DRIEMOGENDHEDEN-PACT TUSSCHEN
DUITSCHLAND, ITALIË EN JAPAN
Samenwerking voor een
nieuwe wereldorde
Het nieuwe
accoord
Engelsche ergernis over het
fiasco van Dakar
DE EEMLANDER
Vrijdag 27 September 1940
Uitgave: VALKH0FF Co.
Bureau: Arnhemsche Poortwal 2a
39e Jaargang No. 77
Wat doet
Washington
B'
Verplichting tot wederzijdschen militairen steun tegen thans niet-
oorlogvoerende mogendheid, die een der drie staten zou aanvallen
Zware straffen
voorEngelsche
sabotage-poging
DE ROEMEENSCHE
STAATSLEIDER
BRANDBOMMEN OP
Noord-Nederland
Pijnlijke indruk
inde Ver. Staten
NIEUWE SUIKER
EN
BROODBONNEN
Duitsch vrachtschip
opgebracht
BERICHT
AMERSFOOMTSCH DAGBLAD
ABONNEMENTSPRIJS Pcr 3 maan(len voor Amersfoort 1.95; per maand 0.65; per
week f 0 15
Binnenland franco per post per 3 maanden 2.85. Afzonderlijke nummers f 0.05
POSTREKENING 47910 TELEFOON INTERC. 4620
PRIJS DER ADVERTEhflEN vanl4rege!af 1.05 met inbegrip van een bewijsnummer,
elke regel meer f 0.25. Liefdadigheids-advertentiën voor de
helft van den prijs. Kleine Advertentiën „KEITJES" bij vooruitbetaling 15 regels
50 cent, elke regel meer 10 cent, driemaal plaatsen f 1.Bewijsnummer extra f 005
BERLIJN, 27 Sept. (D.N.B.) Tusschen Duitschland, Italië en Japan is vandaag te Berlijn
ïn de groote zaal der nieuwe Rijkskanselarij een driemogendhedenpact onderteekend. In aanwe
zigheid van den Fiihrer werd in aansluiting op de onderteekening een staatsplechtigheid ge
houden, welke werd bijgewoond door de leden der Italiaansche en Japansche ambassades, tal
rijke rijksministers en rijksleiders, benevens vertegenwoordigers van de binnen- en buitenland-
sche pers. De onderteekening van het pact geschiedde voor de Rijksregeering door den Rijksmi
nister van buitenlandsche zaken, von Ribbentrop, voor de Italiaansche regeering door den Ita-
liaanschen minister van buitenlandsche zaken, graaf Ciano, en voor de Japansche regeering door
den Japanschen ambassadeur in Berlijn, Kurusu.
Het driemogendhedenpact van Berlijn heeft den volgenden tekst:
„De regeeringen van Duitschland, Italië en Japan beschouwen
het als een voorwaarde voor een duurzamen vrede, dat iedere natie
der wereld de haar toekomende ruimte krijgt. Zij hebben derhalve
besloten, bij hun streven in de Groot-Oost-Aziatische ruimte en in de
Europeesche gebieden zij aan zij te staan en samen te werken, waarbij
het hun voornaamste doel is, een nieuwe orde van zaken in het leven
te roepen en in stand te houden, welke in staat is het gedijen en de
welvaart der daar wonende volkeren te bevorderen.
Het is verder de wensch der drie regeeringen om de samenwerking
uit te breiden tot die naties in andere deelen der wereld, die geneigd
zijn haar streven een soortgelijke richting als zij zelve te geven, opdat
aldus haar op den wereldvrede als einddoel gerichte streven verwe
zenlijkt kan worden.
Dienovereenkomstig
zijn de regeeringen van
Duitschland, Italië en Japan het
volgende overeengekomen:
(Art. 1) Japan erkent en eerbie
digt de leiding van Duitschland en
Italië bij de instelling van een
nieuwe orde in Europa.
(Art. 2). Duitschland en Italië
erkennen en eerbiedigen de leiding
van Japan bij de instelling van een
nieuwe orde in de Groot-Aziati
sche ruimte.
(Art. 3) Duitschland, Italië en Japan
komen overeen bij hun streven samen
te werken op den hierboven aangegeven
grondslag. Zij nemen verder de ver
plichting op zich elkander wederzijds te
steunen met alle politieke, economische
en militaire middelen, in geval een der
drie verdragsluitende partijen wordt
aangevallen door een mogendheid, die
op het, oogenblik niet vercvikkeld is in
den Europeeschen oorlog'of in het Chi-
neescli-Japansche conflict.
(Art. 4) Om het huidige pact ten uit
voer te leggen zullen onverwijld gemeen
schappelijke technische commissies bij
een komen, welker leden benoemd zul
len worden door de regeeringen van
Duitschland, Italië en Japan.
(Art. 5) Duitschland, Italië en Japan
verklaren, dat de bovenstaande overeen
komsten op geenerlei wijze den politie-
ken status raken, welke op bet oogenblik
bestaat tusschen ieder der drie verdrag
sluitende partijen en Sovjet-Rusland.
(Art 6). Het huidige pact zal terstond
met de onderteekening van kracht wor
den en tien jaren duren, gerekend vanaf
den dag van het van kracht worden.
Tijdig voor het afloopen van dezën ter
mijn zullen de verdragsluitende partijen
in geval een harer daxrom verzoekt in
onderhandelingen treden omtrent de
vernieuwing".
Het in het Duitsch, Italiaansch en Ja-
pansch gestelde verdrag is gedateerd op
27 September 1940 en onderteekend dooi
den Rijksminister van buitenlandsche
zaken von Ribbentrop, den minister van
buitenlandsche zaken, graaf Ciano en
ambassadeur Kurusu.
I ERLIJN en Rome houden
ook het diplomatieke ini
tiatief in handen. Wie er ooit aan mocht
hebben getwijfeld, zal de ongemotiveerd
heid van dien twijfel hebben ingezien,
nu hij kennis neemt van het bericht in
zake het sluiten van het driemogend-
hedenverdrag tusschen Tokio, Rome en
Berlijn, welk bericht voor de meesten
in Nederland een volkomen verrassend
bericht ie geweest.
Wel was bekend, dat de .driehoek'
Rome—BerlijnTokio bestond, doch
veelal was men van meening dat deze
in den aanvang anti-komintern-al
liantie verzwakt was door en na het
totstandkomen van het Duitsch-Russi-
sche verdrag van 1939. Thans is even
wel duidelijk gebleken, dat de realiteit
der internationale verhoudingen bleef
voortbestaan, ondanks allen geopperden
twijfel, ondanks veler ideologische be
denkingen.
JAPAN erkent het feit van de Duitsch-
Italiaansche hegemonie op het vas
teland van Europa. Door deze erken
ning loopt het vooruit op de militaire
eindbeslissing. Tokio, dat een zeer sterk
ontwikkeld realiteitsbesef paart aan
Oostersche intuïtie, heeft dus uit den
loop van den oorlog de conclusie ge
trokken, dat Engeland's strijd tegen de
As-mogendheden kansloos is.
Berlijn en Rome hebben hunnerzijds
de conclusie getrokken uit hun besluit
om den strijd tegen Engeland tot het
bittere einde toe te voeren en Japan's he
gemonie in de Aziatische, beter in de
Vèr-Oostersche levensruimte erkend.
Door deze beslissing is een .compromis
vrede' met het Britsche Rijk voorgoed
van de baan. De As-mogendheden
Duitschland en Italië hebben Azië goed
deels aan Japan overgelaten.
ZEERUIMEN tijd is er reeds sprake van
een nog nauwer samengaan tus
schen Engeland en de Vereenigde Sta
ten. Blijkens het nieuwe verdrag zullen
de Ver. Staten, indien zij Japan zouden
aantasten, in oorlog komen met Duitsch
land en Italië, of, als zij een van -leze
landen den oorlog zouden verklaren, er
op moeten rekenen om ook den strijd
tegen Japan aan te binden. Aldus ge
zien kan men het nieuwe Driemogend-
hedenverdrag een anti-Amerikaansche
in wezen een anti-Angelsaksische
overeenkomst noemen. Zal dit verdrag
eventueel te Washington bestaande bel-
ligerente plannen neutraliseeren? Of zal
het die plannen juist stimuleeren? Het
antwoord op deze beide vragen zullen
de komende maanden ons brengen.
RUSLAND is in het verdrag met
name genoemd. Aan de bestaande
positieve betrekkingen tusschen de
verdragpartners en Rusland zal het
verdrag op geen enkele manier raken.
Men mag dan ook aannemen, dat Mos
kou geheel op de hoogte is geweest van
Bcrlijn's diplomatieke activiteit, en dat
het aan die activiteit zijn zegen heeft
gegeven.
In het totstandkomen van dit verdrag
ligt besloten, dat ook de Japansch-Rus-
sische betrekkingen in den loop van het
laatste jaar een heel eind genormali
seerd zijn geworden. De oi Eindigheid,
dat de Japansche penetratie de laatste
maanden een duidelijke Z u i d e 1 ij k e
oriëntatie heeft verkregen en de Japan
sche wensch, om het Chineesche conflict
ten spoedigste te beëindigen, wezen
reeds op (de waarschijnlijkheid van) be
tere Russisch-Japansche relaties
T_J ET zijn eerste indrukken, die wij
hier van het jongste gerucht
makende internationale accoord weer
geven. De gevolgen van dit accoord ge
heel te overzien, is nog niet mogelijk,
nu de inkt van het bericht nog niet
droog is.
Maar dat de gevolgen, evenzeer als
vorig jaar die van het Duitsch-Russi-
sche accoord, zeer ingrijpend zullen
zijn, kan men gevoeglijk constateeren
zonder zich ook maar eenigszins aan
overdrijving schuldig te maken. Welke
invloed het nieuwe accoord op de posi
tie van Nederlandsch-Indië zal hebben?
Het was een der eerste vragen, die zich
aan ons opdrong, toen wij den text van
het verdrag lazen. Doch het. is een
vraag, waarop wij op dit oogenblik het
antwoord moeten schuldig blijven.
Engelsche agenten in Zweden
veroordeeld
STOCKHOLM, 27 Sept. (D.N.B.)De
eenige maanden geleden in Zweden ont
dekte, door Engelsche agenten ontwor
pen springstofaanslagen in de voor 'Je
verscheping van erts en hout belangrijke
haven Oxeloesund zijn thans behandeld
in een proces, aan het eind waarvan de
Engelsche agent Rickman tot acht jaar
tuchthuis veroordeeld werd, omdat hij
van een vreemde mogendheid geld had
aangenomen teneinde springstofamsla-
gen in Oxeloesund ten uitvoer te leggen.
Zijn particuliere secretaresse, Else Jo
hansson, die reeds als medeplichtige
schuldig was bevonden, werd thans tot
drie jaar en zes maanden tuchthuisstraf
veroordeeld, omdat zij tegen geldelijke
vergoeding gehandeld heeft ten nadeele
van den Zweedschen staat en ten gun
ste van een vreemde mogendheid, en
verder wegens deelneming aan het op
slaan van springstoffen.
De typograaf Baarno Behrisch kreeg
drie jaar cn zes maanden gevangenis,
omdat hij eveneens geld had aangeno
men ter ondersteuning van de spring-
st.ofaansla.gen van Rickman. De reclame
deskundige Ernest Biggs werd veroor
deeld tot een jaar tuchthuisstraf we
gens medeplichtigheid aan opslaan van
s pri n gstof voorra den.
Generaal Huntziguer, leider der Fran-
schc delegatie voor de Duitsch—
Fransche wanenstilst andscommissie te
Wiesbaden, is benoemd tot onverbe
velhebber van alle Fransche strijd
krachten. (Foto Schcrl)
Generaal Antonescn, de Roemecn-
sche „staatsleider", die aan het
hoofd staat van de regeering van het
nieuwe legionnaire Roemenië.
(Foto Scherl)
Zeer geringe schade
's-GRAVENHAGE, 27 Sept. - In
den afgeloopen nacht hebben En
gelsche vliegers op verschillende
plaatsen in het Noorden des lands
brandbommen en brandplaatjes
geworpen. De schade is overal
zeer gering.
Nabij St. Anna Parochie zijn drie
brandbommen op bouwland terecht ge
komen. Nabij Coevorden zijn brand
plaatjes gevonden. In de buurt van
Ooststellingwerf is een begin van
brand veroorzaakt, doordat de neerval
lende brandplaatjes het dak van een
boerderij vlam hadden doen vatten.
Nabij den vuurtoi'en van Texel zijn
bommen neergeworpen die echter in
zee terechtkwamen.
SLECHTS BIJ DRINGENDE
NOODZAAK OP REIS!
De directie van de Nederland-
sche Spoorwegen deelt mede, dat,
ten einde in staat te zijn te voldoen
aan de eischen, gesteld aan het
goedei'en vervoer, noodig voor de
economische en maatschappelijke
verzorging en in-het bijzonder voor
het kolenvervoer, tot nader order
het aantal voor- en volgtreinen
sterk zal worden beperkt. Er moet
rekening mede worden gehouden,
dat genoemde treinen geheel komen
te vervallen. Daarom wordt het pu
bliek ten zeerste aangeraden slechts
bij dringende noodzaak op reis te
gaan.
Tijdens den Italiaanschen opmarsch in Egypte
lnheemscho Italiaansche troeven rukken van Lióye uit Êgs'vtisch gebied bin
nen om de Engelschen uit hun stellingen in het kustgebied te verdrijven.
(Foto Scherl)
„CHURCHILL'S DIPLOMATIEK GALLIPOLI"
WOLGENS Amerikaansche berichten heeft het fiasco, dat de Brit
sche vloot bij haar overval op Dakar heeft geleden, bij de Engel
sche openbare meening niet weinig ergernis gewekt. Pers en bevolking
eischcn stormachtig, dat de voor den „bok" verantwoordelijke mannen
ter verantwoording worden geroepen. De parlementsleden, die op het
oogenblik op reces zijn, hebben bijeenroeping van het Lagerhuis ver
zocht om de oorzaken van mislukking te onderzoeken. Men scheldt
niet alleen op de Gaulle, maar ook op de leden der Britsche regeering,
die bevel hebben gegeven tot de onderneming en die daarbij betrokken
waren.
De voornaamste opdrachtgever was de brigadegeneraal Spears, die als verbin
dingsofficier tusschen de Gaulle en de Engelsche regeering fungeert. Men gelooft
ook, dat naar in Amerika ontvangen berichten wordt gezegd persoonlijk
heden uit de onmiddellijke omgeving van Churchill en de Admiraliteit verant
woordelijk moeten worden gesteld. De parlementsleden eischen een diepgaand en
openbaar debat. Zij verklaren, dat het land er recht op heeft de namen der ver
antwoordelijken te kennen. Het aanzien van de Gaulle in Britsche politieke
kringen is sterk geschokt.
van het agentschap World Union
Press, die schrijft:
NEW YORK, 27 Sept. (D.N.B.).
- In 'de Ver. Staten heeft - het
terugtrekken der Britsche vloot bij
Dakar een uiterst pijnlijken indruk
gewekt. De bladen noch de politici
trachten dit te verhelen. Kenmer
kend zijn de uiteenzettingen van
den diplomatieken correspondent
„Het gevaar bestaat, dat Dakar
zidh kan ontwikkelen tot Churchills
diplomatiek Gallipoli. Zijn prestige
is vooral in buitenlandsch politiek
opzicht geschokt. De regeering de
Gaulle in Londen wordt ontbonden.
De als specialist voor de evacuatie
aangestelde kol. Lacoche heeft reeds
verklaard af te treden. De andere
Fransche emigrantenministers zul
len moeten volgen. De beweging van
de Gaulle in Frankrijk en in de
koloniën zal zich van dezen slag wel
niet herstellen".
"N
's GRAVENHAGE, 27 Sept.
Van Zaterdag 28 Septem
ber a.s. tot en met Vrijdag 25
October a.s. geeft de met
„109" genummerde bon van
het algemeen distributiebon
boekje recht op het koopen
van één kilogram suiker.
Gedurende het tijdvak van
Maandag 30 September tot en
met Zondag 6 October a.s.
geven de met „8" genummer
de bonnen van het broodbon-
boekje tezamen recht op het
koopen van 2500 gram rogge
brood of 2000 gram ander
brood. Elk der bonnen geeft
derhalve recht op het koopen
van 125 gram roggebrood of
100 gram ander brood. De
bonnen, welke 6 October nog
niet gebruikt zijn, zullen voorts
nog geldig zijn tot en met
Dinsdag 8 October a.s.
NEW YORK, 27 Sept. (d.N.B.). Te
Ottawa is officieel medegedeeld, dat een
Canadeesche hulpkruiser in den afge
loopen nacht ter hoogte van de Mexi-
caansche havenstad Manzanillo het
Duitsche vrachtschip Weser heeft opge
bracht. De Weser had sedert Juli in
Manzanillo gelegen en was thans uitge-
loopen. Het schip is, naar onomstoote-
1 ijk kon worden geconstateerd, binnen
de door de pan-Amerikaansche confe
rentie vastgestelde neutraliteitszöne
aangehouden.
Nederlandsche bloembollen
naar Duitschland
BERLIJN, 27 Sept. (V.P.B.). - Het
Duitsche betalingscontingent voor den
invoer van bloembollen uit Nederland,
dat het vorige jaar 2 millioen mark be
droeg, is thans tot 8 millioen mark ver
hoogd. Gisteren is de eerste wagon
bloembollen in Duitschland aangeko
men. In het totaal worden 500 tot 600
wagons verwacht. Het grootste gedeelte
van de Nederlandsche bloembollen is
thans verkocht en wel voor vaste prij
zen.
Geweldig is de uitwerking van de
voortdurende Duitsche bomaanvallen
op de industriewijken van Groot-
Londen. (Foto Scherl)
ZIJ, die zich met ingang
van 1 Oct. a.s. op
geven als kwartaalabonné,
ontvangen de tot dien da
tum verschijnende num
mers gratis.
DE VERDUISTERING
Zonsondergang 19.28 uur.
Zonsopgang 7.35 uur.
(Zooals men weet ts iedereen ver
plicht tusschen zonsondergang en
zonsopkomst te verduisteren)