Tweemaal trachtten de Britten bij
Dakar te landen
In den strijd van de as
Het radio-station zendt niet
meer uit
bestaat geen compromis
Fabrieken en dokken met
bommen bestookt
DE EEMLANDER
Woensdag 25 September 1940 Uitgave: VALKH0FF Co.
Bureau: Arnhemsche Poortwal 2a
39e Jaargang No. 75
Geruchten om
Gibraltar
SCHERP PROTEST
VAN JAPAN
Het leven in de
groote steden
BERICHT
Japans expansie
naar het Zuiden
AMERSFOORTSCH DAGBLAD
ABONNEMENTSPRIJS Pcr maanden voor Amersfoort 1.95; per maand 0.65: per
week f 0.15
Binnenland tranco per post per 3 maanden 2.85 Afzonderlijke nummers f 0.05
POSTREKENING 47910 TELEFOON INTERC 4620
tilJS DER AUïtfclti.lltN van 14 regels 11.05 met inbegrip van een bewijsnummer,
elke regel meer f 0.25. Liefdadigheids-advertentiën voor de
helft van den prijs. Kleine Adverientiën „KEITJES"' bij vooruitbetaling 15 regela
50 cent, elke regel meer 10 cent, driemaal plaatsen f 1.Bewijsnummer extra f 0.05
GENEVE, 24 Sept. (D.N.B.) Twee landingspogingen, die de
Engelschen vanochtend vroeg om één uur bij Dakar met sterke strijd
krachten ondernamen, zijn, naar in bevoegde Fransche kringen in
Vichy verluidt, door de kustbatterijen en de in Dakar gestationneerde
Fransche troepen afgeslagen.
De eerste landing werd geprobeerd in Rufisque, de eenige kilo
meters van Dakar gelegen kleine haven, zonder dat de Engelschen
echter het land konden bereiken. De tweede aanval werd eveneens
door de Franschen afgeslagen. Een Engelsche kruiser zou hierbij be
schadigd zijn.
Berichten uit Dakar komen in Vichy slechts zeer spaarzaam bin
nen. Daar er van het Fransche radiostation in Dakar sedert gistermid
dag geen berichten zijn Ontvangen, vermoedt men, dat dit station door
de Engelschen is beschoten en vernield.
Uit Vichy wordt gemeld, dat de gevechtshandelingen voor Dakar vanoch
tend hervat zijn en zonder onderbreking voortduren.
Volgens mededeeling van bevoegde zijde liggen in de haven van Dakar de
10.500 ton metende kruiser Georges Leygues, twee torpedobootjagers en eenige
duikbooten. De zes Britsche transportschepen voor Dakar hebben ongeveer 7000
man aan boord, die aan de landingspogingen hehhen deelgenomen. De eerste aan
val werd hij verrassing ondernomen, onder de bescherming van een dichten tnist.
die de actie der Fransche verkenningsvliegtuigen bemoeilijkte.
Volgens berichten uit Algeciras zijn vanmiddag in de Straat van Gibraltar
een Engelsche kruiser, vier torpedobootjagers en twee duikbooten gezien, die koers
zetten naar den Atlantischen Oceaan. Men gelooft dat deze schepen zullen deel
nemen aan de operaties tegen de Fransche koloniën.
Dagorder van admiraal
Darlan
Nader wordt gemeld:
Het ministerie van marine te
Vichy heeft nieuwe berichten over
den Engelschen aanval op Dakar
gekregen. Maandag en Dinsdag
zijn verscheidene landingspogin
gen verijdeld, ofschoon zij door
het vuur der Engelsche oorlogs
schepen ondersteund werden. En
gelsche vloot- en luchtmacht wer
ken samen.
Drie Britsche bombardements
vliegtuigen zijn neergeschoten, ter
wijl een Engelsche kruiser door
brandbommen zwaar beschadigd
is. De Britsche commandant heeft
den Franschen gouverneur een
ultimatum doen toekomen, waar
in, naar men zegt, geëischt wordt,
dat Dakar uiterlijk Woensdagoch
tend wordt overgegeven. Dit ulti
matum is afgewezen.
De aanval op Gibraltar
ALGECIRAS, 24 Sopt. (D.N.R Een
bevestiging van de uit Vichy afkomstige
geruchten, dat een vrij sterke formatie
Fransche vliegtuigen uit Marokko als
represaille voor de beschieting van Da
kar door Engelsche vlootstriidkrachten
Gibraltar gebombardeerd heeft is niet te
verkrijgen. Te Algeciras is slechts be
kend. dat Maandagavond één verken
ningsvliegtuig boven Gibraltar waarge
nomen is en tot Dinsdagavond geener
lei berichten over een grootscheepschen
aanval op Gibraltar binnengekomen zijn
Uit La Linea wordt gemeld: Van
halftwaalf af is Gibraltar door tal
rijke vliegtuigen, wier nationaliteit
niet vastgesteld kon worden, hoewel
liet volgens algemeene opvatting om
Fransche toestellen ging. in opeen
volgende golven hevig gebombar
deerd. Van La Lina uit kon men
waarnemen, dat een Engelsch oor
logsschip in de haven van Gibraltar,
alsmede enkele koopvaardijschepen
en kleinere vaartuigen, getroffen
werden. De Engelsche luchtafweer
opende een hevig vuur, dat zonder
uitwerking bleef.
De bommen der aanvallers vielen op
werven, reparaticwerkplaafsen, haven
installaties en het centrum van de stad
en veroorzaakten talrijke hranden.
De Spaansclie autoriteiten hebben de
grens van Gibraltar gesloten. De bewo
ners van La Linea, die het bombarde
ment van Gibraltar op straat en op de
daken der huizen gadesloegen, moesten
zich binnenshuis terugtrekken, omdat
de scherven der granaten van het En
gelsche luchtafweergeschut on Snaansch
gebied neerkletterden. Het bombarde
ment van Gibraltar houdt voor het
oogenMik nog aan, naar uit Algeciras
verluidt.
Naar uit Vichy wordt gemeld, heeft
de minister van marine, admiraal Dar
lan, een dagorder voor de Fransche
vloot uitgegeven, waarin het volgende
wordt gezegd:
Op 14 Juli heeft Churchill openlijk
verklaard, dat de Britsche vloot nooit
meer Fransche oorlogsschepen zou aan
vallen. Evenzoo heeft de Gaulle zijn
misleide troepen plechtig beloofd, nooit
meer de wapens tegen zijn vaderland te
zullen opnemen. Desondanks hebben de
Engelschen. gesteund door de Gaulle, de
koloniën van Frankrijk, in het bijzonder
Dakar, aangevallen, onder het voor
wendsel deze te beschermen. In Dakar
zijn uitsluitend Franschen. Dakar wordt
door niemand bedreigd. Engelschen ja
gen dus. door te trachten zich van dezen
sleufel tot het zuidelijke deel van den
Atlantischen Oceaan meester te maken,
hun eigen belang na.
De nieuwe Engelsche aanval loopt
uit op de uithongering en vernieti
ging van Frankrijk, alsmede op de
verminking van zijn imperium. De
Fransche strijdkrachten, te land. ter
zee en in de lucht, hebben de lan
dingspogingen afgeslagen en zijn tot
represailles overgegaan. De regee
ring rekent met betrekking tot de
verdediging van het koloniale rijk
op de vloot. De Fransche minister
raad is in den loop van vanmiddag
bijeengekomen voor het bestudeeren
van den toestand.
Telegram van Pètain
De Fransche radio deelt mede, dat
maarschalk Pétain vanochtend aan den
gouverneur-generaal van Equatoriaal-
Afrika te Dakar, Boisson, een telegram
heeft gestuurd, waarin hij dezen mede
deelt. dat Frankrijk met groote bewo
genheid den laffen Britschen aanval op
Dakar onder leiding van den vroegeren
gedraal de Gaulle volgt.
Maarschalk Pétain spreekt daarna
aan Boisson ziin dank uit voor de trouw
die hij aan Frankrijk heeft bewezen.
Tegen het optreden der Brit
sche autoriteiten te
Singapore
TOKIO, 24 Sept. (D.N.B.)Do
plaatsvervangende minister van bui-
tenlandsche zaken, Ohasji, heeft
naar Domei meldt Dinsdag den
Britsohen ambassadeur ontboden om
zeer scherp te protesteeren tegen het
optreden van de Britsch autoriteiten
te Singapore en de arrestatie van le
den van het Janansche consulaat ge
neraal, alsmede de huiszoeking in
het gebouw van het consulaat gene
raal en de verzegeling van de safes
aldaar. De minister eischte onmid-
delijke regeling der incidenten.
Ook de Japansche consul-generaal te
Singapore heeft den Britschen autoritei
ten een scherp protest overhandigd te
gen het optreden der Engelschen in ver
band met de arrestatie van enkele Ja
panners.
Naar Domei meldt, is daarop de ver
zegeling van de safe in het Japansche
consulaat weggenomen.
ENGELSCHE STEUNPUNTEN VOOR
AMERIKA?
NEW YORK, 24 Sept. (D.N.B.). De
New York Times zegt in diplomatieke
kringen te Washington vernomen te
hebben, dat een steunpunt in Freetown
(Britsch Sierra Leone) voor de Ameri
kaansche marine zeer welkom zou zijn.
in het geval men tot een overeenkomst
over het gebruik van Engelsche vloot-
steunpunten door Amerikaansche strijd
krachten zou willen geraken. Het blad
schrijft, dat het bezit van steunpunten
in Freetown en Brazilië het de Ameri
kaansche vloot mogelijk zou maken den
zuidelijken Atlantischen Oceaan te blok-
keeren.
DE NIEUWE POLITIEKE ORGANISATIE
VAN EUROPA
BERLIJN, 24 September. Officieus wordt gemeld: In den strijd van de as
bestaat geen compromis, dus ook geen compromisvrede. De strijd tegen Engeland
wordt op alle fronten gestreden. Deze beginselen zijn vandaag van welingelichte
zijde in verhand met de beëindiging van de jongste besprekingen te Rome in het
licht gesteld. Deze besprekingen, zoo werd hieraan toegevoegd, hebben alle vraag
stukken bestreken, die voor de overmeestering van Engeland van belang zijn,
waarmee ook alle in het buitenland opgelaten proefballonnetjes, die met bovenge
noemde beginselen in strijd zijn, wel juist zijn gekarakteriseerd.
Het feit, dat in den strijd van de as geen compromis en dus ook geen com
promisvrede bestaat en dat de strijd tegen Engeland aan alle fronten gevoerd
wordt, geldt niet alleen naar voorts in politieke kringen vernomen wordt
voor de militaire maar ook voor de politieke acties van de as. De besprekingen
te Rome hebben zich derhalve natuurlijk ook niet tot de militaire aspecten be
perkt. Het geniale, dat men er ongetwijfeld éénmaal in zal erkennen, ligt voor de
opvattingen hier hoofdzakelijk daarin, dat midden onder 'het militaire conflict
met Engeland reeds met het hoogste verantwoordelijkheidsbesef de nieuwe poli
tieke organisatie in groote trekken vastgesteld is.
Deze nieuwe organisatie, zoo werd verklaard, waarover thans de strijd gaat
wordt daardoor eekenmerkt, dat zij precies het tegendeel van de doeleinden der
machtspolitiek van den tegenstander vormt, en vervuld is van het streven om
alle. staten, die den zin van de huidige gebeurtenissen hegrijpen, en alle volken,
die de benoodigde levenskracht en den benoodigden wil in zich dragen, tot ge
lijkgerechtigde leden van de Europeesche gemeenschap te maken.
Uit dit oogpunt draagt de huidige oorlog, naar betoogd werd, het
karakter van een ordeningsoorlog, die het oude laat sterven en het
nieuwe doet ontstaan. Deze oorlog is thans reeds beslist, omdat het
nieuwe Europa reeds duidelijk waarneembaar bestaat.
Meer dan 15 kilometer buizen worden verwerkt in de installatie, welke het water in de
Apollohal te Amsterdam bevriezen zal tot de kunstijsbaan, welke er in aanleg is
(Foto Pax-Holland)
BERLIJN, 24 September. (D.N.B.) Duitsche vliegtuigen hebben
naar het D.N.B. verneemt, vanochtend de Tilbury Docks aangevallen
en overvloedig met bommen bestookt. Hierbij konden talrijke bran
den worden waargenomen. Bij den terugtocht kwam het tot luchtge
vechten. tusschcn Duitsche en Britsche vliegtuigen, in het verloop
waarvan zes Engelsche vliegtuigen werden neergeschoten. De Duit
sche vliegtuigen keerden voltallig terug.
Duitsche vliegtuigen hebben vanmiddag de aanvallen op strategische doelen
in Zuid-Engeland voortgezet. Een vliegtuigenfabriek te Southampton is gebom
bardeerd, waarbij zware treffers konden worden waargenomen. Bij de luchtge
vechten zijn volgens de tot dusverre ontvangen berichten achttien Britsche vlieg
tuigen neergeschoten. I^én Duitsch toestel wordt vermist.
Verscheidene luchtgevechten hebben zich vanmiddag boven het Zuid-Engel-
sche gebied ontwikkeld, terwijl Duitsche gevechtseenheden succesvolle aanvallen
deden op een aantal voor den oorlog belangrijke Engelsche steden en installaties.
Een aantal Duitsche eenheden bommenwerpers heeft na zijn terugkeer rapport
uitgebracht van de eerste resultaten van het bombardement van vandaag. In Lon
den kregen de India-Docks en het Waterloo Station een aantal treffers met groote
uitwerking. Boven verscheidene andere Engelsche plaatsen ontwikkelen zich op
het oogenblik nieuwe luchtgevechten.
Ook de industrieele installaties van New Castle hebben zware
bomtrefferse gekregen. In verscheidene voor den oorlog belangrijke
objecten ontstonden groote branden. Van verre af zichtbare rookwol
ken hangen boven de vernielde plaatsen. Andere Duitsche bommen
werpers wierpen hedenochtend een groote munitieopslagplaats bij
Great Yarmouth in brand. Geweldige ontploffingen, vergezeld van
reusachtige steekvlammen toonden de Duitsche afdeeling het succes
van de neergeworpen bommen.
GENEVE, 24 Sept. (D.N.B.)
Vele Engelsche bladen beklagen
zich over de gebrekkige bescher
ming tegen Duitsche luchtaanval
len en stellen hiervoor de regee
ring verantwoordelijk. De Daily
Herald schrijft b.v.:
De Engelschen leiden thans een wild
en abnormaal leven. De slaap wordt
voortdurend door luchtaanvallen onder
broken. Vele Engelschen brengen uren
door in slecht geventileerde schuilplaat
sen. In de afgeloopen veertien dagen
heben vele men'schen in Londen als ge
volg van liet ontbreken van gas en der
gelijke dingen dagenlang zonder warme
maaltijden gezeten. Het blad eischt dan
voor den winter „in het geheele land
een openbare voedselverstrekking". Ten
slotte beklaagt het blad zich over de ge
brekkige medische hulp en over het ge
brek aan klinieken en ziekenhuisbed
den. In de News Chronicle eischt Ver
non Bartlett van het oorlogskabinet
„een man met zeggenschap over alle
ministeries", ten einde het dringende
vraagstuk van luohtsr huil kelders en ge
zondheid voor den winter te regeleh.
Hiervoor moet zelfs de productie van
vliegtuigen wijken, want het is belang
rijker, dat de bevolking der groote ste
den rust. verzorging en een dak boven
het hoofd heeft. Op den duur is het niet
voordeeliger voortdurend het geduld
van de bevolking op het spel te zetten.
Verder eischt de geheele Englesche pers
voortzetting van de Engelsche kinder
transporten over den Atlantischen Oce
aan.
De vergeldingsaanval
op Cambridge
BERLIJN, 24 Sept. (D.N.B.).
Naar goed ingelichte kringen mede
deel en, is de vergeldingsaanval op
Cambridge in den afgeloopen nacht
.met de zwaarste strijdmiddelen ten
uitvoer gelegd. Behalve een groot
aantal dynamietbommen van mid
delzwaar kaliber en brandbommen,
werden ook de zwaarste bommen
neergeworpen, die zichtbaar groote
schade hebben aangericht.
Door Duitsche verkenningsvliegtuigen
worden de berichten van de aanvallen
de vliegtuigen bevestigd, dat in het
stadsgebied van Cambridge verwoestin
gen en hranden zijn ontstaan. Des och
tends was uit verscheiden brandhaarden
een uitgestrekte vuurgloed ontstaan,
waardoor groote deelén van het land in
een rookwolk waren gehuld. Deze on
middellijke vergelding wordt door be
voegde Duitsche zijde de eenige moge
lijkheid geacht den Engelschen het
waanzinnige van hun aanvallen op
plaatsen, zooals de universiteitsstad Hei
delberg, bij te brengen.
De ontruiming van Londen
Volgens berichten uit Londen is
met de ontruiming van Londen
door moeders en kinderen begon
nen. Deze maatregel, die rond een
half millioen kinderen omvat,
wordt gemotiveerd door de lucht
bombardementen en het in talrijke
wijken van Londen bestaande ge
vaar voor het uitbreken van be
smettelijke ziekten.
DE BEZETTING DER ZUIDELIJKE
DOBROEDSJA
SOFIA. 24 Sept. (D.N.B.). - De bezet
ting der tweede zone van de zuidelijke
Dobroedsja door de Bulgaarsche troepen,
zal Woensdag geschieden.De laatste daar
nog aanwezige Roemeensche troepen
hebben zich vandaag teruggetrokken.
ZIJ, die zich met ingarag
van 1 Oct. a. 8. op
geven als kwartaalabonné,
ontvangen de tot dien da
tum verschijnende num
mers gratis.
Commentaar van de Prawda
op het optreden in Indo-
China
MOSKOU, 24 Sept. (D.N.B.). De
Prawda publiceert vandaag een uitvoe-
rigen commentaar op den opmarsch der
Japanners in Fransch-Indochina, die of
ficieus geacht kan worden, al onthoudt
het blad zich volkomen van het formu
leeren van een eigen standpunt. Voorts
ziet men af van elke polemiek tegen het
optreden van Japan en ook van de an
ders zoo veelvuldige sympathiebetuigin
gen voor China. Het artikel staat af
wachtend en neutraal tegenover de nieu
we phase der gebeurtenissen in het Ver
re Oosten.
Het blad noemt het 'optreden tegen In
dochina „een nieuwe schrede naar de
verwerkelijking van de Japansche ex
pansie naar het Zuiden", die de regee
ring Konoye als een der dringendste op
gaven in haar program opgenomen heeft
De beweegredenen voor het optreden
van Japan ziet het blad in het streven
om China van de buitenwereld af te snij
den. Tot dat doel heeft Japan reeds des
tijds van de autoriteiten in Fransch-Indo
china de sluiting van de Chineesche
grens en van Engeland de sluiting vari
de grens van Burma geëischt. Ten slotte
is het voor niemand een geheim, dat Ja
pan op alle mogelijke manieren naar be
ëindiging van den oorlog met China
streeft, die volgens Japansche opvatting
dp noodzakelijke voorwaarde voor de ver
dere ontwikkeling van zijn expansie
naar het Zuiden vormt.
Het Moskousche blad maakt dan
melding van de toespelingen in de
Japansche pers, dat de Japansche
plannen voorloopig slechts een be
perkt doel nastreven en de belangen
van de V.S. en Engeland niet al te
zeer raken. Daartegenover stelt de
Prawda de herhaalde verklaringen
van de Amerikaansche bladen en de
Engelsche pers, volgens welke Indo
china een wapenplaats vormt, die
zoowel tegen China en Neder-
landsch-Indië als ook tegen de
Philippijnen alsmede andere Neder-
landsche, Engelsche en Amerikaan
sche bezittingen in den Stillen Oce
aan kan worden gebruikt.
DE VERDUISTERING
Zondsondergang 10.32 uur.
Zonsopgang 7.32 uur.
(Zooals men weet is iedereen ver
plicht tasschen zonsondergang en
zonsopkomst te verduisteren
