Het onderhoud tusschen
Morgenthau en Phillips
over hulp aan Engeland
DUITSCHLAND EN HET
NIEUWE EUROPA
Duitschland bereidt zich voor
op koloniaal bezit
Verbitterd vuurgevecht aan
Indo-China's grens
DE EEMLANDER
Dinsdag 10 December 1940
Uitgave: VALKH0FF Co.
Bureau: Arnhemsche Poortwal 2a
39 e Jaargang No. 140
Senatoren tegen
verstrekking
van credieten
Roosevelt bij het
eiland Antigua
Lloyd George in
het Britsche
kabinet?
De Philippijnen
onafhankelijk?
Reorganisatie
van Roemeenschen
legerraad
De tropen als
arbeidsveld
voor ingenieurs
De Engelsche
bewapenings
industrie
Paus ontvangt Bérard
Thailandsche en
Fransche bommen
werpers in actie
BERICHT
8 DE VERDUISTERING
AMGRSFOQRÏSCH DAGBLAD
ABONNEMENTSPRIJS per 3 maanden voor Amersfoort 1.95; per maand 0.65; per
week -0.15
Binnenland franco per post per 3 maanden 2.85. Afzonderlijke nummers f 0.05
POSTREKENING 47910 TELEFOON INTERC. 4620
PRIJS DER ADVERTENTIEN v*nl4 regels f LOS met inbegrip van «en bewijsnummer,
elke regel meer f 0.25. Liefdadigbeids-advertentiën voor de
helft van den prijs. Kleine Advertentiën „KEITJES" bij vooruitbetaling 15 regels
50 cent, elke regel meer 10 cent, driemaal plaatsen f 1.Bewijsnummer extra f 0.05
WASHINGTON, 10 Dec. (D.N.B.).
De minister van financiën, Morgenthau,
heeft Maandagmiddag bekend gemaakt,
dat hij Maandagavond te zijnen huize
een bespreking zou hebben met den on
derstaatssecretaris in het Britsche mi
nisterie van financiën, Phillips. Voorts
verklaarde Morgenthau dat de Ameri-
kaansche regeering nog geen besluiten
betreffende een financieele hulp voor
Engeland genomen heeft en dat de En-
gelschen tot dusver noch formeel noch
informeel om eenige financieele hulp
verzocht hadden. Deze onderhandelingen
dienden uitsluitend om den toestand te
bestudeeren. Wat er daarna gebeurt, is
een aangelegenheid der regeering. Mor
genthau zeide niet gemachtigd te zijn
eenige verplichtingen aan te gaan.
Een reeks van senatoren heeft Maan
dag opnieuw gewaarschuwd voor een fi
nancieele hulpverleening aan Engeland.
De democraat Holt verklaarde inzake de
onderhandelingen van den Britschen on
derstaatssecretaris Phillips, dat de po
gingen om de Ver. Staten in den oorlog
te' betrekken, een financieele 'bijsmaak
hadden. De Engelsche financieele wereld
oefent thans een druk op de Ameri-
kaansche zakenwereld uit. Phillips is di
recteur van twee groote Engelsche verze
keringsmaatschappijen, die eenige Ame-
rikaansche maatschappijen controleeren,
welke harerzijds weer directeuren in een
reeks Amerikaansche banken en onder
nemingen hebben.
De republikein Vandenberg eischte
een rapport van de schatkist aan het
Congres over het gebruik van het valu
tastabilisatie-fonds. Dit fonds dient niet
om internationale leeningen te verstrek
ken. De democraat Clark zeide, dat het
valuta-stabilisatie-fonds in strijd met de
wettelijke voorschriften tot een leenings-
bureau geworden is.
De New York World Telegram keert
zich in een hoofdartikel tegen het verlee-
nen van credieten aan Engeland zonder
eenig onderpand. Engeland, zoo schrijft
het blad, bezit een reeks van dingen,
welke de Ver. Staten gebruiken kunnen,
bijv. de Bermuda-eilanden en vooral
eilanden in de Caraibische Zee alsmede
belangrijk materiaal voor de oorlogvoe
ring als rubber en tin. Engeland is uit
den Wereldoorlog nog vijf milliard dol
lar aan de Ver. Staten schuldig, welke
zonder onderpand zijn uitgeleend. Waar
om, zoo vraagt het blad, zou dus thans
de kwestie van onderpand niet aange
roerd worden?
Hearst waarschuwt
In het Journal American schrijft
Hearst, dat de tegenwoordige politiek ge
schikt is om de Ver. Staten in den oor
log ie storten en wel daar, waar het den
strijd niet wenscht. Tevens zouden de
iVer. Staten in een oorlog met Japan ge
raken, waardoor drievijfde deel van de
Amerikaansche vloot gebonden zou zijn.
Er bestaat geen mogelijkheid op het
Europeesche vasteland te landen. De
oorlog zou enorme bedragen verslinden
en tot reusachtige verliezen leiden. Het
zou daarom, zoo besluit Hearst, voor de
Ver. Staten beter zijn om den vrede te
bewaren.
De Amerikaansche lee
ning aan Argentinië
Het toestaan van een honderd millioen
dollarleening door de V. S. aan Argen
tinië en de door Huil niet tegengespro
ken mededeeling van een hoog Ameri-
kaansch regeeringsambtenaar, die ver
klaarde dat liet doel van deze leening
was het Engeland mogelijk te maken
een nog hooger Argentijnsch crediet op
te nemen om de dringend benoodigde le
vensmiddelen te betalen, geeft in Berlijn
aanleiding om vast te stellen dat daar
mede de door de Johnsonwet verboden
directe credietverleening aan Engeland
ontdoken wordt.
Bovendien wordt hiermede de gedwon
gen situatie, waarin Argentinië, zoowel
als andere Zuid-Amerikaansche staten,
onder den druk van de Engelsche blok
kade-maatregelen geraakt zijn, op de
grofste manier uitgebuit. In leidende
Duitsche bladen wordt erop gewezen,
dat deze leening aan Argentinië een ze
kere overeenkomst vertoont met de Ame
rikaansche leening aan China, daar
geen van beide leeningen het werkelijke
belang beoogt van' de landen, waaraan
xij zijn toegestaan, doch veeleer be
schouwd moeten worden als politieke
Danaidengeschenken, welke vroeger of
later volkomen nutteloos blijken^ te zijn
geweest.
Geen Amerikaansche
leening aan Spanje
De minister van buitenlandsche zaken,
Cordell Huil, heeft op de persconferentie
categorisch de geruchten gedementeerd
over een leening van honderd millioen
dollar aan Spanje, Hij betoogde op
nieuw, dat de huidige overwegingen en
besprekingen uitsluitend betrekking
hebben op de leveringen van levensmid
delen door het Amerikaansche Roode
Kruis. Voorts is het onjuist, dat. aan de
verleening van hulp in den vorm van le
vensmiddelen eenigerlei voorwaarden
omtrent vrede of ooi-log verbonden zou
den zijn.
Omtrent de aangelegenheid van den
Braziliaanschen kustvaarder „Itape"
verklaarde Huil, dat daarover op het
oogenblik met andere landen wordt on
derhandeld.
NEW YORK, 10 Dec. (D.N.B.) Pre
sident Roosevelt heeft Maandag tijdens
zijn inspectiereis naar de nieuwe Ame
rikaansche steunpunten een langdurig
onderhoud gehad met Britsche ambte
naren op het eiland Antigua over de
inrichting van luchtbases. Maandagmor
gen ankerde de kruiser „Tuscaloosa",
waarop Roosevelt reist, voor de St.
Johns baai, waar de president een ont
moeting had met den gouverneur der*
Engelsche Lesward-eilanden, Letham,
en met. den bestuurder Boon, waarbij de
opstelling van kustbatterijen en het ge
bruiken van patrouillevliegtuigen be
sproken is.
NEW YORK, 10 Dec. Interna
tional News Service meldt uit Lon
den, dat -men in welingelichte
kringen van Whitehall een wijzi
ging in het Britsche kabinet ver
wacht. waarbij Lloyd George tot de
regeering Churchill ?ou -toetreden.
Bepaalde Engelsche bladen hebben
de laatste weken voortdurend de
toetreding van Lloyd George tot. het
kabinet verlangd. Men neemt alge
meen aan, dat door.de verwijdering
van den minister van buitenland
sche zaken, Lord Halifax, en van Sir
Kingsley Wood uit het kabinet., de
weg voor de benoeming van Lloyd
George zou worden vrijgemaakt.
MANILA, 10 Dec. (D.N.B.). Op de
Philippijnen is het tusschen president
Quezon en den commissaris der Ver.
Staten Sayre tot een conflict gekomen.
Laatstgenoemde had de vorige week
verklaard, dat hij geen bepalingen ken
de, die de volmachten van den presi
dent der Ver. Staten beperkten waar
het betreft wijzigingen der grondwet
van de Philippijnen goed te keuren of
te verwerpen. President Quezon heeft
daarop tegenover vertegenwoordigers
van de pers geantwoord, dat de verkla
ringen van Sayre bewezen, hoe onmo
gelijk het voor de Philippijnen is, nog
langer betrekkingen met de Ver. Staten
te onderhouden, wanneer de Philippij
nen niet hun eigen grondwet zouden
kunnen opstellen. De zin van de onaf-
hankelijkheidsacte is. aan de Philippij
nen autonomie te verleenen. Quezon
zeide fan meening te zijn, dat Sayre
duidelijk heeft willen maken, dat.er on
der het béstuur der Ver. Staten geen
vrijheid bestaat.
VERDRAGEND GESCHUT AAN DE KANAALKUST
Arbeiders van de organisatie Todt hebben aan de Belgische en Fransche Kanaal-
kust versterkingen gebouwd, welke zijn voorzien van zeer zwaar vêrdragend
geschut (Foto Scherl).
Het Engelsche koningspaar bezoekt een geteisterde
Londensche wijk
Het Engelsche koningspaar neemt de schade in oogenschouw, welke Duitsche
bommen hebben aangericht in een Londenschen verkeersweg.
(Foto Scherl).
Roemeensche pers over:
BOEKAREST, 10 Dec. (Transkonti-
nent). Het nieuwe legionnaire blad Axa
antwoordt den Britschen radio-omroep
op de vraag, wat de Duitschers in Roe
menië zoeken. Het blad schrijft: „Voor
ons zijn de Duitschers de kameraden on
zer revolutie. Wij achten hen en gevoe
len, dat wij met hen een groote Euro
peesche gemeenschap vormen. Voor ons
zijn zij een groot, eeuwig volk, dat de
parasieten uit Europa verdrijft en be
wijs aflegt van onvergelijkelijke deug
den, waardoor zij de overwinning beha
len."
Het blad herinnert er voorts aan, dat
de Westelijke democratiën ook over
Spanje krokodillen tranen hebben ver
goten. Niettemin heeft Franco juist met
hulp van Duitschland en Italië de zelf
standigheid en den herbouw van Spanje
gewaarborgd.
Het blad der legionnaire beweging
„Cuvantul" schrijft in een hoofdartikel
onder het opschrift „Duitschland en het
nieuwe Europa" o.a. het volgende:
„Sedert de nederlaag van Frankrijk is
de Duitsche diplomatie op weg om ge
heel Europa om Duitschland heen te
scharen. De nederlaag van het Duitsche
Rijk van 191S was de nederlaag van een
feodaal Rijk. De opgang van het. Duit
sche Rijk van vandaag is het voorspel
van een niéuw Europa. De dagelijks
toenemende sympathieën, waarin
Duitschland zich verheugt, zijn onge
twijfeld niet. alleen te danken aan de
macht van zijn wapens, doch vooral aan
zijn moreele kracht."
In dit verband wijst het blad op het
schitterende gedrag der Duitsche troe
pen in de bezette gebieden. Het nieuwe
Duitschland wint in Europa steeds
meer terrein, niet alleen door den op-
(Bijzondere correspondentie)
BERLIJN, begin Dec.
|~A EZER dagen hield de vereeniging
van Duitsche ingenieurs een sa
menkomst, waarop uitsluitend het tro
pen- en koloniaal-technische vraagstuk
werd besproken. Deze samenkomst
stond onder beschermheerschap van ge
neraal Von Epp en dr. Todt. In de ope
ningsrede behandelde prof. dr. Schultze
het thema „De tropen als arbeidsveld
van den ingenieur." Savannen en step
pen duidde hij aan als gunstige zones
voor den technicus, de woestijn en het
oerwoud daarentegen als ongunstige.
In een latere voordracht werd gewe
zen op de noodzakelijkheid om den
mensch in de tropen te beschermen.
Men moet beginnen met een studie te
maken van den invloed van het klimaat
op de arbeidskracht van blanken en
zwarten, voordat men overgaat, tot het
nemen van maatregelen, zoowel van
preventieven als van genezenden aard.
Vervolgens sprak de bergarts dr. Ran
ge over „Geologie en mijnbouw in de
Duitsche protectoraten." Evengoed als
in den landbouw is ook bij den berg
bouw voldoende water verzorging nood
zakelijk. Daarom moet in de allereerste
plaats gezorgd worden voor hel aanbo
ren van bronnen en het oprichten van
stuwbekkens.
Meer dan de helft van de goudproduc
tie van de geheele wereld is atkom-tig
uit Afrika. Niet. minder dan een vijfde
van de koperproductie van do geheele
wereld komt uit de Engelsche kolonie
Rhodesia. Voorts neemt Afrika een eeni
ge positie in op het gebied van de pro
ductie van edelsteenên. De gezamenlij
ke waarde van de productie van Afrika
aan mineralen bedraagt 2 milliard rijks-
mark. En dit bedrag is nog voor ver
hooging vatbaar.
Vooral noemde spreker in dit verband
Zuid-West- en Oost-Afrika. In de voor
malige bezittingen van Duitschland in
West-Afrika, met name in Kameroen,
waar de mijnbouw'sterk verwaarloosd
is, wordt op het eogenblik nog slechts
een kleine hoeveelheid goud en tin ge
wonnen. Daarnaast evenwel heeft men
ook de aanwezigheid vastgesteld van
wolfram en petroleum.
De volgende dagen werden nog tal
van interessante onderwerpen behan
deld, o.m. de ontsluiting van het oer
woud en de techniek v«an den landbouw
in de tropen. In alle voordrachten werd
er de nadruk op gelegd, dat het niet
voldoende is om in het moederland te
bestudeeren, wat er met machines in
de tropen te hereiken is, doch dat men
een onderzoek ter plaatse moet instel
len. voordat men overgaat tot het in
voeren van een bepaald soort machine.
Dit. zelfde geldt trouwens voor de ver
keersmiddelen, waarbij men er zorg
voor moet dragen dat de vroeger vaak
gemaakte fout van verschillende spoor-
wijdtcn zich niet herhaalt.
De bijeenkomst werd gesplitst in drie
afdeelingen, waarop de houtaankap en
landbouw, bouw en verkeerstechniek en
tenslotte de verzorging met energie wer
den besproken. Het drukke bezoek is
wel een bewijs, hoe grondig Duitschland
zich voorbereidt op koloniaal-politiek
gebied, tegen den tijd dat het zoo ver. is.
marsch .van zijn troepen en door de
juistheid van zijn diplomatie, doch door
den door dit land voortgedragen geest
van vernieuwing.
Een decreet, is uitgevaardigd, waarin
wordt bepaald, dat Roemenen, die in het
buitenland verblijf houden en die een
activiteit aan den dag leggen, welkê in
strijd is met de belangen van het lani,
van de Roemeensche nationaliteit ver
vallen. zullen worden verklaard. Hun
bezittingen zullen in beslag genomen
worden. Ook de bezittingen van de
bloedverwanten der Roemenen, die van
hun nationaliteit vervallen verklaard
zijn, zullen in beslag worden genomen.
De commissie van onderzoek naar de
politieke processen tegen de IJzeren
Garde is ontbonden. Legionnairs hebben
de papieren der processen verbrand.
Het ófficieele blad publiceert een de
creet, waarbij de „hoogste legerraad"
gereorganiseerd wordt. In het vervolg
zullen in den Raad zitting hebben de
minister van defensie als voorzitter en
als leden de leiders der onderstaats-se-
cretariaten voor de drie deelen der
weermacht, voorts de bevelhebbers der
legercorpsen, de chef van den generalen
staf, de militaire commandant van Boe
karest én de inspecteurs-generaal van
het leger. Tot dusverre hadden in den
Raad ook zitting de koning en politieke
persoonlijkheden.
BERLIJN, 10 Dec. (A.N.P.). De Duit
sche pers publiceert een opmerkelijk
overzicht over de winsten in de Engel
sche zware industrie,
Wat Vickers betreft, waarvan het divi
dend in 1933 nog 4 procent bedroeg, steeg
het dividend in 1935 tot 8 procent met
een bonus van vijftig procent en in 1936
en 1937 alsmede in 1938 zelfs tot 10 pro
cent. Dit zelfde dividend werd over het
boekjaar 1939/40 uitbetaald. De netto
winst van de Vickers-Armstrong fabrie
ken is gestegen tot 1.78 millioen pond
sterling tegen 1.70 millioen pond in
1938/'39.
De industrie van handvuurwapens in
Birmingham kon in het laatste boekjaar
eveneens haar winst verhoogen. De bru
towinst van de Birmingham Small Arms
Cy. Ltd. is van 555.000 pond in 1937 ge
stegen tot 848.000 pond. De nettowinst
van de United Steel Ltd. bedraagt '2.2
millioen pond tegen 1.6 millioen in 1939.
De totale uitkeering aan dividenden van
het bewapeningsconcern Hadfields Ltd.
bedroeg 22.5 procent.
De Lancashire Steel Corporation deelt
in haar jaarverslag het volgende mede:
„In vier oorlogsmaanden 'hebben wij als
gevolg van zekere prijsstijgingen tien
maal zooveel verdiend als in 1938. Onze
nettowinst steeg van 133.741 pond tot
898.301 pond."
De scheepswerf Swanhunter and Wig
ham Richardson heeft haar dividend tot
15 procent verhoogd.
In de Engelsche vliegtuigindustrie ste
gen de dividenden bij Bristol Aeroplane
van 22.5 procent in 1935 tot. '25.25 procent
in 1937 en 1938. Hawker Siddeley betaal
de in 1935 30 procent, in 1937 en 1938
42.50 procent dividend. Handley Page
keerde aan de aandeelhouders der vlieg
tuigfabriek over het boekjaar 1939/40 in
totaal 44.8 procent, uit.
In de automobielindustrie bedroegen
de dividenden van Levland Motors Ltd.
25 procent, van Super Oil Seals and Cas
kets Ltd. 40 procent, vaji L, Gardner and
Sons Ltd. 100 procent, van Vauxhall Mo
tors Ltd. 20 procent, van "Denis Brothers
Ltd. 100 procent, van Sefke Ball Bearing
Co. Ltd. 30 procent en van Austin Mo
tor Company Ltd. 20 procent resp. 25 pro-
cent.
De Duitsche pers publiceert, deze
winstcijfers onder het opschrift: „Pluto
cratische oorlogvoering".
ROME, 10 Dec. (D.N.B.) De Paus
heeft gisteren den nieuwen Franschen
ambassadeur bij den H. Stoel, Léon
Bérard. op de gebruikelijke plechtige
wijze ontvangen om zijn geloofsbrieven
in ontvangst te nemen. Na de ófficieele
ontvangst had de Paus gedurende eeni-
gen tijd met den ambassadeur een par
ticulier gesprek in zijn bibliotheek. Ver
volgens bezocht Bérard de St. Pieters
kerk. Het bezoek bij den kardinaal
staatssecretaris bleef achterwege, daar
deze door andere werkzaamheden ver
hinderd wus.
TOKIO, 10 Dec. Domei meldt
uit Hanoi, dat de toestand aan de
grens tusschen Thailand en Fransch
Indo-China verder verscherpt is. De
Thailandsche artillerie heeft in de
buurt van Vientiane in de provincie
Laos Maandag hevig geconcentreerd
geschutvuur op Indo-Chineesche oor
logsschepen geopend, welke in de
Mekong-rivier liggen. Op de beschie
ting volgde een verbitterd vuurge
vecht. Thailandsche bommenwer
pers hebben opnieuw bommen ge
worpen op Vientiane.
De grensincidenten tusschen Indo-
China en Thailand, die tijdens het week
einde in scherpte nog zijn toegenomen,
beteekenen niet. dat de betrekkingen
tusschen beide landen weldra zullen
wordèn verbroken, daar Indo-China er
naar streeft, de hangende kwesties
vreedzaam te regelen, verklaarde een
woordvoerder der Indo-Chineesche re
geering te Hanoi. Hij bevestigde, dat
ientiane, de hoofdstad' der provincie
Laos, Zondag door Thailandsche artil
lerie is beschoten en door vliegtuigen
gebomhardeerd. Het Indo-Chineesche
luchtwapen heeft tegenmaatregelen ge
nomen en Maandag Lakhon gebombar
deerd.
Met het oog op den gespannen toe
stand aan de grens van Fransch Indo-
China en Thailand heeft, de Air-France
besloten, de luchtlijn Hanoi-Vientiane-
Saigon met onmiddellijke inwerkingtre
ding via Ourane, dus langs de Oostkust,
te laten loopen, met vermijding van de
grensstad Vientiane.
ZIT, die zich met inganig
van 1 Jan. a.s. op
geven als kwartaalabonné,
ontvangen de tot dien da
tum verschijnende num
mers gratis.
MUSSOLINI ONTVANGT BADOGLIO
ROME, 10 Dec. (Stefani). De Duce
heeft maarschalk Badoglio ontvangen
en met dezen een hartelijk onderhoud
gehad. De Dure heeft posthuum aan
luchtmaarsehalk Balbo de gouden me
daille voor militairen moed verleend.
j^^OOOOKXXXXXXXXXXX&OOOOOOO
Vandaag gaat de zon om 17.28 uur S
g onder. 6
SMaan op 15.28. onder 4.46 d.a.v. X
Op Woensdag 11 December: Zon
X op 9.41 uuronder: 17-28 uur. Y
O Maan op 15-55, onder 5.49 d.a.v. X