DE REORGANISATIE VAN HET
POLITIE-APPARAAT
Twee en twintig dooden
Positie van Engeland
geisoleerd
Taakverdeeling tusschen de
DE EEMJLANDER
Donderdag 3 October 1940
Uitgave: VALKHOFF Co.
Bureau: Arnhemsche Poortwal 2a
39e Jaargang No. 82
Marechaussee en de
Rijksveldwacht
4000 man Marechaussee en 2200 man
veldwacht
EEN ZEER GROOTE
VERBETERING
bij Engelsche bombardementen
Vele gewonden,
zware schade
Britsche vraag naar chemische producten
in Amerika neemt sterk toe
DE TOESTAND IN
LONDEN
Hitier verleent
onderscheidingen
AMERSFOORTSCH DAGB1AD
ABONNEMENTSPRIJS Per 3 maanden voor Amersfoort 1.95; per maand 0.65; per
week f 0-15
Binnenland franco per post per 3 maanden 2,85. Afzonderlijke nummers f 0.05
POSTREKENING 47910 TELEFOON INTERC. 4620
PRIJS DER AOVtKiENÏiEN vanlregels f 1.05 met inbegrip van een bewijsnummer,
elke regel meer f 0.25. Liefdadigheids-advertentiên voor de
helft van den prijs. Kleine Advertentiën „KEITJES" bij vooruitbetaling 15 regel*
50 centMelke regel meer 10 cent, driemaal plaatsen f 1.Bewijsnummer extra f 0.05
AMSTERDAM3 October. Van bevoegde zijde wordt ons
hef navolgende medegedeeld:
Naar menigeen zal hebben bemerktzijn sinds eenigen tijd enkele
maatregelen in een stadium van uitvoering gekomenwelke liggen
op het gebied van reorganisatie der politie in Nederland. Enkele be
noemingen, welke ongetwijfeld in breeden kring aandacht hebben ge
trokken, houden hiermede verband. Het schijnt nuttig over een en
ander iets naders mede te deèlen.
In de eerste plaats werd, gezien de dringende behoefte aan ver
sterking van de centrale leiding van het Departement van Justitie
over de politie en tevens met het oog op verdere concentratie van
bepaalde diensten het reeds lang bestaande plan om aan dat departe
ment een directeur-generaal van politie te verbinden op voorstel van
den secretaris-generaal van dat departement tot uitvoering gebracht.
Tot deze hooge leidende functie werd mr. A. Brants, tot dusver pro
cureur-generaal, fungeerend directeur van politie, te s-Gravenhage
geroepen.
Van groot gewicht zijn voorts eenige maatregelen op het gebied
van de samenstelling en de organisatie der politiecorpsen.
de hoogere S.S. en politieleider bij den
rijkscommissaris voor het bezette Ne-
derlandsche gebied, in nauw overleg
met den secrelaris-generaal van het de
partement van justitie, dat zou worden
overgegaan tot een zeer aanmerkelijke
versterking van de Nederlandsche rijks-
en gemeentepolitie.
Daarbij zóu de organieke sterkte
van de marechaussee worden ge
bracht op 4000, die van de rijksveld
wacht op 2200 man. Tevens deed
zich hiermede de gelegenheid voor
om uitvoering te geven aan den
wensch der Duitsche autoriteiten
om het beroepspei'soneel der ont
bonden Nederlandsche weermacht
in andere betrekkingen onder te
brengen. Voor de uitbreiding der
politie zouden derhalve in de eer
ste plaats de daarvoor geschikte de-
mobiliseerende beroepsmilitairen in
aanmerking komen.
De omvangrijke arbeid van de selectie
dezer personen werd door daartoe inge
stelde commissies met krachtigen steun
van de Duitsche autoriteiten in korten
tijd tot stand gebracht. Hoewel het resul
taat iets beneden de verwachtingen was
gebleven, kon in het begin van Augus
tus van dit jaar met de feitelijke uit
voering der versterking worden aange
vangen.
De dislocatie
Bij deze nieuwe regeling kwam uit
den aard der zaak het oude vraagstuk
van de dislocatie der beide rijkspolitie-
corpsen opnieuw aan de orde. Dit vraag
stuk is thans in beginsel in dezen zin
opgelost, dat het grondgebied des Rijks
verdeeld is in een gedeelte, waarin als
rijkspolitie uitsluitend maréchaussee
wordt ingezet, en een gedeelte, dat be
houdens in het geval dat bijstand van
grooter omvang nöodig is, bij uitsluiting
voor de Rijksveldwacht bestemd is. Het
inaréchaussecgebied omvat: Noordweste
lijk en Noordelijk Friesland, het over-
grootc deel van Groningen, Drenthe en
Overijssel, de Geldersclie Achterhoek,
de Overbetuwo, het grensgebied nabij
Arnhem en Nijmegen, geheel Limburg,
Noord-Brabant met uitzondering van
het Noordwestelijk gedeelte, Oostelijk
Zuid-Beveland, de gemeente Vlissingen
en Zeeuwsch-Vlaanderen en ten slotte
eenige gebieden in het binnenland, t.w,
de vier grootste steden met hun omstre
ken.
F) IT I valste vormt een afwijking van de
reeds vroeger tot. stand gebrachte
dislocatieplannen. Het is gedaan op de
zen grond, dat de Marechaussee bij uit
stek geschikt geacht moet worden voor
optreden in groot verband 1er voorko
ming en beteugeling van roerigheden. In
onzekere tijden als die welke wij beleven
behooren verstoringen van orde en rust
nu eenmaal tot de mogelijkheden. Derge
lijke verschijnselen plegen zich het eeret
voor te doen in de groote hevolkingscen
tra en het is ook daar, flat zij liet groot
ste gevaar kunnen opleveren. Met. is der
halve raadzaam te zorgen, dat er in de
grootste steden steeds oen machtsappa
raat van beteekenis bij de hand ia, dat
tevens in de omgeving dier steden een
meer geregelde surveillancetaak kan
verrichten. Het ligt daarom in de be
doeling in die groote steden veel groote-
re eenheden der marechaus6ee te con-
centreeren dan tot dusver bij ons bekend
aren.
Uit overeenkomstige overwegingen is
tevens besloten de marechaussee ook el
ders desnoods ook in het RijksvelcL-
achtgebied te bestemmen voor 'het
verleenen van eventueel noodigen bij
stand van groot en omvang, hetzij in het
binnenland, hetzij aan 's lands grenzen.
Door baar mobiliteit komt de mare
chaussee voor deze taak het meest in
aanmerking. Met het oog hierop zullen
er grootere eenhed.cn komen in alle di
visiehoofdplaatsen.
Het aantal divisies wordt gebracht
van 4 op 8, de hoofdplaatsen zullen zijn
Amsterdam, 's-Gravenhage, Bergen op
Zoom, 's-Hertogenbosch, Maastricht,
Arnhem, Zwolle en Groningen.
Uiteraard worden ook de nieuwe
divisies weder onderverdeeld in
districten. Het officierscorps der
Marechaussee ondergaat mede een
hierbij passende uitbreiding. Even
als ook voor de overige politiecorp
sen is hiertoe een aantal beroepsof
ficieren voor de hoogere functies
aangetrokken.
De Rijksveldwacht
OOK bij de rijksveldwacht worden
than* divisies ingevoerd en wel ten
getale van 4. t.w 's-Gravenhage, Am
sterdam, Arnhem en Leeuwarden. Deze
4 divisies vormen tezamen J0 districten.
IIci zal duidelijk zijn, dat 'leze reor
ganisatie een groote hoeveelheid ar-
ONDER de vraagstukken, welke zich
in den nieuwen toestand, waarin
ons land zich na de bezetting bevond,
voordeden, was een der eerste welk hot
lot moest, zijn van het, wapen der mare
chaussee, een korps, dat weliswaar be
stemd was voor politiedienst, doch mi
litair was georganiseerd en deel uit
maakt van de Nederlandsche Land
macht. Door de bezettingsoverheid werd
al aanstonds ingezien, dat ontbinding
van de marechaussee slechts schade zou
berokkenen aan de handhaving van or
de en rust. hier te lande en dat haar in
standhouding dan ook geacht moest
worden in hooge mate te zijn in het be
lang van overheid en volk.
Geheel in overeenstemming met
de houding van het Duitsche mili
taire gezag, dat reeds had goedge
vonden, dat de marechaussee haar
politiaire werkzaamheden voortzet
te, werd door de burgerlijke bezet
tingsoverheid beslist, dat het corps
geheel in tact zou worden gelaten
en zijn politiediensten zou voort
zetten. Slechts werd het wapen ge
licht uit het verband der Neder
landsche Weermacht en verkreeg
(het het karakter'van een burgerlijk
RIJKSVELDWACHT
(Foto Archief A.D.)
Rijk6 politiecorps, dat niet meer ge
lijk vroeger, mede ressorteerde on
der het departement van defensie,
doch thans alleen onder het depar
tement van justitie.
BIJ deze beslissing bleef het niet. Ge
leid door het. inzicht, dat. in het al
gemeen in Nederland de politie nume
riek te zwaik was, zeker voor een land
in omstandigheden als waarin Neder
land was komen te verkeeren, besloot
MARECHAUSSEE
(Foto Archief A.D.)
Dit nummer bestaat
uit 2 bladen
beid vergt en eenigen tijd zei kosten.
M-ide ter bevordering van een vlotte af
wikkeling van dezen arbeid zijn de bei
de j^ijks politiecorpsen geplaatst onder
een gemeen6cheppelij'ken chef, den in
specteur-generaal der Nederlandsche
politie, voor de uitoefening van welke
functie de kolonel A. W. de Koningh,
tot dusver inspecteur der marechaussee,
werd aangewezen. Ilct zal duidelijk
zijn, dat hoewel de inspecteurs der
beifle corpsen hun tegenwoordige werk
zaamheid blijven behouden op het
gebied dor. reorganisatie voor den in
specteur-generaal oen hoogst belangrij
ke taak ligt. Hij zal bij de feitelijke uit
voering dier reorganisatie leiding heb
ben te geven en hebben zorg te dragen
voor eenheid in de uitvoering der po
litietaak door beide corpsen.
Voorts zal het in het bijzonder tot zijn
competentie behooren het noodige te doen
voor de opleiding en vorming van het poli
tiepersoneel, waarbij mede gelet zal worden
op het militaire element terwijl hem ten
slotte mede een zeker toezicht op dc plaat
selijke politie is toegedacht, teneinde ook
met betrekking tof deze, zoowel op zich-
zelve als ook in haar verhouding tot de
rijkspolitie meerdere eenheid le bevorderen.
De inspecteur-generaal is daarbij uiteraard
ondergeschikt aan den secretaris-generaal
van het departement van justitie.
Aan den inspecteur-generaal wordt
een staf toegevoegd, waarin zoowel de
beide rijkspolitiecorpsen als de plaatse
lijke politie zullen zijn vertegenwoor
digd.
WANNEER men het vorenstaande
overziet uiteraard moest dit
overzicht beperkt blijven tot de hoofd
lijnen zal (men tot. de conclusie ko
men, dat in betrekkelijk korten tijd zeer
belangrijke stappen zijn gezet oxn tot
een verbetering der politie-organisatie
te geroken. Daarbij moge tevens wor
den bedacht., dat het hier een arbeid
betreft, welke, men moge dan erken
nen, dat, te dezen van de zijde der be
zettingsoverheid een zeer krachtigen
stimulans en steun wordt ondervonden,
niettemin gekenschetst mag worden als
een Nederiandsch stuk werk, dat dóór
Nederlandsche autoriteiten wordt door
gevoerd. De bestaande politiecorpsen
zullen in veel opzichten een tijdperk
van groote veranderingen gaan doorma
ken. Dat het, geheel uiteindelijk zal lei
den tot een groote verbetering van het
Nederlandsche politieapparaat, mede in
verband imet verdere wijzigingen, welke
zich nog in een stadium van eerste voor
bereiding bevinden, lijkt niet twijfel
achtig.
HAARLEM, BEVERWIJK EN RIJSWIJK DOOR
NACHTELIJKE VLIEGERAANVALLEN
GETEISTERD
HAARLEM, 3 October. „Engelsche vliegers kennen geen ge
nade tegenover vreedzame burgers". Dat werd hedennacht op schrik
kelijke wijze opnieuw bewezen in de Spaarnestad. De „Koninklijke
Luchtmacht" had het vooral gemunt op de Zuidelijke woonwijken
der vreedzame stad, waar talrijke bommen ernstige schade aanricht
ten. Een groot aantal slachtoffers valt te betreuren. In het geheel zijn
er 17 dooden en 20 gewonden.
De Engelsche vliegers wierpen o.a. een aantal bommen in de
Voortingstraat, waar een groot aantal personen, ongeveer tien, ge
dood werden. Hier stortten op z'n minst vier huizen in.
In één huis werd het echtpaar Bosch gedood, terwijl de zoon met
zware verwondingen in het ziekenhuis werd opgenomen. Voorts be
vindt zich onder de slachtoffers het echtpaar MichelVan Strien,
met twee kinderen. In de aangrenzende Bakkerstraat, nr. 52, vonden
de bloemist Van Norden en zijn vrouw den dood. Voorts veroor
zaakte een bom ernstigè schade in de Camphuisstraat, waar van het
gezin Makkelie de moeder, de oudste zoon en een kindje van vier
jaar gedood werden, terwijl de vader met zware verwondingen in
het Elisabethgasthuis moest wor den opgenomen.
Ook bommen bij Dinxperlo
en Epe
r\ E luchthelden hebben nog tal
van andere woonhuizen gebom
bardeerd, een woning in het Wijde
Geldeloozepad, een woning aan de
Eindenhoutstnaat, verder een garage
aan het Houtplein en een aan de
Olieslagerslaan. Aan den Sohalkwij-
kerweg kwam een bom terecht, op
de woning van den leeraar Van Mel-
le, welke geheel vernield werd.
Hierbij geraakten de leeraar en zijn
vrouw onder de puinhoopen, doch
in den loop van den nacht konden
zij behouden, doch in bewueteloozen
ROME, 3 October. (Stefani.) Engeland heeft in den laatsten tijd een aantal
ernstige nederlagen geleden. De actie tegen Dakar is geëindigd met een totaal fiasco
en een nieuw verlies van prestige. De onbezonnen en avontuurlijke politiek van Chur
chill heeft een nederlaag geleden. De Britsche vloot heeft bewezen niet in staat te
zan een ontscheping te dekken- Generaal de Gaulle, die tot taak had in Fransch West-
Afnka een opstandige beweging te ontketenen heeft het bewijs van zijn onmacht ge
geven. De actie tegen Dakar is een ontzaglijke vergissing geweest. De Engelsche lei-
dersk'iek had schijnbaar niets geleerd van de militaire ramp van Frankrijk en was
ondanks alles van plan een door verbloeding verzwakte natie, die zich onmogelijk
kon verdedigen, opnieuw in den oorlog te sleepen. Het alleen tegen Engeland ge
richte bondgenootschap tusschen de spil: en Japan kwam als een bliksemslag orndht
hierdoor een versperring werd opgericht tegen iedere Engelsche poging om het con
flict uit te breiden.
L7 NGELAND hoopte, dat het pact van
■L/ Berlijn een Amerikaansche reactie
teweeg zou brengen, doch een belangrijk
dagblad te New York verweert zich te
gen de interventionnistisohe stroomin
gen, d.ie versterkt worden door de En
gelsche en Amerikbansche propaganda
en waarschuwt hiertegen, daar de Ver-
eenigde Staten noch over pantserwagens
noch over vliegtuigen beschikken en
absoluut, niet voor den oorlog zijn voor
bereid. De Engelsche leiders hebben
eveneens op Rusland gehoopt., doch
Moskou was voor de Engelsche illusies
als een koude douche. Rusland be
schouwt zijn betrekkingen met Duitsch-
land en Japan als geregeld en blijft
trouw aan zijn politiek van neutrali
teit en van vrede. Engeland is geïsoleerd
en de levering van materialen, die het
van Amerika kan betrekken volgens de
clausule „Cash and Carry" moet zeer
onvoldoende zijn, daar de Vei'eenigde
Staten zelf bezorgd zijn over het dekken
van baar eigen behoeften.
Het D.N.B. meldt, uit New York: De.
Britsche vraag naar producten der Ame
rikaansche chemische industrie is in de
laatste weken zoo sterk gestegen, dat
de firma's nauwelijks in slaat zijn aan
de vraag te voldoen. Men gelooft dat
dit. veroorzaakt is door het feit, dat de
groote Engelsche firma's, vooral de Im
perial Chemical Trust, den uitvoer van
haar voorraden in het eerste oorlogsjaar
met het oog op de handelsbalans gewel
dig hebben geforceerd en thans door het
verlies van fabrieken als gevolg van de
Duitsche bombardementen, aan' de go-
stadig toenemende vraag, voornamelijk
naar geneesmiddelen, niet kunnen vol
doen. Er bestaat vooral een groote vraag
naar hart- en zenuwkalmeerende mid
delen, slaapmiddelen en sera tegen epi
demieën. Hieruit blijkt, dat. de onna
tuurlijke wijze van leven en voeding in
Engeland, de vernieling van vele hy
giënische inrichtingen enz., een sterke
stijging van het epidemiegevaar heeft
veroorzaakt.
De Amerikaansche ochtendbladen,
zooals de New-York Times en de
New-York Herald Tribune melden
uit Londen, dat men zich een voor
stelling kan maken van de vreeee-
Iijke omstandigheden, waaronder
de meerderheid der bevolking thans
den nacht doorbrengt, wanneer men
een bezoek brengt aan de schuilkel
ders der rijken in Westend en de
schuiigelegenheden der arme bevol
king in Eastend en het centrum.
Die der welgestelden zijn voorzien
van bedden, stroomend warm en koud
water, gemakkelijke stoelen, radio,
filminstallatie en ventilatoren. In de
kelders der hotels werken kamermeis
jes en zelfs een knecht, die niets an
ders te doen heeft dan snurkende gasten
om te draaien. Voor het ter ruste gaan
worden warme dranken geserveerd
en het is alles zeer gezellig. Hoe veran
dert echter het beeld, als men een be
zoek brengt aan de stations van de on-
dergrondsche in het centrum. Een rit
van Liverpóolstreet naar Piccadilly is
een ontstellende ervaring. In de duistere
catacomben der ondergrondsche ziet
men tooneelen, die men onbestaanbaar
geacht had. Reeds op het uur, dat de
kantoorbedienden zich naar huis bega
ven, verdrong zioh de menigte op de
trappen. Op dozijnen perrons was geen
meter ruimte ongebruikt gelaten. Op
enkele meters van voorbijrazende trei
nen speelden kinderen. Moeders voed
den haar zuigelingen, terwijl oude man
nen kaart speelden. De slapers hebben
oude dekens en jassen op den smerigen
grond uitgespreid. Er (hing een ondrage
lijke lucht, want het ventilatiesysteem,
dat. in normale tijden reeds niet voldeed,
is thans volkomen onvoldoende. De hy
giënische inrichtingen kunnen niet te
gen het massabezoek op en men moet
voorbereid zijn op de mogelijkheid van
het uitbreken van besmettelijko*ziekten.
De aanvaller» op Londen. Een tele
grafisch via New York ontvangen foto
van een bomtrechter voor den hoofd
ingang van Buckingham Palace
(Foto WeltbHrf)
toestand geborgen worden. Een be
lendende opslagplaats brandde uit.
De brandweer slaagde erin, een
aangrenzende fabriek te behouden,
door tusschen deze fabriek en het
brandende gebouw een watergordijn
te leggen. Voorts werd in de Bosch
en Hovenstraat een woning getrof
fen, waarbij één persoon het leven
verloor.
In de Byzantiumstraat werd even
eens een huis getroffen, waarbij de
bewoner, de heer Leising, door de
geweldige explosie met kracht door
het dak in den tuin werd geslingerd.
Hij was hierbïi op slag dood. Op
den Schalkwijkerweg valt nog
een slachtoffer te betreuren; n.l. de
heer H. Oostermeijer, dj e zoo onvoor
zichtig was zich naar bulten te be
geven. Hij werd door de explosie
getroffen en was onmiddellijk dood.
Door de brisantbommen zijn tevens
enkele branden ontstaan, die "de brand
weer, daarbij geassisteerd door den
luchtbeschermingsdienst, spoedig on
der de knie had.
Op den Schalkwijkerweg voldeed
vooral de handspuit, welke als eerste
water gaf. Naderhand voegden zich
hierbij twee babyspuiten en een groote
motorspuit. De babyspuiten hebben te
vens goed werk gedaan aan de 'Olie
slagerslaan en op het Houtplein.
Op de Dreef werd het gebouw Sancta
Maria gedeeltelijk door een op straat
inslaanden bom verwoest. Hetzelfde
geldt voor de kweekschool aan de
Leidschevaart. In de Jordensstraat. ont
stonden nog drie kleine brandjes door
inslaande bommen.
Naar de commissaris van politie. E.
A. Tcnckink, tevens hoofd van den
luchtbeschermingsdienst ons mededeel
de, is het optreden van brandweer,
luchtbeschermingsdienst en latei ook
van den opbouwdienst, welke zorgda
voor een goede afzetting, boven alle
lof verheven.
(Zie verder Laatste Berichten)
BERLIJN, 3 Oct. (D.N.B.) De
Führer heeft den Rijksministers Darré
en Ohnesorge, verder den Rijksstadhou-
der en chef van het civiele bestuur in
den Elzas, gouwleider Robert Wagner,
den Rijksstadhouder en chef van het
civiele bestuur in Lotharingen, gouw
leider Bürckel en den chef van het ci
viele bestuur in Luxemburg, gouwlei
der Simon, krachtens hun bijzondere
verdiensten bii het volbrengen van oor-
logsopgaven het „Kriegsverdicnstkreuz1"
eerste klasse verleend.
DE VERDUISTERING
JZ AND A AG gaat de zon om 19.14
uur onder. Zonsopgang op Vrij
dag 4 October is om 7.45 uur. Gedu
rende den tusschenliggenden tijd
moet worden verduisterd.