Zware Duitsche aanval
op Sheffield
Formuleering van verdere
hulp aan Engeland
Industrieelen in de V.S. uiten
hun bezorgdheid
DE EEMLANDER
Vrijdag 13 December 1940
Uitgave: VALKHOFF Co.
Bureau: Arnhemsche Poortwal 2a
39 e Jaargang No. 143
PHILLIPS GEEFT EEN OVERZICHT
VAN DEN TOESTAND
Vijf belangrijke
punten
Wie volgt Lothian op?
ZELDZAME VISCH
GEVANGEN
SNEEUWVAL INDE
Kustgeschut tegen Engelsche schepen
Schade is zeer
aanzienlijk
Geen onlusten in
Indo-China
BERICHT
Nieuwe bons aangewezen
AMERSFO ORTSCH DAGBLAD
ftBÖNNtlïit^TSFRiJS Pcr 3 maandeD voor Amersfoort 1.95; per Nmaand 0.65; per
week
Binnenland franco per post per 3 maanden 285. Afzonderlijke nummer» f 0.05
POSTREKENING 47910 TELEFOON INTERC. 4620
-JJS [)[R AuVcniti.lltN van l—4 re*els 41,05 met inbe*riP van ceD bewijsnummer,
elke regel meer I 0.25. Liefdadigheids-advertentiën voor de
helft van den prijs- Kleine Adverten^jën „KEITJES" bij vooruitbetaling 15 regela
50 cent, elke regel meer 10 cent, driemaal plaatsen 1.Bewijsnummer extra f 0 05
NEW YORK, 13 December. (D.N.B.) De International News
Service meldt uit Washington: Alen heeft vernomen, dat de Engel-
sche onderstaatssecretaris Phillips den Amerikaanschen minister van
financiën, Morgenthau, in de beide recente conferenties heeft mede
gedeeld, dat de Engelsche regeering van alle beschikbare voorraden
contant geld voor oorlogsdoeleinden gebruik heeft gemaakt en spoe
dig credieten noodig heeft Morgenthau heeft deze mededeeling aan
veertien vertegenwoordigers van de Amerikaansche defensie- en bui-
tenlandsche politiek overgebracht Deze groep zal volgende week met
president Roosevelt beraadslagen over de kwestie der formuleering
van verdere hulp aan Engeland.
In zijn besprekingen met Mor
genthau heeft Phillips op de vol
gende vijf punten gewezen:
1. Engeland verwacht, dat de oorlog
nog millioenen dollars .zal kosten, die
slechts door de Amerikaansche rtegee-
ring of door particuliere bronnen in de
Vereenigde Staten kunnen worden op
gebracht.
2. Engeland is op het oogenblik niet
voornemens om een leening te verzoe
ken, doch wil uitsluitend aan de Am)e;
rikaansche regeering en het Amieri-
kaansche volk den stand van zaken
voorleggen opdat zij een beslissing kun
nen nemen.
3. De Britsche regeering hieeft reeds
voor verscheidene honderden millioe
nen dollar aan Amerikaansche gelds
waardige papieren in Engelsch bezit
verkocht en vreest, dat vferdere verkoo-
pen de Amerikaansche markt ernstig in
gevaar zouden brengen.
4. Om het kapitalistische "stelsel in
Engeland te behouden, zijn de Engel-
schen er tegen, hun tegoied uit te put
ten. voor de betaling van oorlogsleve
ranties.
5. Een gedwongen liquidatie van
aandeelen, obligaties en andere tegoe
den. zou Engeland na afloop van den
oorlog in een hulpelooze positie bren
gen en het einde van het kapitalistische
stelsel in Engeland veroorzaken.
De International News Service
meent verder te weten, dat presi
dent Roosevelt er nog niet van
overtuigd is, dat de Engelsche ka
pitalisten alles gedaan hebben om
tot de oplossing van de financieele
moeilijkheden hunner regeering
bij te dragen. Deze meening van
Roosevelt in aanleiding geworden
tot de aan Phillips gerichte uit-
noodiging, naar de Vereenigde
Staten te komen om Morgenthau
op de hoogte te stellen van de
Engelsche financieele positie.
Aloreenthau heeft in vertrouwden
kring medegedeeld,' dat de presi
dent besloten is zich alle inlich
tingen over de financieele positie
van Engeland en de Engelsche
oorlogsbehoeften te verschaffen,
alvorens hij aan het congres de
kwestie der wijziging in de politiek
van hulpverleening aan Engeland
voorlegt.
Voorstellen, die betrekking hebben op
het aankoopen van Eneelsche bezittin
gen op het Westelijke halfrond dópr de
Vereenigde Staten, hebben hij de Ame
rikaansche regeering geen gunstige ont
vangst gevonden want de pi-psident
vreest, dat de Vereeni-erle Staten daar
door in een imperialistisch daglicht
plaats zonden worden. Bovendien zijn
de in aanmerkine komende Engelsche
bezittingen economisch onzelfstandig en
zouden zij. meeval de Viereenigde Sta
ten hen overnamen c|pchts een nieuwe
last voor den Amerikaanschen belas
tinghetaler hetepkenen
HERTZOG EN HAVENGA UIT HET
ZUID-AFRIK AANSCHE PARLEMENT
NEW VORK. 13 Dec. (DN.B.L - De
vroegere ministerpresident der lrnie
van Ztiid-Afrika. eeneraal Hertzog, en
de Zuid-Afrikaanschp minister van
financien. Havenga. zijn naar Associa
ted Press meldt, uit het parlement dei
Unie getreden Generaal Hertzog had
reeds eeniep weiken geleden het voorzit
terschan van de nationalistische partij
neergelegd In deze ei«ransear) leidde
Hertzog de z.g. vredesbeweging.
NEW YORK, 13 Dec. (D.N.B.)
New York World Telegram meldt,
dat er zoo spoedig mogelijk een ver
tegenwoordiger van de Engelsche
regeering benoemd zal worden om
den overleden ambassadeur te
Washington. Lord Lothian, op te
volgen. In aanmerking komen Eden,
de vroegere minister van Handel.
Stanley, de minister van openbare
gezondheid, Macdonald en de vroe
gere Engelsche ambassadeur in Pa
rijs, Campbell.
SCHEVENINGEN, 13 Dec. He
denochtend is aan den vischafslag te
Scheveningen een soort maanvisch
aangevoerd van ongeveer een meter
lengte en met een gewicht van 40
KG. Dergelijke visschen, welke in
de Indische wateren veel voorkomen,
zijn volgens oude visschers. nog nim
mer hier gevangen. De visch, welke
aan den afslag verkocht zal worden,
is gevangen in de netten van de TX.
39. schipper P. v. d. Vis.
FRANSCHE ALPEN
GENEVE. 13 Dec. (D-N-B.) Naar
uit Vichy gemeld wordt, valt er in de
Fransche alpen reeds dagenlang onaf
gebroken sneeuw en vinden er gewel
dige sneeuwverstuivingen plaats. In
geen twintig Jaar tijds. zoo luiden de be
richten. heeft men om dezen tijd van het
jaar een zoo zwaren sneeuwval meege
maakt als thans. Enorme lawines heb
ben de wegen en spoorlijnen onderge
sneeuwd en telefoon- en lichtleidingen
vernield. Nabii Modane ligt de sneeuw
zes meter hoog. In Cabes was het ge
durende verscheidene uren volkomen
duister, daar de electrische leidingen
door den bijzonder zwaren sneeuwval
gestoord waren. In Ancèle (dep. Hautes
Alpes) moesten de bewoners diepe
greppels graven om hun ingesneeuwde
woningen te kunnen verlatenOok de
dorpen la Grave en Villars d' Arène
nabij de pas van Lautaret bevinden
zich in een zeer ernstige positie, daar
zij van de buitenwereld volkomen zijn
afgesneden en bovendien geen elec-
trisch licht hebben.
-J
Gezicht op Plymouth, dat zooals men weet, de laatste weken herhaaldelijk
geteisterd is door Duitsche vliegeraanvallen Foto Scherl)
TEGEN DEELNAME VAN AMERIKA AAN
DEN OORLOG
NEW-YORK, 12 Dec. (D.N.B.).
Gisteren is hier de jaarvergadering
van de National Association of Ma
nufacturers, het voornaamste ver
bond van industrieelen in de Ver.
Staten, begonnen. De president van
het verbond, de leider van de Arm
strong Cork Co., H. W. Prentia,
verklaarde o.a., dat de Amerikaan
sche industrie met groote bezorgd
heid het toenemende gevaar van
blijvende staatsvoogdij. dat uit de
maatregelen in verband met de be
wapening voortvloeit, gadeslaat.
Niet minder is men wegens het oor
logsgevaar bezorgd. Prentis legde er
den nadruk op, dat de industrie der V.
S. onvoorwaardelijk tegen eventueele
daadwerkelijke deelname aan den oor
log is gekant. Deelname van Amerika
aan den oorlog, zoo zeide hij, zon het
toezicht van den staat op het bedrijfsle
ven zoodanig doen toenemen, dal het
tegenwoordige economische systeem vol
komen ondermijnd en verwoest zou
women. De indertijd bij de wet inge
voerde henprking van den werktijd. «1
dus Prentis. verhindert, dat dp aanwe
zige fabripksinstallaties ten volle kun
nen worden gebruikt. Zii hoeft er, toe
geleid, dat nog meer installatie* worden
gebouwd, terwiil het economischer zou
ztln. van rln aanve*i<>p fabrieken het
volle gebruik te maken
Generaal Hugh Jqhnson noemde
de huidige productie der wapenfa
brieken volkomen ontoereikend. Dit
is des te bedenkelijker daar het de
rpgpprine tot voorwendsel zou kun
nrtn dienen, zich dictatoriale vol-
me",h'en ten aan'ien van het be
drijfsleven der V. S. aan te matigen.
In elk geval zou echter een dergelijke
regeerings-dictatuur tegen het wezen
en de behoeften van het Amerikaansche
bedrijfsleven indruischen. De V. S. die
nen zich de lessen van den wereldoorlog
te herinneren en als slechts tijdelijken
maatregel om aan het bedrijfsleven
richting te geven het in jarenlangen ar
beid ontwikkelde plan voor de mobili
satie der industrie toepassen.
De schrijfster Anne o'Hare Mc Cor-
mick sprak van een verkeerd begrepen
individualisme der kleine Europeesche
Staten, waarvan de bezetting door
Duitschland ten slotte slechts een ge
volg was van de economische kortzich
tigheid der Europeesche staatslieden na
beëindiging van den wereldoorlog
Frankrijk heeft ten koste van den on-
derlingen hand tusschen de nationale
krachten een overdreven liberalisme en
i n d i v i du a 1 isme gehuldigd.
De voorzitter der Amerikaansche
K. v. K., Kemper, heeft gisteren in
een rede verklaard, dat een even-
'tueele deelneming van de Ver. Sta
ten aan den oorlog het sociale en
economische stelsel van Amerika
zoo in wanorde zou brengen, dat de
Ver. Staten daarmede in zekeren zin
onder een bepaald socialistisch eco
nomisch stelsel zouden geraken.
Het Amerikaansche hedrijfsleven
kan daarom het land geen groote
ren dienst bewijzen, dan door al zijn
invloed aan te wenden om de Ver
eenigde Staten huiten den oorlog
te houden.
In een bripf aan dén republikeinscher.
afgevaardigde Anderson verklaart mi
nisier Cordell Huil, zoo mpldt Associa
ted Press, dat in tegenstelling tot an
dersluidende persberichten, het perso-
Zwaar Dmtsch geschut aan de Kanaalkust vormt een groote belemmering
voor de Britsche scheepvaart Foto Scherl
BERLIJN, 13 Dec. (D.N.B.)
Naar het D.N.B. verneemt, heb
ben gisteren sedèrt de vroege
avonduren sterke Duitsche ge
vechtsformaties bommen van het
zwaarste kaliber op Sheffield ge
worpen. Sheffield in middenEnge-
land is het bijzonder belangrijk
centrum van staalindustrie en wa-
penfabricage.
In een onafgebroken reeks stegen de
Duitsche machines op van haar bases ih
Frankrijk en België, zonder hinder te
ondervinden van het slechte weer boven
het Kanaal. Boven Midden-Engeland wa
ren de weersomstandigheden heel wat
beter, zoodat de vliegtuigen hun bom
men met de grootste nauwkeurigheid op
de buitengewoon belangrijke wapenfa
brieken konden werpen. De teruggekeer
de bemanning va_n de toestellen der eer
ste golf deelden mede, dat reeds na en
kele uren op verschillende plaatsen hevi
ge branden woedden. Men kan aanne
men. dat door het voortduren van het
bombardement deze branden een zoo
reusachtigen omvane hebben aangeno
men. dat de aanvallen kunnen worden
vergeleken met de grootscheepsche ac
ties tegen Londen en de steden in de
Midlands.
Sheffield, dat 500.000 inwoners telt.
is het centrum der Engelsche staal-
productie. Evenals in Coventry lie
gen de staalfabrieken over de ge-
heele stad verspreid. De capaciteit
dezer fabrieken bedraagt ongeveer
anderhalf mïllioen ton per jaar.
hetgeen 15 procent van de productie
van het geheele land is, Uit Shef
field ziin ook zeer speciale staalpro-
ducten afkomstig, zooals het mag
neetstaai, dat nergens anders in En
geland wordt vervaardigd.
In vredestijd betrok Engeland ziin
giet- en delstaal voor een aanzienlijk
deel uit het vroegere Tsjecho-Slowakiie.
onder meer voor den bouw v^fi groote
oorlogs- en koopvaardijschepen. Deze
bron van invoer is natuurlijk afgesne
den. Vandaar, dat Sheffield thans dubbel
gewichtig is voor de Engelsche oorlogs
industrie.
Bovendien heeft de stad thans ook
groote beteekenis voor de productie van
munitie en wapens. Men kan zeggen,
dat de hevige Duitsche aanvallen van
den afgeloopen ngcht een zwaren slag
beteekenen voor de industrie van afge
werkte producten zoowel als voor de le
vering van grondstoffen, voor de in
dustrie van motoren en vliegtuigmoto
ren. voor de productie van giet- en edel-
staal ten behoeve van het oorlogsmate
riaal en voor de scheepswerven.
Volgens te Stockholm ontvangen
berichten heeft de Duitsche lucht
macht gisteren nog voor het invallen
van de duisternis een begin gemaakt
met hevige aanvallen op het indu
striegebied in Midden-Engeland. die
zeer ernstige gevolgen hebben gehad.
neel der Duitsche consulaten in de Ver
eenigde Staten niet meer is versterkt
dan die van andere buitenlandsche con
sulaire vertegenwoordigingen.
De minister van binnenlandsche za
ken. Ickes. verklaarde er persoonlijk
een voorstander van te zijn om Enge
land fllle mogelijke hulp. h.v. door meei
leeningen en credie'cn te verlepnen,
doch niet door Amerikaansche troepen
naar Europa te sturen.
De hoofdaanval was wederom ge
richt op een in de Engelsche berich
ten niet met name genoemde in
dustriestad in de Midlands, die ver
scheidene uren onafgebroken door
Duitsche formaties werd bestookt
met brand- en dynamietbommen van
alle kalibers. Het centrum der stad.
aldus de Britsche berichtendienst, is
bijzonder zwaar getroffen.
Het 'ziet èr naar uit. dat de verwoes
tingen even groot, zijn alsd ie te Coven
try. Bristol. Southampton, en in andere
Engelsche industriesteden, die groote
Duitsche luchtaanvallen hebben onder
gaan. Verscheidene uren lang. aldus een
eerste officieuze Engelsche lezing, viel er
eèn hagelbui van dvnamiet- en brand
bommen op deze stad in de Midlands.
De schade is zeer aanzienlijk.
In een ander Engelsch bericht werd
gezegd, dat ook de industriestreken van
Noord-En gel and hevig bestookt zijn. De
aanvallen waren bijzonder zwaar, zoodat
er een aanzienlijk aantal branden uit-
brk.
Tegenspraak der Fransche
regeering
GENEVE, 13 Dec. (D.N.B Op
het Fransche ministerie van kolo
niën worden volgens mededee-
lingen uit Vichy de berichten,
dat het in FranschIndo-China en
vooral in Cochin-China en An nam
tot buitengewoon ernstige onlusten
gekomen is, als tendentieus en over
dreven gekarakteriseerd.
In Annam, zoo wordt in dit verband
verklaard, zijn orde en rust in het
heel niet verstoord. Slechts in Cochin-
China is het eind November tot. enkele
excessen gekomen. Ook is een reeks sa
botagedaden gepleegd. Overal zijn even
wel door het optreden van de plaatse
lijke politie en de gewapende macht or
de en rust hersteld. Aan beide zijden
is een reeks personen gewond. Sinds
dien zijn de plaatselijke autoriteiten in
overleg met den gouverneur van Indo-
China tot strenge maatr'egelen overge
gaan.
ZIJ, die zich met inganig
van 1 Jan. a.s. op
geven als kwartaalabonné,
ontvangen de tot dien da
tum verschijnende num
mers gratis.
<x>ooo<><><>c><><>c><>^
DE VERDUISTERING
Vandaag gaat de zon om 17-28
uur onder-
hl aan op 17.03; onder 7.52 uur
d.a-v.
Op Zaterdag 14 December: Zon
op 944 uur: nnrler 17-28 Uur.
Maan op 17.47 uur; onder 8.51
d-a.v. Volle maan 14 Dec. 21-38 uur.
0<>00<><>0<X><>«C><XXX><X>000
VLEESCH
Gedurende het tijdvak van Maandag
16 December tot en met Woensdag 25
December a.s. geeft elk der vier met
„12 vleesch" gemerkte bonnen van de
vleeschkaart recht op het koopen van
100 gram vleesch. been inbegrepen, öf
een rantsoen vleeschwaren. De met ..12
worst, vleeschwaren" gemerkte bon
geeft uitsluitend recht op het koopen
van een rantsoen vleeschwaren.
De bonnen, welke op 25 December a.s.
nog niet gebruikt, zijn. blijven nog gel
dig tot én met Zondag'29 December a.s.
Het rantsoen vleeschwaren. dat per
bon kan worden gekocht, bedraagt 75
gram voor gerookt of gekookt varkens
rund- of kalfsvleesch en voor gerookte
worstsoorten, 100 gram voor gekookte
worstsoorten, rolpens en knakworst. 125
gram voor leverartikelen, tongenworst
en nierbrood en 150 eram voor hloed
worst.
BOTER EN MARGARINE
Zooals reeds eerder bekend werd ge
maakt geeft de met „21" genummerde
bon van de boter kaart zoowel als
van de vet kaart gedurende het
tijdvak van Zaterdag 14 December tot
en met Vrijdag 20 December a.s. recht
op het koopen van 250 gram boter öf
margarine. De bonnen, welke op 20 De
cember nog niet gebruikt zijn blijven
voorts nog geldig gedurende de week
van 21 tot en met 27 December a s
Voorts geeft de met ..21" genummerde
bon gedurende het tijdvak van 30 No
vember tot en met 27 December a.s.
recht op het koopen van een halve
flesch slaolie.
Het afleveren van de hoeveelheid sla
olie. welke onder afgifte van de met
.,21" genummerde bon is gekocht, is
uitsluitend toegestaan gedurende het
tijdvak van 14 December 1940 tot en met
31 Januari 1941.
De met ..21" eenummerde bonnen
gei-en dus géén recht op het koopen van
vet.
PETROLEUM
De secretaris-generaal van het depar
tement van Handel. Nijverheid en
Scheepvaart maakt bekend, dat gedu
rende het tijdvak van Maandag 16 De
cember a.s. tot en met Zondag 19 Janu
ari 1941 de met „periode C" gemerkte
zegel van de serie, welke is. uitge
reikt ten behoeve van her. die voor ver
lichting in het huishouden uitsluitend
on het gebruik van petroleum zijn aan-
"""'"'cn re^h» geeft op het koopen van
2 liter petroleum.
's-GRAVENHAGE. 13 Dec. - De
secretaris-generaal van het departe
ment van Landbouw en Visscherij
maakt het navolgende bekend.
BROOD EN GEBAK
Elk der met „19" genummerde bonnen
van de broodkaart geeft gedurende de
week van Maandag 16 December tot en
met Zondag 22 December a.s. recht op
het koopen van 125 gram roggebrood of
lT)0 gram ander brood.
Voorts geeft elke der met „19" genum
merde broodbonnen recht op het koopen
van een rantsoen gebak. Dit omvat voor
de hierna genoemde hakkerijproducten
telkens ten minste het daarachter ge
plaatste aantal grammen:
Beschuit 75 gra.m
Biscuits en wafels 90 gram
Speculaas 140 gram
Andere koekjes 200 gram
Koek 160 gram
Cake 300 gram
Gevuld klein korstgebak (b.v. aman
del broodjes) 400 gram
Gevuld groot korstgebak (b.v. boter
letter) 500 gram
Taart en gebakjes 600 gram.
Voor geheel of len deole uit meel of
bloem gebakken producten, welke hier
boven niet genoemd zijn. geldt, dat een
rantsoen een hoeveelheid omvat, waar
in 70 gram meel of bloem is verwerkt.
De op 22 December nog niet gebruikte
bonnen blijven voorts nog geldig gedu
rende de week van 23 tot en met 29
December a.s,. met dien verstande, dat
zij gedurende laatstgenoemde week
niet mogen worden gebruikt in hotels,
restaurants e.d.
EIEREN
Gedurende het tijdvak van Maandag
16 December tot en met Zondag 22 De
cember a.s. geeft de met ..22" genum
merde bon van het algemeen distrihu-
tiebonboekje recht op 't koopen van één
ei. De bonnen welke on 22 December
nog niet gebruikt ziin. blijven geldig tot
en met Zondag 29 December a.s.. met
dien verstande, dat ook zii gedurende
de week van 23. tot en met 29 December
a.s. niet gebruikt mogen worden in ho
tels, testaurants e.d
PEULVRUCHTEN
Gedurende het tiidvek van D:nsdag 17
Decemher tot eh met Zonde» ',2 Januari
1911 geeft de met ..103" genummerde
bon van het a'~emeen distrUmtiebon-
hoekie recht nn het koopen van een Yt
kg. peulvruchten.