AS- MOGENDHEDEN BEPALEN mm. BRITSCHE PRODUCTIE CAPACITEIT GEDAALD DE VERDERE ONTWIKKELING Duitsche commentaar op de bespreking van Hitier en Mussolini op den Brenner REEDS NU kunt U een wintermantel uitzoeken ter latere levering Fa. DUIM BURGER DE EEMLANDER Zaterdag 5 October 1940 Uitgave: VALKH0FF Co. Bureau: Arnhemsche Poortwal 2a 39e Jaargang No. 84 OOK DE AANVOEREN VERMINDEREN ZEERSTERK Politieke activiteit in Zuid-Slavië Medische Hulp Mijlpalen der Engelsche verzwakking Gen. de Gaulle's overeenkomst met Churchill Italiaansch commentaar j DE VERDUISTERING j AMERSroORTSCH DAGBLAO ABONNEMENTSPRIJS P«r 3 maanden voor Amersfoort 1.95; per maand 0.65; per «reek «0-15 Binnenland tranco per post per 3 maanden 285 Afzonderlijke nummers f 0.05 POSTREKENING 47910 TELEFOON INTERC, 4620 'rfiJS DER AüVthltulltN van 1—^reieUf 1.05 met inbegrip van een bewijsnummer, elke regel meer f 0.25. Liefdadigheids-advertentiën voor de helft van den prijs. Kleine Advertentiên „KEITJES" bij 'vooruitbetaling 15 regels 50 cent, elke regel meer 10 cent, driemaal plaatsen f 1.Bewijsnummer extra f 0 05 NEW-YORK, 5 Oct. (D.N.B.) De militaire medewerker van de New York Post schrijft, dat En geland een moeilijken winter te wachten staat. Het staat vast, dat de Duitsche bomaanvallen de Britsche productiecapaciteit ern stig hebben doen lijden. Boven dien moet Engeland tenminste tot midden 1941 rondkomen met zijn eigen productie, hetgeen in het bijzonder voor vliegtuigen het ge val is. De Canadeesche fabrieken zullen pas dan vliegtuigen en an dere wapens vervaardigen en ook de hulp uit de Ver. Staten is tot zoolang maar klein. Luchtmaarschalk Sir Philip Joubert heeft Donderdagavond voor de Engel- sche radio over den oorlogstoestand ge sproken. Weliswaar, zoo zei'de hij, heb ben de Duitsche aanvallen menigmaal de binnenlandsche productie van En geland belemmerd en eenige slachtof fers onder de arbeidersbevolking ge- eischt. Een ding mag' het Engelsche volk echter niet toelaten, namelijk dat de eigen zenuwen kapot gaan, waar door Hitier zou worden geholpen. Voorts echter moet de Britsche bevol king meer vertrouwen in haar eigen soldaten stellen dan tot dusver en kri tiek, daar zij niet opbouwend is." achter wege laten. De Britsche soldaat heeft thans het volle vertrouwen en den mo- reelen steun van zijn volk noodig. Wan neer dat er niet is. zou het voor hem moeilijk zijn, zijn land met goed gevolg .te verdedigen. Duurte .In Engeland Het blad P. M. meldt uit Londen dat kleeding en schoeisel door de nieuwe omzetbelasting, die op 21 October van kracht wordt, weelde artikelen- zijn geworden. De Engel- schen moeten voortaan een derde meer betalen. In arbeiderskringen spreekt men reeds van inflatie en beklaagt men zich er over, dat 'de arme bevolking weer het meest te lijden heeft. Van deskundige Duitsche zijde wor den feiten en cijfers genoemd, die een schril licht werpen op de reeds inge treden vermindering van de aanvoeren in Engeland, Zoo wordt in Londen, dat bijna een vierde van de totale bevol king van Engeland omvat, groente nog slechts aan gezinnen met kinderen verstrekt. De verklaring van de Brit sche regeering, dat de Duitsche lucht- anvallon een vermindering van de Brit sche in'dustrieele productie met 8% ten gevolge hebben gehad, moet gezien het optreden van de Duitsche luchtmacht, tegen wapenfabrieken zoo worden uit- aanvallen 'n vermindering van de Brit sche oorlogsproductie in engeren zin is stilgelegd. Een duidelijk teeken hiervoor is, zoo wordt van Duitsche deskundige zijde verder verklaard, de vermindering van het, boferrantsoen voor den Britschen verbruiker tot 50% van de vroegere hoe veelheid. Dat Engeland, in vergelijking met Duitschland zwaarder getroffen is, is overigens niet slechts het gevolg \an het Duitsche overwicht in de lucht en "van de kortere vliegroute van de Duit sche bommenwerpers, doch ook van het feit, dat Engeland slechts voor 25%,' Duitschland daarenteggen voor veel meer dan 80% uit eigen productie wordt' gevoed. In de hier geciteerde officieele ver klaring wordt herinnerd aan de inder tijd veel besproken profetie van den Engelschen generaal-majoor Fuller, dat de haven van Londen de mond der na tie is en dat de mond niets meer te eten kan krijgen, wanneer de haven van Londen door luchtaanvallen wordt ver-1 ïiield. In welke mate de haven van I Londen en overigens ook andere Britsche havens door Duitsche lucht aanvallen huiten bedrijf zijn gesteld, wordt dagelijks door neutrale corres pondenten bevestigd. Wanneer dan ook de Engelsche mi nister voor de blokkade. Dalton spreekt van een „werkelijk nijpend gebrek" van Duitschland aan verscheidene grond en hulpstoffen, kan men hierin in Duitschland slechts een poging zien. de internationale aandacht van het kern probleem af te leiden. Toch moet zelfp de heer Dalton toegeven, dat het gebrek aan petroleum van Duitschland nog al tijd niet zoo groot is. als hij wel zou willen. Ook moat hij toegeven, dat voor Europa geen algemeene hongersnood te verwachten is. zelfs wanneer Engeland blijft verhinderen, dat levensmiddelen het Europeesche vasteland bereiken. BELGRADO, 5 Oct. (D.N.B.) De politieke bedrijvigheid, die sinds eenige dagen te Belgrado heerschte, duurde Vrijdag voort. Minister-president Tswet- kowitsj heeft besprekingen gevoerd met zijn plaatsvervanger, dr. Matsjek, en andere leden der regeering. Het Zuidslavische staatsblad publi ceert een verordening, waarbij het Jo den en Joodschen ondernemingen wordt verboden, in den levensmiddelen groothandel werkzaam te zijn. Bij Joodsche levensmiddelenfabrieken zullen regeeringscommissarissen be noemd worden. De verordening geldt klaarblijkelijk niet voor de talrijke ge doopte Joden en de haifjoden, evenmin als voor Kroatië. In welingelichte poli tieke kringen vernacht men. dat bin nenkort de verordening over den nume rus clausus aan de hoogere scholen en de universiteiten, welke reeds door den ministerraad is goedgekeurd, gepubli ceerd zal worden. Zondag hebben dienst de volgende geneesheeren-: Hendriks, Berkenweg 25, tel. 6013. Linschoten, v. Perseynstraat 27. tel. 6808. Hulp wordt alleen verstrekt voor ziektegevallen, die medische hulp drin gend noodig hebben. Zondag heeft dienst de apotheek van: Jansen, Langestraat 74, tel. 3677. Soester apotheek, Soesterweg 94. tel. 5474. Zondag hebben dienst de vroed vrouwen: Mej. v. d. Grient, Breestraat 8, tel. 6830. Mej. de Leuw, Soesterweg 15, tel. 4973. Een beeld van de schade, welke is aangericht door het Engel sche bombardement op Haarlem (Foto Polygoon) BERLIJN, 5 Oct. (D.N.B.). De Deutsche Diplomatisch-Politische Korrespondenz schrijft, dat de nieuwe samenkomst tusschen de beide leiders.der spilmogendheden wederom valt in een tijd, die wordt ge kenmerkt door zware militaire en diplomatieke nederlagen harer tegenstanders. Terwijl de slagen der beide verbondenen hoofd en hart van het Britsche Rijk zonder ophouden weten te treffen, geraakt de mogendheid, die eens in staat was, haar tegenstanders te omsingelen, meer en meer in een vereenzaming, die nauwelijks nog „splendid isolation" genoemd kan worden. De leiders der spilmogendheden, wier vei'zoeningsgezindheid door Engeland steeds weer werd beantwoord met bittere spot en van haat vervulde bedreigingen, willen thans het eilandenrijk, dat in een organische reorganisatie in Europa of waar ter wereld ook een inbreuk op zijn aangematigde-voorrechten ziet, voor goed zijn plaats wijzen. Sedert Engeland den oorlog heeft ontketend, is het initiatief steeds bij hen geweest, wier taak het is geworden, de volken van de Britsche dwingelandij te bevrijden. P)UITSCHLAND en Italië zijn vastbe sloten om den vijand op militair zoowel als op diplomatiek gebied het vuur na aan de schenen te leggen. Enge land kent de mijlpalen, die de machtspo sitie van zijn rijk steeds meer hebben verzwakt. Zij heeten op militair gebied Warschau, Andalsnes, Duinkerken, op diplomatiek gebied is het het inzicht der volken, dat heeft geleid tot het uitstoo; ten van Engeland en het pact van Ber lijn. En dit proces, daar kan de wereld op vertrouwen, zal onverbiddelijk zijn loop hebben. De Berlijnsche ochtendbladen wijzen op de ernstige crisis, waarin zich Engeland, nauwelijks een half jaar na de eerste bijeenkomst op den Brenner, bevindt. Na een on afgebroken keten van diploma tieke en militaire nederlagen moet Engeland, tegen den muur ge drukt, machteloos toezien, hoe uit sluitend de spilmogendheden, zon der den vijand op adem te laten komen, de verdere ontwikkeling bepalen. De Berliner Boersen Zeit'ing schrijft, dat de uitwerking van de Duitsch-Ita- liaansche politiek en oorlogsvoering zich voltrekt met de nauwkeurigheid van de klok en de onafwendbaarheid van een natuurverschijnsel. Terwijl Ftihrcr en Duce souvercin hebben te gebieden over de reusachtige kracht der spil op mili tair, politiek, moreel en economisch gp- bied, wordt het Britsche rijk geschokt door een binnenlandsche crisis, die tol uiting komt in het verdwijnen van Chamberlain en het gevolg van een voortdurende reeks militaire en politie ke fouten is. Engeland staat thans alleen en moet aan Theems en Suezkanaal voor het bestaan van het Empire vechten. De Deutsche Allgemeine Zeitung schrijft, dat uit de aanwezigheid der mi nisters van buitenlandsche zaken blijkt, dat op den Brenner niet alleen van mi litaire, maar ook van de diplomatiek- politieke vraagstukken, welke reeds te Rome waren behandeld, sprake is ge weest. Naar aanleiding van de deelne ming van generaal veldmaarschalk Kei tel zegt het blad, dat de wet van het handelen ook in het tweede oorlogsna jaar geheel aan de zijde der spilmogend heden staat. De Völkische Beobacliter schrijft: „Geen woorden maar daden geven het antwoord op de vraag, welke vraagstuk ken op den Brenner behandeld zijn. Duitschland en Italië zijn vastbesloten om hun grootscheepsche militaire en di-. plomatieke politiek zonder compromis voort te zetten tot Engeland overwonnen is, en om Engeland geen dag rust te geven." De Berliner Lokalanzeiger twijfelt er niet aan of de pers aan de andere zijde zal ook thans raden naar den inhoud der besprekingen op don Brenner. De bezorg de politici aan de Theems zullen echter ook nu niets daarover te weten komen, alvorens zij de uitwerking der genomen besluiten ondervinden. De Frankfurter Zeitung herinnert er aan. dat het resultaat van per soonlijke besprekingen tusschen Hitler en Mussolini nooit onmiddel lijk door officieele mededeelingen be kend is geworden, maar pas later door historische beslissingen. Dit zal ook.voor de samenkomst van giste ren gelden. Alle kwesties concen- treeren zich allereerst op de vol tooiing van den eindstrijd tegen Engeland. Volgens de National Zeitung vormde de bespreking van gisteren den laatsten schakel in een lange keten van diploma- tiek-politieke initiatieven. Voor 't over winnen van Engeland zijn thans alle rli- plomatiek-politieke voorwaarden getrof- GENEVE, 5 Oct. (D.N.B.). Het pas opgerichte Fransche weekblad Sept Jours publiceert in zijn eerste nummer den tekst van een accoord, dat begin Augustus tusschen Churchill en de Gaulle zou zijn gesloten. Daarin worden de voorwaarden vastgelegd van de mili taire samenwerking tusschen de onder de Gaulle staande strijdkrachten en de Britsche weermacht. De door het Fransche weekblad Sept Jours gepubliceerde overeenkomst heeft den vorm van een brief, welken Chur chill op 7 Augustus tot den Franschen ge neraal richtte. In het eerste artikel van deze overeenkomst beloofde Churchill, dat de troepen van de Gaulle nooit de wapenen tegen Frankrijk zelf zouden be hoeven te voeren. Sept Jours beschuldigt Churchill derhalve van openlijke woord breuk. omdat 'hij de Fransche strijd krachten, die onder bevel van de Gaulle stonden, voor Dakar tegen Franschen in den strijd bracht. Uit Vichy wordt gemeld: Van Britsche zijde is de bewering verbreid, dat men te Dakar den staat van beleg heeft moe ten afkondigen, omdat de Fransche auto riteiten maatregelen moesten nemen te gen de aanhangers van de Gaulle. Te be- voegder plaatse in Vichy wordt verklaard dat van afkondiging van den staat van beleg te Dakar niets bekend is. Het Brit sche bericht is tendentieus. De vroegere Fransche minister van on derlijs. Jean Zay, is door het militaire gerechtshof in Clermont Ferrand wegens desertie in het aangezicht van den vijand tot deportatie en tot militaire rangsver laging veroordeeld. Zav was, zooals be kend, bij het binnenrukken van de Duit sche troepen met Mandel, Daladier en consorten op het schip „Massilia" ge vlucht. Hij was tot op dat oogenbl'ik lui tenant en had geen verlof de troepen te verlaten. De vroegere onderstaatssecretaris en socialistische afgevaardigde Vienot als mede de afgevaardigde van het departe ment Moselle, Alexander Wiltzer, zijn, naar uit Vichy wordt gemeld, naar de militaire gevangenis van Clermont-Fer rand overgebracht. Zij moeten zich ver antwoorden wegens desertie. Vienot en Wiltzer waren, evenals de tot deportatie veroordeelde vroegere mi nister van onderwijs Zay. op de „Massi- lia" naar Marokko gevlucht, zonder zich volgens voorschrift van hun troepen te hebben afgemeld. fen, voor zoover zij van tevoren opgehel derd kunnen worden. Gayda over de Engelsche propaganda en het drielan- denpact In de Giornale d'Italia van Woensdag avond schildert Virginio Gayda het vol komen fiasco van de Engelsche propa ganda om het drielandenpact Berlijn- Rome-Tokio als een tegen Rusland ge richt diplomatiek initiatief voor te stel len. Gayda herinnert er aan, dat op er kenning dê jure van de Sovjet-Unie door Italië op .7 Februari 1924, het vriend- schaps-, nietaanvals- en neutraliteitspact tusschen Italië en Rusland gevolgd is. Italië heeft het van de hand gewezen om tegen Rusjand een politiek van afge dwongen isoleering te volgen, welke in Parijs en Londen gevoerd werd. Thans volgt Italië ook met groote aandacht de binnenlandsche politieke herziening van de Russische instellingen, en al kan men niet beweren, dat het fascistische Italië en Sovjet-Rusiand op deze punten gelijk zijn, kan men toch wel zeggen, dat hun practische prestaties op belangrijke pun ten gelijkenis vertoonen. Dat toont de economische en sociale politiek en het beginsel van autarkie en gezag. De over winning van de groote plutocratie zal de hervatting heteekenen van de traditio- neele politiek van vijandschap tegen de Sovjet-Unie. De Sovjet-Unie en het drielandenpact Het Joegoslavische blad Hrvatska Strasja bevat een hoofdartikel over „Sovjet-Unie en drielandenpact van Ber lijn". Rusland heeft geen reden, aldus dit blad, om de overwinning van Enge land te wenschen. daar Engeland steeds de groote concurrent van Rusland in Azië geweest is. De aanslag op Dakar is met een volledig fiasco en tevens met een prestigeverlies voor Engeland geëin digd. De avontuurlijke politiek van Churchill is een mislukking geworden. De Britsche vloot heeft bewezen niet in staat geweest te zijn om de landing bij Dakar te beschermen. Het bondgenoot schap van de asmogendheden met Japan is een fundamenteel anti-Britsch bond genootschap, waarmede een hinderpaal geplaatst wordt voor de Engelsche po ging om den oorlog uit te breiden. De leidende kringen in Engeland hadden ook op de Russische kaart gezet, makr de Britsche illusies hebben uit Moskou een koude douche gekregen. doen Uw voeten) Omdat ze zich weefqez cr.d en krachtig gevoelen na behandeling doot LANGESTRAAT 56 TEL.3II8 PEDICURE EN MASSAGE Bestendiging Zomertijd De klokken worden der halve hedenavond niet verzet De Secretaris-Generaal wnd. hoofd van het Departement van Binnenlandsche Zaken heeft heden aan de gemeente besturen medegedeelddat de zomertijd voorshands zal worden gehandhaafd en der halve niet op 6 October 1940 zal eindigen. De klokken wor den derhalve hedenavond niet verzet. V ROME, 5 Oct. (Stefani) De Messa- §ero schrijft over de samenkomst op en Brenner, dat Mussolini en Hitier opnieuw bijeen zijn gekomen om be langrijke beslissingen .te nemen en den loop der gebeurtenissen te bepalen. De onafwendbare uitschakeling van Enge land als overheerschenden staat kan een kwestie van tijd zijn, maar maakt reeds deel uit van de werkelijkheid. Duce en Führer zullen de middelen van den strijd vaststellen en plannen en tempo bepalen. De Popoio di Roma legt er den na druk op. dat de aanwezigheid van Kei tel bij het laatste deel van de bespre king opheldering geeft over den aard van het onderhoud. De Corriere della Sera zegt. dat Mus solini en Hitier hun werk slechts heb ben onderbroken voor een ernstig on derzoek van de problemen van oorlog en vrede. De nieuwe bespreking heeft bevestigd, dat de beide leiders het vol komen eens zijn en vastbesloten zijn, den strijd tegen de Britsche overheer- sching en de internationale reactionaire plutocratie voort te zetten. GENERAAL VUILLEMIN GENEVE, 5 Oct. (D.N.B.) Naar uit Vichy gemeld wordt, verlaat generaal Vuillemin, opperbevelhebber der Fran sche luchtstrijdkrachten, den militairen dienst op grond van de nieuwe bepa lingen omtrent de leeftijdsgrenzen. De staatssecretaris voor de luchtvaart, Ber- geret, heeft een dagorder tot de Fran sche luchtmacht gericht, waarin hij, ge wag maakt van de verdiensten van den scheidenden commandant. DE VERLIEZEN DER BRITSCHE LUCHTMACHT BERLIJN. 5 Oct. (D.N.B.) - Sedert het begin der verscherpte luchtaanval len op Engeland, in de tweede week van Augustus, zijn 2400 Britsche vlieg tuigen neergeschoten. Het grootste suc ces behaalde de Duitsche luchtvloot in de week van 12 tot 18 Augustus, toen 643 Britsche toestellen werden neerge haald. In September 'stond de week van den 2den tot den 8Stcn aan den kop met 441 neergeschoten machines. Gedurende de drie dagen der hevigste gevechten, 7, 15 en 27 September, heeft de Britsche luchtmacht 274, de Duitsche 107 toestellen verloren. j Vandaag gaat de zon om 19.09 uur j onder. Zonsopgang op Zondag 6 Oc- tober is om 7.4S uur. terwijl dien dag de zon om f9.07 uur onder gaat. Op Maandag 7 October komt de zon op 'om 7-50 uur. Gedurende de tusschen- j liggende lijden moet worden verduisterd i Dames- en Kinderconfectie - Arnh.weg 26 Tel. 3977

Historische kranten - Archief Eemland

Amersfoortsch Dagblad / De Eemlander | 1940 | | pagina 1