Churchills verlangen naar Iersche vlootbases Hechte en blijvende Duitsch- Russische samenwerking DE EEMLANDEE Vrijdag 15 November 1940 Uitgave: VALKHOFF Co. Bureau: Arnhemsche Poortwal 2a 39e Jaargang No. 119 Karl Megerle's oordeel over de Iersche kwestie Fransch oordeel over Neville Chamberlain Doodstraffen in Polen mms? Duitsche pers constateert: „Atmospheer van wederzijdsch vertrouwen" NETTO - OPBRENGST ZOMERZEGELS BIJNA f 90.000 Serrano Suner naar Parijs Engelsche luchtaanval op Berlijn De ontploffingen in de Ver. Staten Nieuwe bons aangewezen VERDUISTERING j AMEKSFOORTSCfï DAGBLAD ABONNEMENTSPRIJS Per 3 ®aanden voor Amcrsfoort 1>95: m"4ni1 °-65i Pcr week -0 15 Binnenland franco per post per 3 maanden 2.85. Afzonderlijke n,ummer. f 0.05 POSTREKENING 47910 TELEFOON INTERC. 4620 FSIJS OER RBKIIEKIIEN f 1.05 met inbegrip van een bewijsnummer, elke regel meer f 0.25. Liefdadigheids-advertentiën voor de helft van den prijs. Kleine Advertentiën „KEITJES" bij vooruitbetaling 15 regels 50 cent, elke regel meer 10 cent, driemaal plaatsen t 1.Bewijsnummer extra f 0.05 BERLIJN, 15 Nov. (A.N.P.). In de Berliner Boersenzeitung schrijft. Karl Megerle onder het opschrift „Onzedelijke .voorstellen aan Ierland" .het volgende: „Sedert Churchill het parool heeft uit gegeven, dat Engeland bepaalde Iersche havens moet hebben om het duikbootge vaar meester te worden, probeeren de Engelschen het Iersche vraagstuk op iedere wijze te benaderen. De Iersche mi nister-president, de Valera, heeft krach tig ondersteund door de gêheele. Iersche natie ieder vrijwillig of gedwongen mis bruik van Iersch grondgebied en Iersche wateren krachtig en ondubbelzinnig van de hand gewezen. Hij protesteerde te vens ook onmiddellijk tegen de poging der Engelschen om langs omwegen en wel langs Amerikaansche omwegen hun idoel te bereiken. De Britten waren op het idee gekomen, thans de Vcrcenigde Staten en wel den president zelf te gebruiken voor hun aanslagen op Ierland. Deze moest of wel door de macht van zijn persoonlijke autoriteit een direct en druk op Ierland uitoefenen om Engeland tcrwille te zijn, of wel indien dit niet hielp. Ierland bij het verdedigingsverdrag betrekken, dat tusschen de Vercenigde Staten en Cana da bestaat. De Daily Mail was zeer naief van mee ring. dat nu de Ieren geen echte Engel schen op hun grondgebied dulden, men hen met Amerikaansche hulp toch zoo ver zou kunnen brengen, hun havens en vliegvelden ter beschikking te stellen van de Canadeesche marine en het lucht- wapen. Dit voorstel is inmiddels in het Canadeesche parlement ter tafel ge bracht en even naief door den leider dér conservatieve partij verdedigd. I-Iij ver zocht. de Canadeesche regeerihg aan de Valera een persoonlijken oproep te rich ten om de Iersche steunpunten voor den duur van den oorlog „hij wijze van pacht" aan Canada af Ie staan. Hij voeg de hier aan nog toe, dat men dit verzoek nog door de Vereenigde Staten zou kun nen laten ondersteunen. De Valera, die de beteekenis-van den Amerikaanschen factor in de Iersche kwestie even goed kent als den Ierschen factor in het Amerikaansche leven, heeft van tevoren dit verzoek gepareerd door er in een telegram aan den sterksten Amerikaansch-Ierschen bond de aan- dachtdac'ht op te vestigen, dat. het ge bruik van Iersche havens door Engeland voor Ierland oorlog zou heteckenen. In dezen oorlog echter zou Ierland zonder zich te kunnen verdedigen, blootgesteld zijn aan alle luchtaanvallen. De Valera kan er echter zeker van zijn, dat hij bij de in Amerika levende Ieren volledig begrip vindt voor zijn zor gen. Dit Iersche element immers is een levende getuigenis en een eeuwigduren de aanklacht tegen het Engeland, dat ihans voorgeeft te strijden voor de kleine staten, maar dat het kleine Iersche volk tot diep in de twintigste eeuw onder drukt, gedecimeerd en van het geboor te-eiland verdreven heeft en het nog thans de nationale eenheid onthoudt. Als men in Ierland de verdere ontwik keling met zorg gadeslaat, is dat begrij pelijk. De wijze, waarop Churchill en de Engelsche openbare mcening zich met de Iersche neutraliteit bezighoudt, is volkomen dezelfde als tijdens het. voor spel van den overval op Scandinavië en van het Britsche cynisme kan men met stelligheid verwachten, dat het met den eis.ch omtrent, Iersche havens en steun punten tegelijkertijd 'hoopt de Duitsche vergeldingsaanvallen van Engelschen naar Ierschen bodem af te leiden en op deze wijze het Iersche volk Voor Enge land te laten bloeden. VICHY, 15 Nov. (A.N.P.). ..De goede voornemens van Neville Chamberlain behoorden tot die, waarmede de weg naar de hel geplaveid is. Wanneer hij ons er niet precies in geworpen heeft, hij heeft, ons er toch in laten vallen", aldus schrijft de Agence interfrancc, volgens Transocean in een artikel gewijd aan wijlen Neville Chamberlain. Wanneer ooit 'het spreekwoord: „Niemand kan voor zijn dood gelukkig heeten" van toepassing is geweest, dan is het wel op Sir Neville Chamberlain, die temid den van een vreeselijken oorlog, dien hij zelf verklaard heeft en waaraan hij niet totaal onschuldig is, zijn oogen sloot. Er was een tijd, waarin Sir Neville Cham berlain moedige mannen als Eden en Duff Cooper heeft afgedankt. Lhter ech ter bezat hij echter niet meer de kracht om zich te verzetten tegen diezelfde bel hamels. De Engelschman in hem heeft de mensch Chamberlain gedood. Daar om konden de nooit verzadigde City en de Joden, die daar heerschten, hem over rompelen, hoewel hij uiterlijk de mystiek van den vredesapostel Lord Robert Cecil vertegenwoordigd heeft. Japansche bommen veroorzaakten ge weldige branden in Tsjoengking. de voornaamste stad in het door Tsjang Kai Siek beheerschte gebied. (Foto Scherl) STORM VEROORZAAKT SPOORWEGONGELUK BRUSSEL, 15 Nov. (D.N.B.) De orkaanachtige storm, die vanochtend in de vroegte boven geheel België gewoed heeft, heeft een ernstig spoorwegonge luk veroorzaakt. Om 7.35 reed een per sonentrein uit Tliienen op het station Dieghem bij Brussel op een stilstaanden trein. De botsing was zoo hevig, dat verscheidene wagens van den personen trein totaal vernield werden. Volgens lot. dusver ontvangen berich ten zijn 21 reizigers, allen Belgen, ge dood. en dertig zwaar- en vijftig licht gewond. POSEN, 15 Nov. (D.N.B.) De bijzon dere rechtbank te Posen heeft zes Polen, die zich in de laatste maanden vergre pen hadden aan eigendom en leven van Duitschers, ter dood veroordeeld. De meesten hunner waren reeds eerder ver- oodeeld. Een de veroordeelden, een 58- jaige man, had zich in September van het vorige jaar schuldig gemaakt aan zeer ernstige mishandeling van Polen van Duitsche afkomst. In een tweede proces heeft de rechtbank zes doodvon nissen geveld tegen de leden van een Poolsche rooversbende. die in de streek van N'e6sau aan de Oostelijke grens van de Warthcgouw bijna 800 overvallen en verscheidene moorden hadden gepleegd. Italiaansche bommenwerpers staan gereecLof zijn reeds in de lucht het Grieksche oorlogsgebied voor een nieuwe vlucht naar (Foto Scherl) BERLIJN, 15 Nov. (D.N.B.) Nu dëTtesprekingen van den Rus- sischen volkscommissaris Molotof met den Führer en minister Von Ribbentrop zijn geëindigd, consta- teeren de Duitsche ochtendbladen dat de politiek der Duitsch-Russi- sche overeenstemming voortgezet wordt en op den grondslag van hechte en blijvende samenwerking zal worden opgebouwd. Reeds het feit, zoo schrijft de Berliner Boersen-Zeitung, dat dit persoonlijke contact plaats vond nu de oorlogsgebeur tenissen zich tot. een ongekende drama tiek ontwikkeld hebben en de contouren van een nieuwe Europeesche ordening zichtbaar worden, heeft het bezoek een grootere beteekenis gegeven dan een ge baar van hoffelijkheid e.p het gebracht in dë sfeer van hooge, richtinggevende en vruchtdragende politiek. De Duitsch-Russische betrekkingen, die reeds zooveel nuttigs hebben opge leverd, konden deze weck vernieuwd en verdiept worden. De houding der Rus sische regcering jegens Engeland is in haar duidelijkheid zoo hoven eiken twijfel verheven, dat het belachelijk moet lijken,, wanneer de regeering van Londen nog altijd op de mogelijkheid ecner Engelsch-Russische samenwerking tegen liet Duitsche Rijk speculeert. Duitschland en Sovjet-Rusland, zoo schrijft de Deutsche Allgemeine Zeitung, beschouwen de sinds 1939 opgerichte grondslagen der samenwerking als blij vend en zijn besloten overeenkomstig dese gemeenschappelijke opvatting ver der te gaan. De Voelkisclicr Bcobachter schrijft o.a.: „Duidelijk. nuchter en vast beraden zetten Duitschland en Sovjet- Rusland den weg hunner samenwerking CIRCA 3VZ MILLIOEN ZEGELS VERKOCHT s-GRAVENHAGE, 15 Nov. Volgens de voorloopt ge gegevens zijn dit jaar 3.376.925 zomerzcgels verkocht, waarvan de opbrengst boven de frankeerwaarde bijna f 90.000— bedraagt. Voor de afzonderlijke zegels zijn verkochte aantallen en de op brengst de volgende: iy2 cent (toeslag l/2 cl.) 553.791 st. netto opbr. f 8.306.865 2V2 3 5 7Y2 m 2Vi 3 3 2V2 3/2 456.786 560.665 757.561 606.591 441.531 f 11.419.65 f 16.819.95 f 22.726.83 f 15 164.775 f 15.453.585 totalen 3.376.925 f 89.891.655 Het gunstige eindresultaat dat nog f 1277,18 boven de opbrengst van de Zomerzegcls van 1939 ligt, is vooral aan de goede verkoopcijfers van het, eerst begin September jl. in omloop gebrachte r/i ccntszcgel ie danken. Dat ondanks de zorgen van dezen oor logstijd en hoewel midden in de verkoopperiode een tariefverhooging viel, de opbrengst der zegels zoo gunstig is, stemt tot verheuging.. De sociale en culturecle instellingen, welke daarvan profijt trekken, worden dank zij den aldus tot uiting gekomen burgerzin weder in de gelegenheid gesteld haar werkzaamheden op dc genoemde gebieden kracht dadig te bevorderen. voort. Dat deze goede ontwikkeling mid den in een oorlog, midden in een beslis- senden strijd met het plutocratische Britsche wereldrijk geschiedt en daar van niet wordt afgeweken, getuigt van haar gezonden geest en van de koelbloe dige vastberadenheid van beide landen haar voort te zetten." Engelsche gemoederen, zoo meent het Hamburger Fremdehblatt. kunnen zich den zin der feiten moeilijk voorstellen, waarmede de leiders van Duitschland en Sovjet-Rusland onbelemmerd door de bijzonderheden van hun binnenland- sche verhoudingen voor den vrede hunner volkeren opkomen, fie Duitsch- Russische verdragstoestand is versterkt en verdiept uit de Berlijnsche besprekin gen te voorschijn gekomen, waarvan men vooral kan zeggen, dat. zij tot vol ledige overeenstemming op alle actueele vraagstukken, welke de beide mogend heden interessceren, geleid hebben. Eenzelfde doel Nadat de officieele instanties van Wil- helmstrassetijdens het verblijf te Ber lijn van den Russischen commissaris van buitenlandsche zaken een volkomen stilzwijgen over het verloop van de be sprekingen in acht. genoinen hadden, liet het Duitsch-Russische slotcommuni qué duidelijk weten wat het standpunt van Sovjet-Rusland in de internationale politiek is. Tusschen Duitschland en de Sov jet-Unie tyestaat volledige overeen stemming over alle kwesties, die beide staten interesseeren. Opnieuw blijkt dus, dat alle speculaties op Duitsch-Russische moeilijkheden van welken aard ook, ijdel zijn. Het standpunt van de Sovjet-Unie ten aanzien van het grootc internatio nale proces der nieuwe ordening wordt bepaald door den geest van overeenstemming. die tusschen Duitschland en de Sovjet-Unie be staat. Dit Russische standpunt, moet zonder twijfel als een positieve factor ten gun ste van Duitschland geboekt worden. Het is gebaseerd op een „atmosfeer van wederzijdsch vertrouwen". Reeds bij het sluiten van het 'Duitsch-Russisch ver drag hebbcii de heide ministers van bui tenlandsche zaken verklaard, dat de ge schiedenis van hun volkeren geleerd heeft, dat hun welvaart en vooruitgang steeds bevorderd werden, wanneer Duitschland en Rusland in overeenstem ming met elkander leefden .en dat geen van beide landen ooit uit een tegenstel ling tof het andere eenig voordeel heeft getrokken. Thans is dit beginsel klaar blijkelijk als opperste wet der Duitsch: Russische betrekkingen door de bespre kingen tc Berlijn gestabiliseerd. Gemeenschappelijke belangen Het slotcommuniqué onthoudt zich, hetgeen met de praktijk van de mede- deelingen der autoritaire staten overeen komt, van iedere concrete aanduiding omtrent de besproken onderwerpen. De talrijke combinaties worden als proef ballonnetjes aangeduid. Uit de mededee- ling, dat er „overeenstemming over alle belangrijke kwesties" bestaat, kan men afleiden, dat do besprekingen een glo baal-karakter droegen en alle onderwer pen omvatten, die uit het gemeenschap pelijk verlayigen van heide regeeringen naar een internationale orde, die rle. vrede en de welvaart van de beide vol keren verzekert, voortkomen. l it deze gemeenschappelijkheid van liet oordeel kan zonder veel tiroeifc het Duitsche en het Russische standpunt ten aanzien van hangende kwesties wor- MADRID, 15 Nov. (D.N.B.) Officieel wordt medegedeeld: De Spaansche minister van buiten landsche zaken Serrano Suner heeft zich Donderdagavond naar Parijs begeven. In zijn gezelschap bevonden zich de chef van het protocol, baron, de las Torres, het lid van den nationalen raad, To- var en. luitenant-kolonel Garcia Figueras. Pierre Laval, die hedenochtend uit Parijs is teruggekeerd, om aan een ministerraad deel te nemen, keert nog heden, naar uit Vichy gemeld wordt, naar de hoofdstad terug, om zijn besprekingen met de Duitsche instanties voort te zetten. BERLIJN, 15 Nov. (D.N.B.) In den afgeloopen nacht hébben' Engelsche vliegtuigen getracht een grootscheep- schen aanval op de rijkshoofdstad te ondernemen. Deze poging, die door het weer begunstigd werd, kon verijdeld worden. Op verschillende wegen waren sterkere Engelsche vliegtuigformaties dan tot dusver Duitschland binnenge komen om de rijkshoofdstad te bom bardeeren. De meeste Engelsche bom menwerpers werden reeds voor het be reiken van hun doel door een tijdig op tredenden afweer gedwongen, om te keeren, zoodat slechts tien tot. vijftien vliegtuigen het stadsgebied van Berlijn bereikten. Hier bereidde hun het. luchtdoelge schut een wanne ontvangst. Vier vlieg tuigen werden in de voorsteden en even buiten de stad neergeschoten en eép vijfde kon vóór het bereiken' van d§n versperringsgordel neergehaald wordgn. Drie andere Britsche bommenwerpers vielen reeds in West-Duitschland aan het luchtdoelgeschut ten offer. Een paar bommen, welke in de rijkshoofdstad terecht zijn gekomen, hebben geen noe menswaardige schade aangericht. Naar het D.N.B. nog verneemt, zijn.In Berlijn verscheidene dakbranden ont staan. Twee der neergestorte vliegtuigen veroorzaakten een vrij grooten 'brant}, die echter geen schade van betcekeni8 aanrichtte. Een' woonhuis stortte tenge volge van boniinslag in. Onder de Ber lijnsche bevolking zijn dientengevolge vier dooden en een gewonde te betreu ren. Op enkele plaatsen hebben bom scherven lichte schade aan huizen ver oorzaakt. NEW YORKv 15 Nov. (D.N.B.) de persconferentie heeft de minister oorlog Stimson verklaard, dat, er nieö is, dat bij de jongste ontploffingen' sabotage wijst. Eert ambtenaar van i" federalen geheimen dienst heeft in band met. de laatste explosies,in Am rikaansche kruitfabrieken en andeï% bedrijven verklaard, dat het voor hand ligt. dat. tengevolge van de recen- te invoering van het versnelde arhekraL tempo in de Amerikaansche fabriekt^/, van dit soort de tot dusver gebruikelijke voorzichtigheid der arbeiders hij de be handeling van de springstoffen heeft. \<s lijden. Dit heeft tengevolge, dat het aan tal ongelukken toeneemt. 's-GRAVENHAGE, 15 Nov. De secretaris-generaal, waarnemend hoofd van het departement van landbouw en visscherij, maakt met betrekking tot de distributie van levensmiddelen het navolgende be kend: BROOD Elk lüer met, „15" genummerde bonnen van de broodkaart geeft gedurende de week van Maandag 18 November tot en met Zondag 24 November a.s. recht op het koopen van 125 gram roggebrood of 100 gram ander brood. Voorts geeft elke der met „15" genum merde broodbonnen recht op het koopen van een rantéoen gebak. Dit omvat Voor de hierna genoemde bakkerijpro- ducten telkens ten minste het daarach ter geplaatste aantal grammen: Beschuit 75 gram. Biscuits en wafels 90 gram. •Speculaas 140 gram. Andere koekjes'200 gram. Koek 160 gram. Cake 300 gram. Gevuld klein korstgebak (b.v. aman dclbroodjes) 400 gram. Gevuld groot korstgebak (b.v. boter letter) 500 gram. Taar en gebakjes 600 gram. Voor geheel of ten deele uit meel of bloem gebakken producten, welke hier boven niet genoemd zijn, geldt, dat een rantsoen een hoeveelheid omvat, waar in 70 gram meel of bloem is verwerkt. De pp 24 November nog niet. eebruik- te bonnen, blijven voorts nog geldig durende dc week van 25 November tot en met 1 December a.s.. met dien ver stande, dat zij gedurende laatstgenoem de week niet gebruikt mogen worden voor het koopen van brood of gebak in hotel, restaurants e.d. den afgeleid, zonder dat de onderwerpen precies aangegeven behoeven te worden. De aanblik van het internationale front is door de besprekingen te Berlijn ver der verhelderd. Iedere twijfel aan de positie der heide groote mogendheden is meer dan ooit misplaatst. Daartegenover valt nog niet aan te geven of en in wel ken vorm deze realiteit zich naar huiten zal demonstreeren. Van beslissende be teekenis is echter de gemeenschappelijke wil der groote mogendheden in een go- bied. dat van Biscaye tot aan den Stillen Oceaan reikt. KAAS Gedurende het tijdvak van Maandoj IS November tot en met Zondag 24 NxP vember a.s. geeft de met „51" genuni» merde bon van het algemeen distrihiië. tiebonbockje recht op het koopen vart' 100 gram kaas. De bonnen, welke op 24 November a.s. nog niet gebruikt zijn. blijven nog geldig tot en met, Zondag 1 December a.s.. met dien verstand# dat deze bonnen gedurende de week van," 25 November tot en met. 1 December a s*" niet gebruikt mogen worden ter verkrijg ging van kan* in hotels, restaurants e.(? EIEREN De met „64" genummerde bon van het algemeen distributiebonboekje geeft pë- durende het tijdvak van Maandag 18 November tot en mot. Zondag 24 Novemr her a.s. recht op het koopen van één ei. De bonnen, welke op 24 November nog niet gebruikt zijn, blijven voorts geldig tot en met 1 December a.s.,' met dien verstande dat. ook zij gedurende de week van 25 November tot en met 1 Decem ber a.s. niet gebruikt mogen worden in hotels, restaurants e.d. AMERIKAANSCHE VLIEGERS IN ENGELSCHEN DIENST? NEW YORK. 15 Nov. (D.N.B.). Vol», gens een uit Amerikaansche bron afkom-: stig bericht uit Washington treft de' Britsche regeering voorbereidingen voor ile opleiding van Amerikaansche vlied gers voor niet-militajre werkzaamheden!? in Engelschen dienst. Deze vliegers zou-'| den in Canada en Engeland vliegtuigen; van de fabrieken naar de vliegveldeiw moeten brengen om de Britsche vliegers te ontlasten. Slechts vrijwilligers zoudért in aanmerking komen. Vandaag gaat de zon om 17.47 uur i onder. Zonsopkomst op Zaterdag 16 November is om 9 03 uur. Geduren- de den tusschenliggenden tüd moet worden verduisterd. Maan op 19.07, onder 10.01 d.a-v. j

Historische kranten - Archief Eemland

Amersfoortsch Dagblad / De Eemlander | 1940 | | pagina 1