BEZORGDHEID
in de Ver. Staten
STAAT AMERIKA VOOR
DE BESLISSING?
DUITSCH - RUSSISCHE
BESPREKINGEN
Fa. DUIM BURGER
DE
Zaterdag 12 October 1940
Uitgave: VALKHÜFF Co.
39e Jaargang No. 90 Bureau; Arnhemsche Poorwrl 2a
Deskundigen achten de Amerikaansche
defensie niet sterk genoeg voor een
aanvalsoorlog
LANGDURIGE
WERELDSTRIJD?
Gemeenschappelijke belangen der vier
groote mogendhedenDuitschland,
Italië, Rusland en Japan
Goede houtvoorziening
van Duitschland
Een rede van Quisling
i»
Vordering van
goud door
de Ned. Bank
ZUIVER WOLLEN
HOUSE COATS enz.
iBOniitmtniSI-RiJS
oer 3 maanden voor Amersfoort 1.95; per maand 0.65; per
«veek '015
Binnenland tranci per post per 3 maanden 2 85 Afzonderlijke nummer» f 0U5
POSTREKENING 47910 TELEFOON INTERC 4620
r.IJS DER h(»,tntc t.crt van 14 regel» i 1.05 mei inbegrip van een bewijsnummer,
elke regel meer 10.25. Lieidadigheids-advertentiën voor de
hellt van den prijs. Kleine Adverlentiên „KEITJES" bij vooruitbetaling 15 regel»
50 cent, elke regel meer 10 cent, driemaal plaatsen 1 1.Bewijsnummer extra f 0 05
/-N i TTfTÜ 1 t Ver. Staten automatisch ook bij den
yy 1T00JL01* j Europeeschen oorlog betrokken zouden
gei aken.
V17"Q O 11 ^en oor'°^ va11 vele jaren zou
W diC&X övi 1 tl W 1/ daarvan het onvermijdelijke gevolg
j zijn. welke aan het Amerikaansche
J volk ontelbare milliarden dollars en
vele menschenlevens zou kosten, en
bovendien niet alleen Europa en
Azië, maar ook den Ver. Staten
niets dan ellende en honger zou
bezorgen.
NEW YORK, 12 Oct. (D.N.B.).
—7 In de New York Journal Ame-
can schrijft Von Wiegand, dat er
in militaire en marinekringen te
Washington bezorgdheid heerscht
over de in de Ver. Staten heer-
schende meening, dat het land de
komende weken betrokken kan
worden bij den Europeeschen oor
log of bij den oorlog in het Verre
Oosten of bij een tweefrontenoor-
log.
In deze kringen, die geacht moeten
worden op de hoogte te zijn, wordt ver
klaard, dat de Ver. Staten even onvol'
doende op oorlogvoering zijn ingesteld
als Engeland onder Chamberlain ten
tijde van de oorlogsverklaring aan
Duitschland. Hoewel de Amerikaansche
industrie een groote productiecapaciteit
heeft, is zij thans toch niet in staat ge
lijktijdig Engeland en de Ver. Staten
van voldoende oorlogsmateriaal te voor
zien. In het Amerikaansche leger en het
luchtwapen is een tekort aan personeel,
officieren en uitrusting. Zouden de Ver.
Staten in den oorlog geraken, dan zou
den 'zij geheel onvoorbereid een aan
valsoorlog moeten voeren.
De Democratische senator Wheeler
heeft in een persgesprek gepleit voor
een overleg tusschen de Ver. Staten en
Japan op grond van 't Kellogg-Briand-
pact. teneinde het oorlogsgevaar af te
wenden, want oorlog met Japan betee-
kent wegens het drielandenpact, dat de
Wheeler verklaarde verder bereid te
zijn elk land te bestrijd,en, dat de Vei',
j Staten zou aanvallen. Hii zei echter niet
bereid te zijn oorlog te voeren alleen
om de bezittingen van een ander land
te beschermen.
Hull over den status qou
in Oost-Azië.
De minister van buitenlandsche zaken
Huil werd in de persconferentie onder
vraagd over het bericht uit Bangkok,
volgens hetwelk de Amerikaansche ge
zant in Thailand de regeering te Bang
kok erop gewezen zou hébben, dat de
Ver. Staten den status quo in Oost-Azië
gewaarborgd wenschten te zien. Huil
verklaarde, dat er geen nieuwe instruc
ties zijn uitgevaardigd. Waarschijnlijk
echter heeft de Amerikaansche gezant
gemeend opnieuw op de nota van Juli
1937 te moeten wijzen, welke Huil tot
alle regeeringen der wereld kort na het
begin van het JapanschChineesche
conflict heeft gericht.
In deze nota had Huil een wijziging
in den statut quo niet principieel van
de hand gewezen, doch wel verlangd, dat
een wijziging alleen in overleg met alle
betrokkenen zou 'geschieden. Voorts
verklaarde Huil geen.berichten'te> heb
ben, dat Japan op 18 October de inter
nationale nederzetting in Sjanghai in
bezit zal nemen. In zake de geruchten
over een versterking van het Ameri
kaansche troepencontingent in Sjanghai
zeide Huil, dat een beslissing daarover
tot dusver niet genomen is.
Roosevelt's en Churchill's politiek dreigen tot
uitbreiding van den oorlog te leiden
Men schrijft ons:
BERICHTEN omtrent de toenemende
bewapening van Amerika en het op
volle oorlogssterkte brengen der Ameri
kaansche marine, wijzen erop, dat de toe
stand zoowel in den Atlantischen als in
den Stillen Oceaan, steeds meer gespan
nen wordt. De mogelijkheid van een oor
log tusschen de Ver. Staten en Japan
doemt steeds duidelijker aan den hori
zon op. Om welke vraagstukken gaat
het daarbij in hoofdzaak?
De rechtstreeksche problemen, welke
tusschen Washington en Tokio bestaan,
behoeven op zichzelf allerminst aanlei
ding tot een oorlog te zijn. Er zijn tegen
gestelde belangen in China, welke ver
band houden met de open-deur-politiek,
waaraan Washington wenscht vast te
houden, maar die niet meer past in het
groeiende stelsel der groote continentale
complexen. Dan is er het vraagstuk van
de vlootpositie der beide mogendheden
in den Stillen Oceaan, dat op don duur
ongetwijfeld tot wrijving aanleiding zou
geven, maar dat. op dit oogenblik even
min op zichzelf aanleiding tot een con
flict behoeft te worden.
Wat echter de schaal zeer sterk in
de richting van een strijd met Japan
moet doorslaan, is eenerziids de poli
tiek van Roosevelt, welke er conse
quent naar streeft om Engeland in
den oorlog te steunen, en anderzijs
de politiek van Churchill, welke er
even harnekkig naar streeft, dp Ame
rikaansche politiek op één noemer
te brengen met de Britsche.
Al sedert zeer geruimen tiid is Ame
rika in het Verre Oosten de „trustee"
van de Westersche belangen. In Noord-
China worden de Britsche belangen, na
het terugtrekken der Britsche troepen,
behartigd of heter beschermd door Ame
rika, terwijl Washington hier met de
meeste kracht de politiek der ex
territorialiteit en van de open deur ver
dedigd. Nog duidelijker is de toestand in
Zuid-China, waar Amerika opkomt voor
het openhouden van den eenigen ..toe
gangsweg waarlangs Tsjang Kai Sjek
nog oorlogsmateriaal kan krijgen, via
Birma. Tenslotte geeft de doorslag van
oude Amerikaansche torpedojagers voor
patrouille-doeleinden aan Engeland. Op
deze wijze wordt Amerika meer en meer
aan de zijde van Engeland getrokken.
Dat Churchill deze politiek met alle
kracht nastreeft is duidelijk en be
grijpelijk. Maar dat Roosevelt even
eens, tegen een zeer belangrijk deel,
zoo niet de meerderheid.van de Ame
rikaansche bevolking in, tegen den
zin der neutraliteitswetgeving, zooals
zij oorspronkelijk was, toch het lot
der Vereénigde Staten van dat van
Engeland tracht te verbinden, is min
der begrijpelijk en laadt een wel zeer
groote verantwoordelijkheid óp de
schouders van den president.
Het «is tenslotte alleen verklaarbaar uit
dezelfde miskenning yan den werkelii
ken stand van zaken en van de werke
lijke krachten, welke op het oogenblik
in de wereld werken tenzij men moei
aannemen, dat hier ernstige economi
sche doeleinden achter schuilen en men
in Amerika met een ondergang van En
geland en van het door Engeland voor
gestane economische bestel, tevens een
ondergang van de Amerikaansche eco
nomie vreest, welke zich steeds meer op
Groot-Britiannië orientee.rt.
Wëreldstrijd dreigt.
T NTUSSCHEN wordt het wel steeds
A duidelijker, dat de oorlog tenslotte
dreigt te ontbranden in een wereldstriid.
welke slechts een einde kan vinden, in
dien nok ten aanzien van Amerika de
brandende vraagpunten zijn uitgevoch
ten. Steeds meer wordt de rest van de
wereld teruggedrongen in een laatste
De Londensche brandweer in actie bij het blusschen van de talrijke branden nabij de dokken
waar tijdens de Duitsche luchtaanvallen ernstige schade werd toegebracht (Foto Weltbild)
BERLIJN, 12 Oct. (V.P.B.).
Te Moskou zullen binnenkort
nieuwe Duitsch-Russische bespre
kingen plaats hebben, waarbij de
halfjaarlijksche balans over de
beiderzijdsche economische be
trekkingen zal worden opgemaakt.
Wij vernemen, dat bij deze gele
genheid ook onderzocht zal wor
den, hoe de nieuwe Russische ge
bieden, de Baltische staten en
Bessarabië in het gemeenschappe
lijk economisch 'systeem kunnen
worden ingeschakeld.
Dit feit wijst zonder twijfel op het
voortdurend economisch en politiek con
tact, dat op den grondslag van de tus
schen beide mogendheden bestaande
verdragen tusschen Moskou en Berlijn
bestaat. In hét licht van dit contact be
antwoordt men te Berlijn de vraag of
werkelijk voor Rusland het oogenblik
voor een positicverandering in de poli
tiek aangebroken is, zooals de tegen
standers van Duitschland gaarne geloo-
ven.
Men gaat de argumenten na, die in
verdediging van het liberaal-democra
tisch bestel.
Dat intusschen ook voor Neder
land en dan met name in Indië,
groote gevaren door deze Ameri
kaansche oorlogspolitiek dreigen, is
duidelijk Een oorlog, waarin ook Ja
pan betrokken wordt, kan niet zon
der invloed blijven op Ned. Indic.
Indien slechts Washington zou inzien,
dat de Moriroe-leer, voor de toepassing
wgarvan men in Amerika zich zoo bij
zonder gevoelig betoont, evenzeer van
toepassing is .op het Europeesche en het
Aziatische continent, indien hien slechts
zou inzien, dat juist de ontwikkeling dei-
laatste decennicn duidelijk wijst op een
hergroepeering der wereld in continen
tale gebieden, onder leiding van enkele
groote machten, welker invloedssfeeren
zorgvuldig afgebakend worden, dan zou
Washington er van afzien nog het oude
stelsel der overal in de wereld met. el
kander in strijd zijnde invloedsfeeren te
verdedigen.
En zou, ook na de totstandkoming van
het nieuwe Europa, onder Duitsch-Ita-
liaansche leiding, een vreedzame samen
werking tusschen de continenten moge
lijk zijn. Van Britsche zijde echter zal
men zulk een ontwikkeling uit alle
macht trachten te voorkomen.
(Nadruk verboden)
de Angelsaksische landen voor een der
gelijke nieuwe orienteering worden
aangevoerd. Rusland's waarachtig be
lang zou met dit van de spil in strijd
en anti-Japansch zijn, daar de drie ver
bonden mogendheden de maritieme uit
gangen van de Sovjet-Unie zouden con
trol ecren. Een ander argument legt den
nadruk op de ideologische tegenstelling
tusschen de Sovjet-Unie en de drie mo
gendheden. En tenslotte is er van een
DuitschRussische tegenstelling in het
Noorden en op de1 Balkan sprake.
In Engeland heeft men getracht
aan deze argumenten kracht bij te
zetten, door te wijzen op talrijke en-
langdurige Engelsch-Russische be-
sprekingen in den laatstcn tijd. Hier
omtrent wordt te Berlijn opgemerkt,
dat men op grond van diepgaande
informaties heeft kunnen vaststel
len, dat deze besprekingen of wel in
werkelijkheid in het geheel niet heb
ben plaats gehad, of wel een volko
men tendentieuze verklaring hebben
gevonden."
Men herinnert aan de verklaring van
de Prawda, dat dé'Sovjet-Unie omtrent
het driemogendhedenpaet varf tevoren
was ingelicht en men "wijst er op, dat
deze gedragslijn ongetwijfeld ook bij do
actueele' politieke problemen gevolgd
wordt.
Overigens is men te Berlijn yan mee
ning, dat de Angelsaksische argumenten
door de prac.ti.ik van de Duitsch-Russi
sche verhoudingen reeds voldoende wor
den weergelegd.
Uitlatingen to Tokio, evenals de Ja-
pansche gczantcnwisseling te Moskou,
hebben de verbetering der Russisch
Japansclie betrekkingen gedemon
streerd. De ideologische tegenstelling
tusschen de Sovjet-politiek en die der
plutocratische landen is zoo diep. dat
deze er, naar men te Berlijn gelooft, veel
loc heeft bijgedragen, de toenadering
tot de spilmogendlieden te vergemakke
lijken. Op territoriaal gebied heeft ook
de Sovjet-Unie uit de nieuwe verhou
ding tot Duitschland belangrijke poli
tieke en economische winst kunnen be
halen.
En tenslotte verklaart men dat
hetgeen Duitschland, Rusland en
Japan tot dusverre verworven heb
hen, of in de toekomst nog zullen
venverven, zij slechts kunnen bevei
ligen door een goede nabuurschap,
die aan ieder datgene toekent, waar
op hij. op grond vanzijn beteeke-
nis en zijn prestatie recht heeft.
Men beschouwt te Berlijn de posi
tieve verhouding ten opzichte van
Moskou dus niet alleen als voor het
verleden en het heden, dóch ook
voor de toekomst geldend.
BERLIJN, 12 Oct (V.P.B.). De
groote invoermogelijkheden, die de
Duitsche economie in den loop van het
jaar verworven heeft, hebben een groote
ommekeer op het gebied van de hout
voorziening te weeg gebracht. De hout-
voorraden zijn door de groote invoeren
•belangrijk grooter geworden dan bij het
begin van den oorlog. Men kan er dan.
ook thans toe overgaan de Duitsche
bosschen, die in de laatste jaren veel
geleden hebben, te ontzien. In het hout
jaar, dat op 1 October 1940 werd afge
sloten, is ongeveer 14 millioen meter uit
het buitenland ingevoerd. De hoogste
invoer in vredestijd bedroeg 9 millioen
meter. Men kan' verwachten, dat in het
komende jaar uit de Scandinavische
landen, de Sovjet-Unie en dé Ralkan nog
grootere hoeveelheden .geïmporteerd
zullen worden.
OSLO, 11 Oct. (D.N.B.). De leider
der Nasjonal Samling, majoor Quisling,
heeft voor het eerst na de invoering der
nieuwe bestuursorde, in Drontheim het
woord gevqerd over het wezen en de doel
stellingen van zijn beweging. Daarbij
riep hij alle goede krachten des lands
op tot medewerking aan het nieuwe
Noorwegen. De Nasjonal Samling reikt
haar vroegeren tegenstanders de hand
fot verzoening en heeft alTecn het wel
zijn van het Noorsche volk op het oog.
Quisling verklaarde ten slotte, dat Noor
wegen zich afkeert van de materialisti
sche en liberale wereldbeschouwing.
In een andere betooging voerde de ge-
romitteerde staatsraad voor volksvoor
lichting en cultuuiydr. Lundc.het woord
voor arbeiders uit Oslo. Hei democrati
sche systeem, zoo verklaarde hij, is niet
in staat geweest een ware sociale ge
meenschap te vormen. De macht van de
hooge Londensche financiën is in Noor
wegen zóó groot geweest, dat geen enke
le Noorsche regeering haar wil daarte
genover heeft kunnen doorzetten.
Inspectiereis van Zuid-
Slavischen premier
BKLGBADO. 15 Oct. (D.N.B.). Mi-
nister-president Zwetkowitsj heeft ver
gezeld van den minister van oorlog, ge
neraal Neditsj, en den minister,van Fi
nanciën. dr. Schutej, benevens den mi
nister van staat. Konstantinowitsj een
bezoek gebracht aan de in het gebied
van Tsjaktsjak aanwezige militaire en
strategische installaties. Zools men weet
bevindt zich daar ook het gouddepot
van de nationale bank.
OOSTENDE VOORTAAN EENTALIG
OOSTENDE, 12 Oct. (D.N.B.). In een
verordening van den gouverneur der
provincie West-Vlaanderen wordt aan
het gemeentebestuur van Oostende mee
gedeeld. dat de bekende Belgische ha
venstad voortaan als eentalig te be
schouwen is. Alle van de overheid uit
gaande stukken zullen uitsluitend in de
Vlaamsche taal gesteld zijn. Op de
dubheltallige" straatnaambordjes zullen
de Fransche straatnamen worden uitge
wischt.
LANGESTRAAT 56 TEL.3II6
PEDICURE en MASSAGE
Verzamelingen van gouden
munten en verzamelstukken
behoeven voorloopig niet
te worden ingeleverd
"VTAAR wij van de Nederlandsche
Bank vernemen, heeft zij beslo
ten het goud, dat ingevolge artikel 9
van de deviezenverordening 1940 aan
haar is aangeboden, doch tot dusver
nog niet aan haar werd verkocht,
thans ingevolge genoemd artikel op
te vorderen.
Met het oog hierop worden ingezete
nen wier naam aanvangt met een der
letters a, b of c, voor zoover zij nog goud
in den zin der deviezenverordening in
eigendom hebben of daarover het be
schikkingsrecht hebben als bedoeld in
artikel 9, vijfde lid der deviezenverorde
ning, opgeroepen dat goud vóór 1 No
vember 1940 aan de Nederlandsche Bank
te verkoopen en over te dragen.
Het goud kan op icderen werkdag, be
halve des Zaterdags, tusschen 9 en 12
uur worden ingeleverd bij de hoofdbank
van de Nederlandsche Bank te Amster
dam. Gangbare Nederlandsche gouden
tien- en vijfguldenstukken kunnen, be
halve bij de hoofdbank van de Neder
landsche Bank, ook worden ingeleverd
bij hare bijbank te Rotterdam of bij een
harer agentschappen. De betaling van
den koopprijs zal behalve bij aankoop
van gangbare Nederlandsche gouden
tien- en vijfguldenstukken over het
algemeen eerst kunnen geschieden nadat
het goud bij de hoofdbank van de Neder
landsche Bank is nagezien on gewogen.
Desgewenscht kan inlevering ook ge
schieden door bemiddeling van een par
ticuliere bank. De particuliere banken
brengen hiervoor een kleine provisie in
rekening.
Ingezetenen wier naam met een
der letters d en volgende van het
alphabet begint, kunnen nadere be
kendmakingen afwachten. Indien zij
er de voorkeur aan geven hun goud
reeds thans aan de Nederlandsche
Bank .te verkoopen, bestaat daar
tegen geen bezwaar.
Verzamelingen van gouden munten
behoeven voorloopig niet te worden inge
leverd. Als verzamelingen kunnen
slechts worden beschouwd collecties die
uit ten minste tien verschillende stuk
ken bestaan, en die een handelswaarde
hebben, hooger dan niet do goudwaarde
der gezamenlijke stukken o Vereen kómt.
Vetzamelstukkon behoeven eveneens
voorloopig niet Ie worden ingeleverd. Als
verzamelstukken kunnen slechts gouden
munten worden beschouwd, waaraan
eert belangrijk hoogere handelswaarde
kan worden toegekend dan met de
goudwaarde overeenkomt. In twijfelge
vallen vrage men onder vermelding van
het jaartal van de desbetreffende
munt(en) bij de Nederlandsche Bank
een beslissing.
Op grond van het enkele feit, dat aan
bepaalde munten voor de eigenaars per
soonlijke herinneringen zijn verbonden,
kan geen ontheffing van de verplichting
tot verkoop worden verleend.
HAAKSBERGEN TELT 10.000 ZIELEN
HAAKSBERGEN. 12 Oct. - In de ge
meente Haaksbergen is Vrijdagmorgen
de 10.000e inwoner geboren, te weten
Hermanus Johannes Onland, zoon van
het landbouwersgezin H. J. OnlandG.
te Woerst. wonende buurtschap Ho-
nesch. De burgemeester heeft aan den
jonggeborene namens het gemeentebe
stuur een, spaarbankboekje ad f 25,—
verstrekt.
DE VERDUISTERING
Zonsondergang 18.53 uur.
Zonsopgang 8.01 uur.
f Zooals meri weet is iedereen ver
plicht fussrhen zonsondergang en
zansapknmst te verduisteren
MANTELS
JAPONNEN
BLOUSES
ROKKEN
JUMPERS
VESTEN
ONDERJURKEN
DIRECTOIRES
CAMISOLES
Dames- en Kinderconfectie - Arnh.weg 26
Tel. 3977