QEOPEND!
Nieuw Parijs
Burgemeester Graaf van Randwijck
gaat 31 December heen
£EH BOEK
JfsLkAhmA
I FILMS voor deze <week:
Gedurende 28 jaar was hij
Mmersroort's leidsman
Zijn loopbaan
Kerkni
leuws
Burgerlijke Stand
Ir. F. M. Beunket
Kerstmiddag voor
de huisvrouwen
DE POSTBODE
ONVOORDEELIGE
KLANT
Van kerstboompjes,
die verdwijnen
2e BLAD PAG. 1
AMERSFOORTSCH DAGBLAD
ZATERDAG 21 DECEMBER 1940
STADSNIEUWS
de burgemeester in zijn werkkamer
Foto Archief A.D.)
Naar wij vernemen, is aan den Burgemeester van Amersfoort,
mr. J. C. Graaf van Randwijck met ingang van 1 Januari 1941 eervol
ontslag uit zijn ambt verleend.
Hoewel het bekend wasdat onze Burgemeester binnen afzien-
baren tijd zijn ambt zou neerleggen zijn ambtsperiode was reeds
tweemaal verlengd zal bovenstaand bericht toch voor velen een
verrassing inhouden. Een verrassing in teleurstellenden vorm, omdat
Graaf van Randwijck onze stad bijna 28 jaar lang bestuurd heeft en
in die vele jaren zijn beste krachten aan onze oude stad gewijd heeft.
Het is nog niet lang geleden om precies te zijn 1 September 1937
dat de geheele burgerij in groote vreugde en blijdschap den dag
herdacht, dat Graaf van Randwijck voor 25 jaar het bestuur over
Amersfoort aanvaardde. Van alle zijden gewerden hem gelukwen-
schen en geschenken en velen hebben zich geroepen gevoeld, om den
jubilaris toen te huldigen en hem daarbij nog vele jaren een prettig
bewind toe të wenschen. Op dien gedenkwaardigen eersten Septem
berdag is gebleken, hoe onze burgerij aan dezen bewindvoerder
gehecht was. Nog ruim drie jaar is Graaf van Randwijck op zijn
hoogen en verantwoordelijken post gebleven, het einde van dit jaar
zal tevens zijn afscheid beteekenen.
Op het oogenblik weten wij nog niet, wie zijn opvolger zal zijn.
Laten wij echter hopen, dat deze in het voetspoor zal treden van
Graaf van Randwijck, die zich, ondanks de moeilijkheden, welke zijn
ambt met zich bracht en de critiek, welke soms daarop gegeven is,
immer getoond heeft: een vader van onze plaatselijke gemeenschap.
ACHT EN TWINTIG jaar ambte
lijk leven op een vooraanstaande
pleats is goed, om, ontdaan van
alle uiterlijk vertoon, den blik ach
terwaarts te slaan en na te gaan,
wat de afgelegde periode heeft ge
bracht. Gemakkelijk is deze tijd ze
ker niet geweest. De wereldoorlog,
zoo kort na zijn ambtsaanvaarding,
de Belgische invasie van vluchte
lingen en militairen, de na-oorlog-
sche hoogconjunctuur, de crisistijd,
het werkloosheidsvraagstuk en der
gelijke moeilijkheden vergden veel
inspanning en gestagen arbeid. En
daaraan heeft het nr>-«n burgemees
ter niet ontbroken. Immer kon men
hem in zijn werkkamer treffen en
voor het omvangrijke werk, dat
hem dagelijks wachtte, had hij een
open oog.
Met den gemeenteraad heeft de bur
gemeester het steeds goed kunnen vin
den. Zijn leiding was vlot, voor menig
raadslid wel eens wat al te vlot Met
straffe hand behoefde hij haast nimmer
op te treden. Schijnbaar onbewogen
hoorde hij steeds de wijsheid der vroede
vaderen aan en het eind der geschiede
nis was gewoonlijk, dat de zaken hun
beslag kregen, zooals B. en W. dat wil
den.
Op zijn. jubileumdag. drie jaar gele
den. hebben wij die schijnbare onbewo
genheid gebroken gezien. Ontroerd
heeft graaf van Randwijck toen zijn
dankbaarheid voor alle blijken van nan
hankelijkheid getoond. Ook tijdens zijri
huldiging in de raadsvergadering was
dat het geval.
Amersfoort verliest met het afscheid
van haar burgemeester \eel. Met hem-
gaat een man heen. die immer het beste
voor had en in die richting naar beste
krachten en weten steeds gearbeid
heeft.
TV/J" R. J. C. Graaf van Randwyck
werd op 3 Juli 1874 te 's-Gra-
venhage geboren. Hij volgde in zijn
geboortestad de lessen aan het gym
nasium, van welke onderwijsinrich
ting hij in 1893 het einddiploma ver
wierf. Na zijn studie aan het Haag-
sche Gymnasium te hebben beëin
digd. ging hij naar de Utrechtsche
Hoogeschool om daar de colleges in
de rechten en de staatswetenschap
pen te volgen. In het jaar 1899 pro
moveerde hij aan de Utrechtsche
universiteit op stellingen.
Reeds het volgende jaar kwam zijn
benoeming tot commies, chef der afdee-
ling Algemeene zaken aan de gemeente
secretarie te Leeuwarden, welke functie
hij in 1902 weer verliet, als gevolg van
zijn benoeming in dezelfde functie aan
de secretarie der gemeente 's-Graven-
hage. in welke stad hij later is benoemd
tot referendaris.
Gedurende tien jaren is hij werkzaam
geweest in de residentie, welke hij in
1912 weer ging verlaten. In dat jaar
werd hij benoemd tot burgemeester van
onze gemeente.
Mr. J. C. Graaf van Randwyck i6 be
giftigd met het officierskruis, verbon
den aan de Oranje Na6sau-orde. Zijn
naam is ook nog verbonden aan enkele
vereenigingen. Zoo is hij o.m. voorzitter
geweest van de Vereeniging van Neder-
landsche Gemeenten (1916—1924), ter
wijl hij ook voorzitter was van de Ka-
naalvereeniging De Geldersche Vallei.
In 1937 werd hij begiftigd met de Leo
poldsorde.
De Kerkeraad. der Ned. Herv. Gemeen
te heeft, aldus De Amersfoortsohe Kerk
bode, het volgend? drietal opgemaakt
ter vervulling van de zevende predi
kantsplaats:
Ds. P. A'A Klüsener (Bodegraven), cis.
E. E. rte Looze (Gouda) en P. P. J. Mon
ster (Aalburg).
GEBOREN: Antoniis Gerardus, z.v. Jo
hannes Everardus Hendrikus Huurdeman en
Anna Marie Wolffenbuttel.
Geboren: Christoffel Theodorus. z. van
Wilhelmus Johannes Antonius Bartels en
Aneenita Hendriks van Kampen: Hermanus
Johannes, z. van Wilhelmus van der Span
en Adolphina Augustina Hooft.
GEHUWD: Henri Frederik Keetell en Jo
hanna Clasina van Heust.
OVERLEDEN: Hendrika de Kruijf, oud 70
jaar. weduwe van Jacob Leonard Goedknecht.
Julia Theodora HSssine. oud 34 jaar, onge
huwd. Gerrit Ditzel, oud 56 jaar. echtgenoot
van Hendrika Middendorp.
FRUIT- EN GROENTENVEILING
AMERSFOORT. 20 Dec. Andijvie
816. boerenkool 57 prei 14. knollen
7—8. witlof 13—19. waspeen 7—8 per kg.
Roode kool 5070. geelé kool 5053,
groene kool 38. bieten 2555. wortelen
5051. rapen 40, uien 6570 per 10 kg.
Seldery 17—21 per bakje. IJsbouten 18,
Gieserwildeman 15, Winterjan 1519,
Loutjespeer 12—17, Comtesse de Paris
12—20 per kg.
Qoed nieuws voor de
schaatsenrijders
TT* EN paar dagen geleden schre-
ven we, dat de eerste ronde
voorbij was: Het ijs had verloren
en was knock out geslagen door
regen en dooi. Men kon zijn
schaatsen weer in het vet zetten.
Reeds heeft de gong voor de
tweede ronde geluid. Eerder dan
menigeen zal hebben verwacht,
kunnen de schaatsen weer onder
worden gebonden. Op de veldijs-
banen in de omgeving heeft men
vanmiddag zijn rondjes kunnen
maken. En ook de banen van de
Amersfoortsche JJsvereeniging en
van het Voltapark hebben van
daag de toegangspoorten wijd
open gezet. We vernamen, dat de
spiegelende vlakte van de IJsver-
eeniging vanmiddag alleen nog
maar door de jeugd mocht worden
gebruikt. Morgen echter zal zij
ijs en weder dienende voor jong
èn oud toegankelijk zijn.
Wij vernemen nog. dat ook de banen
van ,.'t Stort" zijn opengesteld.
Kleine rijwielzonden
Een groot aantal wielrijders werd we
gens kleine vergrijpen door den langen
arm der wet achterhaald. Vier reden
zonder achterlichtje, twee heelemaal
zonder licht en de anderen zondigden
tegen het verbod om fietsen onbeheerd
en ongesloten langs den openbaren weg
te laten staan.
Uw vriend in donkere
dagen. Ruime keuze
bij
J. H. ITTMANN Boekhandel
Utrechtschestraat 46 Tel. 6608
<xx)0000<x>0<xxx><x>0<><xxx>0<xxx>
Door een zeer noodlottig onge
val is gisteren overleden in den ouder
dom van 60 jaar, onze oud-stadgenoot
ir. F. M. Beunke, hoofd-ingenieur bij de
Ned. Spoorwegen-
Omtrent het overlijden van ir. F. M.
Beunke, hoofdingenieur bij de Ned.
Spoorwegen, vernemen wij nog, dat ir.
Beunke tijdens een inspectie op een
baanvak in de omgeving van Gelder-
malsen fietste, toen hij door een elec-
trischen trein van achteren werd gegre
pen en een eind werd meegesleurd. Met
den trein, welke hem had aangereden,
is de heer Beunke in hopeloozen toe
stand naar de Roode Kruispost te
Utrecht overgebracht en aldaar na en
kele oogenblikken aan zijn zware ver
wondingen overleden.
Ir. Beunke, die een voortreffelijk
hoofdingenieur was, bereikte den leef
tijd van zestig jaar.
Louise Kooiman en Ko van den
Bosch droegen voor
Li IJ loopt 's ochtends en weer
's avonds
In de duisternis op straat
En probeert Uw huis te vinden,
Dat waar 't stond nog altijd
staat-
H loopt met z'n tasch en lichtje
En brengt de bestelling rond.
Dikwijls vraag Ie: hóe bestaat 't
Dat de man m'n huis nog vond
H ij blijft accuraat bezorger.
Ondanks alle duisternis
En hij loopt noz èxtra moeilijk,
Ais het glad (als Dinsdag) is-
H ij is een bescheiden werker.
Vraagt niets en sjouwt stevig voort
Maar mag ik U dan iets vragen,
Wat bij deze lijden hoort?
Geeft aan „Post" een lichtend seintje
Met een verfkwast: hier woon ik.
't Is een duisternis-attentie
En 't werk van één oogenblik.
Maakt den postbezorger wegwijs
Op Uw eigen huis en erf.
't Gaat om huisnummer en briefbus
En een kwastje witte verf.
In de „donkere" bestelling -
Helpt U hem een handje mee
En U krijgt van „Post" denkbeeldig
Dan een kaartje: m-h.d.
(Nadruk verboden)
PHI LI A
WINTERHULP#NEDERLAND
Tot 15 December jl. werd hier
een bedrag van 5710.58
bijeengebracht
De verantwoording 'van ee gehouden col
lecten en de ontvangen giften voor de Win
terhulp Nederland afdeeling Amersfoort to1
en met 15 December j.l. luidt als volgt:
Collecte 29 November 1940 781,23%
Collecte 30 November 1940 1805,93%
Giften
Pers. grondwerk centr. Werkpl. 15,52
B. V. 100,—
Mej. C. A. W. K. 100,—
N. N. 25,—
S. B. v. D. 750,—
N. V. N. F. 500,—
Dr. E. v. E. 2.50
N.V. V. en D. 800
G. P. A. L. te L. 50.—
P. N. 5-
A. B. 10,—
E. C. E. 10,—
N.V. H. en W. 100,—
Feestavond J. v. Sch. 75,—
N. J. v. R. 2,50
Mevr. A. E. v. G. N. 10,
G. L. 3,—
Architecten Zw. Austerlitz 834.14
J. v. R. i,_
Pers. Ziekenh. de L. 59,75
A. B. v. O. A. 40,—
Dr. J. F. B. v. H. 10,—
H. S. 20.—
E. J. L. 100.—
In totaal werd dus tot
15 December ontvangen 5710,58
Uw huis gezellig
door onze collectie
T af elversier ing
Kandelaars
Kaarsen
Klokken
Kerstboomartikelen
LANGESTR. 35 TEL. 4501
r
Karin Hardt en Hilde Körber in
(Foto: Bavarfa-Filmkunst)
i scène uit de film „Carnaval"-
(Grand Thédtre)
Qrand-Théatre
City-Theater
CarnavaD
HET is Carnaval in Miinchen,drie
dagen vaji zorgeloos pleizier
en feestvieren zijn aangebroken.
Wie zich in de maalstroom van dit
feest der zotheid stort, weet niet,
wat hem te wachten staat, want
alles wordt in die dagen van de
menschen verwacht, behalve, dat
men gewoon doet. Man en vrouw be
hoeven elkaar niet „trouw" te zijn,
zij mogen de bloemetjes buiten zet
ten, zonder dat men hem of haar
iets kwalijk neemt. Van het eene
feest rolt men in het andere, men
leeft zich uit in fantasie op alle ge
bied.
Wanneer tenslotte na drie dagen
hoofdpijn en uitgelatenheid, waarbij
inen den slaap verre gehouden heeft,
heer Carnaval sterft, keert alles tot het
gewone terug en wordt men weer de
mensch van het alledaagsche leven, die
zich niet meer in stormend enthousias
me vergaapt aan enorme optochten of
zich in dwaze costuums in het gewir
war van overvolle danszalen met bal
longen en confetti werpt met als eenig
doel: vreugde en geen zorgen.
Zoo gaat 't er in deze film te München
toe en tal van aardige jongemannen en
jongevrouwen draaien er in een doolhof
van moeilijkheden en grappige scènes
door elkaar. Midden in den maalstroom
fladdert als een angstig vogeltje de klei
ne Lisa, die eerst geen oogenblik aan
Carnaval gedacht had en juist het meest
er door aangegrepen wordt.
Gelukkig voor haar treedt er een char
mante beschermheer op. die bij het vorig
Carnaval zijn vrouw verloren heeft.
Wij zullen hier de complicaties niet
beschrijven, het zijn er vele, te vele
soms! Maar alles komt op z'n pootjes
terecht en de manier, waarop dat go-
beurt is zeker het aankijken waard. Men
wordt er door geboeid en men leeft niet
het feest der zotheid mede. mits men al
les niet te serieus opneemt en mits men
weet, wat Carnaval eigenlijk is!
De regisseur Hans Schweikart heeft er
een vlot geheel van gemaakt en vooral
aan de optochten en de dansfpesten grof*
te zorgen besteedt. De speelrollen worden
niet verveeld door beroemde namen,
maar door filmkrachten, die aan elkaar
gewaagd zijn; Karin Hardt, als de kleine
Lisa en Fürbinger als beschermer Peter
Wendland, treden het meest op den
voorgrond.
Wie weer eens met Carnavalspret wil
kennis maken, zij het dan niet als deel
nemer, kan zijn hart aan deze film op
halen.
„En als de ster bleef
stille staan"
WE zijn thans in den Kersttijd en
deze dagen kenmerken zich door
een sfeer, die anders is dan al het
andere. Dit trad ook aan het licht op
de bijeenkomst, welke gistermiddag voor
de leden van de Huisvrouwenvereeni
ging in de Theosofische Loge werd be
legd. Er was een speciaal Kerstprogram
ma samengesteld en hierin traden op
Louise Kooiman, in dien kring geen
onbekende, en Ko van den Bosch.
Samen voerden zij een bewerking van
Eduard Veterman van Felix Timmer
mans' verhaal „En als de ster bleef stille
staan" op. Er was veel dankbare aan
dacht hij hPt publiek.
„En als de stpr bleef stille staan" is
tvpisrh het werk van Timmermans en
dus is het ook echt Vlaamsch. F.en merk
waardig „volksrh" verhaal, waarin het
landelijke van den humor en de eenvou
digheid van het gewone, a'ledaagsche
leven worden beglansd door het mystie
ke licht van de Kerstgedachte.
Drie bedelaars zijn er, die zich in den
Kersttijd uitdossen als de drie wijzen
van het Oosten om zoo gekleed geld ge
noeg te kunnen verzamelen om zich
eens een dag zat te eten en zat te drin
ken. Zij doen lang geen slechte zaken,
die bedelende Üostersche wijzen. Maar
tenslotte, als zij juist op weg willen
naar hun feestdisch. mislukt het heele
plan. Zij ontmoeten in een kermiswagen
een jonge moeder met een pasgeboren
kind. Zij geven daar al hun geld af,
want een kind, ook al is het pas een
paar. uur oud, kost geld.
En dan mengt Timmermans het
mystieke van de Kerstgedachte door zijn
verhaal, want hij doet, een paar blad
zijden achtereen, alsof die bedelaars
werkelijk de drie wijzen zijn en alsof
het is een eenvoudige svmboliek. die in
dit verhaal verborgen ligt hun gaven
metterdaad -«.an de maagd Maria en
haar Kind geschonken werden. Ten
slotte ontbreekt dan ook de belooning
niet, want de zielen der hede'aars varen
ten hemel.
Een zinnebeeldig verhaal dus. opzet
telijk in den trant van de eenvoudigen
van geest gehouden. Het werd door
Louise Kooiman en Ko v. d. Bosch op
onopgesmukte wijze voorgedragen. Men
kan van dit soort programma's natuur
lijk veel zeggen, maar het is niet noodie.
want zij snreken genoegzaam voor zich.
Deze middag had trouwens slechts tot
doel. de Kerststemming te brengen in
den be-lo'ep kring van vpreeoigings.
'eden en beoogde reen publiciteit. Vol
•■'oende zij het ons dus te verwijzen naar
hef goedgemeende annlans. dat na het
slotbedrijf door de zaal klonk en waar
mee reed? werd aangetoond, dat hij de
samenstelling van dit programma een
goede keus gedaan werd.
Na de pauze volgde nog een korte
voordracht van IvOuise Kooiman, die
„Het kerstgeschenk" van Top Naef ten
gehoore bracht.
Hij kocht niets, maar nam een
kistje met geld onder
z'n hoede
Uit een winkel in de Langestraat
ie een geldkistje, inhoudende ruim
hónderd gulden, gestolen. Het stond
ergens in een hoek van de zaak en
menmagaannemen.dat een „klant"
zich er meesier van heeft gemaakt.
Vermoed vyordt dat deze onvoor-
deelige bezoeker terdege op de fcoog-
te van de situatie is geweest. Hij
heeft waarschijnlijk eerst de. electri-
sche winkelbel uitgeschakeld en ie
vervolgpns, toen de bediende aan
tafel zat, weer naar binnen gestapt,
doch ditmaal niet om inkoopen te
doen. In ieder geval heeft deze
klant voorloopig geen reden om te
klagen over de bediening in dien
winkel, want het kistje stond klaar
om weggenomen te worden.
Uit gen boschje achter St. Louis zijn
een paar sparren spoorloos verdwenen
'ernand. die het mpt de problemen van
het mijn en dijn niet al te nauw neemt
ie er gewapend met epn zaag heenee
trokkpn en heeft in het avondlijk duis
ter zijn slag geslagen. De eigenaar van
de hoornen is het uit den aard der zaak
heelemaal niet met den lanevingerigen
kersthoomenvriend eens. Hij heeft op
het politiebureau aangifte van den dief
stal gedaan.
„Met geheime opdrachtH
ERGENS in een subtropischen
uithoek van de wereld worden
telegrafisch opdrachten in ontvangst
genomen en dan treedt een rader
werk van intriges, van listen en
dreigementen, van intelligentie en
dommekracht in werking. Een oud
man, een dollarkeizer van den
bloede, aast op een contract niet de
regeering van „Santonna," dat hem
recht zal geven op de volledige ex
ploitatie van de in dit land aanwe
zige beryllium: .Zeg aan dien Bran-
ting, dat hij zich moet laten om-
koopen zoo niet, dan zal hij mij
leeren kennen," zegt hij.
En dan zet de film in met een pracht
van een café chantant-opnamc. We
komen gelijk in contact met de hoofdrol
spelers in het groote avontuur, dat van
stapel gaat loopen.
Er is Marion (Camilla Horn), die
tusschen de zeelui doordanst zooals dat
alleen in havensteden kan voorkomen.
Er is de stuurman Jenssen (Carl
Fröhlich), die haar hart zoo lang het
duurt veroverd heeft, en er is ook Bran-
ting. die zich moet laten omkoopen,
maar die het vertikt.
In een donkere straat wordt hij door
drie mannen aangevallen. Jenssen
schiet hem te hulp en legt, door Bran-
ting te redden, zonder het te weten een
schakel, die beider toekomst zal verbin
den. Het is een toekomst, die de kiemen
van veel gevaar doet uitlokken. Maar
een toekomst, die onder de schutse der
voorzienigheid staat, want het goede
wordt beioond. en het kwade ook!
We zullen van den inhoud van deze
film verder niets meer zeggen dan dat
hij ontleend is aan het boek „Viel Lnrm
urn Severin" van Edmund Sabott
een best seller.
Het gegeven werd in de film op zeer
verdienstelijke wijze uitgewerkt. Welis
waar wist de regisseur, die met veel ge
voel voor schijnbaar onbelangrijke de
tails te werk gaat, niet altijd de vaart er
in te houden, maar het verhaal is op-
zichzelf te spannend om dit als een groot
euvel te doen gevoelen.
Camilla Horn maakte van de danseres
iets heel goeds: een ramp voor het oog
der wereld, een vrouw met berouw voor
het oog der goedgeloovigen en - nu
ja iets. dat de moeite waard is voor
het oog der camera.
Gustav Fröhlich is de ridder zonder
vrees of blaam, zooals men dien wel
kent van 't witte doek. Een goed acteur
is Fröhlich in ieder geval.
Anton Pointner maakt een haarfijn ge
typeerde figuur van den gentleman-op-
lichter Zaroff; en Aribert Wascher mag
er als de vette, onscrupuleuze diplomaat
alle opzichten zijn.
De groote naam hebben we opzettelijk
tot het laatst bewaard. Het is die van
Paul Wegener, die in een vroegeren tijd
triomf op triomf vierde in de Duitsche
film. Het is de welkome verrassing van
deze film. dat een acteur als Wegener er
gelegenheid in krijgt een rol te spelen,
die hem ligt en een tvpe te scheppen in
een genre, waarin hij groot geweest is
en het nü nog is.
GRAND THé&TRE. Van Vrijdag 20 t.m.
Maandag 23 Dec. vertooning van de
Mm „Carnaval". Voorstellingen: Vrijdag
0 30 en 8. Zaterdag 2.3b, 6 en 8.15.
'n? 1.45, 4, 6.15 en 8.30. Maandag 8.
.CITY "i MATER. Van Vrijdag 20 t.m.
Maandag 28'December vertooning van de
film „Met geheime opdracht".
Voorstellingen: Als in Grand ThéAtre,
doch ook Maandag om 6.30 en 8 uur.
rem bra vut theater - Vertooning
van de film „De moordzaak Holm".
t'KRHlMS Korre H>ix<traat 4 - Voor aiiê
meisjes geopend op Dinsdag- en Donder
dagmiddag van 2.80 tot 5.80 uur n.m Op
andere dagen de« avonds
RK OPENBARE LEESZAAL. - Wijers-
straat 2.
OPENBARE LEESZAAL MET JEUGDLEES-
ZAAL. Muurhuizen 9
SIERKUNST.11 t.m. 23 Dec. Tentoonstel
ling van schilderijen, so'iarellen en tee-
keningen van Court Veldkamp.
TIJSSELP'GIS MODELHUIS, - 16 Dec.—1
Jan. Expositie van betere meubelen.
DE VALK - 2t Dcc. Concert van het Neder!.
Symphonie Orkest voor le-len van het
Nederl. Verb v Vakver 8 uur.
AMICITIA. 22 Dec Concert voor de Con-
certvereqnirinT Nnslre en Füpse.
DE VALK. 26 Dec. 10.15 uur. Concert van
De Stem des Volks.
ST. JORISKERK. 26 Dec. 2.30 uur. Kerst
uitvoering van Amersfoort's Mannen
koor.
DE VALK. 26 Dec. Dans- en Kerstfegst,
7 uur.