Eenhuiselijkgesprek
met
c&V
BONNEN DIE NU GELDIG ZIJN
SEINPOSTDUIN 26
Hoe bent U
begonnen?"
Verduistering door
schoolhoofd
SCHÖTERMAN'S
OUDE GENEVER
De maatregel
tegen Joodsche
ambtenaren
BOMMEN OP
NEDERLAND
De collecte van
Winterhulp
MOOI WERK VAN
PROFILTI
Puinruimers tot
diefstal aangezet
NIEUWE KLANKEN
VOOR OUDE
Radio-Programma s
2e BLAD PAG. 2
AMERSFOORTSCH DAGBLAD
VRIJDAG 29 NOVEMBER 1940
Hij is niet van zins reeds op
zijn lauweren te
gaan rusten
(Van een bijzonderen medewerker)
w AG ik even," vraagt mijn gastheer, en draait met zorgvuldig kiezenden wijs-
vinger een telefoonnummer. ,JJlet Speenhoff. Kunt U. mij drie bokkingen bezor
gen? Ja maar alle drie met kuit, daar houdt mijn vrouw zoo van." „Had ik beloofd,
zie je," verontschuldigt hij zich en zet zich dan behoedzaam in een leunstoel bij het
raam. U weet wel, zoo'n ouderwetsche leunstoel, met een hooge rug en bloemetjestrijp.
Zooals hij daar in zijn hoekje zit, is hij de gepersonifieerde huiselijkheid. Koos Speen
hoff, zooalwij hem allemaal kennen. Want ondanks zijn weelderige dichterlokken en
zijn eerwaardige apostetbaard is hij ook op de planken altijd een huiselijke verschijning
geweest. Een huiselijke bohémien, in zijn overjarige gekleede jas, met zijn zwierig ge
strikte flodderdas en zijn eeuwige guitaar. Achter hem hangt een vorstelijk portret van
2tjn vrouw, zijn Césarine, geschilderd door Piet van der Hem. Op de schoorsteen staat
een vergulde pendule. Verder zijn er nog twee klokken.
houdens zijn strijdliederen, niet verder
gebracht dan liedjes op simpele melo
dietjes. Toch is daarin zeer veel over
heldenmoed te vinden, al is dat geen
moed van krijgszuchtig karakter. Maar
wat wilde ik ook weer zeggen, toen ik
met „inmiddels" begon? O ja, dat Oome
Koos zoo heet hij onder de puinrui
mers in Rotterdam nog heel gezellig
op zijn praatstqel is gekomen. En ten
slotte zetten we samen een flinke boom
op over dichters en rijmers, over pers-
critiek en schilderijen, over heden en
verleden. Bredero en Ferry gaan over
de tong. Bouwmeester en Lou Bandy.
Maar dat is niet voor de krant, al is
het ook erg interessant.
En terwij] hij zoo vlot en genoeglijk
praat, valt het me nu op, dat hij zijn
gekleede jas niet aan heeft, maar een
modern colbertje, en dat hij met zijn
zeventig jaren nog een paar jeugdige
beenen heeft met zijden sokjes en brui
ne molières.
\7 RAAGT u maar", zest Speenhoff.
99 kijkt uit het raam en zwijgt.
Ik begin maar bij het bezin: .Hoe bent
u eigenlijk begonnen? Als dilettant?"
„Ik ben nooit dilettant geweest."
O zoo.
»Was u niet eerst bij de mariniers?",
probeer ik opnieuw.
,,'t Is niks zeen schande om marinier ge
weest te zijn", vindt Speenhoff. ..Maar ik
ben het nooit geweest. Ik ben op de
H-B.S. geweest en toen bij den Marine
Stoomvaartdienst en ik heb een behoor
lijke technische opleiding gehad. Maar ik
voelde altijd voor litteratuur."
Maar hoe bent u begonnen?" houd ik
onnoozel vol.
JZoo maar ineens", zegt Speenhoff.
,.Waar was dat?"
.Jn Tivoli."
De vraag was stom overbodig. Na
tuurlijk in Tivoli, wijlen het oude Ti
voli aan wijien den Coolsingel. Waar
anders zou een Rotterdamsche dichter-
zanger in den goeden ouden tijd zijn
loopbaan begonnen zijn?
„En hoe kwam u daartoe?" zet ik
«dapper door.
„Van Biene, die toen directeur was,
zette me op het podium en toen had ik
succes. Dat was op een Zondagmorgen
op 3 Mei 1P01. Toen heb ik daar ook
mijn vrouw gevonden".
„Dat was dus dubbel succes'*, zeg ik,
•n voel mijn eigen verschrikkelijke
grappigheid.
„In derderangs gelegenheden ben ik
rooit opgetreden'" gaat Speenhoff ver
der. „Wel voor het Nut en in Kunsten
«n Wetenschappen."
Weer dwalen de oogen naar buiten.
Evert hoor je dp branding nu. Huize
Ceetie staat vlad bij-de zee. op Seinpost
duin in Scheveningen. Huize Ceetie, na
tuurlijk naar zijn vrouw genoemd.
Waar kijkt de oude dichter naar?
De regen, die langs de gevels striemt?
Of tuurt hij in het verleden?
Ik krabbel tersluiks in mijn blocnote
een schetsje van zijn tvpischen kop.
Volgende vraag: „Hoe was in dien
tijd het publiek?"
„Dankbaar." is bet antwoord. „Het
Hollandsche publiek is dankbaar.
Maar het is bedorven door de film, te
veel verblind door den valschen schijn
v^n Hollywood. Dat gaat nu weer over.
De menschen keeren altijd weer naar
den goeden norm terug.
„En de revue?"
„Die heb ik zien opkomen, 'k Heb zelf
ook driemaal een revue gehad."
Het cabaret
NTU komt het gesprek vanzelf op het
v caibar^t. Het cabaret, waaraan Pi-
suisse zijn hart had verpand. Jean
i mis, dien Speenhoff hoe kan het ook
-viders goed gekend heeft. En toch
f genlijk nooit gekend heeft, bedenkt
j achteraf. „Ik heb hem nooit heele-
aal begrepen. Maar hij was een kun-
r enaar en een harde werker. Maar voor
ei v Montmartre-stijl is ons volk te ge-
r serveerd."
Het cabaret, het klein tooneel. waar
van hij zich den schepper mag noemen,
ook, vindt Speenhoff alweer te veel ge
ïnfecteerd door Hollywood. Net, als de
revue, waar de kern uit is, met „al dat
malle gedoe van die huppelende juf
trouwen."
Neen, over de film. over de „Schla-
ger"-productie wel te verstaan, is hij al
lesbehalve te spreken. Te veel aan het
oude hlij\en hangen? Toch interesseert
hem de filmkunst wel. Zou hij geen ge
lijk hebben? We vermoeden, dat heel
wat verstokte bioscoopgenieters op 't
oogenblik geneigd zijn dat toe te geven,
want het is niet te ontkennen, dat de
meeste mooie en duurbetaalde filmpop-
ppn tegen den achtergrond van het
tijdsgebeuren wel een erg poover figuur
slaan en de schoone schijn van de mees
te films het gemis aan inhoud niet meer
kan maskreren.
Inmiddels is onze nationale bard
hè. nu had ik me zoo stellig voorgeno
men hem zoo niet te noemen, omdat hij
in haast iedere recensie zoo genoemd
wordt. Bovendien, een bard is hij niet,
want die zingt heldendichten en zoo,
meters lang, en Speenhoff heeft het, be-
Toekomstplannen
SPEENHOFF, ik mag het u wel ver
klappen, omdat hij er zelf geen ge
heim van maakt, is geen millionnair en
dat is wel eens la6tig, als je een dagje
ouder wordt. Daarom praat hil nu ook
in vertrouwen over zijn toekomstplan
nen. Menige jongeman durft daar op
't oogenblik niet eens aan denken. Maar
Speenhoff, al heeft hij dan den leeftijd
van de zeer sterken bereikt, is niet van
zins. op ziin lauweren te rusten.
Den laatsten tijd bedreef hij journa
listiek. Schreef artikelen voor de „Groe
ne". Die is onlangs ter ziele gegaan. Nu
zoekt hij iets anders aan te pakken. Hij
is nog flink en zijn dappere levensge
zellin eveneens. Die laat in een andere
kamer een stofzuiger zoemen: „Hoor,
mijn vrouw. Zij is in touw", rijmt hij
met een oolijk gebaartje. Dan ontdek
ik. dat het gemiddelde van de drie
klokken ten naaste bij twaalf uur is en
maak ijlings aanstalten.
„Ik zal u uitlaten."
Met chevalereske hoffelijkheid word
ik naar de voordeur geleid. Een harte
lijke handdruk en ik sta weer op straat.
Als ik thuis kom, ligt op mijn schrijf
tafel een bundeltje met „De beste Ge
dichten van Speenhoff." Althans de bes
te volgens Greshof, die ze bloemgelezen
heeft en die niet de beschikking had
over wat. onze dicht er-zanger nog in
portefeuille heeft. Maar in ieder geval
bleek het een uitgezocht genoegen, er
mee in een hoekje te kruipen en nog
eens al die bekende liedjes, en verschil
lende die we ons niet meer herinnerden,
opnieuw te ontdekken. Greshof heeft
wel gelijk, als hij in zijn inleiding zegt,
dat wij ze tegenwoordig nu de 'iia-
tachtigsche woordkunstenarii veel van
zijn glorie heeft verloren, omdat wij be
hoefte kregen aan scherper en directer
zegging, aan minder opgesmukte beel
ding. beter nog kunnen vvaardeeren,
dan toen ze voor 't eerst in druk ver
schenen.
Lees ze ook eens, met de aandacht
die ze verdienen, en U zult gelooven,
wat Greshof, die deze gedichten ruiter
lijk en als een handdruk of een kaak
slag zoo direct noemt, ervan voorspelt:
„omdat zij zóó zijn, kunstloos en bru
taal, zullen ze nog begrepen en bemind
worden, wanneer veel fraaie woordspe
len van onlangs en heden totaal onver
staanbaar zijn gewordéh."
Later moge het nog heel lang du
ren zal er in den gevel van Sein
postduin 26 misschien een bronzen ge
denkplaat komen: hier woonde en
werkte Speenhoff. Maar hij heeft nu al
en nog immer recht op onze waardee
ring.
LEEUWARDEN. 28 Nov. - De recht
bank veroordeelde den 45-jarigen Fr.
K.. vjoorheen hoofd der Christelijke
schippersschool te Sneek. tot een jaar
gevangenisstraf, waarvan vier maanden
voorwaardelijk met drie jaar proeftijd.
Tusschen 27 Januari 1936 en 19 Octo
ber 1939 zou verd. te Sneek geldbedra
gen. welke hij als waarnemer der be
langen van de vereeniging voor Chris
telijk schoolonderwijs van schippers
ontving om af te dragen aan den pen
ningmeester der vereeniging voor zich
zelf hebben gehouden.
In hooger beroep behandelde het Hof
deze zaak. Verd. gaf de gepleegde frau
de toe. Van de f 3000 had hü f 1200
terugbetaald. Hij had de gelden in zijn
huishouding gebruikt. De procureur-
generaal vorderde een jaar gevangenis
straf. Het Hof bevestigde vandaag het
vonnis van de rechtbank.
BROOD EN BLOEM
Van 25 Nov. t. e. m. 1
Dec. zijn de met 16 ge
nummerde bonnen van het
nieuwe broodbonboekje
geldig.
Verkrijgbaar 125 gram
roggebrood ot 100 gram
ander brood, of 1 rantsoen
gebak. De bonnen welke
1 Dec. nog niet gebruikt
zijn, blijven nog geldig
t. e- m. 8 Dec., echter niet
in hótels of restaurants.
Bona 1 van de nieuwe
bloemkaart: 60 65 gram
roggebrood of 50 gram an
der brood of V» rantsoen
gebak of 35 gram meel of
bloem. Geldig van 4 Nov.
tot en met 1 Dec.
BOTER, KAAS,
EIEREN EN VET
Bon 18 (boterkaart) 2%
ons boter of 2>/a ons mar
garine.
Bon 18 (vetkaart) 2i/a
ons margarine of IV» ons
boter.
Beide geldig tot en met
29 Nov. Niet gebruikte
bons tot en met 6 Dec.
Bon 24: een ons kaas.
Geldig tot en met 1 Dec.
Niet gebruikft bons tot
en met 8 Dec., echter
niet in hotels. Tevens
blijft de vorige bon (no.
51) geldig tot en met 1
Dec., maar niet in hotels.
Bon 37: Een ei. Gel
dig van 25 Nov. t.e.m. 1
Dec.
Niet gebruikte bons t.
e. m. 8 Dec. Tevens blijft
de vorige bon (64) geldig
tot en met 1 Dec., maar
niet in hötels.
SUIKER KOFFIE EN
THEE
Bon 16: een kilo suiker
tot en met 6 Dec.
Bon 81: i/j pond koffie
of 75 gram thee tot en
met 20 Dec.
GRUTTERSWAREN
Bon 82: i/j pond rijst
of rijstemeel of grutte-
meel tot en met 29 Nov.
Bon 83. pond haver
mout of havervlokken of
gort of grutten tot en
met 27 Dec.
Bon 88: Uitsluitend i/a
pond gort of gortmout of
grutten. Geldig tot en met
27 Dec.
Bon 93: 1 ons maïzena
of griesmeel of sago, of
aardappelmeel, of pud
dingpoeder tot en met 27
December.
Bon 98: 1 ons maca
roni of vermicelli of spa
ghetti tot en met 27 Dec.
Bon 56. kg peulvruch
ten. Geldig van 19 Nov.
t. e. m. 16 Dec.
VLEESCH
Bons 010 van de vleesch-
kaart elk 100 gram vleesch
of een rantsoen vleesch-
waren.
Bon 010 (worst, vleesch-
waren) van de vleesch-
-aart uitsluitend een
rantsoen vleeschwaren7a
gram geroo' e worstsoor
ten. of inn eram gekook
te worstsoorten of 125
gram lever-artikelen, of
150 gram bloedworst. Gel
dig van 25 Nov, t. e. m.
4 December.
Bons, die op 4 Dec. nog
niet ziin verbruikt, bliiven
geldig tot en met 8 Dec.,
echter niet in holfels of
restaurants.
PETROLEUM
Petroleumzegel. Periode
7. Geldig tot en met 29
Dec. (alleen voor diegenen
die daartoe vergunning
hebben). Periode b. Geldig
t.e.m. 15 Dec. Geeft recht
op 2 L. petroleum.
ZEEP
Bon 29: 150 gram toilet
zeep (nieuwe samenstel
ling) èf 120 gram huis-
houilzeep of 200 gram
zachte zeep èf 250 gram
zeeppoeder èf 125 gram
zeepvlokken 6f 250 gram
zelfwerkende waschmidde-
len. bi 200 gram vloeibare
zeep, tot en met 6 Dec.
No. 116 van de bonnen
welke tegelijk met de tex-
tielkaart aan mannelijke
personen boven 15 jaar
werden verstrekt: 50 gram
scheerzeep of een tube
scheercrême of een pot
scheerzeep tot en met 31
December.
Verder worden voor kin
deren beneden 2 jaar 6
rantsoenen zeep en 6 rant
soenen toiletzeep beschik
baar gesteld.
Voor kinderen van 2 tot
8 jaar 8llecn 6 rantsoenen
zeep.
Deze rantsoenen moeten
verdeeld worden over 6
distributieperioden voor
zeep en men moet er mee
doen''tot 24 Januari 1941.
HONDEN- EN
KATTENBROOD
Op bon no. 6 van de
voederkaart voor honden
wordt beschikbaar gesteld
voor honden van:
Groep 1: 10 kg. hon
denbrood.
Groep 2:
denbrood.
Groep 3:
denbrood.
Groep 4
denbrood.
Groep 5:
denb.ood.
Groep 6:
denbrood.
10 kg. hon-
8 kg. hon-
5 kg. hon-
4 kg. hon-
5 kg. hon-
Op bon no. 6 van de voe
derkaart voor katten wordt
1% kg. kattenbrood be
schikbaar gesteld. Alles
geldig van 1 t. e. m. 30
Nov.
DISTRIBUTIE VASTE BRANDSTOFFEN
VOOR DE MAAND NOVEMBER
Per bon kan men 1 een
heid van de gewenschte
soort vaste brandstoffen
verkrijgen.
Voor November zijn gel
dig:
Bon 04, 05, 06, 07. van
bonkaart distributie vaste
brandstoffen. (Haarden,
kachels).
Bon 08 t. e m. 11 van
dezelfde kaart met dien
verstande, dat men recht
heeft op:
èf deze maand 1 eenheid
turf per bon;
of later in het stooksei-
zoen op 1 eenheid per bon
van steenkolen of andere
brandstoffen.
Bon 07 t. e. m. 14 van
bonkaart distributie vaste
brandstoffen. (Centrale
verwarming).
Oude bons blijven geldig
t. e. m. 14 Nov.
Hoeveel Is de eenheid
van de gewenschte
soort?
1 eenheid is gelijk:
1 hl. van max. 75 kg.
anthraciet, steenkolen, in-
dustrie- of eierbriketten;
2ü hl. kolenslik;
2 hl. (max. 100 kg.) cokes
(ook gascokes);
110 kg, bruinkolenbriket
ten;
450 stuks (200 kg.) bag-
gerturf;
175 kg. fabrieksturf;
200 kg. overige soorten
turf.
De veel gebruikte in
houdsmaat 1 mud 1 hl.
UITKNIPPEN EN BEWAREN'!
per kruik f 3.45
bij 6 kr. a f 3.25
bij 12 kr. a f 3.15
IJtr.str. 17
Tel. 3450
Ao 1873
's-GRAVENHAGE. 28 November.
Van bevoegde Duitsche zijde is aan het
A.N.P. commentaar verstrekt on den
maatregel tegen Joodsche ambtenaren.
In de eerste plaats wees men er ons
op. dat de betrokkenen niet. zooals het
gerucht wilde, op straat ziin gezet. Im
mers. de uitbetaling van hun salarissen
en andere uitkeeringen gaat door.
De maatregel moet gezien worden als
een daad van de bezettende macht als
zoodanig. Hij is geen ingrijpen in in-
tern-Nederlandsche verhoudingen en
evenmin een vooruitloopen op hetgeen
Nederlandsche instanties later te dezer
zake zullen beslissen. Van Duitsche
zijde kan men principieel geen vertrou
wen hebben in Joodsche ambtenaren,
daar men de Jóden slechts als vijanden
van Duitschland denkbaar acht en de
mogelijkheid reëel acht. dat zij de maat
regelen van de bezettende overheid zul
len doorkruisen. Deze mogelijkheid wil
men hun thans ontnemen. Het is daar
bij onverschillig of de betrokkenen, indi
vidueel reeds tot daden van tegenwer
king zijn overgegaan. De maatregel valt
dan ook binnen het kader van hetgeen
in de geschiedenis steeds door bezetten
de mogendheden is gedaan.
Voorts moet de maatregel niet be
schouwd worden als een inbreuk op de
geloofsvrijheid. De Jood geldt immers
als Jood niet om zijn geloof maar om
zijn ras. In dit verband moet opgemerkt
worden, dat de maatregel, waarvan de
wettelijke grondslag gevonden wordt
in de verordening 137 van 4 Sept.. 1940.
niet alle Joden zonder meer betreft, doch
in het begrip Jood een zekere beperking
heeft aangebracht, dezelfde namelijk als
in artikel 4 van de verordening 189 over
de aanmelding van Joodsche onderne
mingen. Dit artikel bevat de volgende
omschrijving van het begrip Jood:
(1) Jood is ieder, die uit ten minste
drie naar ras vol,joodsche grootouders
stamt.
(2) Als Jood wordt ook aangemerkt
hij die uit twee voljoodsche grootouders
stamt en
1) Hetzij zelf op den negenden Mei
1940 tot de Joodsch-kerkeliike gemeente
heeft behoord of na dien datum daarin
wordt opgenomen.
2) Hetzij op den negenden Mei 1940
met een Jood was gehuwd of na dat
oogenblik met een Jood in het huwe
lijk treedt.
(3) Een grootouder wordt als vol-
joodsch aangemerkt, wanneer deze tot
de Joodsch-kerkelijke gemeenschap
heeft behoord.
In deze omschrijving is, zooals men
ziet, de religie genoemd. Doch zij geldt
slechts als bewijsmiddel, niet als mo
tief.
Het voornaamste echter, aldus de
zegsman, is, dat de maatregel als een
gevolg van de bezetting moet worden
beschouwd en binnen de taak blijft, die
aan een bezettende macht ais zoodanig
toekomt.
Kerk grootendeels
uitgebrand
's-GRAVENHAGE, 28 Nov. In den
nacht van Woensdag op Donderdag en
ook Donderdagochtend wafen de aan
vallen van Engelsche vliegers heviger
dan in de vorige nachten. In verschil
lende plaatsen is, naar later bleek groo-
tend3els ongegrond, luchtalarm ge
maakt. Een groot deel der hommen viel
op het open veld en richtte nauwelijks
eenige schade aan. Sommige bebouwde
kommen echter moesten het ontgelden,
ongeveer 24 huizen zijn min of meer
zwaar beschadigd. In een schoolgebouw
zijn groote verwoestingen aangericht.
In een plaats in Zuid-Holland ziin tal
rijke brandbommen uitgeworpen op een
kerk en de omliggende woonhuizen.
De kerk brandde voor een groot gedeelte
af. In de woonhuizen ontstonden ver
schillende branden, welke snel konden
worden gebluscht.
DE SCHORSING VAN JOODSCHE
AMBTENAREN
's-GRAVENHAGE. 28 Nov. In het
communiqué over de schorsing van
Joodsche ambtenaren, opgenomen in
het ochtendblad van gisteren, moeten
de volgende verbeteringen worden aan
gebracht:
In plaats van ..uit hun ambt of uit
hun werkkring dienen te worden ont
slagen" te lezen: „hun ambt of hun
werkkring niet langer zullen kunnen
uitoefenen" (jn het Duitsch stond:
auszuscheiden haben).
In plaats van: „wegens de tegen de
bezettingsmogendheid gerichte actie"
te lezen: „wegens tegen de bezettende
macht gerichte praktijken".
Beroep op volledige mede
werking van alle
landgenooten
's-GRAVENHAGE. 28 November. -
Omtrent de komende collecte voor Win
terhulp Nederland kan nog het volgende
worden medegedeeld:
De leverings- en vervoersmoeilijkheden
hebben hun invloed uitgeoefend od de or
ganisatie van de collecte, welke moeilijk
heden nog grooter zijn geworden tenge
volge van het feit. dat bii de vervaardi
ging der speldjes een aantal kleinere fa
brieken is ingeschakeld, hetgeen is ge
schied uit een oogpunt van werkverschaf
fing. De fabrieken hebben echter al haat
best gedaan, doch indien mocht blijken,
'dat op een of andere plaats niet voldoende
speldjes beschikbaar zijn. en het derhalve
mocht voorkomen dat een collectant is uit
verkocht, wordt het publiek verzocht, ten
einde de collecte zoo goed mogeliik te doen
slagen, hem toch een gift te doen toeko
men.
De prijs der speldjes is vastgesteld op
20 cent per stuk. Wanneer iemand ech
ter niet in staat is dit bedrag te betalen,
dan mag dit voor de collectanten die
hierbij met tact zullen moeten optreden
geen reden zijn om een kleinere gift
te weigeren, waarvoor dan toch een
speldje zal worden gegeven. Ten einde
dit mogelijk te maken, wordt daarte
genover een beroep op de beter gesi
tueerden gedaan om een hooger bedrag
te schenken.
Aangezien het werk van de Win
terhulp uitgaat boven iedere ver
deeldheid onder het Nederlandsche
-volk, terwijl mede de uitkeeringen
zullen geschieden zonder aanzien
des persoons, wordt een beroep ge
daan op ieders volledige mede
werking. opdat door het resultaat
kan worden getoond, dat het Neder
landsche volk in staat is, eensge
zind een hulp-actie voor behoef
tige landgenooten uit te voeren.
Tenslotte kan worden medegedeeld,
dat zoo spoedig mogelijk na de collecte
een aanvang met de steunverleening
zal worden gemaakt,, zoodat de uitkee
ringen in ieder geval gedurende de
maand December zullen plaats hebben.
Bij de steunverleening zal in de eerste
plaats rekening worden gehouden met
de groote gezinnen.
Verzoeken om steunverleening moe
ten worden ingediend bij de plaatselijke
directeuren. Als zoodanig treden veelal
op de burgemeesters der. gemeenten;
slechts in enkele gevallen, waar dit
noodig was, zijn speciale, vertegenwoor
digers van de Winterhulp Nederland
aangesteld.
Een serie korte films voor de
voorprogramma's der
bioscopen
's GRAVENHAGE, 28. Nov. De
directie van de N.V. Filmfabriek
„Profilti" heeft de goede gedachte
gehad een serie korte films te ver
vaardigen, in de overtuiging, dat
daaraan met het oog op de voor
programma's in de bioscopen be-
■hoefte zou bestaan. Het resultaat
van dezen nuttigen arbeid, dat van
morgen in 's-Gravenhage voor een
kring van genoodigden is vertoond,
is het werk van Nederlandsche vak-
menschen. Zij zorgden niet alleen
voor opnemingen, maar ook voor
regie en montage. Nederlandsche
artisten vertolkten de diverse rol
len.
Al deze medewerkers mogen met
groote tevredenheid op hun werk te
rugzien. Vertoond werden vanochtend
drie speelfilms, drie kleurenfilms en
een documentaire film. De laatste is
gevat in het kader van de Profilti
serie „Problemen van dezen tijd" en is
gewijd aan de Nederlandsche bouw
kunst. De titel luidt: „Ontwikkelt zich
een nieuwe stijl in de Nederlandsche
bouwkunst?" Deze werkelijk voortref
felijk opgenomen en gemonteerde film
geeft een zeer goed 'historisch overzicht
van de ontwikkeling der Nederlandsche
houwkunst van de grijze oudheid af tot
op dit oogenblik. Fep interessant en
leerrijk werk, dat een speciale vermel
ding waard is.
Ook de kleurenfilms zijn van een zeer
soed gehRlte. De schoonheid van het
eigen land is op den voorgrond gesteld
en wie hiervan nog niet doordrongen
mocht zijn. verzuime niet deze aardige
filmpjes met hun landelijken, poëti-
schen inhoud te aanschouwen. Onge
twijfeld zullen ziin oogen voor die
schoonheid dan eindelijk geopend wor
den. De titels zijn: „Vischvangst op de
Loosdrechtsche plassen". „Van wilgen
stam tot klomp" en „Een dag op de
boerderij'-'.
De drie speelfilms tenslotte zijn een
licht beschouwend genre. Bij de ver
vaardiging er van heeft men af willen
wijken van het soort speelfilmpjes, dat
gewoonlijk de voorprogramma's vult en
hetwelk in den regel meer van klurhti-
gen dollen aard is. De titels ziin: „Van
de kleine vreugden des levens". „Ron
ken is een kunst" en „Zooals u het be
kijkt".
HOOFDREDACTEUR NEDERLANDSCH
DAGBLAD
's-GRAVENHAGE, 28 Nov. Tot
hoofdredacteur van hel Nederlandsch
Dagblad is met ingang van 26 Novem
her 1940 benoemd de heer M. A. Cage
ling te 's-Gravenhage.
De heer Cageling heeft tot dusver
vooral groote bekendheid verworven als
hoofdredacteur van het orgaan „Onze
Vloot".
Tegen een koopman de hoogste
straf: wegens heling vier
jaar, geëischt.
ROTTERDAM, 28 Nov. Voor de
Rotterdamsche rechtbank hebben
heden een groot aantal puimrui-
mers en eenige helers terecht ge
staan, welke laatsten door de puin-*
ruimers gestolen voorwerpen en
metalen kochten.
De voornaamste was de koopman A.
de V. Deze had eenige mannen in
dienst, die er met een bakfiets op uit
trokken, wanneer er van een groep
puinruimers bericht was gekomen, dat
er ergens een hoeveelheid goederen ge
reed lag. De goederen werden dan naar
de V. gebracht, die het geld er voor aan
zijn loopers gaf. Deze zorgden er op hun
beurt weer voor, dat de puinruimers in
het bezit van het geld kwamen.
Verdachte was reeds eens tot een jaar
gevangenisstraf wegens heling veroor
deeld. De officier, mr. Meischke, vond
dat het hier een zeer ernstig geval be
trof. Zestien menschen, die nog nooit
met de politie in aanraking zijn ge
weest, zijn door verdachte aangezet tot
het stelen van waardevolle voorwerpen
en metalen. Een van de slachtoffers is,
toen hij, terwijl hij naar het Huis van
Bewaring werd overgebracht, trachtte
te ontvluchten, dood geschoten en ook
den dood van dezen jongeman, die even
eens door verdachte tot zijn verkeerde
daden was aangezet, moet op zijn reke
ning worden geschreven. Spr. eischte
tegen dezen verdachte de hoogste straf,
namelijk vier jaar gevangenisstraf.
Mr. van Toen pleitte clementie.
Oude gramofoonplaten mee
brengen als men nieuwe
•wil koopen
's-GRAVENHAGE. 28 Nov. Naar de
Telegraaf verneemt, zal van 1 Decem
ber af een nieuwe gramofoonplaat
slechts worden afgegeven, indien hier
voor in ruil een oude plaat wordt inge
leverd. De winkelier zal de oude. plaat
innen^en tegèn den oud-materiaalprijs
van 5 cents voor een kleine plaat en
8 cents voor een groote plaat.
Zooals zooveel bedrijfstakken zit ook
de gramofoonplatenindustrie met de
moeilijkheid, hoe aan voldoende grond
stoffen te komen. Alen is daarom ge
noodzaakt, bovenvermelden maatregel
te treffen. De oude platen, die desnoods
gebarsten of zelfs aan stukken mogen
zijn. komen dan weer in dezelfde mate
ter beschikking van de fabrieken één
in Nederland, verschillende in Duitsch
land en België als de nieuwe in cir
culatie worden gebracht.
Een uitzondering moet slechts ge
maakt worden voor gramofoonplaten,
waarbij tusschen boven- en onderkant
een dunne papierlaag is aangebraoht,
zooals bij het merk „Columbia" het ge
val is.
Deze zijn onbruikbaar, daar het pa
pier zich met de schellak zou vermen
gen. Twijfelt de handelaar er aan of
een plaat papier bevat, dan zal hij dit
op eenvoudige wijze kunnen constatee-
ren door de plaat doormidden te bre
ken.
ZATERDAG 30 NOVEMBER
HILVERSUM I, 415 M. Nederlandse*
programma. VARA.
8.00 Nieuwsberichten ANP, gram.muziek,
10.00 VPRO: Morgenwijding. 10.20 Voor ar
beiders in de continubedrijven. 12.00 VARA-
orkest. 12.45 Nieuws, en economische be
richten ANP. 1.00 Gram.muziek. 1.15 VARA-
orkest. 2.00 Causerie „Impressionistisch®
schilderkunst". 2.15 Gram.muziek. 3.15 Tuin-
bouwhalfuurtje. 3.45 ReBidentie-orkest, Het
Haagscfhe Toonkunstkoor en solisten. 4.55
Orgelspel. 5.15 Nieuws-, economische- en
beursberichten ANP, 5.30 VARA-orkest. 6.00
Causerie „Van Staat en Maatschappij". 6.15
VARA-orkest. 6.45 Actueele (reportage of
gram.muziek. 7.00—7.15 Vragen van den
dag en nieuwsberichten ANP, sluiting.
HILVERSUM II, 301 M. KRO.
8.00 Nieuwsberichten ANP. 8.15 Wij be
ginnen den dag. 8.30 Gram.muziek. 11.30
Godsdienstig halfuurtje. 12.00 Musiquette.
12.45 Nieuws, en economische berichten
ANP. 1.00 Gram.muziek. 1.15 KRO-orkest.
2.00 Voor de jeugd. 3.00 Onze Zaterdagmid
dag. 5.00 VPRO: Bijbelvertellingen. 5.15
Nieuws- en economische berichten ANP. 5.30
Reportage. 6.00 Sportpraatje. 6,15 Propagan-
da-toespraak. 6.30 Overpeinzing met muzi
kale omlijsting. 6.45 Actueele reportage of
gram.muziek. 7.007.1-5 Groningsch praatje
en nieuwsberichten ANP, sluiting.
KOOTWIJK. 1875 M. AVRO.
7.00 Berichten (Duitsch). 7.15 Gram.mu
ziek. 7.30 Berichten (Engelsch). 7.45 Gram.
muziek. 8.00 Nieuwsberichten ANP. 8.15
Gram.muziek. 9.00 Berichten (Duitsch).
9.15 Gram.muziek. 10.00 Morgenwijding.
10.15 Gram.muziek. 10..70 Omroeporkest.
11.30 Berichten (Engelsch). 11.45 Gram.mu.
ziek. 12.00 Berichten, eventueel gram.mu
ziek. 12.15 Gram.muziek. 12.30 Berichten
(Duitsdh). 12.45 Nieuws- en economische
berichten ANP. 1.00 Orgelspel. 1.30 Berich
ten (Engelsch). 1.45 Gram.muziek. 2.00 Be
richten (Duitsch). 2.15 Gram.muziek. 2,30
Berichten (Engelsch). 2.45 Gram.muziek.
3.05 Cyclus „Leever. en daden onzer door-
luchtigste zeehelden". 3.30 Berichten (En
gelsch). 8.45 Concertgebouworkest en solis
ten. 5.00 Beridhtx (Duitsch). 5.15 Nieuws-
economische', en beursberichten ANP. 5.30
AVRO-Amusementsorkest en soliste. 6.39
Berichten (Engelsch). 6,45 Gram.muziek.
7.007.15 Gronings praatje en nieuwsbe
richten ANP, sluiting.
