Verkiezingsdag in de
Vereenigde Staten
Boodschap van Pétain
aan Roosevelt
Goering doet mededeeling
over de luchtoperaties
DE EEMLANDER
Dinsdag 5 Nov. 1940
Uitgave: VALKHOFF Co.
Bureau: Arnhemsche Poortwal 2a
39e Jaargang No. 110
Recorddeelname
verwacht in
alle staten
Liechtenstein eri
het Duitsche Rijk
Italië herdenkt
4 November 1918
Ernstig treinongeluk
in Engeland
Besprekingén
te Washington
Duitschlands
sociale
programma
bp?«8|
Scherpe critiek
op de Engelsche
berichtgeving
AMERSFOORTSCH DAGBLAD
ABONNEMENTSPRIJS Per maanden voor Amersfoort 1.95: per maand 0.65: per
week 015
Binnenland tranen per post per 3 maanden 2.85. Afzonderlijke nnromer. f 0.05
POSTREKENING 47910
TELEFOON INTERC. 4620
/RIJS DER ADVttilEhTIEN vanl4re2ekH.05 met inbegrip van een bewijsnummer,
elke regel meer f 0.25. Liefdadigheids-advertentiën voor de
helft van den prijs. Kleine Advertentiên „KEITJES" bij vooruitbetaling 15 regels
50 cent, elke regel meer 10 cent, driemaal plaatsen f 1.Bewijsnummer extra f 0.05
NEW YORK, 5 Nov. (D.N.B.).
Het New Yorksche stadsbeeld
stond Maandag reeds in sterke
mate in het teeken der verkiezin
gen. Propaganda-auto's, redenaars
op de hoeken der straten en het
toenemende aantal partijinsignes
wezen op de groote belangstelling
van het publiek. Algemeen wordt
aangenomen, dat de deelname aan
de verkiezingen alle vroegere re
cords zal breken. Naar schatting
zouden in totaal 50 millioen stem
men kunnen worden uitgebracht.
De belangstelling voor de verkie
zingen is in alle staten even hoog.
De staat New York heeft 12.000
politiebeambten voor den dienst
beschikbaar.
De rechtbanken blijven heden tót het
einde der verkiezingen open teneinde
minder zware overtredingen terstond te
kunnen behandelen. De verkiezings
machines zijn reeds opgesteld en in be
paalde stadsdeelen ziin bijzondere voor
zorgsmaatregelen tegen verkiezings-
zwendel getroffen. De verkiezingen ein
digen in New York om 3 uur 's nachts
(midden-Europeesche tijd) en in de
Westelijke Staten naar verhouding
later.
"De verkiezingsuitslag van New York
zal waarschijnlijk tusschen 5 en 6 uur
's morgens (m.e.t.) op Woensdagoch
tend bekend zijn. De definitieve uitslag
der verkiezingen is wellicht pas Woens
dag tegen den middag (m.e.t.) bekend,
daar een felle strijd verwacht wordt en
de laatste stemmen nog de beslissing
kunnen brengen.
In een tot de vrouwen der Ver
eenigde Staten gerichte radiorede
heeft de Republikeinsche candidaat
voor het presidentschap Willkie
nogmaals de verzekering gegeven,
dat hij tegen deelneming aan den
Eiiropeeschen oorlog was. Hii ken
de den oorlog uit ervaring en haatte
hem. Elk zijner handelingen als
president zou er op gericht zijn, de
V.S. buiten vreemde oorlogen en in
vrede te houden.
BERN. 5 Nov. (D.N.B.). In Vaduz
(Liechtenstein) heeft de landdag een
plechtige bijeenkomst gehouden ter ge
legenheid van den honderdsten geboor
tedag van den in 1929 overleden vorst
Johann. De tegenwoordige vorst, Frans
Josef II, hield een troonrede, waarin
hij wees op de nauwe economische be
trekkingen van vriendschap met, Zwit
serland en het volgende verklaarde ten
aanzien van de betrekkingen met
Duitschland:
„Wij verzorgen en waardccren de
vriendschap met. Duitschland, zooals
wij ook onze Duitsche taal en cultuur
hooghouden en bewaren. Graag denk
ik terug aan de vriendelijke ontvangst
welke mij in Maart 1939 te Berlijn ten
dee] viel, toen de Fuehrer en Rijkskan
selier van het Rijk mij gelegenheid
bood tegenover hem zelf en zijn meest
intieme medewerkers onze verhouding
van vriendschappelijke nabuurschap te
bevestigen. Wij Liechtdnsteiners, als
menschen van Duitschen'stam, hebben
thans even als vroeger de grootste be
langstelling voor de toekomst en de
ontwikkeling van het groote Duitsche
volk."
Tenslotte verklaarde de vorst., dat het
thans d,e taak is van het staatsbestuur
van Liechtenstein, het eigen karakter
van het land Liechtenstein te verster
ken en te bewaren, en tot het welzijn
van land en volk te gebruiken. De
leider der regeering en de fractie-voor
zitters der burgerpatij en der vader-
landsche unie legden verklaringen af,
waarin zij zich aansloten bij den in
houd van de troonrede.
ROME. 5 Nov. (D.N.B.). Op den
vierden November, den verjaardag van
Vittorio Veneto, is het-werk in Italië, in
tegenstelling tot andere jaren en met
het oog op den oorlogstoestand, gewoon
voortgezet. De fascistische partij heeft
in het geheele land door het neerleggen
van kransen de dooden van den Wereld
oorlog en tevens hen, die voor de fas
cistische revolutie zijn gevallen, geëerd.
Te Rome hebben de koning-keizer en de
regeering lauwerkransen doen neerleg
gen bij het graf van den onbekenden
soldaat. Daarna brachten de secretaris
der partij, minister Serena, het direc
torium der partij, de gouverneur van
Rome en de voorzitter van den bond van
oudstrijders hulde aan de gevallenen.
De Italiaansche pers wijdt haar aan
dacht uitsluitend aan de groote ge
beurtenissen van het heden en wijst er
in dit verband op, dat Italië, dat te Ver
sailles evenzeer bedrogen is als Duitsch
land* thans schouder aan schouder met
het verbonden Duitschland met volle
kracht, strijdt voor het overwinnen van
den gemecnschappclijken vijand, Enge
land.
„De oorlog, die Italië thans voert, zoo
chrijft de Corrière della Sera, vindt zijn
historische oorzaken in den oorlog van
1915 tot 1918. Toen hebben de vroegere
Geallieerden het Italiaansche volk be
drogen. dat in vier jaren oorlog meer
dan 700.000 soldaten had opgeofferd.
Thans is Italië in oorlog met zijn waren
vijand, met hen. die het eerloos hebben
behandeld en die trachtten het iedere
uitbreidingsmogelijkheid ter beveiliging
van het leven zijner kinderen te weige
ren. Thans voert Italië zijn imperialen
en zijn bevrijdingsoorlog."
Twintig dooden en meer
dan vijftig gewonden
NEW YORK, 5 Nov. (D.N.B.). Vol
gens een bericht van Associated Press
uit Londen heeft zich in het Engelsche
graafschap Somerset een spoorwegon
geluk voorgedaan, waarhij twintig
menschen gedood en meer dan vijftig
gewond zijn. Tot, de dooden behoorden
acht matrozen. De locomotief van den
personentrein was door nog niet opge
helderde oorzaak ontspoord en sleepte
verscheidene wagons mede.
GEEN BRAZILIAANSCH EMBARGO
TEGEN JAPAN
RIO DE JANEIRO, 5 Nov. (A.N.P.)
In een persgesprek hebben hooge amb
tenaren berichten over een embargo .op
grondstoffen, voor Japan bestemd, gede
menteerd. De verzekering werd gegeven,
dat Brazilië niet, het voornemen heeft
een embargo te leggen op Braziliaansche
producten, voor andere landen bestemd.
Er werd echter op gewezen, dat dit
slechts dan het geval zou kunnen zijn,
indien de handelsweg tusschen Japan en
Brazilië versperd zou worden, zooals dat
thans met Duitschland het geval is.
IRANEESCH MINISTER AFGE
TREDEN
TEHERAN, 5 Nov. (D.N.B.) De Ira-
neesche minister van buitenlandscbe
zaken, Alam, is om gezondheidsredenen
afgetreden.
Een luchtioto van de belangrijke
Grieksclie stad Pireus, bij Athene, en
van het uit. de oudheid bekende eiland
Salanus. (Foto Scherl)
Opleiding van Fransche jeugdleiders
Maarschalk Pétain heeft een dezer dagen een groep jeugdleiders geïnspecteerd,
die op het oogenblik in een kamp in Zuid-Frankrijk wordt opgeleid. (Foto Scherl)
WASHINGTON. 5 Nov. (D.N.B.).
De minister van buitenlandsche za
ken Huil heeft Maandag een lang
durig onderhoud gehad met den Fran-
schen ambassadeur Haye, die vervol
gens een bezoek bracht aan onder
staatssecretaris .Welles. Huil ver
klaarde later tegenover vertegen
woordigers van de pers dat Haye
hem een nota vin maarschalk Pé
tain had overhandigd, die hij thans
liet vertalen. Hij nam aan, dat de
nota het antwoord was op de me-
dedeeling, die Roosevelt onlangs tot
Pétain had gericht.
Huil zeide verder, dat hij met Haye
een langdurig onderhoud had gehad
over de wederzijdsche betrekkingen,
met het doel tot. overeenstemming t.e
geraken. Bijzonderheden waren echter
niet besproken. In het bijzonder had
men de kwestie van de Fransche be
zittingen in West-Indië slechts terloops
behandeld.
De Fransche ambassadeur te
Washington heeft tegenover pers
vertegenwoordigers aangeduid, dat
de boodschap van Pétain aan Roo
sevelt een bekrachtiging vormt van
de vroegere Fransche verzekerin
gen, dat de besprekingen met
Duitschland en Italië de souverei-
niteit van het Fransche koloniale
bezit niet raken, evenmin als een
gebruik maken van de Fransche
vlootbases door de as-mogendhe-
den.
BERLIJN, 5 Nov. (D.N.B.). Rijks-
organisatieleider dr. Robert Ley heeft
gisteren op het bedrijfsippel van de
Berlijnsche fabriek A.È.G. (Allgemeine
Elektrizitaets Gesellschaft) gesproken
over den Duitschen socialen arbeid, die
in voorbereiding is en een veelomvat
tende Teoganisatie van het geheele
Duitsche arbeidsleven zal brengen. Dr.
Ley gaf in een rede van anderhalf uur
een overzicht van de bijzonderheden
van deze plannen van den Fuehrer,
die ver vooruitzien, ter verzekering van
een geordende toekomst voor alle wer
kende Duitschers.
Wat zal de overwinning den Duit
schen arbeider brengen? Vroeg dr. Ley.
Hij wees er op, dat de Fuehrer elk vrij
uurtje gebruikt voor een uiterst nauw
keurig onderzoek van pl innen, waar
van de zeer snelle uitwerking de op
offerende medewerking van front zoo-
yat i
wel als binnenland zal erkennen. Op
den voorgronnd staat daarbij het werk
van een veelomvattende ouderdoms
voorziening voor alle werkers. Dit is
reeds voltooid.
In ihet nauwste verbind met deze
partieel© taak. die zich het meest op
den voorgrond dringt, zoo vervolgde dr.
Ley, staat het ontwerpen van een soci
ale wetgeving van bepaald revolution-
nairen omvang, waardoor alle arbeids
vraagstukken volkomen nieuw worden
geregeld. De sociale arbeid omvat om
te beginnen afzonderlijke maatregelen
nopens hulp aan zieken en handhaving
der gezondheid. Deze handhaving der
gezondheid van den werkenden mensch
wordt volgens deze maatregelen be
schouwd uit het normatieve oogpunt
der prophylaxe met behulp van voort
durend onderzoek door bedrijfsmedici.
Uiteraard behooren tot dit terrein
voorts alle maatregelen voor gezonde
arbeidsvoorwaarden, zooals gelegenheid
tot ontspanning, vrije tijd enz. Mede tot
de revolutionnairstc maatregelen van
de betrokken Rijksverordeningen zal
een rijksloonordonnantie behooren, die
rekening houdt met het gevaar, de
zwiarte, de verantwoordelijkheid en de
prestatie bij de te meten arbeidskracht.
Voorts zullen kleine en zeer kleine
woningen, die de ontwikkeling van het
gezin slechts tegenhouden, in het toe
komstige programma voor den woning
bouw niet meer voorkomen onder ge
ordende omstandigheden zijn de mini
male eischen voor een gezin: een groo
te woonkeuken, drie slaapvertrekken,
een balcon en een douche-installatie.
Bovendien zal het Duitsche irbeids-
front de eerste tien jaar na beëeindi
ging van den oorlog voor milliard
rijksmark extra sociale prestaties dn
den vorm van herstellingsoorden, ho
tels, zeebaden. Mn' vloot van „Kraft
Durch Freude"-schepen enz, leveren.
„U allen, zoo besloot dr. Lev, moet
bet volgens den wil van den Fuehrer
na de beëindiging van dezen oorlog
in een voorbeeldig opgebouwd Duitsch
land stuk voor stuk beter gaan."
AMERIKAANSCHE VRACHTSCHEPEN
AAN ENGELAND VERKOCHT
WASHINGTON, 5 Nov. (D.N.B.)
De Amerikaansche federale scheep
vaartautoriteiten hebben vergunning
verleend tot den verkoop van de vol
gende vrachtschepen der reederii Lykes
aan Engeland: „Quistoonck" (5.144 ton)
„Jelse" (4.994 ton), „Libertv Bell (5.107
ton). „West Skonk" (5.430 ton). „Oak
man" (6.081 ton). Verder werd goed
keuring gegeven tot den verkoop van
twee particuliere motorjachten.
INTERNATIONAL News Service pu-
bliceert het volgende interview van
haar correspondent Huss met Rijks
maarschalk Goering: Rijksmaarschalk
Goering. die van de Fransche Kanaal-
kust uit de voortdurende aanvallen op
Engeland leidt, heeft zich omstreeks
middernacht den tijd gegund om voor
een exclusief bliksempersgesprek aan
de telefoon te komen. Hij verklaarde,
dat de Duitsche luchtaanvallen hun
hoogtepunt nog niet hebben bereikt en
dat de Britsche beweringen, dat zij het
Rijk en inzonderheid Berlijn succesvol
gebombardeerd hebben, verzonnen leu
gens zijn, die slechts ten doel hebben
de Amerikaansche verkiezingen te be-
invloeden.
Goering bevond zich blijkbaar's nachts
op het vliegveld, want ik hoorde het
doffe grommen der vliegtuigmotoren,
terwijl ik op mijn bureau te Bei-lijn te
lefoneerde. Dit, is de eerste maal sedert
het begin der massale aanvallen op Lon
den, dat. Goering een persgesprek toe
stond. Hij scheen in uitstekende stem
ming en beantwoordde bereidwillig mijn
eerste vraag, waarom de militaire cen
suur haar berichten over de aanvallen
van de Royal Air Force op Berlijn gedu
rende de laatste dagen plotselinsr baseer
de op de verslagen van buitenlandsche
correspondenten.
Goering zeide: „Ik zal U zeggen waar
om: de Britten verspreiden-den laatsten
tijd zulke groteske leugens over de zoo
genaamde verwoesting van Berlijn en
van andere belangrijke steden o.a.
zouden het Potsdamer-, Anhalter- en
Stettiner Bahnhof in vlammen staan en
de electrisehe centrale Klingenberg zou
verwoest zijn dat ik graag zou willen
zien tot hoever men met deze leugens
wel kan gaan. Er is ook nog een twee
de reden: de Engelschen hebben hun
hommen op zoo grooten afstand van
hun doelen geworpen, dat ik geen reden
heb hun door een opgave overeenkom
stig de feiten mede te deelen. dat zii
geenszins daar geweest zijn, waar zij
meenden te zijn.
„Wij willen nu eens zien. aldus
Goering, hoever de geestelijke ver
warring in den tegenwoordigen tijd
kan gaan. U als correspondent te
Berlijn hebt de beste gelegenheid
uzelf te overtuigen. Ik heb mijn toe
stemming gegeven, dat. U Maandag
met luitenant-generaal Weisè een
vlucht boven Berlijn onderneemt
om de schade persoonlijk vast te
stellen. Als de Engelschen beweren,
dat wij op één dag 185 vliegtuigen
verloren hebben, waarvan er meer
dan honderd boven Londen vernie
tigd zouden zijn, maken zij^eenvou-
dig van eiken bomtreffer een ver
nietigd vliegtuig. Hun tactiek is zoo
kinderlijk, dat wij wel eens wilden
zien, hoever deze idiotie nog opge
voerd kan worden."
Ik vroeg hem of de censuur voor den
duur van den oorlog zoo zou blijven.
Goering antwoordde: „Geenszins. Ik zou
alleen willen zeggen, dat ik niet geloof,
dat de Britsche vliegers zulke onzinnige
rapporten uitgebracht hebben. Daarvoor
houd ik ze nog altijd te eerlijk. Ik kan
me alleen voorstellen, dat het Britsche
ministerie van voorlichting onafhanke
lijk van de feitelijke gebeurtenissen
steeds doorliegt. Ik ben er van overtuigd,
dat de Britsche vervalschingen in deze
dagen een bepaalde bedoeling hebben,
die .met de Amerikaansche presidents
verkiezingen verband houdt. Door de
verspreiding van berichten, dat Berlijn
in vlammen staat $n dat stations en
electrisehe centrales verwoest zijn, wil
len zij de aandacht van de ontzaglijke
te Londen aangerichte verwoestingen af
leiden. De Engelschen beweren bijv., dat
de Royal Air Force in den nacht van
29 October tijdens een sneeuwstorm bo
ven Berlijn geweest is. Ik zeg. dat dien
nacht geen enkel vliegtuig het Duit
sche gebied is binnengedrongen. Het
feit, dat de Engelschen het Amerikaan
sche volk dergelijke leugens opdisschen
in de veronderstelling, dat dit volk
daaraan geloof zal hechten, is niet
vleiend. Den afgeloopen nacht hebben ze
in Berlijn bijv. anderhalf uur alarm ge
had. hetgeen veroorzaakt was door een
Duitsch vliegtuig, dat zijn richting
kwijt was geraakt. Gisternacht is geen
enkel vliegtuig binnengedrongen en U
kunt er verzekerd van ziin. dat ook van
daag geen zal binnendringen."
Ik vroeg Goering. of de grootscheep-
sche aanvallen op Londen ondanks de
Britsche beweringen van het tegendeel,
voortgingen. Goering antwoordde:
„Ik heb 7 September de grootscheep-
sche aanvallen op Londen geopend. Tot
dusverre is er geen enkelen nacht voor
bijgegaan. zonder dat er Duitsche vlieg
tuigen boven Londen vlogen. Met uit
zondering van vier dagen ziin de Duit
sche vliegtuigen ook overdag boven
Londen geweest. Ik geef de verzekering.
dat met uitzondering van één enkel ge
val, in hetwelk d© dekking door de
wolken gunstig was. niet één enkel
Britsch vliegtuig overdag hoven Duitsch
gebied is doorgedrongen, terwijl de
Duitsche vliegtuigen hii dag en bij
nacht hun bommen uitwierpen. Deze
aanvallen zullen niet ophouden, De En
gelschen weten, dat ik tot dusverre onze
volledige sterkte nog niet in het vuur
gebracht heb, maar dat de actie van het
luchtvvapen tot nu toe op beperkte
schaal geschied is."
Ik wees er op, dat de Engelschen be
strijden, dat het mogelijk zou zijn nog
grooter resultaten te bereiken. Goering
zei daarop:
„Dat beweren ze. U meent, dat de En
gelschen ontkennen, dat ik ongeveer
20.000 vliegtuigen bezat. Nu, zij beweren,
dat zij er al 15.000 neergeschoten hebben.
Men kan zich dit alles slechts verklaren
als men Churchills boek kent. waarin
hij hymnen aan de leugen wijdt. Dit is
niets anders dan een poging om de ver
kiezingscampagne in Amerika le beïn
vloeden. Ik geloof, dat er in Amerika
een verstandig volk woont, dat in staat
is den werkelijken toestand te bcoor-
deelen, als men het de feiten voorlegt.
Ik geloof, dat de Amerikaansche am
bassade. voor zooverre zij nog aan
wezig is. getuigenis over de Britsche
leugens kan aflegcen. Ik kan u ver
zekeren, dat geheele wijken van Lon
den verpletterd zijn en dat de havenin
stallaties een chaos vormen. Ik kan
slechts betreuren, dat ik U niet tot een
vlucht boven Londen kan uitnoodigon."
Krans uitgeworpen
voor Engelschen piloot
's-GRAVENHAGE. Dezer dagen
is in de omgeving van 's-Graven-
hagc een pakket gevonden, dat waar
schijnlijk uit een Engelsch vliegtuig is
geworpen. Het pakket bevatte een
grafkrans en een brief waarin verzocht
werd, den krans je willen leggen op
het graf van een Engelschen piloot (de
naam werd genoemd), die eenigen
tijd geleden was verongelukt.
Bij onderzoek bleek, dat de bedoel
de vlieger te Rozenburg begraven lag.
Op verzoek van den opperbevelheb
ber der Duitsche Weermacht in het
bezette Nederlandsche gebied heeft de
burgemeester van Rozenburg, jhr. L-
G. Just de la Paisières. Donderdagmid
dag den krans op het graf van den
piloot gelegd.
K.
LADING VAN SPAANSCH SCHIP IN
BESLAG GENOMEN
ALGECIRAS, 5 Nov. (D.N.B.). Het
staatsblad van Gibraltar maakt bekend,
dat het Engelsche prijzenhof een deel
van de lading van de Spaansche vracht
boot „Santa Anna", welke lading uit
chemicaliën en kleurstoffen bestond, in
beslag heeft genomen.
DUITSCH DUIKBOOT-COMMANDANT
ONDERSCHEIDEN
BERLIJN, 5 Nov. (D.N.B.) De
Fuehrer heeft. Kapitaen-Leutnant.'
Kretschmer, die in totaal meer dan
200.000 ton vijandelijke koopvaardij-
schecpsruimte tot zinken heeft gebriM.hL
het eikenloof tot het Ridderkruis ▼an
het IJzerèn Kruis verleend.
Kretschmer is de zesde officier der
Duitsche weermacht, die deze onder
scheiding heeft verworven.
BRITSCH PATROUILLEVAARTUIG
VERLOREN GEGAAN
LONDEN, 5 Nov. (D.N.B.). De
Britsche Admiraliteit maakt het ver
lies van het patrouillevaartuig „Tilbu-
rynees" bekend. Het verlies is het ge
volg van een acti© van vijandelijke
vliegtuigen.
MAJOOR GALLAND TOT LUITENANT
KOLONEL BEVORDERD
BERLIJN, 5 Nov. (D.N.B.) Majoor
Galland, die Zondag zijn vijftigsten
tegenstander in de? en oorlog neerge
schoten hev't, is door den Fuehrer en
opperbevelhebber van de Duitsche
weermafJit tot luitenant-kolonel be
noemd,
SPAANSCH MINISTER VAN OORLOG
OP TENERIFFE
.MADRID, 5 Nov. (D.N.B.) De
Spaansche minister van oorlog, gene
raal Varela, i* per vliegtuig te Santa
Cruz de Teneriffe aangekomen, waar hij
door de militair' «n burgerlijke autori
teiten en een geestdriftige bevolking
ontvangen werd.
VERDUISTERING
Vandaag gaat de zon om 18.04 uur
onder. Zonsopgang op Woensdag 6
November is om S-44 uur. Gedurende
den tusschenligsenden tijd moet wor-
den verduisterd.
De maan komt heden om 14.03 uur
op en gaat om 23.50 uur onder.
