Uitslaande brand STADSNIEUWS Verminderde uitkeering uit gemeentefonds Het Nijverheidsonderwijs aan den Weverssingel Qemeentebegrooting 1941 Belasting opbrengst daalt Korps Vrouwelijke Vrijwilligers Collectanten voor de Winterhulp Middenstands offer 1940 Leger des Heils WINTERHULP#NEDERLAND v.j Nieuwe bestuurs leden gekozen Perceel 21 ging verloren Kerstfeest voor de gewonden „Onze Dieren" Kerstliederen van Hans Scheifes 2e BLAD PAG. 1 AMERSFOORTSCH DAGBLAD DONDERDAG 19 DECEMBER 1940 Kleiner aantal werkloozen geeft de gemeente weinig voordeel LI ET is met diep leedwezen, dat B. en W 1 thans een niet-sluitend begrootingsont- werp moeten aanbieden, waartoe zij niet dan na zeer nauwgezette behandeling zijn overgegaan. Sedert jaren hebben zij steeds getracht een sluitende begrooting samen te stellen en dat zulks op reëele basis is geschied, moge -bewezen worden door de uitkomsten der rekening 1939. die met een batig saldo kan worden afgesloten. Ook in den loop van dit jaar was het nog niet met ciifers aan te toonen, dat de begroo ting voor 1941 niet sluitend zou ziin te maken, zoodat B en W. bii de behande ling van het voorstel tot herclassificatie voor de personeele belasting zich konden stellen op het standpunt, dat deze herclas sificatie. waarvan de minst-gesitueerden in bijzondere mate te lijden zouden hebben, voor de eemeente-financiën niet van noo- de was. Dat aan 's Raads besluit om niet tot hcrclassificatie over te gaan. het ge volg zou worden verbonden, dat slechts 55 opcenten op de hoofdsom der gemeente fondsbelasting mogen worden geheven kon niet worden verwacht. Hierdoor wordt de begrootingspositie direct f 60000 Slechter. Schijnbaar mogen de ingezetenen zich dus thans verheugen op belas tingverlaging, maar dit kan slechts schijn zijn, omdat het begrootings- tekort zal moeten worden aangezui verd en B. en W. in waarheid niet mogen verwachten, dat deze aanzui vering eenerzijde van rijkswege zal geschieden tot het volle bedrag en de ingezetenen anderzijds een belas tingverlaging zullen genieten. Zij verwachten derhalve, dat vóór al les, deze 20 opcenten nog op de be grooting zullen moeten worden ge bracht. Evenmin konden B. en W. op de hoogte zijn van de hun op 21 Oct. 1040 medegedeelde verlaagde raming der uitkeering uit het gemeentefonds ten bedrage van 48.000 en de uitbreiding der politie, waarvoor 50.000 moest worden geraamd. Waren deze drie belangrijke tegenval lers niet te boeken geweest, stellig zou ook voor 1041 een sluitende begrooting zijn aangeboden, hoewel B. en W. daar bij moeten aanteekenen, dat zulks on der de huidige omstandigheden veel minder dan vroeger- de zekerheid zou bieden, dat de rekening een gelijk beeld zal geven. A AN de toelichting, van een over- zicht van de geraamde en nadee- lige saldi der hoofdstukken van den gewonen dienst, voor de jaren 1940 en 1941 is het volgende ontleend: In de begrooting voor 1940 is voor „Vroegere diensten-' opgenomen het na- deelig saldo der rekening 1938, terwijl in het ontwerp der begrooting 1941 een voordeclig saldo der rekening 1939 kon worden opgenomen, waardoor een voor declig verschil ten bate van 1941 ad 37.095.31 voortvloeit. Het nadeelig verschil van „Algemeen beheer" met 1910 ad 78.986,20 vloeit allereerst voort uit de voortgezette ver laging der garantie-uitkeering volgens de wet van 4- Maart. 1935 en voorts uit de lagere raming der voorloopige uitkee ring ingevolge art. 3, letter C der wet Financieclc verhouding. Voor „Openbare veiligheid" moest rond 50.000 meer geraamd worden wegens uitbreiding der politie, terwijl ten behoeve van den luchtbeschermings dienst rond 22.500 meer is uitgetrok ken, waartegenover staat de verlaging van den post straatverlichting met 23.791.82. Het totaal van dit hoofdstuk vraagt, 46.167,15 meer dan in de be grooting van het vorig jaar werd opge- nen. Woningbedrijf T5 en W. herinneren aan het schrij- ven der rekening-commissie, waar bij deze o.a. mededeelt: ..Wij begrijpen, dat de kosten van het ge heel e woning bedrijf belangrijk meer zijn dan bij wo ningbouwverenigingen, omdat voor de gemeente een sociale taak is weggelegd, welke bijzondere werkzaamheden ver- eischt, maar achten het onjuist, dat een deel dier kosten ten taste van het onder houd komt." In verband hiermee geeft de commissie in overweging op de ge- meentehegrootirg een post uit te trek ken ter vergoeding aan het woningbe drijf van de kosten voor uitvoering der sociale taak der gemeente ten opzichte der volkshuisvesting. Ter voldoening aan dezen wensch der Commissie waarmede B. en W. kunnen instemmen - is 3000 bij „Volkshuisvesting" uitge trokken als vergoeding voor de door het woningbedrijf te verrichten sociale taak. Tengevolge hiervan is de post leiding (onderhoud) op de begrooting 1941 voor hot woningbedrijf teruggebracht op 4600 of 3.42 per woning. Tevens is opgenomen een bedrag van 4000 wegens uitkeering door de ge meente aan den dienst Bouw- en Wo ningtoezicht voor werkzaamheden ten behoeve van den wederopbouw. Openbare werken HET nadeelig slot van „Openbare werken" is 9796.44 lager geraamd dan over 1940 in hoofdzaak wegens de met 5000 verhoogde raming der straat- en rioolbelasting en de met 2252 ver minderde raming der kosten van de ge meentereiniging. Voor onderhoud van straten, pleinen, wegen en voetpaden is 44.700 uitgetrokken, evenals voor 1940, overeenkomstig het door den Raad bij de begrooting 1940 genomen besluit, ondanks dat naar de meening van B. en W. voor een goed onderhoud een hooger bedrag noodig is, ter voorkoming van achterstand. Door de Commissie van Openb. wer ken is aan B. en W. medegedeeld, dat zij het economischer acht om voortaan een vast bedrag voor kosten en instand houding van schoolgebouwen uit te trek ken en dit bijv. te bepalen op 1% der stichfingskosten van de in gebruik zijn de lokalen. Aangenomen dat er momen teel 60 lokalen in gebruik zijn en de stichtingskosten stellende op f 10.000 per lokaal, dan zou voor dezen post kunnen volstaan wórden met van 600.000 is 6000. De dienst Opb. werken zal er dus rekening mede moeten houden, dat jaarlijks ten hoogste over dit bedrag kan worden beschikt, zoodat het noodzake lijk zal zijn om een programma van werkzaamheden over een reeks van jaren te maken. Het wil B. en W. voor komen. dat met deze werkwijze een proef kan worden genomen, weshalve zij den post overeenkomstig het advies der commissie hebben uitgetrokken. In verband met de gemeentefinanciën en de rekening der Oudheidkundige ver- eeniging Fléhite, stellen B. en W. voor het aan die vereeniging toegekende sub sidie ad f 900 met ingang van 1 Jan. 1941 te verminderen tot 750. Het nadeelig saldo van het hoofdstuk „Ondersteuning aan behoeffigen" is f 15551.84 hooger geraamd dan over 1940, hetgeen in hoofdzaak veroorzaakt wordt door een hooger subsidie tot een bedrag van 13825 aan de Instelling van Maatsch. Hulpbetoon. Werkloosheid „Ondersteuning aan werkloozen" geeft slechts een minder nadeelig slot van f 2187.29. niettegenstaande het aantal ingeschreven werkloozen is gedaald. Korten tijd geleden is verschenen de verordening van de Secretarissen-Generaal van de De partementen van Financiën, van Binnenlandsche Zaken en van So ciale Zaken dd. 28 October 1940, ter uitvoering van de wet van 4 Maart 1935 (Stbl. 76). houdende voorzienin gen terzake van gemeentelijke kos ten van werkloosheidszorg in 1940. De daarbij behoorende schaal, waar naar uitkeering uit het Werkloos- heidssubsidiefonds plaats zal vin den, is gelijk aan die, welke voor dien gold. Het is bekend, dat bij daling der desbetreffende uitgaven een ongeveer gelijk bedrag ten laste der gemeente blijft als bij den stand van zaken van bet oogenblik. zoodat eventueel voordeel uitsluitend aan de zijde van het fonds is. Ten aanzien der Brandweer wijzen B. en W. er op, dat het nadeelig slot ver hoogd is door een hoogere raming der voor den Commandant en de overige hoofdlieden uitgetrokken belooning. Het komt hun voor. dat het zeer noodzake lijk is. met de verhooging van deze be looningen eenigermate tegemoet, te ko men aan de zware eischen, welke aan de brandweer worden gesteld. Welke arbeid wordt er op Zuidsingel 29 verricht? T N het pand Zuidsingel 29 werkt de „Commissie Hulp\erleening% oorlogsschade 1940" in samenwer king met de Grebbecommissie. Het is interessant daar een kijkje te gaan nemen. Men wordt openge daan door een flinke, zakelijke con cierge. die van alle markten thuis blijkt te zijn en alles keurig in orde houdt. De Grebbecommissie zorgt voor alle voorraden: ondergoed voor mannen, vrouwen en kinderen", ka toen voor lakens en sloopen, ma trassen, dekens, bedden, meubelen, kachels, aardewerk en keukenge rei, in het kort. voor alles, wat men- schen die door oorlogsschade het hunne moesten verliezen noodig hebben. Dit alles moet geïnven tariseerd worden, om daarna op bonnen weer te worden uitgegeven. Het beheer van dit magazijn is op gedragen aan het K.V.V. (Korps Vrou welijke Vrijwilligers). Dagelijks komen eenige leden om het katoen enz. te ver werken tot lakens en sloopen, die in respectabele hoeveelheden het huis weer verlaten. Voortdurend ratelen twee naaimachines voor het zoomen van thee- en andere doeken. Ook worden oude kussens, matrassen en gestikte dekens nieuw overtrokken, van Cretonne bed spreien gemaakt, en van een tafel kleed of andere stevige stof kussens in makkelijke stoelen:, met oud materiaal worden stoelen overtrokken, kortom niets gaat er verloren, alles wordt tot iets nut tics verwerkt. Het doel is teven niet alleen uitgeven, doch ook smake lijke dingen te voorschijn te toveren, die de gezelligheid in zoo'n nieuwe wo ning, van menschen die alles verloren hebben, verhoogen. In dezelfde kamer, waar de <lamee naaien, worden de klanten, wiar aan vragen eerst door de commissie nauw keurig onderzocht zijn, ontvangen, zoo- dat er wol een koel hoofd, noodig is om alles rustig en overzichtelijk te regelen. Men ia in de gelegenhaid in de voor raadkamers rustig rond te kijken en zooveel mogelijk zelf uit te zoeken. D3 note gaie ontbreekt dikwijls ook niet, wanneer bijv. één van de getroffenan verklaart: „het is hier zoo gemakkelijk koopen, zonder punten en zonder geld". Uit dit. alles blijkt wel, walk goed werk bier verricht wordt en boe hard er gewerkt wordt, door d,e dames van bet K.V.V. Wie nog iets. te missen heeft van oud (niet versleten) goed in walken vorm ook. zende het. naar Zuidsingel 29, tel. 4850. geopend Maandags, Dins dags, Woensdags van 9)4—12 en van \7OLGENDE week zal wederom een collecte voor de Winter hulp Nederland.gehouden worden. De laatste dagen heeft men in de pers veelvuldig artikelen kunnen lezen, waarin omschreven werd, hoe de opbrengst van deze landelijke collecte besteed wordt. Zij is in het belang en ten behoeve van dat deel van ons Nederlandsche volk, dat recht heeft op hulp. Voor dit goede doel, dat nagestreefd wordt vóór en door Nciarlanders, zijn collectanten en collectrices noodig en daarom doet het gemeente bestuur een beroep op een iéder, om zich zoo spoedig mogelijk als zoodanig aan te melden. Deze aan melding kan op Kamer 8 ten stad- huize geschieden. Gaarna zoo spoe dig mogelijk, omdat het voorberei dend werd voor deze collecte tijd- roovend is. 23 aanvragen uit Amersfoort en omgeving XT AAR men zich zal herinneren, is door de drie middenstands bonden indertijd een inzameling ge houden ten behoeve van hen, die door de oorlogshandelingen zwaar getroffen zijn. Deze landelijke inzameling bracht ongeveer 150.000 op. Dit geld wordt op advies van regionale commissies verdeeld. De regionale commissie voor de Gel- dersche Vallei (Amersfoort tot Wape ningen) heeft zittingen gehouden te Rhenen en Wageningen. Vandaag heeft deze commissie onder leiding van dr. Joh. H. Scheurer, voor dit rayon hier in het gebouw van de Ned. Midden- standsbank zitting gehouden, teneinde degenen, die gebruik wilden maken van dit fonds, persoonlijk te hooren. Voor Amersfoort en omgeving waren 23 aanvragen en was een bedrag van f 20 000 uitgetrokken. In totaal waren er 107 aanvragen, meerendeels uit Rhe nen en Wageningen. Ter verduidelijking diene. dat dit z.g. Middenstandsoffer uitsluitend hulp ver leent voor overblijvende moeilijkheden, d.w.z. moeilijkheden, welke zich kunnen voordoen, nadat, de zwaargetroffenen reeds financieel te paard geholpen zijn. Kerstfeestsamenkomsten Door hef Leger des Heils zullen gedu rende de Kerstdagen in het gebouw aan het Havik 25 Kerstfeestsamenkomsten gehouden worden, welke op den eersten kerstmorgen om zes uur ingazet wor- cten met. een „proloog". Deze proloog geeft gelegenheid zich in gedachten te verplaatsen naar Bethlehems kribbe, al waar zooveel geloovigen verwijlden in aanbidding, omdat zij de vervulling za gen van lang begeerd? wenschen. Ver schillende medewerkers vormen dien morgen een geheel en staan onder lei ding van de officieren van het Leger des Heils. In den loop van eersten Kerst dag worden ver dar nog drie diensten gehouden. DE NEDERLANDSCHE UNIE Hier ter stede heeft „De Nederland sche Unie" een sociaal voorlichtings bureau ingesteld. Het. is gevestigd in het „Unie-huis" aan da Varkensmarkt en zal geopend zijn voor Amersfoorters iederen Donderdagmiddag van drie tot vier en voor inwoners van de buitenge meenten iederen Vrijdagmorgen des Vrijdags wordt de weakmarkt hier ter stede gehouden van tien tot elf uur. De leiding berust, bij mevrouw M. A. A. Buissink-van Hedel. Ook te Soest, heeft „De Nedarlandsche Unie" een sociaal voorlichtingsbureau gevestigd. De leiding berust hier bij den heer L. Vriens. Het is gevestigd in het „Unie-huis", Driehoekeweg 2 en is voor inlichtingen geopend, des Woensdags en des Zaterdags van 14 tot 16 uur. Postgiro-No's van de Winterhulp Nederland Gironummer van de W.H.N. 5553. De Bank van de W.H.N. is Kasvereeniging N.V., Am sterdam. Postgironummer 877. Stort op 5553 of 877 Ge brengt geluk in veler leven De Ambachtsschool bestaat 1 Juni 1941 veertig jaar vereeniging ter bevordering van het Nijverheidsonderwijs, in hoofdzaak voor aanstaande am bachtslieden, heeft gisteravond in de Ambachtsschool een algemeene ver gadering gehouden onder voorzitter schap van dr. Joh. H. Scheurer. Nadat de heer v. d. Horst de notu len voorgelezen had, kwam de ver kiezing van vijf bestuursleden aan de orde wegens vertrok van tic hoe ren ir. L. B. Huijgen en ir. F. M. van Veen, het overlijden van den heer E. van Vollenhoven en het periodiek aftreden van de heeren H. A. J. Nef- kens en B. Schooleman. De twee laatstgenoemden waren herkiesbaar. Ter voorlichting van de vergadering bracht het bestuur een zestal candida- ten naar voren, t.w. W. Verhoeven. P. Sonius, J. Overeem, Ir. Merkens, H. Ha lewijn en C. Boeschoten, aan welke lijst op verzoek nog toegevoegd werden: K. Christ en J. v. d. Neut. De schriftelijke stemming, met 16 gel dige stemmen, had tot resultaat, dat in het bestuur gekozen werden de twee her kiesbare leden H. A. J. Xefkens (13) en B. Schooleman (14) alsmede de drie nieuwe bestuursleden J. Overeem (11). W. Verhoeven (9) en P. Sonius (9). De overige candidaten. de heeren Boescho ten, v. d. Neut, Merkens. Halewijn en Christ kregen resp. 8, 5, 4, 4 en 2 stem men. In de Commissie tot. nazien van de boeken werden voor dit jaar gekozen: J. Huizinga, Lindenhovius en één lid. aan te wijzen door de R.K vereeniging St. Jozeph. Als plaatsvervangende leden: H. J. Snitker, G. Spelberg en G. J. Noord man. De voorzitter bracht tijdens de rond vraag naar voren, dat er voorbereiden de maatregelen getroffen worden voor het geven van lessen in de lichamelijke oefening. Dit brengt met zich mede, dat er 'n nieuw gymnastieklokaal moet ko men, dat tevens gebruikt kan worden als schaftlokaal. De directeur van de Ambachtsschool, de heer J. J. Wesseling, lichtte toe, .dat lichamelijke oefening verplichtend ge steld is. Twee lestijden per week zullen daarvoor uitgetrokken worden, waarbij men zijn best zal doen. om het overige onderwijs zoo min mogelijk nadeelig te beïnvloeden, temeer, waar men toch al niet over veel tijd beschikt sinds de 2-jarige cursus ingesteld is. Spreker hoopte, dat t.z.t. deze 2-jarige cursus verlengd zal worden. De lichamelijke oefening zal plaats hebben op modernen grondslag, oefeningen in de openlucht, zwemmen, etc. Op enkele scholen heeft men elders reeds een proef genomen. Verder deelde de voorzitter mede. dat zoo spoedig mogelijk begonnen zal wor den met het les geven in electrisch las- schen. En tenslotte memoreerde dr. Scheurer. dat de Ambachtsschool 1 Juni 1941 het veertigjarig bestaan zal kunnen herdenken. In welken vorm deze herdenking zal plaats vinden, zal t..z.t.. nog bepaald worden. Nadat nog eenige vragen beantwoord werden, werd de vergadering door dr. Scheurer gesloten. De vergadering werd gehoudan in een van de groote leslokalen, zoodat de aan wezigen tevens gelegenhaid hadden een expositie van handteeken- <- schilder werk van de leerlingen ta bezichtigen. Men heeft dat zeker met. genoegen kunnen doen, want het tentoongestelde werk bleek het resultaat te zijn \an de- galijk, pracfisch onderwijs op dit ge bied'. dat bij tal van leerlingen, goede vruchten had afgeworpen. De opgegeven onderwerpen waren niet gemakkelijk en lieten daarnaast ruime speling over voor kleurenrijke fantasie. Vooral het schilder- en reclamewerk mooht er zijn en bood een prettigen en verzorgden aanblik, mede, doordat vale stukken ingelijst waren. Voor de jongens, die hun eigen „hand werk" mee naar huis mogen nemen, zal dit later een mooie harinnering zijn aan nuttige en op de maatschappij af gestemde onderwijsjaren. EXAMEN Te Amsterdam slaagde aan het Nuts- seminarium voor paedagogiek voor de middelbare acte paedagogiek (diploma A.) onze stadgenoote mej. W. A. Borren. Vannacht half drie laaide het vuur weer op! jpERCEEL een en twintig aan den Weverssingel, alwaar de boek binderij van den 74-jarigen R. Bot hoven gevestigd was. is gisteravond een prooi der vlammen geworden. Waschgoed. dat op de eerste ver dieping bij een kachel te drogen hing en vlam gevat heeft, was de oorzaak \an dezen uitslaanden brand, welke de brandweer eenige uren drukken arbeid verschaft heeft. Onmiddellijk na de alarmee ren de rookwolken sloegen groote vuurtongen uit het huis en was er van een binnenbrand geen sprake meer. In allerijl ging men tot ont ruiming van het perceel over. Hier mede waren, behalve den huurder Pothoven, ook drie andere gezinnen gemoeid, welke, kamers bewoonden op de eerste verdieping, waar het vuur juist het hevigst om zich heen greep. Ruim vijf uur begon de brandweer, geadsisteerd door politie en leden van den Luchtbeschermingsdienst de bestrijding van den aanvankelijk hoog oplaaienden vuurgloed. Om kwart over zes kon men tot nablus- sching overgaan en tegen acht uur kon het. bevel inrukken gegeven worden. Men had toen geen vermoe den, dat in den loop van den nacht het vuur weer zou doorgaan met zijn sloopend werk. Om half drie vannacht werd wederom gealar meerd en kreeg een brandmeester met eenige brandweerlieden de min der prettige taak, om het nog eens degelijk over te doen De brandweer heeft onder leiding van commandant W. van Haselen niet. vol ledig materiaal tegen diet vuur slag ge leverd. En dat ging haar vrij gemakke lijk af, want het terrein van eten strijd was in de onmiddellijke nabijheid van h3t grachtwater gelegen, waardoor men dus de beschikking had over een onuit puttelijke bron aan bluschmidslelen. De haastig uitgelegde slangen transpor teerden liet opgepompte water in all a richtingen, in een minimum van tijd had men (het brandende pcrcael omsin geld. Aan de achterzijde kon men komen door twee slangen "uit te leggen via de Breedesteeg. terwijl de Magvrusladder gelegenheid bood om van groote hoogte in den vuurhaard te kijken en water af te geven. Toon de brand op zijn felst 'as en temidden van zware rookwol ken roode vuurtongen lekten, werkte de brandweer met zeven stralen, twee achter en vijf voor. Het vuur zat nogal hoog achterin en trachtte een uitweg te vinden in de richting van de aangren zende groente-opslagplaats. De stevige muur en de watermassa's voorkwamen echter overslaan van het vuur. Om ruim zes uur werd een aanval gedaan door het hooge middenraam, welke afdoende uitwerking had. De vuurhaard lag toen, mede. doordat eenige brandweerlieden op het dak de pannen weghaalden, geheel bloot en kon weinig weerstand meer bie den. Korten tijd later ging men over tot nablusschen en was de strijd gewonnen. Het oude gebouw moet echter als verloren beschouwd wor den, terwijl de belendende perceelen, zooals begrijpelijk is. niet vrij van waterschade gebleven waren. Wat de bewoners betreft, deze habben bij kennissen onderdak gekregen, ter wijl de politie zich over het gezin van B. ontfermd heeft. De kamer, waar het waschgoad vlam gevat heeft, werd door mej. H. met haar twee kinderen be woond. Van den inboedel is vrijwel al les verloren gegaan. Zooals wij reeds schreven, ie hel vuur vannacht weer opgegloeid. De brand bleef tot vanmorgen omstreeks zes uur doorwoeden. De brandweerlieden hebben geen n-ettig werkje te verrichten gehad. Wel licht, dat zij in de hitte van den strijd minder last gehad hebben van het kou de waterballet, dan de directe omstan ders, die van de politie toestemming Het Comité voor den gewonden en zieken soldaat meldt ons: Maandagavond 23 December wordt om halfacht in het militair hospitaal het Kerstfeest gevierd. De vereeniging van Jong Hervormden zal met eenige andere dames dezen avond opluisteren, onder leiding van ds. D. Het programma vermeldt: Kerstver haal, zang, declamatie, piano en viool. Een beperkt aantal belangstellenden is welkom, doch de ruimte is begrensd. Zij, die er prijs op stellen, deze Kerst viering hij te wonen, worden verzocht dit per telefoon op te geven, vóór Zater dag a.s., aan de secretaresse van het comité, mevrouw v. d. Pol—Nonkes, tel. no. 4174, hadden zich in de onmiddellijke nabij heid van het brandende perceel op te ljouden. Dat waren er maar weinigen, de vele nieuwsgierigen werden door haar op een behoorlijken afstand gehou den, waardoor de brandweer zich ten volle van haar taak kon kwijten. Naar wij vernamen, was liet perceel door verzekering gedekt. Hoe het ech ter met. dan vernielden inboedel van rite bewoners staat, weten wij niet. Laten wij hopen, dat zii zoo spoedig mogelijk geholpen zullen zijn. Een nuttig geschenk voor onze jeugd, dat uitgegeven wordt door de Ver. tot Bescher ming van Dieren \J AN de zijde der Nederlandsche Ver* eeniging tot Bescherming van Die ren kregen wij een aardig boekje toege zonden, dat samengeteld is door G. Nieuwcnhuljsen en de bedoeling heeft, onze jeugd nader tot de dieren te bren gen. Vooral de vogels en de viervoeters), die in en om de huizen vertoeven, wor den er in besproken, in verhaal en ge dicht. Het gehael is prettig gesteld eni aanschouwelijk geïllustreerd. De jeugd kan er uit leeren, wat do trouw van die ren beteekent, een begrip, dat vooral goed gekarakteriserd wordt in het stuk- ie, dat aan Patiala gewijd is. Patiala is de hond, walke aan mevouw Visser— t Hooft door een Noord-Indischen Ma- haradja ten geschenke gegeven word! Onschatbare diensten heeft hij haar op haar verre tochten bewezen. In tegen stelling met zijn rasgenootpn uit Kulu, was Patiala zacht en goedaardig vait karakter en beter dan elke andere hond hestand tegen het. leven in de bergen. Mijlen en mijlen heeft deze viervoeter afgelegd, zwoegende over fiteenhöllin* gen en eind°looze gletsrhers. klauteren de tegen rotsen, worstelend» tegen ijs koude golven van de bexgslroomen en soms snakkend naar water in de dorre zandwoestijnen. F.ti dat alles alleen voor een vriendelijk woord, en een hap eten, Patiala, de onvermoeibare „padvin der", is eindelijk mae naar Holland ge* komen. In dezen dapperen viervoeter valt te bewonderen, hoe een wilde Tihe- taan, van het ras. dat berucht is omi zijn woestheid, in een liefdavolle omge ving zich tof zulk een zacht en aanhan kelijk dier heeft kunnen ontwikkelen, Hij was een hond, die nooit een baas had gekend, die niet wist wat ihet was, om gestreeld te worden, die in de twee jaren van zijn leven den feilen strijd om het bestaan, ook van zijn beschar- mclinge, had gevoerd, getuige zijn ge* scheurd oor en zijn vele litteekens. Wia de dieren vriendschap bewijsfl, oogst, als belooning een onbaatzuchtige dankbaarheid en een trouw, welke ons beschaamd doen staan. Daarvan is Pa tiala pen treffend bewijs! Moge dit boekje in de handen vari velen komen, van oud en jong. Het is een nuttig en mooi geschenk, dat. ver krijgbaar gesteld wordt aan het. bureau van onze Nederlandsche Vareeniging tot Bescherming van Dieren, Prinses Mariestraat 40, Den Haag. Hans M. Scheifes: „Toen Jezus in het kribje lag" (Uitg. Wed. J. R. van Ros- sum, Utrecht). Onder den titel „Toen Jeziis in het kribje lag" zijn bij de uitgeefster Wed. J. R. van Rossum te Utrecht zes Kerst liederen verschenen, gecomponeerd door den Amersfoortschen toonkunstenaar Hans M. Scheifes. Vier van deze liede ren zijn tweestemmig, doch deze kun nen ook éénstemmig gezongen worden. Het zesde lied, „Zij kwamen te samen", op tekst van 'C. Vriends, is eenstemmig, en dit acht ik liet best geslaagde van het bundeltje. Het is geschreven in een eenvoudig verbalenden toon, de piano begeleiding is sober en houdt in de bas een innig verband met de melodie van de zangstem. Het componeeren van kerstliederen is 'n moeilijke opgave. F.r bestaan immers zooveel mooie oude kerstliederen, ook in onze geestelijke volksliedlitteratuur, en een nieuw kerstlied moet wel zeer diep geïnspireerd zijn, wanneer het be staan kan naast de vele dierbare, over geleverde liederen van dit feest. Een kerstlied heeft alleen dan waarde, wan neer het weerklank vindt in den huise- I ij ken kring, dus geen muzikale preten tie of concert-allure bezit. Het laatste liedje uit Scheifes' bundel voldoet geheel en al aan deze voorwaarden. Het kan ook in de kerk gezongen worden, want het. vertolkt op doorleefde wijze een al gemeen gevoel. Ook liet liedje op tekst van Guido Gezelle: „Waait mij nu zoetjes, o zuch tende wind" is voor één stern genoteerd, doch hier stelt de melodie hoogere eischen aan de trefzekerheid. De bege leiding is tamelijk precieus en het tikje overgevoeligheid doet het bij het hier boven genoemde liedje ten achter staan. In de tweestemmige, liederen merkt men met genoegen op. dat heide stem men een zelfstandig-melodische beteeke- nis bezitten, zoodat de vertolker van de onderstem niet het gevoel heeft, dat deze stem er maar „hijhangt". In het. lied „Daar ligt in de kribbe" is de tweestem migheid meer harmonisch opgevat, doch daar dit lied een eenigszins koraal-ach- tig karakter draagt, is dit. wel toege staan. Toch geef ik de voorkeur aan die tweestemmige liederen, welke inderdaad tweestemmig, dus tweemaal melodisch zijn. Hans Seheifec bezit de gave om goede vocale melodieën te schrijven en daarvan legt hij in dit bundeltje weder om getuigenis af. W. Pj

Historische kranten - Archief Eemland

Amersfoortsch Dagblad / De Eemlander | 1940 | | pagina 5