jaargang No. 71
Sterke daling
der arbeiders
prestaties
De Duitsche pers
over den aanval
op „Bethel"
Bommen op ons land
Luchtafweergeschut te Bremen in actie
wekt groote verontwaardiging
Vergissing
uitgesloten
is de Duitsche conclusie
Militair overleg
tusschen Japan
en Siam
Italië wil Cairo niet
bombardeeren
r~
Beperkte tabaks
voorraad
BERICHT
AMERSFOORTSCH DAGBLAD
ABONNEMENTSPRIJS Per 3 maanden voor Amersfoort 1.95; per maand 0.65; per
week f 0 15
Binnenland franco per post per 3 maanden 2.85. Afzonderlijke nummèrs f 0.05
POSTREKENING 47910 TELEFOON INTERC. 4620
rltlJS DER ADVtKffcNÜEN van regels f 1.05 met inbegrip van een bewijsnummer,
elke regel meer 0.25. Liefdadigheids-advertentiën voor de
helft van den prijs. - Kleine Advertentiën „KEITJES" bij vooruitbetaling 15 regelt
50 cent, elke regel meer 10 cent, driemaal plaatsen f 1,—. Bewijsnummer extra f 0.05
Volgens neutrale berichtgevers leeft Londens
arme bevolking in groote ellende
BERLIJN, 20 Sept. (D.N.B.)
Ook in den afgeloopen nacht zijn
de Duitsche luchtaanvallen op
Londen voortgezet. Verscheidene
havens aan Oost- en Westkust,
alsmede wapen- en andere fabrie
ken in Midden- en Zuid-Engeland
zijn gebombardeerd. Tot midder
nacht hadden geen Britsche vlieg
tuigen boven Duitschland of het
bezette gebied gevlogen.
Dé Londensche correspondent van de
Hearst-pers, Knickerbocker, meldt, dat
steeds meer teekenen wijzen op een om
slaan van de stemming in Londen. De
Engelschen beginnen het opgewekte ver
trouwen, dat zij tot dusverre bezaten, te
verliezen. Men komt ook steeds meer.
onder den indruk van de toenemende
6chade in de hoofdstad. De aandacht is
getrokken doqr een radiorede, waarin
een generaal zeide, dat de laatste tien
dagen „uit de lucht heftig op Londen
gehamérd" is. De nachten zijn vol la
waai en inspannend voor lichaam en
geest.
In de uitzending van de „Columbia
Broadcasting System", die Woensdag
nacht van Londen uit plaats had, heeft
1de omroepster een beeld gegeven van de
vernietigende uitwerking van de voort
durende Duitsche luchtaanvallen. Toen
zij zich voor de uitzending van haar
hotel naar de studio begaf, had zij niet
minder dan vijf maal dekking moeten
zoeken. Het gebouw, waarin de Londen
sche kantoren van de Columbia-system
Waren ondergebracht, moest ontruimd
worden, nadat de beide bovenste verdie
pingen door bominslag volkomen ver
nield waren. Van acht ondervraagde
'Amerikaansche correspondenten hadden
er zes de laatste week wegens door bom
men aangerichte schade van woning
moeten wisselen. De bevolking toont dui
delijk de sporen van hetgeen zij moet
doorstaan. In de armenwijken, waar de
schuilkelders onvoldoende zijn, bieden
de mannen, vrouwen en kinderen, die
tengevolge van de eindelooze slapelooze
nachten oververmoeid zijn, een jammer
lijken aanblik.
De Duitsche luchtaanvallen op
Londen hebben met den dag onaan
genamer gevolgen voor de bevolking
vande Engelsche hoofdstad. Vol
gens Aftonbladet is Donderdag in
Engeland het parool uitgegeven om
het rooken van cigaretten, sigaren
en pijpen op straat na te laten. Dit
wordt gemotiveerd met het brand
en ontploffingsgevaar als gevolg
van vernielde gasbuizen.
Jonge mijnarbeiders voor
krijgsdienst opgeroepen
De minister van arbeid Bevin heeft
gisteren in het Lagerhuis verklaard,
dat de arbeiders in de Britsche steen
koolindustrie in de toekomst niet meer
in dezen tak van industrie te werk ge
steld zullen worden, doch voor den
krijgsdienst zullen worden opgeroepen.
Deze maatregel is noodig geworden,
doordat Engeland dé Europeesche mark
ten voor den afzet van kolen hééft ver
loren. Ook jongelui, die thans nog in de
Britsche. steenkoolindustrie werkzaam
zijn, zullen bij het leger ingedeeld en
door oudere men6chen vervangen wor
den.
Het dalen van de arbeidsprestatie
tengevolge van het voortdurend lucht
alarm blijft de Britsche r.egeering mei
zorg vervullen. De minister van arbeid
Bevin heeft er in een rede bij de Engel
sche arbeiders op aangedrongen, dat zij
evenals de vliegers en soldaien hun ar
beid aan de machines tijdens luchtaan
vallen niet onderbreken. De minister
zelf schijnt zich echter niet letterlijk
aan zijn vermaan te houden. De Daily
Express geeft tenminste de volgende be
schrijving van een luchtalarm in het
ministerie van arbeid: „In den kelder
ging minster Ernest Bevin, de minister
van arbeid en dienstplicht".
Volks-Dnitsche inwoners van het bij Hongarije gekomen Zevenburgsche ge-
bied marcheeren langs den Hongaarschen rijksbestuurder Horthy tijdens feeste
lijkheden te Grosswardein. (Foto Scherl)
BERLIJN, 20 Sept. (D.N.B.) Onder
groote opschriften, zooals „De kinder
moord van Bethel" publiceert de Duit
sche pers verontwaardigde artikelen
over den Britschen aanslag op de alom
bekende inrichtingen van ds. Bodel-
schwingh bij Bielefeld in Westfalen. De
Deutsche Allgemeine Zeitung schrijft
onder meer: „Het masker is thans af
gevallen. De bijbelvaste Engelschen
hebben „Bethel", het „Huis Gods", aan
gevallen. Hier zijn geen uitvluchten
meer. Hier ligt een geheele stad, waar
in zich niets anders dan werken van
barmhartigheid bevinden, niets anders
dan ziekenhuizen, kindertehuizen, ka
pellen en woonhuizen voor de werkers
der naastenliefde.
De afrekening zal vreeselijk zijn, zoo
als het Engeland verdient, dat ons den
oorlog verklaarde, doordat het zijn
kracht overschatte, dat den oorlog
voortzette, omdat het de geboden kan
sen herhaaldelijk afwees, dat in dezen
oorlog den strijd tegen vrouwen en kin
deren heeft ingevoerd. Frankrijk, dat op
soldateske wijze streed, is ondergegaan,
verraden door zijn bondgenoot.. Thans
hebben we te doen met een vijand, die
zich aan de verachting heeft prijsgege
ven en dan ook de verdiende slagen
krijgt,'
De Lokal Anzeiger zegt. sprekende
over de Engelschen: „Gelooven zij nog
altijd niet, dat wij op geheel andere
wijze zouden kunnen vergelden? Het
oorlogsrecht kent een oude onderschei
ding, die tusschen de continentale eu de
Britsche oorlogsopvatting. Dp eerste op
vatting heeft den oorlog altijd gezien als
een strijd van staat tegen staat, terwijl
Engeland altijd slechts den oorlog van
volk tegen volk gekend heeft. Als de
Engelschen het wenschen. zullen zij in
den grond gestampt, worden. Dan zal
Londen slechts het zachte voorspel zijn.
Als zij den Duitschen volkstoórn willen
uitdagen, mogen zii het doen. Dan is er
echter aan ieder medelijden een einde
gekomen, dan spreekt nog slechts het
dynamiet."
Ook de Boersenzeitung legt er den
nadruk op, dat de Duitsche militaire
maatregelen in overeenstemming zul
len zijn met het Engelsche oorlogsdoel
en de schurkachtigheid der Britsche
oorlogsvoering.
De Nachtausgabe schrijft: „Bij de
Duitsche luchtmacht ligt de beslissing,
wanneer en in welken omvang in Enge-
ROOZENDAAL, 20 Sept. Vanoch
tend vroeg om ongeveer kwart voor vijf
zijn Engelsche bommen neergekomen op
een veld genaamd de Brembosch, een
gehucht gelegen tusschen Roozendaal en
de Belgische grens. Vier brisantbommen
kwamen tot ontploffing en maakten
groote gaten in den grond, waarvan een
met een middellijn van acht meter. Van
do tientallen brandbommen, die werden
uitgeworpen, kwam er niet een tot ont
branding. Enkele ruiten werden vernield
van in de nabijheid gelegen boerderijen
van den landbouwer J. van Eekelen en
van de weduwe Backx. Persoonlijke on
gelukken kwamen niet voor.
Uit Anna Paulowna wordt voorts be
richt. dat gisternacht op het land van
den heer A. Mever aan den Middenweg
vijf explosieve bommen zijn geworpen,
waarvan een in een sloot weggleed en
niet ontplofte. Bovendien kwamen er
nog achttien brandbommen neer en ook
hiervan kwamen er twee niet tot ont
branding. De schade aan de te velde
staande aardappelen en koolraap is niet
groot, die aan bloembollen van iets meer
beteekenis. Ook de verdere schade is
gering. Ten huize van den heer D. Ko
ning sloeg een scherf door een asliest-
plaat. en bij den heer A. van Duin sneu
velde een ruitje. Persoonlijke ongeluk
ken kwamen niet voor. Met het oog op
dc nie~t ontplofte bommen zullen er
waarschijnlijk waarschuwingsborden ge
plaatst worden.
„Vuurwerk" van de luchtdoèlartillerie tijdens een Engelschen luchtaanval op
Bremen, welke geen succes opleverde door de intensiteit- van de Duitsche af
weer. De witte-plek wordt veroorzaakt door een lichtkogel. Foto Scherl)
BERLIJN, 20 Sept. (V.P.B.). De
luchtaanval van de Royal Air Force
op de in de geheele wereld bekende
ziekenhuizen van „Bethel" te Bielefeld
heeft in de Duitsche pers zeer felle re
acties veroorzaakt.. Deze inrichtingen
zijn in 1872 gesticht en hebben door hun
werk in Duitschland met talrijke diaco-
nessenhuizen, inrichtingen voor geestes
zieken, de verzorging van kreupelen en
anderen een groote vermaardheid gekro-
gen. Al deze inrichtingen dragen het
roode kruisteeken. Drie huizen van dit
groote complex zijn in den nacht van
W.oensdag op Donderdag door bommen
getroffen. Negen kinderen werden op
slag gedood, een aantal anderen werd
zwaar gewond. Ook op andere plaatsen
in Duitschland zijn weer slachtoffers
onder de bevolking gevallen.
Aan Duitsche zijde weigert men
aan te nemen, dat hier van een be
treurenswaardige vergissing sprake
zou kunnen zijn. Het is onmogelijk,
dat dit groote gebouwencomplex,
van roode kruisteekens voorzien,
door de Britsche vliegers voor een
militair object is aangezien. Men
vermoedt in Duitschland veeleer,
dat dergelijke gevallen het begin
vormen voor de uitvoering van een
voorstel, dat in het Engelsche Lager
huis aan de orde gekomen is, om 12
Duitsche steden met haar burgerbe
volking te vernietigen.
De toon, waarop de Duitsche pers aan
haar verontwaardiging over deze Brit
sche daden uiting geeft, is zeer drei
gend. De vergeldingsgedachte wordt zoo
sterk op den voorgrond geplaatst, dat de
verwachting gewettigd is. dat het ver
geldingskarakter van de Duitsche lucht
aanvallen op Engeland, naar aanleiding
van dit feit, nog aanzienlijk verscherpt
en dat deze aanvallen zelfs nog feller
zullen worden.
Kinderen en verpleegsters
door bommen gedood
Omtrent den bomaanval op de inrich
ting „Bethel" bij Bielefeld, die in de ge
heele wereld als „stad der barmhartig
heid" bekend staat, vernemen wij de
volgende bijzonderheden.
In den nacht van Woensdag op Don
derdag. vloog een vijandeliik vliegtuig
om twintig minuten voor één over het
gebied van de inrichting „Bethel" en
wierp achtereenvolgens acht brisant
bommen uit,, deels van vrij zwaar kali
her. De eerste bom trof den grooten win
kel van de inrichting en richtte aan
zienlijke materieele schade aan. Daarbij
werden drie personen in de gang ge
land wraak zal wordgn genomen. Dat
heeft dan niets meer uitstaande met de
correcte oorlogsvoering der Duitsche
luchtmacht teeen militaire en strategi
sche doelen te Londen, dat is dan wer
kelijk een strafexpeditie tegen het En
gelsche volk volgens de moreele wetten
der menschheid."
kwetst, toen zij op weg naar den schuil
kelder waren.
De tweede bom trof de verpleeginrich
ting voor zwakzinnige èn epileptische
kinderen „Klein Bethel" en sprong op
de eerste verdieping. Daardoor werd een
slaapzaal met vijftien kinderen op den
leeftijd van negen tot achttien jaar ge
troffen en totaal verwoest Vijf vrouwe
lijke verpleegden waren terstond dood.
De patientjes waren alle deels zwaarder,
deels lichter gewond. Twee andere pa
tiënten gaven na hun overbrenging naar
heU ziekenhuis den geest. Voorts ver-
keeren er nog twee in levensgevaar.
Deze kinderen lagen nog in bed, daar zij
voor het grootste deel volkomen hulpe
loos waren en in den korten tijd tus
schen alarm en aanvat niet naar den
kelder gebracht konclen worden.
De derde bom viel omstreeks tien me
ter van bovengenoemde verpleeginrich
ting in den tuin en ontplofte daar. De
scherven richtten schade aan het ge
bouw aan en aan de eveneens omstreeks
op tien meter afstand gelegen verpleeg
inrichting „Siloah". Hier werden twee
volwassen vrouwelijke patiënten gedood
en een verpleegster zwaar gewond. De
vierde bom viel een meter of vijftien
verderop, vlak naast het lazaret en zie
kenhuis „Nebo" in den. tuin en explo
deerde op slechts acht meter van dit ge
bouw. Hier werd slechts schade aange
richt door scherven.
De vijfde bom viel een 25 meter ver
der op het kerkhof van „Bethel" en ver
nielde een groot aantal graven. Graf-
steehen en doodkisten liggen rondom
verspreid. De zesde bom kwam een
vijftig meter verderop in een boschje te
recht, De zevende en de achtste kwamèn
vlak naast de verpleeginrichting „Mag-
dala" neer. Hier zijn geesteszieke vrou
wen ondergebracht. Ofschoon beide
bommen slechts op enkele meters af
stand insloegen, werd hier slechts door
scherven aan de buitenmuren en ramen
schade aangericht en een deel van den
inboedel werd vernield.
Op de gebouwen bevindt zich een
groot, duidelijk en ver zichtbaar rood
kruis. Voor het uitwerpen der bommen
cirkelden een of meer vijandelijke vlieg
tuigen een minuut of twintig boven de
omgeving, blijkbaar om de doelen te on
derkennen. Er kan geen twijfel aan be
staan, dat zij in het schijnsel van de pa
rachutefakkels de vele roode kruisen
van de negentien afzonderlijke gebou
wen hebben moeten opmerken.
TOKIO, 20 September. - Domei
meldt uit Hongkong, dat een ver
tegenwoordiger der Siameesche
regeering bij het Fransche gezant
schap gebiedsaanspraken ten aan
zien van Indo-China heeft gesteld,
die een nog verdere strekking
hebben dan de door Frankrijk
reeds afgéwezen Siameesche
eischen. In Japan is een Siamee
sche vriendschapsmissie onder lei
ding van den onder-minister van
defensie van Thailand (Siam) aan
gekomen. De missie wordt van
daag te Tokio verwacht.
De nationalistische Chineezen hebben
het toezicht op het trajpet van den lndo-
Chineeschen spoorweg, dat tusschen
Koenning en de Indo-Chineesche grens
loopt, op zich genomen. Van bevoegde
Chineesche zijde verklaart men, dat dit
traject op Chineesch gebied ligt en dat
de Chineesche regeering krachtens een
overeenkomst met Frankrijk controle op
dit -traject kan oefenen.
Geen Japansche troepen
in Hanoi geland
Betreffende de conferentie in het kei
zerlijke paleis te Tokio, welke gisteren
heeft plaats gehad en drie uren geduurd
heeft, verklaarde de woordvoerder van
het Japajische departement van buiten-
landsche zaken, dat hij huiten hetgeen
in het officieele communiqué vermeld is.
niets over den inhoud der besprekingen
kan mededeelen. Er ziin overwegend
„nationale aangelegenheden" behandeld.
De woordvoerder sprak vervolgens
tegen, dat Japansche troepen, zooals
verluidde, in Hanoi in Indo-China
geland waren. Het feit, dat de in
Japan aangekomen vriendschaps-
missïe van Thailand (Siam) over-,
wegend uit hoogc officieren bestaat,
verklaarde de woordvoerder daar
mede, dat stellig besprekingen met
Japansche militaire autoriteiten ge
voerd zullen worden.
De Yomioeri Sjimboen meldt uit
Bangkok, dat de regeering van Thailand
alle berichten over een binnenrukken
van Siameesche troepen in Fransch
Indo-'Chiria en over een schending van
het Indo-Chineesche grensgebied door
Siameesche vliegtuigen officieel als on
juist heeft tegengesproken.
ROME, 20 Sept. (A.N.P.). Het Ita-
liaansche luchtwapen is niet van plan
Cairo te bomhardeeren. Deze verklaring
werd Woensdag door officieele Italiaan-
sche kringen gepubliceerd en heteekent
een antwoord op de Engelsche bewe
ring. waarmede onder de Arabische be
volking in Egypte propaganda tegen
Italië gevoerd werd. De verschillende
luchtalarmeeringen, welke het Britsche
opperbevel in Cairo verordend heeft,
hebben plaats gevonden zonder dat ook
maar een enkel Italiaansch vliegtuig
zich boven de stad bevond.
POOLSGH SCHIP MET BRITSCHE
TROEPEN VERGAAN
NEW YORK, 20 Sept. Associated
Press meldt, dat „Poolsche kringen" in
New York tengevolge van de Britsche
censuur eerst thans vernomen hebben,
dat het vroegere Poolsche schip „Chro-
brv" (11.442 ton) bij den terugtocht der
Engelschen uit Narvik door Duitsche
vliegers tot zinken is gebracht, waarbij
hot grootste gedeelte van de Poolsche
bemanning, alsmede de Engelsche troe
pen, die met het schip vervoerd werden,
zijn omgekomen.
Brooddis tri butie
Voor het nieuwe tijdvak
bon 7
's-GRAVENHAGE, 20 Sep-
tember. De secretaris-gene
raal, waarnemend hoofd van
het departement van Land
bouw en Visscherij maakt be
kend, dat gedurende het tijd
vak van 23 tot en met 29 Sep
tember a.s. de met „7" genum
merde bonnen van het brood-
bonboekje tezamen recht ge
ven op het koopen van 2500
gram roggebrood of 2000 gram
ander brood. Elk der bonnen
geeft derhalve recht op het
koopen van 125 grarri rogge
brood of 100 gram ander
brood. De bonnen, welke 29
September nog niet gebruikt
zijn, blijven voorts nog tot en
met Dinsdag 1 October a.s.
geldig.
Aanwezig quantum voldoende
voor Nederlandsche fabri
kanten tot Augustus 1941
"D EEDS enkele maanden geleden
werd, aldus schrijft de Dagelijksche
Beurscouranl. in overleg met de Duit
sche instanties! overeengekomen, dat
alle in Nederland voorradige tabak,
zoowel Nederlandsch-Indische als ande
re soorten, ter verdeeling zouden go-
bracht worden. Twee derde gedeelte
werd aan de Duitsche gegadigden en
het overblijvende dërde gédeelte aan de
Nederlandsche gegadigden toegewezen.
De verdeeling van het voor Neder
land bestemde gedeelte zal, volgens
het blad, heden of morgen officieel
bekend gemaakt worden. Reeds is
officieus bekend wat aan den groot
handel en aan de groote fabrikan
ten zal worden toegewezen.
De verdere verdeeling naar kleine
handelaren en kleine fabrikanten zal
gedurende eenigen tijd eenige levendig
heid brengen en een zeer vlot verloop
hebben. De voorraden zijn uiterst be
perkt en wat de prijzen betreft, de
winstmarges, welke zijn toegestaan, zijn
vastgelegd en zullen het vlotte verloop
van de verdere distributie slechts Kun
nen bespoedigen. En daarmede is de ta-
bak6handel dan, zoolang de oorlogstoe
standen nieuwe aanvoeren geheel on
mogelijk maken, tot een absoluut niets
doen gedoemd.
De thans aanwezige voorraden in
Nederland zullen den fabrikanten
de mogelijkheid openen tot ongeveer
Augustus 1941 te kunnen doorwer
ken en voor Duitschland zal het be
stemde gedeelte den fabrikantun
daar misschien tot einde 1941 gele
genheid tot doorwerken geven.
ENGELSCHEN UIT ROEMENIE
GEWEZEN
BOEKAREST, 20 Sept. (D.N.B.).
Het geheele Engelsch-sprekende perso
neel van het Anglo-Roemeensche Insti
tuut is uitgenoodigd om het land te ver
laten.
ZIJ, die zich met ingang
van 1 Oct. a.s. op
geven als kwartaalabonné,
ontvangen de tot dien da
tum verschijnende num
mers gratis.
DE VERDUISTERING
Zonsondergang 19.44 uur.
Zonsopgang 7.24 uur.
(Zooals men weet is iedereen ver-
ph'cht lusschen znnsondergana en
zonsopkomst te verduisteren)
