BONNEN DIE NU GELDIG ZIJN
WAT
Richtlijnen betreffende het
beloop van loonen
en salarissen
Regeling van verdere
arbeidsvoorwaarden
Een goed recept tegen
verkoudheid
Dispensatie van
uitgaansverbod
Boterbon is een
week geldig
Kootwijk vervalt
Voldoende vleesch
met Kerstmis
Bon 18 heeft
een verleden
CLEARING
Eendeneieren moeten
hard gekookt
worden
DE JACHT OP DE
KERSTBOUTJES
Ie BLAD PAG. 2
AMERSFOORTSCH DAGBLAD
ZATERDAG 21 DECEMBER 1940
's-GRAVENHAGE. 20 Dec. Ten J
einde een eenvormige toepassing]
van de verordening over het al of
niet verhoogen of verlagen der loo
nen en salarissen te waarborgen en
om twijfel zooveel mogelijk te voren
reeds uit te sluiten, heeft de serre
taris-generaal van het departement
van Sociale Zaken op instigatie en
in overeenstemming met de afdee-
ling „Soziale Verwaltung" aan het
college van riikshemiddelaars richt
lijnen doen toekomen voor de toe
passing der verordening. Deze
richtlijnen zijn de volgende:
1. De grenzen, waarbinnen de veror
dening geldig is, blijkt ondubbelzinnig
uit artikel Volgens dit artikel vindt
de verordening geen toepassing op hui
selijke diensten en op de arbeidsver
houdingen. Zii houdt vast aan den tot
Bieden geldenden rêolitstoe6tand (art 1)
dat arbeidsvoorwaarden in de eerste
plaats door overeenstemming tusschen
de vereenigingen van werkgevers en
werknemers moeten worden geregeld,
Waar. echter het afsluiten van een col
lectieve arbeidsovereenkomst niet ge
schiedt of om andere redenen, b.v. ten
gevolee v-n het ont.hreken van een par
tij. die tarievpn kan vaststellen (wet op
de colectieve arbeidsovereenkomst
van 25 April 1937) een regeling als bo
venbedoeld niet mogelijk is. maar ter
bescherming van de arbeiders een rege
ling voor een geheele groep van onder
nemingen tegelijk noodzakelijk blijkt,
kunnen loonen en salarissen en andere
arbeidsvoorwaarden door tie overheid
worden vastgesteld.
Hetzelfde is het geval, wanneer welis
waar een collectieve arbeidsovereen
komst bestaat doch bppaalde loonen en
salarissen of andere arbeidsvoorwaarden
niet regelt, of wanneer de verandering
van bepalingen der overeenkomst noo
dig voorkomt.
De verordening maakt dus het ingrij
pen van dèn Staat in de totstandkoming
van de loonen, salarissen en andere ar
beidsvoorwaarden mogelijk, overal waar
de sociale belangen van de werknemers
dat eischen.
Bevoegd om de regelingen buiten de
collectieve arbeidsovereenkomsten te
treffen is het college van rijksbemidde
laars (art. 3 van het eerste uitvoerings
besluit). tot welk lichaam zich de par
tijen bij een C.A.O. alsmede iedere werk
gever en weYknemer te allen tijde kan
wenden. Wanr de wetteMjke voorwaar
den voor regelingen hij C.A.O. zijn gegc
ven, is het college van rijksbemiddelaars
verplicht in de eerste plaats h:j de par
tijen op het sluiten van een C.A.O. aan
te dringen. Het college kan hiervoor
termijnen bepalen.
3. Dé bepalingen omtrent de totstand
koming van het loon zouden onvolledig
zijn, wanneer daarin niet tevens de
vraag van het loonpeil principieel zon
zijn geregeld. Wil de economie van
een volk geheel aan de belangen van
de gemeenschap dienstbaar- worden
gemaakt, don moet zij van staats
wege geleid worden. Hetzelfde is bij de
loonvorming het geval. De verordening
van den Rijkscommissaris schrijft daar
om in de artikelen 3 en 7 voor. dat ver
hoogingen van loonen en salarissen, al
dan niet bij C.A.O. tot stand gekomen
toestemming der overheid hPhopven.
Daarmede is van den eenen kant de
noodzakelijke cóntróle van staatswege
op de ontwikkeling van het loonpeil
verzekerd, van den anderen kant ook
den weg vrijgelaten om daar loonsver-
hoogingen toe te laten, waar deze door
de sociale behoeften der werknemers
wórden geëischt en waar zij volgens de
economische verhoudingen mogelijk
zijn. Natuurlijk moet er op gelet wór
den. dat evenals rle Nederlandsche eco
nomie met de Europeesohe economie
ten nauwste vervlochten is. ook de loo
nen en salarissen in dit raam moeten
passen.
4. Wanneer een bestaande C.A.O. op
een bepaalde onderneming van toepas
sing wordt, omdat de ondernemer zich
Is lid aansluit bij de pariijen bij de
vereenkornet. dan is een lonnsverhoo-
:ing, voorzoöver zij noodzakelijk is voor
Ie aanpassing aan liet tarief der C.A.O..
•liet aan voorafgaande goedkeuring on
'derworpen.
Wanneer bij verkorting van arbeids
tijd loonen en salarissen niet in gelijke
verhouding als de arbeidstijd worden
verminderd, dan vormt dit geen loons
verhoosring in den zin der verordening
en i» derhalve voorafgaande goedkeu
ring niet noodzakelijk.
Onder de begrippen „loonen en sala
rissen" moet men loon en salarisnormen
verstaan, dat wil zeggen de voor be
paalde werkzaamheden in bedrijf of on
derrieming vastgestelde loonen, stukloo
nen. 6alari*»sen. toelagen, enz. De veror
dening moet derhalve niet worden toe
gepast in de volgende gevallen:
a) Bij het opschuiven van een werk
nemer naar een hoogers leeftijdsgroep,
wanneer de ip de C.A.O. geregelde of de
in bedrijf of onderneming gebruikelijke
loonsom worrit, betaald
b) Bij overplaatsen van een werk
nemer naar een andere afdeéling van
het bedrijf, wanneer daarin hoogera
loon- en salarisnormen gebruikelijk zijn.
c) Bij verplaatsing van een werkne
mer naar een anderen post. waarvoor
een hoogere helooning gebruikelijk is.
d) Bij verhooging der stukloonen
wanneer zij onder omstandigheden ge
schiedt, die aanzienlijk van de tot. dan
toe bestaande afwijken (verandering van
de techniek van het arbeidsprocedé, van
den grondstof, van de werktuigen e.d.).
e) Wanneer voor een nieuw werk een
voorloopig stukloon is bepaald, dat na
een bepaalden proeftijd je laag. blijkt,
en het stukloon van te voren uitdruk
kelijk als voorloopig is aangemerkt.
f) Bij betalingen met het karakter
van sociale voorzorg, zooals toelagen bij
zware ziekte van een werknemer of van
zijn gezinsleden, bij ongevallen of der
gelijke noodgevallen.
Daarentegen vallen wél onder de ver
ordening de volgende gevallen:
aa) Loons- en salarisverhoogingen,
die bijv. bij de jaarwisseling gebruikelijk
zijn, zonder dat een van de onder a. tot
c. genoemde voorwaarden zijn vervuld:
in deze gevallen moet steeds een goed
keuring worden verleend, voorzoover de
verhoogingen binnen het totdantoe in
de onderneming gebruikelijke kader
blijven.
bb) De verhooging van stukloonen,
voorzoover zij niet onder de regels onder
d. en e. genoemd vallen.
cc) De verhooging van regelmatige
ultkeeringen, dat. zijn behalve loon en
salaris alle op geld te waardeeren pres
taties van den werkgever, welke de
werknemer doorloopend of onder be
paalde voorwaarden regelmatig als ar-
beidsvergoeding ontvangt, bijv. presta
tiepremies. participatie in winst of om
zet, Kerstmis- en Oudejaarsgratificaties.
voorts vergoedingen, verblijfsvergoeding
enz.
dd) Kerstmis-gratificaties, die dit
jaar voor de eerste maal worden gege
ven. De toestemming daartoe wordt „in
deze gevallen echter geacht algemeen
te zijn verleend, wanneer in het geval j
van uur- of weekloon, niet meer dan een
weekloon en. in 't geval van maandloon,
niet meer dan 25 procent van de maand,
belooning als Kerstgratificatie wordt
verleend. Wanneer hoogere uitkeeringen
in het voornemen liggen, dan moet
daarvoor een bijzondere toestemmine
worden gevraagd.
Tegen de verleening van toestemming
van de volgende verhoogingen bestaan
geen bezwaren:
a) Verhoogingen, die ten doel heb
ben, de (hier en daar in collectieve ar
beidsovereenkomsten neergelegde groo-
te loonsverschillen tusschen de verschil
lende plaatsen op te heffen, wanneer
de loonen van de plaats m?t het hoog
ste loonpeil niet worden overschreden
en een gepaste staffeling binnen de ver
schillende plaatsklassen blijft bestaan.
b) Verhoogingen, .welke den volwas
sen arbeider het hoogste voor zijn vak
'n aanmerking komende loon toekent
op een leeftijd, waarin bij gewoon
prestatie-vermogen gewoonlijk de volle
dige prestatie bereikt wordt. In deze ge-
vallpn kan voorts een verhooging van
Een goed? manier om van Uw verkoud
heid af te komen, is een kwart liter
heet water te vermengen niet epn eet-
lep?l suiker en 30 gram dubbel gecon
centreerde Vervus (Vervus kunt U bij
Uw apotheker of drogist verkrijgen)
Hier is de dosis: voor volwassenen: een
eetlepel; voor kind?ren van 8 tot 15
jaar: een dessertiep»l: van 3 tot 8 jaar:
e?n thselepe1. Na eiken maaltijd en
voor het naar bed gaan. (Adv.)
de loonen voor de onder den betrokken
-leeftijd liggende Ipeftijdklasse worden
eoedgekeurd, als een gepaste staffeling
verzekerd blijft.
c) Verhoogingen, welke heoogen di
loonen van de geschoolde. in scholing
zijnde en ongeschoolde, arbeiders met in
achtneming van het toploon voor den
geschoolde in een gepaste verhouding
tol elkander tebrengen.
Het ligt in het voornemen om in
den nacht van 24 op 25 December
en in den nacht van 31 December
op 1 Januari, het klokje van ge
hoorzaamheid één uur later te
doen slaan, zoodat gedurende de
ze beide nachten het uitgaansver
bod slechts geldt gedurende de
nachtelijke uren van 1 tot 4. Een
officieele mededeeling is hierover
evenwel nog niet verschenen.
Geen aanleiding voor
ongerustheid
's-GRAVENHAGE, 20 Dec. Om
miöverstand te voorkomen, wordt
er de aandacht op gevestigd, dat
zooals reeds op 30 November jl.
Werd bekend gemaakt de met 22
genummerde bon zoowel van de
boterkaart als van de vetkaart be
trekking heeft op het rantsoen voor
het tijdvak van 21 tot en met 27
December «e.s. Zooals gebruikelijk
heeft de bon een geldigheidsduur
van 14 dagen. Met ingang van 28
December zal weder een bon van de
'boter- én van d© vetkaart worden
aangewezen.
AMSTERDAM, 20 Dec. Met ingang
van Zondag 22 December a.s. zal de
Kootwijk-zender' (1875 m.) ten behoeve
van den Nederlandschen omroep buiten
gebruik worden gesteld. Van dien da
tum af zal worden teruggekeerd tot den
toestand, welke van meet af in de bedoe
ling heeft gelegen, dat n.l. de uitzendin
gen van den Nederlandschen radio-om
roep plaats vinden over de beide zender»
voor de middelbare golf Hilversum 1 en
Hilversum 2 (415 en 301 meter).
's-GRAVENHAGE. 20 Dcc. Naar
wij vernemen zal de vleeschaanvoer
voor de Kerstdagen in ieder geval vol
doende ziin. Naar ons van bevoegde
zijde wordt medegedeeld zal tegen
Kerstmis op den aanvoer van 10.000
stuks slachtvee kunnen worden gere
kend. waardoor de vleeschbehoefte
voor de feestdagen in ieder geval zal
zijn gedekt.
Bedriegers bedrogen
LI OEWEL het natuurlijk min of meer
lJ een staatsgeheim is op welke wijze
een bepaalde bon wordl aangewezen voor
een distributiepcriode. en men in onze
kerheid kan verkeeren of een speciale
ambtenaar van „Voedselvoorziening in
oorlogstijd" of een ander overheids
lichaam ervoor is aangesteld om op ge
zette tiiden 'geblind'oekt met eew rijksspcld
over de bon-boekjes te waren en aldus,
op een bepaald moment neerprikkend. het
koffie-, thee-, boter- of andere drink- en
eetwarenbrengend papiertje aanwijst een
feit is dat bij de bepaling van de bon voor
de koffie (of thee) voor de periode van
20 December tot 20 Januari weloverwo
gen opzet heeft voorgezeten. Immers de
bon voor de vorige periode was genum
merd 81 en de bon voor de komende
riode is genummerd 18. U ziet het. van
oude naar de nieuwe bon il n'y a qu'un
pas.
Dien stap nu hadden "honderden Ne
derlanders al gemaakt, lang voor dat 18
aangewezen was. Zij hebben hun bon 18
maar vast gemobiliseerd, even een 'hal
ven slag gedraaid en zoo hun leveran
cier een bon 81 onder den neus gehou
den. En op die bon verkocht de brave
kruidenier, meenen.de geheel volgens d©
wet te handelen telkens een rantsoen
koffie, want het constateeren van het
verschil tusschen een omgekeerde bon
18 en een echte bon 81 is niet zoo ge
makkelijk, als er in de winkëld'rukte in
vlot tempo wordt verhandeld. -De listi
ge Nederlanders waren uiteraard bar
tevreden met de dubbele porties koffie
en dronken alvast een extra kopje na
het welslagen van hun omkeer-ma-
nóeuvre.'Het kon er wel af, met dién ex
tra-voorraad koffie in huis!
Veel minder tevreden waren natuurlijk
de autoriteiten, die duidelijk merkten dat
er in de periode van bon 81 op ongeloo
flijke wijze in de voorraden werd ge
tast. Er ging zooiets van anderhalf maal
zooveel naar de klanten als in andere pe
riodes, en het lag voor de hand dat een
onderzoek werd ingesteldToen kwamen
de voorbarig gebruikte omgekeerde bon
nen 18 aan het licht, en het besluit van
de distributie-instanties was even snel
genomen als Salomisch; bon 18 werd tol
koffiebon benoemd tot den 20sten Januari
Degeen die niet geknoeid had en eer Hik
zich tot zijn echter bon 81 had'beperkt
wordt hierdoor niet getroffen, want hij
krijgt zijn rantsoen thans op bon 18. De
genen. die wel geknoeid hadden zullen
echter een naar gevoel in de maag heb
ben te constateeren. want voor hen is er
tot 20 Januari geen boon koffie meer te
krijgen! En of dat nu zoo prettig is met
de feestdagen in het vooruitzicht, en met
een voorraad welke al zoo vaak is aange
sproken omdat het cr toch wel af kon"?
Koersen voor stortingen op 21 December
tegen verplichtingen luidende in:
Reichèmarken 75.36
Belga's 30.1432
Zwitsersche francs 43.66
Lires 9.87
Deensche kronen 36.40
Noorschc kronen 42 82
Zweedsche kronen 44.85
Tsjechische kronen (oude schulden) 6.42_
Tsjechische kronen (nieuwe schulden) 7.54
Dinar (oude schulden) 3.43
Dinar (nieuwe schulden) 4.28
Turksche ponden 1.45%
Lewa 2.30
Pengoe (oude schulden) 36.519
Pengoe (nieuwe schulden) 45.89
DE K.P.M. VAART 50 JAAR IN INDIE
AMSTERDAM, 20 Dec. Men deelt
ons mede. dat het op 1 Januari 1941, 50
jaar geleden zal zijn, dat de Paketvaart-
maatschappij haar bedrijf in Neder-
lancjsch-lndië aanving.
De raad van bestuur en de directie
der maatschappij hebben gemeend van
een feestelijke herdenking te móeten af
zien en in overeenstemming hiermede
zal ook geen. receptie worden gehouden.
A. LABOUCHERE OVERLEDEN
DELFT, 20 Dec. Te Aerdenhout is
op S0-jarigen leeftijd overleden de heer
A- Labouchère. president-commissaris
van de Delftsche aardewerkfabriek „De
Pprceleynon FleS".
BROOD EN BLOEM
Van 23 tot en met 29
December zgn de met ZO
genummerde bonnen van
het nieuwe broodbonbpek-
je geldig.
Verkrijgbaar 125 gram
roggebrood of 100 gram
ander brood, of 1 rant
soen gebak. De bonnen
welke 29 December nog
niet gebruikt z(in, blijven
nog geldig tot en met 5
Januari, echter niet in
hotels of restaurants.
Bons 2 van de nieuwe
bloemkaart: 60 k 65 gram
roggebrood of 50 gram
ander brood of rant
soen gebak of 35 gram
meel of bloem. Geldig van
2 Dec. t.e.m. 29 Dec.
BOTER, KAAS,
EIEREN EN VET
Bon 22 (boterkaart) 2i/ï
ons boter of 2i/i ons
margarine.
Bon 22 (vetkaart) 2%
ons margarine of 2i/j ons
boter.
Beide geldig tot en met
3 Jan.
Bons 49, 50, 62 en 63
een ons kaas. Geldig tot
en met 29 Dec.
Bon 35: extra rantsoen
van 125 gram kaas. Gel
dig van 16 t. e. m. 29 Dec.
Bon 21; Een ei. Geldig
van 23 t.e.m. Dec.
Niet gebruikte bons t.e.m.
5 Jan. Tevens blüft de
vorige bon (22) geldig tot
en met 29 Dec., maar niet
in hotels.
SUIKER, KOFFIE EN
THEE
Bon 86; een kilo suiker
t.e.m. 17 Januari.
Bon 18: »/i pond koffie
of 75 gram thee tot en
met 31 Januari.
GRUTTERSWAREN
Bon 43: pond rijst of
riistemeel of gruttemeel
t.e.m. 27 December.
Bon 83. Vt pond haver
mout of havervlokken of
gort of grutten t.e.m. 27
December.
Bon 88: Uitsluitend «/e
pond gort of gorlmout of
grutten. Geldig t.e.m. 27
December.
Bon 93: 1 ons maïzena
of griesmeel of sago, of
aardappelmeel, of pudding
poeder t.e.m. 27 Dec.
Bon 98: 1 ons macaroni
of vermicelli of spaghetti
t.e.m. 27 Decemocr.
Bon 103. i/. kg. peul
vruchten. Geldig van 17
Dec. t.e.m. 12 Januari.
VLEESCH
Bons 12 van d« vleesch-
kaart elk 100 gram vleesch
of een rantsoen vleesch-
waren.
Bon 12 (worst, vleesch-
waren) van de vleesch-
kaart uitsluitend een
rantsoen vleeschwaren: 75
gram gerookte worstsoor
ten, of 100 gram gekookte
worstsoorten of 125 gram
lever-artikelen, of 150 gr.
bloedworst. Geldig van 16
t.e.m. 25 December.
Bona, die op 25 Dec. nog
niet zijn verbruikt, blijven
geldig tot en met 29 Dcc.
PETROLEUM
Petroleumzegel. Periode
7. Geldig t.e.m. 29 Dec.
(alleen voor diegenen die
daartoe vergunning heb
ben). Periode C. Geldig
t.e.m. 19 Januari. Geeft
recht op 2 L. petroleum.
ZEEP
Bon 17: 150 gram toilet
zeep (nieuwe samenstel
ling) of 120 gram huis
houdzeep of 200 gram
zachte zeep of 250 gram
zeeppoeder of 125 gram
zeepvlokkén of 250 gram
zelfwerkende waschmidde-
len, of 200 gram vloeibare
zeep, t.e.m. 31 December.
No. 116 van de bonnen
welke tegelijk met de tex-
tielkaart aan mannelijke
personen boven 15 jaar
werden verstrekt: 50 gram
scheerzeep of een tube
scheercrême of een pot
scheerzeep t.e.m. 31 Dec.
Verder worden voor kin
deren beneden' 2 jaar 6
rantsoenen zeep en 6 rant
soenen toiletzeep beschik
baar gesteld.
Voor kinderen van 2 tot
8 jaar alleen 6 rantsoe
nen zeep.
Deze rantsoenen moeten
verdeeld worden over 6
distributieperioden voor
zeep en men moet er mee
doen tot 24 Jan. 1941.
HONDEN- EN
KATTENBROOD
Op bon no. 11 van de
voederkaart voor honden
wordt beschikbaar gesteld
voor honden van:
Groep 1: 10 kg. hon
denbrood.
Groep 2:
denbrood.
Groep 3:
denbrood.
Groep 5:
denbrood.
10 kg. hon-
8 kg. hon-
5 kg. hon-
4 kg. hon-
5 kg.
hon-
Op bon no. 11 van de
voederkaart voor katten
wordt 1% kg. kattenbrood
beschikbaar gesteld. Alles
geldig van 1 t.e.m. 31 Dec.
DISTRIBUTIE VASTE BRANDSTOFFEN
VOOR DE MAANDEN DECEMBER EN
JANUARI
Per bon kan men 1 een
heid van de gewenschte
soort vaste brandstoffen
verkrijgen.
Tot en met 31 Jan. zijn
geldig:
Bon 08, 09 en 10 van
bonkaart distributie vaste
brandstoffen. (Haarden,
kachels).
Bon 15 t.e.m. 24 van bon
kaart distributie vaste
brandstoffen. (Centrale
verwarming).
Hoeveel is de eenheid
van de gewenschte
soort?
1 eenheid is gelijk:
1 hl. van max. 75 kg.
ant.hraciet, steenkolen, in
dustrie- of eieibriketten;
2% hl. kolenslik;
2 hl. (max. 100 kg.)
cokes (ook gascokes);
110 kg. bruinkolen-
briketten;
450 stuks (200 kg.) bag-
gerturf;
300 stuks (195 kg.) pers-
turf;
175 kg", fabrieksturf;
De veel gebruikte in
houdsmaat '1 mud 1 hl.
200 kg. overige soorten
turf.
UITKNIPPEN EN BEWAREN»
Bestrijding van het
pa ra typh us-gevaar
GRAVENHAGE, 21 Dec. Nu
en dan worden gevallen van para-
typhusbesmetting bekend, veroor-,
zaakt door het gebruik van eendén-
eieren.
Om het optreden van deze ziekte
door het gebruik van eendeneieren
te voorkomen is het noodig de een
deneieren hard te koken (10 minu
ten) en ze in bakwaren slechts te ge
bruiken, indien deze hard gebakken
worden.
Met aandrang wordt het publiek
daarom aangeraden eendeneieren
niet te gebruiken voor de berei
ding van pudding, vla. taartvulling,
zacht gebak, cake. pannekoeken,
flensjes, kortom niet voor eetwaren,
welke niet of niet voldoende verhit
worden.
Fortuinlijke en onfortuinlijke
dieven in de Vechtstreek
LOENEN a. d. VECHT, 20 Dec. Te
gen de Kerstdagen blijken er steeds lie
den te zijn, die erop uit trekken om kos
teloos kerstboutjes te bemachtigen.
Den laatsten nacht werden in da
Vecht- en Veenstreek niet minder dan
een veertigtal konijnen, een tiental kip
pen en twee zwanen gestolen. De daders
heeft men nog niet kunnen achterhalen.
Koopliedenpech
Bij een kippenhouder onder de gemeen
te Loenen vervoegden zich voorts twee
personen, die zich uitgaven voor kooplie
den. Zij vroegen den kippenhouder, of hij
kippen voor hen te koop had. De kippen
houder deelde hun mede. dat hij geen kip
pen wilde verkoopen. Met de woorden ,.U
zult er spijt van hebben, de prijzen, welke
wü u geven, krijgt u nooit meer", verdwe
nen de kooplieden-
Den volgenden morgen vond de kippén-
houder het nachtslot van ziin kippenhok
verbroken; de dieven hadden echter een
vergeefschen tocht gemaakt, want de man
was zoo verstandig geweest ziin kippen
na het bezoek van de kooplieden een an
dere plaats te géven.
feuilleton
door
DENIS MACKAIL
4)
Gedurende dit deel van het relaas van
den rechtsgeleerde, scheen de naam van
Sir Adolf Lloyd telkens weer op de
proppen te komen, hoewel hij altijd met
zooveel tact en te midden van zulke
technische termen genoemd werd, dat
zelfs een aandachtig toehoorder be
zwaarlijk had kunnen zeggen, welk ver
band er bestond tusschen hem en Sir
Pooley's testament. Do heer Cash was
bezig op de gebruikelijke manier over
dit onderwerp uit te wijden, toen Jim
hem nogmaals in de rede viel.
„U moet mij niet kwalijk nemen, dat
ik u dit vraag, mijnheer Cash", zei hij.
„maar ziet het er soms naar uit of deze
Sir Adolf Lloyd mijn oom bedrogen
heeft?"
De heer Cash gaf door stem. gelaats
uitdrukking en houding te kennen, dat
een dergelijk vermoeden, in verband
met wien dan ook geuit, hem met af
grijzen vervulde, dorh hij kon niette
min het feit niet verbergen, dat het er
inderdaad naar uitzag of dit het geval
geweest was.
„U zegt. dat alles verdwenen is?'
voegde Jim er aan toe.
..Voor zoover wij dat hebben kunnen
nacaan."
.T>n« ie fv-h e-<T o""r\v 'vin. niet waar*
Ik bedeel, dat een dergelijk groot be
drag zoo snel in andere handen zou
overgaan."
De heer Cash gaf toe, dat er onge
wone aspecten aan de zaak waren,
waarop een korte pauze inviel, waarna
Jim opstond.
„Ziet u eens," zei hij. „Zooals u zich-
waarschijniijk wel kunt voorstellen,
heeft dit bericht mij een onaangename
schok bezorgd. Er zijn verschillende vra
gen, die ik u zou willen stellen en pun
ten. die ik nader wil onderzoeken, maar
ik heb tijd noodig om dit alles, eens
rustig te overdenken. Ik ben u zeer er
kentelijk voor de moeite, die u heefl
genomen om deze zaak te onderzoeken
en haar aan mij uit te leggen, en ik zou
u gaarne over eenigen tijd nogmaals
hierover willen lastig vallen: maar ik
heb een paar uur noodig om dit nieuws
te verwerken. Weet u wat kunt u
vana\ond met mij dineeren heel ge
woon in de Port Club. op een uur dal
u het beste schikt?"
De heer Cash was ook maar een e©
woon mensch en hoewel hij graag zijn
bezoekers imponeerde en onder gewone
omstandigheden gezegd zou hebben,
dat hij al een afspraak had met den ad
vocaat van liet ministerie van finan
ciën, nam hij de uitnoodiging voor half
negen aan. Na elkaar de hand gedrukt
te hebben, gaf de heer Cash een ruk
aan een koord, dat, in het andere lokaal
een hel deed overgaan, waarna een van
de jongens verscheen, die Jim uitgelei
de deed.
Jim voelde dat hij een wandeling noo
dig had. Dit was inderdaad een riag.
Die vervloekte Lloydl Cash was ©en ga-
schikte vent. Jammer dat hij nooit iets
van geldzaken had afgevvpten. Als hij
daarvan op de hoogte was. kon hij zirh
voorstellen, hoe hii Cash on de onregel
matigheden zou kunnen wijzen, die aan
zijn aandacht waren ontsnapt, dan wel
zelf financieele transacties ondernemen,
die hem onmiddellijk in staat zouden
stellen een onmetelijk -fortuin te verga
ren. waarmee hij dien gemeenen Lloyd
op de een of andere manier zou ruïnee
ren.
Grappig, ai die menschen, die den
zelfden kant opliepen als hij zelf. Zeker
allemaal kantoorbedienden. Vreesclijk
om kantoorbediende te moeten zijn;
hoewel, zij hadden allen een inkomen,
terwijl hij nu. daar moest hij eens
over denken. Hii moest toch iets naders
van Cash te weten zien te komen. Hei
eenige bezwaar,was. dat hoe meer Cash
verklaarde, hoe moeilijker het voor hem
was, de zaak te begrijpen. Intusschen
had hij nog verscheidene dingen, die
hij te gelde kon maken, maar daar
tegenover stond, dat hii ook heel wat
schulden had. Goed. dat hij die tweede-
handsch Sunbeam niet had gekocht.
Hij had trouwens al een nieuwe Rolls
Rovce besteld. »nnar die lui zouden wel
niet van hem verwachten, dat hij die
nam als hii niet kon betalen. Wel ver
draaid! Het was toch onbestaanbaar,
dat hem zoo iets zou kunnen over
komen. Erfgenaam te zijn van een mil-
lionnair en niets meer te hebben om
van te leven! Hii lachte plotseling bij
die gedachte en een paar straatjongens
krijschten hem in antwoord toe, daarbij
veelbetcekenend tegen hun voorhoofd
tikkend.
Dit bracht hem tot de werkelijkheid
terug en hij zag tot zijn verwondering,
dat hij zich in een deel van Londen be
vond. dat hem hekend voorkwam. Een
taxi bleef vlak voor hem staan om een
vrachtje af te zetten en hii stapte vlug
in. voor een dame. die blijkbaar dezelf
de bedoeling had. daartoe in de gele
genheid was. waaron hii den chauffeur,
ondracht gaf naar zijn woning te rijden
Was dit een gebrek aan ridderlijkheid
in iemand, dien gij ongetwijfeld als den
held van dit vernaai hebt beschouwd?
Beoordeeld naar den maatstaf van de
Ronde Tafel in de middeleeuwen is dit
mogelijk het geval, doch het wegkapen
van taxi's voor den neus van concur
renten van beiderlei sekse is een te
diep geworteld instinct van het moder
ne mensch dom,, om nog te probeeren
uw' goèdgeloovighéid gëWeld aan' te
doen met te vertellen, dat Jim Grant
"rich beleefd terug»: ók. Eovendien. de
dame had witte bovenstukken aan haar
laarzen en zou in de dagen van koning
Arthur als ccn tpovenares zijn be
schouwd, voor wie ridderlijkheid niet
noodig werd geacht. Bekijkt haar ech
ter goed, want zij zal in dit. verhaal
nogmaals verschijnen.
Hoe het ook zij, het is een feit, dat
de taxi zich nauwelijks- in beweging
had gezet, toen Ji-m bedacht, dat een
geruïneerd man, hetgeen hij nu was,
niet in een taxi behoorde te rijden te
gen een tarief van acht stuivers per
mijl. plus toeslag, opgelegd, door den
minister van financiën, plus losgeld,
verwacht en geëischt door den chauf
feur. Nu er. was niets meer aan te doen.
hij zat in de taxi en hij bleef in de taxi
en hij zou een .-cigaret - opsteken in de
taxi en naar den bliksem met de heele
geschiedenis; en na deze. ov erpeinzing
wierp hij een woedenden blik naar
iemand in een andere taxi. die .de zijne
met een centimeter afstand had gemist.
In dezen onverschilligen gemoedstoe
stand kwam Jjm hii zijn woning aan.
gaf den chauffeur twee en een halve
shilling fooi en liep de trap op.
III.
In de klpine vestibule van ziin flat
kwam hij Lush legen, zi.iif. hediende
Lush was knecht, geweest in het vri.igo
zellentehuis, waar Jim zijn intrek nam,
wanneer hij zich, gedurende zijn stu
dententijd in Oxford, in Londen ophield,
dat wil zeggen, nadat degene die over
zijn lot beschikte, had uitgemaakt, dat
hij niet langer bij zijn leeraar in huis
zou zijn.
In die dagen had Lush hand- en span
diensten verricht voor de drie of vier
bewoners van het. betreffende huis. Het
was toen een jongere en minder eer
waardige I.ush geweest, doch hii had
de gave gehad, iederen bewoner van die
flat in Duke Street het idee te geven,
dat hem meer aandacht en tijd werd
geschonken, dan waar hij recht op had..
Dit was een waardevolle gave, die aar
dig wat. geld opbracht en er werden
heel wat vergeefsche pogingen in het
werk gesteld door de verschillende be
woners. die uiteindelijk die flat verlie
ten om op zichzelf te gaan wonen. Lush
over te halen zijn verbintenis te ver
breken met mijnheer en mevrouw Tur-
vis, de eigenaars van de woning en van
Lush zelf. Ook Jim had dit in 1914. het
jaar dat hij Oxford verliet en een eigen
tehuis in Londen inrichtte, vergeefs be
proefd. Lush scheen toen te aarzelen,
maar voor hij een besluit had kunnen
nemen, was de oorlog uitgebroken,
waarop zoowel Jim als Lush de onder
handelingen hadden afgebroken om
deel te nemen aan den strijd, de een als
officier, de andere als sergeant.
Hun paden hadden elkaar in die oor
logsjaren niet gekruist, doch na den
wapenstilstand, toen Jim zich nog in
een hospitaal bevond, was Lush plotse
ling komen opdagen en had hem het
voorstel gedaan hii hem in dienst te
komen, als Jim hem behulpzaam wilde
.zijn.hij zijn pogingen, spoedig uit den
dienst ontslagen te worden. Hij was di
rect op dit voorstel ingegaan en had er
nooit sput van gehad. Hii was een ge
makkelijke meester en Lush een uitste
kende knecht, en aangezien een uitste
kende knecht zich niet vertoont, als zijn
diensten niet vereischt worden, was Jim
eenigszins verwonderd, hem dezen mid
dag in de vestibule te zien, alsof hij op
zijn- thuiskomst had gewacht.. Nu hij er
evenwel was, kon hij even goed gebryik
van hem maken.
„O, Lush", zei hij, „wil je evep de
Port. Club opbellen om te zeggen, dat
ik daar vanavond om halfnegen zal di
neeren. Een tafel voor-twee personen."
„Ja, mijnheer", zei Lush, doch. in
plaats van naar zijn eigen kamer te
gaan, waar de hoofdaansluitihg van de
telefoon zich bevond, bleef hij in de
vestibule staan. In zijn gemoedstoe
stand kon het Jim niets schelen of Lush
daar-bleef staan tot hij omviel, maar
hij was zeker niet van plan hem te vra
gen wat hij op zijn hart. had. Hii had
zeker iets gebroken of wilde een dag
vrij'hebben; in elk geval.moesten men
schen, die, iets te zeggen hadden aan
iemand, die juist vernomen had, dat
hij geruïneerd was, er maar mee voor
den dag komen, zonder er om gevraagd
te worden.
Bovendien hing er een verdraaid
onaangename salonlucht in de gang.
Zou Lush het soms in zijn hoofd heb-
hen gehaald zich te parfumeeren? Deze
gedachten gingen Jim door het hoofd,
terwijl hij zich naar de badkamer be
gaf om als de waarheid gezegd moet
worden in den spiegel'te "kijken of
zijn haar plotseling wit was geworden,
of hii er twintig jaar o.uder uitzag of
andere uiterlijke kënteekenen van
plotselingen ondergane vertoonde. Neen,
daar was nicl6 van te bespeuren, doch
wel. bleek,-dat hij .zijn haar noodig eens
moest borstelen, hetgeen hii dan ook
deed.
(Wordt vervolgd)
