Nieuw bombardement
op Amsterdam
Fatale botsing tusschen
autobus en trein
r n
Bijna 1000 bommenwerpers
vannacht boven Londen
DE EEMLANDER
Uitgave: VALKHOFF Co.
BureauArnhemsche Poortwal 2 a
Herdenking van
Columbus
THANS GEEN
DOODEN
Ned.-Indië niet
in één front
met Engeland
Berlijn verklaart: Britsche hoofdstad
moet kiezen tusschen vernietiging en
onvoorwaardelijke capitulatie
Mist belemmert
de Engelsche
luchtactie
Geruchten over het
Po-leger
Verzekering
Oorlogsschade
NEFKENS, Soesterberg
Verklaring van
Roosevelt
AMERSFO OMSCH DAGBLAD
üBOHNtMENïSPRIJS p« 3
m week
voor Amersfoort 1.95; per maand 0.65; per
f 0 15
Binnenland franco per post per 3 maanden 2 85 Afzonderlijke nummer» f 0 05
POSTREKENING 47910 TELEFOON INTERC 4620
irtIJS DER AtiVcKltiallEN van 14 rei®1» *-05 met inbegrip van een bewijsnummer,
elke regel meer f 0.25. Liefdadigheids-advertentiën voor de
helft van den prijs. - Kleine Advertentiën „KEITJES" bij vooruitbetaling 15 regela
50 cent, elke regel meer 10 cent, driemaal plaatsen t 1.Bewijsnummer extra f 0.05
Woensdag 16 October 1940
39e Jaargang No. 93
Duitsche, Italiaansche en Spaan-
sche naties weer vereenigd
voor een zelfde taak
BERLIJN, 16 Oct. (A.N.P.). Op den
„Dia de la Raza", dag van het ras, den
gemeenschappelijken. feestdag van alle
Spaansch-voelende naties der Oude en
Nieuwe Wereld, heeft men ook in Was
hington enkele woorden gewijd aan d.e
herdenking van Columbus en sterkte ge
zocht in de overwinning, die Columbus
na een verschrikkelijken tijd heeft, be
haald. De Amerikaansche president,
die deze woorden heeft gebezigd, heeft
daarmede eer betuigd aan een man, die
door zijn ontdekkersdaad dezelfde schep
pende krachten van het Avondland be
lichaamde en opwekte, die thans bezig
zijn aan de wereld na en verschrikke
lijken tijd den zegen van een nieuwe
ordening te schenken.
Christophorus Columbus was een
van de grootste zonen, die Italië aan
de menschheid heeft geschonken.
Zijn ontdekkingstocht deed hij in
opdracht van Spanje. De resultaten
hiervan echter leidden tot het op
richten van de wereldmonarchie
van den Duitschep keizer Karei V,
in*wiens rijk de zon en het licht
van het Christendom niet meer on
derging.
Dezelfde drie naties, die door Colum
bus destijds aan de wereld een nieuw
aanschijn en een onmetelijken vooruit
gang gaven, zijn thans voor de zelfde
taak met elkander verbonden. Thans,
evenals toen, zijn zij. de draagsters van
de wereld in beweging brengende denk
beelden. Strevend naar een nieuwe so
ciale en economische rechtvaardigheid,
vervullen zij haar missie met een ge
loof, een kracht en een volharding, den
grooten Columbus waardig. Evenals
Columbus vechten haar leiders voor een
nieuwe levensruimte en evenals toen
tertijd bij Columbus, staan tegenover
hun allen vijandig, die in plaats van
vooruitgang achteruitgang, in de plaats
van vrijheid van denken en handelen
een leven van geestelijke dorheid en
van sociale voogdijschap wenschen.
Er waren toentertijd niet weinig per
sonen, die Columbus zoo wantrouwden,
dat zij hem een proces wilden aandoen.
De wereld is sedertdien niets veranderd.
Evenals toen, wordt thans al het goede
en grootsche door kleingeestigp lieden
vertreden, Als Columbus thans naar de
Vereenigde Staten zou kunnen zeilen,
zou hij waarschijnlijk niet als toen door
de indianen als een blanke afgezant van
God jubelend worden ontvangen, doch
door de politie als lid van de „vijfde co
lonne" worden gearresteerd.
NIEUWE ROEMEENSCHE GEZANT
BIJ VATICAAN
BOEKAREST, 16 Oct. (D.N.B.) Va-
sile Grigorcea is benoemd tot Roe-
meesch gezant bij den H. Stoel in plaats
van ambassadeur Petrescu-Comnen, die
als vertegenwoordiger van het systeem
Carol was teruggeroepen, Grigorcea, die
gezant in Londen was, werd in Decem
ber 1938 teruggeroepen omdat hij bij het
bezoek aan Londen van koning Carol
mevrouw Lupescu in het protocol niet
de plaats had gegeven welke overeen
komstig haar eigen wensch en den
wensch van den koning was.
Gecamoufleerde
mijnenvegers
Engeland en Bulgarije
SOFIA, 16 Oct. (D.N.B.). Koning
Boris van Bulgarije heeft Dinsdagmid
dag den Engelschen gezant, Rendel, op
diens eigen verzoek ontvangen.
Duitsche mijnenvegers gereed voor vertrek. Om minder 2ithtbaar te zijn op
zee zijn zij op grillige wijze beschilderd. (Foto Scherl)
Drie personen gewond
AMSTERDAM. 16 Oct. Het A.N.P.
meldt: Terwijl de maan haar heldere
licht over de slapende hoofdstad ver
spreidde en de woonwijken dus duide
lijk te zien waren, heeft in den vroegen
morgen een Britsch vliegtuig wederom
bommen op de huizen der burgerbevol
king uitgeworpen. De prachtige nacht
ademde vrede en rust. De Engelsche
„luchthelden" verstaan echter deze
teekenen der natuur niet. Wreed wer
pen zij hun bommen uit, niets ontzien
zij.
Vannacht vielen de bommen wederom
in de omgeving van de Oudeschans en
in Tuindorp Oostzaan, ;waar reeds eerder
explosieve bommen werden uitgewor
pen, welke een groot aantal slachtoffers
fers eischten. Gelukkig zijn vanochtend
geen dooden gevallen. Slechts liep éen
drietal personen lichte verwondingen
op.
In totaal zijn zeven brandbommen en
een explosieve bom boven de binnen
stad uitgeworpen. De schade aan de
huizen in de omgeving is ernstig. In
de Lange en de Korte Houtstraat waren
vrijwel alle ruiten gesprongen en ook
het distributiekantoor aan den Amstel
heeft te lijden gehad. Hier werd on
middellijk de wacht betrokken, opdat
geen onbevoegden zich toegang tot het
gebouw zouden verschaffen.
Van het perceel Zwanenburgwal
62 is het dak geheel vernield. Door
Verklaring van Ned.-Indische
autoriteit over de betrekkin
gen van Ned.-Oost-Indië
tot Engeland
BATAVIA, 16 Oct. (Domei.) De
chef van het propaganda-bureau van
het bestuur van Nederlandsch-Indië
heeft ontkend, dat de autoriteiten de
opvattingen der pers deelen ten gun
ste van de vorming van een gemeen
schappelijk front met Engeland in Zuid
Oost-Azië.
Sprekende over een hoofdartikel
in de Javahode, waarin een militair
bondgenootschap met Engeland
werd bepleit, noemde de chef van
het propagandahureau de dagblad-
meeningen ..onzin". Hij verzocht
den Japanschen correspondenten,
die aanwezig waren op de gewone
persconferentie, geen belang te
hechten aan perscommentaren.
Op vragen betreffende thans aan den
pang zijnde economische onderhande
lingen tusschen de Vereenigde Staten
en Nederlandsch-Indië antwoordde de
chef van het propagandahureau. dat hij
nog nimmer iets daarover had ver
nomen.
Het hoofd der Japansche missie in
Nederlandsch-Indië, Kobajasji, de Ja
pansche consul-generaal, Saito. en een
lid van de Japansche delegatie. Ota,
zijn gistermorgen naar Soekaboemi ver
trokken op uitnoodiging van de Ne-
derlandsch-Indische delegatie. Ver
wacht werd. dat de conferentie gister
avond en vanochtend zou worden
voortgezet in het Hotel Selabintana in
Soekaboemi, in aanwezigheid van het
hoofd der Nederlandsche delegatie H-
J. van Mook,- den adviseur. J. E. van
Hoogstraaten en het lid der Neder-,
landsch-Indische delegatie Djajadi-
ningrat, chef van algemeene zaken in
het departement van onderwijs.
Naar verluidt worden belangrijke
vorderingen verwacht bij d.o onderhan
delingen. die gekenmerkt worden door
een uitgesproken activiteit der Neder
landsche gedelegeerden. Vanmiddag
wordt Kobajasji in Batavia terugver
wacht.
CANADEESCH STOOMSCHIP
GETORPEDEERD
NEW-YORK, 16 Oct D.N.B.)Het
radiostation Mackay Radio heeft S.O.S.
seinen opgevangen van het C.anade.e-
sche stoomschip „Trevisa". groot 1813
ton, »lat meldde op 600 mijl ten Westen
van Ierland te zijn getorpedeerd en in
zinkenden toestand te verkeeren. New-
Yorksche scheepvaartkringen verklaren,
dat het Finsche vrachtschip „Hilde-
"aard'\ groot 2362 ton. ter hoogte van
Castro Urdiales (Spanje) getorpedeerd
de scherven zijn drie personen licht
gewond, waarvan er één in het
Binnengasthuis en de anderen ter
plaatse zijn verbonden.
De brandbommen kwamen terecht op
e Oudeschans, de Prins Hendrikkade,
in het perceel Rapenburgerstraat 7, een
pakhuis op den hoek van Rapenburg
en de Oudeschans, en het perceel
Nieuwe Uilenburgerstraat 23. Vier
brandbommen, die op het wegdek neer
kwamen, brandden uit zonder schade
te veroorzaken. De drie andere veroor
zaakten lichte branden in de genoemde
perceelen. De brandweer trad direct
krachtig op en wist het vuur spoedig
te blusschen. In totaal waren er drie
motorspuiten, twee ladderwagens en
een personeelwagen uitgerukt. De lucht
beschermingsbrandweer behoefde geen
dienst 1e doen, evenmin als een auto
van den G.G. en G.D.
TERWIJL de lijken der slachtoffers
van het laatste bombardement op
Tuindorp Oostzaan nog in de woningen
stonden opgebaard, wierpen de Engel
sche vliegers weer bommen op déze
reeds zoo zwaar getroffen buurt. Ge
lukkig vielen ditmaal echter geen doo
den te betreuren, terwijl ook het aantal
gewonden zeer gering was. De mate-
rieele schade was evenwel andermaal
zeer groot
Was het den vorigen keer de brand
weerploeg van den gemeentelijken
luchtbeschermingsdienst, waaronder
de slachtoffers vielen, ditmaal ont
snapten elf leden van het politie
korps op wonderbaarlijke wijze aan
een wissen dood.
Een brigadier en tien agenten be
vonden zich in de nabijheid van het
posthuis Maanstraat hoek Orionstraat
toen hier voor het gebouwtje een bri
santbom viel.
De agenten hadden zich plat op den
grond geworpen bii het gehuil van den
naderenden bom en dit werd hun red
ding.
De scherven vlogen over de mannen
heen,- doch richtten een geweldige
schade aan in het perceel, zonder de
agenten te raken. Brigadier S. P. Takes,
die zich juist naar buiten begaf voor
zijn controledienst, stond" voor de deur
op het oogenblik van de explosie. Ook
hij liet zich terstond vallen doch werd
niettemin door een scherf in den arm
gewond.
Hij moest ter verpleging naar het
Binnengasthuis worden overgebracht.
Zijn toestand is gelukkie niet ernstig.
Agent Boersma werd aan een der voe
ten gewond, de andere collega's waren
zoo geschrokken, dat zij buiten dienst
gesteld moesten worden.
Op het Polluxplein en achter de wo
ning in de Maanstraat. die reeds zwaar
beschadigd was. sloegen twe' andere
bommen in. waarvan groote- v *rnielin-
gen opnieuw het gevolg waren. Een
aantal woningen werd zoodanig he
sehndigd, dat zii onbewoonbaar zijn ge
worden. Twee brandbommen kwamen
ten slotte terecht op het. wegdek van
d?n Oostzaandijk. Omwonenden wisten
te voorkomen, dat deze projectielen
brand veroorzaakten.
Ook bommen op Terneuzen
TERNEUZEN. 16 Oct. In den af-
geloopen nacht is Zeeuwsch-Vlaande-
ren wederom door Engelsche vliegtui
gen aangevallen.
Tn Terneuzen werden verscheidene
hommen geworpen.
In Zaamstag ziin eveneens hommen
geworpen. Van tal van woningen spron
gen de ruiten. Persoonlijke ongelukken
deden zich niet voor.
TWAALF GRONINGSCHE ARBEIDERS GEDOOD
EN CIRCA TWINTIG GEWOND
GRONINGEN, 16 October. Vanochtend omstreeks zeven
uur is een groote autobus, welke geheel gevuld was met dertig werk-
Iooze arbeiders, die van Groningen naar de Slikken zouden worden
vervoerd, door den mist op den ónbewaakten overweg tusschen
Winssum en Baflo gegrepen door den locaaltrein ZoutkampGro
ningen. De gevolgen waren verschrikkelijk. De bus werd totaal ver
nield. Twaalf dooden werden uit het wrak gehaald. De overige inzit
tenden waren zwaar of licht gewond. Alle slachtoffers zijn Gro
ningers. De chauffeur van de bus was K. Havers uit Zwolle.
De directeur van het Academische Ziekenhuis in Groningen was spoedig met
zijn staf en vele dokters ter plaatse. De dooden en gewonden werden met auto's
naar het Academische Ziekenhuis te Groningen overgebracht. Nog enkelen be
vinden zich onder de puinhoopen van het wrak van de bus. Op het oogenblik
zijn er dertien slachtoffers, waaronder één doode, in het Academische Zieken
huis binnengebracht. Vrouwen van werklieden, die in de autobus zaten, ver
dringen zich voor het ziekenhuis om te vernemen of zich hun man onder de
slachtoffers bevindt Een groote politiemacht is op de been om het terrein af
te zetten. Alle dooden en gewonden z'ljn gehuwd. Tot nu toe zijn de volgende
namen van eenige zwaar gewonden bekend, namelijk: C. Huyzinga. J. Valk,
J. Fincke, J. Onnes, I. Frank. R. Eerenstein. De toestand van den laatste is
hopeloos.
De locomotief van den trein is tengevolge van de botsing gederailleerd en
ligt naast de spoorbaan, evenals de daarop volgende goederenwagen. Van de
reizigers van den trein is niemand gewond. Het treinverkeer ondervindt ernstige
vertraging.
Heinkel 111 bommenwerper vliegt over
de Engelsche kust. Strand en bran
ding zijn als een witte streep zicht
baar. (Fotö Scherl)
ROME. 16 Oct. (D.N.B.) Het door
de Turksche bladen gepubliceerde en
aan den diplomatieken medewerker
van het agentschap Stefani toegeschre
ven bericht, volgens hetwelk het Po-
leger naar den Dodekanesos verplaatst
zou kunnen worden, is, naar van be
voegde zijde wordt medegedeeld, niets
anders dan een vervalsehing met het
doel. onrust te zaaien. Noen de diplo
matieke medewerker van Stefani. noch
het agentschap Stefani zelf, hebben ooit
een dergelijk bericht verspreid.
Vraagt by ons inlichtingen voor
tegen
Telefoon Amersfoort 5130
Wie heeft het nummer
6435?
De 100.000 er op gevallen
's-GRAVENHAGE, 16 Octo
ber. Bij de heden gehouden
trekking van de Staatsloterij
is de prijs van honderddui
zend gulden op het nummer
6435 gevallen.
Naar wii vernemen was het lot,
waarop heden de f 100.000 is gevallen,
gekocht door de collectrice der staats
loterij mevrouw I H. van Tongeren-
van der Weide, Prinsestraat 46 in
Den Haag, die het lot in zijn geheel
aan één persoon heeft wederverkocht.
Bij deze collectrice is reeds vroeger
eens de hoofdprijs gevallen, terwijl
door haar reeds driemaal de 50 000
kon worden uitbetaald.
WASHINGTON. 16 Oct (D.N.B.).
Roosevelt heeft in de persconferentie
bevestigd, dat ambassadeur Kennedy
begin November naar Washington zal
komen om rapport uit te brengen. Hij
sprak echter de geruchten over een af
treden van Kennedv tegen. De Engel
sche ambassadeur Lothian is per vlieg
tuig naar Engeland vertrokken, zoo
deelde Roosevelt verder mede. ten einde
eveneens zijn regeering mondeling rap
port uit te brengen. Ook Lothian zal
niet. aftreden.
Ten aanzien van de opdracht aan de
ministeries van defensie om na 4e gaan,
welke werktuigmachines en andere voor
de wapenindustrie noodzakelijke mate
rialen in het openbaar belang niet naar
het buitenland behooren te worden ver
kocht. verklaarde Roosevelt, dat uitzon
deringen hierop alleen zullen worden
toegestaan, wanneer de Amerikaansche
regeering het materiaal niet zelf noodig
heeft. In dat geval kan het voor „be
vriende mogendheden" voor den export
worden vrijgegeven.
NOG 300 AMERIKANEN WILLEN
SJANGHAI VERLATEN
NEW YORK, 16 Oct. (D.N.B.) Vol
gens berichten uit Sjanghai hebben
nog driehonderd Amerikanen verzocht
naar het vaderland terug 1e keeren. Het
aantal Amerikanen, dat naar huis terug
wil, stijgt daardoor tot 2800.
BERLIJN, 16 October. (D.N.B.)
Officieel wordt te Berlijn bekend
gemaakt: Nu de Britten nog
steeds niet hebben nagelaten de
weerlooze Duitsche burgerbevol
king en niet-militaire objecten als
doel voor hun onzinnige bomaan
vallen uit te kiezen, heeft het
Duitsche luchtwapen op 15 Octo
ber en in den nacht van 15 op 16
October sterke krachten tegen
militaire en voor de oorlogvoe
ring belangrijke doelen in Londen
laten optreden, die in de Britsche
hoofdstad omvangrijke schade
hebben aangericht.
Over den grooten Duitschen aanval op
Londen in den nacht van 15 op 16 Octo
ber meldt het D.N.B.:
Sinds acht uur 's avonds was Londen
weer in den toestand van luchtalarm.
Ditmaal kwamen de Duitschers bijzon
der snel achter elkaar. Vaak werden
verscheidene xliegtuigen tezamen op
gemerkt.
Overal afweergeschut en oorverdoo-
vend lawaai van granaten en bommen.
Enorme bommen slaan groote trechters
in het wegdek. Huizen storten in. De
stad is zoo helder verlicht als overdag.
Bijna duizend Duitsche machines heb
ben in dezen eenen nacht haar verderf
brengende last boven de Britsche hoofd
stad geworpen en een ongekende chaos
teweeg gebracht.
Ruim duizend ton bommen hebben
zij uitgeworpen. Een nacht van ver
schrikking heeft de stad achter zich.
Nachtjagers noch versperringsballons of
luchtdoelgeschut waren in staat het on
heil af te wenden. Bijna zonder eenig
verlies zijn de Duitsche bommenwerpers
weer thuisgekomen en weer nemen zij
een nieuwe last in om opnieuw te ver
trekken. De verzorging van de Britsche
hoofdstad is voor geruimen tijd stilge
legd.
Het Duitsche luchtwapen kent geen
pardon. Vaak genoeg is waarschuwend
gewezen op de voorheelden van het ver
woeste Warschau, het vernielde Rotter
dam en het geteisterde Duinkerken. Hoe
lang zal het nog duren, dat Londen aan
hetzelfde lot ten onder gaat?
Omtrent de aanvallen op Londen ver
klaarde men Dinsdag te Berlijn, dat
deze op het oogenblik in het bijzonder
tegen alle belangrijke verkeersknoop
punten en verkeerswegen gericht zijn.
Door deze te vernielen en uit te schake
len wordt Londen steeds meer een be
legerde vesting, die van haar omgeving
en van de buitenwereld is afgesloten.
Men verklaart, dat Londen, evenals des
tijds Warschau en Rotterdam, te kiezen
heeft tusschen vernietiging en onvoor
waardelijke capitulatie.
Tevens merkt men op dat de aanval
len zich steeds verder over alle belang
rijke steden en industriegebieden van
Engeland uitbreiden. Tijdens de laatste
dagen zijn per 'dag meer dan 200.000 kg.
bommen boven Engeland uitgeworpen.
Gedurende de laatste vier en twintig
uren, sinds Maandagochtend "vroeg, wer
den boven Londen, Liverpool en anderen
steden in Zuid-Oost-Engeland 350.000 kg.
bommen uitgeworpen. In denzelfden
tijd heeft het Britsche luchtwapen bo
ven Duitschland en de door Duitschland
bezette gebieden 6 8.000 kg. bommen
neergekomen.
In den nacht van Dinsdag op Woens
dag zijn de Britsche vliegtuigen, die
naar Duitschland gevlogen waren, zeer
vroeg naar Engeland teruggekeerd.
Naar uit betrouwbare Stockholmsche
berichten blijkt, moet de oorzaak hier
van blijkbaar daarin gezocht worden,
dat de Engelsche toestellen, die Dins
dagmorgen van hun nachtelijke vlucht
betrekkelijk laat terugkeerden, groote
mistbanken aantroffen, die hun landing
belemmerden, hetgeen eenige vliegtui
gen noodzaakte een ander vliegveld te
zoeken om te landen. Bij deze landin
gen zouden 13 vliegtuigen verongelukt
zijn. In dit geval werd aangetoond, dat
„generaal mist" ook als bondgenoot van
Duitschland kan optreden, een omstan
digheid, waarop den laatsfen tijd Chur
chill en andere Engelsche regeerders
herhaaldelijk gewezen hebben.
Verscheidene vijandelijke vliegtuigen
naderden bij hun nachtelijke vluchten
de Westelijke gebieden van de mark
Brandenburg. In Berlijn werd bij wijze
van voorzorg luchtalarm gemaakt. De
vijand bereikte de rijkshoofdstad echter
niet.
DE VERDUISTERING
Zonsondergang 18.45 uur.
Zonsopgang 6.08 uur.
Zooals men weet is iedereen ver
plicht tusschen zonsondergang en
zonsopkomst te verduisteren)
